ROLA AUDITU Grażyna Szydłowska-Bojda Jakie są wymagania norm? p.8.2.2 Audit wewnętrzny (PN EN ISO 9001:2001) p.4.5.5 Audit wewnętrzny (PN EN ISO 14001:2005) przeprowadzenie auditów wewnętrznych zaplanowanie auditów wewnętrznych udokumentowana procedura działania korygujące i/lub zapobiegawcze Jakie są oczekiwania ? Audit – efektywne i wiarygodne narzędzie, które wspiera realizację polityki - dostarcza informacji, na podstawie których organizacja może doskonalić swoje działania. Wymagania norm jako podmiot auditu? Zmiana dotychczasowych struktur norm na zarządzanie procesowe … Organizacja jest całością złożoną z procesów, mających przede wszystkim na celu tworzenie wartości dla klientów i innych zainteresowanych stron Kluczowe zmiany w auditowaniu było Auditowanie skoncentrowane na wykazaniu zgodności z poszczególnymi wymaganiami normy uwaga - niezależnie od tego, jaki w rzeczywistości system miał wkład w osiąganie celów organizacji jest Auditowanie skoncentrowane na procesy organizacji oraz otrzymywane z nich wyjścia uwaga - procesy tworzone są w celu realizacji celów jakości Zasada auditowania procesów wynika z • filozofii norm serii ISO 9000, ISO 14000, OHSAS • wytycznych normy ISO 19011 • ogólnych zasad zarządzania procesowego i odnosi się • do poszczególnych systemów indywidualnie • do systemów zintegrowanych Auditowanie procesów ~ Podejście procesowe w auditowaniu ? Auditowanie procesów – współczesna metodyka i technika prowadzenia auditu Podejście procesowe w auditowaniu – wynikające z wymagań norm traktowanie auditu jako procesu Proces jako przedmiot auditu • Definicja procesu jest także wytyczną dla struktury systemu / mapy procesów / • Funkcjonowanie systemu w efekcie końcowym służy doskonaleniu i rozwojowi organizacji • Doskonalenie organizacji polega zasadniczo na ulepszaniu jej elementów / procesów / • W ramach systemu do doskonalenia używamy metod systemowych / np. auditowania / • Czyli - powinniśmy auditować procesy Status procesów W kontekście ISO 9001:2000 podejście procesowe obejmuje procesy potrzebne do realizacji wyrobu i inne procesy potrzebne w skutecznym systemie zarządzania jakością. W kontekście ISO 14001:2004 podejście procesowe obejmuje procesy niezbędne do uzyskania wyników zgodnie z polityką środowiskową organizacji. Procesy ważne dla organizacji ? z definicji … tworzące wartość - dla klienta … - dla innych zainteresowanych stron … czyli przede wszystkim procesy biznesowe, a także inne, mające znaczenie dla spełnienia wymagań jak wyżej. Jakie procesy auditujemy ? Biznesowe – czyli zawierające : - elementy zarządzania związane z działaniem firmy i wyrobem – p. system jakości - elementy zarządzania związane z korzystaniem ze środowiska– p. system środowiskowy - elementy zarządzania związane z bezpieczeństwem pracy załogi i innych – p. system BHP - elementy związane z zarządzaniem informacją – p. system ochrony informacji i wiedzy inne procesy ? Czego nie auditujemy osobno ? …wszystkich wymagań normy czy elementów systemu, które powinny mieć zastosowanie w planowaniu czy nadzorze procesu i znajdują się w jego opisie / odp. procedurze /. np. • nadzór nad dokumentacją • nadzór nad infrastrukturą • kompetencje personelu • nadzór nad wyrobem niezgodnym • nadzór nad sprzętem pomiarowym • prawidłowość przeprowadzania auditów oraz wykonywania działań korygujących i zapobiegawczych • identyfikacja aspektów środowiskowych • zgodność z wymaganiami prawnymi itd. Co sprawdzamy - w ramach auditu procesu ? • • • • Skuteczność procesu Prawidłowość i zgodność zarządzania procesem Efektywność procesu Spełnianie wymagań systemowych w całym procesie oraz poszczególnych działaniach i operacjach w ramach procesu. ELEMENTY AUDITU PROCESU -z punktu widzenia cyklu PDCA • ocena prawidłowości zaplanowania procesu • ocena rzetelności wykonywania planu jw. • ocena sposobu kontroli / monitoringu • ocena poziomu osiągania celów odpowiednio do wymagań właściwych norm Spójność merytoryczna ~ Integralność wewnętrzna – ZSZ W systemie zintegrowanym • operacje / czynności / krytyczne / QMS / • znaczące aspekty środowiskowe / EMS / • znaczące zagrożenia / SZBHP / mają te samą rangę w systemie / i audicie /. PROCES PLANOWANIE PROCESU Zrozumienie potrzeb Klientów - świadomość tego co Ty robisz - dla kogo to robisz - jakie są Ich wymagania - jakie masz zasoby Zrozumienie problemów środowiskowych - świadomość tego jak to co robisz wpływa na środowisko -czego prawo od Ciebie wymaga - poznaj AŚ i WŚ Zrozumienie problemów BHP - świadomość zagrożeń jakie występują na stanowiskach pracy - czego prawo od ciebie wymaga - poznaj RZ i ZZ PROWADZENIE PROCESU MONITOROWANIE PROCESU - poznaj swój proces pracy / zasoby / - określ zakres możliwości procesu / kryteria / - wyszczególnij środki pomiaru - oceń swoje pomiary - pokazuj rezultaty POWRÓT W CELU POPRAWY LISTA PYTAŃ KONTROLNYCH -QMS • Czy aby osiągnać politykę jakości zastosowano odpowiednie podejście procesowe? • Czy zastosowano systemowe podejście do zarządzania w celu zwiększenia skuteczności i efektywności w osiąganiu celów? • W jaki sposób w poszczególnych procesach uwzględniono wymagania klienta? • Czy w procesach widoczne jest przywództwo? • W jaki sposób zaangażowano personel do planowania procesu, jego nadzoru i doskonalenia? • Czy decyzje podejmuje się w oparciu o fakty? • Czy w ramach procesów są ciągle doskonalone działania w celu zwiększenia efektywności i skuteczności systemu? • Czy współpraca z dostawcami oparta jest o wzajemne korzyści? LISTA PYTAŃ KONTROLNYCH -EMS • Czy aby osiągnąć politykę środowiskową zastosowano podejście procesowe? • Czy zastosowano systemowe podejście do zarządzania w celu zwiększenia skuteczności i efektywności w osiąganiu celów i zadań środowiskowych? • W jaki sposób uwzględniono w poszczególnych procesach aspekty środowiskowe i wymagania prawne? • Czy w procesach widoczne jest przywództwo? • W jaki sposób zaangażowano personel do planowania procesu, jego nadzoru i doskonalenia? • Czy decyzje podejmuje się w oparciu o fakty? • Czy w ramach procesów są ciągle doskonalone działania w celu zwiększenia efektywności i skuteczności systemu? • Czy współpraca z dostawcami zapewnia nadzór nad aspektami środowiskowymi?