Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych ul. Bankowa 11 Propozycje i uwagi dotyczące określenia zakresu obowiązku i zadań nauczyciela akademickiego I. Obowiązki i prawa nauczycieli akademickich zależą od kategorii, do której nauczyciel należy II. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 – prawo o szkolnictwie wyższym w późniejszymi zmianami w dziale III Pracownicy uczelni, w art. 108 określa: Nauczycielami akademickim są : 1) pracownicy naukowo-dydaktyczni; 2) pracownicy dydaktyczni; 3) pracownicy naukowi; 4) dyplomowani bibliotekarze oraz dyplomowani pracownicy dokumentacji i informacji nauk a, art.110 cytowanej ustawy mówi; 1.Pracownicy naukowo – dydaktyczni i naukowi są zatrudnieni na stanowiskach: 1) profesora zwyczajnego; 2) profesora nadzwyczajnego; 3) profesora wizytującego; 4) adiunkta; 5) asystenta. 2. Pracownicy dydaktyczni są zatrudniani na stanowiskach: 1) starszego wykładowcy; 2) wykładowcy; 3) lektora lub instruktora /.../ Wskazane w ustawie kategorie nauczycieli akademickich mają określone, na pewnym stopniu ogólności, podstawowe obowiązki. Art.111 1. Pracownicy naukowo – dydaktyczni są obowiązani; 1 1) kształcić i wychowywać studentów, w tym nadzorować opracowywane przez studentów prac zaliczeniowych, semestralnych , dyplomowych, pod względem merytorycznym i metodycznym; 2) prowadzić badania naukowe i prace rozwojowe, rozwijać twórczość naukową albo artystyczną; 3) uczestniczyć w pracach organizacyjnych uczelni. 2. Pracownicy naukowi mają obowiązki określone w ust. 1 pkt 2 i 3. 3. Do obowiązków nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego należy również kształcenie kadry naukowej. 4. Pracownicy dydaktyczni są obowiązani: 1) kształcić i wychowywać studentów, w tym nadzorować opracowywane przez studentów prac zaliczeniowych, semestralnych , dyplomowych, pod względem merytorycznym i metodycznym; 2) podnosić swoje kwalifikacje zawodowe; 3) uczestniczyć w pracach organizacyjnych uczelni. Ustawa ponadto wiąże obowiązki z czasem pracy Art. 130. 1. Czas pracy nauczyciela akademickiego jest określony zakresem jego obowiązków dydaktycznych, naukowych i organizacyjnych. 2. Zasady ustalania zakresu obowiązków nauczycieli akademickich, rodzaje zajęć dydaktycznych objętych zakresem tych obowiązków, w tym wymiar zadań dydaktycznych dla poszczególnych stanowisk, oraz zasady obliczania godzin dydaktycznych określa senat. 3. Roczny wymiar zajęć dydaktycznych wynosi: 1) od 120 do 240 godzin dydaktycznych – dla pracowników naukowo-dydaktycznych; 2) od 240 do 360 godzin dydaktycznych – dla pracowników dydaktycznych, z zastrzeżeniem pkt 3; 3) od 300 do 540 godzin dydaktycznych – dla pracowników dydaktycznych zatrudnionych na stanowiskach lektorów i instruktorów lub równorzędnych. 4. Rektor może obniżyć wymiar zajęć dydaktycznych poniżej dolnej granicy wymiaru ustalonej zgodnie z ust. 3, w przypadku powierzenia nauczycielowi akademickiemu wykonywania ważnych zadań lub realizowania przez nauczyciela akademickiego projektów badawczych lub innych zadań przewidzianych w statucie. 5. Szczegółowy zakres i wymiar obowiązków nauczyciela akademickiego ustala kierownik jednostki organizacyjnej określonej w statucie. 6. Zajęcia dydaktyczne mogą być wykonywane również poza uczelnią, a w szczególności w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej prowadzonych przez uczelnię na zasadach określonych przez senat. 7. Obowiązkowy wymiar czasu pracy pracowników, o których mowa w art. 113, a także pracowników bibliotecznych oraz pracowników dokumentacji i informacji naukowej, 2 zatrudnionych na stanowiskach kustosza bibliotecznego, starszego bibliotekarza i starszego dokumentalisty, wynosi 36 godzin tygodniowo. III. Propozycja obowiązków nauczyciela akademickiego wynikające ze stosunku pracy na Wydziale Nauk Społecznych Mając na uwadze przepisy ustawowe odnoszące się do obowiązków nauczyciela akademickiego proponujemy doprecyzować je tak, aby: Do obowiązków nauczyciela akademickiego wynikających ze stosunku pracy należało: 1) w ramach obowiązującego wymiaru czasu pracy: a) prowadzenie w ramach ustalonego pensum zajęć dydaktycznych na wszystkich poziomach kształcenia, do których zalicza się: wykłady, ćwiczenia, lektoraty, konwersatoria, translatoria, warsztaty, seminaria, zajęcia laboratoryjne, zajęcia wychowania fizycznego, ćwiczenia terenowe, zajęcia wyrównawcze, zajęcia prowadzone w systemie kształcenia na odległość (elearning),; b) wykonywanie innych prac związanych z procesem dydaktycznym, do których w szczególności zalicza się: konsultacje, hospitacje, dyżury dydaktyczne, przeprowadzanie zaliczeń i egzaminów, kolokwiów i sprawdzianów, promotorstwo prac dyplomowych oraz ich sprawdzanie i recenzowanie, sprawdzanie prac kontrolnych, uczestnictwo w obozach naukowych, prowadzenie zajęć terenowych, opracowywanie sylabusów oraz konsultacje w języku obcym wraz z przeprowadzeniem zaliczenia przedmiotu wykładanego w języku polskim i angielskim ze studentami zagranicznymi studiującymi w ramach programu mobilności studentów, c) prowadzenie prac badawczych niezbędnych do kształcenia kadr, prowadzenie seminariów naukowych i doktoranckich lub udział w nich, prowadzenie prac badawczych finansowanych ze środków uczelni; d) wykonywanie prac organizacyjnych związanych z procesem dydaktycznym (np. KRK lub zespoły do spraw, jakości) lub badaniami naukowymi; e) udział w pracach komisji przeprowadzającej egzaminy dyplomowe na I i II stopniu kształcenia; udział w innych komisjach wydziałowych, uczelnianych oraz senackich; 2) za dodatkowym wynagrodzeniem według odrębnych przepisów: 3 a) udział w pracach związanych z postepowaniem rekrutacyjnym; b) promotorstwo i recenzowanie rozpraw doktorskich i habilitacyjnych oraz oceny dorobku naukowego związane z przewodami habilitacyjnymi, opracowanie ocen całokształtu dorobku naukowo-badawczego c) udział w pracach komisji przy obronie rozprawy doktorskiej lub kolokwium habilitacyjnego d) kierowanie i sprawowanie opieki nad studenckimi praktykami zawodowymi. 4