Projekt Edukacyjny z Biologii.

advertisement
Projekt edukacyjny z biologii
pt. ,,Pamiętajcie o ogrodach”
Zdjęcia do projektu zostały zamieszczone na stronie
internetowej szkoły w zakładce ,,Skalniak”
(rok 2014 i 2015).
Uczniowie klasy IIe : Borczyk Kamila, Jędrol
Karolina, Lesner Nicole, Lis Zuzanna, Wolska
Justyna, Zborowski Szymon
Opiekun: mgr inż. Urszula Gruca
Wiosną 2014 roku zapadła
decyzja o zmianie wyglądu
skalniaka.
Dlaczego ?
Otóż posadzona przed laty kępka paproci rozrosła się na cały skalniak
tak, że aż stała się chwastem. Dzieła dopełniła niefortunnie posadzona na
środku małego skalniaka rozłożysta jodła kaukaska. Wszystko to sprawiło, że
rośliny płożące tj. jałowce, cyprysiki ratując się przed brakiem światła
wypuszczały bardzo długie gałęzie, które tylko na wierzchołku miały liście, jak
pióropusze. Wszystko to wyglądało bardzo nieestetycznie i utrudniało
zadbanie o porządek.
Przez ponad 45 godzin trzy grupy uczniów z klas: IIIb, IIe i IIg pod opieką
p. Urszuli Grucy pracowały na skalniaku. Trzeba było usunąć paprocie, przyciąć
gałęzie, wykarczować nienaturalnie rozrośnięte krzaki jałowca, cyprysika,
berberysu. W puste miejsca posadzono 45 sadzonek irgi pospolitej, jedną
sadzonkę trzmieliny, 25 sadzonek wrzosu, cebulki szafirków oraz wysiano
trawę.
Podczas pracy okazało się, że wśród paprociowego, wilgotnego
gąszczu zadomowiły się trzy grzebiuszki ziemne. Dorodne płazy zostały
złapane i przeniesione w bezpieczne miejsce na tyłach szkoły.
Teraz przedstawimy podstawowe
wiadomości na temat ,,mieszkańców”
naszego ogródka szkolnego, oto one:
Niezapominajka (Myosotis L. – dosłownie "mysie uszko" z
greckiego mys – mysz (w dopełniaczu myos)
Występują one w stanie dzikim w umiarkowanych strefach Europy,
Azji, Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Australii i Afryki.
Rośliny zielne krótko owłosione lub nagie.
Kilka gatunków to cenione i popularne rośliny ozdobne.
Wrzos zwyczajny (Calluna vulgaris Hull)
Rodzimy obszar jego występowania obejmuje całą Europę,
część Azji (Turcja, Syberia) oraz północną Afrykę (Maroko,
Azory, Madera). Jako gatunek zawleczony lub uciekinier z
uprawy rozprzestrzenił się także w Australii, Nowej Zelandii
oraz Ameryce Północnej. W Polsce jest pospolity na całym
obszarze. Liście Zimozielone, drobne, kształtu igiełkowatego,
ułożone naprzeciwlegle. Kwiaty obupłciowe, drobne,
dzwonkowate, różowoliliowe, czterokrotne, zebrane w
jednostronnych wielokwiatowych gronach szczytowych.
Poszczególne kwiaty otoczone są zielonym, 4-listkowym
kieliszkiem. Owoce pękająca czterema komorami torebka
zawierająca liczne, bardzo drobne nasiona.
Bergenia (Bergenia Moench)
Obejmuje 9–10 gatunków pochodzących z Azji, od Afganistanu na
zachodzie po chińskie prowincje Junnan i Syczuan na wschodzie, od
Himalajów na południu, po Syberię na północy. W naturze rosną w
wilgotnych miejscach na terenach skalistych i na urwiskach. Są bardzo
tolerancyjne i łatwe w uprawie. Rozpowszechnione jako rośliny uprawne
zarówno w chłodnym klimacie, jak i na cienistych stanowiskach w rejonie
śródziemnomorskim. Niektóre gatunki uprawiane są w ogrodach jako
tolerancyjne rośliny ozdobne . W szczególności popularne są w Azji –
bergenia grubolistna i B. pacumbis oraz mieszańce między nimi. W
Europie uprawia się co najmniej 6 gatunków oraz odmiany uprawne
pochodzenia mieszańcowego.
Szafirek (Muscari Mill.)
Rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Należy tu ok. 30 gatunków
występujących w północnej Afryce, Europie i południowozachodniej Azji. Kilka gatunków zostało rozprzestrzenionych na
świecie jako rośliny ozdobne. Cebule szafirków wykopuje się w
czerwcu i lipcu. Można je przechowywać w suchym piasku w
temperaturze około 20 °C lub od razu wysadzić w miejsce
docelowe we wrześniu lub październiku. Cebule umieszcza się w
ziemi na głębokości ok 6–8 cm w rozstawie ok 8–10 cm ponieważ
roślina szybko się rozrasta. Szafirki nie potrzebują częstego
przesadzania. Regularnie nawożone mogą rosnąć w jednym
miejscu nawet kilka lat
Stokrotka (Bellis)
Liczący 15 gatunków rodzaj z rodziny astrowatych.
Pochodzą z Europy, Afryki Północnej i Turcji. We florze
Polski występuje tylko jeden gatunek. Gatunkiem typowym
jest Bellis perennis. Jeden gatunek (stokrotka pospolita)
jest powszechnie uprawiany jako roślina ozdobna w
ogrodach. Uprawiane są zazwyczaj odmiany ozdobne o
pełnych, lub półpełnych kwiatach i większych koszyczkach
od typowej, dziko rosnącej formy.
Paprocie (Polypodiopsida Cronquist)
Obecnie na świecie występuje około 10 000 gatunków paproci, co
jest liczbą małą w porównaniu do ich prehistorycznej różnorodności
(jak się przypuszcza istniało wtedy około milion gatunków) Liście
takie są zazwyczaj podzielone na charakterystyczne blaszki, które
za młodu mają formę pastorału. Paprocie wytwarzają
wielokomórkowe łuski na łodygach oraz na osiach liści. Korzenie
paproci wyrastają bezpośrednio z łodygi stąd zaliczane są do
korzeni przybyszowych. Pozostałe cechy takie jak centralnie
położona wiązka przewodząca wodę i włoski pochłaniające wodę są
wspólne z korzeniami roślin kwiatowych.
Jałowiec Srebrzysty
Pochodzenie: Północna i Środkowa część Europy, Azji i Ameryki
Północnej. Cechy: Jałowiec pospolity to zimozielone, iglaste drzewo
lub krzew o kolumnowym pokroju a czasami również w formie
płaczącej i płożącej. Wysokość generalnie do 6 metrów choć
spotyka się drzewa do 12 metrów wysokości. Liście szpilkowate, po
trzy w okółku, oddalone od siebie, prosto odstające, sztywne,
kłujące, do 30 mm długości i 2 mm szerokości. Igły zwykle
szarozielone, z wierzchu z szeroką białą wstęgą środkową i wąskimi
zielonymi smugami brzeżnymi. Rozmaitości: Jałowiec ma
właściwości prozdrowotne. W ziołolecznictwie wykorzystuje się
szyszkojagody, igły i drewno. Zaleca się stosowanie jałowca w
artretyzmie, cukrzycy i nadczynności tarczycy. Leki z jałowca
można przyrządzać jako napary, wyciągi wodne i nalewki, syropy,
wino i piwo.
Sosna Żółta (Pinus ponderosa Dougl. ex
C.Lawson)
Rośnie w bardziej suchych rejonach nadpacyficznej części
Ameryki Północnej. Konary tworzą korony luźne jajowate lub
stożkowate, do zaokrąglonych. Pień osiąga 72 m wysokości i
2,5 m średnicy. Najmłodsze pędy i wnętrze kory mają żółtawy
kolor. Szpilki ciemnozielone, długie – do 25 cm długości,
ułożone po 3 na krótkopędzie. Drzewo jednopienne,
rozdzielnopłciowe. Tworzy szeroko-jajowate brązowe szyszki .
Jodła Kaukaska (Abies nordmanniana (Steven) Spach)
Występuje w Zachodniej Azji, w górach Kaukazu – w Turcji, Gruzji
i Rosji. Drzewo wysokości 25-30 m, początkowo z koroną wąską,
stożkowatą, z wiekiem coraz bardziej kolumnową, ze spiczastym
wierzchołkiem. Gałęzie w środkowej części korony rosną poziomo i
są dość gęsto osadzone, górne gałęzie mniej wyraźnie skierowane
ku górze, niż u jodły pospolitej. ora początkowo gładka,
matowoszara, dopiero u starych drzew prostokątnie popękana lub
podzielona na płytki. Kwiat kwitnie od kwietnia do maja. Szyszki
żeńskie są umieszczone tylko w strefie wierzchołka starszych
drzew. W stanie dojrzałym mają długość około 15 cm.
Cis Pospolity (Taxus baccata)
Występuje naturalnie w Europie, w Azji zachodniej (sięgając aż po
Iran) oraz w północnej Afryce. Niewysokie drzewo, o wysokości
zwykle do 15 m (maksymalnie do 28 m), lub krzew o wysokości do
3–4 m. Zimozielone igły, spłaszczone, o długości 1–3 cm i
szerokości ok. 2 mm, lekko wygięte, nie kłujące, miękkie,
osadzone na krótkim, cienkim ogonku. Kwiaty są
rozdzielnopłciowe, przy czym rośliny są zwykle dwupienne, rzadko
jednopienne, drobne, zielone, rozwijają się w kątach liści na
końcach ubiegłorocznych przyrostów letnich.
Jałowiec chiński (Juniperus chinensis)
Gatunek zimozielonego krzewu lub drzewa należący do rodziny
cyprysowatych (Cupressaceae). Zasięg obejmuje Azję wschodnią
od Wysp Kurylskich i Sachalinu, poprzez Wyspy Japońskie, Koreę,
Mongolię i Chiny, po Mjanmę na południu.
zastosowanie: Gatunek uprawiany jako roślina ozdobna. W Europie
Środkowej uprawiane są głównie odmiany krzewiaste w parkach i
ogrodach. Jest to też dobry materiał na bonsai w stylu Moyogi
uprawa: Lubi gleby wilgotne, przepuszczalne. Bardzo dobrze znosi
suszę i upały. Gatunek odporny także na szkodliwe czynniki
środowiskowe, też klimatyczne
Tuje (Thuja)
Pochodzenie: Chiny, Korea, Japonia.
Cechy: Żywotnik wschodni to drzewo wysokości do 15
metrów. Najczęściej posiada kilka pni, które rozdzielają
się już kilkanaście centymetrów nad ziemią. Kora
czerwonobrązowa. Boczne gałęzie wyprostowane. Łuski
drobne do 1 mm długości z odstającymi wierzchołkami i
widocznymi gruczołkami. Gałązki żywo zielone po obu
stronach. Bez żadnego woskowego nalotu. Szyszki grube,
do 2 cm długości, składają się z 4 do 8 grubych łusek
pokrytych przed dojrzeniem niebieskim nalotem. Każda
łuska posiada na szczycie hakowaty wyrostek. Nasiona
bez skrzydełek, brązowe, dojrzewają w drugim roku po
kwitnieniu. Rozmaitości: Bardzo wytrzymały na suszę i
upały. Nie lubi mrozów. Niewielkie wymagania glebowe.
Łatwo rozmnaża się z nasion i przez sadzonki.
Wierzba Iwa (Salix caprea)
Pochodzenie: Europa, Azja
Cechy: Wierzba iwa to rozłożysty krzew lub drzewo do 15
metrów wysokości. Na pniu i na grubszych gałęziach posiada
ciemne romboidalne pęknięcia ułożone w rzędach. Liście
szerokoeliptyczne długości podwójnej szerokości, krótko
zaostrzone. Brzeg liścia nieregularnie słabo pikowany lub
całobrzegi, na krótkich pędach przeważnie gładki i falisty.
Górna powierzchnia liścia żywo zielona, lekko lśniąca do
matowej. Główny nerw jest lekko wystający i owłosiony.
Dolna strona liścia posiada mocno wystającą sieć nerwów,
jest trwale gęsto białawo owłosiona i miękka w dotyku.
Rozmaitości: Należy do najwcześniej kwitnących wierzb w
Polsce. Często wykorzystywana do celów dekoracyjnych ze
względu na piękne kotki (bazie) podczas kwitnienia. W
ziołolecznictwie kora wierzbowa używana bywa jako środek
przeciwbólowy i przeciwgorączkowy.
Kosodrzewina (Pinus mugo Turra)
Pochodzenia: Europa Środkowa i Południowa. Cechy: Gatunek
drzewa (lub krzewu) iglastego z rodzaju sosna należący do rodziny
sosnowatych. Przeważnie o masywnych gałęziach, które płożą się
po ziemi, wznoszą ku górze lub wyrastają na boki. Pokrój zmienny,
silnie zależny od podgatunku i siedliska. U starszych drzew korona
luźna. Niski, płożący, o wysokości do 3,5 m. Kora ciemnoszara,
lekko spękana, nie łuszczy się. Pędy nagie, młode zielone,
następnie drewnieją przybierając barwę brązową. Szpilki wyrastają
po 2 z krótkopędu, mają długość 3–8 cm i ciemnozielony kolor z
połyskiem. Są krótsze i grubsze niż u sosny zwyczajnej, sztywne.
Ułożone są gęsto wokół całego obwodu pędu. Rozmaitość:
Kosodrzewina jest gatunkiem dość zmiennym, o wielu odmianach
uprawnych. W Polsce podlega ochronie. Odgrywa ważną rolę
chroniąc glebę przed erozją i zapobiegając osuwaniu się ziemi oraz
lawinom
Irga Pospolita
Pochodzenie: Azja i Europa, W Polsce występuje w stanie
dzikim głównie na południu: Sudety, Karpaty, Wyżyna
Małopolska. W wielu krajach, również w Polsce jest uprawiany
jako roślina ozdobna. Cechy: Gatunek krzewu z rodziny
różowatych. Silnie rozgałęziony liściasty i dość luźny krzew o
wysokości do 1,5 m wysokości. Pojedyncze, całobrzegie,
jajowatookrągławe, pod spodem białawo kutnerowate. Jesienią
przebarwiają się na żółto lub pomarańczowo. Drobne,
różowawe, zebrane w skąpokwiatowe krótkie grona.
Rozmaitość: W wielu krajach, również w Polsce jest uprawiany
jako roślina ozdobna. Gatunek ciepłolubny, górski,
interglacjalny, odporny na mróz i suszę, niezbyt wymagający.
Występuje często w reglach na wapieniu od regla dolnego po
kosodrzewinę, zwłaszcza nad potokami. Lubi stanowiska
kamieniste, słoneczne o glebach, przepuszczalnych ubogich,
lekkich, zasobnych w próchnicę.
Trzmielina (Euonymus L.)
Rodzaj krzewów z rodziny dławiszowatych. Czasem
występują w formach drzewiastych. Znanych jest około
120 gatunków, z czego w Polsce dziko wstępują 2
gatunki. Gatunkiem typowym jest Euonymus
europaeus L.
Konwalia majowa (Convallaria
majalis L.)
Gatunek byliny kłączowej zmonotypowego rodzaju konwalia
(Convallaria L.) Konwalia jest rośliną leczniczą i popularną
rośliną ozdobną, której głównym walorem są niewielkie kwiaty
o charakterystycznym zapachu i dzwonkowatym kształcie.
Znana jest pod wieloma nazwami zwyczajowymi i ludowymi.
Występuje często w lasach niemal całej Polski, poza tym jest
także uprawiana.
Grzebiuszka ziemna, huczek (Pelobates fuscus) –
gatunek płaza z rodziny grzebiuszkowatych, zwanego również
huczkiem.
Występuje w Europie Środkowej, Południowej i
Wschodniej. W Polsce na całym niżu, jednak nigdy
masowo.
Występowanie
Poza okresem godowym żyje wyłącznie na lądzie. Prowadzi nocny tryb
życia (z wyjątkiem okresu godowego, kiedy jest aktywna również w
dzień). Jest płazem powolnym. Zaskoczona nie próbuje uciekać, lecz
zagrzebuje się w ziemi ( w ciągu 2 – 5 min). Jeżeli podrapie się jej skórę,
wydziela z gruczołów skórnych ostrą woń czosnku, unosi się na tylnych
nogach i wydaje głośny skrzek. Dzień spędza ukryta w ziemi. Nie szuka
w tym celu kryjówek, lecz sama wygrzebuje, za pomocą silnych tylnych
nóg norę w ziemi, do której zwykle później nie wraca. Odżywia się
głównie owadami. Na zimę zapada w sen zimowy. W tym celu
zagrzebuje się w wykopanej przez siebie głębokiej norze w ziemi.
Download