Czy zaburzenia integracji sensorycznej mogą mieć zwykłe „przeciętne” z pozoru dzieci?. Można obserwować pewne wskaźniki /objawy/ zaburzeń integracji sensorycznej u tzw. „przeciętnych dzieci”, które mogą utrudniać im funkcjonowanie społeczne czy naukę szkolną. Rodzice uważnie obserwując swoje dziecko mogą dostrzec niepokojące zachowania dziecka, które mogą być objawem zaburzonej integracji sensorycznej. Często te objawy są ignorowane przez cześć specjalistów , często rodzice informują mnie podczas wywiadu, że mówiono im by się nie przejmować bo dziecko z tego wyrośnie albo że taka jest jego uroda i trzeba się z tym pogodzić. Jednym z pierwszych objawów, jakie możemy obserwować w okresie niemowlęcym są trudności dziecka w zrozumieniu położenia i ruchu ciała w przestrzeni. Niektóre niemowlęta boją się ruchu, ponieważ informacje wewnętrzne z mięśni, stawów i układu równowagi nie są precyzyjnie opracowywane przez ich układ nerwowy. Gdy matka ułoży dziecko na plecach podczas karmienia, zaczyna płakać i wyginać ciało, jeśli ojciec unosi je do góry obraca się nim jest przerażone, płacze, napina się. Dzieje się tak ponieważ nie jest w stanie wyraźnie sobie uzmysłowić, jakie ruchy wykonuje jego głowa i całe ciało jest przytłoczone i wystraszone niezrozumiałymi bodźcami. Inne objawy wiążą się z wrażliwością dotykową czy szerzej wrażliwością sensoryczną. Część rodziców zauważa ze ich niemowlę nie lubi gdy jest przytulane przez mamę. Nie tolerują delikatnego dotyku. Jest szczególnie rozdrażnione podczas przewijania czy przebierania. Wygina się czy niemal odpycha kiedy jest brane na ręce. Niektóre zbyt wrażliwie reagują na dźwięki lub światło. Częściej niż ich rówieśnicy płaczą i są rozdrażnione. Dzieci te są przeciążone normalnie występującymi bodźcami sensorycznymi. Zachowanie ich odbiega od zachowania prawidłowo rozwijającego się niemowlęcia, które może oczywiście mieć czasem okres płaczu i potrzebuje przytulnego cichego miejsca jednak te z pewnymi zaburzeniami integracji sensorycznej generalnie bardziej prezentują profil drażliwego dziecka choć nie jest to regułą. Jak pokazały badania część dzieci z obronnością dotykową w niemowlęctwie bywała nadmiernie spokojna i wycofana w kontaktach z ludźmi. Niemowlęta które mogą mieć zaburzenia integracji sensorycznej mogą być niezdolne do prawidłowego przetwarzania bodźców sensorycznych. Często płaczą więc i mogą sprawiać wrażenie, że mają kolkę. Niemowlęta te mogą mieć niespokojny sen. Ich cykl dobowy snu i czuwania jest zaburzony, dlatego mało śpią, krótko śpią i zasypiają lub budzą się z płaczem. Nieco starsze dzieci z zaburzeniami regulacji zwykle bardzo łatwo wpadają w złość. Czasem mają poważne trudności przy dokonywaniu jakiejkolwiek zmian np.; po kąpieli nie chcą wyjść z wanny, trudno im zakończyć jakąś zabawę. Najczęściej są rozdrażnione w miejscach gdzie jest nadmiar bodźców sensorycznych takich jak supermarkety. Jest również grupa dzieci ,które lubią w szczególny sposób na działanie pewnych bodźców sensorycznych. Uwielbiają jeśli tata je podrzuca do gór, lubią być długo huśtane czy obracane na karuzeli. Więcej niż ich rówieśnicy biegają i wspinają się. Bardzo cieszą się np. jak tata trzyma je za nóżki , głową do dołu i kręci czy huśta. U innych można dostrzec pewne opóźnienia rozwojowe w opanowywaniu umiejętności raczkowania, stania oraz skoordynowanego poruszania się Uważnie obserwując je zauważamy również problemy z manipulacją zabawkami. Często takie niewielkie opóźnienia są bagatelizowane a mogą być sygnałem pewnych zaburzeń integracji sensorycznej. Wraz z wejściem dziecka w wiek przedszkolny możemy obserwować pewne problemy z rozwojem umiejętności, takich jak huśtanie się na huśtawce, jazda na rowerku czy samodzielne ubieranie się i jedzenie. W okresie przedszkolnym zaczyna pojawiać się pewien problem ze zbytnia potrzebą ruchu nie tak dezorganizującego jak w ADHD ale jednak dający się zauważyć. Dzieci te bardziej niż inne lubią huśtać się, wspinać, biegać choć również potrafią siedzieć przez pewien czas i brać udział w grupowych zadaniach przedszkolnych. W wieku szkolnym nadal mają trudności z ubieraniem się, wiązaniem butów, posługiwaniem się sztućcami. Mogą mieć trudności w pisaniu i rysowaniu, szybko się męczą szczególnie przy wykonywaniu precyzyjnych zadań przy biurku. Pewna grupa dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej w wieku szkolnym niechętnie uczestniczy w ruchowych zabawach i grach grupowych. Podczas takich zabaw zużywają tak dużo energii próbując wyobrazić sobie jak poruszać i zachowywać podczas gry, że nie zostaje im już jej zbyt dużo do zrozumienia niuansów tego w co grają i popełniają wiele pomyłek. W wieku szkolnym nadal widoczna jest wzmożona wrażliwość na niektóre bodźce sensoryczne takie jak jasne światło /świetlówki, jasne słońce/, ostre dźwięki /dzwonek szkolny, hałas na przerwie za oknem klasy, głos ,krzyk pani/, zapachy /perfumy, zapachy dochodzące z kuchni/, lekki dotyk /niespodziewany dotyk kolegi, nagłe niespodziewane pogłaskanie po głowie itd.