Wprowadzenie do zarządzania projektami Project Management Dr Janusz Marek Lichtarski Katedra Strategii i Metod Zarządzania, UE we Wrocławiu Wrocław 2011 Prowadzący – informacje, kontakt, sylwetka Dr Janusz Marek Lichtarski Katedra Strategii i Metod Zarządzania Wydział Zarządzania, Informatyki i Finansów Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Kontakt e-mail: [email protected] tel.: 600 216 361 pok. 804 bud. Z Zainteresowania naukowe i praktyczne struktury projektowe zarzadzanie projektami współczesne koncepcje i metody zarządzania przedsiębiorczość sieci międzyorganizacyjne Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Literatura Blok 1: Wprowadzenie do zarządzania projektami • Frame J.D. (2001), Zarządzanie projektami w organizacjach. WIG-Press, Warszawa. • Lock D. (2009), Podstawy zarządzania projektami. PWE, Warszawa • Pawlak M. (2006), Zarządzanie projektami. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. Blok 2: Struktury projektowe i BZP • Kerzner H. (2005), Zarządzanie projektami. Studium przypadków. Helion, Gliwice. • Trocki M., Grucza B., Ogonek K. (2003), Zarządzanie projektami, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa. Blok 3: Kierowanie zespołem projektowym (Team Building) • Wachowiak P., Gregorczyk S., Grucza B., Ogonek K. (2004), Kierowanie zespołem projektowym, Difin, Warszawa • Kożusznik B. (2005) , Kierowanie zespołem pracowniczym. PWE, Warszawa. • Katzenbach J.R., Smith D.K. (2001), Siła zespołów. Oficyna Ekonomiczna, Kraków. Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Podstawy zarządzania projektami Cele modułu (4h): ukazanie różnych aspektów zarządzania projektami i powiązań pomiędzy nimi ukazanie czynników wewnętrznych i zewnętrznych sprzyjających rozwojowi podejścia projektowego i zarządzania projektami podejście projektowe – przykłady praktyczne poszukiwanie rozwiązania dylematu celów w projekcie – ćwiczenie praktyczne dyskusja Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Różne aspekty zarządzania projektami Aspekt funkcjonalny (cele i zadania) Aspekt instytucjonalny (struktura projektu) Aspekt personalny (kierowanie zespołem) Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Aspekt instrumentalny (narzędzia i techniki) Aspekt finansowy (budżet i rozliczenia) Przyczyny rozwoju podejścia projektowego i zarządzania projektami wzrost dynamiki otoczenia – potrzeba dokonywania niemal ciągłych zmian w przedsiębiorstwach skracanie się cyklu życia produktów i usług Model Golf I Golf II Golf III Golf IV Golf V Golf VI Golf VII Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Lata produkcji 1974-1984 1983-1991 1991-1998 1997-2003 2004-2009 2009-2012 2012-… Cykl życia (lat) 10 8 7 6 5 3 ?? Przyczyny rozwoju podejścia projektowego i zarządzania projektami wchodzenie PM do produkcji seryjnej i masowej – model samochodu lub kolekcja odzieży jako projekt coraz szybsza dyfuzja innowacji 38 telefon stacjonarny 28 radio 25 telewizja kablowa 22 fax telefon komórkowy 9 magnetowid 9 7 komputer osobisty 4 internet 0 5 10 Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski 15 20 25 30 35 40 Przyczyny rozwoju podejścia projektowego i zarządzania projektami niska efektywność hierarchicznych struktur organizacyjnych oraz tradycyjnych metod i narzędzi zarządzania w warunkach dynamicznie zmieniającego się otoczenia rozwój i upowszechnianie współczesnych koncepcji i metod zarządzania, np. controlling, reengineering, Total Quality Management, zarządzanie wiedzą (KM), itd. informatyzacja działalności przedsiębiorstw i rozwój e-biznesu coraz wyższe kompetencje kadry kierowniczej i pracowników, umożliwiające podejmowanie złożonych i kompleksowych przedsięwzięć zmiany społeczno-kulturowe, m.in. większa mobilność ludzi (projekty inżynierskie, rozwojowe), większe ambicje i oczekiwania wobec pracy (rozwój), większa akceptacja heterarchii i niepewności rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych pozwalających na pracę zespołów rozproszonych geograficznie globalizacja i europeizacja – rozwój projektów międzynarodowych, transfer pomysłów i technologii, możliwość wykorzystania środków unijnych (dotacje na projekty!) Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Podstawowe pojęcia Projekt Zbiór zaplanowanych, powiązanych i skoordynowanych działań prowadzących do ściśle określonego celu zgodnie z przyjętym harmonogramem i budżetem zadań (PM BoK) Zarządzanie projektami Uporządkowany zestaw działań w sferze regulacyjnej, wykonawczej i pomocniczej, obejmujący definiowanie celów projektu, planowanie działań i kosztów (harmonogramowanie i budżetowanie), organizowanie struktur i zasobów, kierowanie zespołem projektowym, a także prowadzenie nadzoru i rozliczenie projektu, aby w sposób skuteczny i sprawny zrealizować zamierzone przedsięwzięcie. Menedżer projektu (Project Manager) Osoba odpowiedzialna za całokształt prac nad projektem i ostateczny rezultat prac, posiadająca odpowiednie uprawnienia decyzyjne i kompetencje (cechy osobowości, umiejętności specjalistyczne i społeczne, wiedza branżowa i ogólna, odpowiednia postawa, itd.) Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Ewolucja podejścia projektowego w nauce okres tzw. nieświadomy – elementy PM są stosowane, ale nie są nazwane, stosowane są nieświadomie, brak kompleksowości, proste narzędzia i metodyki, itd. rozwój narzędzi w praktyce – check listy, harmonogramy, wykresy Gantta, CPM, itd., nadal mała kompleksowość rozwój metodyk ogólnych – PMI, Prince2 – bardziej całościowe i sformalizowane spojrzenie na PM rozwój nauki i dydaktyki (ośrodki i instytucje kształcące i stowarzyszające PM, katedry i kierunki studiów zarządzania projektami, itd.) rozwój metodyk rozwój metodyk dedykowanych (ITIL, Agile, Scrum) atomizacja zarządzania projektami i rozwój poszczególnych poddziedzin? Jaka będzie przyszłość zarządzania projektami w praktyce zarządzania i w nauce? Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Środowisko projektów otoczenie dalsze otoczenie bliższe organizacja projekt Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski organizacja – podmiot, w którym projekt jest realizowany – przedsiębiorstwo, jednostka sektora publicznego, organizacja non-profit, itp. otoczenie bliższe – odbiorcy, dostawcy, konkurencja, partnerzy, władze lokalne, itd. otoczenie dalsze – sytuacja makroekonomiczna, obowiązujące regulacje prawne, otoczenie społeczno kulturowe, technika i technologia Środowisko wieloprojektowe Warunki, w których jednocześnie realizowanych jest wiele (od kilku do kilkudziesięciu) projektów, powiązanych i korzystających ze wspólnych zasobów: ludzkich, informacyjnych, relacyjnych, rzeczowych, finansowych, itd. Problemy: • jak zapewnić dogodne warunki do jednoczesnej realizacji wielu projektów przy ograniczonych zasobach? • jak wyeliminować suboptymalizację i nadmierną rywalizację pomiędzy poszczególnymi projektami? • jak zsynchronizować prace projektowe w poszczególnych przedsięwzięciach? • jak zapewnić wymianę wiedzy i doświadczeń pomiędzy zespołami / zespołowe uczenie się? Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Typy projektów ze względu na obszar Projekty inżynierskie i budowlane Projekty produkcyjne Projekty naukowobadawcze Projekty naprawcze i rozwojowe Projekty informatyczne Projekty szkoleniowe i edukacyjne Projekty społeczne Projekty sportowe i kulturowe Inne Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Cykl życia projektu - modele Faza początkowa (wstępna) Autor Fazy pośrednie (realizacji) Faza końcowa (zamknięcia) Fazy / etapy cyklu życia projektu Lewis koncepcja – definicja – projektowanie – rozwój – zastosowanie – zakończenie Kruger impuls – planowanie – realizacja – włączenie Keeling konceptualizacja – planowanie – wdrożenie/wykonanie – zakończenie Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Cykl życia projektu Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Trójkąt zarządzania projektami Kluczowym elementem w zarządzaniu projektami jest określenie orientacji / natężenia celów podstawowych: wykonania (jakości), czasu realizacji i kosztów. Wykonanie Koszt Wprowadzenie do zarządzania projektami Dr Janusz Marek Lichtarski Czas trzech