lekcja powtórzeniowa

H6ny s. 125
Od niepodległości do niewoli
– lekcja powtórzeniowa
Powtórzenie działu Dwie wojny światowe
Cele lekcji
Wymagania ogólne
I. Chronologia historyczna.
Uczeń posługuje się podstawowymi określeniami czasu historycznego: wiek, rok; przyporządkowuje fakty historyczne datom; oblicza upływ czasu między wydarzeniami historycznymi i umieszcza je na linii chronologicznej; dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością.
II. Analiza i interpretacja historyczna.
Uczeń odpowiada na proste pytania postawione do tekstu źródłowego, mapy, ilustracji;
pozyskuje informacje z różnych źródeł oraz selekcjonuje je i porządkuje; stawia pytania
dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych.
III. Tworzenie narracji historycznej.
Uczeń tworzy krótką wypowiedź o postaci i wydarzeniu historycznym, posługując się poznanymi pojęciami; przedstawia własne stanowisko i próbuje je uzasadnić.
IV. Zainteresowanie problematyką społeczną.
Uczeń ma nawyk dociekania w kontekście społecznym – zadaje pytanie „czy mogłoby być
inaczej?” oraz próbuje odpowiedzieć na to pytanie.
V. Współdziałanie w sprawach publicznych.
Uczeń współpracuje z innymi – planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich.
Wymagania szczegółowe
Po zakończonych zajęciach uczeń:
• zna: daty, postacie i wydarzenia związane z tematyką działu Dwie wojny światowe;
postanowienia traktatu wersalskiego w sprawie granic Polski; żądania Adolfa Hitlera wysuwane wobec Polski; decyzje „wielkiej trójki” w sprawie polskiej,
• rozumie: pojęcia związane z tematyką działu Dwie wojny światowe; z czego wynikały
najważniejsze problemy państwa polskiego po odzyskaniu niepodległości; cele i charakter polityki prowadzonej przez okupantów wobec ludności polskiej w czasie II wojny
światowej,
• potrafi: omówić przebieg I wojny światowej; omówić działania przywódców orientacji
prorosyjskiej i proaustriackiej podczas I wojny światowej; przedstawić okoliczności, w których doszło do odzyskania niepodległości przez Polskę; wymienić czynniki decydujące
o odzyskaniu niepodległości przez Polskę; wskazać na mapie granice II Rzeczypospolitej
i wymienić jej sąsiadów; przedstawić najważniejsze dokonania Polski w okresie międzywojennym; ocenić położenie międzynarodowe II Rzeczypospolitej; podać charakterystyczne
cechy polityki Stalina i Hitlera wobec własnych społeczeństw i państw podbitych; opisać
przebieg kampanii wrześniowej; wskazać na mapie podział ziem polskich dokonany przez
125
H6ny s. 126
III Rzeszę i ZSRR po kampanii wrześniowej; opisać politykę okupanta niemieckiego i radzieckiego wobec ludności polskiej w czasie II wojny światowej; opisać politykę okupanta
niemieckiego wobec ludności żydowskiej w czasie II wojny światowej; omówić formy
oporu społeczeństwa podczas II wojny światowej; omówić przyczyny, przebieg i skutki
powstania warszawskiego.
Środki dydaktyczne
• podręcznik (s. 70–117),
• zeszyt ćwiczeń (s. 61–64).
Metody i techniki nauczania
burza mózgów, JIGSAW, praca z mapą, praca z ilustracją.
Formy zajęć
praca zbiorowa, praca w grupach, praca indywidualna.
Czas zajęć
1 godzina lekcyjna.
Struktura i opis lekcji
I. Wprowadzenie
Podajemy temat i cele lekcji.
Zapisujemy na tablicy przedział czasu 1914–1945 i prosimy uczniów, aby podali, które
wydarzenia, pojęcia i postacie kojarzą im się z tym okresem. Odpowiedzi uczniów
zapisujemy na tablicy, a następnie wyjaśniamy, że pierwsza połowa XX w. obfitowała
w ważne i tragiczne wydarzenia, które odcisnęły piętno na losach nie tylko Polaków,
lecz mieszkańców całej Europy.
II. Rozwinięcie
Informujemy uczniów, że będą pracować z wykorzystaniem metody JIGSAW.
Dzielimy klasę na pięć grup eksperckich i rozdajemy instrukcje.
Grupa I
Zapoznajcie się z rozdziałem Niepodległe państwo (podręcznik, s. 73–77)
i zbierzcie informacje, które pozwolą wam odpowiedzieć na poniższe pytania.
1. W jakich latach trwała I wojna światowa?
2. Jakie postawy przyjęli Polacy wobec wybuchu I wojny światowej?
3. W jakich okolicznościach Polska odzyskała niepodległość?
4. Jakie wydarzenia zadecydowały o odzyskaniu niepodległości przez Polskę?
Grupa II Zapoznajcie się z rozdziałem Walka o granice (podręcznik, s. 80–84) i zbierzcie informacje, które pozwolą wam odpowiedzieć na poniższe pytania.
1. Jakie wydarzenia wpłynęły na kształtowanie się wschodniej granicy II Rzeczypospolitej?
126
H6ny s. 127
2. Jakie wydarzenia wpłynęły na kształtowanie się zachodniej granicy II Rzeczypospolitej?
3. Które państwa sąsiadowały z II Rzecząpospolitą?
4. W czym przejawiało się niekorzystne położenie polityczne II Rzeczypospolitej?
Grupa III Zapoznajcie się z rozdziałem Wybuch II wojny światowej (podręcznik, s. 100–
–104) i zbierzcie informacje, które pozwolą wam odpowiedzieć na poniższe
pytania.
1. Jak wyglądała sytuacja w Niemczech po przejęciu władzy przez Adolfa
Hitlera?
2. Jak wyglądała sytuacja w ZSRR po przejęciu władzy przez Józefa Stalina?
3. Kiedy doszło do wybuchu II wojny światowej?
4. Czym charakteryzował się przebieg działań zbrojnych podczas kampanii
wrześniowej?
Grupa IV Zapoznajcie się z rozdziałem Dwie okupacje (podręcznik, s. 107–110) i zbierzcie informacje, które pozwolą wam odpowiedzieć na poniższe pytania.
1. Jak zostały zorganizowane ziemie polskie pod okupacją?
2. W jaki sposób postępowali Niemcy i Rosjanie z ludnością polską na zajętych przez siebie terenach II Rzeczypospolitej?
3. Jak było zorganizowane Polskie Państwo Podziemne?
4. Czym był Szoah (Holokaust)?
Grupa V Zapoznajcie się z rozdziałem Powstanie warszawskie (podręcznik, s. 113–117)
i zbierzcie informacje, które pozwolą wam odpowiedzieć na poniższe pytania.
1. Jakie były plany Stalina wobec Polski?
2. Na czym polegała akcja „Burza”?
3. Kiedy wybuchło powstanie warszawskie?
4. Jakie były skutki klęski powstania warszawskiego?
Uczniowie pracują w zespołach eksperckich. Po upływie wyznaczonego czasu dokonujemy nowego podziału na grupy w taki sposób, aby w każdej znaleźli się przedstawiciele wszystkich zespołów eksperckich, mogący przekazać zdobytą wiedzę pozostałym.
III. Podsumowanie
Prosimy chętne osoby, aby odczytały historie wojennych losów członków swojej rodziny (ćwiczenie, podręcznik, s. 110).
Metody kontroli
Ćwiczenia 1, 2 i 4 (zeszyt ćwiczeń, s. 61–62, 64).
Praca domowa
Rozwiąż w Histlandii zadania do działu Dwie wojny światowe.
127