UCZEŃ: METABOLIZM Wymagania na sprawdzian • zna i rozumie pojęcia: metabolizm, anabolizm i katabolizm, reakcja endoergiczna, reakcja egzoergiczna, apoenzym, kofaktor, grupa prostetyczna, koenzym, energia aktywacji, centrum aktywne, fosforylacja, fosforylacja fotosyntetyczna, fosforylacja substratowa, fosforylacja oksydacyjna, fotoautotrofy, chemoautotrofy, siła asymilacyjna ; • wskazuje różnice pomiędzy anabolizmem a katabolizmem i podaje przykłady procesów; • opisuje budowę ATP; • potrafi zapisać reakcje hydrolizy ATP, ADP • wykazuje rolę ATP w wybranym cyklu metabolicznym; • podaje przykład lub rozpoznaje na schemacie rodzaje fosforylacji; • tłumaczy rolę enzymów w metabolizmie komórki; •opisuje przebieg reakcji katalizowanej przez enzym • wyjaśnia , na czym polega model indukcyjnego dopasowania substratu i centrum aktywnego enzymu • klasyfikuje enzymy na: transferazy, hydrolazy, ligazy, izomerazy i określa rodzaj przeprowadzanej reakcji przez dany typ enzymu • wyjaśnia, na czym polega hamowanie( inhibicja): odwtacalne, trwałe, kompetycyjne, niekompetycyjne (allosteryczne). • lokalizuje fazę jasną i ciemną na terenie chloroplastu zapisuje równanie ogólne fotosyntezy • odczytuje z wykresu maksima absorpcyjne dla barwników fotosyntetycznych • tłumaczy, na czym polega faza jasna( fosforylacja cykliczna i niecykliczna) i ciemna fotosyntezy( cykl Celvina karboksylacja, redukcja, regeneracja ); • wyjaśnia rolę chlorofilu, wody, elektronów, NADP, NADPH i ATP w procesie fotosyntezy • wymienia dwa składniki chlorofilu ( magnezoporfiryna i fitol) • określa wpływ czynników endogennych ( ilość aparatów szparkowych, wielkość blaszki liściowej, grubość kutikuli, rozmieszczenie chloroplastów) oraz egzogennych ( światło, temperatura, stężenie dwutlenku węgla, zawartość wody) • wyjaśnia przebieg chemosyntezy, zapisuje ogólne reakcje chemosyntezy • podaje przykłady bakterii i reakcji chemosyntezy przez nie przeprowadzane ( nitryfikacyjne, siarkowe, żelazowe) • omawia budowę mitochondrium w powiązaniu z procesem oddychania komórkowego; •charakteryzuje, wykorzystując schematy, drogi przemian glukozy: glikoliza, reakcja pomostowa, cykl Krebsa i łańcuch oddechowy. • wskazuje na schemacie miejsca zachodzenia: fosforylacji (w tym sucstratowej, fotosyntetycznej i oksydacyjnej), karboksylacji, dekarboksylacji, redukcji ( przyjęcia elektronów i protonów H+ ), utleniania (oddania elektronów i protonów H+ )regeneracji, zysku i straty energii • zna bilans energetyczny oddychania i fermentacji • opisuje ogólny przebieg fermentacji alkoholowej i mlekowej • porównuje oddycha nie tlenowe i beztlenowe • potrafi analizować schematy procesów metabolicznych