LIBOR, WIBOR

PIENIĄDZ
Banki centralne, polityka pieniężna
polityka kursowa, stopy procentowe
,cele polityki pieniężnej
Pieniądz jako
pośrednik
Pieniądz jest pierwszym i
najważniejszym pośrednikiem
Cechy pieniądza
 Pośrednik w transakcjach
(wartośc wymienna)
 Miara wartosci
 Legalnośc ;zwolnienie od zobowiązań
 =============================
 Mozliwośc przechowania wartości w
czasie (tezauryzacja) ?????
 bank emisyjny bierze takie zobowiązanie
Definicja wymagająca(klasyczna)
Wymagająca: aby dany środek uznać za
pieniądz musi on spełniać wszystkie
funkcje, a nie tylko jedną –środek płatniczy
-Musi być ogólnie/oficjalnie uznany za
legalny środek płatniczy -aby mógł
zwalniać z długów
-Musi być miarą wartości (aby porównywać
ceny różnych dóbr i mierzyć ich wartośc
rynkową)
- musi umożliwiać przechowywanie
wartości w czasie
Definicja pieniądza
 Potoczna: bardzo prosta:
 To wszystko czym się płaci za dobra/usługi, które
chce nabyć
 Pytanie: czy można oszczędzać-przechowywać
wartość- w pieniądzu tylko transakcyjnym???
 Dlaczego w PRL ludzie starali się oszczędzać w
złocie i walutach obcych?
Współczesny
pieniądz papierowy
emitowany jest
przez
-banki centralne-pieniądz gotówkowy,09.2014:
M0:113 mld.zł
-pieniądz bankowy, skryptualny (zapis na kontach)
M1:540 mld.M2; M2:931 mld; M3:947 mld.
Jak powstawały banki
centralne
 Wolna bankowośc – immanentne ryzyko
 Cykliczne upadki prywatnych banków
 Potrzeba banku banków- pożyczkodawcy
ostatniej instancji -Interes banków
 Państwo jest zainteresowane w
narzuceniu obowiązkowej waluty, którą
kontroluje
Funkcje banku
centralnego
 Bank banków
 Emisja pieniędzy (banknotów)
 Nadzór nad bezpieczeństwem systemu
bankowego
 Dokonywanie rozliczeń
 Prowadzenie polityki pieniężnej
(monetarnej)
 Obsługa finansów pństwa
Polityka pieniężna
realizacja
Kanały oddziaływania
przez bank centralny na
pieniądz
 Kanał stopy procentowej
 Zmiana +/- stopy podstawowej i innych stóp
co wpływa na nominalną i realną stopę
procentową na rynku pieniądza
 Kanał kursowy
 NBP może sprzedawać kupować obcą walutę i
zmiana kursu pieniądza krajowego może wplywać
na stopę procentową na rynku
Stopy procentowe
A/ kanał stopy
procentowej
kanał stopy jest podstawowy
gdy kurs waluty jest zmienny
Główne instrumenty polityki
pieniężnej






Stopy procentowe-wyznaczanie, zmiany
Operacje otwartego rynku
Rezerwa obowiązkowa
Inne regulacje (np.Bazylea II, III)
Interwencje na rynku walutowym
Komunikowanie się z rynkiem
(interwencje słowne)
 Inne: np.. zalecenia dla banków, polityka
kształtowania konkurencji przez zgodę na
wejścia/połączenia
 Nadzwyczajne : np. w razie kryzysu
Stopa rezerw
obowiązkowych (rr)
 Procent wielkości depozytu włożonego
do banku komercyjnego, który bank
komercyjny musi odprowadzić na swój
rachunek w banku centralnym (obecnie
3,5%) w określonym czasie.
 Służy do sterowania zdolnością kreacji
pieniądza przez banki komercyjne
(mnożnik pieniądza ,1/rr)
 Daje oprocentowanie (obecnie):1,35 %
Operacje otwartego rynku NBP
 A/ WARUNKOWE : REPO- zakup papierów
wartościowych od banku po określonej cenie z
jednoczesnym zobowiązaniem sprzedaży w przyszłym
terminie .Działa jak pożyczka pod zastaw tych papierów
 B/ BEZWARUNKOWE: REVERSE REPO Sprzedaż papierów wartościowych z jednoczesnym
zobowiązaniem ich zakupu przez NBP w przyszłości
 .
 OPERACJE DEWIZOWE SWAP- kupno/sprzedaż
bankowi dewiz teraz z jednoczesną umową odwrotnej
transakcji w przyszłości- po ustalonym kursie
Operacje otwartego rynku
Bank Centralny kupuje od lub
sprzedaje bankom komercyjnym
bony NBP/papiery skarbowe po
stopie referencyjnej
 BEZWARUNKOWE
 Sprzedaż
 Odkup
 Warunkowe
 Z obietnicą odkupu
 Z obietnicą
sprzedaży
Cel: zwiększyć lub zmniejszyć płynność banków komercyjnych
Oprocentowanie a
rentowność
 Oprocentowanie mierzy się do nominału
obligacji np. 4,5/100 = 4,5 %
 Rentowność mierzy się do ceny zakupu
obligacji na rynku,np. 4,5/ 102 =3,75%
 Jeśli cena obligacji rośnie rentowność
spada
 Jeśli cena obligacji spada –rentowność
rośnie
Kanał stopy procentowej
 Podstawowa stopa banku centralnego
 Stopa na rynku międzybankowym (LIBOR,
WIBOR)
Stopa kredytów prime –komercyjnych
Stopa kredytów mieszkaniowych
Stopa kredytów gotówkowych
Stopa nominalna i realna
 Stopy wyznaczane przez bank centralny to
stopy nominalne.
 Oznaczamy je jako : (i-interest)
 Praktycznie ważna jest jednak stopa realna
 ( ir) , uwzględniająca inflację
 (ie) –oczekiwana inflacja.
 IR = I – IE
 Zatem:
 i = ir + ie
 Stopa nominalna = stopa realna + inflacja
Stopa nominalna = stopa
realna + inflacja w roku.(t-1)
STOPA REALNA = STOPA NOMINALNA
– OCZEKIWANIA INFLACJA W R.(t+1)
Stopy-obecnie (2015 r.)
 Podstawowa(referen
cyjna) 1,5%
 Najniższy poziom od
1990 r.
 Cel: zwiększenie
ilości kredytów i
pieniądza w
gospodarce,
pobudzenie wzrostu
po spadku w kryzysie
Referencyjna: zawsze między depozytową
a lombardową
Stopa referencyjna
(operacji otwartego rynku)
 Minimalna rentowność 7-dniowych bonów
pieniężnych emitowanych przez NBP.
 Operacje otwartego rynku- zakup/sprzedaż
krótkoterminowych papierów wartościowych
na rynku międzybankowym
 Nazywana jest także stopą repo –określa
minimalną rentowność operacji otwartego
rynku,Jest to najmniejsza w danym czasie
stopa procentowa.
Dlaczego podstawowa
stopa NBP jest tak
ważnym instrumentem
 Największy rynek pieniądza to rynek
międzybankowy ;zawsze któryś bank jest
(+) a inny (-)
 NBP jest tam największym operatorem
 Ma największe zasoby pieniądza
 To najtańsza cena pieniądza –dla
banków (zakupu od NBP)
 Stopa ta może być punktem odniesienia
do ceny pieniądza (benchmark)
Model : kanał stopy procentowej
(referencyjnej)
Stopa
lombardowa
Stopa
depozytowa
Stopa lombardowa
 Cena ,po której bank centralny
udziela bankom komercyjnym
pożyczek pod zastaw papierów
wartościowych (głównie
skarbowych)
 obecnie 2,5 %
Stopa depozytowa NBP

określa oprocentowanie 1dniowych depozytów ,składanych
przez banki komercyjne do banku
centralnego (NBP)
 2,5 %
Stopa redyskontowa
 Cena, po której bank centralny skupuje od
banków komercyjnych weksle handlowe, z
późniejszym terminem płatności, już
zdyskontowane. Redyskonto to marża banku
centralnego, pomniejszenie ceny zakupu
weksli.
 Faktycznie jest to kredyt krótkookresowy,
udzielony bankowi komercyjnemu , przy
skupie weksli z późniejszym terminem
płatności
 Od 5 .03.2015:
1,75 %
Walka z inflacją a cel
banku centralnego
W Polsce przyjęto jako cel polityki
pieniężnej
cel inflacyjny: np. 2,5 % inflacji
oraz pasmo wahań: (+/-1%)
Inflacja ma być w paśmie
Krzywa stopy procentowej
(bank ma wpływ na krzywą stopy w
czasie poprzez ustalanie stopy
procentowej krótkookresowej)
%
?
Bank centralny ma
bezpośredni wpływ na
stopę tylko w krótkim
okresie
Krótki okres
Średni
długi okres
?
T
Bank obniżając stopę
krótkookresową chce wpłynąć na
poziom stopy długookresowej
Stopa procentowa
t
Rentowność papierów
banku centralnego
Stopa podstawowa (referencyjna) ma
wpływać na stopę długofalową –by
tłumić inflację
Musi być zawsze wyższa od inflacji
Czasem jednak wzrastająca inflacja
przebija stopę podstawową od dołu
Stopa referencyjna jest większa
niż inflacja :(przykład 2014 r)
Inflacja bazowa i cen
konsumpcji
przykład:
niepowodzenie NBP:
inflacja wychodzi poza pasmo…
Zmiana stopy powoduje
też zmianę kursu waluty i
rentowności obligacji
 spadek stopy powoduje wzrost wartości
(aprecjację) pieniądza w stosunku do głównej
waluty
 Odpowiednio wzrost stopy spowoduje spadek
(deprecjację) kursu wymiennego pieniądza
 Zmiana stopy
wpłynie też na
rentowność
papierów
skarbowych
 Spadek stopywzrost ceny
obligacji –mniejsza
rentownośc (w
stos.do ceny
nabycia)
Podniesienie stopy ma pchnąć inflację w dół
2013 r ;PO OBNIŻECE DO 2,5 %
Deflacja to problem
 Stopa inflacji jest ujemna (poniżej 0)
 A więc poniżej dolnej granicy celu
inflacyjnego (+1,5 %)
 NBP maksymalnie obniża stopę
referencyjną (obecnie do 1,5 %) ,
mógłby niżej ale boi się szybkiego
powrotu inflacji
Deflacja 2002, zbliża się do 0%
Deflacja-rekord (kwiecień
2013: 0,3 %)
Od 2014 : inflacja ujemna
Deflacja w Polsce,2014-15
2014-15: deflacja przy
wzroście PKB 3 %
Rynek międzybankowy :
LIBOR, WIBOR
 LIBOR: LONDON INTERBANK
OFFERED RATE
 WIBOR: WARSAW INTERBANK BET
OFFERED RATE
 RYNEK MIĘDZYBANKOWY TO
NAJWAZNIEJ RYNEK PIENIEŻNY
 DZIAŁA TAKŻE W SKALI
MIĘDZYNARODOWEJ
Stopa referencyjna a
WIBOR
 WIBOR będzie zwykle nieco większy od stopy
referencyjnej
 Stopa referencyjna to stopa banku
centralnego po której są operacje otwartego
rynku
 WIBOR to stopa kredytu między bankami

WIBID

 Stopa oprocentowania depozytu (od 1
dnia do 1 roku) na rynku
międzybankowym
 WIBID: WARSOW INTERBANK BET
OFFERED RATE
WIBOR,WIBID
LIBOR, WIBOR: WADY
 JEŚLI RYNEK PIENIĘZNY TRACI
PŁYNNOŚC ( np. w wyniku utraty
zaufania między bankami ) TO
TRANSAKCJI JEST MAŁO LUB W
OGÓLE SIĘ NIE ODBYWAJĄ
 WTEDY LIBOR/WIBOR MOŻE
WYSYLAĆ BŁĘDNE SYGNAŁY O
CENIE PIENIĄDZA
w kryzysie (2009-2010) banki
płaciły wiecej za depozyty
Stopy procentowe a
stopy rynkowe
WIBOR/WIBID ma kształtować
(pośrednio) stopy rynkowe w
gospodarce
WIBOR wpływa na cenę
kredytów
Stopy BC i rynku międzybankowego
kształtują stopy w transakcjach w
gospodarce
Kursy urzędowe (do przeliczeń)
Współzależnośc parametrów
monetarnych
 Podaż pieniądza (+) wzrost cen
 Podaż pieniądza (+) spada realna
stopa procentowa
 Zmiana poziomu cen, zmiana stopy
procentowej
zmiana kursu
walutowego
Czy stopa procentowa
może być poniżej 0?
Tak, w sytuacji
nadzwyczajnej
 W stosunku do
duzych banków i
instytucji
finansowych-koszty
trzymania i
zabezpieczenia
gotówki są duże
 B. niskie stopy
depozytowe mają
skłaniać do
konsumpcji