KARTA PRZEDMIOTU dr hab. Edward Niesyty

KARTA PRZEDMIOTU
Tytuł
Kod
Socjologia
Kierunek:
Rok / Semestr
Zarządzanie
1/2
Specjalność
Przedmiot :
1
Fakultatywny
Godziny
Wykłady:
Liczba punktów
Ćwiczenia:
Laboratoria:
Projekty / seminaria:
30/20
2
Stopień studiów:
pierwszy
Forma zajęć :
Stacjonarne/niestacjonarne
3
Sposób zaliczenia :
zaliczenie
Prowadzący przedmiot:
dr hab. Edward Niesyty; e-mail: [email protected]
Instytut Inżynierii Zarządzania, Wydział Informatyki i Zarządzania,
ul. Strzelecka 11, 60-965 Poznań, pok. 309; tel.: (61) 665 3397
4
Wymagane wiadomości :
Historia, psychologia społeczna
Cele przedmiotu:
Nauczyć umiejętności identyfikowania i oceny zjawisk społecznych oraz umiejętności kojarzenia
zdarzeń społecznych z ich przyczynami i przypuszczalnymi następstwami.
Efekty kształcenia:
1. na poziomie wiedzy:
rozumienie istoty i prawidłowości zachowań i procesów społecznych, ich uwarunkowań oraz
wpływu na funkcjonowanie systemów społecznych, grup i organizacji
2. na poziomie umiejętności
rozpoznawanie odpowiednich typów zachowań i działań oraz dostosowywanie swoich zachowań
do wymagań sytuacji w tym umiejętność diagnozowania zachowań patologicznych oraz
zapobiegania im
Literatura podstawowa:
[1] Piotr Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo „Znak”. Kraków 2002
[2] Barbara Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Oficyna naukowa, Warszawa 2003
Literatura uzupełniająca:
[3] E. Aronson, Człowiek – istota społeczna, Warszawa, PWN 1978
[4] Zygmunt Bauman, Globalizacja, PIW, Warszawa 2000
[5] Jean-Claude Kaufmann, Ego. Socjologia jednostki, Oficyna naukowa, Warszawa 2004
[6] Bronisław Misztal, Teoria a praktyka społeczna, Universitas, Kraków 2000
5
Warunki zaliczenia przedmiotu :
Zaliczenie przedmiotu na podstawie obecności na wykładach oraz zdania na ocenę pozytywną
kolokwium pisemnego na koniec zajęć
1
Proszę wpisać właściwe: obligatoryjny, do wyboru
Proszę wpisać właściwe: stacjonarne, niestacjonarne
3
Proszę wpisać właściwe: egzamin, zaliczenie
4
Proszę wpisać nazwy przedmiotów, których zaliczenie jest niezbędne dla opanowania wiedzy i
zrozumienia treści przedmiotu
5
Proszę wpisać wymagania formalne uszczegóławiając sposób zaliczenia przedmiotu (np. zasady
usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach, liczba kolokwiów, sposób obliczania oceny końcowej,
przykładowe pytania, itp.)
2
1
PROGRAM ZAJĘĆ
Lp.
Problematyka ogólna
Zagadnienia szczegółowe
1
Socjologia a nauki
humanistyczne i
społeczne
Geneza, przedmiot i etapy rozwojowe nauk humanistycznych i
społecznych. Geneza socjologii. Przedmiot socjologii, zmiany w
jego pojmowaniu. Metodologia nauk socjologicznych. Badania
teoretyczne i terenowe. Sposoby pojmowania społeczeństwa –
teorie i podejścia do badań w socjologii.
2
Aktywność społeczna
człowieka
Zachowania – działania – interakcje – stosunki społeczne.
Zachowanie, działanie, czynność społeczna, działanie społeczne.
Działania wspólne – kontakt społeczny. Anatomia interakcji
społecznej. Interakcje proste i złożone, sieci interakcji. Stosunki
społeczne. Typy stosunków społecznych. Przejawy aktywności
ludzkiej.
3
Organizacje – struktury i
ruchy społeczne
Środowisko społeczne, krąg społeczny, konglomerat pozycji,
sekwencja pozycji, organizacja społeczna. Struktura społeczna.
Determinacja strukturalna. Aspekty struktury. Dynamika struktur.
Społeczeństwo masowe, działania masowe, zachowania zbiorowe,
ruchy społeczne. Dynamika ruchów społecznych.
4
Jednostki a grupy
społeczne
Cechy grupy. Odmiany zbiorowości ludzkich. Więź moralna – treść
i zasięg. Patologia więzi moralnej. Równoczesność partycypacji.
Grupy zorganizowane. Typy zbiorowości i dynamika ich
krystalizacji. Klasyfikacje grup społecznych. Kryteria obiektywne i
subiektywne. Syntetyczne typologie grup.
5
Kultura
Socjologiczne ujęcie kultury. Pojęcie kultury. Sposoby życia.
Regulacja kulturowa. Uniwersalia kulturowe. Tradycja kulturowa,
tworzenie kultury. Anatomia kultury. System aksjo-normatywny.
Normy i wartości. Siła regulacji. Podwójna relatywizacja.
Kompleksy reguł: procedury, instytucje, role. Podsystemy aksjonormatywne: zwyczaj, obyczaj, moralność, prawo. Swoistość i
konfliktowość systemu aksjo-normatywnego. Reguły: konformizm i
dewiacja.
6
Świadomość społeczna
Język – instrument porozumiewania i myślenia. Myślenie
indywidualne i społeczne. Odmiany myślenia społecznego.
Patologie myślenia społecznego. Zaufanie w kulturze. Funkcje i
dysfunkcje zaufania i nieufności.
7
Podziały społeczne
Nierówności społeczne, ich geneza i funkcje. Różnice (nierówność)
a nierówność społeczna. Dobra generujące nierówności
społeczne. Stratyfikacje społeczne. Warstwy społeczne.
Ruchliwość społeczna, Klasy społeczne. Inne nierówności
społeczne (dychotomiczne). Ideologie i teorie nierówności.
8
Władza i autorytet
Istota władzy. Władza jako odmiana nierówności. Odmiany władzy.
Formy legitymizowania władzy. Przywództwo.
9
Funkcjonowanie
społeczeństwa
Socjalizacja i kontrola społeczna. Zmienność społeczeństwa.
Geneza ludzkiego sposobu życia. Socjalizacja – wchodzenie do
społeczeństwa. Trzy wizje internalizacji kultury. Odmiany
socjalizacji. Efekty socjalizacji. Słabe ogniwa socjalizacji. Granice
kontroli społecznej.
10
Proces instytucjonalizacji Determinacja strukturalna i morfogeneza. Instytucjonalizacja jako
odmiana morfogenezy. Innowacje i innowatorzy. Kariera innowacji.
Omijanie i erozja reguł.
11
Zmienność społeczna
Czas w społeczeństwie. Zmiany społeczne, rozwój i postęp.
Rewolucja społeczna. Czas jako wymiar życia społecznego i
aspekt zmiany społecznej. Wymiar ilościowy i jakościowy. Myślenie
2
Lp.
Problematyka ogólna
Zagadnienia szczegółowe
społeczne o czasie. Społeczne funkcje i kulturowa regulacja czasu.
Zmiana a proces społeczny. Rozwój i postęp społeczny. Sposoby
ujmowania postępu. Trauma… Rewolucja – znamię epoki
nowoczesnej. Pojęcie, modele i teorie rewolucji
12
Klasyczne wizje dziejów
Ewolucjonizm w socjologii. Różne ujęcia ewolucji.
Neoewolucjonizm w etnologii i socjologii. Neodarwinizm i
socjobiologia. Teoria modernizacji. Teoria społeczeństwa
postindustrialnego. Teoria cykli dziejowych. Socjologiczne teorie
cykli. Marksizm i marksizm po Marksie.
13
Teorie stawania się
społeczeństwa
Socjologia historyczna. Teoria podmiotowości. Trzeci poziom
rzeczywistości społecznej. Idea podmiotowości w historii myśli.
Historia jako realizacja i wytwarzanie podmiotowości.
14
Społeczeństwo
współczesne
Nowoczesność, postmodernizm i globalizacja. Pojęcie
nowoczesności: historyczne i analityczne. Modele biegunowe.
Osobowość nowoczesna. Krytyka nowoczesności. Od izolacji do
globalizacji, prekursorzy teorii globalizacji. Globalizacja kultury.
Teorie globalizacji kulturowej. Wizje globalizacji.
3