CRM- Niewodniki1

advertisement
Wykorzystanie technologii IT
do efektywnego zarządzania
relacjami z klientem
Niewodniki kwiecień 2009r.
dr Jacek Bazarnik
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Program
1. Zmiany zachowań konsumentów na rynku usług bankowych
2. Zmiana paradygmatów marketingu bankowego i rozwój
technologii IT
3. Zarządzanie relacjami z klientem – moda czy efektywny
marketing
4. Korzyści z zastosowań systemów CRM
5. Przykład wykorzystania segmentacji do optymalizacji wskaźnika
reakcji w kampaniach direct mail
PODSTAWOWE
FAZY ROZWOJU
ORIENTACJI
BANKU
Marketing
Marketing
relacyjny
relacyjny
CRM
Orientacja
Database
Database
Marketing
marketingowa
Marketing
Marketing
Marketing
Marketing
bezpośredni
Marketing
bezpośredni
transakcyjny
transakcyjny
Marketing
Marketing
partnerski
partnerski
Orientacja marketingowa
Orientacja
sprzedaŜowa
Orientacja
produkcyjna
Cechy współczesnego otoczenia
marketingowego banku
wzrost i globalizacja konkurencji;
większa elastyczność usług;
skracanie cyklu Ŝycia produktu;
wzrost liczby kanałów dystrybucji;
coraz bardziej wymagający klienci;
postępująca fragmentaryzacja rynku;
coraz większe koszty pozyskania nowych klientów;
coraz mniejsza lojalność klientów;
coraz mniej skuteczne działania w zakresie promocji.
Współcześni
konsumenci
• Pragną otrzymać oferty bardziej dostosowane do ich indywidualnych potrzeb;
• Mają większą świadomość swoich praw i mają bardziej racjonalny stosunek do ofert rynkowych;
„wartoś
wartości dla klienta”
klienta”
• Wymagają coraz wyŜszej jakości i wartości;
(Value for the Customer)
Customer)
VC lub CV
Wartość
Korzyści
Koszty
jest to nadwyŜka subiektywnie postrzeganych przez klienta
korzyści nad subiektywnie postrzeganymi kosztami,
związanymi z nabywaniem i uŜytkowaniem danego
produktu.
• Wymagają troskliwej obsługi;
POSTRZEGANIE
Postrzeganie to proces rozpoznawania,
wybierania, organizowania i
interpretowania bodźców w celu nadania
sens u światu wkoło nas (Harrel, 1986)
Postrzeganie zaczyna s ię od odbioru
bodźców zmysłow ych, ale równie waŜny
jest proces interpretacji, czyli
przypis yw ania znaczenia bodźcom
• Wykazują niŜszy poziom lojalności w stosunku do sprzedawców;
• Są bardziej mobilni zarówno w przestrzeni, jak i w Ŝyciu społecznym, co sprzyja rozwojowi róŜnych
form komunikacji społecznej.
„wartości dla klienta”
(Value for the Customer)
VC lub CV
Wartość
Korzyści
Koszty
jest to nadwyŜka subiektywnie postrzeganych przez klienta
korzyści nad subiektywnie postrzeganymi kosztami,
związanymi z nabywaniem i uŜytkowaniem danego
produktu.
Jak zwiększyć
wartość dla klienta?
1. Zwiększyć korzyści.
2. Zmniejszyć koszty nabycia.
ZróŜnicowanie korzyści
Komu prezent?
Komu niezawodność?
Komu taniej?
Komu nowe informacje?
Komu nowy produkt?
............?????
I kiedy?
RóŜnicowanie przez segmentację
Segmentacja
według wartości
pozwala zrozumieć,
którzy z klientów
są
najbardziej cenni
Segmentacja
według zachowań
Segmentacja
według cech demograficznych
Segmentacja
według postaw
pomaga określić,
którzy z klientów
są najbardziej
zainteresowani
nabyciem danych
produktów czy usług
dostarcza
dodatkowych
informacji,
które mogą być
wykorzystane
w przewidywaniu
zachowań klienta
wyjaśnia reakcje
klienta
w zaleŜności
od jego wiedzy,
uczuć, przekonań
i motywów
13,4 mln osób czyli 45 % Polaków
w wieku od 15 do 75 lat, korzysta z Internetu
Badanie NetTrack firmy Millward Brown SMG/KRC zostało zrealizowane w
okresie kwiecień - czerwiec 2008 r. (N=5262) .
11 mln osób czyli 37,7 % Polaków
w wieku od 15 do 75 lat, korzysta z Internetu
Badanie NetTrack firmy Millward Brown SMG/KRC zostało zrealizowane w
okresie marzec-maj 2006 na próbie liczącej 4179 osób
.
5,88 miliona osób czyli 19,7 % Polaków
w wieku od 15 do 75 lat, korzystało z Internetu
styczeń 2003 - badania NetTrack, przeprowadzonych przez SMG/KRC
3,6 miliona korzystało w 2001r
Poza tym współczesny klient:
ma coraz mniej czasu,
staje się coraz bardziej wygodny,
jest niecierpliwy i oczekuje, Ŝe jego potrzeby zostaną natychmiast
zaspokojone,
to jednostka poszukująca, która wnikliwie analizuje oferty, by wybrać
tę najlepszą,
jest ciekawy, Ŝąda szczegółowych wyjaśnień dotyczących produktu,
jest krytyczny,
nie ulega juŜ tak łatwo manipulacjom,
nie chce być anonimowy i nie chce, by traktowano go tak, jak innych.
Czego oczekują dzisiejsi Klienci
Klienci oczekują rzetelnej informacji.
Klienci oczekują prawa wyboru.
Klienci oczekują sprawnych serwisów.
Klienci oczekują nowoczesnej technologii.
Klienci oczekują pierwszorzędnej komunikacji.
Klienci oczekują elastyczności.
Klienci oczekują porady.
Klienci oczekują pozbawionych barier wzajemnych relacji.
Klienci oczekują nowych pomysłów.
Klienci oczekują szczerości.
Cechy współczesnego otoczenia
marketingowego banku
wzrost i globalizacja konkurencji;
większa elastyczność usług;
skracanie cyklu Ŝycia produktu;
wzrost liczby kanałów dystrybucji;
coraz bardziej wymagający klienci;
postępująca fragmentaryzacja rynku;
coraz większe koszty pozyskania nowych klientów;
coraz mniejsza lojalność klientów;
coraz mniej skuteczne działania w zakresie promocji.
MARKETING
MASOWY
MARKETING
SEGMENTACYJNY
MARKETING
NISZOWY
MARKETING
INDYWIDUALNY
I co na to marketing?
Rozwój od marketingu
masowego do
indywidualnego
Cechy współczesnego otoczenia
marketingowego banku
wzrost i globalizacja konkurencji;
większa elastyczność usług;
skracanie cyklu Ŝycia produktu;
wzrost liczby kanałów dystrybucji;
coraz bardziej wymagający klienci;
postępująca fragmentaryzacja rynku;
coraz większe koszty pozyskania nowych klientów;
coraz mniejsza lojalność klientów;
coraz mniej skuteczne działania w zakresie promocji.
EKONOMIA LOJALNOŚCI KLIENTÓW
Koszt zdobycia nowych Klientów jest 5-10 - krotnie
wyŜszy, niŜ utrzymanie Klientów dotychczasowych.
$
$
UTRZYMANIE
POZYSKANIE
Dlaczego lojalność?
Redukując o 5% odejścia klientów przedsiębiorstwo moŜe
zwiększyć zyski o 25% - 85%
Reichheld, F, Sasser W.E, 1990, "Zero defections: quality comes to services", Harvard Business Review 1990;68(Sept/Oct), s.107
124
Ubezpieczenia majątkowe
Ubezpieczenia na Ŝycie
Depozyty bankowe
Karty Kredytowe
Pralnia Przemysłowa
Giełda
Ubezpieczenia (średnio)
Dystryb. Przemysłowa
Architektura
Bankowość
Oprogramowanie
Serwis samochodowy
100
85
75
53
51
50
43
40
38
35
30
0
20
40
60
80
100
120
Procentowy wzrost rocznych zysków (w %)
Źródło: Bain&Company za Hughes A.M., The Complete Database Marketer, Irwin, Chicago 1996,
E.Rydawska, Lojalność klientów, PWE, Warszawa 2005
140
Przyczyny odchodzenia klientów –
zaleŜne od banku
słabość naszej oferty:
symptom odrzucenia zmian – zmiana reguł, zmiana właściciela,
pozorna zmiana produktów – nazewnictwo – ignorowanie
nawyków klientów, zmiana czy przesunięcie pracowników,
źle rozwiązane lub nierozwiązane problemy klienta – reklamacje,
zastrzeŜenia, dostęp do informacji
zła komunikacja z klientem – ustna (sprzedawca, telefon) lub
pisemna – listy, foldery, e-maile,
•
•
•
•
•
•
asortymentowej,
pod względem cen, kosztów, oprocentowania,
jakości obsługi, (dostępność, kompetencje, uprzejmość, rzetelność, etc.),
świadczeń dodatkowych,
skomplikowane procedury,
stosowne materialne aspekty usługi,
Proces utrzymania klientów
obejmuje trzy zagadnienia:
Prognozowanie i identyfikacja konsumentów
chcących zrezygnować z usług firmy.
ANALIZA MIGRACJI KLIENTÓ
KLIENTÓW
(CHURN)
Churn to wskaź
wskaźnik utraty klientó
klientów brutto w
danym okresie czasu.
MoŜe być wyraŜony w następujący sposób:
Churn = (C0 + A1 – C1) / C0
Gdzie:
C0 = liczba klientów na początku roku (okresu)
C1 = liczba klientów na końcu roku (okresu)
A1 = nowi klienci brutto w danym roku (okresie)
Przykład:
ZałóŜmy, Ŝe operator ma 100 klientów a początku miesiąca, zdobywa 20 nowych klientów w danym
miesiącu, i ma 110 klientów na koniec miesiąca. Zatem musiał stracić 10 klientów w trakcie miesiąca,
co stanowi 10% klientów jakich miał na początku miesiąca.
Według wzoru:
Miesięczny churn = (100 + 20 – 110) / 100 = 10%
Metody wartoś
wartościowania i
kwalifikowania klientó
klientów
Opracowanie polityki utrzymania (kampanię)
zapobiegającą utracie poŜądanych klientów
Analiza ABC
(dochodowość
(dochodowość klienta)
Analiza RFM
Analiza wartoś
wartości Ŝyciowej klienta LTV
WARTOŚĆ
WARTO
ŚĆ śYCI
YC IOWA
OWA KL IENTA
Lif etime Value – LTV
=
Cust omer Lif et ime Value – CLV
(LTV - Lifetime value)
value)
Analiza wskaź
wskaźnika wartoś
wartości klienta CVI
(Customer Value Index)
Index)
Dziewię
Dziewięciopolowa siatka strategii wobec
klientó
klientów
CVI
(Customer Value
Va u
l e Index
Index))
C VI w pr zeci wi eń
C VI w pr zeci wi eńst
st w
w iie
e do
do LT
LT V
V bi
bi er
er ze
ze pod
pod
uuw
wa gę
gę r odzaj
odza j kli ent a;
LT V obl icza
z asi
sę
i w op ar ciu o zak upy w j edne j
f fi rm i e, p odcza sg dy ind eks wa rt oś
ośc i kli ent ów nna
a
oog
gó
ół o pie ra si
sę
i nna
a wszy
sz yst
stki ich
ch t raansak
nsakccjjach
ch
kklli ent a zaw ar tycch
hppomi
omię dzy dan ąf i rm ą i r ów ni eŜ
eŜ
j jej
ej k onkur
onku ren
e ncj
cją ;
LT V opi er a się t ylko o d ane pr zed sięb ior st w a,
LT V opi er a się t ylk oo d ane pr zed się bio rst w a,
CCV I wyymaga
ma ga dan
da nych
ych zew nę
nęt r znych .
Dziewię ci
Dziewię
ciopolowa
op olowa s iatka
s trateg
trategii
iiw
wo
obec
b ec klientó
klientów
sa
ł ba
—d z a
i a
ł n
l o ćś k l ei tn a ,
—p r o u
dky
t l u b su u
ł gi
lk ei n a
t,
—k o n u
k r en c a
jo
za mó wie n a
i k il en t ,a
—s z n
as ea
n r e tn o wn
oś ć
ld a o u
b st ro n
Atra kc yjno ść klienta
Klasyfikacja, których klientów zatrzymać.
Analiza wskaź
wskaźnika ROI
Utr zy my
wa ć
śr e n
di a
Ro zw i ja ć
Du Ŝa se le kt yw n ie
Utr zy my
wa ć w
Wy co fa ć si ę
ma a
ł
o
d b ra
Ro
z wija ć i
B ro n
i ć
Br o
n ći
Ro
z wija ć
Ut rz y
my wa
ćw
B ro n
i ć se le k
t y
w n ie
Ś r ed n a
i min ima ln ym st op n iu Ut rz ymy wać
mi n
i ma
l n
y ms to p
n iu
Po zycja dostawcy w re lac ji zk li en tem
cztery etapy
w procesie budowania lojalnoś
lojalności
Przyciąganie uwagi klientów
UtoŜsamianie się klientów z marką
Harley - Dav id son will mark ettwo n ew mo dels in 20 03
Here‘s a p review ...
Budowa bezpośrednich relacji
Tworzenie wspólnoty klientów – adwokatów marki
Cechy współczesnego otoczenia
marketingowego banku
wzrost i globalizacja konkurencji;
większa elastyczność usług;
skracanie cyklu Ŝycia produktu;
wzrost liczby kanałów dystrybucji;
coraz bardziej wymagający klienci;
postępująca fragmentaryzacja rynku;
coraz większe koszty pozyskania nowych klientów;
coraz mniejsza lojalność klientów;
coraz mniej skuteczne działania w zakresie
promocji.
Koszt pozyskania klienta ró
róŜnymi narzę
narzędziami...
Koszt pozyskania wniosku (CPL – cost per lead)
lead)
poprzez ró
róŜne formy promocji onon-line róŜni się
się nawet
pięć
dziesię
ęciokrotnie!
pięćdziesi
Źródło: www.k2.pl, [email protected]
PODSTAWOWE
FAZY ROZWOJU
ORIENTACJI
BANKU
Marketing
Marketing
relacyjny
relacyjny
CRM
Database
Database
Marketing
Marketing
Marketing
Marketing
Marketing
bezpośredni
Marketing
bezpośredni
transakcyjny
transakcyjny
Marketing
Marketing
partnerski
partnerski
Orientacja marketingowa
Orientacja
sprzedaŜowa
Orientacja
produkcyjna
CRM
(Customer Relationship Management)
oznacza rozpoznawanie i analizę potrzeb
kaŜdego klienta oraz tworzenie
indywidualnych kontaktów z tymŜe klientem w
celu optymalizacji dłługoterminowych
obopólnych korzyś
ści .
Systemy komputerowe w sferze obsługi klienta
1979 - 1985
Etap zleceń i dostaw
(SFA, TAS)
1986 - 1991
Etap zarządzania
zasobami wewnętrznymi (ERM)
1992 - 1997
Etap multimedialnych,
zintegrowanych systemów (ERP,
TERM)
1998 - 2005? Etap wykorzystania i
automatyzacji wszystkich kanałów
komunikacji z Klientem (CRM)
SFA – komputeryzacja działu sprzedaŜy
(Sales Force Automation),
TAS – techniczne wsparcie sprzedaŜy
(Technology Assisted Selling),
ERM – zarządzanie zasobami
przedsiębiorstwa (Enterprise Resource
Management),
ERP – planowanie zasobów
przedsiębiorstwa (Enterprise Resource
Planning),
TERM – zaawansowane technicznie
zarządzanie zasobami (Technology
Enabled Resource Management).
CRM - zarządzanie kontaktami z
klientem (Customer Relationship
Management)
Marketing oparty na bazach danych pozwala:
wartościować i kwalifikować klientów
identyfikować najlepszych klientów
zdobywać nowych klientów
poprawić efektywność przekazu promocyjnego
dostosować produkty i usługi do indywidualnych
potrzeb klienta
zindywidualizować obsługę klienta
dostosować przekaz informacyjny dla poszczególnych
segmentów
wzmocnić decyzje zakupowe klientów
wprowadzić sprzedaŜ łączoną (cross-selling) i sprzedaŜ
produktów komplementarnych
wykorzystać zalety ukrytej komunikacji z klientem
prowadzić badania marketingowe
Analiza RFM
Przykład jak posiadanie marketingowej
bazy danych poprawia efektywność
wysyłki
Cross-selling i up-selling
Jakie produkty są razem kupowane
Jakie produkty są razem kupowane przez podobnych
klientów
Czym róŜnią się klienci którzy kupili dany produkt od
tych , którzy nie kupili
Jakie produkty jest skłonny kupić dany klient
Jaki produkt powinien być zaoferowany klientowi w
przyszłości
Którzy klienci chętnie kupują dany produkt –
profilowanie
Jak długa jest przerwa między zakupami
Analiza RFM
Przykład jak posiadanie marketingowej
bazy danych poprawia efektywność
wysyłki
Wprowadzenie kodów RFM
•
niedawno coś od nas zakupili
•
często dokonują zakupów
•
przeznaczają duŜo pieniędzy
na nasze produkty/ usługi
„świeŜość”
Recency
częstotliwość
Frequency
pieniądze
Monetary
Przykładowe tworzenie kodów
„świeŜości”
wstaw datę ostatniego zakupu do danych kaŜdego
klienta;
poukładaj dane od najnowszych do najstarszych;
podziel je na pięć dokładnie równych grup (kwint);
ponumeruj kwinty, dając najnowszym numer 5;
wstaw numer kwinty do danych kaŜdego klienta.
Współczynnik reakcji RR
(response rate)
RR=
(liczba odpowiadających) / (liczba promowanych)*100%
Np. RR= 466 / 30.000 = 1, 55%
Stopa zwrotu na kapitale ROI
(return on investment)
ROI= (dochód netto) / (koszty promocji)
dochód netto z kaŜdej sprzedaŜy kaŜdemu z 466 domostw
wyniósł 100 złotych
dochód netto z promocji wyniósł 46.600 złotych (466*100zł)
kaŜde wysłanie do 30.000 osób promocji kosztowało nas 1.50zł
Razem koszt promocji wyniósł 45.000 złotych (1.50*30.000).
ROI= (46.600 / 45.000) = 1.036
Próg rentowności BE
(Break Even Response Rate)
BE jest gdy ROI=1:
(dochód netto) = (koszt promocji)
(liczba odpowiadających) * (jednostkowy dochód netto)=
= (liczba promowanych) * (koszt jednostkowy promocji)
(liczba odpowiadających) / (liczba promowanych) =
= (koszt jednostkowy promocji) / (jednostkowy dochód netto)
BE = RR =
(koszt jednostkowy promocji) / (jednostkowy dochód netto)
Np. 1,50/100=1.50%
Reakcja na test
Kod RFM
Ilość wysłanych
przesyłek
Liczba
odpowiedzi
Wskaźnik
reakcji RR
555
320
31
9.69%
554
320
30
9.38%
553
320
28
8.75%
552
320
20
6.25%
551
320
19
5.94%
523
320
8
2.50%
522
320
8
2.50%
521
320
7
2.19%
W przedsiębiorstwach, w których
wprowadzono CRM nastąpił:
42% wzrost zysków
35% spadek kosztów sprzedaŜy
25% zmniejszenie długości
cyklu
sprzedaŜy
20% wzrost współczynnika
zadowolenia
klienta
Mazur A., Jaworska K., Mazur D., CRM Zarządzanie kontaktami z klientami, Madar 2001.
WdroŜenie systemów CRM pozwala
odnieść firmie róŜnorodne korzyści
umoŜliwienie bardziej indywidualnej współpracy z
klientem, zapewnienie odpowiedniej jakości usług i
rozpoznawania jego potrzeb, a przez to wzrost lojalności
klientów
Personalizacja kontaktów – klient przestaje być anonimowy
redukcja kosztów zarządzania informacją i kontaktami z
klientem dzięki zastosowanym technologiom
korzyści ...
wspomaganie procesu decyzyjnego i udroŜnienie przepływu
informacji wewnątrz firmy
automatyzacja i standaryzacja procesu obsługi klienta
oszczędności wynikające ze zmniejszenia czasu obsługi
transakcji sprzedaŜy
korzyści ...
likwidację dublowania się informacji w róŜnych systemach
informatycznych wykorzystywanych w firmie
oszczędności kosztów personalnych poprzez zwiększenie
wydajności pracowników (ilość załatwionych klientów w
czasie) jak i redukcję zatrudnienia
zapewnienie odpowiedniego poziomu kontroli i oceny
efektywności pracy handlowców.
Dziękuję za uwagę
[email protected]
Download