Szczecin, dn. 29.10.2008 r. Do Nauczycieli szkół gimnazjalnych województwa zachodniopomorskiego ZAPROSZENIE Szanowni Państwo, Komitet Organizacyjny VI Gimnazjalnego Konkursu Filozoficznego zaprasza Waszych uczniów do uczestnictwa w kolejnej edycji konkursu. Organizatorami konkursu są: Gimnazjum nr 9 w Szczecinie i Komitet Okręgowy w Szczecinie Ogólnopolskiej Olimpiady Filozoficznej. Celem Konkursu jest propagowanie filozofii wśród gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego oraz odkrywanie utalentowanych uczniów, przyszłych studentów filozofii. Jako nowatorska inicjatywa w kraju, Konkurs służy wspieraniu nauczycieli szkół gimnazjalnych w rozwijaniu filozoficznej ścieżki edukacyjnej. Aby wziąć udział w Konkursie, uczeń musi w terminie do 6 stycznia 2009 r. rozwiązać i przesłać test etapu szkolnego oraz zgłoszenie na adres: Gimnazjum nr 9, ul. Dunikowskiego1, 70-123 Szczecin (decyduje data stempla pocztowego). Treść regulaminu oraz test znajdują się na stronie internetowej Gimnazjum nr 9 (www.gim9szczecin.neostrada.pl). Półfinał Konkursu odbędzie się 28 marca 2009 w Gimnazjum nr 9 w Szczecinie. Tego dnia uczniowie napiszą test sprawdzający ogólną wiedzę filozoficzną oraz esej. Rozstrzygnięcie Konkursu oraz wręczenie nagród odbędzie się 16 maja 2009 r. po odpowiedziach ustnych. W razie wszelkich wątpliwości prosimy o kontakt: - Paweł Kołodziński: tel. 0691 981 520, e-mail: [email protected] - Małgorzata Kojak: tel. do szkoły 091 482 19 06, e-mail: [email protected] Serdecznie zapraszamy Regulamin VI Gimnazjalnego Konkursu Filozoficznego Organizatorzy: - Komitet Okręgowy Ogólnopolskiej Olimpiady Filozoficznej w Szczecinie - Gimnazjum nr 9 w Szczecinie Zespół organizacyjny: - dr hab. prof. US Wojciech Krysztofiak - mgr Irena Korsak - mgr Małgorzata Kojak - mgr Paweł Kołodziński Cele konkursu 1. Wspieranie nauczycieli szkół gimnazjalnych w rozwijaniu filozoficznej ścieżki edukacyjnej. 2. Propagowanie filozofii wśród gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego. 3. Zainteresowanie uczniów dalszej edukacją filozoficzną. Regulamin konkursu Uczestnikami konkursu mogą być uczniowie szkół gimnazjalnych województwa zachodniopomorskiego. Chętni mogą zgłaszać się indywidualnie lub za pośrednictwem opiekuna. Etapy konkursu 1. Etap szkolny (listopad 2008 r. – 6 stycznia 2009 r.) Uczestnicy rozwiązują samodzielnie lub pod kierunkiem nauczyciela test sprawdzający ogólną wiedzę z historii filozofii, logiki, epistemologii, metafizyki i etyki. 2 Zestaw zadań jest dostępny na stronie internetowej Gimnazjum nr 9 w Szczecinie (www.gim9szczecin.neostrada.pl). Rozwiązania oraz zgłoszenia należy przesyłać na adres: Gimnazjum nr 9, ul. Dunikowskiego 1, 70-123 Szczecin z dopiskiem: VI Gimnazjalny Konkurs Filozoficzny. Termin nadsyłania prac upływa 6 stycznia 2009 r. (decyduje data stempla pocztowego). Ilość punktów uzyskanych w teście etapu szkolnego nie stanowi warunku zakwalifikowania ucznia do następnego etapu. 2. Półfinał Konkursu (28 marca 2009 r.) Półfinał Konkursu odbędzie się w Gimnazjum nr 9 w Szczecinie. W jego pierwszej części uczniowie będą pisali test sprawdzający wiedzę filozoficzną uczestników. Po sprawdzeniu prac, w drugiej części półfinału, osoby, które uzyskają powyżej 30 punktów na 50 możliwych, będą pisały esej filozoficzny. Uczniowie, którzy uzyskają najwyższą liczbę punktów z testu i eseju, awansują do finału Konkursu, o czym zostaną poinformowani listownie. Kryteria oceny eseju filozoficznego. Kryterium Punktacja 1. Zawartość treściowo-programowa 20 pkt 2. Umiejętność posługiwania się pojęciami filozoficznymi 10 pkt 3. Oryginalność ujęcia tematu 10 pkt 4. Poprawność językowa i kompozycyjna 10 pkt 3) Finał konkursu (16 maja 2009 r.) Finał Konkursu odbędzie się w Gimnazjum nr 9 w Szczecinie. W jego trakcie finaliści będą odpowiadać na dwa z trzech pytań z wylosowanego zestawu. Zwycięzcy otrzymają tytuły Laureatów oraz nagrody rzeczowe. 3 Kryteria oceny odpowiedzi ustnych Kryterium Punktacja 1. Trafna odpowiedź na pytanie 25 pkt 2. Sposób jej uzasadnienia 15 pkt 3. Prezentacja odpowiedzi 10 pkt Opracowała: mgr Małgorzata Kojak ZAKRES MATERIAŁU Zakres materiału VI Gimnazjalnego Konkursu Filozoficznego realizuje Podstawę programową kształcenia ogólnego MEN oraz treści programowe filozoficznej ścieżki edukacyjnej. Wobec tych dokumentów Konkurs ma charakter uzupełniający i rozszerzający. Treści Konkursu zawierają podstawowe zagadnienia z metafizyki, epistemologii, logiki (klasyczny rachunek zdania), etyki i antropologii. 1. Rozróżnienie myślenia potocznego, nauki i filozofii. Pytania filozoficzne. 2. Filozoficzne poglądy na pochodzenie wiedzy. Rodzaje wypowiedzi, sądów oraz ich uzasadnianie. Problem prawdy i fałszu, definicje prawdy. Sceptycyzm. 3.Charakterystyka podstawowych dyscyplin filozoficznych: epistemologii, ontologii, aksjologii, antropologii filozoficznej, etyki, estetyki, logiki, historii filozofii. 4. Poglądy filozofów starożytnych na naturę świata. 5. Postać i filozofia Sokratesa. 6. Idealizm Platona. 7. Poglądy Arystotelesa. 8. Starożytne poglądy na szczęście i dobro: cynizm, hedonizm, epikureizm i stoicyzm. 9. Filozofia św. Augustyna i św. Tomasza. 10. Filozofia Kartezjusza, Pascala i Leibniza. 11. Empiryzm brytyjski (J. Locke, G. Berkeley, D. Hume). 12. Filozofia Kanta. 4 12. Filozofia Kierkegaarda, Schopenhauera, Milla, Nietzschego Bergsona, Marcela. 13. Filozofia Wittgensteina. 14. Filozofia Poppera (Społeczeństwo otwarte i problematyka falsyfikacjonizmu). 15. Pojęcia i wybrane problemy kultury starożytnej w zakresie obejmowanym przez programy nauczania języka polskiego do gimnazjum. 16. Podstawowe pojęcia logiczne: wnioskowanie, poprawność wnioskowania, wynikanie, dowód, uzasadnianie, sprzeczność, prawdziwość i fałszywość. 17. Podstawowe pojęcia epistemologiczne: wartość poznawcza, przedmiot poznania (granice poznania), źródła poznania, czynniki zakłócające poznanie. 18. Znajomość, rozumienie i stosowanie następujących pojęć antropologii filozoficznej: wolność i zniewolenie, godność, rozum, altruizm, egoizm, obiektywizm etyczny i subiektywizm etyczny, heroizm, egalitaryzm, elitaryzm, odpowiedzialność, wola, popędy, instynkty, komunikacja. Literatura podstawowa. 1. Barbara Markiewicz (red): Filozofia dla szkoły średniej. Wybór tekstów. Warszawa 1987. [istnieje także nowsze, rozszerzone wydanie] W szczególności teksty: (numeracja w nawiasach podana za Barbarą Markiewicz) (5) Wiem, ze nic nie wiem. Z: Platon, Obrona Sokratesa. (7) Cnota jest mądrością. Z: Ksenofont, Wspomnienie o Sokratesie. (9) Ludzie w jaskini. Z: Platon, Państwo 1, VII. (13) Miłość idealna. Z: Platon, Uczta. (14) Ustrój duszy i państwa. Z: Platon, Państwo IV. (22) Prawda. Z: Arystoteles, Metafizyka 0 (IX). (24) Szczęście. Z: Arystoteles, Etyka nikomachejska I, 1-4, 6, 7. (28) Szczęście to przyjemność. Z: Epikur, List do Menoikeusa. (33) Spokój duszy. Z: wybrane pisma Epikteta, Marka Aureliusza i Seneki. (34) Prawo natury. Z: Cyceron, O prawach, ks. 1. (40) Chcę poznać Boga i duszę. Z: Św. Augustyn, Solilokwia, O trójcy świętej. (41) Iluminacja. Z: Św. Augustyn, Solilokwia. (51) Dowody na istnienie Boga. Z. Św. Tomasz, Summa teologiczna. (67) Metoda. Z: Kartezjusz, Prawidła kierowania umysłem. (68) Myślę, więc jestem. Z: Kartezjusz, Rozprawa o metodzie. (78) Poznanie wedle empiryzmu. Z: J. Locke, Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego. (89) Roszczenia rozumu i porządek serca. Z: Pascal, Myśli (90) Zakład Pascala. Z: Pascal, Myśli. (97) Krytyka pojęcia przyczynowości. Z: D. Hume: Badania dotyczące rozumu ludzkiego. (125) Imperatyw kategoryczny. Z: I. Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności. (141) Wola życia. Z: A. Schopenhauer, Świat jako wola i wyobrażenie. (149) Utylitaryzm. Z: J. S. Mill, Utylitaryzm. (165) Dekadencja i wola mocy. Z: F. Nietzsche, Cztery wielkie błędy. (171) Intuicja i analiza.Z: H. Bergson, Wstęp do metafizyki. 5 (191) Granice mojego języka wskazują granice mojego świata. Z: L. Wittgenstein, Tractatus logico-philosophicus. (206) Epistemologia bez podmiotu poznającego. Z: K. R. Popper, Epistemologia bez podmiotu poznającego. 2. Anna Jedynak, Tadeusz Walentowicz: Filozofia. Podręcznik.(Gimnazjum), Warszawa 2000. 3. Adam Aduszkiewicz, Potr Marciszuk, Robert Piłat: EDUKACJA filozoficzna dla klasy I gimnazjm, Warszawa 2001 (i następne). 4. Magdalena Środa, Idee etyczne starożytności i średniowiecza, Warszawa 1994. 5. Andrzej Kwiatek, Michał Worwąg, Podróż po historii filozofii. Starożytność, Warszawa 1997. 6. Władysław Tatarkiewicz, Historia filozofii, Warszawa (wiele wydań). 7. Jan Parandowski, Mitologia, Warszawa (wiele wydań). Literatura uzupełniająca. 1. Peter Vardy, Paul Grosch, Etyka. Poznań 1995. 2. R Popkin, A. Stroll, Filozofia. Poznań 1995. 3. Giovanni Reale, Historia filozofii starożytnej, Lublin1996. 3. Jostein Gaarder, Świat Zofii. Warszawa 1995. 4. Andrzej Sikora, Spotkania z filozofią, Warszawa 1983. 5. Kazimierz Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 1991. 6. Antoni Podsiad, Słownik terminów i pojęć filozoficznych, Warszawa 2000. 7. Władysław Krajewski (red.) Słownik pojęć filozoficznych, Warszawa 1996. 8. Bartosz Przybył, Jan Swianiewicz: Edukacja filozoficzna. Myślenie krytyczne, Kielce 2002. 9. Jacek Wojtysiak, Pochwała ciekawości. (podręcznik do liceum), Kraków 2003. 10. Irena Krońska, Sokrates, Warszawa 1989. 11. Kazimierz Leśniak, Platon, Warszawa 1993. 12. Adam Krokiewicz: Zarys filozofii greckiej, Warszawa 1971. 13. Ray Monk, Wittgenstein. Powinność geniusza. Warszawa 2003. Przedstawiona lista nie ma charakteru obowiązującego. Organizatorzy zachęcają do samodzielnych posukiwań. Opracowali: dr hab. Wojciech Krysztofiak i mgr Paweł Kołodziński 6 KARTA INFORMACYJNA UCZESTNIKA VI GIMNAZJALNEGO KONKURSU FILOZOFICZNEGO 1. Imię i nazwisko 2. Imię ojca 3. Data i miejsce urodzenia 4. Klasa 5. Adres i nazwa szkoły (z kodem i telefonem) 6. Imię i nazwisko opiekuna szkolnego 7. Adres domowy uczestnika (z kodem, telefonem, e –mailem) 7