Inflacja w przeszłości pojawiała się stosunkowo rzadko i zwykle

Geneza; Inflacja w przeszłości pojawiała się stosunkowo rzadko i zwykle
towarzyszyła nadzwyczajnym zdarzeniom, np. wojnom czy poważnym kryzysom.
Na gruncie teorii łączona była zwykle z nadmierną emisją pieniądza papierowego, co
powodowało jego deprecjację (spadek ceny towaru lub dobra. Termin używany w
szczególności w odniesieniu do spadku wartości waluty krajowej względem waluty
zagranicznej w systemie płynnych kursów walut).
Inflacja definiowana jest jako proces trwałego wzrostu ogólnego poziomu cen przy
uwzględnieniu zmian jakości towarów w pewnym okresie. W każdym kraju jest to
negatywna cecha rozwoju.
Wzrostowi ogólnego poziomu cen towarzyszy zwykle spadek wartości pieniądza
Stagflacja jest to stan gospodarki charakteryzujący się jednocześnie wysokim
poziomem inflacji, wysokim bezrobociem i stagnacją gospodarczą. Miernikiem
opisującym ten stan jest stopa stagflacji, zwana też stopą ubóstwa, stanowiąca sumę
stopy inflacji i stopy bezrobocia. Jest też uznawana za szczególny rodzaj inflacji.
Slumpflacja z kolei to stan gospodarki, w którym załamaniu się procesów
gospodarczych, wyrażającemu się spadkiem produkcji i dochodu narodowego w ujęciu
bezwzględnym (kryzys), towarzyszy szybki wzrost bezrobocia i wysoki (rosnący)
poziom inflacji.
Powracając do inflacji w zależności od przyczyn wywołujących zjawiska inflacyjne
wyróżniamy inflację popytową, inflacja kosztową oraz inflację strukturalną
Inflację popytowa jest wywołana nadwyżką popytu nad podażą - jest, więc
spowodowana zwiększonym zapotrzebowaniem na pewne dobra. Jeśli konsumenci
zgłaszają zapotrzebowanie na ilość towaru przekraczającą możliwości rynku, powstaje
tak zwana luka inflacyjna. W krótkim okresie producenci nie są w stanie nadążyć z
produkcją, dochodzi, więc do wzrostu cen.
Zjawisko to doprowadzi do inflacji tylko i jedynie w przypadku, jeśli dotyczy całej
gospodarki lub jej dużej części. Inflacja popytowa nazywana jest również inflacją
pieniężną ze względu na nadmierną ilość pieniądza w obiegu.
Inflacja kosztowa, jest natomiast rezultatem wzrostu kosztów, jest przede wszystkim
efektem wzrostu nakładów, związanych z pozyskaniem przez firmy rzadkich zasobów
do produkcji (pod pojęciem zasobów rozumiemy między innymi surowce i materiały,
pracę czy kapitał, niezbędny do funkcjonowania). Jeśli rosną koszty, przedsiębiorstwa
podnoszą ceny – zjawisko to w skali globalnej prowadzi do wzrostu inflacji.
Inflację strukturalna, której przyczyną jest niedostosowanie struktury produkcyjnej
do zmieniających się potrzeb nabywców. Inflacja strukturalna ma charakter inflacji
popytowo - kosztowej. Ten typ inflacji sam się reguluje przez działanie mechanizmy
gospodarki rynkowej.
W zależności od natężenia procesów inflacyjnych rozróżnia się inflację pełzającą,
inflacje galopującą oraz hiperinflacje.
Inflację pełzająca istnieje, gdy wzrost cen nie przekracza kilku procent rocznie ( do
5%), nie powodująca zakłóceń w przebiegu procesów gospodarczych, poddająca się
kontroli.
Inflacja krocząca (biegnąca), (od 5% do 10%) ma tendencję do wymykania się z pod
kontroli, może deformować procesy ekonomiczne i hamować realny przyrost dochodu
narodowego.
Inflację galopująca, (od, 10% do 150%) gdy procent wzrostu cen wyraża się liczbą
dwucyfrową i mogą powstawać napięcia o charakterze społeczno - gospodarczym (np.
strajki), osłabienie systemów motywacyjnych, zahamowanie wzrostu gospodarczego.
Hiperinflacja, gdy następuje szybka (często błyskawiczna) utrata wartości pieniądza i
gwałtowny wzrost cen spowodowany na ogół dużą eksploatacją finansów przez
państwo wydatków budżetowych. W przeszłości państwa w obliczu wojny lub
rewolucji, odchodziły od emitowania waluty złotej zastępując ją dużą ilością pieniądza
papierowego. Wywoływało to natychmiastową zwyżkę cen, dezorganizując system
pieniężno- kredytowy dzisiejszych państwie. Według dzisiejszych pojęć była to
właśnie hiperinflacja. Zjawiskiem odwrotnym do inflacji jest deflacja
Deflacja to wzrost wartości pieniądza w czasie - z czasem można za daną ilość
pieniędzy kupić coraz więcej towarów i usług. Potocznie, określenie spadku cen
rynkowych. Zjawisko to występowało w początkowej fazie kryzysu i związane było z
nadwyżką globalnej podaży nad globalnym popytem (tzw. luka deflacyjna).
Występowanie deflacji (jak na przykład w latach 90. XX wieku w Japonii) wiąże się
zazwyczaj ze stagnacją gospodarczą. Stagnacja to forma odznaczająca się
zahamowaniem wzrostu gospodarczego (produkcji, konsumpcji i eksportu bądź
całości gospodarki), przy równoczesnej wyraźnej zniżce cen.