POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. ADAMA MICKIEWICZA W ŚWIATNIKACH GÓRNYCH Bezpieczeństwo i zdrowie uczniów jest jednym ze statutowych celów i zadań szkoły. Dyrektor szkoły jest odpowiedzialny za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków uczniom i pracownikom szkoły. Polityka bezpieczeństwa szkoły zajmuje priorytetowe miejsce obok działań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Poszczególne podmioty szkoły: nauczyciele, pracownicy administracyjni, uczniowie i rodzice oraz instytucje wspierające są zobowiązane do podejmowania spójnych zadań wynikających z zakresu ich kompetencji. Szczegółowe wytyczne zawierają obowiązujące akty prawne i regulacje wewnętrzne – regulaminy, instrukcje i procedury, które są obsadzone w realiach placówki, a ich przestrzeganie jest gwarantem prawidłowego funkcjonowania polityki bezpieczeństwa w szkole. Regulacje prawne: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.), 2. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzeni Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. ratyfikowana przez Polskę 30 września 1991 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120 ze zm.), 3. Ustawa z dnia 11 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2007 r. Nr 80, poz. 542), 4. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 1982 r. Nr 35, poz. 230 ze zm.), 5. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) 6. Ustaw z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 1994 r. Nr 111, poz. 535 ze zm.), 7. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55), 8. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 1997 r. Nr 75ze zm.), 9. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 236, poz. 2362 ze zm.), 10. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Nr 11 z 13 lutego 2002 r., poz. 109 Tekst jednolity ogłoszony 25 stycznia 2002 r.), 11. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493), 12. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 1997 r. Nr.98, poz. 602 z późn. zm.), 13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z dnia 31 sierpnia 2007 r.), 14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lutego 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z dnia 27 lutego 2007 r. Nr 35, poz. 222), 15. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 5, poz. 46 z późn.zm.), 16. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69) (Zmiany Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 386) 17. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 11, poz. 114 z późn. zm.), 18. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226), 19. Rozporządzenia Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia , wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych i niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach (Dz. U. z 2005 r. Nr19, poz. 166), 20. Zbiór pozostałych przepisów prawnych dotyczących organizacji wycieczek szkolnych: Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25, poz.113 z późn. zm.) Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2001 r.Nr 55, poz. 578) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (Dz. U. Nr 57, poz. 358) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. Nr 135, poz. 1516) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2001 r. w sprawie uprawiania alpinizmu (Dz. U. Nr 145, poz. 1624) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 lutego 1997 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. Nr 18, poz. 102) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 września 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad i warunków działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej (Dz. U. Nr 101, poz. 1095) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2001 r. w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek (Dz. U. Nr 72, poz. 752). 21. Rządowy program na lata 2008 - 2013 (Załącznik do uchwały nr 172/2008 Rady Ministrów z dnia 19 sierpnia 2008 r.) „Bezpieczna i przyjazna szkoła”. I. CELE POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA Polityka bezpieczeństwa jest to zestaw praw, reguł i praktycznych doświadczeń, które pozwalają na przyjecie, wdrożenie i realizowanie procedur umożliwiających sprawne i skuteczne zapewnienie bezpiecznych warunków uczęszczającym do szkoły uczestniczącym w zajęciach organizowanych przez szkolę oraz warunków pracy wszystkim pracownikom szkoły zgodnie z zasadami BHP. II. DEKALOG BEZPIECZNEJ SZKOŁY W szkole wprowadzono monitoring wizyjny mający na celu zapewnienie bezpieczeństwa uczniów, pracowników i wszystkich pozostałym osób przebywających na terenie szkoły oraz zabezpieczenia budynku szkoły i jej terenu. Nauczyciele pełnią systematyczne dyżury na przerwach. Uczniowie w czasie przerw zachowują się zgodnie z ustalonym „regulaminem zachowania w czasie przerw”. Po skończonych zajęciach nauczyciele sprowadzają klasy do szatni. W czasie zajęć nauczyciele nie opuszczają sal dydaktycznych z wyjątkiem uzasadnionych przypadków takich jak konieczność pomocy lekarskiej, ewakuacja. W widocznym miejscu wywieszone są plany ewakuacji oraz przeprowadzane próbne alarmy ewakuacyjne. Szkoła ma własne regulaminy, procedury i instrukcje postępowania w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu. W szkole dokonywane są przeglądy BHP (1 lub 2 razy w roku, a w szczególności po przerwach dłuższych niż 14 dni), zakończony protokołem oraz przeglądy wykonywane przez uprawnione do tego służby. W zakresie bezpieczeństwa szkoła współpracuje z policją (dzielnicowym), rejonowym sądem rodzinnym, poradnią PPP i innymi instytucjami wspierającymi prawidłowy rozwój uczniów i podnoszącymi bezpieczeństwo w placówce. Uczniowie i rodzice współpracują z pracownikami szkoły zgłaszając przypadki przemocy, agresji, kradzieży, używania używek i środków odurzających. III. ZASADY FUNKCJONOWANIA BEZPIECZNEJ SZKOŁY Diagnoza sytuacji, umożliwia zbudowanie całego systemu działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa. DIAGNOZA czyli zebranie maksimum informacji o problemach za pomocą ankiet, arkuszy spostrzeżeń, analizy dokumentacji wychowawców, protokołów wypadkowych, notatek służbowych itp. ANALIZA czyli określenie na podstawie zebranych materiałów wszelkich zagrożeń bezpieczeństwa, uporządkowanie ich według hierarchii ważności, częstotliwości występowania i skali zjawisk PLANOWANIE czyli ustalenie kolejności działań, rozdzielenie zadań między zespoły lub indywidualne osoby DZIAŁANIA ADMINISTRACYJNE I TECHNICZNE OPRACOWANIE zasad, procedur, regulaminów (we współpracy z wszystkimi organami szkoły) instalacja systemów monitorujących, opracowanie planów dyżurów itp. WDRAŻANIE realizacja działań MONITOROWANIE czyli nadzór nad realizacją zaplanowanych i przygotowanych działań EWALUACJA nie rzadziej niż raz w roku szkolnym podsumowanie monitoringu i analiza wniosków w celu wprowadzenia koniecznych zmian i ulepszeń IV. ODPOWIEDZIALNI ZA BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE: dyrektor, wicedyrektor, koordynator ds. bezpieczeństwa, nauczyciele – wychowawcy, rodzice i uczniowie, pracownicy administracji i obsługi, inspektor BHP, ZEAS w Świątnikach Górnych, organ prowadzący, policja, sąd rodzinny, inne sytuacje wspierające. V. DZIAŁANIA WSZYSTKICH PODMIOTÓW SZKOLNYCH W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA 1. 2. Działania całościowe: edukacja uczniów (program wychowawczy, profilaktyki, warsztaty, pogadanki itp. Dotyczące stylu życia, ról społecznych, przepisów prawa, kształtowania postaw, kultury słowa, czytelnictwa, zapobiegania niepożądanym zachowaniom, itp.); pedagogizacja nauczycieli (doskonalenie zawodowe, wiedza psychologiczna dotycząca m.in. rozwoju dzieci i młodzieży, komunikacji, rozwiązywania konfliktów, współczesnych zagrożeń itp.); pedagogizacja rodziców (podnoszenie wiedzy dotyczącej potrzeb dziecka, prawideł rozwojowych dziecka, komunikacji, rozwiązywania konfliktów, zagrożeń); diagnoza zagrożeń (ankiety, wywiady, obserwacje, analiza dokumentów); metody zapobiegawcze (monitoring, wewnętrzne regulaminy, procedury i instrukcje, działania profilaktyczne). Działania jednostkowe: rozpoznawanie – identyfikacja konkretnego problemu; interwencja (działania bezpośrednie); koordynacja działań odpowiednich podmiotów szkolnych na terenie szkoły, ewentualnie włączenie czynników zewnętrznych w miarę potrzeb; ewaluacja działań. VI. WSPÓŁPRACA ZE ŚRODOWISKIEM W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA: 1. Działania całościowe: ustalenie listy czynników (instytucji) gotowych do współpracy np.: świetlice, parafia, organizacje pozarządowe, poradnie, telefony zaufania, prokuratura, sąd, policja, ośrodek zdrowia, itp.; określenie potrzeb szkoły i zakresu współpracy; sprecyzowanie spraw organizacyjnych: adresów, telefonów kontaktowych, dyżurów; systematyczne uaktualnianie informacji. 2. Działania jednostkowe: zgłaszanie potrzeby pomocy do odpowiedniej/nich instytucji; wspólne ustalenie planu działania i podziału kompetencji; monitorowanie sytuacji; ewaluacja działań. VII. DZIAŁANIA ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZEŃSTWO OBEJMUJĄ: działania profilaktyczne i wychowawcze; regulaminy, procedury i instrukcje wewnątrzszkolne; wyjścia i imprezy szkolne - procedury bezpieczeństwa w czasie wycieczek, imprez sportowych i okolicznościowych; aktywizację rodziców; doskonalenie zawodowe nauczycieli i pracowników szkoły w zakresie bezpieczeństwa – kursy, szkolenia, warsztaty; znajomość przepisów prawa i ich aktualizację; współpracę z instytucjami zewnętrznymi. VIII. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ W SZKOLE REALIZOWANA JEST POPRZEZ: monitorowanie bezpieczeństwa szkoły i uczniów; analizę potrzeb szkoły w zakresie bezpieczeństwa; ankietowanie obszarów szkoły w oparciu o wytyczne MEN, KO oraz wyniki nadzoru pedagogicznego; rozpoznawanie potencjalnych grup zagrożenia w szkole i wokół niej. IX. SZKOLNY SYSTEM INTERWENCJI OBEJMUJE: procedury postępowania w sytuacjach zagrożenia. procedury postępowania w razie wypadków i udzielania pierwszej pomocy. X. PROCEDURY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH OBEJMUJĄ: I. Dokumentowanie i prowadzenie ewidencji: sytuacji trudnych, kryzysowych, zagrożeń i wypadków; zjawisk przemocy fizycznej i psychicznej na terenie szkoły; spożywanie alkoholu, dopalaczy oraz innych używek, palenie papierosów; rażącego łamania regulaminów wewnątrzszkolnych; w formie notatek wychowawcy klasy z rozmów indywidualnych z uczniami i rodzicami oraz załącznika nr 1, a także innych dokumentów dotyczących problemu. II. Opracowywanie planów działań (planów naprawczych) oraz przekazywanie informacji odpowiednim organom w miarę potrzeb. XI. WEWNĄTRZSZKOLE ZASADY I DOKUMENTY W ZAKRESIE POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA Prowadzenie polityki bezpieczeństwa w szkole regulują wewnętrzne przepisy określające zasady postępowania i realizacji zadań wynikających z zapewnienia bezpieczeństwa podmiotom szkoły, które są zawarte w schemacie polityki bezpieczeństwa szkoły stanowiącym załącznik nr 2. Załącznik nr 1 Notatka dotycząca sytuacji naruszenia przepisów prawa i wewnętrznych regulacji dotyczących problemu: sytuacji trudnych, kryzysowych, zagrożeń i wypadków zjawisk przemocy fizycznej i psychicznej na terenie szkoły spożywanie alkoholu, dopalaczy oraz innych używek, palenie papierosów rażącego łamania regulaminów wewnątrzszkolnych, procedur, instrukcji Właściwe podkreślić. Data zdarzenia: ………………………….. Szczegółowy opis problemu – podanie imienia i nazwiska osoby/osób naruszających zasady bezpieczeństwa: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Ustalenia i zalecenia: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………… (miejscowość, data) ………………………………………. (podpis dyrektora) ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… (podpisy innych osób) Załącznik nr 2 Schemat systemu bezpieczeństwa szkoły w ramach realizowanej polityki bezpieczeństwa.