Scenariusz lekcji wychowawczej – Ewa Kordzińska Temat: Uczymy się zachowań asertywnych. cele: Uczeń poznaje pojęcie „asertywności”, wie, na czym polegają zachowania asertywne, określa reakcje asertywne, metoda: słowna, pogadanka, scenki, forma: krąg klasowy, praca indywidualna, w grupach, środki dydaktyczne: karta rozpoznawania zachowań asertywnych, długopisy, rozsypanka, szary papier, Przebieg zajęć: 1. Nauczyciel zapoznaje uczniów z definicją „asertywności”. Asertywność- to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają swoje myśli, uczucia i przekonania, nie lekceważąc przy tym uczuć, poglądów i myśli swoich rozmówców. Teoria asertywności opiera się na założeniu, że każdy człowiek posiada pewne prawa. W sytuacjach konfliktowych umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis bez poświęcenia własnej godności i rezygnacji z wyznawanych wartości. Ludzie zachowujący się w sposób asertywny potrafią stanowczo powiedzieć „nie” bez wyrzutów sumienia, złości czy lęku. Zachowanie asertywne jest ważne, np. podczas nacisków grupy rówieśniczej dotyczących zachowań destrukcyjnych. 2. Uczniowie siedzą w kręgu klasowym wraz z nauczycielem. Nauczyciel rozmawia z uczniami, np. - Czy w ostatnim czasie (np. w ciągu miesiąca) z nalazłeś się w sytuacji odmawiania komuś czegoś? - Jakie były powody Twojej odmowy? 1 3. Nauczyciel informuje uczniów, że z zachowaniem asertywnym wiąże się zachowanie uległe i agresywne. Zachowanie uległe jest wtedy, gdy respektujemy tylko prawa innej osoby, zapominając o sobie. Zachowanie agresywne występuje wtedy, gdy nie respektujemy praw innych osób. Zachowania asertywne są alternatywą zachowań agresywnego i uległego. Tylko nielicznym osobom udaje się być asertywnymi we wszystkich dziedzinach życia. 4. Każdy uczeń otrzymuje od nauczyciela odbitą na ksero kartę rozpoznawania zachowań asertywnych i wypełnia ją indywidualnie. Gdy wszyscy uczniowie wypełnią karty, następuje prezentacja prac. Wybrani uczniowie czytają jedną sytuację z karty i swoją kwalifikację tej sytuacji. Inni uczniowie potwierdzają to stanowisko lub przedstawiają swoje wraz z jego uzasadnieniem. 5. Nauczyciel każe odliczyć uczniom do 4 lub 5. Dzieli klasę na grupy, rozdaje uczniom rozsypankę wypowiedzi różnego typu. W poszczególnych grupach uczniowie starają się wśród wypowiedzi wybrać te, które, według nich, są asertywne. Nauczyciel i pozostali uczniowie uzupełniają lub poprawiają błędne ustalenia. Zachowanie asertywne liderzy grup przyklejają do wspólnego plakatu, którym jest szary lub kolorowy papier. Przykładowe wypowiedzi: - mam prawo być sobą (asertywne) - jestem ważna (asertywne) - nic mi się nie udaje 2 6. Każdy zespół otrzymuje zadanie polegające na odmówieniu w konkretnej sytuacji, np. odmówić pójścia na dyskotekę, spróbowania piwa, pójścia na wagary, spróbowania małej niegroźnej dawki narkotyku itp. Każda grupa musi znaleźć określenia lub reakcje asertywne. Później poszczególne zespoły odegrają scenkę na przydzielony im temat. 7. Lekcję kończymy odpowiedziami uczniów na pytanie, czy trudno jest kwalifikować reakcje ludzkie do poszczególnych rodzajów zachowań ? 3