Procesy wewnętrzne i zewnętrzne zmieniające powierzchnię Ziemi

Procesy wewnętrzne i zewnętrzne zmieniające powierzchnię Ziemi.
Powierzchnia Ziemi poddana jest ciągłemu działaniu procesów geologicznych kształtujących
jej obraz. Źródłem tych procesów jest energia:
- zewnętrzna – pochodząca od Słońca;
- wewnętrzna – pochodząca z wnętrza Ziemi (jądra).
Procesy wewnętrzne i zewnętrzne nieprzerwanie, z różnym natężeniem i siłą, działają na
powierzchnię Ziemi. Ich skutki widoczne są na ogół po dziesiątkach, setkach czy nawet
tysiącach lat, choć niektóre z nich (np. trzęsienia ziemi) trwają zaledwie kilka sekund i
natychmiast powodują olbrzymie zmiany w obrazie powierzchni Ziemi.
Procesy geologiczne wewnętrzne (endogeniczne):
- trzęsienia ziemi,
- wulkanizm,
- plutonizm,
- ruchy górotwórcze (orogenezy),
- ruchy lądotwórcze (epejrogenezy).
Procesy geologiczne zewnętrzne (egzogeniczne):
- wietrzenie,
- erozja (rzeczna, morska, eoliczna, lodowcowa),
- ruchy masowe,
- transport,
- akumulacja.
Skutkiem działania procesów zewnętrznych jest stałe obniżanie i wyrównywanie
powierzchni Ziemi. Gdyby o rzeźbie naszej planety decydowały tylko te procesy, to z czasem
powierzchnia zostałaby całkowicie wyrównana. Taka sytuacja jest jednak niemożliwa, gdyż
przeciwdziałają im procesy wewnętrzne, które urozmaicają powierzchnię.
Układ wzajemnych oddziaływań jest dynamiczny – zmienia się zarówno w czasie, jak i w
przestrzeni. Obszary obecnie wyrównywane przez procesy zewnętrzne w przyszłości mogą
ulec np. wypiętrzaniu pod wpływem procesów wewnętrznych. I odwrotnie – dzisiejsze tereny
pofałdowane za miliony lat mogą zostać wyrównane.
RUCHY LĄDOTWÓRCZE (epejrogeniczne) – to długotrwałe i powolne pionowe ruchy
skorupy ziemskiej, obejmujące wielkie obszary naszej planety.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking