MINISTERSTWO ZDROWIA DEPARTAMENT ZDROWIA PUBLICZNEGO PROGRAMY POLITYKI ZDROWOTNEJ PAŃSTWA Grudzień 2000. Warszawa, dn. 29.12.2000 Spis programów 1. Program badań przesiewowych noworodków w Polsce 2. Występowanie wrodzonego zakażenia wirusem cytomegalii w populacji noworodków i niemowląt w Polsce – badanie pilotażowe 3. Profilaktyka chorób dziedziczonych w rodzinach ryzyka- badania molekularne i poradnictwo genetyczne 4. Program monitorowania i poprawy pierwotnej profilaktyki wrodzonych wad rozwojowych w latach 2000 – 2001 5. Program profilaktyki pierwotnej wady cewy nerwowej w Polsce 6. Eliminacja zakażeń – przenoszonych drogą płciową usprawnienie diagnostyki i leczenia. 7. Optymalizacja opieki okołoporodowej – kontynuacja programu opieki perinatalnej 8. Wprowadzenie standardów leczenia dzieci przewlekłą mechaniczną wentylacją w warunkach domowych oraz wprowadzenie standardów leczenia stymulatorem nerwów przeponowych 9. Opracowanie zadań i zasad funkcjonowania systemu nadzoru merytorycznoorganizacyjnego w opiece zdrowotnej nad matką i dzieckiem i jego wdrożenie 10. Narodowy Program Ochrony Serca SP ZOZ Nowy Sącz 11. Narodowy Program Ochrony Serca Moduł I -Zakupy leczniczych środków technicznych 12. Narodowy Program Ochrony Serca Moduł III –Zakupy aparatury i sprzętu medycznego 13. Program badań przesiewowych dla wczesnego rozpoznania raka szyjki macicymoduł programu zwalczania chorób nowotworowych 14. Program badań przesiewowych dla wczesnego rozpoznania raka gruczołu krokowego –moduł programu zwalczania chorób nowotworowych 15. Program badań przesiewowych dla wczesnego wykrywania raka piersi –moduł programu zwalczania chorób nowotworowych 16. Promocja standardu skojarzonego leczenia raka szyjki macicy – moduł programu zwalczania chorób nowotworowych 17. Promocja standardu skojarzonego leczenia niedrobno-komórkowego raka płuca – moduł programu zwalczania chorób nowotworowych 18. Program badań przesiewowych dla wczesnego rozpoznania raka jelita grubego – moduł programu zwalczania chorób nowotworowych 19. Rejestr nowotworów złośliwych – moduł programu zwalczania chorób nowotworowych 20. Program zwalczania nowotworów złośliwych – moduł inwestycje (Bydgoszcz) 21. Program zwalczania nowotworów złośliwych – moduł inwestycje (Kraków) 22. Profilaktyczny program zdrowotny zapobiegania próchnicy dla dzieci i młodzieży z grup wysokiego ryzyka choroby 23. Program szczepień ochronnych 24. Program polityki zdrowotnej i społeczno-ekonomicznej prowadzącej do zmniejszenia konsumpcji tytoniu w Polsce Pierwotna profilaktyka chorób odtytoniowych w Polsce Pierwotna profilaktyka chorób odtytoniowych w Polsce II 25. Monitorowanie Narodowego Programu Zdrowia 1996 –2005 26. Narodowy program eliminacji niedoboru jodu 27. Program Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej 28. Program rozwoju opieki paliatywnej i hospicyjnej w Polsce 29. Program monitorowania stanu zdrowia jamy ustnej populacji polskiej 30. Program wielospecjalistycznej opieki nad dziećmi z rozszczepem podniebienia pierwotnego i/lub wtórnego 31. Program profilaktyki i leczenia udarów mózgu 32. Program zapobiegania i poprawy skuteczności leczenia cukrzycy Program poprawy skuteczności leczenia cukrzycy i zapobiegania przewlekłym powikłaniom na rok 2000 Program aktywnej opieki medycznej nad wybranymi populacjami chorych na cukrzycę 33. Program zwalczania gruźlicy i chorób płuc 34. Narodowy program wczesnego rozpoznawania i prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc 35. Program poprawy i rozwoju dializoterapii w latach 2000- 2004 36. Wytwarzanie protez twarzy i gałek ocznych w 2000 roku 37. Program opieki nad osobami z uszkodzeniem słuchu w Polsce 38. Priorytetowe zadania w neurochirurgii Leczenie operacyjne tętniaków wewnątrzczaszkowych Leczenie Wodogłowia u dzieci 39. Usprawnienie wczesnej diagnostyki i zwiększenie efektywności leczenia jaskry 40. Program samowystarczalności Polski w zakresie krwiodawstwa i krwiolecznictwa 41. Program przeszczepiania komórek, tkanek i narządów – Banki tkanek 42. Program rogówkowy 43. Rozwój transplantacji narządów i tkanek – POLTRANSPLANT 44. Krajowa lista biorców przeszczepów narządów unaczynionych 45. Zwalczanie kalectwa wynikającego z dysfunkcji stawów z powodu zmian zwyrodnieniowych w latach 2000- 2005 46. Ograniczanie niepełnosprawności poprzez postępowanie mniej okaleczające u dzieci z nowotworami złośliwymi kości 47. Ogólnopolska sieć monitorowania oporności drobnoustrojów oraz optymalizacji profilaktyki i terapii zakażeń – OPTY 48. Ograniczanie inwalidztwa wzrokowego spowodowanego zaćmą 49. Strategiczny Program Rządowy (SPR-1) pn. „Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia człowieka w środowisku pracy” 50. Zapobieganie chorobom przenoszonym drogą płciową w Polsce 51. Strategiczny Program Rządowy "Środowisko a zdrowie” 52. Zintegrowane ratownictwo medyczne 53. Poprawa stanu zdrowia ludności poprzez racjonalizację sposobu żywienia 54. Wczesna identyfikacja wad metabolizmu metodą GC-MS (chromatografia gazowa sprzężona ze spektrometrią masową) 55. Program zapobiegania i leczenia astmy i chorób alergicznych 56. Narodowy Program Ochrony Serca – Moduł II – Promocja zdrowia i profilaktyka chorób układu krążenia. III MINISTERSTWO ZDROWIA DEPARTAMENT ZDROWIA PUBLICZNEGO PROGRAMY POLITYKI ZDROWOTNEJ PAŃSTWA -STAN NA DZIEŃ 27.11.2000. Lp. 1. TYTUŁ PROGRAMU Program badań przesiewowych noworodków w Polsce TREŚĆ PROGRAMU CEL PROGRAMU KOORDYNATORREALIZATOR PROGRAMU Program obejmuje postępowanie profilaktyczne, polegające na wczesnej identyfikacji choroby lub stanu zdrowia za pomocą testów analitycznych i badań klinicznych przed wystąpieniem objawów klinicznych choroby tj. w fazie wyprzedzającej powstanie nieodwracalnych uszkodzeń organizmu. W Polsce z wrodzonymi wadami metabolicznymi rodzi się około 400 dzieci. Częstość występowania fenyloketonurii wynosi w polskiej populacji 1: 7000, wrodzonej niedoczynności tarczycy 1: 4000, mukowiscydozy 1:2300, innych wad metabolizmu 1: 7300. Wczesne wykrycie tych schorzeń ( w okresie noworodkowym) umożliwia skuteczne zapobieganie występowaniu następowych Cel ogólnym programu jest: wczesne rozpoznanie wrodzonych schorzeń u wszystkich noworodków, które nie leczone prowadzą do głębokich zaburzeń rozwoju i upośledzenia umysłowego. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: wyodrębnienia w populacji badanej dzieci z: wrodzoną fenyloketonurią, wrodzona niedoczynnością tarczycy, mukowiscydozą (program pilotażowy w 4 województwach), z innymi niż wymienione wadami metabolicznymi (ok.30) poprzez spektrometrię masową (badania wdrożeniowe), wczesnego (w okresie noworodkowym) wdrożenia właściwego postępowania żywieniowego, wczesnego Koordynator programu: Mgr Mariusz Ołtarzewski Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17 A 01-211 Warszawa tel. 0-22 632-36-77 Realizatorami programu są: „Pracownie badań przesiewowych” zlokalizowane w: Instytucie Matki i Dziecka,Samodzielnym Publicznym Dziecięcym Szpitalu Klinicznym Collegium Medicum UJ w Krakowie, - Wojewódzkim Zespole Ochrony Zdrowia Matki, Dziecka i Młodzieży w Katowicach, - Specjalistycznym Zespole Opieki Zdrowotnej nad 1 ŚRODKI FINANSOWE PRZEWIDZIANE NA REALIZACJIĘ PROGRAMU Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 7 499 tys. zł. DATA ZATW. PRZEZ KOLEGIUM MINISTRA 30.03.2000 r. 2. Występowanie wrodzonego zakażenia wirusem cytomegalii w populacji noworodków i niemowląt w Polsce – badanie pilotażowe wad rozwojowych, w tym szczególnie ciężkiego upośledzenia umysłowego. Badania przesiewowe zaproponowane w programie mają charakter powszechny, bowiem dotyczą całej populacji noworodków. W 3-4 dobie życia noworodka na specjalną bibułę pobierana jest krew, która podlega badaniu – każde pobranie jest rejestrowane z wykorzystaniem kodów paskowych. Dalsze postępowanie uzależnione jest od wyniku badania przesiewowego. Cytomegalia, najczęstsze wrodzone zakażenie wirusowe, w okresie noworodkowym przebiegać może bez objawów lub ze skąpymi objawami klinicznymi (około 90,0% przypadków) bądź jako uogólniona wielonarządowa choroba (około 10% przypadków). U około 10% noworodków zakażenie ma przebieg bardzo ciężki. Jeśli nie dojdzie do zejścia śmiertelnego (nawet 10 do 30 % przypadków), to u 90% dzieci z tej grupy mogą wystąpić następstwa przebytego zakażenia dotyczące głównie ośrodkowego układu nerwowego (różnego stopnia opóźnienia rozwoju umysłowego, padaczka, mózgowe porażenie dziecięce ) i narządu słuchu (przeważnie głęboki obustronny niedosłuch). Wczesne rozpoznanie zakażenia w okresie noworodkowoniemowlęcym i zastosowanie leczenia przeciwwirusowego znacznie poprawia rokowanie, daje możliwość wczesnej rehabilitacji i wielospecjalistycznego nadzoru (postępowanie prospektywne). U większości zakażonych wewnątrzmacicznie noworodków objawy wdrożenie modelowego postępowania profilaktycznoleczniczego. Matką i Dzieckiem w Poznaniu, Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 1 AM w Gdańsku, -Instytucie- Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi, Specjalistycznym Zespole Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem we Wrocławiu, Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 1 PAM w Szczecinie Celem ogólnym programu jest : określenie częstości występowania zakażenia wrodzonego wirusem cytomegalii u noworodków i niemowląt oraz promowanie wypracowanych standardów diagnostycznych. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: określenia częstości występowania zakażenia CMV u noworodków na podstawie badania moczu – wykrywanie DNA wirusa do 14 dnia życia dziecka, wykrywanie zakażenia u noworodków >14 dnia życia oraz u niemowląt, wczesnego ustalenia wiarygodnego rozpoznania , które spowoduje wczesne zastosowanie leczenia przeciwwirusowego i w efekcie przyczyni się do złagodzenia przebiegu choroby, w części przypadków do wyzdrowienia. Efektem rozpoznania będzie również długofalowa wieolospecjalistyczna ocena kliniczna z możliwością natychmiastowej interwencji w razie potrzeby (najczęściej neurolog, Realizator programu: Doc. dr hab. n. med. Bogumiła Milewska-Bobula Instytut -,,Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka” ul. Al. Dzieci Polskich 20 04-736 Warszawa tel. 0-22 815-74-02 2 Wysokość środków przewidziana na realizacje programu w 2000 roku wynosi ogółem: 243 000 zł. 15.05.2000 r. 3. kliniczne nie występują, ale w 5-7% z nich może zademonstrować padaczkę lub uszkodzenie słuchu w wieku 3-4 lat lub nawet później. Profilaktyka chorób Zagadnienia diagnostyki i leczenia chorób uwarunkowanych genetycznie należą do dziedziczonych w najtrudniejszych problemów współczesnej rodzinach ryzykamedycyny. Wystąpieniu większości badania chorób genetycznych aktualnie nie molekularne potrafimy zapobiec, jednakże w i poradnictwo przypadku ich wystąpienia, wczesne genetyczne rozpoznanie ma wpływ na czas i charakter podjętego leczenia. Program obejmuje badania molekularne i poradnictwo genetyczne w profilaktyce określonych chorób, ujawniających się w wieku dziecięcym, takich jak mukowiscydoza, fenyloketonuria, galaktozemia, zespół łamliwego chromosomu X, rdzeniowy zanik mięśni, głuchota wrodzona oraz aberracje chromosomowe. Choroby te powodują trwałe kalectwo u dzieci. Poradnictwo genetyczne dla osób i rodzin ryzyka, w których rozpoznano lub istnieje podejrzenie choroby genetycznej dotyczyć będzie w szczególności przypadków wad rozwojowych oraz chorób ujawniających się w czasie ciąży. W zakresie identyfikacji rodzin ryzyka genetycznego przewiduje się zakupienie odczynników i materiałów niezbędnych do przeprowadzenia badań. Ponadto planowane jest przygotowanie materiałów edukacyjnych i skryptów dla lekarzy, które będą stanowiły także podstawę do wypracowania odpowiednich procedur diagnostycznych. audiolog, psycholog). Rozpoznanie cytomegalii powinno być wskazaniem do indywidualnej realizacji szczepień ochronnych. Celem ogólnym programu jest : objęcie programem badań genetycznych i poradnictwa genetycznego wszystkich rodzin z grupy ryzyka zachorowania na mukowiscydozę oraz wdrożenie programu w odniesieniu do innych schorzeń uwarunkowanych genetycznie, występujących najczęściej i poddających się leczeniu. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: identyfikacji rodzin ryzyka genetycznego w przypadku mukowiscydozy, fenyloketonurii, galaktozemii, zespołu łamliwego chromosomu X, rdzeniowego zaniku mięśni, głuchoty wrodzonej, aberacji chromosomowych i zespołów mikrodelecji, stworzenia warunków podjęcia, możliwie jak najwcześniej, właściwego leczenia i rehabilitacji chorych dzieci w przypadku schorzeń poddających się leczeniu, objęcia zidentyfikowanych rodzin poradnictwem genetycznym w celu kształtowania odpowiedzialnych postaw prokreacyjnych w warunkach wysokiego ryzyka genetycznego oraz istniejących możliwości leczenia i rehabilitacji chorego dziecka. 3 Koordynator programu : Prof. dr hab. med. Tadeusz Mazurczak Instytut Matki i Dziecka. ul. Kasprzaka 17 A 01-211 Warszawa tel. 0-22 632-96-57 Realizatorzy: Zakład Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu, Referencyjne Ośrodki Genetyki oraz Kasy Chorych Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 600 tys. zł. 19.04.2000 r. 4. Program monitorowania i poprawy pierwotnej profilaktyki wrodzonych wad rozwojowych w latach 2000 – 2001 Wrodzone wady rozwojowe stanowią istotny problem medyczny i społeczny o rosnącym znaczeniu. W miarę obniżania się umieralności niemowląt z powodu infekcji oraz z przyczyn okołoporodowych coraz większy odsetek zgonów w ogólnej umieralności niemowląt jest spowodowany wadami wrodzonymi. W Polsce od 1973 roku na drugie miejsce w strukturze zgonów niemowląt wysunęły się zgony z powodu wrodzonych wad rozwojowych. Od okresu powojennego prowadzono w Polsce kilka rejestrów wad rozwojowych, najczęściej opartych wyłącznie o bazę szpitalną. Z uwagi na fakt, że w jednostkach szpitalnych hospitalizowano wyselekcjonowane, szczególnie ciężkie przypadki rejestry te nie umożliwiały oceny częstości wad w populacji. W Polsce działało ponadto kilka lokalnych rejestrów wad obejmujących populację o liczebności kilku tysięcy urodzeń.Od 1 kwietnia 1997 roku na okres 3 lat został wprowadzony Polski Rejestr Wrodzonych Wad Rozwojowych. Rejestr obejmuje ponad 55% terytorium kraju i 50% polskiej populacji. Wyniki prowadzonego dotychczas rejestru wskazują na istnienie różnic terytorialnych w częstości występowania i rodzajach wrodzonych wad rozwojowych na terenie objętym rejestrem. W wyniku kontynuacji działań i rozszerzenia Rejestru Wrodzonych Wad Rozwojowych będzie można w pełni zidentyfikować dzieci z wadami rozwojowymi oraz ocenić stopień Celem ogólnym programu jest : poprawa profilaktyki pierwotnej wrodzonych wad rozwojowych poprzez: wdrożenie systemu monitorowania, identyfikację rodzin ryzyka genetycznego, poprawę poradnictwa genetycznego, wdrożenie programu szkolenia podyplomowego lekarzy, edukację społeczeństwa. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: uzyskania informacji o częstości występowania, rodzajach i rozmieszczeniu wrodzonych wad rozwojowych poprzez kontynuację Polskiego Rejestru Wrodzonych Wad Rozwojowych, wdrożenia systemu identyfikacji rodzin ryzyka genetycznego zagrożonych urodzeniem dziecka z wadami, promocji poradnictwa genetycznego, wprowadzenia programu szkolenia podyplomowego lekarzy pierwszego kontaktu i lekarzy specjalistów w zakresie etiologii wad wrodzonych i zasad współdziałania z poradnią genetyczną, edukacji społeczeństwa w zakresie zapobiegania wrodzonym wadom rozwojowym i roli poradnictwa genetycznego w planowaniu rodziny. 4 Koordynatorem i realizatorem programu jest: Prof. dr hab. med. Anna LatosBieleńska Katedra i Zakład Genetyki Medycznej AM w Poznaniu zlokalizowana na bazie Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego im. Wiktora Degi Nr 4 ul. 28 – Czerwca 1956 r. Nr 135/147, 61-545 Poznań tel. 0-61 c. 849-12-00 Realizacja programu związana jest ze współpracą z ośrodkami krajowymi, w tym: akademiami medycznymi, Instytutem Matki i Dziecka, towarzystwami i grupami samopomocy skupiającymi rodziców dzieci z niepełnosprawnościami fizycznymi lub intelektualnymi oraz towarzystwami naukowymi. Wysokość środków przewidzianych na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 326 939 zł. 19.07.2000 r. 5. Program profilaktyki pierwotnej wady cewy nerwowej w Polsce ciężkości wad, zapotrzebowanie na leczenie i rehabilitację w poszczególnych grupach wad rozwojowych, wdrożyć działania profilaktyczne. Program obejmuje działania profilaktyczne mające na celu zapobieganie występowaniu wad cewy nerwowej. Wady cewy nerwowej, zwłaszcza bezmózgowie i przepukliny mózgowo- rdzeniowe należą do najcięższych i najbardziej rozpowszechnionych. Bezmózgowie jest wadą letalną a konsekwencją pozostałych wad cewy nerwowej są przedwczesne zgony lub trwałe inwalidztwo. Częstość występowania wad cewy nerwowej w Polsce jest bardzo wysoka, określa się ją na 2,68 na 1000 urodzeń. Dotychczasowe badania nie pozostawiają wątpliwości, że spożywanie 0,4 mg kwasu foliowego dziennie znacząco zmniejsza liczbę tych wad. W celu obniżenia częstości występowania wad cewy nerwowej niezbędne jest spowodowanie spożywania kwasu foliowego przez wszystkie kobiety w wieku rozrodczym, które mogą zajść w ciążę. Idealnym rozwiązaniem jest suplementacja kwasem foliowym wybranego produktu spożywczego. Program przewidziany na lata 1997 – 2001. Zakładanym celem programu jest: upowszechnienie spożywania kwasu foliowego, tak w postaci naturalnych produktów, jak i w postaci tabletki. Celem ogólnym programu jest : zmniejszenie o 70% częstości występowania wad cewy nerwowej wśród nowo urodzonych dzieci w Polsce w okresie 10 lat. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: wprowadzenia do szkolenia przeddyplomowego i podyplomowego elementów wiedzy o zapobieganiu wadom cewy nerwowej, wprowadzenia do treści programów szkół średnich i zawodowych wiedzy o zapobieganiu wadom cewy nerwowej, wydania odpowiedniej liczby (w skali masowej) plakatów, broszur i ulotek dotyczących tego problemu, organizacja konferencji szkoleniowych oraz wyprodukowanie filmu popularnonaukowego na temat wrodzonych wad cewy nerwowej i zapobieganiu tym wadom, wprowadzenie na rynek farmaceutyczny tabletki zawierającej wyłącznie 0,4 mg kwasu foliowego, dostępnej bez recepty. 5 Koordynator i realizator programu: Prof. dr hab. med. Zbigniew Brzeziński Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17 A 01-211 Warszawa tel. 0-22 632-98-52 Wysokość środków przewidziana na realizację programu wynosi ogółem: 540 000 zł. 10.05.2000 6. Eliminacja zakażeń – przenoszonych drogą płciową usprawnienie diagnostyki i leczenia. 7. Optymalizacja opieki okołoporodowej – kontynuacja programu opieki perinatalnej. Moduł I – „Zapobieganie Program pilotażowy dot. określonej populacji kobiet. Po ocenie wyników, program może stać się standardem proponowanym wszystkim kobietom w ciąży. Zakażenie jest najczęściej spotykanym powikłaniem w praktyce lekarza położnika i łączy się z częstością występowania porodów przedwczesnych, hipotrofii płodu i wcześniactwa. Badania przesiewowe w kierunku zakażeń przenoszonych drogą płciową wykonywane są u kobiet planujących ciążę lub u ciężarnych pozwalają na skuteczną prewencję niekorzystnych dla matki i/ lub dziecka skutków zakażeń i na wczesne podjęcie odpowiedniego leczenia. Rozpowszechnienie chorób przenoszonych drogą płciową jest obecnie problemem narastającym. W przeszłości najczęściej występowały u ciężarnych: kiła i rzeżączka. Obecnie dominującą rolę odgrywają drobnoustroje rzadziej spotykane, lub w ogóle nieznane: chlamydie, wirus brodawczaka ludzkiego HPV, rzęsistek pochwowy, wirus niedoboruodporności HIV, wirusy hepatotropowe HBV i HCV oraz drobnoustroje wywołujące nieżyt pochwy (bacterial vaginosis) Zmieniły się również możliwości diagnostyki i terapii tych zakażeń. Program jest ukierunkowany na zapobieganie występowaniu wcześniactwa i jego skutkom oraz prewencji występowania opóźnionego rozwoju wewnątrzmacicznego. Plan realizacji programu : Moduł I Głównym celem programu jest : poprawa stanu zdrowia matki i dzieci poprzez poprawę jakości opieki w aspekcie zakażeń przenoszonych drogą płciową oraz zapobieganie wcześniactwu i niskiej masie urodzeniowej. Cele szczegółowe dotyczą m.in. : poprawy skuteczności poradnictwa przedciążowego, poprawy skuteczności wczesnego wykrywania zakażeń przenoszonych drogą płciową, mających wpływ na przebieg ciąży, opracowania i wdrożenia skutecznych metod diagnostyki i leczenia wybranych zakażeń przenoszonych drogą płciową, opracowania systemu zbierania i analizy danych epidemiologicznych częstości występowania zakażeń przenoszonych drogą płciową w populacji kobiet ciężarnych w Polsce, opracowanie materiałów informacyjnych i edukacyjnych dla świadczeniobiorców. Realizator programu: Dr n. med. Tomasz Niemiec Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17 A 02-211 Warszawa tel. 0-22 632-15-48 Wysokość środków przeznaczona na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 700 000 zł. 17.05.2000 r. Celem ogólnym programu jest: zapobieganie występowaniu wcześniactwa i jego skutkom oraz prewencji występowania opóźnionego rozwoju wewnątrzmacicznego. Stoworzenie szans przeżycia dzieci Realizatorzy programu: Moduł I – Przewodniczący Prof. dr hab. Janusz Szymborski Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17 A 01-211 Warszawa Wysokość środków przeznaczona na realizację programu ogółem: 4 730 000 zł. 9.08.2000 r. 6 występowaniu oraz skutkom wcześniactwa i małej urodzeniowej masy ciała” Moduł II – „Kontynuacja wdrożenia trójstopniowego systemu opieki perinatalnej” Moduł III – „Poprawa wyposażenia oddziałów noworodkowych i położniczych poprzez zakup sprzętu medycznego” Założeniem programu jest: -ukierunkowanie na rodzinę -zorientowanie na prewencję przedkoncepcyjną -zapobieganie występowaniu wcześniactwa i jego skutkom -prewencja opóźnionego rozwoju wewnątrzmacicznego -promocja i upowszechnienie karmienia piersią -realizacja założeń w oparciu o istniejący system opieki medycznej -zapewnienie sprawnego monitorowania opieki nad matką i dzieckiem Moduł II. Założeniem programu jest: - podpisanie umów pomiędzy poszczególnymi poziomami I i II stopnia oraz II i III stopnia w pozostałych dwóch regionach kraju. - kontynuowanie zadań wynikających z programu realizacji trójstopniowego systemu opieki perinatalnej przez koordynatorów regionalnych - współpraca koordynatorów z Instytutem Matki i Dziecka w realizacji założeń modułu nr I Moduł III. Założeniem programu jest: - poprawa wyposażenia w niezbędny sprzęt oddziałów chirurgii wad wrodzonych noworodka. - poprawa wyposażenia oddziałów noworodkowych i położniczych z uwzględnieniem potrzeb I poziomu - opracowanie systemu podziału istniejących środków na zakup sprzętu z uwzględnieniem okresu wdrażania programu w poszczególnych regionach przedwcześnie urodzonych i z małą urodzeniową masą ciała. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zapewnienia realizacji założeń trójstopniowego systemu opieki perinatalnej w kraju, realizacji poprawy wyposażenia ośrodków chirurgii wad wrodzonych noworodka, intensywnej terapii noworodka oraz regionów opieki perinatalnej, upowszechnienia w szerokim zakresie medycznych działań profilaktycznych w okresie przedkoncepcyjnym i w okresie ciąży, promocji i upowszechnienia karmienia piersią, monitorowania systemu opieki nad matką i dzieckiem, zmniejszenia liczby dzieci z niekorzystnymi następstwami w wyniku przebycia schorzeń w okresie okołoporodowym, zmniejszenia odsetka wcześniactwa i urodzeń noworodków z małą masą ciała o 1% w ciągu 5 lat. 7 tel. 0-22 632-68-58 Członkowie: Bogdan Chazan, Ewa Helwich, Krystyna Mikiel-Kostyra, Tomasz Niemiec. Moduł II – Przewodniczący : Prof.dr hab.Janusz Gadzinowski Instytut Ginekologii i Położnictwa Katedra Neonatologii AM ul. Polna 33 60-533 Poznań tel. 0-61 84-19-405 Członkowie: Grzegorz H.Bręborowicz, Ewa Helwich, Janusz Świetlicki, Janusz Szymborski. Moduł III – Przewodniczący Prof. dr hab. med. Jan Oleszczuk Prorektor AM w Lublinie Klinika Neonatologii ul. Jaczewskiego 8 20-954 Lublin tel. 0-81 741-92-55 Członkowie: Andrzej Chilarski, Janusz Szymborski, Kazimiera Nosowska. kraju. Realizacja programu przewidziana jest na lata 2000 – 2004. 8. Wprowadzenie standardów leczenia dzieci przewlekłą mechaniczną wentylacją w warunkach domowych oraz wprowadzenie standardów leczenia stymulatorem nerwów przeponowych. Program obejmuje wprowadzenie standardów opieki medycznej umożliwiających leczenie w domu dzieci z przewlekłą niewydolnością oddechową, polegającą na wszczepianiu dzieciom stymulatorów nerwów przeponowych i/lub zastosowanie mechanicznej wentylacji zastępczej w domu. Dzieci z przewlekłą niewydolnością oddechową są dotychczasowymi pacjentami oddziałów intensywnej terapii medycznej. W zależności od podstawowej przyczyny niewydolności okres pobytu dziecka w takim oddziale trwa od kilku miesięcy do kilku lat. Koszt 1 dnia leczenia dziecka w takim oddziale wynosi średnio 1.200 zł. Doświadczenia innych krajów wskazują, że leczenie dzieci z przewlekłą niewydolnością oddechową przez zastosowanie stymulatora nerwów przeponowych lub mechaniczną zastępczą wentylację w domu przynosi lepsze efekty terapeutyczne i jest wielokrotnie tańsze od dotychczas stosowanego. Proponowane w programie rozwiązania obejmują przede wszystkim upowszechnienie standardów leczenia, które ze względu na brak źródła finansowania stosowane były w Polsce incydentalnie oraz zaangażowanie w problemy opieki nad dziećmi z przewlekłą niewydolnością oddechową licznych partnerów społecznych, których wspólne działania przyczynią się do poprawy jakości życia tej grupy chorych. Głównym celem programu jest : poprawa jakości życia dzieci z przewlekłą niewydolnością oddechową oraz zapewnienie warunków do leczenia w domu. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: utworzenia „Krajowego ośrodka koordynującego leczenie w domu dzieci z przewlekłą niewydolnością oddechową”, rozpoznania potrzeb w zakresie stymulacji nerwów przeponowych i mechanicznej wentylacji zastępczej w domu w populacji dzieci, opracowania i wdrożenia standardów opieki domowej nad dziećmi z przewlekłą niewydolnością oddechową, utworzenia „Banku respiratorów domowych i stymulatorów nerwów przeponowych”, przygotowania rodziców do samodzielnej opieki nad dziećmi z niewydolnością oddechową leczonymi w domu. 8 Koordynator programu: Prof. dr hab. med. Tadeusz Szreter Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”. ul. Al. Dzieci Polskich 20 04-730 Warszawa tel. 0-22 815-3717 Bezpośrednimi realizatorami są: Kasy Chorych we współpracy z samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej, samorządem terytorialnym, organizacjami pozarządowymi, fundacjami, instytucjami komercyjnymi, mediami. Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 300 tys. zł. 19.04.2000 r. 9. Opracowanie zadań i zasad funkcjonowania systemu nadzoru merytorycznoorganizacyjnego w opiece zdrowotnej nad matką i dzieckiem i jego wdrożenie. Efektywne funkcjonowanie opieki zdrowotnej jest możliwe dzięki współpracy wielu podmiotów, tak realizujących świadczenia zdrowotne jak i odpowiadających za ich organizację, zakres i jakość. Spójne funkcjonowanie wielu podmiotów wymaga profesjonalnego systemu nadzoru merytorycznego. Kobiety w wieku rozrodczym, dzieci oraz młodzież stanowią w przybliżeniu połowę polskiego społeczeństwa. Odpowiednia opieka medyczna nad tą populacją ma zasadniczy wpływ na stan zdrowia ogółu społeczeństwa. Ze względu na swą specyfikę, system opieki zdrowotnej nad kobietami i dziećmi ujmowany był dotychczas jako odrębny dział medycyny, obejmujący położnictwo i ginekologię, medycynę perinatalną z neonatologią oraz pediatrię. Organizacyjne i programowe połączenie tych dziedzin umożliwiło całościową ocenę i analizę wpływu różnych czynników na rozwój człowieka i stanu zdrowia tej populacji, w konsekwencji zaś projektowania odpowiednich działań związanych z polityką zdrowotną państwa. W obowiązującym w latach poprzednich systemie opieki nad matką i dzieckiem bardzo, ważnym ogniwem tej opieki były wojewódzkie zespoły (przychodnie) opieki nad matką i dzieckiem, funkcjonujące samodzielnie lub w strukturach wojewódzkich szpitali specjalistycznych. Analiza funkcjonowania nadzoru merytorycznego w 1999 roku wykazała całkowitą destrukcję tego systemu co niewątpliwie Celem ogólnym programu jest: opracowanie i wdrożenie dwustopniowego systemu koordynacji, programowania, monitorowania i nadzoru ochrony zdrowia kobiet, dzieci i młodzieży w Polsce. Cele szczegółowe dotyczą min.: opracowania efektywnych zasad współpracy dwóch poziomów organizacyjnych systemu nadzoru merytoryczno-organizacyjnego w opiece nad matką i dzieckiem, analizy dostępnych danych dotyczących stanu zdrowia kobiet w wieku rozrodczym, ciężarnych, noworodków, dzieci i młodzieży, opracowania programów szkoleniowych i prowadzenia szkoleń w zakresie metodologii analizy potrzeb zdrowotnych populacji w wieku rozwojowym oraz planowania i realizacji działań profilaktycznych, opracowania założeń systemu oceny stanu zdrowia kobiet w wieku rozrodczym oraz dzieci i młodzieży, opracowania metodologii badań profilaktycznych u dzieci i młodzieży. 9 Koordynator i realizator programu: Prof. dr hab. med. Janusz Szymborski Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17 A 01-211 Warszawa tel. 0-22 632-68-58 oraz Regionalne Centra Zdrowia Publicznego. Wysokość środków przekazana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 1 000 000 zł. 10.05.2000 r. 10. Narodowy Program Ochrony Serca SP ZOZ Nowy Sącz 11. Narodowy Program Ochrony Serca Moduł I -Zakupy leczniczych środków technicznych przyczyniło się do obniżenia poziomu obowiązkowych szczepień u dzieci oraz destablizacji badań profilaktycznych. Powyższa sytuacja wpłynęła na podjęcie starań o przywrócenie funkcjonowania nadzoru merytorycznego w zakresie opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem Wdrożenie programu pozwoli na sprawne funkcjonowanie nadzoru merytorycznego oraz umożliwi zebranie niezbędnych informacji i analiz nt: funkcjonowania opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem oraz stanu zdrowia tej populacji. W dniu 25.01.2000 r Kolegium Ministra Zakup aparatury kardiologicznej podjęło decyzję o przyznaniu dla potrzeb Szpitala w Nowym 800 tys. zł dla spalonego Szpitala w Sączu. Nowym Sączu, na odtworzenie zniszczonej przez pożar aparatury kardiologicznej. Lecznicze środki techniczne stanowią zasadniczy element wykonywania procedur wysokospecjalistycznych w dziedzinie kardiologii i kardiochirurgii kontraktowanych przez Ministerstwo Zdrowia bądź świadczeń zdrowotnych z zakresu wszczepiania stymulatorów serca i operacji wieńcowych kontraktowanych przez Kasy Chorych. W związku z przeprowadzonymi w listopadzie – grudniu 1999 roku postępowaniami przetargowymi na zakup leczniczych środków technicznych dla zabezpieczenia wykonywania procedur Celem ogólnym programu jest: poprawa dostępności, jakości i skuteczności diagnostyki i leczenia kardiologicznego i kardiochirurgicznego. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: pokrycia płatności za dostawy leczniczych środków technicznych będące wynikiem postępowań przetargowych przeprowadzonych w listopadzie – grudniu 1999 r., pokrycia płatności za dostawy wszczepialnych stymulatorów serca i defibrylatorów dla zabezpieczenia 10 Realizator: Szpital w Nowym Sączu Koordynator programu: Prof. dr hab. med. Zygmunt Sadowski Instytut Kardiologii ul. Alpejska 42 04-628 Warszawa tel. 0-22 815-25-24 Wysokość 25.01.2000 r środków finansowych przewidziana na odtworzenie zniszczonej przez pożar aparatury kardiologicznej w Szpitalu w Nowym Sączu wynosi ogółem: 800 tys. zł. Wysokość 31.05.2000 r. środków przeznaczona na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 75 900 000 zł. 12. Narodowy Program Ochrony Serca Moduł III –Zakupy aparatury i sprzętu medycznego wysokospecjalistycznych i operacji wieńcowych w okresie przejściowym, pozostała część płatności za dostawy realizowane w 2000 roku. Do końca roku kontynuowane będzie zaopatrzenie we wszczepialne stymulatory serca i defibrylatory ze sprzętem pomocniczym, ablacją i elektrofizjologią. Pokrycie finansowe dostaw stymulatorów stanowi drugi człon płatności w module zakupu leczniczych środków technicznych. Choroby układu krążenia, a przede wszystkim choroba wieńcowa nadal stanowią i będą stanowiły w początkach XXI wieku jeden z głównych problemów zdrowotnych społeczeństw rozwiniętych. W Polsce od 1993 roku realizowany jest Narodowy Program Ochrony Serca. Jego realizacja do 1998 roku przyniosła efekty w postaci zmniejszenia zapadalności na zawał serca i redukcję przedwczesnej umieralności wśród mężczyzn w średnim wieku z 511 do 412/100 tys. oraz wśród kobiet z 176 do 138/100 tys. Znacząco wzrosła również dostępność do specjalistycznych procedur z zakresu kardiologii i kardiochirurgii. Niestety pomimo tych osiągnięć uzyskane w roku 1998 wskaźniki tych procedur osiągnęły tylko 50% średnich europejskich, oraz około 15 – 20% w porównaniu z rozwiniętymi państwami Europy Zachodniej. Dalsza poprawa istniejącego stanu wymaga znaczących nakładów finansowych, doskonalenia metod promocji zdrowia i prewencji celem zmniejszenia zachorowalności, a także lepszej organizacji i większej skuteczności diagnostyki i nowych metod potrzeb ośrodków kardiologicznych do końca 2000 r. Celem ogólnym programu jest: poprawa dostępności, jakości i skuteczności diagnostyki, leczenia i rehabilitacji kardiologicznej i kardiochirurgicznej, prowadzącej do obniżenia śmiertelności w chorobach krążenia, a zwłaszcza w chorobie wieńcowej – poprzez kompleksowy rozwój kardiologii i kardiochirurgii oraz wyrównywanie dysproporcji w dostępie do świadczeń wysokospecjalistycznych dla chorych w poszczególnych regionach. 11 Koordynator programu : Prof. dr hab. med. Zygmunt Sadowski Instytut Kardiologii ul. Alpejska 42 04-628 Warszawa tel. 0-22 c. 815-30-11, Realizacja NPOS w 2000 roku – moduł III została poprzedzona pracą zespołu niezależnych ekspertów, których zadaniem było określenie zasad wydatkowania środków przeznaczonych na zakup aparatury i sprzętu medycznego. W wyniku pracy zespołu został wypracowany podział środków przeznaczonych w 2000 r. w cz. 46 rozdz.8522, paragraf 73 na Narodowy Program Ochrony Serca. Kwoty podane w tys. zł. na następujące zadania: 1. angiografy - planowana kwota 7000, 2. kardiologia pediatryczna Wysokość środków przeznaczona na realizację programu wynosi ogółem: 40 700 000 zł. 13.07. 2000 r. – planowana kwota 2000 , chirurgia naczyniowa – planowana kwota 1500, 4. rehabilitacja – planowana kwota 1000, 5. ablacja i elektrofizjologia – planowana kwota 1000, 6. aparatura kardiologiczna – planowana kwota 13800, 7. aparatura kardiochirurgiczna – planowana kwota 9200, 8. wyposażenie 2 sal operacyjnych w IK Warszawa – planowana kwota 2000, 9. wyposażenie 2 sal operacyjnych w AM Szczecin – planowana kwota 2000, 10. wyposażenie 2 sal operacyjnych w AM Poznań – planowana kwota 2000, oraz zostały wypracowane kryteria podziału środków przeznaczonych na zakup aparatury i sprzętu medycznego. terapii. 3. 13. Program badań przesiewowych dla wczesnego rozpoznania raka szyjki macicymoduł programu zwalczania chorób nowotworowych Badanie przesiewowe raka szyjki macicy jest to postępowanie mające na celu wczesne wykrycie raka szyjki macicy w populacji bezobjawowej. Rak szyjki macicy jest drugim co do częstości nowotworem u kobiet w Polsce – stanowi 8,6% nowotworów u kobiet. Rocznie zachorowuje około 4000 kobiet i Celem ogólnym programu jest: obniżenie umieralności z powodu raka szyjki macicy. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zwiększenia wykrywalności wczesnych przypadków raka szyjki macicy, zwiększenia udziału operacji oszczędzających, 12 Koordynator programu: Prof. dr hab. med. Zbigniew Wronkowski Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej – Curie ul. Roentgena 5 02-781 Warszawa tel. 0-22 c. 644-50-24 Wysokość środków przeznaczona na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 4 500 000 zł. 31.05.2000 r. 5.10.2000 r. 14. około 2000 umiera z tego powodu. Szanse przeżycia 5 lat chorych na raka szyjki macicy zmniejszyły się w ciągu ostatnich 30 lat i obecnie należą do najniższych w Europie, co rzutuje na utrzymywanie się umieralności na podobnym poziomie, mimo zmniejszenia się zachorowalności. Polska i Finlandia miały w latach pięćdziesiątych podobną umieralność z powodu raka szyjki macicy. Obecnie umieralność w Polsce należy do najwyższych w Europie, w Finlandii – do najniższych. Obniżenie umieralności na raka szyjki macicy w Finlandii nastąpiło w wyniku wprowadzenia populacyjnych badań przesiewowych (skryningowych). Udowodniono, że badania te mogą obniżyć umieralność na raka szyjki macicy o 80%. Badanie przesiewowe (skrining) raka Program badań gruczołu krokowego jest to działanie przesiewowych dla wczesnego rozpoznania interwencyjne o charakterze profilaktyki wtórnej (wczesne wykrywanie) mające na raka gruczołu celu wykrycie choroby w jej krokowego –moduł najwcześniejszym, czyli wyleczalnym programu zwalczania chorób nowotworowych okresie, populacji bezobjawowej. Rak gruczołu krokowego stanowi 5,4% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce. Pod względem częstości zachorowań rak stercza zajmuje trzecie miejsce po raku płuca i żołądka. Częstość zachorowań wzrasta wyraźnie wraz z wiekiem, rak stercza rozpoznawany jest głównie u mężczyzn powyżej 50 roku życia. Rak gruczołu krokowego we wczesnym okresie rozwoju przebiega na ogół bezobjawowo. Możliwości wyleczenia raka gruczołu krokowego dotyczą tylko chorych, u zwiększenia odsetka wyleczeń oraz obniżenia kosztów leczenia. Celem ogólnym programu jest : obniżenie umieralności z powodu raka gruczołu krokowego. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zwiększenia wykrywalności wczesnych przypadków raka gruczołu krokowego, zwiększenia udziału operacji o charakterze radykalnym w leczeniu raka gruczołu krokowego, zwiększenia odsetka wyleczeń, obniżenia kosztów leczenia. Zwiększenie wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty 9 124 297 zł. Koordynator programu: Prof. dr hab. Andrzej Borówka Specjalista Krajowy w dziedzinie urologii. Realizatorami programu będą: Wyłonieni przez Komisję Konkursową w drodze oceny ofert, zgodnie z punktacją zamieszczoną w „Instrukcji dla oferenta”, na realizację programu – kasy chorych i/lub zakłady opieki zdrowotnej Zwiększenie wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty – 11 792 084 zł. Zgodnie z akceptacją Sekretarza Stanu Pana Macieja Piróga 21.11.2000 r. Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 31.05.2000 r. 4 500 tys. zł. 5.10.2000 r. Zmniejszenie wysokości środków finansowych przewidzianych na realizacje programu do kwoty 4 162 395 zł. 13 Zgodnie z akceptacją Sekretarza 15. których nowotwór został rozpoznany we wczesnej fazie rozwoju, tzn. gdy rak ograniczony jest do gruczołu krokowego. Radykalne leczenie raka gruczołu krokowego chirurgiczne względnie napromienianiem może być podjęte wyłącznie u chorych na raka ograniczonego do gruczołu. W Polsce raka gruczołu krokowego rozpoznaje się na ogół zbyt późno. Poprawa tej sytuacji możliwa jest przez wprowadzenie badań przesiewowych obejmujących oznaczenia stężenia PSA oraz badanie gruczołu krokowego palcem przez odbytnicę. Badanie przesiewowe raka piersi jest to Program badań działanie interwencyjne o charakterze przesiewowych dla wczesnego wykrywania profilaktyki wtórnej (wczesne wykrywanie) mające na celu wykrycie raka piersi –moduł choroby w jej najwcześniejszym, czyli programu zwalczania chorób nowotworowych wyleczalnym okresie w populacji bezobjawowej. Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet, stanowi 19% nowotworów złośliwych u kobiet. Rocznie zachorowuje ponad 10 000 kobiet i około 5 000 umiera z powodu raka piersi. Struktura stopni zaawansowania raka piersi w Polsce jest nadal niekorzystna. Szanse przeżycia pięciu lat od chwili rozpoznania raka należą w Polsce do najniższych w Europie. W krajach, gdzie wprowadzono na skalę populacyjną badania przesiewowe mammograficzne (np. Szwecja, Holandia) mimo wzrostu zachorowalności zahamowano wzrost umieralności. Zmniejszenie wysokości środków finansowych przewidzianych na realizacje programu do kwoty Stanu Pana Macieja Piróga 21.11.2000 r. 4 080 395 zł. Celem ogólnym programu jest: obniżenie umieralności z powodu raka piersi. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zwiększenia wykrywalności wczesnych przypadków raka piersi, zwiększenia udziału operacji zachowujących sutek, zwiększenie odsetka wyleczeń oraz obniżenia kosztów leczenia. Koordynator programu: Prof. dr hab. med. Zbigniew Wronkowski Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej –Curie ul. Roentgena 5 02-781 Warszawa tel. 0-22 c. 644-50-24 Realizatorzy: Wyłonieni przez Komisję Konkursową w drodze oceny ofert, zgodnie z punktacją zamieszczoną w „Instrukcji dla oferenta”, na realizację programu – kasy chorych i/lub zakłady opieki zdrowotnej. Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 r. ogółem: 4 379 tys. zł. Zwiększenie wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty 7 791 964 zł. Zwiększenie wysokości środków finansowych na realizacje programu do 14 31.05.2000 r. 5.10.2000 r. Zgodnie z akceptacją Sekretarza Stanu Pana Macieja Piróga 21.11.2000 r. 16. 17. Zachorowalność na raka szyjki macicy w Polsce wynosi około 4000 nowych przypadków rocznie, zaś umieralność kształtuje się na poziomie około 2000 chorych. Polska należy do krajów o najniższym wskaźniku przeżyć 5 – letnich wśród krajów Europy- wskaźnik przeżyć 5-letnich w Polsce wynosi 51% przy średniej europejskiej około 62%. Około 80 % chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy powinno być leczonych napromienianiem, jako jedyną metodą lub w skojarzeniu z leczeniem chirurgicznym. Około 50% chorych na raka szyjki macicy jest leczonych wyłącznie napromienianiem. Stosowanie radiochemioterapii pozwala na znamienne statystycznie zmniejszenie częstości występowania nawrotów miejscowych raka szyjki macicy i również znamienne statystycznie wydłużenie czasu przeżycia chorych. Korzyści te dotyczą wszystkich stopni zaawansowania raka szyjki macicy, w których stosowane jest leczenie napromienianiem. W Polsce rocznie rejestrowanych jest Promocja standardu około 20 000 tys. nowych zachorowań na skojarzonego leczenia raka płuca. Przyjmuje się, że niedrobnoniedrobnokomórkowy rak płuca (NDRP) komórkowego raka stanowi 75 % wszystkich nowotworów płuca – moduł płuca. Leczenie chirurgiczne jest jedyną programu zwalczania chorób nowotworowych metodą, która pozwala u chorych na NDRP uzyskać trwałe wyleczenie. Zaledwie około 20% chorych znajduje się w chwili rozpoznania w stadium (stopień I i II), w którym jest możliwe wykonanie Promocja standardu skojarzonego leczenia raka szyjki macicy – moduł programu zwalczania chorób nowotworowych Celem ogólnym programu jest: obniżenie umieralności z powodu raka szyjki macicy. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: opracowania standardu leczenia skojarzonego raka szyjki macicy, zwiększenia odsetka przeżyć 5– letnich oraz wyleczeń chorych na raka szyjki macicy o 10-15% w porównaniu do wyłącznego leczenia napromienianiem, poprawy jakości leczenia skojarzonego raka szyjki macicy. Koordynator programu: Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej – Curie ul. Roentgena 5 02-781 Warszawa tel. 0-22 c.644-50-24 Celem ogólnym programu jest : obniżenie umieralności z powodu raka płuca. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: opracowania standardu skojarzonego leczenia niedrobnokomórkowego raka płuca, zwiększenie wskaźnika pięcioletniego przeżycia chorych z niedrobnokomórkowym rakiem płuca stopień II B i III A leczonych Koordynator programu: Prof. dr hab. Kazimierz Roszkowski Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc ul. Płocka 26 01-138 Warszawa tel. 0-22 c. 691-22- 66 Realizatorzy programu: Wyłonieni przez Komisję Konkursową w drodze oceny ofert, zgodnie z punktacją 15 Realizatorzy programu: Wyłonieni przez Komisję Konkursową w drodze oceny ofert, zgodnie z punktacją zamieszczoną w „Instrukcji dla oferenta”, na realizację programu – zakłady opieki zdrowotnej. kwoty 8 497 919 zł. Wysokość środków przewidziana na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 1 500 000 zł. 31.05.2000 r 5.10.2000r. Zmniejszenie wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty 803 408 zł. Wysokość środków przewidziana na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 1 500 tys. zł. 31.05.2000 r. 18. Program badań przesiewowych dla wczesnego rozpoznania raka jelita grubego – moduł programu zwalczania chorób nowotworowych doszczętnego wycięcia nowotworu i metodą skojarzoną o 5-10% w uzyskanie przeżycia 5 lat u 40 do 60% porównaniu do leczonych metodą chorych, przy czym w podgrupie chorych chirurgiczną. w stopniu II B wskaźnik przeżycia 5 lat wynosi tylko 25-40%. Kolejne 20% stanowią chorzy w stadium miejscowego zaawansowania II A, u których możliwe jest wykonanie resekcji, ale wyniki leczenia są znacznie gorsze (15-25% przeżyć 5 lat ). Poprawę wyników leczenia może zapewnić stosowanie postępowania skojarzonego z udziałem przedoperacyjnej chemioterapii, doszczętnego leczenia chirurgicznego i pooperacyjnej radioterapii. zamieszczoną w „Instrukcji dla oferenta”, na realizację programu - zakłady opieki zdrowotnej. Badania przesiewowe raka jelita grubego są to działania interwencyjne o charakterze profilaktyki wtórnej (wczesne wykrywanie) mające na celu wykrycie choroby w jej najwcześniejszym , czyli wyleczalnym okresie w populacji bezobjawowej. Rak jelita grubego (okrężnicy i odbytnicy) należy do najczęstszych nowotworów złośliwych. Pod względem częstości zachorowań, jak również pod względem częstości zgonów, rak jelita grubego zajmuje w Polsce drugie miejsce wśród nowotworów złośliwych ( zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn). Alarmujący jest fakt postępującego pogarszania się sytuacji epidemiologicznej w naszym kraju. Współczynnik zachorowalności zwiększa się stale w tempie około 2,5 % rocznie, a od 1963 roku wzrósł 4- 5 krotnie. Również wyniki leczenia należą do najgorszych w Europie. Odsetki 5-letnich Koordynator programu: Prof. dr hab. Eugeniusz Butruk Klinika Gastroenterologii CMKP ul. Roentgena 5 02-781 Warszawa Realizatorzy programu: Wyłonieni przez Komisję Konkursową w drodze oceny ofert, zgodnie z punktacją zamieszczoną w „Instrukcji dla oferenta”, na realizację programu – kasy chorych i/lub zakłady opieki zdrowotnej Celem ogólnym programu jest: zmniejszenie umieralności z powodu raka jelita grubego o 15% w okresie od roku 2000 do roku 2010. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zwiększenia wykrywalności stanów przedrakowych (gruczolaków jelita grubego), zwiększenia odsetka raków wykrywalnych we wczesnych stadiach zaawansowania (A i B wg Dukes’a), zwiększenia wskaźnika 5-letnich przeżyć , zahamowania wzrostu zachorowalności oraz obniżenia kosztów leczenia w skali kraju. 16 Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi: 5 000 tys. zł. Zmniejszenie wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty 2 306 860 zł. 5.07.2000 r. 5.10.2000 r. 19. przeżyć wahają się w granicach od 21,2% do 24,8% podczas gdy na przykład w Słowacji wynoszą 35,1% -38,9%, a w Holandii aż 52,4 %- 58,7%. Wskaźniki 5letnich przeżyć zależą głównie od stopnia zaawansowania nowotworu w chwili wykrycia i rozpoczęcia leczenia. Niestety w Polsce , w ponad połowie przypadków rak jelita grubego rozpoznawany jest zbyt późno, w momencie gdy jest już znacznie zaawansowany. Wynika to m.in. z faktu, że nie są prowadzone badania przesiewowe, które są jedyną szansą na wczesne wykrycie nowotworu u osób, które nie mają jeszcze dolegliwości. Rejestr nowotworów złośliwych to Rejestr nowotworów instytucja, której zadaniem jest zbieranie złośliwych – moduł danych o zachorowaniach na nowotwory programu zwalczania chorób nowotworowych złośliwe, gromadzenie tych danych, ich analiza i interpretacja. Populacyjny rejestr nowotworów złośliwych gromadzi dane o zachorowaniach z określonego obszaru, o populacji dokładnie określonej co do jej struktury i wielkości. Populacyjny rejestr nowotworów jest jedynym narzędziem, które może dostarczyć relatywnie szybko wiarygodnych informacji dotyczących tego problemu. Dane pochodzące z rejestru nowotworów złośliwych mogą pomóc w określeniu przyszłych potrzeb w zakresie liczby łóżek szpitalnych, wielkości i strukturze personelu oraz kształcenia kadr, koniecznych zakupach sprzętowych oraz o niezbędnych nakładach finansowych koniecznych do funkcjonowania całego systemu. Obieg informacji: Lekarz rozpoznający lub stawiający podejrzenie nowotworu złośliwego na Celem ogólnym programu jest: dostarczenie informacji dotyczących wielkości zagrożenia danej populacji nowotworami złośliwymi dla planowania, rozwoju i bieżącego funkcjonowania służb onkologicznych w kraju i regionach. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: bieżącego gromadzenia danych o zachorowaniach na nowotwory w określonej populacji oraz ich analizy i interpretacji, oceny efektywności rozpoznawania i leczenia nowotworów złośliwych poprzez analizę przeżyć, wykrywania i oceny na podstawie badań epidemiologicznych i laboratoryjnych czynników ryzyka nowotworów złośliwych oraz oceny wpływu eliminacji określonych czynników rakotwórczych ze środowiska na poziom zachorowań 17 Koordynator programu: Prof. dr hab.Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii SkłodowskiejCurie ul. W.K. Roentgena 5, 02-781 Warszawa, tel. 0-22 643-92-34 Realizatorami programu są: Wojewódzkie Rejestry Nowotworów oraz Krajowy Rejestr Nowotworów zlokalizowany w Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej – Curie w Warszawie Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku ogółem: 500 000 zł. 5.07.2000 r. 20. 21. karcie MZ/N –1a sprawozdaje do wojewódzkiego rejestru nowotworów złośliwych. Wojewódzki rejestr nowotworów w ciągu 35 dni po zakończeniu kwartału sprawozdaje do KRN – Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej – Curie W leczeniu nowotworów złośliwych, Program zwalczania nowotworów złośliwych możliwość stosowania radioterapii stanowi o sukcesie leczenia w wielu – moduł inwestycje przypadkach. Równie istotna jest możliwość leczenia chorób nowotworowych krwi za pomocą przeszczepu szpiku. Wskaźniki Światowej Organizacji Zdrowia przyjmują zainstalowanie 1 aparatu megawoltowego do radioterapii na ok. 300 000 mieszkańców. Zgodnie z tym wskaźnikiem w Polsce powinno działać co najmniej 130 aparatów tego typu. Aktualnie w naszym kraju jest zainstalowanych 66 urządzeń megawoltowych. Ograniczone środki finansowe z przeznaczeniem na dofinansowanie inwestycji wymagają szczegółowej oceny efektywności kosztowej zakupu. Istotnymi czynnikami są: potrzeby zdrowotne ludności regionu, możliwość wykorzystania aparatury przez wysokospecjalistyczną kadrę medyczną oraz możliwość instalacji urządzenia (bunkier). Przeszczepy szpiku stosowane w leczeniu Program zwalczania nowotworów złośliwych nowotworów złośliwych krwi oraz w ograniczonym zakresie również guzów – moduł inwestycje litych stanowią o powodzeniu terapii w tych schorzeniach. Obecnie w Polsce przeszczepy szpiku u dzieci są wykonywane w 3 ośrodkach: lubelskim, na nowotwory złośliwe. Celem ogólnym programu jest: dofinansowanie zakupów inwestycyjnych aparatury medycznej dla osiągnięcia wydolności operacyjnej wytypowanych ośrodków radioterapii i przeszczepiania szpiku. Cel szczegółowy dotyczy : zakupu akceleratora dla Regionalnego Centrum Onkologii w Bydgoszczy. Regionalne Centrum Onkologii ul. Dr I. Romanowskeij 85-796 Bydgoszcz tel. 0-52 344-61-22 Wysokość 7.07.2000 r. środków przewidziana na realizcję programu moduł inwestycje wynosi ogółem: 14 254 tys. zł, w tym zakup akceleratora dla Regionalnego Centrum Onkologii w Bydgoszczy – 8 730 tys. zł. oraz patrz poniżej Celem ogólnym programu jest: dofinansowanie zakupów inwestycyjnych aparatury medycznej dla osiągnięcia wydolności operacyjnej wytypowanego ośrodka. Cel szczegółowy dotyczy: Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielońskiego „Ośrodek Przeszczepu Szpiku Kostnego” ul. Wielicka 265 Na dofinansowanie 7.07.2000 r. inwestycji w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym CM UJ Krakowie – Prokocimiu 18 wrocławskim i poznańskim, stąd uzasadnione jest zwiększenie liczby ośrodków przeszczepu szpiku u dzieci do 4. zakupu aparatury medycznej i laboratoryjnej dla „Ośrodka Przeszczepu Szpiku Kostnego” Dziecięcego Szpitala Klinicznego CM UJ w Krakowie – Prokocimiu. 30-663 Kraków – Prokocim zostanie przeznaczona kwota 5 524 tys. zł. 18.10.2000 r. Zwiększenie wysokości środków finansowych przeznaczonych na realizację programu do kwoty 22. Profilaktyczny program zdrowotny zapobiegania próchnicy dla dzieci i młodzieży z grup wysokiego ryzyka choroby. Badania epidemiologiczne przeprowadzone w Polsce w ramach programu monitorowania zdrowia jamy ustnej wskazują na to, że osoby o wysokim zagrożeniu próchnicą stanowią w Polsce około 30% populacji dzieci i młodzieży. Gwałtowny przyrost co najmniej 4 nowych ubytków próchnicowych rocznie stwierdza się w wieku 11- 15 lat. W wyniku zmian systemowych w opiece zdrowotnej nastąpiło w opiece stomatologicznej zachwianie proporcji między świadczeniami leczniczymi i profilaktycznymi na niekorzyść tych ostatnich. Negatywne skutki zdrowotne występują przede wszystkim w grupie dzieci i młodzieży o najwyższym narażeniu na próchnicę. Większość tej grupy stanowią dzieci pochodzące ze środowisk wiejskich i małych miast, głównie bowiem one nie korzystają regularnie z opieki Głównym celem programu jest: obniżenie występowania próchnicy zębów wśród dzieci o wysokim narażeniu na czynniki ryzyka choroby poprzez indywidualnie ukierunkowane oddziaływania prozdrowotne oraz intensyfikację profesjonalnego zapobiegania profilaktycznego (rozszerzenie zakresu zabiegów profilaktycznych i dostosowanie częstości ich stosowania do potrzeb dziecka). Cele szczegółowe dotyczą m.in.: podniesienia świadomości zdrowotnej młodzieży oraz rodziców dzieci o najniższym poziomie tej świadomości, zwiększenia odsetka dzieci i młodzieży ze zdrowym uzębieniem i przyzębiem, obniżenia ciężkości próchnicy u dzieci i młodzieży wyrażające się zwiększeniem liczby zdrowych zębów u dzieci. 19 Realizatorami programu są Kasy Chorych. Zleceniobiorcy podpisują umowy na realizację świadczeń profilaktycznych wynikających z programu z samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej i indywidualnymi praktykami stomatologicznymi. 5 524 tys. zł. Wysokość środków przewidzianych na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 20 000 000 zł. 5.04.2000 r. 30.10.2000 r. Zmniejszenie wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty 17 615 131 zł. stomatologicznej. Opanowanie próchnicy u osób o wysokim narażeniu na czynniki ryzyka choroby wymaga intensywnych profesjonalnych działań profilaktycznych prowadzących do zmiany zachowań zdrowotnych oraz obniżenia liczby drobnoustrojów bytujących w jamie ustnej i możliwie szybkiego uzupełnienia niedoboru fluorków w szkliwie zęba. Czas realizacji programu został przewidziany na lata 1999 – 2004. 23. 24. Program szczepień ochronnych Program Szczepień Ochronnych (PSO) składa się z następujących części: I. Kalendarz szczepień, A. Szczepienia dzieci i młodzieży według wieku, B. Szczepienia osób dorosłych narażonych w sposób szczególny na zakażenie, II. Szczepienia zalecane, A. Finansowane ze środków znajdujących się w budżecie Ministerstwa Zdrowia, B. Nie finansowane ze środków znajdujących się w budżecie Ministerstwa Zdrowia, III. Informacje uzupełniające. Szczepienia wymienione w częściach IA, IB, IIA Programu Szczepień Ochronnych są wykonywane szczepionkami finansowanymi ze środków znajdujących się w budżecie Ministerstwa Zdrowia (bezpłatne dla pacjenta). Szczepienie jest to wprowadzenie szczepionki do organizmu człowieka w celu zwiększenia odporności. Rozróżnia się szczepienia stosowane w celach zapobiegawczych (szczepienia ochronne) przed ekspozycją na zakażenie (np. szczepienia wykonywane w ramach kalendarza szczepień), po ekspozycji na zakażenie (np. przeciw wściekliźnie lub przeciw tężcowi uprzednio podstawowo uodpornionych) oraz w celach leczniczych. Celem ogólnym programu jest: ograniczenie występowania tych chorób zakaźnych, których zachorowania stanowią nadal istotny problem społeczny np. wirusowe zapalenie wątroby oraz zapobieganie tym chorobom (bardzo groźnym, których od kilku lat się nie notuje np. poliomelitys. Realizacja programu w 2000 roku wynika Program polityki Celem ogólnym programu zdrowotnej i społeczno- z przyjętego w dniu 16.09. 1997 roku Moduł I i Moduł II jest: przez Radę Ministrów programu na lata zmniejszenie przedwczesnej ekonomicznej 1997 – 2000. umieralności ludności Polski prowadzącej do 20 W 2000 roku, po wydzieleniu się ze struktur Ministerstwa Zdrowia Głównego Inspektoratu Sanitarnego Program Szczepień Ochronnych realizowany jest przez dwie jednostki. W części dotyczącej decyzji finansowych przez Departament Zdrowia Publicznego, natomiast realizację zadań kontynuuje Główny Inspektor Sanitarny. Wysokość środków finansowych przewidziana na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 60 000 000 zł. 31.05.2000 r. Koordynator programu: Prof. dr hab. med. Witold Zatoński Centrum Onkologii – Instytut Wysokość środków przewidziana na realizację Moduł I 12.04.2000 r. Moduł II zmniejszenia konsumpcji tytoniu w Polsce Moduł I Pierwotna profilaktyka chorób odtytoniowych w Polsce Moduł II Pierwotna profilaktyka chorób odtytoniowych w Polsce 25. Monitorowanie Narodowego Programu Zdrowia 1996 –2005. Moduł I Palenie tytoniu stanowi przyczynę większej liczby zgonów w Polsce niż picie alkoholu, AIDS, samobójstwa morderstwa, zatrucia i wypadki razem wzięte. Palenie tytoniu jest największym , pojedyńczym czynnikiem ryzyka zgonów w populacji poddającym się zapobieganiu. Uzależnienie od palenia tytoniu jest nie tylko problemem zdrowotnym młodzieży i dorosłych, ale także nienarodzonych i małych dzieci narażonych na wymuszoną ekspozycję na dym tytoniowy. Moduł II Palenie czynne i bierne w dzieciństwie pociąga za sobą negatywne następstwa społeczne i zdrowotne, charakteryzujące się między innymi zaburzeniami prawidłowego rozwoju i zwiększoną zapadalnością i umieralnością w wieku późniejszym. Zgodnie z szacunkami Centrum Onkologii – Instytutu w Warszawie oraz WHO pod koniec lat 90 z powodu palenia tytoniu umierało w Polsce blisko 80 tys. osób, w tym 60 tys. przedwcześnie (pomiędzy 35 a 69 rokiem życia). Zjawisko przedwczesnej umieralności dotyczy w szczególności populacji mężczyzn , grupy społecznej o znacznym potencjale sił wytwórczych. Epidemia przedwczesnej umieralności kobiet narasta najszybciej wśród najlepiej wykształconych, samodzielnych zawodowo kobiet. Zadania określone w Narodowym Programie Zdrowia dotyczą m.in. zwiększenia aktywności fizycznej ludności, problemów związanych z poprzez ograniczenie ekspozycji populacji na dym tytoniowy. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: spadku zachorowalności i umieralności z powodu chorób odtytoniowych, wzrostu odsetka osób nigdy nie palących tytoniu, spadku odsetka regularnych palaczy, spadku odsetka kobiet w ciąży i kobiet w wieku prokreacyjnym palących tytoń , spadku odsetka dzieci i młodzieży rozpoczynających palenie, upowszechnienia leczenia z palenia tytoniu osób uzależnionych. im. Marii Skłodowskiej – Curie ul. Roentgena 5 02-781 Warszawa tel. 0-22 643-92-34 lub ew. kontakt: Dr Jerzy Tyczyński tel. 0-22 644-48-06 we współpracy z wieloma instytucjami i organizacjami (m.in. samorządy lokalne, organizacje pozarządowe, instytuty naukowe) Realizatorami Narodowego Głównym celem Narodowego Programu Zdrowia jest: promocja Programu Zdrowia są: zdrowia. 23 resorty i urzędy centralne Ustalono jeden długofalowy cel oraz podległe im instytucje, 21 programu w 2000 roku wynosi ogółem: Moduł I – 6 500 000 zł. 5.07.2000 r. Moduł II – 14 500 000 zł. Narodowy Program Zdrowia prowadzony jest w ramach środków Program przyjęty przez Radę Ministrów - nałogami – palenia tytoniu, nadużywania alkoholu i substancji psychoaktywnych, edukacji zdrowotnej, promowania zdrowia psychicznego, zmniejszenia narażenia na czynniki szkodliwe w środowisku życia i pracy, poprawy stanu sanitarnego kraju, poprawy sprawności i skuteczności pomocy doraźnej, zwiększenia dostępności i usprawnienia podstawowej opieki zdrowotnej, opieki perinatalnej, wczesnej diagnostyki i czynnej opieki kardiologicznej i onkologicznej (nowotwory złośliwe szyjki macicy i sutka), zapobiegania chorobom zakaźnym, a także profilaktyki stomatologicznej. Rezultatem corocznego monitorowania oczekiwanych efektów i korzyści zdrowotnych wynikających z realizacji Narodowego Programu Zdrowia jest raport za dany rok przygotowywany do końca I kwartału roku następnego. Wyniki monitoringu są podstawą ewaluacji NPZ i umożliwiają ocenę skuteczności działań podejmowanych w celu poprawy stanu zdrowia ludności i ewentualną ich modyfikację. 26. Narodowy program eliminacji niedoboru jodu Głównym objawem niedoboru jodu jest powiększenie tarczycy czyli tzw. wole endemiczne pociągające za sobą zwiększoną chorobowość gruczołu tarczowego. W zależności od stopnia niedoboru jodu brak tego pierwiastka powoduje szereg innych zaburzeń z których do najważniejszych należą: nieodwracalne uszkodzenie mózgu u płodu i noworodków, opóźniony rozwój strategiczny: ”Poprawy zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności”, realizowany poprzez zmiany w stylu życia ludności, kształtowania środowiska życia i pracy sprzyjającego zdrowiu oraz zmniejszenia różnic w zdrowiu i dostępie do świadczeń zdrowotnych. Realizacji tych zamierzeń służy 18 celów operacyjnych i zadania szczegółowe. określone zarówno w programie, jak i w harmonogramie jego realizacji. posiadanych przez jednostki realizujące program, najczęściej w Realizacja programu ramach zadań koordynowana jest przez statutowych. Międzyresortowy Zespół Jedynymi Koordynacyjny NPZ pod wyodrębnionymi przewodnictwem Wiceprezesa środkami Rady Ministrów , a finansowymi na bezpośrednio przez NPZ są środki na Ministerstwo Zdrowia – jego Departament Zdrowia monitorowanie. Są Publicznego. one przekazywane wykonawcom Całość monitoringu monitoringu koordynowana jest przez poszczególnych Biuro Monitoringu celów NPZ na Narodowego Programu podstawie umów. Zdrowia w Państwowym Wysokość Zakładzie Higieny, które środków opracowuje raport z przewidziana na monitoringu w każdym roku. realizację Dr n. med. Paweł Goryński programu w roku Państwowy Zakład Higieny 2000 wynosi ul. Chocimska 24 ogółem: 00-791 Warszawa 1 250 000 zł. tel. 849-01-89 Koordynatorzy programu : Wysokość Głównym celem programu jest: doprowadzenie do eliminacji Prof. dr hab. Z. Szybiński środków niedoboru jodu na poziomie Szpital Uniwersytecki w przewidziana na populacyjnym, a szczególnie w Krakowie, realizację grupach ryzyka: u kobiet w ciąży Prof. dr hab. med. programu w 2000 oraz w najmłodszych grupach Andrzej Lewiński roku wynosi wieku. Pozwoli to już w okresie Instytut Endokrynologii AM ogółem: życia najbliższych generacji na Szpital Kliniczny Nr 3 2 000 000 zł. całkowite wyeliminowanie wola ul. Sterlinga 5 endemicznego i jego następstw oraz 91-425 Łódź 22 dnia 6.09.1996 r., jako dokument rządowy. Program przyjęty przez Kierownictw o MZiOS dnia 9.02.1998 r. 5.04.2000 10.05.2000 r. 30.10.2000 r. 27. Program psychomotoryczny u dzieci, obniżenie funkcji reprodukcyjnych oraz wpływ na ogólny rozwój intelektualny społeczeństw. Główne grupy ryzyka to: kobiety w ciąży, noworodki oraz dzieci i młodzież w okresie dojrzewania. W roku 1990 na zgromadzeniu szefów państw organizowanym przez ONZ w Nowym Jorku Premier T. Mazowiecki podpisał w imieniu rządu polskiego zobowiązanie, że do roku 2000 Polska rozwiąże problem niedoboru jodu. W 1991 roku została powołana Polska Komisja ds. Kontroli Zaburzeń z Niedoboru Jodu, która przystąpiła do organizacji badań epidemiologicznych mających wyjaśnić stopień i zakres niedoboru jodu i jego następstw w Polsce. Obecna faza rozwoju Programu Eliminacji Niedoboru Jodu w Polsce jest fazą monitoringu. Już w obecnej chwili można powiedzieć, że obserwuje się pozytywne efekty zwiększonej podaży jodu w populacji mierzone zachowaniem się hormonu tyrotropowego w grupie noworodków. Istnieją już dowody na obniżenie się częstości podwyższonych tyrotropinemii w ciągu ostatnich kilku lat. Warunkiem prawidłowo przeprowadzonej profilaktyki jodowej w pełni kontrolowanej jest utrzymanie międzynarodowego standardu w zakresie technologii jodowania soli i kontroli tego jodowania na poziomie producenta i konsumenta. Obecna faza rozwoju profilaktyki wymaga standaryzacji tych metod. Program resortowy przewidziany na lata 1999- 2003. Program Psychiatrycznej Opieki wpłynie korzystnie na przebieg ciąży oraz jakość wyższych funkcji mózgu u dzieci i młodzieży. Celem ogólnym programu jest : 23 tel. 0-42 632-48-56 Główny wykonawca Ministerstwo Zdrowia przy udziale Instytutu Żywności i Żywienia ul. Powsińska 61/63 02-903 Warszawa Pełnomocnik głównego wykonawcy: Polska Komisja ds. Kontroli Zaburzeń z Niedoboru Jodu Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Zwiększenie wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty Koordynator programu: Wysokość 2 400 000 zł. 14.06.2000 r. Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej Zdrowotnej obejmuje działania mające na celu poprawę stanu w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Do I grupy zadań wchodzących w zakres działania programu należy zapewnienie warunków do prawidłowej realizacji środka zabezpieczającego w zakładach psychiatrycznej opieki zdrowotnej, zadania nałożonego na Ministra Zdrowia przez zapisy Ustawy – Kodeks Karny wykonawczy art. 200 i 201 § 3. Do II grupy zadań należy zespół działań wynikających z zapisów Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, w tym zapisów Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 1996 roku w sprawie sposobu organizowania i prowadzenia działalności w dziedzinie promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym. Do III grupy zadań należą działania wykonywane na rzecz poprawy dostępności psychiatrycznej opieki zdrowotnej w zakresie nie należącym do samorządów wojewódzkich, a jedynie podległym Ministrowi Zdrowia, dotyczącym poszerzenia bazy szpitalnej w jednostkach podległych MZ. poprawa warunków wykonywania środka zabezpieczającego, poprzez stworzenie odpowiednich warunków jego realizacji, a przez to poprawa bezpieczeństwa państwa przez odpowiednie zabezpieczenie zakładów wykonujących realizację orzeczeń sądów o wykonaniu środka zabezpieczającego, wobec niebezpiecznych dla porządku publicznego chorych psychicznie, sprawców czynów zabronionych, realizacji zadań wynikających z Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, jej monitorowania, wdrażania, zwiększenie dostępności psychiatrycznej opieki zdrowotnej przez tworzenie nowych oddziałów w ośrodkach podległych Ministrowi Zdrowia, w celu poprawy dostępności świadczeń tej specjalności. 24 Prof. dr hab. med. Stanisław Pużyński Instytut Psychiatrii i Neurologii ul. Al. Sobieskiego 1/9 02-957 Warszawa tel. 0-22 842-68-02 I grupa zadań –realizacja środka zabezpieczającego odbywać się będzie w trzech typach zakładów o różnym stopniu zabezpieczenia: a/– zakłady o podstawowym stopniu zabezpieczenia to zwykłe oddziały psychiatryczne szpitali psychiatrycznych, b/- zakłady o wzmocnionym stopniu zabezpieczenia to wydzielona grupa oddziałów w 15 zakładach (szpitalach) psychiatrycznych , w których będzie realizowany środek zabezpieczający, wobec populacji chorych psychicznie sprawców czynów zabronionych niebezpiecznych dla porządku publicznego, c/ zakłady o maksymalnym stopniu zabezpieczenia – to Regionalne Ośrodki Psychiatrii Sądowej, w których realizowany będzie środek zabezpieczający dla populacji skrajnie niebezpiecznych dla porządku publicznego. II grupa zadań - do realizacji zadań tworzy się Radę ds. środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 8 500 000 zł . 28. Program rozwoju opieki paliatywnej i hospicyjnej w Polsce Opieka paliatywna i hospicyjna obejmuje osoby w końcowym okresie życia, przede wszystkim w ostatniej fazie choroby nowotworowej i chorych na AIDS. Wśród chorych w terminalnej fazie nieuleczalnej choroby największą grupę stanowią osoby z chorobami nowotworowymi. W Polsce z tego powodu umiera rocznie około 75 tys. osób, z czego 55 % w szpitalu, a 44,2% w domu. Epidemiolodzy przewidują dalszy wzrost zachorowań i zgonów z powodu chorób nowotworowych. Program opieki paliatywnej jest realizowany w Polsce od początku lat 90. Jego podstawowym celem było stworzenie systemu opieki paliatywnej i hospicyjnej dostosowanej do polskiego wzorca kulturowego, sytuacji społecznej oraz stanu finansowego i organizacyjnego służby zdrowia, rozwoju Podstawowym celem programu jest : zwiększenie dostępności do świadczeń z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej na terenie kraju oraz podniesienie ich jakości. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: wspierania tworzenia zespołów opieki domowej jako, podstawowej formy opieki paliatywnej i hospicyjnej, podniesienia jakości świadczeń z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej poprzez doposażenie zespołów opieki domowej i placówek stacjonarnych w aparaturę i sprzęt medyczny, wspierania tworzenia regionalnych (rejonowych) wielofunkcyjnych ośrodków opieki paliatywnej i hospicyjnej, działalności edukacyjnej, aktywizacji działań 25 Promocji Zdrowia Psychicznego, jako organ opiniodawczo-doradczy w sprawach z zakresu promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym działajacą przy przy Ministrze Zdrowia zlokalizowaną w Instytucie Psychiatrii i Neurologii, ul. Sobieskiego 1/9, 02-957 Warszawa, Realizacja III grupy zadań w roku 2000 obejmuje utworzenie Kliniki Psychiatrycznej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Szpitalu Bielańskim w Warszawie. Koordynatorem programu: Krajowa Rada Opieki Paliatywnej i Hospicyjnej, Prof. dr hab. med. Jacek Łuczak Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny paliatywnej Klinika Opieki Paliatywnej, Anestezjologii i Intensywnej Terapii Onkologicznej AM SP Szpital Kliniczny Nr 1 Przemienienia Pańskiego AM ul. Łąkowa 1/2 61-868 Poznań tel. 0-61 853-01-06 Realizatorami programu są samodzielne publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej. Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku wydatki bieżące wynosi: 1 436 310 zł. 18.10.2000 r. 29. Program monitorowania stanu zdrowia jamy ustnej populacji polskiej. organizacji pozarządowych i świadomości społeczeństwa. Opierał się i opiera na następujących zasadach: jak najszerszym rozwijaniu domowej opieki paliatywnej, przywiązywania dużej wagi do zapewnienia chorym właściwej opieki duchowej, edukacji rodziny chorego i aktywnego włączenia się w proces wszechstronnej opieki, zwiększenia liczby i udziału wolontariuszy nieprofesjonalnych w opiece paliatywnej. W kraju działa obecnie ponad 200 zespołów opieki domowej, 100 poradni leczenia bólu i opieki paliatywnej, około 50 oddziałów stacjonarnych, 20 ośrodków opieki dziennej. Monitorowanie stanu zdrowia narządów żucia, jest jednym z podstawowych elementów rozwoju i kontroli skuteczności systemów opieki stomatologicznej. Dostarcza ono niezbędnych obiektywnych danych o stanie zdrowia jamy ustnej i potrzebach profilaktyczno- leczniczych indeksowych grup wiekowych populacji. Wprowadzenie systemu ciągłego monitorowania stanu narządu żucia, utworzenie baz danych we wszystkich krajach członkowskich, jest jednym z zaleceń WHO do realizacji w 2000 roku. W Polsce staraniem MZ i OS w latach 1997 –1998 wprowadzono system monitoringu stanu zdrowotnego jamy ustnej, który opiera się na założeniach wypracowanych w ramach programu Unii Europejskiej o nazwie ORATEL. Utworzona w ramach tego systemu krajowa baza danych jest kompatybilna z bazą danych Biura Regionalnego WHO w społecznych, pozyskiwania wolontariuszy. Celem ogólnym programu jest: ocena skuteczności systemu opieki stomatologicznej na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym, ocena stopnia realizacji wytyczonych celów zdrowotnych oraz programów zdrowotnych. 26 Prof. dr hab. Maria Wierzbica –Krajowy Koordynator d/s profilaktytki stomatologicznej Zakład Stomatologii Zachowawczej Instytut Stomatologii AM, ul. Miodowa 18 02-246 Warszawa tel. 0-22 Wysokość środków przewidzianych na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 320 000 zł. 13.07.2000 r. 30. 31. Program wielospecjalistycznej opieki nad dziećmi z rozszczepem podniebienia pierwotnego i/lub wtórnego Program profilaktyki i leczenia udarów mózgu Kopenhadze. Podstawowe dane uzyskiwane każdego roku są okresowo przekazywane przez Departament Zdrowia Publicznego do bazy globalnej WHO w Genewie. Rozszczepy podniebienia zaliczają się do najpoważniejszych i najczęściej występujących wrodzonych wad twarzoczaszki. Jak wykazały badania epidemiologiczne każdego roku rodzi się w Polsce około 800 dzieci z rozszczepem podniebienia. Zaburzenia morfologiczne w postaci zniekształceń twarzy i szczęk oraz czynnościowe w postaci niewyraźnej wymowy odbijają się niekorzystnie na rozwoju psychicznym i społecznym. Znacznie nasilone zniekształcenia wymagają wielospecjalistycznego leczenia w wyspecjalizowanych ośrodkach. W wyniku zmian systemowych i sposobu finansowania służby zdrowia zaburzona została ciągłość wielospecjalistycznego leczenia rozszczepów. Obecnie tylko nieliczni pacjenci są objęci bezpłatną opieką w ośrodkach klinicznych, część pacjentów zmuszona jest płacić za usługi, duża część potrzebujących natomiast pozostaje bez opieki lekarskiej. Udary mózgu są trzecią co do częstości przyczyną śmierci oraz najczęstszą przyczyną trwałego upośledzenia sprawności i niezależności wśród populacji ludzi dorosłych. Objawy udaru występują w Polsce u 60 tys. osób, z których 60% umiera w ciągu roku. W grupie osób które przeżyły u 70 % utrzymują się utrwalone objawy neurologiczne uniemożliwiające chorym Celem ogólnym programu jest: objęcie leczeniem zespołowym populacji około 15 000 dzieci w wieku od 0 do 18 roku życia z wrodzoną wadą rozwojową typu rozszczep podniebienia pierwotnego i/lub wtórnego. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: opracowania kryteriów i wyodrębnienia ośrodków zajmujących się leczeniem dzieci z rozszczepami podniebienia pierwotnego i/lub wtórnego w roku 2000. Realizatorzy : Program ten w założeniu jest programem ciągłym. W I etapie /rok 2000/ program będzie realizowany przez wysokospecjalistyczne ośrodki wyodrębnione w drodze konkursu, których zadaniem będzie zabezpieczenie zespołowego leczenia chirurgicznego i ortodontycznego dla ok.4.000 dzieci w wieku od 0 do 18 roku życia. Wysokość środków przeznaczona na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 5.04.2000 r. 15 800 000 zł. 30.10.2000 r. Zmniejszenie wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty 10 050 147 zł. Strategicznymi celami programu jest: ograniczenie zachorowalności na udary mózgu oraz zmniejszenie śmiertelności z tego powodu, a także poprawa jakości życia chorych po udarze. Można to osiągnąć poprzez podjęcie stosownych działań w kierunku zwiększenia liczby specjalistycznych placówek 27 Koordynator rogramu: Prof. dr hab. Anna CzłonkowskaInstytut Psychiatrii i Neurologii ul. Sobieskiego 1/9 02-957 Warszawa tel. 0-22 c. 642-66-11 Podstawową jednostką realizującą cele programu jest Wysokość środków przewidziana na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 3 000 000 zł. 13.07.2000 r. prowadzenie samodzielnej egzystencji. W 1995 roku na zlecenie WHO została przygotowana tzw. Deklaracja Helsingborska precyzująca najważniejsze zasady współczesnego postępowania w udarach mózgu. Do 1997 roku kryteria oddziału udarowego zgodnie z założeniami Deklaracji Helsingborskiej spełniały w Polsce jedynie 3 ośrodki: II Klinika Neurologiczna IPi N w Warszawie, Klinika Neurologiczna AM w Warszawie i Klinika Neurologiczna CMUJ w Krakowie. Mimo dobrego poziomu lecznictwa neurologicznego w kraju liczba placówek specjalistycznych zajmujących się zaburzeniami krążenia mózgowego jest nadal dalece niewystarczająca. leczenia i rehabilitacji udarów, działań edukacyjnych z zakresu profilaktyki. Celem ogólnym programu jest: rozpoznanie i monitorowanie sytuacji epidemiologicznej w zakresie udaru mózgu, kierunków jej zmian oraz skuteczności działań profilaktycznych i terapeutycznych, organiczenie zachorowalności na udar mózgu, zmniejszenie śmiertelności i ograniczenie niepełnosprawności oraz poprawa jakości życia chorych po udarze. Cele szczegółowe dotyczą m.in. : dostosowania istniejących oddziałów udarowych do wymogów „Deklaracji Helsingborskiej”, edukacji społeczeństwa oraz środowiska lekarskiego, restrukturyzacji w wybranych rejonach przychodni przyszpitalnych z wydzieleniem Neurologicznych Przychodni Naczyniowych, wyodrębnienia odpowiedniej liczby miejsc rehabilitacyjnych w istniejących oddziałach, szpitalach i sanatoriach uzdrowiskowych dla bezpośredniego przyjmowania chorych z oddziałów neurologicznych. 28 oddział udarowy. Jego zadaniem jest optymalizacja procesu diagnostycznego i leczenia chorych z udarem. Docelowo planowane jest stworzenie na terenie całego kraju sieci oddziałów udarowych tak, aby chory mógł trafić w ciągu 1 godziny do szpitala (50-80 km). 32. Program ten jest kontynuacją przyjętego na lata 1995 – 2000 „Programu rozwoju zapobiegania oraz poprawy skuteczności leczenia cukrzycy w Polsce”. Cukrzyca – to nieuleczalna, przewlekła choroba, na Moduł I : którą w Polsce choruje około 1,5 miliona Program poprawy ludzi, to jest około 5 % dorosłych, a także skuteczności leczenia cukrzycy i zapobiegania 23.000 dzieci i młodzieży do lat 19.Wczesna diagnostyka diabetologicznoprzewlekłym kardiologiczna ma na celu prewencję powikłaniom na rok nadzapadalności na chorobę 2000. niedokrwienną serca, nadciśnienia tętniczego i kardiomiopatii cukrzycowej. Moduł II : Powikłania w przebiegu cukrzycy są Program aktywnej jedną z głównych przyczyn ślepoty, opieki medycznej nad niewydolności nerek, choroby wybranymi niedokrwiennej serca, zgorzeli stopy, populacjami chorych udaru mózgu, nadciśnienia tętniczego, na cukrzycę. neuropatii obwodowych i innych ciężkich powikłań. Bez względu na postać cukrzycy sprawą pierwszej wagi jest zawsze ograniczenie szczególnie destrukcyjnych przewlekłych powikłań w przebiegu cukrzycy co z kolei uwarunkowane jest poprawą jakości opieki diabetologicznej. Wczesne leczenie retinopatii cukrzycowej przy użyciu fotokoagulacji pozwoli w znacznym stopniu ograniczyć liczbę przypadków ślepoty jako późnego powikłania cukrzycy. Moduł II Od 1996 roku istnieje w Polsce stosowany w 15 ośrodkach, głównie akademickich, interdyscyplinarny program aktywnej opieki medycznej nad kobietą w ciąży chorą na cukrzycę. Wdrożenie programu doprowadziło do spadku umieralności Program zapobiegania i poprawy skuteczności leczenia cukrzycy - Moduł I Głównym celem programu jest: ograniczenie najgroźniejszych powikłań cukrzycy. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: dalszego zmniejszania liczby przypadków ślepoty , jako późnego powikłania cukrzycy, poprawy skuteczności leczenia cukrzycy poprzez doposażenie w aparaturę do wczesnej diagnostyki wybranych ośrodków oraz działania zapobiegawcze przez edukację i inne formy wsparcia nieinwestycyjnego. Istotnym i integralnym elementem, tak profilaktyki jak i poprawy jakości wyników chorych na cukrzycę, jest edukacja terapeutyczna prowadzona przez szkoły przy wojewódzkich poradniach i klinikach diabetologicznych oraz sekcję edukacji terapeutycznej stowarzyszeń diabetologicznych. Moduł II Program aktywnej opieki medycznej nad wybranymi populacjami chorych na cukrzycę dotyczy dwóch niezmiernie ważnych grup chorych na cukrzycę, u których nieprawidłowe leczenie powoduje ogromne straty społeczne: 1. Kobiety w ciąży (PGDM) oraz stale rosnącej grupy pacjentek z cukrzycą ciążową 2. Dzieci i młodzieży. 29 Koordynatorzy Programu: Moduł I Prof. dr hab. med. Jan Tatoń Prof. dr hab. med. Anna Czech Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii AM ul. Kondratowicza 8 03-242 Warszawa tel. 0-22 811-67-99 Moduł II Prof. dr hab. Waldemar Karnafel Katedra i Klinika Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii AM ul. Banacha 1a. 02-097 Warszawa tel. 0-22 659-75-63 Wysokość środków 29.08.2000 r. przeznaczona na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 4 031646 zł. 33. Program zwalczania gruźlicy i chorób płuc. Rejestracja nowych zachorowań oraz monitorowanie wyników leczenia chorych na gruźlicę okołoporodowej noworodków matek chorych na cukrzycę z 11% do 2% oraz wzrostu liczby porodów w ośrodkach położniczych uczestniczących w programie ze 100 do 1500 w ostatnim roku. Wdrożenie programu do leczenia cukrzycy u dzieci i młodzieży pozwoliło na : szerokie wprowadzenie intensywnej insulinoterapii insulinami MC, następnie insulinami humanizowanymi, umożliwienie dzieciom i młodzieży samokontroli przy pomocy wypożyczonych aparatów do pomiaru glikiemii w warunakach domowych (glukometrów), zastosowania indywidualnych pomp(dozowników) insulinowych w przypadkach cukrzycy o szczególnie chwiejnym przebiegu. Program obejmuje usprawnienie systemu rejestracji nowych zachorowań i monitorowania wyników leczenia chorych na gruźlicę. System ten funkcjonuje w zakresie zgłaszania nowych zachorowań na gruźlicę od 1957 roku, a w zakresie monitorowania wyników leczenia od 1985r. Od roku Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc rejestruje zakłócenia w tym dotychczas sprawnie działającym systemie. Ewidentnym dowodem tych zakłóceń jest znaczący spadek rejestrowanej zapadalności na gruźlicę, aż w 7 województwach był on o ponad 15% niższy niż w roku poprzednim. Zaburzenia te są wynikiem zmian w finansowaniu wojewódzkich przychodni gruźlicy i chorób płuc. Odbudowanie sprawnie działającego systemu pozwoli na ocenę porównawczą Koordynator programu: Dr n. med. Ireneusz Szczuka p.o. Kierownika Zakładu Epidemiologii i Organizacji Walki z Gruźlicą Instytut Gruźlicy i Chorob Płuc ul. Płocka 26 01-138 Warszawa tel. 0-22 69-12-128 Realizatorzy programu: Wojewódzkie Przychodnie - rejestracja chorych na gruźlicę, (Specjalistyczne ZOZ, Centra) - monitorowanie wyników leczenia. Gruźlicy i Chorób Płuc w 16 województwach Celem ogólnym programu jest: odbudowanie sprawnie działającego systemu rejestracji chorych oraz systemu monitorowania wyników leczenia chorych na gruźlicę, tak w skali kraju, jak i poszczególnych województw. Podstawowymi elementami proponowanego programu są: 30 Wysokość środków przewidziana na realizację programu wynosi ogółem: 774 400 zł. 5.04.2000 r. 27.07.2000 r. sytuacji w Polsce z sytuacją w innych krajach, a także na porównanie tendencji epidemiologicznych oraz tempa zachodzących zmian. Polska nadal należy do krajów o wysokiej, w skali Europy, zapadalności na gruźlicę, co rocznie rejestruje się około 13000 nowych zachorowań. Dystans, jaki dzieli Polskę od krajów z najlepszą sytuacją epidemiologiczną gruźlicy, wynosi 25 lat. 34. Narodowy program wczesnego rozpoznawania i prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) jest nową, przyjętą na całym świecie, nazwą choroby łączącej cechy przewlekłego zapalenia oskrzeli i rozedmy płuc. Przez wiele lat głównym objawem jest kaszel, który jest lekceważony. Chory zgłasza się do lekarza zwykle kiedy zaczyna odczuwać duszność podczas wysiłku. W tym czasie ponad płowa rezerw czynnościowych płuc jest już bezpowrotnie utracona. Leczenie w tym okresie choroby jest tylko objawowe, kosztowne i nie hamuje postępu choroby. Główną przyczyną POChP jest palenie tytoniu. Zaprzestanie palenia tytoniu we wczesnym okresie choroby powoduje zahamowanie postępu choroby i zapobiega powstaniu jej ciężkich postaci. Na POChP umiera w Polsce ponad 14 000 osób rocznie. Jest to czwarta z kolei główna przyczyna zgonu, po chorobach serca i naczyń, nowotworach i urazach. Podstawą wczesnego rozpoznania POChP jest badanie spirometryczne. Program adresowany jest do grup Celem ogólnym programu jest: wczesne rozpoznawanie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) w jej początkowym, bezobjawowym, stadium, natomiast u osób z wykrytą chorobą zastosowanie działań zapobiegawczych pod postacią aktywnego doradztwa antynikotynowego. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: przygotowania materiałów informacyjnych dla ośrodków masowego przekazu, prowadzenia szkoleń dla techników spirometrii i lekarzy zaangażowanych w programie, przygotowania materiałów do wręczania badanym. 31 Koordynator programu: Prof. dr hab. med. Jan Zieliński Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc ul. Płocka 26 01-138 Warszawa tel. 0-22 c.69-12-100 Wysokość środków 5.04.2000 r. przeznaczona na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 640 tys. zł. 35. Program poprawy i rozwoju dializoterapii w latach 2000- 2004 wysokiego ryzyka tj. do osób, które ukończyły 40 rok życia i palą lub paliły papierosy przez przynajmniej 10 lat. Program przewiduje przeprowadzenie masowych badań spirometrycznych w całej Polsce w 300 istniejących Poradniach Gruźlicy i Chorób Płuc, pod hasłem „POZNAJ WIEK SWOICH PŁUC”. Lokalne środki masowego przekazu będą podawały adresy przychodni, w których można wykonać bezpłatną spirometrię oraz uzyskać poradę jak rzucić palenie papierosów. Przewlekłe choroby nerek występują częściej niż się powszechnie wydaje. Wiele z nich przebiega bardzo podstępnie, bez wyraźnych objawów klinicznych. Dotyczy to zarówno pierwotnych, jak też wtórnych chorób nerek. Wtórne nefropatie stają się główną przyczyną przewlekłej niewydolności nerek. Należy do nich nefropatia cukrzycowa i nefropatia nadciśnieniowa. Obie dotyczą pacjentów w podeszłym wieku. W ciągu ostatnich dzieścięciu lat czterokrotnie zwiększyła się liczba dializowanych pacjentów osiągając na przełomie roku 1998/99 liczbę 6878 osób. Wśród obecnie leczonych pacjentów blisko 12 % to chorzy z nefropatią cukrzycową, a 22% z ogółu dializowanych przekroczyło 60-ty rok życia. Z pośród ogólnej liczby osób dializowanych w 1998 roku 6147 było poddawanych terapii przy pomocy powtarzanych hemodializ w istniejących 155 stacjach hemodializy. Natomiast 731 pacjentów leczonych było przy pomocy różnych form dializy otrzewnowej. Dializoterapia otrzewnowa podlegała w Celem ogólnym programu jest poprawa jakości życia pacjentów dializowanych zarówno dzieci jak i dorosłych oraz wyrównywanie różnic w zakresie dostępu do dializoterapii w poszczególnych regionach kraju. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zwiększenia liczby sytacji dializ,a co za tym idzie zwiększenia liczby stanowisk dializacyjnych. Przewiduje się, że w roku 2000 dializoterapią winno być objętych 8514 pacjentów – wzrost w porównianiu z rokiem ubiegłym o 910 pacjentów. 32 Koordynator programu: Prof. dr hab. Bolesław Rutkowski Kierownik Kliniki Chorób Nerek ul. Dębinki 7 80-211 Gdańsk tel. 0-58 349-25-05 Wysokość środków 25.05.2000 r. przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi 9 000 000 zł. Zwiększenie środków finansowych na realizację programu do kwoty 9 060 000 zł. 36. Wytwarzanie protez twarzy i gałek ocznych w 2000 roku ciągu ostatnich kilku lat szczególnie dynamicznemu rozwojowi. Dzięki temu udało się zapewnić pełną dostępność dializoterapii szczególnie otrzewnowej dzieciom. Obecnie wszystkie dzieci ze skrajną niewydolnością nerek, które są zgłaszane do ośrodków nefrologicznych włączane są do programu dializoterapii. W wielu regionach Polski podobnie dzieje się z dorosłymi pacjentami niezależnie od wieku i choroby podstawowej. Należy podkreślić, że standardy stosowane w dializoterapii w niczym nie odbiegają od tych, jakie znajdują zastosowanie w krajach zachodnioeuropejskich. Jednak mimo postępu odnotowuje się zróżnicowanie w zakresie dostępności do dializoterapii. Nowy podział administracyjny uwidocznił istniejące różnice. Najgorzej sytuacja wygląda w województwach: podkarpackim, wielkopolskim, śląskim i mazowieckim. Na te właśnie regiony szczególną uwagę należy zwrócić przy tworzeniu obecnego etapu programu. Program funkcjonuje od 1975 roku. Wojewódzka Przychodnia protez twarzy wchodząca w skład Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Łodzi wykonuje ektoprotezy w obrębie twarzoczaszki, takie jak: protezy nosa, protezy małżowiny usznej, protezy gałek ocznych wraz z powiekami, częścią policzka, nosa i wargi. Leczenie protetyczne obejmuje głównie pacjentów z chorobami nowotworowymi, po wypadkach i urazach w obrębie twarzoczaszki oraz pacjentów z wadami wrodzonymi. Protezy wykonywane są z Celem ogólnym programu jest : świadczenie usług pacjentom po zabiegach onkologicznych, wypadkach i urazach w obrębie twarzoczaszki oraz pacjentom z wadami wrodzonymi, poprzez zaopatrywanie chorych z terenu całego kraju w protezy twarzy i gałek ocznych. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: uzyskania u pacjentów dobrego efektu kosmetycznego, ma to bowiem niebagatelne znaczenie dla psychiki pacjenta. Pozwala 33 Dr n. med. Józef Tazbir Dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Mikołaja Kopernika ul. Pabianicka 62 93-513 Łódź tel. 0-42 657-12-70 Wysokość środków 17.05.2000 r. przeznaczona na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 30 000 zł. 37. Program opieki nad osobami z uszkodzeniem słuchu w Polsce mas silikonowych miękkich, barwionych na kolor tkanek według technologii szwedzkiej. Leczenie jest kilku etapowe (minimum pięć wizyt pacjenta w przychodni). Środki finansowe przekazywane są na zakup materiałów do wytwarzania protez twarzy i gałek ocznych dla pacjentów z terenu całego kraju. Decyzją Ministra Zdrowia rok 2000 będzie ostatnim rokiem finansowania w ramach „Programów Polityki Zdrowotnej ”. niejednokrotnie powrócić do pracy i żyć bez kompleksów w społeczeństwie. Program realizowany od 1997 Przewidywane zakończenie programu 2004 rok. W Polsce wykrywanie wad słuchu następuje w wielu przypadkach zbyt późno, aby podjąć skuteczne działania lecznicze i rehabilitacyjne. Podobna sytuacja występuje w odniesieniu do osób całkowicie niesłyszących, dla których jedynym środkiem pomocy jest wszczep ślimakowy. Koszt importowanych protez elektronicznych jest w tym przypadku na tyle wysoki, że praktycznie eliminuje możliwość upowszechnienia tej metody protetyki narządu słuchu na taką skalę, aby pokrywała istniejące potrzeby w tym zakresie. Całkowita głuchota oraz inne znaczące i uciążliwe w codziennym życiu uszkodzenia słuchu dotyczą 13-15% populacji współczesnych społeczeństw zachodnich. W Polsce odnosi się to do 1617% czyli około 6 mln obywateli. Poprawa tego stanu jest możliwa jedynie poprzez wdrożenie w ciągu 5 lat jednolitego, kompleksowego, Celem ogólnym programu jest: umożliwienie normalnego funkcjonowania w społeczeństwie osobom z zaburzeniami słuchu poprzez stoworzenie jednolitego, kompleksowego, nowoczesnego systemu opieki diagnostycznoleczniczo-rehabilitacyjnej nad dziećmi i dorosłymi z uszkodzonym słuchem Cele szczegółowe dotyczą m.in.: opracowania i wdrożenia systemu zbierania danych statystycznych i epidemiologicznych dotyczących środowiska osób niepełnosprawnych z uszkodzeniem narządu słuchu, opracowania procedur postępowania z osobami z uszkodzeniem słuchu, przygotowania specjalistycznej bazy dla potrzeb osób z uszkodzeniami narządu słuchu, kształcenia specjalistycznej kadry oraz opracowania konstrukcyjnego i wdrożenia do produkcji sprzętu 34 Koordynator programu: Prof. dr hab. n med. Henryk Skarżyński Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu ul. Pstrowskiego 1A, 01-943 Warszawa, tel. 0-22 835-66-70 Realizatorzy programu: ośrodki pilotażowe – punkty konsultacyjne Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w których będą instalowane systemy wideokonferencyjne. 1. Specjalistyczny Punkt Konsultacyjny ul. Gorbatowa 5 c, 07-400 Ostrołęka 2. Specjalistyczny Punkt Konsultacyjny ul. Marii Skłodowskiej – Curie 7 26-600 Radom, 3. Specjalistyczny Punkt Konsultacyjny, ul. Wałowa 7 Wysokość środków 12.04.2000 r. przewidziana na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 3 400 000 zł. Zwiększenie 30.10.2000 r. wysokości środków finansowych na realizację programu do kwoty 5 215 000 zł. 38. Priorytetowe zadania w neurochirurgii Moduł I Leczenie operacyjne tętniaków wewnątrzczaszkowych Moduł II Leczenie Wodogłowia u dzieci nowoczesnego systemu opieki diagnostyczno- leczniczo-rehabilitacyjnej opieki nad dziećmi i dorosłymi z uszkodzonym słuchem. Jednym z warunków tego zamierzenia jest ukończenie gruntownych badań epidemiologicznych, stanowiących wstęp do realizacji kolejnych strategicznych celów programu. Program jest kontynuacją realizacji zadań Banku Leczniczych Środków Technicznych. Moduł I – w Polsce krwawienie z tętniaka występuje u 3000 ludzi rocznie, a ponad połowa z nich wymaga leczenia chirurgicznego z zastosowaniem wszczepialnych zacisków naczyniowych, zwanych klipsami. Każde pęknięcie tętniaka stanowi bezpośrednie zagrożenie życia, a u osób przeżywających zagrożenie ciężkim kalectwem. Wyłączenie tętniaka z krążenia przez założenie na jego szypułę specjalnego zacisku (klipsa) zabezpiecza trwale przed kolejnym krwotokiem. Dla wielu chorych oznacza to powrót do pracy i normalne życie. W przypadkach, w których nie zastosuje się zacisku w ciągu dwóch tygodni w 25% przypadków występuje ponowne krwawienie, a w 6 miesięcy u 50%. Realizacja programu przyczyni się do zapewnienia wszystkim chorym wymagającym operacyjnego leczenia tętniaków wewnątrzczaszkowych szybkiego i skutecznego leczenia, a w konsekwencji zmniejszy śmiertelność i stopień kalectwa w tej grupie chorych. rehabilitacyjnego i diagnostycznego. 08-110 Siedlce, 4. Specjalistyczny Punkt Konsultacyjny ul. Pstrowskiego 1 A, 01-943 Warszawa. Celem ogólnym programu Moduł I jest: zapewnienie stałego dostępu do wszczepialnych zacisków naczyniowych w odpowiednim czasie i wyborze. Konieczność posiadania zapasu zacisków o różnej wielkości i kształcie w czasie operacji sprawia, że uzupełnianie zużytych zacisków z centralnego, krajowego depozytu jest bardzo skutecznym a przede wszystkim ekonomicznie uzasadnionym rozwiązaniem. Koordynator proramu: Centralny Szpital Kliniczny ul. Banacha 1. 02-097 Warszawa Podwykonawcami są 52 ośrodki neurochirurgii, chirurgii dziecięcej, Celem ogólnym programu moduł II jest: zapewnienie ośrodkom przeprowadzającym operacyjne leczenie wodogłowia wszczepianiem zastawek stałego dostępu do systemów zastawkowych w odpowiednim wyborze. Konieczność posiadania zapasu zastawek i ich części o różnej budowie, właściwościach i zasadach działania w ośrodkach leczących wodogłowie sprawia, że uzupełnienie zużytych typów zastawek i części z centralnego, 35 Jednostkami wdrażającymi program Moduł I będą kliniki i oddziały neurochirurgii posiadające odpowiednie wyposażenie i doświadczenie w leczeniu operacyjnym tętniaków wewnątrzczaszkowych. Koordynatorem programu Moduł II jest: Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17 01-211 Warszawa Jednostkami wdrażającymi program Moduł II będą kliniki i oddziały neurochirurgii dziecięcej oraz wybrane ośrodki chirurgii Wysokość środków przewidziana na realizację programu Moduł I i Moduł II wynosi ogółem: 11 370 000 zł. 29.08. 2000 r. 39. Usprawnienie wczesnej diagnostyki i zwiększenie efektywności leczenia jaskry Moduł IILeczenie wodogłowia u dzieci i dorosłych na drodze wszczepiania systemów zastawkowych jest w większości przypadków jedynym sposobem skutecznego leczenia wodogłowia, które w przypadku rozwinięcia się prowadzi do upośledzenia rozwoju i kalectwa chorych, a często zagraża ich życiu. Chirurgiczne leczenie wodogłowia pozwala w większości przypadków na prawidłowy rozwój dziecka, ustąpienie objawów chorobowych u dorosłych i na powrót do pracy i normalnego życia. W Polsce w ośrodkach neurochirurgicznych wszczepianych jest rocznie ok. 1300 zastawek z powodu różnych form wodogłowia oraz ok. 300 w ośrodkach chirurgii dziecięcej. Realizacja programu przyczyni się do zapewnienia wszystkim chorym wymagającym operacyjnego leczenia wodogłowia szybkiego i skutecznego leczenia, a w konsekwencji zmniejszy śmiertelność i ograniczy stopień kalectwa w tej grupie chorych. Jaskra pierwotna jest procesem chorobowym powodującym destrukcję nerwu wzrokowego, między innymi poprzez wysokie ciśnienie w gałce ocznej. Przez wiele lat wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe i jaskra były synonimem. Dziś wiadomo, że zmiany destrukcyjne w nerwie wzrokowym typowe dla jaskry, pojawiają się także przy normalnym ciśnieniu wewnątrzgałkowym i ta forma jaskry jest bardziej niebezpieczna, zwłaszcza, że dotyczy 75-80% wszystkich chorych na jaskrę. Etiologia jaskry nie jest dokładnie krajowego depozytu jest skutecznym i ekonomicznie uzasadnionym rozwiązaniem. dziecięcej. Głównym celem programu jest : zwiększenie wykrywalności jaskry oraz zmniejszenie liczby niewidomych z powodu jaskry. Służyć temu mają: badania epidemiologiczne dotyczące jaskry, utworzenie Ogólnopolskiej Bazy Danych chorych na jaskrę, poprawa i rozszerzenie bazy diagnostycznoleczniczej dla prawidłowego postępowania w zapobieganiu i leczeniu jaskry, organizacja opieki nad chorymi na jaskrę, sukcesywne Koordynator programu: Pani Prof. dr hab.K. Czechowicz – Janicka SPSK Nr 1 – Klinika Okulistyki w Warszawie we współpracy z : Kliniką Okulistyki AM w Poznaniu, Kliniką Okulistyki AM we Wrocławiu, II Kliniką Okulistyki PAM w Szczecinie, Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi, Kliniką Okulistyki UJ 36 Wysokość środków 13.07.2000 r. przewidzianych na realizacje programu w 2000 roku wynosi ogółem: 1 600 000 zł. 40. Program samowystarczalności Polski w zakresie krwiodawstwa i krwiolecznictwa poznana, wiadomo jedynie, że wczesne rozpoczęcie leczenia, które trwa przez całe życie chorego, może opóźnić schorzenie, a niekiedy zahamować je. Dane epidemiologiczne o ilości chorych na jaskrę w Polsce, jak również o liczbie chorych, u których wystąpiła ślepota spowodowana jaskrą nie są znane. Jednorazowe badanie ankietowe (ankiety rozesłano do wszystkich specjalistów wojewódzkich) wykazały, że pod opieką poradni okulistycznej pozostaje tylko 63.054 chorych na jaskrę pierwotną (w tym także jaskrę dziecięcą i młodzieńczą). Wynika z tego, że w Polsce wykrywa się i leczy z powodu tej choroby zaledwie około 0,3% populacji. W wyniku realizacji programu powinno nastąpić zwiększenie wykrywalności jaskry o co najmniej 50%. Zmniejszenie liczby niewidomych z powodu jaskry do 10% ogółu niewidomych. Program realizowany od 1997 roku. Przewidywany czas trwania do 2000 roku. Rok 2000 jest trzecim rokiem realizacji programu w warunkach funkcjonowania ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi. Krew i preparaty krwiopochodne należą do najczęściej stosowanych środków leczniczych. W Polsce wykonuje się w ciągu roku około 1,8 miliona przetoczeń tych preparatów. Stosowanie od ośmiu lat pobierania krwi do pojemników z tworzyw sztucznych umożliwiło realizację podstawowej zasady współczesnego krwiodawstwa, która polega na bezpiecznym uzyskaniu z jednego pobrania (donacji) krwi trzech jej wdrażanie metody liczenia kosztów w Krakowie leczenia jaskry. Celem ogólnym programu jest: zapewnienie samowystarczalności Polski w krew i preparaty krwiopochodne. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zwiększenia ilości pobieranej krwi i osocza, zapewnienia bezpieczeństwa krwi i jej preparatów, wprowadzenia nowych technologii preparatyki krwi, poprawy wyposażenia placówek służby krwi w nowoczesny sprzęt i aparaturę do diagnostyki i preparatyki krwi, działań w celu 37 Realizatorzy programu: Działalność w zakresie pobierania, przetwarzania krwi, zaopatrywania w krew i jej preparaty zakłady opieki zdrowotnej prowadzi w Polsce 21 Regionalnych Centrów Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w (Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Kaliszu, Katowicach, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Raciborzu, Radomiu, Rzeszowie, Słupsku, Szczecinie, Wysokość środków 5.07.2000 r. przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 79 000 000 zł. Minister Zdrowia zawrze umowy z Instytutem Heamatologii i Transfuzjologii o przekazanie środków publicznych w ramach 41. Program przeszczepiania komórek, tkanek i narządów – Banki tkanek składników: koncentratu krwinek czerwonych, krwinek płytkowych i osocza. Tym samym możliwe stało się wprowadzenie racjonalnych metod współczesnego krwiolecznictwa tzn. leczenia składnikami krwi zamiast stosowanego uprzednio szeroko (przed 1991 r.) przetaczania pełnej krwi. Obecnie placówki polskiej służby krwi działają zgodnie z obowiązującymi przepisami Rady Europy i Światowej Organizacji Zdrowia. Stosowanym powszechnie i dobrym wskaźnikiem, pozwalającym ocenić działalność służby krwi i możliwość zaopatrzenia szpitali w krew i jej preparaty jest liczba donacji (pobrań) krwi i osocza na 1000 mieszkańców w ciągu roku. W 1999 roku w Polsce wskaźnik ten wynosił 26 donacji na 1000 mieszkańców. Utrzymuje się on na podobnym poziomie od pięciu lat. Liczba czynnych krwiodawców również nie ulega większym zmianom w ciągu ostatnich lat. Program jest prowadzony w oparciu o ustawę z dnia 26 października 1995 roku o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie sposobu i warunków tworzenia krajowych i regionalnych banków komórek i tkanek przeznaczonych do przeszczepiania oraz ich zadań a także w oparciu o przyjęty we wrześniu 1995 roku przez kierownctwo resortu program przeszczepiania komórek, tkanek i narządów w latach 1996 – 2000, w części dotyczącej działalności banków tkanek. uzyskania samowystarczalności Polski w zakresie preparatów osoczopochodnych. Celem ogólnym programu jest: leczenie chorych z niewydolnością układu krążenia. Skrócenie czasu leczenia, usunięcie bądź znaczne zmniejszenie stopnia kalectwa u osób wymagających odtwórczych operacji ortopedycznych, leczenie wad wrodzonych np. niedorozwój stawów biodrowych, skrzywień kręgosłupa, zmian pourazowych, nowotworów łagodnych i złośliwych kości. Leczenie schorzeń rogówki za pomocą przeszczepów. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: 38 Wałbrzychu, Warszawie, Wrocławiu i Zielonej Górze), którym podlega 329 oddziałów terenowych. Nadzór specjalistyczny nad działalnością tych placówek sprawuje: Doc. dr hab. med. Jan Sabliński Dyrektor Krajowego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa – które jest powiązane organizacyjnie z Instytutem Hematologii i Transfuzjologii ul. Chocimska 5 00-957 Warszawa tel. 0-22 849-84-96 programu na: 1. Frakcjonowanie osocza. 2. Produkcję Immunoglobuliny anty – D 3. Koordynację i dystrybucję zakupionych przez Zakład Zamówień Publicznych pojemników do pobierania i preparatyki krwi, testów do oznaczania markerów wirusologicznych u dawców oraz aparatury i odczynników do badania dawców w kierunku HCV. Wysokość środków 5.07.2000 r. W zakresie ludzkich zastawek finansowych serca /homografty/ Krakowski Szpital przewidzianych na Specjalistyczny im. Jana Pawła II realizację programu w w Krakowie roku 2000 wynosi Instytut Pomnik Centrum Zdrowia ogółem: Dziecka w Warszawie 2 430 000 zł. Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii ,,Homograft” – Zabrze Zwiększenie 30.10.2000 r. wysokości środków W zakresie przeszczepów finansowych na biostatycznych Regionalne Centrum realizację programu do Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa kwoty w Kielcach 42. Program rogówkowy pobierania, konserwowania i przetwarzania pozyskanych komórek i tkanek oraz podejmowania innych czynności w celu przygotowania ich do przeszczepienia. Przygotowywania przeszczepów biostatycznych ( nie zwierających żywych komórek) np. przeszczepy tkanki kostnej, chrząstki, opony twardej, twardówki, ścięgien, skóry, hodowla żywych komórek (żywego naskórka), przechowywania i dystrybucji przygotowanych preparatów do zakładów opieki zdrowotnej wykonujących zabiegi z użyciem przygotowanych do przeszczepiania komórek i tkanek, współpracy z jednostkami organizacyjnymi prowadzącymi krajowe listy oczekujących na przeszczepienie określonych komórek i tkanek, współpracy z Centrum OrganizacyjnoKoordynacyjnym ds. transplantacji POLTRANSPLANT. Program obejmuje promowanie metod Celem ogólnym programu jest: leczniczych przeszczepów rogówki, zmniejszenie rozpowszechnienia prowadzenie szkoleń specjalistycznych inwalidztwa o charakterze utraty dot. procedur chirurgicznych w zakresie wzroku lub niedowidzenia z rogówki, opracowanie standardów powodu zmian patologicznych w chirurgicznych leczenia schorzeń rogówki rogówce w populacji polskiej. oraz finansowanie działalności medycznej Cele szczegółowe dotyczą m.in.: związanej z przeszczepianiem rogówki. promocji metod leczniczych W Polsce jest 217 tysięcy osób dotyczących przeszczepów niewidomych lub słabo widzących, u 44 rogówki, działań w zakresie tysięcy przyczyną ślepoty są schorzenia szkolenia specjalistycznego rogówki, z czego 60% przypadków dotyczącego procedur kwalifikuje się do zabiegu przeszczepu chirurgicznych w zakresie rogówki, 39 Regionalne Centrum 4 430 000 zł. Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus – Centrum Leczenia Obrażeń w Warszawie W zakresie przeszczepów rogówki Bank Tkanek Oka w Warszawie /jednostka budżetowa/ Koordynator Programu: Prof. dr hab. Jerzy Szaflik Samodzielny Publiczny Kliniczny Szpital Okulistyczny ul. Sierakowskiego 13 03-709 Warszawa Tel. 0-22 618-63-53, będący siedzibą II Katedry i Kliniki Okulistyki AM w Warszawie oraz oddziały i kliniki okulistyczne uczestniczące w programie – 10 jednostek. 1. I Katedra i Klinika Okulistyki Wysokość środków 31.05.2000 r. przewidziana na realizację programu w 2000 r. ogółem: 2 600 tys. zł. rogówki. Uważa się, że w idealnych warunkach przeszczep rogówki jest skuteczny w ponad 90 % przypadków, przywracając choremu wzrok, umożliwiając mu powrót do podstawowych czynności zawodowych, a nawet do pracy zawodowej. Według danych Krajowej Listy Osób Oczekujących na przeszczep rogówki, w chwili obecnej na zabieg oczekuje około 800 pacjentów. Czas oczekiwania wynosi obecnie około 6 lat. Realizacja programu rogówkowego jest rozwinięciem prowadzonego w ramach programów polityki zdrowotnej Banku Tkanek Oka oraz Banku Rogówki. 43. Rozwój transplantacji narządów i tkanek – POLTRANSPLANT Zarządzeniem MZiOS z dnia 14 czerwca 1996 roku zostało utworzone Centrum Organizacyjno- Koordynacyjne ds. transplantacji POLTRANSPLANT. Do zadań POLTRANSPLANTU należy w szczególności: organizacja i koordynacja pobierania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów na terenie kraju, prowadzenie centralnego rejestru zgłoszonych sprzeciwów na pobranie komórek, tkanek i narządów, bieżący nadzór nad prowadzeniem krajowych list osób oczekujących na przeszczepienie komórek, tkanek i narządów oraz nadzór nad ujednolicaniem metod typowania tkankowego w Polsce, współpraca z AM ul. Lindley’a 4, Warszawa. 2. Klinika Okulistyki Dziecięcej Instytutu - Pomnika Centrum Zdrowia Dziecka ul. Al. Dzieci Polskich 20, Warszawa. 3. Katedra i Kliniki Okulistyki AM ul. Chmielna 1, Lublin. 4. Katedra i Klinika Okulistyki ŚAM ul. Ceglana 35, Katowice. 5 Oddział Okulistyczny Szpitala Górniczego ZOZ, ul. Plac Medyków 1, Sosnowiec. 6. Klinika Okulistyki AM ul. Dębinki 7, Gdańsk. 7. Katedra i Klinika AM ul. Chałubińskiego 2A, Wrocław. 8. Katedra i Klinika Okulistyki AM ul. Powstańców Wielkopolskich 72, Szczecin. 9. Katedra i Klinika Okulistyki AM ul. Długa 1/ 2, Poznań. 10. Oddział Okulistyczny WSZ ul. Juraszów 7/19, Poznań. Koordynator programu: Głównym celem programu jest: gromadzenie informacji o Prof. dr hab. med.Janusz możliwości pobrania komórek, Wołaszewski tkanek i narządów w celu Centrum Organizacyjnowłaściwego ich wykorzystania oraz Koordynacyjne ds. transplantacji prowadzenie działalności POLTRANSPLANT edukacyjnej mającej na celu ul. Lindley’a 4 upowszechnianie i akceptację 02-005 Warszawa programu przeszczepiania tel. 0-22 622-58-06 narządów z uwzględnieniem różnych kręgów odbiorców. opracowania standardów chirurgicznych leczenia schorzeń rogówki, finansowania czynności medycznych. Wysokość środków przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 820 000 zł. Zmniejszenie Grudzień wysokości środków 2000 r. finansowych na realizację programu do kwoty 430 000 zł. 40 Oczekuje się na zmianę regulaminu organiza cyjnego. 44. organizacjami i instytucjami krajowymi i międzynarodowymi prowadzącymi działalność w zakresie przeszczepiania narządów. Krajowa lista biorców Zadaniem centralnej listy biorców przeszczepów narządów przeszczepów unaczynionych jest m.in.: gromadzenie danych z całego kraju unaczynionych dotyczących wszystkich potencjalnych biorców przeszczepu nerek, nerek i trzustki (pobieranych od zmarłych) zgłaszanych przez wszystkie ośrodki dializacyjne w kraju, wstępna kwalifikacja tych chorych do zabiegu, okresowa ocena stanu zdrowia (w oparciu o informacje z macierzystych stacji dializ), czasowa dyskwalifikacja od zabiegu (w oparciu o aktualne kryteria medyczne polegające na ocenie czynności poszczególnych narządów i układów, wykluczeniu zakażeń i procesu nowotworowego). Stała współpraca z ośrodkami dializacyjnymi , ośrodkami transplantacyjnymi oraz pracowniami zgodności tkankowej nadsyłającymi wyniki do Centralnej Listy Biorców. Prowadzenie, stale aktualizowanej, komputerowej bazy danych obejmującej wszystkich potencjalnych biorców przeszczepu nerki lub nerki i trzustki. Przygotowanie i okresowa aktualizacja tzw. listy pilnej – na której umieszczani są chorzy u których nie możliwe jest dalsze leczenie dializami z powodu niemożności wytworzenia dostępu naczyniowego. Gromadzenie informacji o lokalnych listach oczekujących na przeszczepienie serca i wątroby. Przygotowywanie rocznego Raportu dla Ministra Zdrowia i Krajowej Rady Transplantacyjnej Ustawa o pobieraniu i przeszczepianiu komórek tkanek i narządów (Dz.U. Nr 138, poz. 682) nałożyła na Ministra Zdrowia obowiązek stworzenia Krajowej Listy Chorych oczekujących na przeszczepianie narządu Celem stworzenia takiej listy było zapewnienie przejrzystych kryteriów wyboru biorcy narządu, w oparciu o kryteria medyczne. Prowadzenie takiej listy powierzono Instytutowi Transplantologii AM w Państwowym Szpitalu Klinicznym w Warszawie. 41 Koordynator programu: Prof. dr hab. med. Wojciech Rowiński Krajowy Specjalista ds. transplantologii Instytut Transplantologii AM Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus – Centrum Leczenia Obrażeń ul. Nowogrodzka 59 02-006Warszawie tel. 0-22 622-67-94 Wysokość środków 17.05.2000 r. przewidziana na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 2 100 000 zł. 45. Zwalczanie kalectwa wynikającego z dysfunkcji stawów z powodu zmian zwyrodnieniowych w latach 2000- 2005” dotyczącego aktualnego stanu oczekujących oraz wczesnych i odległych wyników przeszczepiania narządów. Choroba zwyrodnieniowa stawów – artroza uznana została za schorzenie cywilizacyjne. W Polsce na chorobę zwyrodnieniową stawów cierpi ok. 8 milionów osób, z czego około 40% zmian dotyczy stawów biodrowych, a około 25% zmian stawów kolanowych. Uwzględniając czynnik przyczynowy choroby wyróżnia się dwie podstawowe grupy zmian: artrozy pierwotne – idiopatyczne (przyczyna nie jest znana) – do tej grupy zaliczani są chorzy, u których na podstawie wielostronnych badań klinicznych, laboratoryjnych i obrazowych nie udało się określić pierwotnej przyczyny choroby oraz artrozy wtórne – przyczyna jest znana np. zmiany pourazowe (artroza pourazowa), artrozy pozapalne w przebiegu procesów nieswoistych (najczęściej zakażenia ropne) oraz zapaleń swoistych (głównie schorzenia reumatoidalne). Powszechnie za czynniki ryzyka wystąpienia artrozy uznaje się otyłość, przeciążenia stawu, zaburzenia w budowie stawu oraz zaburzenia jego biomechaniki. Alloplastyka stawu biodrowego i kolanowego jest obecnie uznanym i powszechnym standardem leczenia w przypadkach zniszczenia stawu. Uwolnienie pacjenta od bólu i przywrócenie funkcji, nierzadko umożliwiające odzyskanie samodzielności życiowej to niepodważalne zalety operacji. Osobnym i narastającym Celem ogólnym programu jest: ograniczenie niepełnosprawności wynikającej z dysfunkcji stawów spowodowanych zmianami zwyrodnieniowo –zapalnymi poprzez wszczepianie endoprotez stawów biodrowego i kolanowego oraz endoprotez onkologicznych. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zwiększenia dostępności do odpowiedniej metody leczniczej, zwiększenia dostępności do zabiegów rewizyjnych po wszczepieniu endoprotez, określenia ilości wszczepionych endoprotez w skali całego Kraju, ich typów oraz wczesnych powikłań, utworzenia Rejestru Endoprotez, opracowania standardów postępowania dignostycznego i leczniczego w totalnych alloplastykach pierwotnych i rewizyjnych stawu biodrowego i kolanowego. 42 Realizatorami programu będą Regionalne Kasy Chorych, ośrodki dokonujące wszczepów endoprotez; w ortopedii i reumoortopedii oraz ośrodki wykonujące operacje rewizyjne. Centralny Rejestr Endoprotez Klinika Ortopedyczna ul. Lindley’a 4 02-005 Warszawa tel. 0-22 628 – 66-06 Wysokość środków na 25.05.2000 r. ralizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 24675 tys. zł. w ortopedii 23475 tys. zł. w reumoortopedii1200 tys. zł. 46. zagadnieniem są operacje rewizyjne. Najczęstszym powodem przeprowadzenia operacji rewizyjnych jest tzw. aseptyczne obluzowanie elementu protezy stawu. Nierzadko obluzowaniu protezy towarzyszy rozległa destrukcja tkanki kostnej wokół wszczepu wynikająca z przyczyn mechanicznych oraz toksycznych (destrukcyjne działanie cementu i drobin polietylenu powstałych w wyniku ścierania). Koszt takiej operacji kilkakrotnie przewyższa koszt operacji pierwotnej. W grupie nowotworów złośliwych wieku Ograniczanie dziecięcego i młodzieńczego, nowotwory niepełnosprawności kości stanowią około 7%. poprzez postępowanie W Polsce notuje się około 100 nowych mniej okaleczające u dzieci z nowotworami zachorowań rocznie. W wyniku dużego rozwoju metod terapeutycznych, uzyskuje złośliwymi kości się w chwili obecnej w pierwszej fazie leczenia poprawę pozwalającą na przeżycie co najmniej 1 roku niemal w każdym przypadku nowotworu złośliwego. Tradycyjna terapia onkologiczna polegała na leczeniu chirurgicznym oraz napromienianiu. W praktyce była to amputacja kończyny lub wyłuszczenie w stawie. W ciągu ostatnich 15 lat leczenie nowotworów kości u dzieci uległo radykalnej zmianie. Nastąpiło to po wprowadzeniu leczenia skojarzonego, składającego się z chemioterapii wielolekowej, postępowania chirurgicznego i napromieniania. Wykorzystanie endoprotez tzw. onkologicznych, umożliwiających rekonstrukcję dużych ubytków tkanki kostnej (ok. 20-25 cm), jest obecnie Koordynator programu: Prof. dr hab. med. Wojciech Woźniak Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17 01-211 Warszawa tel. 0-22 632-39-64 tel. 0-22 632-98-51 Realizacja programu; Program będzie realizowany przez Cele szczegółowe dotyczą m.in.: - zapewnienia pełnej dostępności do Klinikę Chirurgii Onkologicznej zabiegów wszczepienia endoprotez Dzieci Instytutu Matki i Dziecka onkologicznych dla dzieci i w Warszawie. O trybie realizacji młodzieży do 18 roku życia programu zostaną powiadomione - opracowania algorytmu Regionalne Kasy Chorych, które postępowania diagnostycznego oraz będą pokrywały koszty ustalenie kryteriów hospitalizacji. umożliwiających leczenie mniej okaleczające, W przyszłości, w miarę potrzeby, - opracowania zasad (standardu) planuje się wytypowanie jeszcze leczenia chirurgicznego mniej 1-2 placówek przygotowanych do okaleczającego u dzieci leczenia mniej okaleczającego. i młodzieży z nowotworami złośliwymi kości, - opracowania zasad rehabilitacji w analizowanej grupie chorych, Celem ogólnym programu jest: ograniczenie niepełnosprawności u dzieci i młodzieży z nowotworami układu kostno- mięśniowego poprzez zapewnienie dostępu do postępowania chirurgicznego mniej okaleczającego z wykorzystaniem endoprotez onkologicznych. 43 Wysokość środków 25.05.2000 r. przewidzianych na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 2 000 000 zł. - analizy potrzeb i określenia niezbędnych środków finansowych do dalszej realizacji programu, -oceny powikłań i niepowodzeń leczenia chirurgicznego mniej okaleczającego w najczęstszych nowotworach kości u dzieci i młodzieży oraz opracowania zasad i wskazań, jak te powikłania leczyć. Zostanie również dokonana wstępna ocena kosztów leczenia powikłań. Jedną z przyczyn wzrastających nakładów Celem ogólnym programu jest : na opiekę zdrowotną jest brak rozeznania opracowanie systemowego modelu w aktualnej sytuacji epidemiologicznej analizy i monitorowania zjawiska oporności drobnoustrojów i brak oporności drobnoustrojów w reguralnych badań w zakresie Polsce. opracowania mapy rozprzestrzeniania się Zaplanowane badania w ramach oporności. Problem oporności sieci OPTY pozwolą na uzyskanie drobnoustrojów na antybiotyki i informacji dotyczących: chemioterapeutyki został zaliczony przez występowania oporności w Polsce, WHO do największych zagrożeń w ułatwią ujednolicenie i dziedzinie zdrowia publicznego. Program ukierunkowanie działań mających OPTY obejmuje opracowanie na celu likwidację lub redukcję systemowego modelu analizy i częstości występowania szczególnie monitorowania zjawiska oporności groźnych zakażeń i niekorzystnych drobnoustrojów w Polsce, analizę nowych tendencji szerzenia się mechanizmów oporności i wprowadzenie lekooporności, wdrożenia standardów diagnostyki powszechnego programu mikrobiologicznej tego zjawiska, monitorowania, promocji edukację i promocję zasad racjonalnej racjonalnej profilaktyki i terapii profilaktyki i terapii zakażeń, zakażeń pozaszpitalnych i standaryzację metod oznaczania szpitalnych. wrażliwości na leki, szkolenie specjalistów w dziedzinie profilaktyki i monitorowania oporności,weryfikację i rekomendacje metodyki identyfikacji mechanizmów oporności i szczepów wieloopornych. uznanym i powszechnie stosowanym standardem leczenia w nowotworach złośliwych kości u dzieci i młodzieży. W chwili obecnej, wg. posiadanych danych, w Polsce u około 50-60 chorych (dzieci i młodzieży) rocznie są wskazania do leczenia chirurgicznego oszczędzającego z wykorzystaniem endoprotez onkologicznych. 47. Ogólnopolska sieć monitorowania oporności drobnoustrojów oraz optymalizacji profilaktyki i terapii zakażeń – OPTY 44 Realizator programu: Centralne Laboratorium Surowic i Szczepionek ul. Chełmska 30/34 00-725 Warszawa tel. 841-29-49 Siedziba autora projektu /Projekt autorski Pani Prof. dr hab. Walerii Hryniewicz/, w którym zlokalizowany jest referencyjny Krajowy Ośrodek d/s. Lekowrażliwości Drobnoustrojów. Krajowy Ośrodek ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów posiada wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu krajowych i międzynarodowych wieloośrodkowych badań o charakterze monitoringu.Objęty jest on stałą zewnetrzną kontrolą jakości badań prowadzoną przez WHO/CDC /Atlanta, USA/ oraz bierze udział w opracowywaniu europejskich norm badania lekooporności. Wysokość środków 5.04.2000 r. przewidzianych na realizację programu w 2000 roku wynosi ogółem: 745 000 zł. 48. 49. W Europie zaćma stanowi nadal jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty. Przy odpowiednim postępowaniu leczniczym jest to ślepota odwracalna w ponad 95 % przypadków. Operacja zaćmy jest zabiegiem bardzo precyzyjnym, wymagającym odpowiedniego zaplecza aparaturowego, wysokiej jakości materiałów oraz wysokich kwalifikacji zespołu operującego. Dzięki programowi zaistnieje możliwość stworzenia odpowiedniej bazy dla podnoszenia szczególnych kwalifikacji specjalizujących się w okulistyce lekarzy, porównywania wyników różnych metod leczenia, oraz ich analiza w aspekcie optymalizacji kosztów. Program „Bezpieczeństwo i ochrona Strategiczny Program Rządowy (SPR-1) pn. zdrowia człowieka w środowisku pracy „ obejmuje następujące przedsięwzięcia „Bezpieczeństwo naukowo- badawcze i wdrożeniowe: i ochrona zdrowia człowieka w środowisku Przedsięwzięcia 01 pn. Doskonalenie rozwiązań prawnych, organizacyjnych i pracy” ekonomicznych systemu ochrony człowieka w środowisku pracy z uwzględnieniem wymagań prawa międzynarodowego. Przedsięwzięcia 02 pn. Opracowanie i wdrożenie nowoczesnego systemu rozpoznawania i oceny zagrożeń zawodowych. Przedsięwzięcia 04 pn. Opracowanie i wdrożenie nowoczesnej profilaktyki medycznej i promocji zdrowia w miejscu pracy. Przedsięwzięcia 05 pn. Wprowadzenie nowoczesnego systemu informacji i edukacji w zakresie bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia. Ograniczanie inwalidztwa wzrokowego spowodowanego zaćmą Celem ogólnym programu jest : wdrażanie postępu w operacyjnym leczeniu zaćmy. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: opracowania standardów postępowania, wdrażania nowych metod leczenia operacyjnego, oceny nowych materiałów wszczepialnych , jak również prowadzenia kursów i szkoleń praktycznych w tym zakresie. Koordynacja Programu: Prof. dr hab. med. Janusz Kęcik Katedra i Klinika Okulistyki I Wydział Lekarski AM ul. Lindley’a 4. 02-005 Warszawa tel. 0-22 628-41-87 Współrealizatorzy: Katedra i Klinika Okulistyki AM w Bydgoszczy Katedra i Klinika Okulistyki II Wydział Lekarski AM ul. Sierakowskiego 13 03-709 Warszawa tel. 0-22 618-63-53 Wysokość środków przewidziana na realizację programu wynosi: 1 719 000 zł. 30.08.2000 r. Celem ogólnym programu jest: stworzenie w ramach polityki społeczno-ekonomicznej państwa, skutecznego systemu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia człowieka w środowisku pracy w aspekcie stowarzyszenia Polski z Unią Europejską. Przedsięwzięcia naukowobadawcze i wdrożeniowe w 2000 roku realizowane są przez: Instytut Medycyny Pracy w Łodzi ul. Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus 8 90-950 Łódź tel. 0-42 63-14-502 Instytut Medycyny Wsi w Lublinie, Państwowy Zakład Higieny w Warszawie. Wysokość środków przewidziana na realizację programu ogółem: 1 547 000 zł. 5.07.2000 r. 45 50. Zapobieganie chorobom przenoszonym drogą płciową w Polsce 51. Strategiczny Program Zespół Koordynacyjny co roku dokonuje oceny wykonanych zadań wynikających z realizacji umowy o wykonanie badań naukowych i prac badawczorozwojowych, jak również prac wdrożeniowych i upowszechniających objętych strategicznym programem rządowym (SPR-1) przewidzianych do realizacji w danym roku kalendarzowym. W Polsce, w latach 90 wskaźniki zapadalności na choroby przenoszone drogą płciową ustabilizowały się na poziomie innych państw europejskich. Istotnym elementem w profilaktyce zakażeń w chwili obecnej jest monitorowanie sytuacji epidemiologicznej. W tym celu konieczne jest utrzymanie funkcjonowania Centralnych Kartotek Chorych Wewnerycznie przy Wojewódzkich Przychodniach SkórnoWewnerologicznych. Analiza danych z całego kraju pozwoli na ocenę aktualnego zagrożenia chorobami wenerycznymi oraz określenia koniecznych działań zapobiegawczych. Skuteczna walka z chorobami wenerycznymi wymaga dobrego przygotowania merytorycznego i znajomości standardów postępowania z chorymi wenerycznie nie tylko od dermatologów-wenerologów, ale także od lekarzy pierwszego kontaktu. Istotnym ogniwem w walce z chorobami przenoszonymi drogą płciową jest edukacja społeczeństwa prowadzona przy użyciu różnorodnych form działań oświatowo-zdrowotnych. Program dotyczy całego kraju, lecz ma Celem ogólnym programu jest: zapobieżenie epidemii chorób wenerycznych w Polsce. Osiągnięcie i utrzymanie dobrej sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób przenoszonych drogą płciową Cele szczegółowe dotyczą m.in.: oceny sytuacji epidemiologicznej, edukacji lekarzy pierwszego kontaktu i dermatologów w zakresie diagnostyki i terapii chorób przenoszonych drogą płciową, szerzenia oświaty zdrowotnej w społeczeństwie jako skutecznego sposobu zapobiegania chorobom przenoszonym drogą płciową. Koordynator i realizator programu: Państwowy Szpital Kliniczny Nr1 AM w Warszawie, Prof. dr hab. med. Sławomir Majewski Instytut Wenerologii AM ul. Koszykowa 82 A 02-008 Warszawa tel. 0-22 629-74-65 oraz realizatorzy programu: Wojewódzkie Przychodnie Skórno –Wenerologiczne z podlegającymi im Centralnymi Kartotekami Chorych Wenerycznie. Wysokość środków przewidziana na realizację programu wynosi : 750 000 zł. Kolegium Ministra przyjęło program do ralizacji w 2000 roku dnia 20.09.2000 r. Głównym celem programu jest: Koordynator programu: Wysokość środków 5.07.2000 r. 46 Rządowy "Środowisko a zdrowie" 52. Zintegrowane ratownictwo medyczne szczególne znaczenie dla obszarów ekologicznie zagrożonych. W oparciu o dostępne dane oraz wyniki przeprowadzonych badań utworzone i udostępnione zostaną dla potrzeb zarządzania środowiskiem i zdrowiem oraz informowania społeczeństwa, bazy danych o narażeniu ludności na szkodliwe czynniki środowiska, skutkach zdrowotnych tego narażenia i wielkości środowiskowego ryzyka zdrowotnego. Na terenach ekologicznie zagrożonych zostanie wdrożony zintegrowany monitoring środowiska i zdrowia pozwalający na śledzenie dynamiki zmian środowiskowego ryzyka zdrowotnego. Zaplanowane w programie działania z zakresu zdrowia publicznego obejmują wdrażanie programów profilaktyki medycznej oraz zapewnienie specjalistycznej opieki medycznej na terenach ekologicznie zagrożonych. Programy zaplanowano u dzieci nadmiernie narażonych na ołów i zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Narastające zagrożenia związane z postępem cywilizacyjnym, wzrost liczby wypadków, nadumieralność z powodu chorób układu krążenia oraz coraz częściej występujące wypadki o charakterze masowym wymuszają stworzenie systemu ratownictwa medycznego, który dawałby poczucie bezpieczeństwa a zarazem byłby zgodny z zaleceniami WHO. W chwili obecnej czas dotarcia karetki Pogotowia Ratunkowego do pacjenta z zagrożeniem życia znacznie przekracza wdrożenie nowoczesnego systemu rozpoznawania, kwantyfikacji i oceny zagrożeń zdrowia związanych z narażeniem na szkodliwe czynniki środowiska, stymulowanie, programowanie, wdrażanie i ocena skuteczności działań na rzecz środowiska i zdrowia, opracowanie i wdrożenie nowoczesnej profilaktyki medycznej oraz zapewnienie specjalistycznej opieki medycznej na terenach ekologicznie zagrożonych. Prof. dr hab. Jerzy A. Sokal Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego ul. Kościelna 13 41-200 Sosnowiec tel. 0-32 266 –06-40 Program „Środowisko a Zdrowie” jest wspólnym programem MZ, Ministerstwa Ochrony Środowiska i Komitetu Badań Naukowych przewidziany do realizacji w latach 2000 –2002 z udziałem resortów gospodarczych. przewidziana na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 1 350 000 zł. Głównym celem programu jest: zintegrowanie wszystkich podmiotów ratownictwa w jeden system mający wspólną lub kompatybilną sieć łączności, wspólne procedury ratownicze, kompatybilny sprzęt medyczny na zasadzie „jednych noszy od miejsca zdarzenia do oddziału ratunkowego” oraz określone miejsce działania w „łańcuchu przeżycia”, który zapewnia poszkodowanemu dotarcie do Zarządzaniem, organizacją i nadzorem nad systemem ratownictwa na terenie województwa zajmuje się wojewoda a na terenie powiatu starosta. Organem wykonawczym wojewody w sprawach dotyczących ratownictwa jest Centrum Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności przy Urzędzie Wojewódzkim. Powołany przez wojewodę Wysokość środków przewidziana na realizację programu wynosi ogółem: 95 500 000 zł. 47 25.05.2000 r. standardy europejskie i niejednokrotnie przekracza 1 godzinę szczególnie poza dużymi aglomeracjami miejskimi oraz czas dotarcia osoby w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia do kwalifikowanego leczenia szpitalnego jest w Polsce bardzo długi – 41% ofiar wypadku dociera do specjalistycznego leczenia szpitalnego w czasie dłuższym niż 3 godziny. Program „Zintegrowane Ratownictwo Medyczne” obejmuje szpitalne oddziały ratunkowe wraz z własnymi zespołami ratownictwa medycznego, publiczne i niepubliczne pogotowie ratunkowe, zespoły ratownictwa medycznego Państwowej Straży Pożarnej, zespoły Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, stowarzyszenia (TOPR, GOPR, WOPR), służby ratownictwa górniczego i morskiego. Zasadniczą rolę w systemie ratownictwa spełnia zintegrowanie programu na wszystkich płaszczyznach działań ratowniczych z Systemem RatowniczoGaśniczym Państwowej Straży Pożarnej. Integracja służb ratowniczych następuje w miejscu zdarzenia, Centrum Powiadamiania Ratunkowego, systemie łączności, planowaniu oraz stosowaniu tych samych procedur ratowniczych. leczenia w szpitalnym oddziale ratunkowym w czasie nie dłuższym niż 30-40 minut. Założenia te integrują Program z Systemem Ratowniczo- Gaśniczym Państwowej Straży Pożarnej tworząc System Ratownictwa Medycznego, którego celem jest ratowanie zdrowia i życia ludzi w stanach nagłego zagrożenia, niezależnie od jego etiologii . 48 pełnomocnik ds. ratownictwa stanowi łącznik oraganizacyjno – nadzorujący między Urzędem Wojewódzkim a Systemem Ratownictwa Medycznego i Systemem RatowniczoGaśniczym. Centrum Powiadamiania Ratunkowego jest to wspólne dla wszystkich podmiotów ratownictwa miejsce przyjmowania zgłoszeń o zdarzeniach oraz uruchamiania właściwych i koniecznych w miejscu zdarzenia jednostek ratowniczych. Centrum organizacyjnie działa w strukturach powiatu. Organizuje go i nim zarządza właściwy starosta. Podstawą realizacji Programu w 2000 roku jest opracowanie w każdym z województw Wojewódzkiego Planu Zabezpieczenia Ratunkowego. Plan opracowany przez wojewódzkiego Pełnomocnika Wojewody ds. Ratownictwa Medycznego, wojewódzkiego Komendanta Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzkiego Komendanta Policji po zaakceptowaniu przez Wojewodę i Zespół ds. Ratownictwa Medycznego przy Ministrze Zdrowia oraz po zaopiniowaniu przez Regionalny Komitet Sterujący (Programu restrukturyzacji w ochronie 53. Poprawa stanu zdrowia ludności poprzez racjonalizację sposobu żywienia Program poprawy stanu zdrowia ludności poprzez racjonalizację żywienia jest realizacyjnym rozwinięciem Narodowego Programu Zdrowia oraz wynika z potrzeby zmniejszenia dystansu dzielącego Polskę od krajów Unii Europejskiej w zakresie sytuacji zdrowotnej ludności, poziomu bezpieczeństwa żywności i jakości żywienia. Grupa chorób na tle wadliwego żywienia i spożycia żywności o nieodpowiedniej jakości zdrowotnej (ok. 80 jednostek chorobowych) dotyczy około 20% ludności kraju. Choroby i odchylenia w stanie zdrowia na tle wadliwego żywienia stanowią częstą przyczynę hospitalizacji oraz zgonów. Do najczęstszych z nich należą: choroby układu krążenia, niektóre nowotwory złośliwe, cukrzyca typ II, otyłość, niedobory wysokości i masy ciała, choroby układu pokarmowego, zakażenia i zatrucia pokarmowe. Realizacja programu w roku 2000 będzie się koncentrowała wokół zagadnień związanych m.in.: przygotowaniem narzędzi badawczych, zapewniających ujednolicenie i standaryzację wyników badań dotyczących 8 grup ludności w różnych regionach kraju, przygotowaniem materiałów do upowszechnienia wiedzy o zasadach racjonalnego żywienia i profilaktyki otyłości, miażdżycy i cukrzycy, opracowania kierunków i uwarunkowań dostosowania polskiej gospodarki żywnościowej oraz Celem ogólnym programu jest : poprawa stanu zdrowia mieszkańców Polski, obniżenie zapadalności i chorobowości, a także niepełnosprawności, inwalidztwa i umieralności z powodu chorób, dla których wysokim ryzykiem powstania i rozwoju jest wadliwe żywienie. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: zdiagnozowania sposobu żywienia i stanu odżywienia ludności Polski z uwzględnieniem podstawowych grup populacyjnych i regionów kraju, syntetyczna ocena sytuacji epidemiologicznej w zakresie częstości występowania w Polsce chorób, w etiologii których istotną rolę odgrywa wadliwe żywienie., modernizacja modelu żywienia ludnośći Polski na bardziej prozdrowotny i aktualizacja zaleceń żywieniowych z uwzględnieniem grup populacyjnych,określenie kierunków przekształceń istniejącego modelu produkcji i przetwórstwa żywności na bardziej prozdrowotny, sprzyjający dążeniom integracyjnym Polski z Unią Europejską na rzecz poprawy stanu zdrowia publicznego, stworzenie nowoczesnego systemu edukacji żywieniowej społeczeństwa, promującego prozdrowotny model żywienia. 49 zdrowia) stanowić będzie podstawę realizacji poszczególnych zadań programu. Koordynator programu: Instytut Żywności i Żywienia ul. Powsińska 61/63 02-903 Warszawa tel. 0-22 842-21-71 Wysokość środków 19.10.2000 r. przewidziana na realizacje programu w roku 2000 wynosi: 1 000 000 zł. 54. 55. konsumpcji żywności do prozdrowotnego modelu żywienia, opracowaniem zbioru materiałów dotyczących upowszechnienia i implementacji w Polsce unijnych zasad urzędowej kontroli żywności, wydanie w języku polskim Białej Księgi oraz materiałów dotyczących Agencji ds. Standardów Żywności i Agencji ds. Żywności i Zdrowia Publicznego. Wczesna identyfikacja Program obejmuje kontynuację skriningu selektywnego w kierunku wykrywania wad metabolizmu wad metabolicznychu noworodków i metodą GC-MS niemowląt, rozpoczętego w 1995 roku. (chromatografia Wady metabolizmu są jedną z głównych gazowa sprzężona ze spektrometrią masową) przyczyn zachorowalności i umieralnosci niemowląt. Wczesna identyfikacja wad metabolizmu z wykorzystaniem metody GC-MS umożliwia szybkie rozpoczęcie leczenia dziecka, co w konsekwencji zapobiega zaburzeniom rozwoju lub zgonom niemowląt z nieznanych przyczyn. Metoda GC-MS pozwala na rozpoznanie ponad 30 różnych wad metabolizmu, poprzez analizę profilu kwasów organicznych zawartych w wydalanym moczu. Ścisła współpraca ośrodka prowadzącego badanie z lekarzem opiekującym się chorym dzieckiem ( w miejscu jego hospitalizacji) pozwala na podjęcie efektywnego leczenia, zgodnego ze standardami europejskimi. Program zapobiegania i Astma oskrzelowa należy do leczenia astmy i chorób najczęstszych chorób przewlekłych w polskiej populacji. Trendy alergicznych zachorowalności na astmę i inne choroby o podłożu alergicznym świadczą, że liczba chorych będzie nadal wzrastać. Przewlekły przebieg choroby, napadowe Celem ogólnym programu jest : wprowadzenie i upowszechnienie standardu wczesnej identyfikacji wad metabolizmu. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: wykonania 1200 próbek moczu w celu oznaczenia potencjalnej wady metabolicznej, opracowania ekspertyzy na temat wyniku badania i dalszego trybu postępowania medycznego – według opracowanego schematu, szkolenia lekarzy pierwszego kontaktu w zakresie diagnostyki i leczenia chorób metabolicznych, publikacji i upowszechniania materiałów edukacyjnych w zakresie diagnostyki i leczenia chorób metabolicznych. Głównym koordynatorem i realizatorem programu jest: Prof. dr hab. med. Ewa Pronicka Instytut „ Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” ul. Al. Dzieci Polskich 20 04-736 Warszawa tel. 0 –22 815-75-71 współpracujący z zakładami opieki zdrowotnej w całej Polsce. Wysokość środków 18.10.2000 r. przewidziana na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 202 000,00 zł. Celem ogólnym programu jest: zmniejszenie zachorowalności i umieralności z powodu astmy, wykrywanie i zmniejszenie narażenia na czynniki ryzyka astmy i chorób alergicznych, poprawa jakości opieki zdrowotnej w Koordynator i realizator programu: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Uniwersytecki w Krakowie II Katedra Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum Wysokość środków 22.11.2000 r. przewidziana na realizację programu w roku 2000 wynosi ogółem: 50 1 000 000 zł. 56. Narodowy Program Ochrony Serca – Moduł II – Promocja zdrowia i profilaktyka chorób układu krążenia objawy i niejednokrotnie zagrażające życiu zaburzenia powodują znaczne upośledzenie jakości życia chorego. Program zapobiegania i leczenia astmy i chorób alergicznych to propozycja kompleksowego wielodyscyplinarnego rozwiązania najbardziej istotnych problemów związanych z tymi schorzeniami. Najistotniejsze jego elementy to szeroka akcja szkoleniowa dla pracowników ochrony zdrowia, akcja edukacyjna skierowana do chorych i społeczeństwa , koordynacja badań naukowych w celu zwiększenia wagi uzyskiwanych wyników, monitorowanie zjawisk epidemiologicznych związanych z tymi schorzeniami przy pomocy odpowiednich narzędzi i optymalizacja opieki medycznej mająca na celu zmniejszenie ich kosztów ekonomicznych i społecznych. zakresie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji chorych, zmniejszenie kosztów leczenia astmy oskrzelowej i chorób alergicznych. Cele szczegółowe dotyczą m.in.: określenia wskaźników epidemiologicznych dla astmy i chorób alergicznych w polskiej populacji oraz oceny ekonomicznego obciążenia związanego z astmą dla budżetu państwa, koordynacji badań naukowych nad astmą oskrzelową, optymalizacji postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w astmie oskrzelowej i chorobach alergicznych, opracowania i przeprowadzenia programu kształcenia podyplomowego pracowników opieki zdrowotnej w zakresie właściwego postępowania w astmie, przeprowadzenia akcji edukacyjnej ukierunkowanej na chorych, ich rodziny i całe społeczeństwo. Choroby układu krążenia, a przede wszystkim choroba wieńcowa stanowią i będą stanowiły w początkach XXI wieku jeden z głównych problemów zdrowotnych w Polsce. Przyczyn tej złej sytuacji zdrowotnej jest wiele. Według opinii ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia około 18 – 22 % potencjału zdrowotnego populacji ludzkiej zależy od czynników genetycznych, bezpośrednia działalność służby zdrowia jest odpowiedzialna za dalsze około 10 % efektów zdrowotnych w skali całej Celem ogólnym programu jest : ograniczenie zachorowalności na chorobę wieńcową poprzez wdrażanie programów promocji zdrowia i prewencji chorób układu krążenia oraz obniżenie śmiertelności w chorobach układu krążenia. Uniwersytetu Jagielońskiego współpracujący z siedmioma wiodącymi klinikami alergologii i pneumonologii w Polsce. 1. Samodzielny Publiczny ZOZ Szpital Kliniczny Nr 5 w Poznaniu, 2. Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny AM im. Prof. W. Szejnacha w Warszawie, 3. Samodzielny Publiczny ZOZ Centralny Szpital Kliniczny w Warszawie, 4. Centralny Szpital Kliniczny, Ośrodek Diagnostyki i Leczenia Astmy i Alergii w Łodzi, 5. Samodzielny Publiczny ZOZ Szpital Kliniczny Nr 5 we Wrocławiu, 6. Samodzielny Publiczny ZOZ Centralny Szpital Kliniczny WAM w Warszawie, 7. Samodzielny Publiczny ZOZ Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu. Z wnioskami o dofinansowanie realizowanych programów zakresu profilaktyki i promocji zdrowia wystąpiły następujące Regionalne Kasy Chorych: 1. 2. 3. 4. 51 Na dofinansowanie 5.10.2000 r. programów z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia realizowanych przez Kasy chorych Dolnośląska Regionalna Kasa Decyzją Kolegium Chorych, Ministerstwa Zdrowia Kujawsko –Pomorska z dnia 5.10.2000 r. Regionalna Kasa Chorych, zostały przyznane Mazowiecka Regionalna środki finansowe w Kasa Chorych, wysokości Opolska Regionalna Kasa 815 838 zł populacji. Pozostałe około 70 % wpływów zdeterminowane jest warunkami środowiskowymi, które niczym nie kompensowane wpływają na stan zdrowia i czas trwania życia jednostki. Przy tak wysokim udziale środowiska w kształtowaniu stanów zdrowia i choroby zrozumiałe jest, że tu właśnie znajdują się największe rezerwy poprawy zdrowotności i tu koncentruje się większość podejmowanych działań profilaktycznych. W Polsce od 1993 roku realizowany jest Narodowy Program Ochrony Serca. Jego realizacja do 1998 roku przyniosła efekty w postaci zmniejszenia zapadalności na zawał serca i redukcję przedwczesnej umieralności wśród mężczyzn w średnim wieku z 511 do 412/100 tys. oraz wśród kobiet z 176 do 138/100 tys. 5. 6. 52 Chorych, Podkarpacka Regionalna Kasa Chorych, Branżowa Kasa Chorych dla Służb Mundurowych.