Plany Pracodawców Wyniki 31. edycji badania 5 września 2016 r. Agenda Metodologia badania Plany Pracodawców Wyniki 31. edycji badania ocena bieżącej sytuacji gospodarczej kraju a sytuacja finansowa firmy działania pracodawców w obszarze zatrudnienia działania pracodawców w obszarze wynagrodzeń rotacja pracowników poszukiwanie pracowników Randstad w Polsce 2 Metodologia badania Respondenci Okres realizacji badania Technika Liczba firm biorących udział w badaniu Charakterystyka próby Maksymalny błąd statystyczny 3 Osoby odpowiadające w firmie bezpośrednio za zarządzanie kadrami i rekrutację nowych pracowników 7 lipca – 5 sierpnia 2016 CATI – indywidualne, telefoniczne wywiady kwestionariuszowe wspomagane komputerowo 1000 Reprezentatywna ze względu na branżę i region; z próby wykluczono firmy zatrudniające poniżej 10 osób, firmy doradztwa personalnego oraz firmy, dla których agencje pracy tymczasowej nie świadczą usług (np. rolnictwo, górnictwo) +/- 3,1% dla N=1000 Charakterystyka próby Liczba zatrudnionych 42% 25% 10 – 49 pracowników 33% 50 – 249 pracowników 250+ pracowników Branża 35% 10% 32% Przemysł Budownictwo Handel i naprawy 5% Pośrednictwo finansowe 4 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 14% Obsługa nieruchomości i firm 2% Transport, gospodarka magazynowa i łączność 2% Pozostała działalność usługowa Wyniki badania 5 Ocena bieżącej sytuacji gospodarczej kraju a sytuacja finansowa firmy 6 Ocena tempa wzrostu gospodarczego kraju w okresie najbliższych 6 miesięcy nie wiem 11% wzrost 22% Optymizm przedstawicieli firm pozostaje na podobnym poziomie jak w poprzedniej fali. Wzrostu gospodarczego spodziewa się 22% badanych firm. W dalszym ciągu prawie połowa (45%) przedstawicieli firm spodziewa się stagnacji sytuacji gospodarczej kraju w ciągu najbliższych 6 miesięcy. Jedna piąta firm obawia się recesji w kraju. recesja 21% stagnacja 45% Jak w Pan(i) ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza kraju w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 7 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Ocena tempa wzrostu gospodarczego kraju w okresie najbliższych 6 miesięcy zmiany w czasie Dane w procentach 44 20 26 28 Wzrost 35 37 37 24 31 Stagnacja 21 9 46 51 18 58 55 38 46 46 10 12 9 11 7 41 13 47 20 50 11 52 11 6 6 II/09 V/09 VIII/09 XI/09 9 II/10 8 10 9 V/10 VIII/10 XI/10 9 II/11 53 57 28 9 12 11 8 8 47 50 57 15 16 32 12 11 19 8 V/11 VIII/11 XI/11 9 33 32 9 10 V/12 VIII/12 XI/12 Recesja 25 26 55 52 37 28 26 24 50 14 53 12 17 24 20 11 13 II/13 V/13 VIII/13 XI/13 8 Jak w Pan(i) ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza kraju w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 8 36 Nie wiem ogół badanych firm (do fali VIII 2013 N=300; od fali XI 2013 N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 6 41 44 47 54 12 9 13 10 12 9 12 10 II/14 V/14 VIII/14 XI/14 32 27 23 48 48 48 8 11 10 14 19 14 12 12 II/15 V/15 VIII/15 XI/15 17 21 22 47 46 45 23 19 21 13 14 11 II/16 V/16 VIII/16 Ocena tempa wzrostu gospodarczego kraju w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między branżami Dane w procentach Recesja 18 przemysł budownictwo handel i naprawy transport, gospodarka magazynowa i łączność pośrednictwo finansowe Stagnacja 26 46 34 14 43 21 18 23 41 pozostała działalność usługowa 22 55 0 22 21 45 10 13 28 45 20 Nie wiem 9 19 47 obsługa nieruchomości i firm SSC/BPO Wzrost 24 14 9 14 12 8 0 40 24 14 W przypadku przedstawicieli firm z branży budownictwo miało miejsce znaczne pogorszenie nastrojów związanych z sytuacją gospodarczą kraju. W ponad połowie badanych branż przedstawiciele firm spodziewają się wzrostu gospodarczego. Jak w Pan(i) ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza kraju w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 9 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Ocena aktualnej sytuacji finansowej firmy bardzo zła 1% zła 3% nie wiem 4% bardzo dobra 18% ani dobra ani zła 24% W dalszym ciągu dwie trzecie przedstawicieli badanych firm ocenia sytuację finansową swojej firmy jako bardzo dobrą (18%) lub dobrą (50%). Częściej takiego zdania są przedstawiciele dużych firm zatrudniających co najmniej 250 pracowników (74%). Kondycję finansową swojej firmy najlepiej oceniają przedstawiciele regionu północnego (76%), a także firm o kapitale mieszanym (83%) oraz zagranicznym (74%). Zaledwie 4% badanych firm ocenia swoją aktualną sytuację finansową negatywnie, jako złą - 3% lub bardzo złą - 1%. dobra 50% Jak Pan(i) ocenia aktualną sytuację finansową Pana(i) firmy? 10 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Ocena aktualnej sytuacji finansowej firmy zmiany w czasie Dane w procentach dobra + bardzo dobra ani dobra ani zła nie wiem 60 62 62 62 64 65 68 67 67 67 68 28 28 27 27 27 26 23 25 24 23 24 9 7 8 6 5 5 6 5 4 5 4 3 3 4 5 4 4 3 3 5 5 4 II/14 V/14 VIII/14 XI/14 II/15 V/15 VIII/15 XI/15 II/16 V/16 VIII/16 Jak Pan(i) ocenia aktualną sytuację finansową Pana(i) firmy? 11 zła + bardzo zła ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Ocena aktualnej sytuacji finansowej firmy porównanie między branżami Dane w procentach zła + bardzo zła 5 przemysł budownictwo transport, gospodarka magazynowa i łączność 73 29 4 28 8 59 nie wiem 3 4 63 5 73 19 2 27 obsługa nieruchomości i firm 2 22 71 5 15 73 5 SSC/BPO Jak Pan(i) ocenia aktualną sytuację finansową Pana(i) firmy? ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 7 2 16 65 0 pośrednictwo finansowe pozostała działalność usługowa 12 dobra + bardzo dobra 20 7 handel i naprawy ani dobra ani zła 6 76 6 Działania pracodawców w obszarze zatrudnienia 13 Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy nie wiem 5% zmniejszenie zatrudnienia 7% zwiększenie zatrudnienia ogółem 37% W dalszym ciągu nieco ponad jedna trzecia firm planuje wzrost zatrudnienia w okresie najbliższych 6 miesięcy. Częściej takie plany mają duże firmy zatrudniające ponad 250 pracowników (46%), o kapitale zagranicznym (52%). Zwiększenie zatrudnienia planuje co druga firma z sektora SSC/BPO. Ponad połowa (52%) firm planuje utrzymanie zatrudnienia na obecnym poziomie. Zmniejszenie poziomu zatrudnienia planuje 7% przedsiębiorstw. pozostawienie na obecnym poziomie 52% Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 14 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy zmiany w czasie Dane w procentach zwiększenie zatrudnienia 24 25 16 20 19 60 61 65 72 59 15 12 14 11 13 10 7 2 3 4 V/09 VIII/ 09 II/09 14 XI/09 II/10 pozostawienie na obecnym poziomie 23 24 24 23 20 21 17 64 65 56 62 61 61 56 65 7 10 14 11 11 16 17 13 5 3 7 3 5 3 5 V/10 VIII/ 10 V/11 VIII/ 11 XI/10 II/11 XI/11 24 15 19 20 56 62 61 62 58 15 19 15 13 9 6 5 4 5 5 5 V/12 VIII/ 12 V/13 VIII/ 13 XI/12 II/13 Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 15 28 ogół badanych firm (do fali VIII 2013 N=300; od fali XI 2013 N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 zmniejszenie zatrudnienia 19 61 17 3 XI/13 nie wiem 36 35 37 57 53 54 52 9 8 6 7 7 4 4 4 5 4 5 V/15 VIII /15 XI/15 II/16 V/16 VIII/16 26 26 29 26 30 31 33 31 58 59 58 59 59 56 54 10 10 11 11 7 10 5 5 3 4 5 V/14 VIII/ 14 II/14 XI/14 II/15 Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między regionami 44 Dane w procentach 41 51 Wschód Północ 84 58 54 38 53 Centrum Zachód 94 42 45 Południe zwiększenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie zmniejszenie zatrudnienia nie wiem Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 16 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 6 6 54 34 31 Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między branżami Dane w procentach zmniejszenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie 4 przemysł nie wiem 4 budownictwo 7 49 36 8 handel i naprawy 8 50 37 4 transport, gospodarka magazynowa i łączność pośrednictwo finansowe 14 pozostała działalność usługowa SSC/BPO Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 33 44 16 obsługa nieruchomości i firm 17 43 49 zwiększenie zatrudnienia 57 4 13 62 54 4 42 9 25 2 29 5 27 6 50 4 Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między typami miejscowości Dane w procentach zwiększenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie Miasto powyżej 200.000 mieszkańców zmniejszenie zatrudnienia nie wiem 74 42 47 Miasto od 20.001 do 50.000 mieszkańców 5 5 55 7 Miasto do 20.000 mieszkańców 2 Wieś znajdująca się w obrębie dużej aglomeracji miejskiej 31 39 8 Wieś znajdująca się poza obrębem dużej aglomeracji 39 52 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 7 55 5 54 18 32 35 54 Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 6 7 Miasto od 50.001 do 200.000 mieszkańców Działania pracodawców w obszarze wynagrodzeń 19 Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy spadną 2% nie wiem/trudno powiedzieć 8% wzrosną 25% Co czwarta firma deklaruje wzrost wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy. Plany związane ze wzrostem wynagrodzeń częściej deklarowane są przez przedstawicieli największych firm (32%), z kapitałem mieszanym (33%). Dwie trzecie badanych przedsiębiorstw deklaruje brak zmian w wysokości płac. pozostaną na obecnym poziomie Zaledwie 2% firm przewiduje spadek poziomu wynagrodzeń. 66% Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 20 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy zmiany w czasie Dane w procentach wzrosną 23 12 13 13 73 78 77 68 7 4 5 5 8 5 6 5 V/09 VIII/ 09 II/09 XI/09 pozostaną na obecnym poziomie 29 18 16 18 74 78 74 2 2 6 4 5 V/10 VIII/ 10 II/10 4 63 3 5 XI/10 23 22 19 66 73 72 6 2 3 6 4 6 V/11 VIII/ 11 II/11 24 66 4 5 XI/11 14 12 76 70 3 21 spadną 17 11 10 65 80 77 8 8 5 4 6 9 6 4 8 6 V/12 VIII/ 12 V/13 VIII/ 13 XI/12 II/13 74 3 nie wiem/trudno powiedzieć ogół badanych firm (do fali VIII 2013 N=300; od fali XI 2013 N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 28 75 64 2 6 4 V/14 VIII/ 14 22 19 19 66 68 72 3 3 7 4 3 XI/13 II/14 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 21 25 26 35 25 61 69 66 1 2 1 2 7 8 7 6 8 VIII/ 15 XI/15 II/16 V/16 VIII/16 21 63 76 70 55 3 3 2 2 8 6 4 V/15 XI/14 II/15 30 24 18 Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między regionami 2 Dane w procentach Północ 9 22 Wschód 67 36 9 2 59 25 64 Centrum Zachód 7 2 25 66 Południe wzrosną pozostaną na obecnym poziomie 8 1 21 69 spadną nie wiem/trudno powiedzieć Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 22 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 32 Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między branżami Dane w procentach spadną pozostaną na obecnym poziomie przemysł budownictwo handel i naprawy 1 wzrosną 31 60 3 72 2 20 8 4 67 23 8 transport, gospodarka magazynowa i łączność 0 67 24 9 pośrednictwo finansowe 0 67 22 11 obsługa nieruchomości i firm 2 71 pozostała działalność usługowa 3 63 SSC/BPO 0 64 18 9 26 30 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 23 nie wiem/trudno powiedzieć ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 8 6 Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między typami miejscowości Dane w procentach wzrosną pozostaną na obecnym poziomie Miasto powyżej 200.000 mieszkańców Miasto od 50.001 do 200.000 mieszkańców Miasto od 20.001 do 50.000 mieszkańców spadną 10 2 nie wiem/trudno powiedzieć 25 63 8 2 5 1 27 23 71 63 3 8 Miasto do 20.000 mieszkańców 7 Wieś znajdująca się w obrębie dużej aglomeracji miejskiej 68 Wieś znajdująca się poza obrębem dużej aglomeracji 61 25 5 20 1 75 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 24 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 28 Poszukiwanie pracowników 25 Poziom presji płacowej wyrażanej przez pracowników nie wiemzmniejszyła 5% się Presja płacowa wyrażana przez pracowników zmniejszyła się jedynie w 5% przedsiębiorstw. 5% W prawie dwóch trzecich (63%) firm presja ze strony pracowników na wzrost wynagrodzeń pozostała na tym samym poziomie. zwiększyła się 27% pozostała na tym samym poziomie 63% W ponad jednej czwartej firm (27%) zwiększyła się presja płacowa ze strony pracowników. Sytuacja ta miała miejsce częściej w największych firmach (32%). Czy aktualnie w porównaniu z ubiegłym rokiem w Pani/Pana firmie presja płacowa wyrażana przez pracowników: 26 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Przyczyny dobrowolnych rezygnacji z pracy Niesatysfakcjonujące wynagrodzenie / lepsze wynagrodzenie u nowego pracodawcy 33% 21% Powody osobiste (sytuacja rodzinna, migracja itp.) 8% Przejście na emeryturę / rentę Pracownicy znajdują inną / lepszą pracę (bez uzasadnienia) 7% Brak szans na rozwój / lepsze perspektywy rozwoju u nowego pracodawcy 4% Brak możliwości awansu / wyższe stanowisko u nowego pracodawcy 3% Bardziej preferowana forma zatrudnienia u nowego pracodawcy 3% Lepsza lokalizacja nowego pracodawcy / bliżej domu 2% Zawieramy umowy sezonowe / na czas określony 2% Zbyt ciężka praca / trudne warunki pracy 2% Na wykresie przedstawiono odpowiedzi, które uzyskały powyżej 2% wskazań Jakie są główne przyczyny dobrowolnych rezygnacji z pracy pracowników w Pani/Pana firmie? 27 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Przedstawiciele firm wskazują, że ich pracownicy najczęściej odchodzą ze względów ekonomicznych. Niesatysfakcjonujące wynagrodzenie lub lepsze wynagrodzenie u nowego pracodawcy wskazała jedna trzecia badanych. Co piąta firma wskazuje, że pracownicy rezygnują z pracy ze względów osobistych. Znaczenie przy podejmowaniu decyzji o zmianie pracy ma również możliwość rozwoju osobistego, awansu oraz takie czynniki jak forma zatrudnienia i lokalizacja firmy. Działania ograniczające rotację pracowników WYKORZYSTANIE SKUTECZNOŚĆ Szkolenia 95% Nagrody dla najlepszych pracowników 90% Możliwość współdecydowania pracowników 89% Budowanie indywidualnych ścieżek karier 84% 50% Awans poziomy 84% 49% Imprezy integracyjne dla pracowników 88% 46% Badania satysfakcji 82% 45% Elastyczny czas pracy 79% Badanie przyczyn rezygnacji z pracy 81% WYKORZYSTANIE Czy oferowane działanie ma wpływ na ograniczenie rotacji pracowników w firmie? Odsetek firm, podejmujących tego typu działanie 28 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 75% 67% 54% 41% 35% Najbardziej skuteczne działania ograniczające rotację pracowników związane są z rozwojem pracowników. Najczęściej wskazywane są szkolenia (75%). Jako skuteczne działania wskazywane są również indywidualne nagrody lub wyróżnienia dla najlepszych pracowników (67%) oraz możliwość współdecydowania w najważniejszych kwestiach (54%). SKUTECZNOŚĆ Czy oferowane działanie ma wpływ na ograniczenie rotacji pracowników w firmie? Odpowiedzi „tak” udzielone przez firmy w których takie działanie występuje Poszukiwanie nowych pracowników Dane w procentach Poszukiwanie nowych pracowników w ciągu ostatniego półrocza Skutek poszukiwania pracowników II II 2016 2015 Tak zatrudniono założoną liczbę pracowników spełniających wymagania Nie 37 zatrudniono mniejszą niż założona liczbę pracowników spełniających wymagania zatrudniono założoną liczbę pracowników, jednak musieliśmy obniżyć/zmienić nasze wymagania 81 19 31 21 nie zatrudniono żadnych nowych pracowników II 2016* 18% 82% II 2015* 29% 71% Czy w ciągu ostatniego półrocza Pana/Pani firma poszukiwała nowych pracowników? *Czy w ciągu minionego roku Pana/Pani firma poszukiwała nowych pracowników? Ogół badanych firm (N=1000) 29 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 7 50 60 22 19 18 15 8 5 proces rekrutacji jeszcze się nie zakończył 2 1 - nie wiem / trudno powiedzieć 2 1 1 Z jakim skutkiem Pana(i) firma poszukiwała nowych pracowników? Firmy, które poszukiwały pracowników w ciągu ostatniego roku (N=812) Dostępność kandydatów do pracy Dane w procentach niska dostepność wysoka dostępność nie wiem nie poszukujemy pracowników takiego profilu II 2016 XI 2014 pracownicy biurowi, pracownicy administracyjni robotnicy wykonujący proste prace fizyczne 2 9 47 57 3 16 37 38 3 11 26 30 27 3 14 26 28 25 5 18 22 22 4 24 21 24 2 15 17 16 4 26 34 28 kadra kierownicza średniego szczebla 30 25 kadra zarządzająca (top management) 30 inżynierowie mistrzowie / brygadziści 65 56 30 specjaliści z wyższym wykształceniem technicy i robotnicy wykwalifikowani 65 13 34 45 18 15 35 12 Najwyższą dostępnością na rynku pracy charakteryzują się pracownicy biurowi i administracyjni (56%), natomiast najtrudniej dostępni są mistrzowie/brygadziści (12%), technicy i robotnicy wykwalifikowani (15%) oraz inżynierowie (18%). Niezależnie od stanowiska, dostępność kandydatów do pracy spada. Jak Pan(i) ocenia dostępność kandydatów do pracy dla danej grupy stanowisk? 30 ogół badanych firm (N=1000) Plany Pracodawców 31 edycja, sierpień 2016 Podsumowanie wyników Sytuacja na rynku pracy Zmiany zatrudnienia 31 • Wobec poprzedniego kwartału przedstawiciele firm nieco bardziej optymistycznie oceniają sytuację gospodarczą kraju, jednak rok do roku wyniki są znacząco mniej optymistyczne (różnica 5 p.p.). Ocena kondycji finansowej firmy nieznacznie wzrosła i cały czas utrzymuje się na wysokim poziomie. • Prognozy dotyczące poziomu zatrudnienia po raz kolejny wzrosły do poziomu najwyższego zanotowanego we wszystkich edycjach badania. • W porównaniu z poprzednim kwartałem nieznacznie więcej firm planuje przyznać podwyżki pracownikom, zanotowany wynik jest najlepszym dla trzeciego kwartału w całej historii badania. • Najczęściej pracownicy decydują się na zmianę pracy ze względu na niesatysfakcjonujące ich wynagrodzenie oraz z powodów osobistych. Przedsiębiorstwa, które skutecznie ograniczyły rotację pracowników w swojej firmie wskazywały jako efektywne narzędzia szkolenia pracowników oraz opracowanie systemu nagród dla najlepszych pracowników. • W ciągu ostatniego półrocza cztery na pięć firm poszukiwało nowych pracowników. W porównaniu do poprzedniego kwartału znacząco spadł odsetek firm, którym udało się znaleźć założoną liczbę pracowników spełniających wymagania. W lutym 2016 roku 50% firm deklarowało zatrudnienie zakładanej liczby pracowników zgodnie z zakładanymi kryteriami, w obecnym kwartale udało się to zrealizować tylko 37% firm. Randstad w skrócie 32 33