Nazwisko i mię ........................................................... Klasa III TEST SPRAWDZAJĄCY WIEDZĘ O EPOCE STAROŻYTNEJ GRECJI 1. Jakich twórców kojarzysz z literaturą starożytnej Grecji? a) twórca eposów - ............................................................... b) poeci - .................................................................................. c) dramatopisarze - .................................................................. 0-3 2. Termin klasycyzm oznacza: a) kierunki w literaturze, sztuce czy filozofii, które nawiązują do ustaleń inorm klasycznych, uznają je za wzorcowe i pragną je naśladować b) starożytny świat Grecji i Rzymu, kultury rozwijającej się w basenie Morza Śródziemnego c) historia innych kultur (Babilonii i Egiptu) d) przestrzeń czasowa Biblii 0-1 3. Człowiek epoki antyku charakteryzował się: a) pobożnością, wiernością Bogu, ojczyźnie, bronił swego honoru, b) dobrą sławą, cnotą, umiarem, harmonią, zachowaniem harmonii ładu ispokoju, c) uczucie podstawowym motorem działania w życiu, jednostka nieprzeciętna, bohatersko walczył w obronie ojczyzny i gotów był poświęcić za nią życie, d) jednostka przeciętna kierująca się w życiu rozumem i doświadczeniem. 0-1 4. Uzupełnij podany wykres – podział literatury na rodzaje i gatunki literackie w epoce antycznej Grecji LITERATURA rodzaje literackie gatunki literackie 0-2 5. Co to jest mit? - wyjaśnij pojęcie ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ 0-1 6. Podaj podział mitów. Mity dzielimy na: a) ............................................................... b) ............................................................... c) ............................................................... 0-1 7. Wymień cztery słynne mity greckie. Krótko scharakteryzuj dwa z nich. a) Mit o .......................... - .................................................................................... b) Mit o .......................... - .................................................................................... c) d) Mit o .......................... - .................................................................................... Mit o .......................... - .................................................................................... 0-2 8. Przyporządkuj przedstawicieli filozofii greckiej do kierunków jakie reprezentowali wkulturze antycznej Grecji. a) ............................................ – „Jedno wiem, że nic nie wiem” b) ............................................ – „Idee i cienie idei – jaskinia platońska” c) ............................................ – stoicyzm d) ............................................ – epikureizm – „carpe diem” Zenon z Kition, Platon, Sokrates, Epikur, Diogenes. 0-2 9. Wyjaśnij znaczenie wyrażeń mitologicznych a) „pięta Achillesa” – ............................................ b) „koń trojański” – ............................................ c) „stajnia Augiasza” – ............................................ d) „paniczny strach” – ............................................ 0-4 10. Przedstaw cechy dramatu antycznego na podstawie tragedii Antygona Sofoklesa a) ............................................ b) ............................................ c) ............................................ d) ............................................ 0-2 TEKST ŹRÓDŁOWY Fragmenty książki „Wybór maski” – autor: Andrzej Banach Siedzibą teatru mogło być początkowo każde miejsce, z którego mieszkańcy całego miasta oglądać mogli razem duże widowisko. Ustrój był demokratyczny, każdy miał prawo słyszeć i widzieć dobrze. Do tego celu nadawało się najlepiej naturalne zbocze wzgórza, u którego stóp płaska powierzchnia pomieścić mogła chór i aktorów. (...) W klasycznym teatrze greckim to naturalne miejsce przedstawienia, trochę; przez architekta poprawione, stanowiło więcej niż techniczne rozwiązanie: łączyło się ściśle z treścią sztuki. Grek żył codziennie w najbliższej przyjaźni z przyrodą, i idea tragedii związek ten błogosławiła. (...) Przedstawienie rozpoczynało się o wschodzie słońca, kończyło z zachodem i trwało w sumie zwykle kilka dni. (...) Taka długość przedstawienia byłaby nużąca, gdyby teatr istniał tylko dla samej sztuki. Wtedy wzruszenie z artyzmu, płynące przez kilkadziesiąt godzin, zmieniałoby się w zmęczenie. Ale teatr byt równocześnie konkursem poetyckim, przeglądem tańców, popisem muzycznym i wokalnym, a zarazem odświętnym miejscem spotkania całego miasta i zaproszonych gości. W tych warunkach, w powietrzu łagodnym, pobyt w teatrze mógł być miły. (...) Aktor był słabo widoczny z oddali, ale głos jego, dzięki znakomitej akustyce i odpowiednio zbudowanej masce, słyszano z najdalszych miejsc. Dobierano więc aktorów według rodzaju głosu, zwłaszcza że w partiach ważniejszych musieli śpiewać jak w operze. Twarz zakrywała maska, dla ekspresji zostawała więc reszta ciała. Była ona w kostiumie kontrastowym lub jaskrawym dobrze widzialna. Dlatego aktor opanować musiał znakomicie sztukę mimu, pantomimy i tańca. (...) Niezmienna maska, którą aktor przywdziewał z początkiem, a składał po skończeniu przedstawienia, zachęcała do stworzenia typu bez pęknięć, bohatera, którego tylko los zniszczyć może. (...) Dla publiczności maska stanowiła najlepszy środek informacji o przeznaczeniu aktora. (...) Tak prosto przebrani aktorzy grali na scenie zbudowanej nie mniej prosto i celowo. U stóp amfiteatru znajdowała się okrągła powierzchnia, zwana orchestrą, na której swobodnie poruszał się chór. Za czasów Sofoklesa i Ajschylosa całość przedstawienia rozgrywała się w tym miejscu. Później poza orchestrą, naprzeciw środkowych miejsc widowni, zbudowano nieszerokie prostokątne podwyższenie, na którym pokazywali się artyści. To miejsce nazywano proskenion. W głębi znajdowała się fasada budynku z pięknymi kolumnami, o wyglądzie świątyni czy pałacu. Ten budynek to scena fskene, tj. buda). Front jego miał zwykle troje drzwi, przez które aktorzy wchodzili i wychodzili. Przez otwory te można też było wygodnie wytoczyć małą platformę dla pokazania zabitego za sceną tyrana. Wtedy akcja rozgrywała się na trzech poziomach: orchestra, proskenion i dach skene. 11. Teatry w Grecji budowano: a) na płaskich powierzchniach b) nad brzegiem morza c) na zboczach wzgórz d) w centrum miast 0-1 12. Odwołując się do wiedzy historycznej, zaznacz prawidłową odpowiedź. Przedstawienia odbywały się: a) codziennie b) z okazji świąt c) dwa razy w tygodniu d) w przypadkowych dniach 0-1 13. Które dziedziny sztuki prezentowane były w teatrze greckim? a) literatura, rzeźba, taniec b) taniec, malarstwo, rzeźba c) literatura, muzyka, taniec d) muzyka, literatura, malarstwo 0-1 14. W którym z następujących punktów znajduje się fałszywa informacja o aktorach teatru greckiego? a) doskonale tańczył i śpiewał b) musiał opanować sztukę mimu c) w trakcie przedstawienia zmieniał maski d) wychodził na proskenion przez drzwi sceny 0-1 15. Z tekstu wynika, że amfiteatr w starożytnym teatrze był: a) miejscem dla widzów położonym półkoliście na zboczach pagórka b) miejscem dla widzów znajdującym się dookoła sceny c) okrągłą powierzchnią, na której poruszał się chór d) fasadą budynku z kolumnami 0-1 16. Które z następujących mitologicznych postaci kojarzą ci się ze sztuką? a) Zeus b) Muzy c) Hermes d) Herkules 0-1 17. Na rysunku zaznaczono elementy architektoniczne teatru greckiego. Przyporządkuj każdemu z nich odpowiednią cyfrę. a) skene (scena) - ............. b) proskenion - ............. c) orchestra - ............. d) widownia - ............. 0-1 18. Zakreśl punkt, w którym występują wyrazy mające związek wyłącznie z teatrem: a) didaskalia, antrakt, kurtyna b) kamera, aktor, rekwizyt c) montaż, scena, sufler d) plan, kadr, akt 0-1 19. Który z wymienionych tu utworów jest przeznaczony do wystawiania na scenie? a) Opowieść wigilijna Karola Dickensa b) Romeo i Julia Williama Szekspira c) Krzyżacy Henryka Sienkiewicza d) Treny Jana Kochanowskiego 0-1 20. Wyrazy o podanych znaczeniach wpisz kolejno w rubryki krzyżówki. 1. Inaczej tekst poboczny w dramacie. 2. Czuwa nad całością przedstawienia teatralnego. 3. Utwór dramatyczny przedstawiający konflikt, który prowadzi do klęski bohatera. 4. Zabawny utwór dramatyczny. 5. Przystosowanie utworu literackiego do wystawienia na scenie. 6. Potocznie o przedstawieniu teatralnym. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 0-6