Nieprawidłowości w sprawozdaniach budżetowych sporządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego I. Błędnie w sprawozdaniu Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych jednostek samorządu terytorialnego wykazywano: - odsetki za zwłokę od należności podatkowych w kolumnie ,,Zaległości ” Na gruncie prawa podatkowego odsetki za zwłokę nie mogą być traktowane na równi z zaległością podatkową. Są to dwie różne kategorie prawa regulowane odrębnie w przepisach działu III ustawy ,,Ordynacja podatkowa”. Stąd naliczone i zaewidencjonowane na koniec każdego kwartału odsetki za zwłokę od należności podatkowych powinny być wykazywane w sprawozdaniu w odrębnym paragrafie odsetkowym tylko w kolumnie ,, Należności pozostałe do zapłaty – ogółem”. Nie ujmuje się ich w kolumnie 10 ,, Zaległości ”. Powyższe stanowisko zajęło Ministerstwo Finansów w piśmie: Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego z dn. 3.08.2007 r Nr ST2-4834104/2007/1356. Natomiast odmiennie przedstawia się problem ujęcia w sprawozdaniu odsetek za zwłokę od należności innych niż podatkowe. Odsetki od należności wynikających z umów cywilnoprawnych posiadają pewne cechy odmienne od odsetek za zwłokę przewidzianych w Ordynacji podatkowej. Do kwestii tych zaległych odsetek odnoszą się przepisy art. 482 §1 i art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego, które wprost posługują się pojęciem ,,zaległe odsetki”. W związku z tym naliczone odsetki od tych należności do których nie stosuje się przepisów ustawy Ordynacji podatkowej należy wykazywać 1 w sprawozdaniu w odrębnych paragrafach odsetkowych w kolumnie ,,Należności pozostałe do zapłaty-ogółem oraz w kolumnie 10 ,,Zaległości”. W kwestii tej stanowisko zajęło Ministerstwo Finansów w piśmie Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego z dn. 22.01.2008 r Nr ST2-4834/17/HSZ/2008/1975. Odsetki, o których mowa powyżej , nie wykazuje się w sprawozdaniu Rb-N, w którym należy ujmować tylko wartość nominalną należności. - środki otrzymane w okresie sprawozdawczym – kolumna ,,Dochody otrzymane” z tytułu subwencji, dotacji, udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymywanych z centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa jak również dochodów otrzymywanych z urzędów skarbowych. Zgodnie z §3 ust. 2 pkt 3 i 4 instrukcji Nr 34 do Rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej dochody otrzymane sprawozdania zbiorczego powinny być wykazane za dany okres sprawozdawczy w kwocie faktycznie otrzymanych środków na rachunek bieżący - subkonto dochodów, tj. zrealizowanych kasowo, zarówno przez jednostki samorządu terytorialnego jak i podległe im jednostki. I tak np. w sprawozdaniu za rok subwencja oświatowa i dotacje wykazane w kolumnie ,,Dochody wykonane” powinny wynikać z konta 901 – ,,Dochody budżetowe ”, a w kolumnie ,,Dochody otrzymane” z konta 133 – Rachunek bieżący budżetu – subkonto dochodów. Udziały jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, otrzymane z centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa, wykazuje się w sprawozdaniu rocznym w kolumnie ,,Dochody wykonane”, wyłącznie kwoty, które zostały przekazane do JST należne za okres, którego sprawozdanie dotyczy. Natomiast w sprawozdaniu rocznym należy również uwzględnić ratę za miesiąc grudzień, która wpłynie w styczniu następnego roku. Natomiast w ,, dochodach otrzymanych” wykazuje się kwoty udziałów, które wpłynęły na rachunek bankowy JST w okresie sprawozdawczym ( bez rat, które wpłynęły w styczniu 2008 r. a dotyczyły 2007r, a z ratą która wpłynęła w 2007 r. za rok 2006 – tą samo wykazujemy subwencję ). 2 Tę samą zasadę należy stosować również w odniesieniu do dochodów pobieranych przez urzędy skarbowe na rzecz jst i przekazywanych w odpowiednich terminach na rachunki bankowe jst. Dane wykazywane w sprawozdaniach otrzymanych z urzędów skarbowych w kolumnach ,,Potrącenia”, ,,Dochody otrzymane” oraz salda końcowe - ,,Należności pozostałe do zapłaty” ogółem (kolumna 9) ustala się indywidualnie dla każdego rozdziału i paragrafu w oparciu o prowadzone urządzenia finansowo księgowe. - umorzone odsetki w podatkach i opłatach w kolumnie 14 ,,umorzenie zaległości podatkowych” wynikających z decyzji właściwych organów gminy lub miast na prawach powiatu. Wykazywane w tej kolumnie umorzone odsetki od zaległych należności powinny być ujęte w odpowiednim dziale i rozdziale w §091 – Odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu podatków i opłat. Natomiast umorzone zaległości podatkowe zarówno bieżące , jak i zaległe powinny być zgodne z rejestrem przypisów i odpisów i wykazywane przy odpowiednim paragrafie podatkowym. - należne dochody gminy, powiatu i miast na prawach powiatu z tytułu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jst ustawami. W sprawozdaniu Rb-27S kwoty tych dochodów winny być zgodne z odpowiednimi danymi wykazanymi w sprawozdaniu Rb-27 ZZ z wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jst ustawami. Wpływy ze zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych wypłaconych przez gminę (ośrodek pomocy społecznej) z dotacji celowej otrzymanej z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej, dokonane w tym samym roku budżetowym, w którym została przyznana dotacja celowa pomniejszają 3 kwotę wykonanych wydatków w tym samym roku, a więc mogą być przyznane na wznowienie wydatków na świadczenia rodzinne. Wpływy z tytułu naliczonych odsetek należy zakwalifikować jako dochody związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej i przekazać na subkonto dochodów budżetu państwa do wojewody. Natomiast wpływy ze zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych wypłaconych przez gminę i dokonanych po zakończeniu roku budżetowego, w którym została przyznana dotacja celowa ( wraz z odsetkami ) powinny być ujęte: - po stronie dochodów w § 097 - ,, wpływy z różnych dochodów ” jeśli środki z tego tytułu są przyjmowane na dochody jednostki budżetowej, jaką jest ośrodek pomocy społecznej, - po stronie dochodów w §291 - ,, wpływy ze zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości – jeśli środki z tego tytułu są przyjmowane na dochody gminy, środki te należy przekazać w tym samym paragrafie po stronie wydatków do budżetu wojewody. Odzyskane, nienależnie wpłacone ze środków budżetu państwa zasiłki i świadczenia rodzinne, nie są dochodem związanym z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej, nie ma więc podstaw do pobrania przez gminę 5% odzyskanej kwoty i wykazania jej w sprawozdaniu Rb- 27ZZ. - dane w poszczególnych kolumnach co skutkowało brakiem bilansowania się tego sprawozdania. Zgodnie z §3 ust. 1 pkt. 8 instrukcji Nr 34 do Rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości kwoty wykazywane w poszczególnych podziałkach klasyfikacyjnych powinny bilansować się następująco: Należności minus potrącenia minus dochody wykonane (wpływy minus zwroty) równają się należnościom pozostałym do zapłaty minus nadpłaty. 4 II. Błędnie w sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych jednostek samorządu terytorialnego wykazywano: - zaangażowanie planu wydatków budżetowych na koniec roku Na podstawie zmienionego §8 ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia MF w sprawie sprawozdawczości budżetowej w kolumnie ,,Zaangażowanie” wykazuje się dane dotyczące zaangażowania planu wydatków budżetowych roku bieżącego na podstawie obrotów wynikających ze strony Ma konta 998 - ,,Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego”. Do końca 2007r wykazywało się również stronę Ma konta 997 – ,,Zaangażowanie środków funduszy pomocowych” czyli tę część wartości umów, decyzji i innych porozumień lub postanowień, których wykonanie spowoduje wykorzystanie środków funduszy pomocowych na cele wskazane w przepisie lub umowie. Konto 998 na koniec roku wykazuje tylko zrealizowane wydatki w danym roku nie wykazuje salda, ponieważ wszystkie zobowiązania przeksięgowuje się na konto 999 - ,,Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat” i będą one obciążały plan finansowy następnego roku, a więc nie ujmuje się je w zaangażowaniu w roku, w którym powstały (dotyczy to tylko sytuacji na koniec roku). - wydatki niewygasające Środki na wydatki, które nie wygasły z upływem roku winny być wykazywane tylko w sprawozdaniu rocznym zbiorczym w kolumnie 9 ,,Wydatki, które nie wygasły z upływem roku” jak również w kolumnie 7 ,,Zaangażowanie” oraz w kolumnie 6 ,,Wykonane wydatki”. Natomiast w sprawozdaniu jednostkowym jednostki budżetowej należy wykazać niezrealizowany plan wydatków. Ustalenie przez organ stanowiący wykazu wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego nie jest zaciągnięciem zobowiązania w tym zakresie tylko wydatkiem powstałym w wyniku przekazania środków finansowych na subkonto podstawowego rachunku bankowego jst. 5 Nie przekazanie środków na wyodrębniony rachunek oznaczałoby to, że organ nie wykonał woli organu stanowiącego. Księguje się je na koncie 903 – ,,Niewykonane wydatki” w korespondencji z kontem 904 – Niewygasające wydatki. Saldo konta 903 pod datą ostatniego dnia roku budżetowego przenosi się na konto 961 – Niedobór lub nadwyżka budżetu i w ten sposób wpływa na wynik budżetu danego roku. III. Błędnie w sprawozdaniu Rb-ST o stanie środków na rachunkach bankowych jednostek samorządu terytorialnego wykazywano: - środki dotacji i subwencji będących na rachunku budżetu jst, które zostały przekazane w grudniu na styczeń następnego roku. Z układu sprawozdania wynika, że wykazane środki na rachunku budżetu jst nie mogą być niższe od sumy stanu środków z poszczególnych źródeł wykazanych w poz. 1-3. W JST zdarzają się sytuacje, że środki pochodzące z subwencji oświatowej i dotacji, które wpływają na rachunek JST w grudniu, a są przeznaczone na wydatki na miesiąc styczeń są wykorzystywane na pokrycie zobowiązań powstałych na koniec roku, na poczet środków pochodzących z udziałów, które wpłyną na rachunek JST w styczniu. Wówczas nie możemy w tym sprawozdaniu pokazywać w poz. środki dotacji i subwencji przekazane na styczeń następnego roku w wysokości faktycznie otrzymanych tylko w kwocie jaka pozostała na rachunku budżetu na koniec roku , oczywiście składając stosowne w tej kwestii wyjaśnienie. Zmieniony §24 zał. Nr 34 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości wyraźnie zaznacza, że w sprawozdaniu tym wykazuje się stan środków na rachunku budżetu JST (dotychczas należało także uwzględniać środki na rachunkach jednostek budżetowych) na podstawie dowodów bankowych, zgodnych z zapisami w księgowości banku. W związku z tym opisana powyżej sytuacja nie należy do poprawnych, ale praktyka pokazuje, że sytuacja opisana powyżej zdarza się. 6 Wykazane w tym sprawozdaniu dane dotyczące stanu środków na rachunku wydatków niewygasających mogą być wyższe od kwoty wykazanej w sprawozdaniu Rb-28S o naliczone i przypisane przez bank odsetki. Powyższe sprawozdanie sporządza się tylko na koniec roku. Zmiana tego sprawozdania została wprowadzona Rozporządzeniem MF z dnia 25.01.2008r zmieniającym rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości budżetowej i na nowych zasadach było sporządzane za rok 2007. Nowe sprawozdanie budzi jednak wątpliwości, co w kwestii środków na rachunku wydatków niewygasających określonych w art. 191 ust. 1a u.f.p. Zgodnie z nim, nie wygasają z mocy ustawy wydatki budżetowe przeznaczone na programy i projekty realizowane przy udziale środków z budżetu UE i innych zagranicznych (art. 5 ust. 3 pkt. 2-4 u.f.p ). Dotyczy to środków pochodzących zarówno ze źródeł zagranicznych, jak i wkładu krajowego umieszczonych na wyodrębnionych rachunkach poszczególnych projektów (często utworzonych przy jednostkach organizacyjnych JST, które z reguły realizują zadania w ramach projektów UE) i co do zasady, nie podlegają przeksięgowaniu z końcem roku na subkonto rachunku budżetu JST. W związku z tym, że środki te pozostają na wyodrębnionych rachunkach utworzonych przy jednostkach organizacyjnych nie ma podstaw do wykazania ich w sprawozdaniu w pozycji ,,stan środków na rachunku wydatków niewygasających, ponieważ sprawozdanie to obejmuje tylko stan środków na rachunku JST. W związku z tym nie ma również podstaw do wykazania ich w pozycji ,,stan środków funduszy pomocowych” W piśmie Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego z dnia 24 stycznia 2008r Nr ST2-4800/Rb-5/KRL/08/7799/144 Ministerstwo Finansów poinformowało, że w wierszu ,,Informacja o środkach na rachunkach bankowych jednostek samorządu terytorialnego’’ powinny być ujęte uzupełniające informacje do danych wykazanych w pozycji ,,Stan środków na rachunku budżetu JST” dotyczące stanu środków funduszy pomocowych występujących w JST. W związku z tym stanowiskiem środki funduszy pomocowych, które pozostają na rachunkach w jednostkach organizacyjnych nie będą wykazywane. 7 IV. Błędy w sprawozdaniach finansowych zakładów Rb-3X z wykonania budżetowych, planów gospodarstw pomocniczych, funduszy celowych nieposiadających osobowości prawnej oraz dochodów własnych jednostek budżetowych i wydatków nimi sfinansowanych. Sprawozdanie Rb-30 z wykonania planów finansowych zakładów budżetowych - W dziale A ,,Przychody” w kolumnie ,,Wykonanie” wykazywano otrzymaną dotację przedmiotową podlegającą opodatkowaniu w świetle przepisów podatkowych podatkiem VAT w kwocie brutto, a nie netto. Pismo Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego MF z dnia 6 kwietnia 2005r Nr ST2-4834-42/2005/1243 Informację o rozliczeniu kasowym z urzędem skarbowym z tytułu podatku VAT od otrzymanych dotacji przedmiotowych wykazujemy w informacji 2 części D sprawozdania. - Nie wykazywano naliczonego podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z deklaracją CIT. W sytuacji gdy kwota wpłat zaliczkowych w ciągu roku przewyższa ostateczną kwotę wynikającą z rozliczenia rocznego wówczas w dziale B w poz. P 110 wykazujemy kwotę zgodną z deklaracją CIT, a w informacji 2 działu D w poz. Z 100 kwotę faktycznie wpłaconą w okresie sprawozdawczym na rachunek urzędu skarbowego. Powstała w ten sposób nadpłata zaewidencjonowana winna być na koncie 225- rozrachunki z budżetami w korespondencji z kontem 870- podatki i obowiązkowe rozliczenia z budżetem obciążające wynik finansowy i wykazana w dziale C w wierszu W 020 – Należności netto. W sytuacji odwrotnej kiedy suma zaliczek wpłaconych jest niższa niż wynika to z rozliczenia rocznego wówczas postępujemy podobnie jak w przykładzie powyżej z wyjątkiem kwot wykazanych w dziale C, ponieważ tu wystąpiło zobowiązanie wobec urzędu skarbowego, a nie należność 8 i wykazujemy go w wierszu W 040 - Zobowiązania i inne rozliczenia. Sposób księgowania jak wyżej. Innym przykładem może być sytuacja gdy zakład w ciągu roku nie wpłacał podatku, a z rozliczenia rocznego wynikało, że jest zobowiązany zapłacić podatek wówczas kwotę należnego podatku wynikającego z CIT wykazuje w części B sprawozdania w wierszu P110 i w dziale C w wierszu W 040. Sposób księgowania analogiczny jak wyżej. - Nie wykazywano należnej dla budżetu JST nadwyżki środków obrotowych w sytuacji kiedy osiągnięty faktyczny stan środków obrotowych na koniec roku pomniejszony o otrzymane darowizny pieniężne był wyższy od planowanego. Zasady ustalania nadwyżki środków obrotowych i terminy ich wpłat do budżetu zostały określone w przepisach §47-49 rozporządzenia MF z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych… W sytuacji powstania obowiązku odprowadzenia nadwyżki środków obrotowych do budżetu należy ją zaewidencjonować na koncie 225 w korespondencji z kontem 820 - Rozliczenie wyniku finansowego. Wówczas naliczona kwota nadwyżki środków obrotowych winna być wykazana w dziale B sprawozdania w wierszu P 120 i dziale C w wierszu W 040. W praktyce działalność wielu funkcjonujących w JST zakładów budżetowych jest deficytowych i dotowanych z budżetu stąd nie planuje się u nich wpłaty do budżetu nadwyżki środków obrotowych. Niemniej jednak może się zdarzyć, że zakład budżetowy, który nie planował wpłaty do budżetu na koniec roku obrotowego, wypracuje skutkującej konieczność nadwyżkę środków odprowadzenia jej obrotowych do w budżetu. wysokości Zgodnie z obowiązującymi przepisami powinno to nastąpić w terminie 15 dni od złożenia rocznego sprawozdania finansowego (bilansu). - W dziale A ,,Przychody” ujawniono pojedyncze przypadki wykazywania dotacji na inwestycje otrzymanych od JST. Zgodnie z §22 ust. 1 załącznika Nr 31 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej w dziale A wykazuje się dotacje bez dotacji na 9 finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji. Zgodnie z ewidencją księgową dotacja na inwestycje nie jest księgowana na koncie 740 tylko bezpośrednio wpływa na zwiększenie funduszu jednostki na konto 800. Informacje o finansowaniu inwestycji winny być wykazywane w informacji 1 działu D. W kolumnie wykonanie ujmujemy kasowo zrealizowane koszty inwestycyjne, a ewentualnie powstałe zobowiązania pokazujemy w wierszach od U 300 do U 303 jak również w części C sprawozdania w wierszach od W 040 do W 043. - W dziale C w pojedynczych przypadkach w wierszu W 010 – Środki pieniężne ( w tym środki w kasie ) wykazano środki ZFŚS. W wierszu tym ujmujemy tylko te środki na rachunku bankowym, które służą do wykonywania podstawowej działalności statutowej zakładu. Środki ZFŚS nie wykazuje się również w sprawozdaniu Rb-N zgodnie z §19 ust. 6 załącznika Nr 34 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej . - W dziale C w wierszu W 020 ujawniono przypadki wykazywania należności łącznie z należnościami , na które utworzono odpisy aktualizujące . Stosownie do §22 ust. 4 instrukcji stanowiącej załącznik Nr 31 do w/w rozporządzenia, dane w wierszu W 020 należy wykazywać w kwotach netto tj. należności po pomniejszeniu o odpis aktualizujący oraz odsetki od należności niezapłaconych w terminie. Informację o odpisach i odsetkach podajemy w wierszach W 021 i W 022. Ponadto w sprawozdaniach wykazywano w dziale C w danych uzupełniających dotyczących należności i zobowiązań kwoty wyższe od danych przedstawionych w wierszu W 020 i W 040. Zgodnie z §22 ust. 5 przywołanego rozporządzenia określono, iż w danych uzupełniających dotyczących należności i zobowiązań, w wierszach W 080, W 081, W 090, W 092, W093 i W094 należy wykazywać część należności i zobowiązań spośród wymienionych w wierszach W 020 i W 040. 10 Oznacza to, że w danych uzupełniających (W 080 i W 081) należy wykazywać należności netto, natomiast w zakresie zobowiązań, dane uzupełniające powinny być wykazywane w kwotach brutto. Dane te powinny wynikać z ewidencji rozrachunków zgodnie z prowadzonymi księgami rachunkowymi. Należności wykazywane w części C sprawozdania powinny być pomniejszone o nadpłaty. - W niektórych sprawozdaniach nie wykazano danych w zakresie odpisów amortyzacyjnych i pokrycia amortyzacji w dziale A w wierszu I 110 i dziale B wierszu I 100. Sprawozdanie Rb-31 z wykonania planów finansowych gospodarstw pomocniczych - W sprawozdaniu tym wystąpiły podobne problemy z wykazywaniem podatku dochodowego od osób prawnych, należności i zobowiązań i podatku VAT od otrzymanych dotacji przedmiotowych. Zasady przedstawiania tych danych w sprawozdaniu zostały omówione powyżej. W przypadku podatku dochodowego od osób prawnych gdy gospodarstwo korzysta ze zwolnienia ustawowego na mocy art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych JST zobowiązane są ten podatek naliczyć i wykazać w dziale C w wierszu Q 110 i 111 sprawozdania, a środki z tego zwolnienia przekazać na cele wskazane w w/w ustawie tj. zwiększenie środków obrotowych gospodarstwa pomocniczego ( w księgach rachunkowych ewidencjonujemy tą operację Wn 870 – Podatki i obowiązkowe rozliczenia z budżetem obciążające wynik finansowy Ma 800 – Fundusz jednostki ) oraz finansowanie inwestycji jednostek budżetowych w zakresie inwestycji dla gospodarstwa pomocniczego tej jednostki ( operacje tą księgujemy w gospodarstwie Wn 870 Ma 240 ). Jednostka budżetowa przy, której utworzono gospodarstwo przejmuje w roku następnym środki 11 z gospodarstwa i księguje Wn- 139 – Inne rachunki bankowe Ma 240 i równoległy zapis Wn 240 Ma 800. Stosownie do przepisu §60 ust.1 rozporządzenia MF z dnia 29.06.2006r w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych… gospodarstwo pomocnicze po obowiązkowym obciążeniu wyniku finansowego z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych oraz innych obciążeń określonych przepisami, wpłaca do budżetu, za pośrednictwem jednostki budżetowej, połowę zysku. Stosownie zaś do uregulowań ust.3 tego paragrafu decyzję o przeznaczeniu pozostałej w gospodarstwie pomocniczym części zysku podejmuje kierownik jednostki budżetowej. W świetle §60 ust. 4 decyzje o sposobie wykorzystania części zysku gospodarstwa pomocniczego, przekazanego do jednostki budżetowej na dofinansowanie inwestycji tej jednostki budżetowej, w tym zakresie inwestycji gospodarstwa pomocniczego, podejmuje kierownik jednostki budżetowej. - Nieprawidłowo pokazywano w dziale D w wierszu T 100 w kolumnie wykonanie kwotę zysku po podziale pozostającego w gospodarstwie. Zgodnie z §23 ust. 7 załącznika Nr 31 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej kwota zysku wykazana w wierszu T 100 powinna być zgodna z kwotą wykazaną w wierszu R 100 części C sprawozdania. Natomiast kwota straty wykazana w wierszu T 200 działu D powinna być zgodna z kwotą wykazaną w wierszu R 110 części C sprawozdania. Jak również kwota podana w wierszu T 210zmniejszenie środków obrotowych na pokrycie straty powinna być taka sama jak w wierszu R 110 części C. Jeśli w sprawozdaniach zbiorczych gospodarstw pomocniczych wystąpi zarówno zysk jak i strata wówczas w dziale C ma zastosowanie następująca formuła: S 100=Q110+ Q120+ R200+R110. 12 V. Błędy w sprawozdaniach o zobowiązaniach i należnościach jednostek sektora finansów publicznych posiadających osobowość prawną. Najczęściej błędnie sporządzone zostały sprawozdania Rb-UZ: - zgodnie z regulacją §14 ust. 3 instrukcji do rozporządzenia, ta sama kwota zobowiązań z tytułu wyemitowanych papierów wartościowych musi być wykazana w tabeli A, w wierszu B1 tabeli B oraz w wierszu 1 tabeli C1 i C2 sprawozdania Rb-UZ i musi być zgodna z kwotą wykazaną w wierszu E1 tabeli A sprawozdania Rb-Z, - ta sama kwota zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek musi być wykazana w wierszu B2 tabeli B oraz w wierszu 1 tabeli C3 i C 4 sprawozdania Rb-UZ i musi być zgodna z kwota wykazaną w wierszu E2 tabeli A sprawozdania Rb-Z, - w tabeli C3 sprawozdania Rb-UZ niespłacone zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek klasyfikowane są według ich pierwotnego terminu zapadalności, a w tabeli C4 te same zobowiązania ujmowane są według pozostałego terminu zapadalności. Zgodnie § 20e ust. 2 i 3 instrukcji poprzez pierwotny termin zapadalności należy rozumieć termin wynikający z umowy, do końca którego dane zobowiązanie dłużnik zobowiązał się spłacić. W przypadku aneksowania umów, za pierwotny termin spłaty zobowiązania uznaje się nowy termin wynikający z aneksu. Poprzez pozostały termin zapadalności należy rozumieć termin, który pozostał do spłaty danego zobowiązania licząc od ostatniego dnia okresu sprawozdawczego, za który sporządzane jest sprawozdanie. Przykład: Jeśli jednostka zaciągnęła kredyt w kwocie 500.000 zł na 3 lata, to po dwuletnim okresie spłaty pozostająca do spłacenia kwota np. 150.000 zł winna być wykazana w kolumnie 2 i 4 tabeli C3, ponieważ pierwotny termin zapadalności wynosi 3 lata. Tę samą kwotę 150.000 zł należy wpisać 13 w kolumnie 2 i w pozostałych tabeli C4 sprawozdania Rb-UZ, zgodnie z harmonogramem spłat (licząc od ostatniego dnia okresu za który sporządzone jest sprawozdanie). VI. Najczęstsze błędy w bilansie z wykonania budżetu - błędnie wykazywano nadwyżkę lub niedobór z wykonania budżetu w wierszu II.1. Wiersz II. 1 – nadwyżka lub niedobór wykonania budżetu stanowi sumę wierszy od II.1.1 do II.1.4, czyli sumę kwot nadwyżki lub niedoboru budżetu, niewykonanych wydatków oraz wyniku na funduszach pomocowych. Kwota wykazana w tym wierszu powinna być zgodna z wierszem C Nadwyżka lub Deficyt ze sprawozdania Rb-NDS. Moim zdaniem wyjątek stanowią mylne obciążenia lub uznania rachunków bieżących ujmowane w sprawozdaniu Rb-28 S w symbolu 4990 zamiast paragrafu nie stanowiące dochodów lub wydatków budżetowych – konto 901, 902, 903, 907, 908 (niewłaściwe obciążenie wykazuje się zapisem zwykłym, a niewłaściwe uznanie rachunku – jako liczbę ujemną), które zawyżają bądź zaniżają faktycznie kasowo zrealizowane wydatki. W takiej sytuacji kwota wykazana w poz. II.1 bilansu winna być wykazana bez kwot wykazanych w symbolu 4990 w sprawozdaniu Rb-28S. W poz. II.1.1 lub II.1.2 odpowiednio nadwyżkę lub niedobór budżetu wykazujemy jako różnicę między dochodami ujmowanymi na koncie 901 ,,Dochody budżetowe” a wydatkami ujmowanymi na koncie 902 - ,,Wydatki budżetowe ”. W poz. II.1.3 wykazujemy wartość niewykonanych wydatków (art. 191 u.f.p) Ewidencjonowanych na koncie 903 - ,, Niewykonane wydatki ”. W poz. II.1.4 wykazujemy wykonany w roku budżetowym wynik na funduszach pomocowych , czyli różnicę pomiędzy dochodami ujmowanymi na 14 koncie 907 -,,Dochody z funduszy pomocowych” a wydatkami ujmowanymi na koncie 908 - „Wydatki z funduszy pomocowych”. - błędnie wykazywano kwoty w wierszu II.4 ,,Fundusze pomocowe” (bez poz.1.4) W pozycji tej wykazujemy saldo konta 967 - ,,Fundusze pomocowe” na dzień 1 stycznia danego roku budżetowego oraz jego zmiany wynikające m.in. z rozliczenia wydatków niezrefundowanych (przeksięgowanych na konto 960 - ,,Skumulowana Odzwierciedleniem nadwyżka tego lub konta niedobór jest stan na zasobach zaangażowania budżetu”). funduszy pomocowych z lat ubiegłych . 15 BILANS Z WYKONANIA BUDŻETU PAŃSTWA, BUDŻETU JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej BILANS z wykonania budżetu państwa, jednostki samorządu terytorialnego Adresat: Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie Wysłać bez pisma przewodniego Numer identyfikacyjny REGON sporządzony na dzień AKTYWA Stan na początek roku Stan na koniec roku I Środki pieniężne 31-12-2007 r. PASYWA Stan na początek roku Stan na koniec roku I Zobowiązania suma od I.1.1 do I.1.3 I.1 Zobowiązania finansowe Suma od I.1.1 do I.1.2 I.1.1 Środki pieniężne budżetu Konto 133 I.1.1 Krótkoterminowe (do 12 miesięcy) Konto 134, 260 I.1.2 Środki pieniężne funduszy pomocowych Konto 137,138 I.1.2 Długoterminowe (powyżej 12 miesięcy) I.1.3 Pozostałe środki pieniężne Konto 139, 140 I.2 Zobowiązania wobec budżetów I.1 Środki pieniężne Konto 134, 260, 268 Saldo Ma 224 II Należności i rozliczenia Suma od II.1 doII.3 I.3 Pozostałe zobowiązania II.1 Należności finansowe Suma od II 1.1 do II.1.2 II Aktywa netto budżetu Suma od II.1 do II.6 II.1.1 Krótkoterminowe (do 12 miesięcy) Konto 250 II.1 Nadwyżka (+) lub niedobór (-) wykonania budżetu Suma od II.1.1 doII 1.4 (wynik z RbNDS) II.1.2 Długoterminowe (powyżej 12 miesięcy) Konto 250 II.1.1 Nadwyżka budżetu (+) II.2 Należności od budżetów II.3 Pozostałe należności i rozliczenia III Inne aktywa Saldo Wn konta 224 Konta:222, 223, 225, 227, 228 i saldo Wn 240 Wn 909 II.1.2 Niedobór budżetu (-) II.1.3 Niewykonane wydatki () Saldo Ma 240 (k.901-k.902) (k.902-k.901) Wn 903 II.1.4 Wynik na funduszach pomocowych (+,-) + (k.907 – k.908) - (k.908-k.907) II.2 Wynik na operacjach niekasowych (+,-) Saldo konto 962 II.3 Rezerwa na niewygasające wydatki II.4 Fundusze pomocowe (bez pozycji 1.4) Ma 904 +, - konto 967 ( stan na dn. 1.01.2007) 16 II.5 Środki z prywatyzacji Konto 968 II.6 Skumulowana nadwyżka lub niedobór na zasobach budżetu (+,-) Konto 960 Ma 909 III Inne pasywa Suma aktywów (główny księgowy budżetu państwa, skarbnik) Suma pasywów rok, miesiąc, dzień (minister,członkowie zarządu) Informacje uzupełniające: 1. Udzielone gwarancje i poręczenia ................................................................................ 2. Otrzymane gwarancje i poręczenia ............................................................................... 3. Inne informacje istotne dla rzetelności i przejrzystości budżetu ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 17 Zmiany w sprawozdawczości jednostek samorządu terytorialnego na 2008 r Rozporządzenie MF z dnia 25 stycznia 2008 r zmieniające rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości budżetowej wprowadziło następujące zmiany: w celu ujednolicenia sprawozdawczości wprowadzono zmiany formularzy sprawozdawczych z zakresu długu publicznego ( Rb-Z ) i należności ( Rb-N ) oraz dodatkowe sprawozdania roczne : Rb-UZ – roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie zobowiązań i Rb-UN – roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie należności. Dla potrzeb rachunków narodowych uszczegółowione zostały grupy wierzycieli i dłużników poza sektorem finansów publicznych. Szczegółowy podział tych wierzycieli i dłużników w układzie podmiotowym określony został w §12 ust. 2 oraz § 20 ust.2 tegoż rozporządzenia. W związku z tak szczegółowym podziałem wierzycieli oraz dłużników na odpowiednio zdefiniowane grupy, JST już teraz muszą bardzo dokładnie zapoznać się z podziałem wierzycieli i dłużników i definicjami poszczególnych grup, aby móc w odpowiedni sposób wyodrębnić albo umożliwić wygenerowanie z ksiąg i ewidencji, będących podstawą do wykazania danych w nowym układzie, poszczególne grupy podmiotów. Należy również wspomnieć, że rozporządzeniem tym wprowadzono inne zmiany w tych sprawozdaniach, a mianowicie: W sprawozdaniu Rb-N: - zmienił się układ wierszy i kolumn - ujęcie przedmiotowe rozszerzono o aktywa finansowe –gotówka oraz dokonano podziału depozytów (na żądanie oraz terminowe ). - wprowadzono w układzie przedmiotowym dodatkowe informacje dotyczące należności niewymagalnych. - dodano w części B zestawienie dotyczące należności z tytułu udzielonych gwarancji. 18 W kwestii ujęcia w sprawozdaniu Rb-N aktywów finansowych w postaci gotówki i depozytów Ministerstwo Finansów zajęło stanowisko w piśmie Departamentu Należności i Zobowiązań Finansowych Państwa z dnia 11.09.2007r Nr NZ/W-8/MO/0657-103/2007/4056 oraz z dnia 10.09.2007r Nr NZ/53/KMS/657138/2007/4051. W sprawozdaniu Rb-Z: - zrezygnowano z zestawień na temat zaciągniętych kredytów i pożyczek walutowych oraz wyemitowanych papierów wartościowych. - zestawienie dotyczące udzielonych gwarancji ograniczono do zobowiązań Po raz pierwszy JST sporządzają te sprawozdania w zmienionej wersji za I kwartał 2008 r. Obowiązek sporządzania uzupełniających danych do sprawozdania Rb-N i Rb-Z na koniec IV kw. na druku sprawozdania Rb-UN i RB-UZ będzie po raz pierwszy za 2008 r. W związku ze skróceniem terminów przekazywania wstępnych danych dotyczących wykonania dochodów i wydatków JST wprowadzono obowiązek przekazywania przez JST sprawozdań Rb-27S i Rb-28S za miesiąc grudzień do RIO w terminie do 22 stycznia roku następnego po roku sprawozdawczym, W związku ze zmianami w ustawie o finansach publicznych formularz Rb-NDS – sprawozdanie o nadwyżce/deficycie został dostosowany do przepisów art. 5 ust. 3. Zrezygnowano z wykazywania danych dotyczących lokat, W związku z nowelizacją ustawy o finansach publicznych zmieniono formularz Rb-ST, w którym uwzględniono tylko informacje dotyczące stanu środków finansowych na rachunkach bankowych JST. Wprowadzono także jednolity zapis dotyczący zaangażowania, wykazywanego w sprawozdaniu Rb-28 i Rb-28S. Na podstawie zmienionego §8 ust. 2 pkt 2 w kolumnie ,,Zaangażowanie” wykazuje się dane dotyczące zaangażowania planu 19 wydatków budżetowych roku bieżącego na podstawie obrotów wynikających ze strony Ma konta 998 – ,,Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego”. W związku z nowym brzmieniem art. 144 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r o finansach publicznych, dotacje udzielone z budżetu państwa w części niewykorzystanej do końca roku budżetowego, podlegają zwrotowi do dnia 15 lutego następnego roku ( zmiana dotyczy informacji zawartych w sprawozdaniach Rb-50 i Rb-27S ). W celu uzyskania informacji o przepływach środków dotyczących dotacji rozwojowych pomiędzy JST w sprawozdaniu Rb-28S dodano tabelę, którą wypełniają tylko samorządy województw. 20