Klasyfikacja nowotworów

Klasyfikacja nowotworów
narządów płciowych żeńskich
dr med. Andrzej J. Kowalski
I Katedra Ginekologii i Położnictwa
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Klinika Ginekologii Operacyjnej
i Onkologii Ginekologicznej
PODZIAŁ KLINICZNY
 NOWOTWORY SZYJKI





MACICY
NOWOTWORY TRZONU
MACICY
NOWOTWORY JAJNIKA
NOWOTWORY SROMU
NOWOTWORY POCHWY
NOWOTWORY JAJOWODU
RAK SZYJKI MACICY
KLASYFIKACJA MORFOLOGICZNA:
 NIENACIEKAJĄCE: CIN 1, 2, 3, CIS
 NACIEKAJĄCE:
 CA PLANOEPITHELIALE RECENS (invasio punctata
aut suprficialis)
 CA PLANOEPITHELIALE INVASIVUM (keratodes,
akeratodes, microcellulare, verrucosum)
 ADENOCARCINOMA
 INNE
RAK SZYJKI MACICY
STOPNIE ZAAWANSOWANIA
KLINICZNEGO wg. FIGO
0 – przedinwazyjny
I – tylko cz. pochwowa
Ia1
– inwazja punktowa lub powierzchniowa
Ia2
– inwazja do 5x7 mm
Ib – inwazja ograniczona do większej cz, szyjki
II – przymacicza i/lub pochwa
Iia – dochodzi do 1/3 dolnej cz. pochwy
Iib – obejmuje przymacicza ale nie dochodzi do kości
III – obejmuje całą miednicę mniejszą
IV – nacieka pęcherz moczowy i/lub odbytnicę oraz występują
przerzuty odległe
RAK SZYJKI MACICY
 STANY
PRZEDNOWOTWOROWE:
 Dysplazja szyjki macicy
 Rogowacenie przerostowe
 Brodawczak płaskonabłonkowy
RAK SZYJKI MACICY
INNE NOWOTWORY SZYJKI
MACICY:
 Rak gruczołowy szyjki macicy
 Mięsak groniasty
 Mięśniak szyjki macicy
NOWOTWORY TRZONU
MACICY
 ZŁOŚLIWE
 NABŁONKOWE – rak endometrium
 MEZENCHYMALNE – mięsak podścieliskowy, mięsak
gładkokomórkowy, guz mezodermalny mieszany,
mięsako-rak
 NOWOTWORY TROFOBLASTU
 NIEZŁOŚLIWE
 MEZENCHYMALNE – mięśniaki macicy
RAK ENDOMETRIUM
STANY
PRZEDNOWOTWOROWE
 PROSTY ROZROST ENDOMETRIUM
 GRUCZOŁOWY ROZROST
ENDOMETRIUM
 Torbielowaty
 Gruczolakowaty bez atypii
 Atypowy, małego, średniego i dużego stopnia
RAK ENDOMETRIUM
STOPNIE ZAAWANSOWANIA KLINICZNEGO
wg. FIGO
Ia - tylko trzon poniżej ½ grubości ściany
Ib - tylko trzon powyżej ½ grubości ściany
II – nowotwór obejmuje szyjkę
III – nowotwór przechodzi granice macicy, ale nie przekracza miednicy
mniejszej, możliwe przerzuty do pochwy i/lub jajnika
IVa – nacieka pęcherz, odbytnicę, esicę
IVb – przerzuty odległe
STOPNIE ZRÓŻNICOWANIA
MORFOLOGICZNEGO
G1 – wysokozróżnicowany
G2 – średniozróżnicowany, obecne ogniska raka litego
G3 – przewaga raka litego
MIĘSAK PODŚCIELISKOWY
1.Nodulus stromatosus
2.Stromatosis
endolymphatica
3.Sarcoma stromale
(podział jest uzależniony od stosunku nowotworu do otoczenia!)
MIĘSAK
GŁADKOKOMÓRKOWY
-
Leiomyomatosis intravenosa
Leyomyoma metastaticum
Leyomyoblastoma
Leyomyomatosis peritonealis disseminata
(podział histologiczno-kliniczny)
CHOROBY ROZROSTOWE
TROFOBLASTU
 ZAŚNIAD GRONIASTY
 Całkowity
 Częściowy
 ZAŚNIAD GRONIASTY INWAZYJNY
 Tylko macicy
 Z przerzutami
 RAK KOSMÓWKI
 Tylko macicy
 Z przerzutami (z małym i dużym ryzykiem)
 PRZTRWAŁA CHOROBA TROFOBLASTYCZNA
NOWOTWORY
TROFOBLASTU
KLASYFIKACJA WG. FIGO
I – ograniczony do trzonu macicy
II – ograniczony do narządów
płciowych
III – dodatkowo przerzuty do płuc
IV – przerzuty do innych narządów
MIĘŚNIAKI MACICY
Podział:
podśluzówkowe
śródścienne
podsurowicówkowe
NOWOTWORY JAJNIKA
PODZIAŁ HISTOGENETYCZNY WHO












PIERWOTNE NOWOTWORY NABŁONKOWE
Nowotwory nabłonkowe niezłośliwe (torbielakogruczolak - torbiel,
gruczolakowłókniak - lity)
Nowotwory nabłonkowe graniczne
Nowotwory nabłonkowe złośliwe: RAKI (surowicze 50%, niezróżnicowane 20%,
śluzowe 13%, endometrialne, mezonefroidalne, guz Brennera, mieszane)
NOWOTWORY GONADALNE (ziarniszczak, otoczkowiak, włókniak,
androblastoma, gynandroblastoma)
NOWOTWORY Z KOMÓREK LIPIDOWYCH
NOWOTWORY GERMINALNE rozrodczak, nowotwór pęcherzyka żółtkowego,
potworniak niedojrzały, potworniak dojrzały)
GONADOBLASTOMA
NOWOTWORY Z TKANKI ŁĄCZNEJ NIESWOISTEJ DLA GONAD
NOWOTWORY NIE SKLASYFIKOWANE
NOWOTWORY PRZERZUTOWE (rak endometrium, guz Krukenberga)
ZMIANY NOWOTWOROPODOBNE
NOWOTWORY JAJNIKA
KLASYFIKACJA KLINICZNA WG. FIGO
Ia – jeden jajnik, torebka nieprzerwana
Ib – dwa jajniki, torebki nieprzerwane
Ic – pęknięta torebka guza
IIa – nacieczenie albo przerzuty do macicy i/lub jajowodów
IIb – zajęcie innych tkanek miednicy mniejszej
IIc – jw. + pęknięta torebka, lub wodobrzusze, lub dodatni rozmaz z
otrzewnej
IIIa – jw. + mikrowszczepy na powierzchni otrzewnej, węzły chłonne
wolne
IIIb – jw. + wszczepy < 2 cm, węzły chłonne wolne
IIIc – jw. + wszczepy > 2 cm, przerzuty do węzłów chłonnych
pozaotrzewnowych i/lub pachwinowych
NOWOTWORY SROMU
ZMIANY PRZEDNOWOTWOROWE SROMU
 POTENCJALNE
 Liszaj twardzinowy (świąd, skóra papierowata > wycinek > HP > maść
z testosteronem)
 Dystrofia hyperplastyczna (świąd, białe, zlewające się ogniska
hyperkeratozy > wycinek > HP > maść z betametazonem
 Dystrofia mieszana
 Kłykciny kończyste (podłoże wirusowe HPV, HSV-2, blade brodawki >
wycinek > HP > elektrochirurgia / kriochirurgia / destrukcja chemiczna
(Condyline)
 RZECZYWISTE




Dysplazja małego stopnia – VIN I
Dysplazja średniego stopnia –
VIN II
Dysplazja dużego stopnia – VIN III
Rak śródnabłonkowy sromu TIS
RAK SROMU
 Rak płaskonabłonkowy




nierogowaciejący
Rak płaskonabłonkowy rogowaciejący
Rak płaskonabłonkowy
paraepidermoidalny
Rak brodawkowaty
Rak podstawnokomórkowy
RAK SROMU
KLASYFIKACJA WG. FIGO
 St. 0 – TIS, rak przedinwazyjny
 St. 1 – guz dot. tylko sromu, wielkość poniżej 2 cm,
węzły chłonne wolne
 St. 2 – guz dot. tylko sromu, wielkość powyżej 2 cm,
węzły chłonne wolne
 St. 3 - guz przechodzi na dolną cewkę i/lub pochwę,
krocze, odbyt, węzły pachwinowe powiększone, ale
ruchome
 St. 4 – guz nacieka pęcherz moczowy, cewkę,
odbytnicę, ufiksowany do kości, przerzuty odległe,
węzły owrzodziałe nieruchome
RAK POCHWY
STOPNIE ZAAWANSOWANIA
KLINICZNEGO wg. FIGO
0 - przedinwazyjny
I - tylko ściany pochwy
II - tkanki okołopochwowe, ale nie dochodzi do ścian miednicy
III - dochodzi do ścian miednicy
IVa - nacieka pęcherz moczowy i/lub odbytnicę
IVb - występują przerzuty odległe
RAK JAJOWODU
KLASYFIKACJA
taka sama jak w raku jajnika