Optymalizacja podatkowa Rafał Ciołek Dyrektor w Dziale Doradztwa Podatkowego KPMG w Polsce Optymalizacja rozliczeń podatkowych – czy warto? „Nie ma żadnej podstawy prawnej, aby przyjąć masochistyczną zasadę, że strony powinny zawsze regulować swoje stosunki cywilnoprawne w sposób najbardziej dla fiskusa korzystny” Z. Radwański, Glosa do wyroku NSA z dnia 10 listopada 1999 r., sygn. SA/Bk 289/99 „Brak jest także w przepisach prawa normy nakładającej na podatnika obowiązek działania zmierzającego do maksymalizacji zobowiązania podatkowego” Prawomocny wyrok NSA z dnia 29 października 2010 r. Optymalizacja podatkowa Optymalizacja podatkowa to działanie w granicach prawa w celu: • zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstwa (uproszczenie działalności oraz obniżenie podatków) • poprawy jego płynności • zmniejszenia ryzyka podatkowego Optymalizacja a działania niezgodne z prawem Optymalizacja podatkowa nie jest: • oszustwem podatkowym • wyłudzeniem • uchylaniem się od opodatkowania Powyższe zgodnie chociażby z kodeksem karnym skarbowym stanowią przestępstwa lub wykroczenia ścigane z urzędu Przykłady optymalizacji podatkowej w podatkach dochodowych Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej Koszty uzyskania przychodów w umowie o pracę • • • Standardowy poziom kosztów to 1.335 zł w skali roku Osoby tworzące w ramach umowy o pracę utwory w rozumieniu prawa autorskiego mogą korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów Rozwiązanie stosowane w firmach, np.: – informatycznych; – agencjach reklamowych; – biurach architektonicznych. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą Sposoby opodatkowania działalności gospodarczej • • • • Skala 18% i 32% Opodatkowanie liniowe 19% Ryczał od przychodów – np. 5,5% przychodów z robót budowlanych Karta podatkowa – np. usługi w zakresie robót budowlanych instalacyjnych związanych z zakładaniem instalacji dla ludności Skala a opodatkowanie liniowe • Opodatkowanie liniowe jest bardzo popularne • Należy jednak pamiętać, iż nie zawsze musi być korzystne • Wysokość podatku nie będzie zależeć tylko i wyłącznie od wysokości stawki, ale też wysokości osiąganego zysku. Do wysokości 96.384 zł mniejszy podatek zapłacimy korzystając z opodatkowania wg skali podatkowej. Powyżej tej kwoty korzystniejszy będzie wybór stawki liniowej • Jednak podatnik planując zyski może ich niedoszacować i wybór opodatkowania wg skali podatkowej może powodować wyższy poziom podatku, jeśli część dochodu zostałaby opodatkowana stawką podatkową w wysokości 32% Spółki osobowe a kapitałowe Spółka osobowa 19% 19% • • • Spółka nie jest podatnikiem CIT/PIT Podatnikami są wspólnicy Wspólnicy odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki 13 Spółka kapitałowa 19% Dywidenda 19% Spółka kapitałowa 14 Spółka z o.o. sp. k. – metoda na podwójne opodatkowanie Spółka z o.o. 1% 100 % 99 % Spółka komandytowa 15 Optymalizacja poziomu opodatkowania zysku lub wykorzystania straty podatkowej Obniżenia zysku można dokonać poprzez: • Jednorazową amortyzację dla małych podatników i rozpoczynających działalność od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych o łącznej wartości w ciągu roku do 50.000 EUR z wyłączeniami • Ulgę technologiczną w postaci dodatkowych kosztów w wysokości 50% wydatków na nabycie tzw. nowych technologii, np. oprogramowania komputerowego – realna oszczędność 9,5% kwoty wydatków • Przyspieszenie kosztów poprzez utworzenie funduszu szkoleniowego – już wpłaty stanowią koszt podatkowy (ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) Strata podatkowa • Strata to sytuacja gdy koszty podatkowe przewyższają przychody w danym roku podatkowym • Strata nie przepada – można rozliczyć ją w kolejnych 5 latach, ale nie więcej niż 50% straty z danego roku (czyli stratę można rozliczyć najszybciej w 2 kolejne lata) Gdy nie można rozliczyć straty: • Należy zmniejszyć koszty podatkowe, np. spowalniając amortyzację • Przejąć podmiot, który generuje zysk – strata zostaje skompensowana z zyskiem przejętego podmiotu Przykłady optymalizacji podatkowej w VAT Czy warto być podatnikiem VAT? • Możliwość wyboru przez przedsiębiorcę zwolnienia podmiotowego z VAT lub rezygnacji z tego zwolnienia (próg 150 tyś. zł, ale nie dotyczy to niektórych rodzajów działalności np. usług doradczych) • W zależności od struktury kosztów (towary i usługi nabywane z VAT) wybór opodatkowania może być korzystny – prawo do odliczenia VAT • Dla podmiotów, których głównym kosztem są koszty pracy (bez VAT) zwolnienie z VAT może być atrakcyjniejsze Optymalizacja stawki VAT • Dla klienta, który nie odlicza VAT (np. osoby fizycznej nieprowadzącej działalności opodatkowanej) stawka VAT jest cenotwórcza • A zatem im niższa stawka VAT tym nasze usługi / towary atrakcyjniejsze – niższa cena lub bardziej marżowe – cena jak u konkurencji stosującej stawki wyższe • Dobrym przykładem optymalizacji stawki VAT jest gastronomia: – Kawa z mlekiem – usługa latte ze stawką 8% – Zestaw precel + piwo ze stawką 8% Optymalizacja wpłacania podatku Kwartalne zaliczki na podatek dochodowy • Zasadą jest wpłacanie zaliczek w okresach miesięcznych • Mali podatnicy oraz rozpoczynający działalność mogą wybrać wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy w okresach kwartalnych • Wybór takiego rozwiązania nie zmniejsza co prawda wysokości zobowiązania podatkowego ALE • pozwala odroczyć w czasie koszty obciążeń podatkowych i zwiększyć płynność w przedsiębiorstwie Kwartalne okresy rozliczeniowe w VAT • Wszyscy podatnicy mogą rozliczać się z VAT w okresach kwartalnych • Kwartalne rozliczenia w VAT nie oznaczają jednak płatności kwartalnych – wpłacane są zaliczki ryczałtowe lub rzeczywiste • Mali podatnicy mogą wpłacać podatek za okresy kwartalne, co może poprawić ich płynność finansową – przedłużenie możliwości dysponowania środkami pieniężnymi • Rozliczenie kwartalne może nie być atrakcyjne dla podatników ubiegających się regularnie o zwrot • Kwartalne rozliczenia w VAT to także mniej deklaracji – 4 zamiast 12 Kreowanie obowiązku podatkowego w VAT • Zasadą jest, że obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury nie później niż 7. dnia od dnia wydania towarów lub wykonania usługi. • Wystawienie faktury w odpowiednim momencie może odroczyć powstanie obowiązku podatkowego i w konsekwencji moment zapłaty podatku • Wystawienie faktury na początku kolejnego miesiąca, np. 5 maja a nie 30 kwietnia spowoduje odroczenie płatności VAT do 25 czerwca (przy rozliczeniach miesięcznych) Orzecznictwo i interpretacje podatkowe – możliwość optymalizacji Straty i niedobory jako koszty podatkowe • Kara umowna za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu w celu zmniejszenia strat może być kosztem podatkowym • Straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych mogą być kosztem podatkowym – zgodnie z nowymi orzeczeniami sądów likwidacja nie oznacza wyłącznie fizycznego zniszczenia środka trwałego • Niedobory i różnice inwentaryzacyjne mogą być kosztem podatkowym, jeżeli są odpowiednio udokumentowane (protokół szkód) i nie są zawinione przez podatnika Leasing – korzyści podatkowe • Opłaty leasingowe są kosztem podatkowym • Nie ma obowiązku prowadzenia tzw. kilometrówki dla samochodów osobowych w leasingu • Opłata inicjalna od leasingu rozliczana jest w kosztach podatkowych jednorazowo (w momencie poniesienia) • Możliwość wykupienia leasingowanego samochodu poniżej ceny rynkowej bez ryzyka podatkowego Remonty • Dla celów księgowych – rozliczane w czasie • Dla celów podatkowych – można je zaliczyć jednorazowo do kosztów podatkowych • Uwaga – remont a modernizacja Sprzedaż towarów po preferencyjnej cenie • Sprzedaż towarów po znacznie obniżonej cenie (np. za 1 zł) jest gospodarczo uzasadniona jako element strategii marketingowej • Przychód = cena - VAT • Koszty podatkowe = wszystkie koszty związane z nabyciem / wytworzeniem towaru Faktury VAT • Kopie faktur papierowych mogą być przechowywane w formie elektronicznej (pdf) • Podatnik może odliczyć VAT z faktur otrzymanych drogą elektroniczną (e-mail, fax) • Nowe rozporządzenie Ministra Finansów od dnia 1 stycznia 2011 r. • Wątpliwości – czy wystawca faktury korygującej musi posiadać potwierdzenie jej odbioru przez nabywcę (sprawa przed ETS) Optymalizacja podatkowa – czy zatem warto? • Podatki to koszt prowadzenia działalności gospodarczej • Warto je minimalizować, tak jak i inne pozycje kosztowe • Oczywiście w granicach obowiązującego prawa ważąc wszystkie za i przeciw • Należy zawsze pamiętać, aby potencjalne oszczędności były wyższe od kosztów wdrożenia optymalizacji (zmiana modelu biznesowego, koszty doradztwa, itp.) Dziękuję Państwu za uwagę Rafał Ciołek Doradca podatkowy nr 09785 tel.kom.: +48 604 496 335 e-mail: [email protected]