Wykład 7 PRAWO URZĘDNICZE OBOWIĄZKI CZŁONKA KORPUSU SŁUŻBY CYWILNEJ Członek korpusu służby cywilnej jest obowiązany w szczególności: 1) przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i innych przepisów prawa; 2) chronić interesy państwa oraz prawa człowieka i obywatela; 3) racjonalnie gospodarować środkami publicznymi; 4) rzetelnie i bezstronnie, sprawnie i terminowo wykonywać powierzone zadania; 5) dochowywać tajemnicy ustawowo chronionej; 6) rozwijać wiedzę zawodową; 7) godnie zachowywać się w służbie oraz poza nią. OBOWIĄZKI CZŁONKA KORPUSU SŁUŻBY CYWILNEJ Członek korpusu służby cywilnej jest obowiązany wykonywać polecenia służbowe przełożonych. Jeżeli członek korpusu służby cywilnej jest przekonany, że polecenie jest niezgodne z prawem albo zawiera znamiona pomyłki, jest on obowiązany na piśmie poinformować o tym przełożonego. W razie pisemnego potwierdzenia polecenia jest obowiązany je wykonać. Członek korpusu służby cywilnej nie wykonuje polecenia, jeżeli prowadziłoby to do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, o czym niezwłocznie informuje dyrektora generalnego urzędu. OBOWIĄZKI CZŁONKA KORPUSU SŁUŻBY CYWILNEJ Członek korpusu służby cywilnej przy wykonywaniu obowiązków służbowych nie może kierować się interesem jednostkowym lub grupowym. Członkowi korpusu służby cywilnej nie wolno publicznie manifestować poglądów politycznych. Członkowi korpusu służby cywilnej nie wolno uczestniczyć w strajku lub akcji protestacyjnej zakłócającej normalne funkcjonowanie urzędu. Członek korpusu służby cywilnej nie może łączyć zatrudnienia w służbie cywilnej z mandatem radnego. Urzędnik służby cywilnej nie ma prawa tworzenia partii politycznych ani uczestniczenia w nich. Członek korpusu służby cywilnej zajmujący wyższe stanowisko w służbie cywilnej nie może pełnić funkcji w związkach zawodowych. Członek korpusu służby cywilnej nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia bez pisemnej zgody dyrektora generalnego urzędu ani wykonywać czynności lub zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy lub podważających zaufanie do służby cywilnej. Urzędnik służby cywilnej nie może podejmować zajęć zarobkowych bez pisemnej zgody dyrektora generalnego urzędu. WYNAGRODZENIE Wynagrodzenie pracownika służby cywilnej składa się z wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego dla zajmowanego stanowiska pracy oraz dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej. Wynagrodzenie urzędnika służby cywilnej składa się z wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego dla zajmowanego stanowiska pracy, dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej oraz dodatku służby cywilnej z tytułu posiadanego stopnia służbowego. Wynagrodzenie osoby zajmującej wyższe stanowisko w służbie cywilnej składa się z wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego dla zajmowanego stanowiska pracy, dodatku funkcyjnego oraz dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej. WYNAGRODZENIE Problemem jest definicja pojęcia "wynagrodzenie", które jest różnie rozumiane i nie zostało jednoznacznie zdefiniowane ani na potrzeby ustawy o służbie cywilnej, ani innych pragmatyk służbowych. W prawie polskim podstawą dla problemów interpretacyjnych jest zresztą już sam dział III k.p., który rozgranicza co prawda dwa pojęcia: wynagrodzenie w znaczeniu węższym oraz inne świadczenia związane z pracą, nie określając jednak wyraźnie ich zakresu. WYNAGRODZENIE wynagrodzenie za pracę to obowiązkowe majątkowe świadczenie przysparzające podmiotu zatrudniającego, będące z reguły świadczeniem wzajemnym za dopełnienie przez pracownika świadczenia pracy, mogące jednak przypadać pracownikowi także z tytułu zajścia innych zdarzeń, prawnie równoważnych świadczeniu pracy to obowiązkowe świadczenie okresowe podmiotu zatrudniającego, posiadające wartość majątkową, spełniane na rzecz pracownika w ramach stosunku pracy w zamian za świadczoną przez niego pracę (lub za czas niewykonywania pracy określonej w ustawie). WYNAGRODZENIE to obowiązkowe, wypłacane okresowo świadczenie ze stosunku pracy o charakterze przysparzającomajątkowym, należne pracownikowi od pracodawcy za wykonaną pracę, odpowiednio do jej rodzaju, ilości i jakości. Tak Sąd Najwyższy w uchwale (7) z dnia 30 grudnia 1986 r., III PZP 42/86. Zaś w uzasadnieniu uchwały Pełnego Składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN z dnia 30 października 1985 r., III PZP 33/85, wskazano, że kodeks pracy pod pojęciem wynagrodzenia za pracę obejmuje wszystkie jego składniki, a nie tylko wynagrodzenie zasadnicze. WYNAGRODZENIE definicja zawarta w art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, która przez pojęcie wynagrodzenia rozumie wynagrodzenie i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, uposażenia, nagrody roczne i uznaniowe oraz dodatkowe uposażenia roczne, a także zapomogi przysługujące na podstawie odrębnych ustaw żołnierzom i funkcjonariuszom. WYNAGRODZENIE szczególne znaczenie ma pojęcie uposażenia, które w tradycyjnym rozumieniu odróżniano od wynagrodzenia, i wskazywano, że przysługuje ono pracownikom zatrudnionym w określonych działach służby państwowej. Szczególną jego cechą jest pozaumowny charakter tzn., że jego ustalenie i zmiana następują z mocy prawa. sytuację pracowników zatrudnionych w "służbie publicznej" normują ustawy szczególne i wydane na ich podstawie normatywne akty wykonawcze, tworzące jakby małe "kodeksy", zwane też pragmatykami służbowymi. Zawierają one normy bezwzględnie obowiązujące, tak że nawet w przypadku gdy stosunek pracy zostaje nawiązany na podstawie umowy, treść jej jest wyznaczona w całości przez pragmatykę, bez możliwości dokonania odchyleń na korzyść pracownika. WYNAGRODZENIE Ustawodawca wprowadza rozróżnienie, jeżeli chodzi o składniki pakietu wynagrodzeniowego na świadczenia przyznawane pracownikom oraz urzędnikom służby cywilnej. członkom tej pierwszej grupy należy się wynagrodzenie zasadnicze przewidziane dla zajmowanego stanowiska pracy oraz dodatek za wieloletnią pracę w służbie cywilnej. Natomiast dodatkowo urzędnicy służby cywilnej uzyskują dodatek służby cywilnej z tytułu posiadanego stopnia służbowego. wymienione w przepisie składniki wynagrodzenia można nazwać za Sądem Najwyższym "normalnym wynagrodzeniem", przez które to pojęcie należy rozumieć takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących w zakładzie pracy przepisów płacowych pracownik ma prawo do takich dodatkowych składników. . WYNAGRODZENIE Ustanawia się dziewięć stopni służbowych urzędników służby cywilnej. Stopniom służbowym są przyporządkowane stawki dodatku służby cywilnej z tytułu posiadanego stopnia służbowego. . WYNAGRODZENIE Takie podejście do sposobów kształtowania wynagrodzenia wynika z tradycyjnego rozumienia wykonywania pracy w służbie cywilnej, w której głównym wyznacznikiem jest nie tyle sama praca jako taka, ale miejsce w hierarchii służbowej. Jak wskazuje się w doktrynie, stopnie służbowe urzędników służby cywilnej można porównać do stopni, jakie otrzymują żołnierze, przy czym ich rola jest zdecydowanie inna, ponieważ w początkowym okresie miały one zachęcać do podwyższania kwalifikacji, zwłaszcza znajomości języków obcych, a obecnie spełniają w pewien sposób funkcję motywacyjną i zwiększają atrakcyjność zatrudnienia. Tabele stopni służbowych urzędników służby cywilnej i odpowiadających im mnożników kwoty bazowej służących do ustalenia wysokości wynagrodzenia zasadniczego jak i dodatku służby cywilnej znajdują się w załącznikach do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej WYNAGRODZENIE Rozporządzenie to zawiera tabelę stopni służbowych urzędników służby cywilnej i odpowiadających im mnożników. Każdemu z dziewięciu stopni służbowych odpowiada jeden mnożnik prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. Wysokość dodatku służby cywilnej z tytułu posiadanego stopnia służbowego zależy od przyznania urzędnikowi określonego stopnia służbowego. Powołane wyżej rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów określa tabelę grup stanowisk w służbie cywilnej i związane z nimi mnożniki kwoty bazowej. Mnożniki dla ustalenia dodatku służby cywilnej ustalone zostały sztywno. Natomiast mnożniki wynagrodzenia zasadniczego, w stosunku do poszczególnych grup stanowisk, ustalone zostały widełkowo. Zamiast jednej rozporządzenie wprowadza trzy tabele zawierające stawki mnożników służących do ustalania wysokości wynagrodzeń członków korpusu służby cywilnej, w zależności od miejsca ich zatrudnienia. Różne mnożniki będą obowiązywały w ministerstwach, urzędach centralnych i wojewódzkich, w urzędach i izbach skarbowych, urzędach kontroli skarbowej, urzędach i izbach celnych oraz w zespolonej i niezespolonej administracji. WYNAGRODZENIE Wynagrodzenie zasadnicze przewidziane dla zajmowanego stanowiska pracy, dodatek służby cywilnej z tytułu posiadanego stopnia służbowego oraz dodatek funkcyjny ustala się z zastosowaniem mnożników kwoty bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa. Członek korpusu służby cywilnej może otrzymać dodatek zadaniowy za wykonywanie dodatkowych, powierzonych mu przez pracodawcę zadań na okres wykonywania tych zadań, ze środków przeznaczonych na wynagrodzenia. WYNAGRODZENIE W ustawie podjęto próbę stworzenia takiego systemu wynagrodzenia, który pozwoliłby na ustalenie i stworzenie właściwego poziomu płac w służbie cywilnej. Wysokość podstawowych składników wynagrodzenia członków korpusu służby cywilnej jest więc ustalana mnożnikowo, jako określony procent lub wielokrotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. Daje to możliwość stałego i obiektywnego podwyższania wynagrodzenia wraz ze wzrostem wysokości przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. WYNAGRODZENIE Członek korpusu służby cywilnej może otrzymać dodatek zadaniowy za wykonywanie dodatkowych, powierzonych mu przez pracodawcę zadań na okres wykonywania tych zadań, ze środków przeznaczonych na wynagrodzenia. przepis budzi poważne wątpliwości brak limitu czasowego powierzenia zadań bez uzyskania zgody pracownika, co kłóci się chociażby z art. 42 § 4 k.p., w którym takie powierzenie zadań bez zmiany warunków umowy o pracę jest dopuszczalne tylko na 3 miesiące w roku kalendarzowym. nie wskazuje się, jaki jest rodzaj zadań, za które członek korpusu służby cywilnej ma uzyskać ten dodatek, a więc czy ma on odpowiednie kompetencje, a przy ich braku, czy może odmówić ich wykonywania. jeżeli powierzenie takich zadań następuje obok, a nie zamiast dotychczasowych obowiązków, to nie do końca wiadomo, w jakiej relacji znajduje się komentowany artykuł do regulacji czasu pracy. Jeżeli praca ta jest wykonywana w normalnych godzinach pracy, a więc jest to dodatkowe wynagrodzenie, to przy tak ściśle sformalizowanych zasadach jego przyznawania należałoby wprowadzić wycenę tej pracy i na jej podstawie wynagradzać pracowników według wartości pracy. WYNAGRODZENIE Członkowi korpusu służby cywilnej przysługuje dodatek za wieloletnią pracę w służbie cywilnej w wysokości wynoszącej po pięciu latach pracy 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek ten wzrasta o 1% za każdy dalszy rok pracy aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne udowodnione okresy WYNAGRODZENIE Za wieloletnią pracę członek korpusu służby cywilnej otrzymuje nagrodę jubileuszową w wysokości: 1) po 20 latach pracy - 75% wynagrodzenia miesięcznego; 2) po 25 latach pracy - 100% wynagrodzenia miesięcznego; 3) po 30 latach pracy - 150% wynagrodzenia miesięcznego; 4) po 35 latach pracy - 200% wynagrodzenia miesięcznego; 5) po 40 latach pracy - 300% wynagrodzenia miesięcznego; 6) po 45 latach pracy - 400% wynagrodzenia miesięcznego. WYNAGRODZENIE Członkom korpusu służby cywilnej przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne Członkom korpusu służby cywilnej za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej można przyznać nagrodę ze specjalnie utworzonego w tym celu funduszu nagród w służbie cywilnej.