Bliżej Geografii

advertisement
Przedmiotowy system oceniania
Bliżej Geografii
Gimnazjum część 1
Tematy lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Ocena celująca
DZIAŁ 1 . MAPA
Uczeń potrafi:
1 . Geograficzny
punkt widzenia
2. Mapa źródłem
informacji
geograficznej
3. Skala mapy
4. Mapa i plan
• definiować pojęcie
geografia, środowisko
przyrodnicze
i geograficzne,
• wymienić elementy
środowiska
przyrodniczego.
• podać definicję mapy,
• podać przykłady
zastosowania mapy.
• podać definicję skali,
• porównać wielkość
skal.
• definiować elementy
• podać powiązania między • omówić korelację
• omówić główne
środowiska przyrodnielementami środowiska
geografii z innymi
etapy rozwoju geografii,
czego, podawać przykłady,
przyrodniczego
dziedzinami nauki,
• scharakteryzować
• podać źródła wiedzy
• i geograficznego.
• podać przykłady osiągnięć
osiągnięcia geografii
geograficznej.
geografii jako nauki.
jako nauki.
• podać różnice między
mapą a planem.
• omówić rodzaje map.
• wymienić i zdefiniować
elementy mapy.
• obliczać odległość
rzeczywistą na podstawie
mapy.
• przeliczać odległości na
podstawie różnych skal,
• przeliczać wszystkie
rodzaje skal.
• analizować mapę i plan,
• orientować mapę
w terenie,
• zdefiniować siatkę
geograficzną
i kartograficzną.
• skonstruować prosty
plan okolicy, obliczając
skalę,
• zdefiniować
odwzorowanie.
• omówić podstawowe
elementy, cechy i rodzaje
map.
• omówić pojęcie
generalizacji i jej roli w
tworzeniu map,
• obliczać skale na podstawie znajomości odległości.
• omówić główne rodzaje
odwzorowań,
• podać przykłady
odwzorowań umownych.
• przedstawić rodzaje
odwzorowań i ich
zastosowań.
• obliczać rzeczywiste
powierzchnie,
• obliczać skale na
podstawie znajomości
powierzchni.
• rozpoznawać rodzaje
odwzorowań na podstawie siatek
kartograficznych,
• analizować mapy
i plany, korzystając
z programów
komputerowych.
• rozpoznawać metody
kartograficzne prezentacji
treści na mapach.
• wskazać kontynenty
i oceany.
• obliczać wysokość
względną,
• podawać nazwy metod
kartograficznych.
• charakteryzować rzeźbę
na podstawie mapy.
• wskazać na mapie
półkulę północna
i południową, wschodnią
i zachodnią.
• zdefiniować długość
i szerokość geograficzną,
• opisać cechy południków
i równoleżników.
• odczytać położenie
punktów na mapie.
5. „Język" mapy
• odczytać wysokość bezwzględną punktu.
6. Mapa świata
7. Współrzędne
geograficzne
• wskazać główne obiekty
geograficzne na
poszczególnych
kontynentach.
• odczytywać rzeźbę na
podstawie poziomic,
• opisywać środowisko na
podstawie mapy.
• wskazać położenie
państw Europy.
• odczytać położenie
obszaru,
• opracować trasę podróży,
uwzględniając
współrzędne geograficzne.
• analizować mapy
satelitarne.
• wskazać położenie
wielu obiektów
geograficznych:
przyrodniczych
i politycznych.
• wytyczyć trasę na
podstawie GPS.
DZIAŁ 2. KSZTAŁT I RUCHY ZIEMI
Uczeń potrafi:
8. Ziemia we
Wszechświecie
• podać definicję planety
i gwiazdy
• wymienić kolejno planety
Układu Słonecznego.
9. Kształt i rozmiary
Ziemi
• podać nazwę kształtu
Ziemi,
• podać długość promienia
ziemskiego i równika.
• określić kierunek
i czas trwania ruchu
obrotowego.
10. Ruch obrotowy
Ziemi
1 1 . Rachuba czasu
• odczytywać czas z map
stref czasowych.
• porównać cechy planety
i gwiazdy,
• wymienić cechy planet
wewnętrznych i
zewnętrznych.
• przedstawić argumenty
potwierdzające kulistość
Ziemi.
• opisać geocentryczny
i heliocentryczny model
budowy Wszechświata.
• porównać model
heliocentryczny
i geocentryczny,
• omówić fazy Księżyca.
• omówić schemat
zaćmienia Księżyca
i Słońca.
• porównać kształt kulisty
i elipsoidalny.
• omówić cechy geoidy.
• podać zasadę
wyznaczania geoidy.
• omówić prędkość liniową
i kątową ruchu
obrotowego,
• wymienić następstwa
ruchu obrotowego.
• rozróżniać pojęcia czasu
miejscowego, strefowego
i urzędowego.
• scharakteryzować
następstwa ruchu
obrotowego.
• przedstawić następstwa
ruchu w powiązaniu
z jego cechami.
• omówić przyczyny
i konsekwencje
działania siły Coriolisa.
• obliczać różnicę czasu
miejscowego na podstawie różnicy długości
geograficznej.
• obliczać różnice
wszystkich rodzajów
czasu,
• obliczać położenie na
podstawie różnic czasu.
• przedstawić zmianę
czasu przy
przekraczaniu
południka
180°.
Tematy lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Uczeń potrafi:
12. Ruch obiegowy
Ziemi
• zdefiniować ruch
obiegowy Ziemi.
• omówić cechy ruchu
obiegowego,
• podać daty początków
pór roku,
• podać daty największego i najmniejszego kąta
padania promieni
słonecznych w Polsce.
13. Strefy
oświetlenia Ziemi
• wymienić strefy
oświetlenia Ziemi,
• podać nazwę
obowiązującego
kalendarza.
• podać cechy
charakterystyczne, w tym
zasięg stref oświetlenia
Ziemi.
14. Zróżnicowanie
temperatury
powietrza na Ziemi
• scharakteryzować
troposferę,
• obliczyć temperaturę
średnią i amplitudę
dobową i roczną.
• zdefiniować niż i wyż
atmosferyczny, oraz
ciśnienie atmosferyczne
i wiatr.
• wymienić warstwy
• analizować roczną
atmosfery,
amplitudę temperatury
• omówić zależność
powietrza.
temperatury od szerokości
geograficznej.
• przedstawić ruch
• scharakteryzować: pasaty,
powietrza w układach
monsuny, bryzę,
barycznych na półkuli
wiatr fenowy,
północnej,
• scharakteryzować
• podać nazwy wiatrów
cyrkulację powietrza
i obszary ich
w strefie
występowania: pasaty,
międzyzwrotnikowej.
monsuny, bryza, fen.
• rozróżnić podstawowe
• przedstawić rodzaje
• podać kąt nachylenia
osi ziemskiej do
płaszczyzny orbity,
• omówić dzienną
wędrówkę Słońca
w różnych porach roku,
w umiarkowanych
szerokościach
geograficznych.
• opisywać oświetlenie
Ziemi w ciągu roku
w różnych szerokościach
geograficznych,
• obliczać kąt padania
promieni słonecznych
w dniach przesileń
i równonocy w strefie
umiarkowanej.
Ocena bardzo dobra
Ocena celująca
• zdefiniować aphelium
• odczytywać położenie
i peryhelium.
Słońca na tle
gwiazdozbiorów Zodiaku,
• omówić następstwa
ruchu obiegowego.
• obliczać kąt padania
promieni słonecznych
w dniach przesileń
i równonocy w strefie
międzyzwrotnikowej.
• rozpoznawać położenie miejsca po
dziennej wędrówce
Słońca w dniach
przesileń i równonocy.
DZIAŁ 3. SFERY ZIEMI
15. Wiatr wieje
i wieje...
16. Dlaczego pada?
• wymienić warunki
• omówić przyczyny
• przedstawić mechanizm
zróżnicowania
powstawania
temperatury powietrza na
efektu cieplarnianekuli ziemskiej.
go i problem dziury
ozonowej.
• omówić globalną
• omówić wpływ
cyrkulację powietrza,
poszczególnych
• wyjaśnić przyczyny
rodzajów wiatrów na
odchylania kierunków
klimat.
wiatrów.
• wyjaśnić przyczyny
• zdefiniować
powstawania chmur
i opadów.
grupy chmur,
• wskazać na Ziemi
miejsca o największych
i najmniejszych
sumach opadów
rocznych.
opadów (konwekcyjne,
orograficzne,
frontalne),
• przedstawić warunki,
w których dochodzi do
pustynnienia.
zróżnicowania sum
opadów rocznych
i rocznego rozkładu
opadów na świecie,
• podać przyczyny
powstania wskazanych
pustyń świata.
• analizować mapy
synoptyczne.
17. Pogoda i klimat
• definiować pogodę
i klimat.
• omówić elementy
meteorologiczne
i składniki klimatu.
• analizować i konstruować
wykresy
klimatyczne.
18. Zróżnicowanie
klimatyczne naszej
planety
• wymienić strefy
klimatyczne.
• omówić czynniki
klimatotwórcze,
• analizować wykresy
klimatyczne.
• podać zasięg stref
klimatycznych,
• konstruować wykresy
klimatyczne.
19. Woda na Ziemi
- hydrosfera
• wymienić elementy
hydrologiczne,
• podać przykłady
wykorzystania wody
w życiu i gospodarce
człowieka.
• zdefiniować skałę,
• podać główne grupy
skał.
• zdefiniować
poszczególne elementy
hydrologiczne.
• opisać ruchy wody
• analizować wpływ
morskiej,
prądów morskich na
• podać przykłady typów
środowisko wybrzeży,
genetycznych jezior,
• rozpoznawać na mapie
• definiować pojęcia
typy mórz.
związane z siecią rzeczną.
• wyjaśnić pojęcie
• klasyfikować
i omówić podział
i rozpoznawać skały
surowców mineralnych.
wszystkich grup, podać
ich zastosowanie.
• omówić zjawiska na
• omówić przyczyny
granicach płyt litosfery,
ruchu płyt litosfery,
• wymienić główne
• wymienić orogenezy,
wydarzenia w
podać rodzaje gór z
poszczególnych
przykładami i ich
erach dziejów Ziemi.
charakterystyczne cechy.
20. Co mamy pod
nogami? Twardy
jak skała
21. Litosfera
• podać główne warstwy
wnętrza Ziemi,
• zdefiniować płytę
litosfery i podać przykład.
• podać i zaklasyfikować
do głównych grup skał
przykłady skał ważnych
dla gospodarki.
• omówić budowę
litosfery,
• wskazać płyty litosfery.
• charakteryzować
poszczególne strefy
klimatyczne.
wilgotność
bezwzględną
i względną,
temperaturę
punktu rosy,
poziom
kondensacji.
• na podstawie
zdjęć satelitarnych
prognozować
pogodę.
• wskazywać
zależność
działalności
gospodarczej
człowieka
od klimatu,
• scharakteryzować
klimat miasta.
• analizować oceany
pod względem
zróżnicowania
zasolenia,
• rozpoznawać typy
źródeł.
• omówić
metamorfizm i jego
znaczenie.
• omówić wydarzenia
poszczególnych er,
• omówić ruchy
epejrogeniczne
i izostatyczne.
Tematy lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Ocena celująca
DZIAŁ 4. RZEŹBIARZE LĄDÓW
Uczeń potrafi:
22. Siły drzemiące
we wnętrzu Ziemi
• wymienić czynniki
kształtujące rzeźbę
powierzchni,
• zdefiniować
wulkanizm.
• opisać i zdefiniować
elementy budowy
wulkanu.
• podać przykłady
wulkanów,
• zdefiniować obszary
sejsmiczne i asejsmiczne.
• wskazać obszary
sejsmiczne i
występowania czynnych
wulkanów na świecie.
• dostrzegać zależności
między granicami płyt
litosfery i obszarami
aktywności sejsmicznej
i wulkanicznej
23. Rola wód
w kształtowaniu
krajobrazu
• podać przykłady
rzeźby ukształtowanej
przez wodę.
• scharakteryzować
rzeźbotwórczą
działalność rzeki
w poszczególnych
odcinkach (erozja,
akumulacja).
24. Wędrujące
wydmy
• określić czynniki
sprzyjające
działalności wiatru.
• wymienić elementy
rzeźby w poszczególnych
odcinkach
biegu rzeki,
• rozróżnić wybrzeża
erozyjne
i akumulacyjne.
• zdefiniować
akumulacyjną
i erozyjną działalność
wiatru,
• podać przykłady form
eolicznych.
25. Lodowce
• zdefiniować lodowiec
górski i kontynentalny,
• podpisać elementy
lodowca górskiego.
• omówić warunki
powstawania
lodowców
• podać przykłady
form erozyjnej
i akumulacyjnej
lodowca górskiego
i kontynentalnego.
• omówić rzeźbotwórczą
działalność morza,
(abrazja, akumulacja),
• podać przyczyny
powstawania
podstawowych typów
wybrzeży.
• omówić powstawanie
• przedstawić
wiatrowych form
zróżnicowanie
erozyjnych (wskutek
wydm na świecie
korazji, deflacji) i form
i w Polsce.
akumulacyjnych,
• podać przykłady
regionów aktywnej
działalności wiatru.
• charakteryzować formy
• wskazać zasięgi
polodowcowe lodowca
zlodowaceń na świecie,
górskiego i
podając przykłady
kontynentalnego, podając
współczesnych form
przykłady.
polodowcowych.
• klasyfikować formy
eoliczne,
• rozpoznawać
wydmy: paraboliczną
i barchan.
Dodatkowo, na początku roku szkolnego 1 lekcja organizacyjna oraz po każdym dziale
powtórka i sprawdzian.
• wskazać nieczynne
wulkany w Polsce,
podając czas ich
aktywności,
• przygotować opisy
wybuchów wulkanów
w czasach
historycznych.
• omówić
powstawanie atoli,
• omówić rozwój
polskiego wybrzeża.
Download