Przedmiotowy system oceniania

Przedmiotowy system oceniania
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Ocena celująca
Tematy lekcji
Uczeń potrafi:
Dział 1. Mapa
1. Geograficzny
•
punkt widzenia
•
2. Mapa źródłem
•
informacji
•
geograficznej
3. Skala mapy
•
•
4. Mapa i plan
5. Język mapy
definiować pojęcia:
geografia, środowisko
przyrodnicze
i geograficzne,
wymienić elementy
środowiska
przyrodniczego.
podać definicję mapy,
podać przykłady
zastosowania mapy.
podać definicję skali,
porównać wielkość skal.
definiować elementy
• podać powiązania między • omówić korelację geografii • omówić główne etapy
środowiska
elementami środowiska
z innymi dziedzinami
rozwoju geografii,
przyrodniczego, podawać
przyrodniczego i
nauki,
• scharakteryzować
przykłady,
geograficznego.
• podać przykłady osiągnięć
osiągnięcia geografii jako
• podać źródła wiedzy
geografii jako nauki.
nauki.
geograficznej.
• omówić rodzaje map.
• wymienić i zdefiniować ele- • omówić podstawowe ele- • przedstawić rodzaje
menty mapy.
menty, cechy i rodzaje
odwzorowań i ich
map.
zastosowanie.
•
• obliczać odległość
rzeczywistą na podstawie
mapy.
• podać różnice między mapą • analizować mapę i plan,
a planem.
• orientować mapę w terenie,
• zdefiniować siatkę geograficzną i kartograficzną.
• odczytać wysokość bezwzględną punktu.
•
•
6. Mapa świata
• wskazać kontynenty i
oceany.
7. Współrzędne
• wskazać na mapie półkule
północną i południową,
wschodnią i zachodnią.
geograficzne
obliczać wysokość
względną,
podawać nazwy metod
kartograficznych.
•
•
•
•
przeliczać odległości na
podstawie różnych skal,
przeliczać wszystkie
rodzaje skal.
•
•
skonstruować prosty plan •
okolicy, obliczając skalę,
zdefiniować odwzorowanie. •
omówić pojęcie
• obliczać rzeczywiste pogeneralizacji i jej roli w
wierzchnie,
tworzeniu map,
• obliczać skale na podstawie
obliczać skale na podstawie
znajomości powierzchni.
znajomości odległości.
omówić główne rodzaje
• rozpoznawać rodzaje
odwzorowań,
odwzorowań na podstawie
podać przykłady
siatek kartograficznych,
odwzorowań umownych.
• analizować mapy i plany,
korzystając z programów
komputerowych.
• rozpoznawać metody
• odczytywać rzeźbę na
kartograficzne prezentacji
podstawie poziomic,
treści na mapach.
• opisywać środowisko na
podstawie mapy.
• charakteryzować rzeźbę na • wskazać główne obiekty
podstawie mapy.
geograficzne na
poszczególnych
kontynentach.
• zdefiniować długość i
• odczytać położenie
szerokość geograficzną,
punktów na mapie.
• opisać cechy południków i
równoleżników.
• analizować mapy satelitarne.
• wskazać położenie państw
• wskazać położenie wielu obiekEuropy.
tów
geograficznych:
przyrodniczych i politycznych.
•
•
odczytać położenie
obszaru,
opracować trasę podróży,
uwzględniając
współrzędne
geograficzne.
• wytyczyć trasę na podstawie
GPS.
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Ocena celująca
Tematy lekcji
Uczeń potrafi:
DZIAŁ 2. Kształt i ruchy Ziemi
8. Ziemia we
Wszechświecie
•
•
9. Kształt i rozmiary
Ziemi
10. Ruch obrotowy
Ziemi
11. Rachuba czasu
12. Ruch obiegowy
Ziemi
podać definicje planety i
gwiazdy,
wymienić kolejno planety
Układu Słonecznego.
podać nazwę kształtu
Ziemi,
• podać długość promienia
ziemskiego i równika.
• określić kierunek i okres
ruchu obrotowego.
•
• odczytywać czas z map
stref czasowych.
• zdefiniować ruch obiegowy
Ziemi.
13. Strefy oświetlenia •
Ziemi
•
porównać cechy planety i • opisać geocentryczny i
gwiazdy,
heliocentryczny model
• wymienić cechy planet webudowy Wszechświata.
wnętrznych i
zewnętrznych.
• przedstawić argumenty
• porównać kształt kulisty i
potwierdzające kulistość
elipsoidalny.
Ziemi.
•
omówić prędkość liniową • scharakteryzować
i kątową ruchu
następstwa ruchu
obrotowego,
obrotowego.
• wymienić następstwa ruchu
obrotowego.
• rozróżniać pojęcia czasu
• obliczać różnicę czasu
miejscowego, strefowego
miejscowego na
i urzędowego.
podstawie różnicy
długości geograficznej.
•
•
•
porównać model
heliocentryczny i
geocentryczny,
omówić fazy Księżyca.
• omówić schematy zaćmienia
Księżyca i Słońca.
• omówić cechy geoidy.
• podać zasadę wyznaczania
geoidy.
• przedstawić następstwa
ruchu obrotowego w
powiązaniu z jego
cechami.
• omówić przyczyny i konsekwencje działania siły
Coriolisa.
•
•
• przedstawić zmianę czasu
obliczać różnice wszystkich
przy przekraczaniu południka
rodzajów czasu,
180°
obliczać położenie na
podstawie różnic czasu.
omówić cechy ruchu
• podać kąt nachylenia osi
• odczytywać położenie
• zdefiniować aphelium i peryobiegowego,
ziemskiej do płaszczyzny
Słońca na tle
helium.
• podać daty początków
orbity,
gwiazdozbiorów Zodiaku,
astronomicznych pór
• omówić dzienną wędrówkę • omówić następstwa ruchu
roku,
Słońca w różnych porach
obiegowego.
• określić, kiedy kąt padania
roku, w umiarkowanych
promieni słonecznych w
szerokościach
Polsce jest największy i
geograficznych.
wymienić strefy oświetlenia • podać
cechy charaktery• opisywać oświetlenie Ziemi • obliczać kąt padania
• rozpoznawać położenie
najmniejszy.
Ziemi,
styczne, w tym zasięg,
w ciągu roku w różnych
promieni słonecznych w
miejsca po dziennej
podać nazwę
stref oświetlenia Ziemi.
szerokościach
dniach przesileń i
wędrówce Słońca w dniach
obowiązującego w Polsce
geograficznych,
równonocy w strefie
przesileń i równonocy.
kalendarza.
• obliczać kąt padania
międzyzwrotnikowej.
promieni słonecznych w
dniach przesileń i
równonocy w strefie
umiarkowanej.
•
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Ocena celująca
Tematy lekcji
Uczeń potrafi:
DZIAŁ 3. Sfery Ziemi
14. Zróżnicowanie• scharakteryzować troposferę,
• wymienić warstwy
•
obliczyć średnią
atmosfery,
temperaturę powietrza
• omówić zależność
powietrza na Ziemi
(dobową i roczną)
temperatury powietrza od
i amplitudę dobową i
szerokości geograficznej.
roczną temperatury
niż i wyż atmosfe- • przedstawić ruch powietrza •
15. Wiatr wieje i • zdefiniować
powietrza.
w układach barycznych na
ryczny
oraz
ciśnienie
wieje...
półkuli północnej,
atmosferyczne i wiatr.
•
• podać nazwy wiatrów i obszary ich występowania:
pasaty, monsuny, bryza,
fen.
16. Dlaczego pada? • wymienić warunki
• rozróżnić podstawowe
•
powstawania chmur i
grupy chmur,
opadów.
• wskazać na Ziemi miejsca
o
największych
i
•
najmniejszych
sumach
opadów rocznych.
temperatury
7\"
•
analizować roczną
amplitudę temperatury
powietrza.
scharakteryzować: pasaty,
monsuny, bryzę, fen,
scharakteryzować
cyrkulację powietrza w
strefie
międzyzwrotnikowej.
• omówić przyczyny
• przedstawić mechanizm
zróżnicowania
powstawania efektu
temperatury powietrza na
cieplarnianego i problem
kuli ziemskiej.
dziury ozonowej.
•
•
omówić globalną cyrkulację • omówić wpływ
powietrza,
poszczególnych rodzajów
wyjaśnić przyczyny
wiatrów na klimat.
odchylania kierunków
wiatrów.
wyjaśnić przyczyny zróżnico- • zdefiniować wilgotność
wania sum opadów rocznych i
bezwzględną i względną,
rocznego rozkładu opadów
temperaturę punktu rosy,
na świecie,
poziom kondensacji.
• podać przyczyny powstania
wskazanych pustyń
świata.
• definiować pogodę i klimat.
• analizować mapy
17. Pogoda i klimat
• na podstawie zdjęć satelitar• omówić elementy pogody i • analizować i konstruować
synoptyczne.
nych prognozować
składniki klimatu.
wykresy klimatyczne.
pogodę.
• charakteryzować
18. Zróżnicowanie • wymienić strefy klimatyczne • omówić czynniki klimato- • podać zasięg stref
• wskazywać zależność
twórcze,
klimatycznych,
Ziemi.
poszczególne strefy
klimatyczne naszej
działalności gospodarczej
• analizować wykresy klima- • konstruować wykresy
klimatyczne.
planety
człowieka od klimatu,
tyczne.
klimatyczne.
• scharakteryzować klimat
miasta.
wymienić elementy
hydrologiczne,
hydrosfera
• podać przykłady
wykorzystania wody w
życiu i gospodarce
człowieka.
• zdefiniować skałę,
20. Co mamy pod
• podać główne grupy skał.
19. Woda na Ziemi -
nogami?
•
• zdefiniować poszczególne
elementy hydrologiczne.
• podać i zaklasyfikować do
głównych grup skał
przykłady skał ważnych
dla gospodarki.
•
przedstawić rodzaje
opadów (konwekcyjne,
orograficzne, frontalne),
przedstawić warunki, w
których dochodzi do
pustynnienia.
opisać ruchy wody
• analizować oceany pod
• analizować wpływ prądów
morskiej,
względem zróżnicowania
morskich na środowisko
• podać przykłady typów
zasolenia,
wybrzeży,
genetycznych jezior,
• rozpoznawać typy źródeł.
• rozpoznawać na mapie typy
• definiować pojęcia
mórz.
związane z siecią rzeczną.
• wyjaśnić pojęcie i omówić • klasyfikować i rozpoznawać • omówić metamorfizm i jego
podział surowców
skały wszystkich grup,
znaczenie.
mineralnych.
podać ich zastosowanie.
•
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Ocena celująca
Tematy lekcji
21. Litosfera
•
•
podać główne warstwy
wnętrza Ziemi,
zdefiniować płytę litosfery i
podać przykład.
•
•
omówić budowę litosfery,
wskazać płyty litosfery.
Uczeń potrafi:
•
•
omówić zjawiska na
granicach płyt litosfery,
wymienić główne
wydarzenia w
poszczególnych erach
dziejów Ziemi.
•
•
omówić przyczyny ruchu
• omówić wydarzenia w
płyt litosfery,
poszczególnych erach
wymienić orogenezy, podać
geologicznych,
rodzaje gór z
• omówić ruchy
przykładami i ich
epejrogeniczne i
charakterystyczne cechy.
izostatyczne.
DZIAŁ 4. Rzeźbiarze lądów
22. Siły drzemiące we
•
wnętrzu Ziemi
•
wymienić czynniki
kształtujące rzeźbę
powierzchni,
zdefiniować wulkanizm.
•
•
wymienić i zdefiniować ele- • wskazać obszary
menty budowy wulkanu.
sejsmiczne i
podać przykłady wulkanów,
występowania czynnych
zdefiniować obszary sejwulkanów na świecie.
smiczne i asejsmiczne.
•
wymienić elementy rzeźby • scharakteryzować rzeźbow poszczególnych
twórczą działalność rzeki
odcinkach biegu rzeki,
w poszczególnych
rozróżnić wybrzeża
odcinkach (erozja,
erozyjne i akumulacyjne.
akumulacja).
• dostrzegać zależności
między granicami płyt
litosfery i obszarami
aktywności sejsmicznej i
wulkanicznej.
•
•
wskazać nieczynne wulkany
w Polsce, podając czas ich
aktywności,
przygotować opisy
wybuchów wulkanów w
czasach historycznych.
omówić rzeźbotwórczą
• omówić powstawanie atoli,
działalność
morza,
• omówić rozwój polskiego
kształtowaniu
(abrazja,
akumulacja),
wybrzeża.
krajobrazu
•
• podać przyczyny
powstawania
podstawowych typów wybrzeży.
• zdefiniować akumulacyjną
• klasyfikować formy
• omówić powstawanie
• przedstawić zróżnicowanie
24. Wędrujące wydmy • określić czynniki
wiatrowych form
sprzyjające działalności
i erozyjną działalność wiatru,
eoliczne,
wydm na świecie i w
erozyjnych (wskutek
wiatru.
• podać przykłady form
• rozpoznawać wydmy:
Polsce.
korazji, deflacji) i form
eolicznych.
paraboliczną i barchan.
akumulacyjnych,
• podać przykłady regionów
aktywnej działalności
25. Lodowce
• zdefiniować lodowce górski • omówić warunki
• podać przykłady form
• charakteryzować
formy
• wskazać zasięgi zlodowaceń
wiatru.
i kontynentalny,
powstawania lodowców.
erozyjnej i akumulacyjnej
polodowcowe lodowców
na świecie, podając
• podpisać elementy lodowca
działalności lodowców
górskiego i
przykłady współczesnych
górskiego.
górskiego i kontykontynentalnego, podając
form polodowcowych.
nentalnego.
przykłady.
23. Rola wód w
• podać przykłady rzeźby
terenu ukształtowanej
przez wodę.
•
•