Powszechna historia prawa _Z

WyŜsza Szkoła
Administracji i Zarządzania
w Przemyślu
Zamiejscowy Wydział
Administracyjno-Prawny
w Rzeszowie
SYLABUS
1.
Kierunek: „PRAWO”
2.
Nazwa przedmiotu: POWSZECHNA HISTORIA PRAWA
3.
Rok studiów: I
4.
Przedmioty wprowadzające oraz wymagania wstępne
Semestr: I i II
Bez wymagań wstępnych
Stacjonarne
Niestacjonarne
5.
Liczba godzin:
90 godzin
72 godziny
6.
Wykład:
60 godzin
44 godziny
7.
Ćwiczenia:
30 godzin
28 godzin
8.
Punkty ECTS:
8 punktów
8 punktów
9.
ZałoŜenia i cele przedmiotu
Celem nauczania przedmiotu „Powszechna historia prawa” jest zapoznanie studentów z ewolucją prawa
regulującego ustrój państwa i stosunki między państwem a społeczeństwem oraz przemianami prawa sądowego
materialnego i procesowego w wybranych państwach Europy i Stanach Zjednoczonych Ameryki. Dzięki temu
mogą pełniej dostrzec i zrozumieć istotę i efektywność róŜnych modeli mechanizmu rządzenia państwem oraz
przeobraŜenia i skuteczność instytucji prawa prywatnego, karnego i procesowego. Wiedza ta jest waŜnym
czynnikiem kształtującym kulturę prawniczą absolwenta studiów, pomocną w rozwijaniu umiejętności tworzenia
i wykładni prawa. Pozwala tez na krytyczny stosunek do prawa pozytywnego i proponowania zmian
zwiększających jego skuteczność i przydatność. Wyzwala teŜ większy szacunek dla prawa i instytucji
państwowych.
10.
Metody dydaktyczne
Wykład i ćwiczenia
11.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Egzamin. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie z ćwiczeń na podstawie
pozytywnych ocen z kolokwiów.
12.
Lp.
uzyskania
Treści programowe
Tematyka zajęć
HISTORIA USTROJU PAŃSTWA
Państwo feudalne
1. Państwo frankońskie
2. Ogólne zagadnienia państwa feudalnego
Liczba godzin
stacjonarne
wykład
ćwiczenia
1
1,5
0,5
0,75
Liczba godzin
niestacjonarne
wykład
ćwiczenia
0,75
1
0,5
0,75
3. Francja w okresie rozdrobnienia feudalnego (X – XIII w.)
4. Francja w okresie monarchii stanowej (XIV – XV w.)
5. Niemcy w okresie monarchii wczesnofeudalnej (X –
połowa XIII w.)
6. Niemcy w okresie rozdrobnienia feudalnego i
kształtowania się monarchii stanowych (odporowy XIII w.
do końca XV w.)
7. Anglia w okresie monarchii wczesnofeudalnej i monarchii
stanowej (XI – XV w.)
8. Państwo kijowskie w okresie monarchii wczesnofeudalnej
(X – XI w.)
9. Ruś w okresie rozdrobnienia feudalnego (XII – XV w.(
10. Rosja w okresie monarchii stanowej (XVI – połowa
XVII w.)
11. Francja w okresie monarchii absolutnej (XVI – XVIII
w.)
12. Niemcy w wiekach XVI i XVIII
13. Anglia w okresie monarchii absolutnej (XVI w. do
połowy XVII w.)
14. Rosja w okresie monarchii absolutnej (poł. XVII w. do
XVIII w.)
Państwo konstytucyjne
1. Pojęcie, geneza i doktrynalne podstawy państwa
konstytucyjnego
2. Anglia w XVII i XVIII w. (do roku 1832)
3. Powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki i ich
konstytucja z 1787 r.
4. Francja w okresie rewolucji i dyktatury napoleońskiej
(1789 – 1814)
5. Francja w XIX i XX w. (od 1814 r.)
6. Formy państwowości niemieckiej w XIX i XX w.
7. Prusy w XIX i XX w.
8. Austria w XIX i XX w.
9. Wielka Brytania w XIX i XX w.
10. Stany Zjednoczone w XIX i XX w.
11. Rosja w XIX i XX w.
HISTORIA PRAWA SĄDOWEGO
Prawo feudalne
I Cechy prawa feudalnego
II Prawo feudalne zachodniej Europy
3
Historyczny rozwój zachodnioeuropejskiego
prawa feudalnego i jego źródeł
Rodzime prawo zwyczajowe
prawa barbarzyńskie
prawo zwyczajowe późnego średniowiecza
Prawo rzymskie
Leges Romanae barbarorum i tradycje
prawa rzymskiego na zachodzie i południu
Europy
renesans prawa rzymskiego w późnym
średniowieczu
renesans prawa rzymskiego w Niemczech
humanizm prawniczy
rozmiary ekspansji prawa rzymskiego w
feudalnej Europie
Prawo kanoniczne
źródła prawa kanonicznego
znaczenie prawa kanonicznego
Kodyfikacje i unifikacje
prace kodyfikacyjne w Niemczech i we
Francji od XVI w. do początków XVIII w.
prace kodyfikacyjne w czasie Oświecenia
(XVIII w.)
waŜniejsze kodeksy wieku Oświecenia
2.1. Prawo osobowe
1
1,5
1
0,5
0,75
0,5
0,75
1,25
1
0,5
0,75
1
1,5
0,75
1,25
0,5
2
1
1,25
1
0,5
0,25
0,5
0,25
0,5
1,5
0,25
0,75
0,5
1,25
0,25
0,5
2,5
1,25
1,5
1,25
1,5
1,5
0,75
0,75
1,25
1,25
0,5
0,5
1,5
0,75
1,25
0,5
0,5
0,25
0,5
0,25
1,5
1,5
0,75
0,75
1,25
1,25
0,5
0,5
2,5
1,25
2,25
1,25
2,5
2,5
1
1
1
1
1
1,25
1,25
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
2,25
2,25
0,75
0,75
0,75
0,75
0,75
1,25
1,25
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,25
0,75
0,25
1,75
1,5
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
3.1.
3.2.
Prawo małŜeńskie
Prawo rzeczowe
Prawo zobowiązań
Prawo spadkowe
Okres rodowo – plemienny
Prawo karne i proces karny w okresie
średniowiecza
3.3. Prawo karne i proces karny od XVI do
XVIII w.
3.4. Kierunek humanitarny w wieku
Oświecenia
III Główne źródła prawa w państwach słowiańskich
Prawo okresu państw konstytucyjnych
I Źródła i historyczny rozwój prawa w okresie państw
konstytucyjnych
Główne kierunki i wielkie rodziny prawa
Kraje prawa skodyfikowanego
2.1. Francja
reformy prawa sądowego w okresie
Wielkiej Rewolucji
kodyfikacje napoleońskie
kodyfikacja prawa karnego
2.2. Austria
kodyfikacja prawa cywilnego
kodyfikacja prawa karnego
2.3. Niemcy
szkoła historyczna. Pandektystyka i
pozytywizm prawniczy
kodyfikacja prawa cywilnego
kodyfikacja prawa karnego
2.4. Szwajcaria
kodyfikacja prawa cywilnego
2.5. Rosja
prace kodyfikacyjne w XVIII i XIX
w.
zbiór praw cesarstwa rosyjskiego
kodeksy karne
kodeksy postępowania cywilnego i
karnego
Kraje nieskodyfikowane
3.1. Prawo angielskie
3.2. Prawo Stanów Zjednoczonych Ameryki
Prawo Kościoła Katolickiego
II Prawo cywilne
Ogólne kierunki rozwoju prawa cywilnego
Prawo osobowe
Prawo małŜeńskie
Prawo własności
Prawo zobowiązań
Prawo spadkowe
III Rozwój i zasady nowoŜytnego procesu cywilnego
IV Prawo karne
nowe kierunki w doktrynie prawa karnego
podstawowe zmiany w prawie karnym
V Proces karny
rozwój procesu mieszanego
wzrost znaczenia czynnika społecznego
13.
1.
2.
3.
0,5
0,25
0,5
0,25
6
3
4,25
3
4
2
2,75
2
0,5
2
0,25
1
0,5
0,5
0,25
1
2
1
0,25
1
Literatura podstawowa
J. Baszkiewicz : Powszechna historia ustrojów państwowych, Gdańsk 2002.
E. Borkowska - Bagieńska : Historia prawa sądowego, Warszawa 2007.
S. Estreicher : Wykłady z historii ustroju państwa i prawa na zachodzie Europy (opracowanie p. red. S.
Grodziskiego), Kraków 2000.
4.
5.
6.
7.
8.
G. Górski, S. Salomonowicz : Historia ustrojów państw, Warszawa 2001.
I. Jaworski : Zarys powszechnej historii państwa i prawa, Warszawa 1978.
K. Kamińska, A. Gaca : Historia powszechna ustrojów państwowych, Toruń 2004.
K. Koranyi : Powszechna historia prawa (opracowała K. Sójka – Zielińska), Warszawa 1976.
K. Krasowski, M. Krzymkowski, K. Sikora – Dzięgielewska, J. Walachowicz : Historia ustroju państwa.
Wydanie drugie, poprawione, Poznań.
9. T. Maciejewski : Historia powszechna ustroju państwa i prawa, Warszawa 2004.
10. K. Sójka – Zielińska : Historia prawa, Warszawa 2006.
11. M. Szczaniecki : Powszechna historia państwa i prawa (opracowała K. Sójka – Zielińska), Warszawa 2003.
12. W. Witkowski : Wybór tekstów źródłowych z historii prawa (epoka feudalizmu i kapitalizmu), Lublin 1978.
14.
1.
Literatura uzupełniająca
G. Battruszajtys, J. Kolarzowski, M. Paszkowska, K. Rajewski : Wybór źródeł do historii prawa sądowego
czasów nowoŜytnych, Warszawa 2002.
A. Dziadzio, D. Malec : Historia prawa. Prawo karne w świetle źródeł. Kraków 1997.
A. Gulczyński, B. Lesiński, J. Walachowicz, J. Wiewiórki : Historia państwa i prawa. Wybór tekstów
źródłowych. Wydanie drugie, poprawione, Poznań.
S. Płaza : Historia prawa w Polsce na tle porównawczym. Cz. 1 X – XVIII w. (Kraków 1997); cz. 2 : Polska
pod zaborami (Kraków 1998); cz. 3 : Okres międzywojenny (Kraków 2001).
2.
3.
4.
15.
Nazwisko osoby prowadzącej zajęcia na studiach stacjonarnych
- wykład: prof. dr hab. A. Korobowicz
- ćwiczenia: dr W. Mróz
16.
Nazwisko osoby prowadzącej zajęcia na studiach niestacjonarnych
- wykład: prof. dr hab. J. Ciągwa (semestr I)
prof. dr hab. A. Korobowicz (semestr II)
- ćwiczenia: dr W. Mróz