Wyniki badań Satysfakcji Klienta Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Częstochowie 2016 rok Raport z badania ankietowego „Badanie Satysfakcji Klienta Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Częstochowie 2016” Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Częstochowie ul. Polskiej Organizacji Wojskowej 2, 42-217 Częstochowa, tel. 34 372 42 00, fax 34 372 42 50 [email protected], www.mops.czestochowa.pl Spis treści Spis treści ....................................................................................................................................... 2 Wprowadzenie. ............................................................................................................................... 3 1. Charakterystyka społeczno-demograficzna badanej społeczności. ............................................. 4 1.1. Płeć. ..................................................................................................................................... 4 1.2. Wiek. .................................................................................................................................... 4 1.3. Wykształcenie. .................................................................................................................... 4 2. Czas korzystania z usług Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej ............................................. 5 3. Powody korzystania z usług. ....................................................................................................... 5 4. Ocena jakości realizowanych usług według przyjętych kryteriów. ................................................ 6 4.1. Czas oczekiwania na usługę ............................................................................................... 6 4.2. Czas realizacji usługi. .......................................................................................................... 7 4.3. Dostępność informacji o uprawnieniach klienta. .................................................................. 7 4.4. Indywidualne traktowanie. ................................................................................................... 8 4.5. Oznakowanie pomieszczeń. ................................................................................................. 8 4.6. Warunki lokalowe. ............................................................................................................... 9 4.7. Wyposażenie pomieszczeń. ............................................................................................... 10 5. Ocena kompetencji pracowników MOPS przez klientów: .......................................................... 10 5.1. Rzetelność ......................................................................................................................... 10 5.2. Chęć pomagania (udzielania pomocy)................................................................................ 11 5.3. Uczciwość (bezinteresowność) .......................................................................................... 11 5.4. Fachowość. ........................................................................................................................ 12 5.5. Przyjazne i uprzejme podejście do klienta .......................................................................... 12 5.6. Bezstronność (obiektywizm) ............................................................................................... 12 5.7. Zaufanie. ............................................................................................................................ 13 5.8. Empatia. ............................................................................................................................. 13 6. Ocena stopnia zadowolenia klientów z jakości załatwiania spraw w MOPS. ............................. 14 7. Czynniki utrudniające załatwianie spraw w MOPS .................................................................... 15 Podsumowanie i wnioski końcowe. ............................................................................................... 16 2 Wprowadzenie. Głównym celem badania satysfakcji klientów korzystających z usług Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej jest bieżące uzyskiwanie informacji na temat poziomu jakości usług świadczonych przez pracowników MOPS, co w rezultacie pozwala precyzyjnie określić słabe obszary działalności jednostki, wprowadzić procedury doskonalące, lepiej zarządzać komórkami organizacyjnymi, podnieść jakość świadczonych usług publicznych, a w konsekwencji poprawić wizerunek jednostki. Jest wyrazem otwartości na propozycje zmian, daje możliwość szybkiego i skutecznego reagowania na zmieniające się oczekiwania i potrzeby klientów. Uzyskane w badaniu opinie klientów stanowią podstawę do sformułowania zaleceń przyczyniających się do podniesienia poziomu świadczonych usług. Badania przeprowadzono w terminie od 7 do 31 marca 2015 roku. W badaniu udział wzięło 344 klientów. Badania przeprowadzono przy pomocy anonimowej ankiety. Uczestnicy otrzymywali krótką instrukcję na temat sposobu wypełniania ankiety i zapewnienie o anonimowości. Byli także informowani o celu przeprowadzanych badań. Na potrzeby badań przygotowano 11 urn, do których respondenci wrzucali wypełnione przez siebie ankiety. Urny opatrzone napisem „Badanie Satysfakcji Klienta, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Częstochowie”, umieszczono w widocznych miejscach, przy głównych ciągach komunikacyjnych, w następujących komórkach organizacyjnych: 1. Rejonowy Zespół Pomocy Społecznej Nr 1, Al. Niepodległości 20/22, 2. Rejonowy Zespół Pomocy Społecznej Nr 2, ul. Staszica 10, 3. Sekcja Pomocy Osobom z Niepełnosprawnością, Al. Niepodległości 20/22, 4. Centrum Pomocy Dziecku Niepełnosprawnemu i Jego Rodzinie, ul. Jasnogórska 34, 5. Sekcja Wspierania Rodziny i Pieczy Zastępczej, ul. POW 2, 6. Sekcja ds. Przeciwdziałania Bezdomności, ul. Nowowiejskiego 26, 7. Biuro Usług Społecznych, ul. Nowowiejskiego 26, 8. Sekcja Usług Środowiskowych i Instytucjonalnych, Al. Niepodległości 20/22, 9. Biuro Projektów/Sekcji Pracy Środowiskowej, ul. Kilińskiego 13. Jak wynika z relacji pracowników badanie nie wzbudzało żadnych kontrowersji. Zdecydowana większość klientów chętnie uczestniczyła w wypełnianiu ankiety. Ogół ankiet wypełniony został w sposób kompletny. W poszerzeniu wiedzy dotyczącej satysfakcji klientów Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Częstochowie, szczególnie cenne okazały się odpowiedzi respondentów na pytania o charakterze otwartym, które skłoniły badane osoby do udzielenia swobodnej, szerszej wypowiedzi. 3 1. Charakterystyka społeczno-demograficzna badanej społeczności. 1.1. Płeć. Jak wynika z przeprowadzonych badań, wśród uczestników ankiety zdecydowaną większość stanowiły kobiety – 216 osób (62,8%/) natomiast mężczyźni stanowili istotną statystycznie mniejszość – 126 osób (36,6%), a 0,6% nie udzieliło odpowiedzi na pytanie. Tabela 1. Płeć uczestników badań. L p. Płeć badanych osób Ilość % 1 Kobiety 216 62,8 2 Mężczyźni 126 36,6 3 Brak odpowiedzi 2 0,6 Ogółem 344 100,0 1.2. Wiek. Bardzo wysoki odsetek wypełniających ankietę (74,7%) nie udzieliło odpowiedzi na pytanie o swój wiek. Można przypuszczać, że nie do końca uwierzyli w anonimowość ankiety. Jak wynika z tabeli klientami Ośrodka są przede wszystkim osoby w wieku produkcyjnym. W kategorii wiekowej 26-65 lat mieści się 19,8% klientów, z czego należy wnioskować, że są to w zdecydowanej większości osoby bezrobotne. Osoby w wieku emerytalnym, czyli powyżej 65 lat stanowiły 2,9 %, a w wieku przedprodukcyjnym 2,6%. Tabela. 2. Wiek badanych osób. L p. Kategoria wiekowa Ilość % 1 do 25 lat 9 2,6 2 26 - 65 68 19,8 3 Powyżej 65 lat 10 2,9 15 Brak odpowiedzi 257 74,7 Ogółem 344 100,0 1.3. Wykształcenie. Zdecydowana większość ankietowanych posiada wykształcenie średnie – 132 osoby (38,4%), na drugim miejscu są ankietowani z wykształceniem zasadniczym zawodowym – 102 osoby (29,7%), na trzecim z wykształceniem podstawowym – 47 osób (13,7%), na czwartym z wykształceniem wyższym – 46 osób (13,4%). Kolejne miejsca zajmują respondenci z wykształceniem gimnazjalnym – 10 osób (2,9%) oraz niepełnym podstawowym – 3 osoby (0,9%), odpowiedzi na temat wykształcenia nie udzieliły 4 osoby (1,2%). 4 Tabela 3. Wykształcenie uczestników ankiety L p. Rodzaj wykształcenia Ilość % 1 Wyższe 46 13,4 2 Średnie 132 38,4 3 Zasadnicze zawodowe 102 29,7 4 Gimnazjalne 10 2,9 5 Podstawowe 47 13,7 6 Niepełne podstawowe 3 0,9 7 Brak odpowiedzi 4 1,2 Ogółem 344 100,0 2. Czas korzystania z usług Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Dla rzetelności i wiarygodności oceny znaczenie ma czas korzystania z usług MOPS. Jak wynika z poniższej tabeli, najwięcej ankietowanych 32,3% miała kontakt z Ośrodkiem dłuższy niż 5 lat, a 26,5% respondentów korzystała z jego usług dłużej niż 1 rok. Czas korzystania krócej niż 1 rok dotyczył 14,8% badanych, dla 25,3% był to pierwszy kontakt z pomocą społeczną, a 1,2% nie udzieliło odpowiedzi na pytanie. Można zatem uznać, że uczestnicząca w badaniach grupa jest wiarygodna i reprezentatywna do oceny świadczonych przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej usług. Tabela 4. Czas korzystania przez ankietowanych z usług Ośrodka. L p. Czas korzystania z usług Ilość % 1 Pierwszy raz 87 25,3 2 Krócej niż 1 rok 51 14,8 3 Dłużej niż 1rok 91 26,5 4 Dłużej niż 5 lat 111 32,3 5 Brak odpowiedzi 4 1,2 Ogółem 344 100,0 3. Powody korzystania z usług. Ankietowani mogli wskazywać więcej niż jeden powód korzystania z pomocy Ośrodka. Jak wskazują wyniki badań, najczęstszym powodem, który skłaniał respondentów do korzystania z usług Ośrodka była chęć uzyskania pomocy finansowej, co sygnalizowało 42,0% ankietowanych. Drugim z powodów (25,1%) była potrzeba uzyskania niezbędnej informacji, kolejne miejsce zajęła chęć uzyskania porady (15,6%), a (8,6%) chciało otrzymać pomoc rzeczową. Kolejne powody to: bezdomność i poszukiwanie schronienia (2,2%), podpisanie umowy o kartę przedpłaconą (1,5%), uzyskanie pomocy w znalezieniu pracy (1,1%), chęć uaktywnienia, potrzeba kontaktu z ludźmi, seniorami (1,1%), sprawdzenie czy Ośrodek dokonał przelewu przyznanego zasiłku na konto bankowe (0,7%), wniesienie opłaty za pobyt w placówce opiekuńczej - domu dziecka (0,4%), 5 wniosek o odstąpienie od ustalenia opłaty (0,4%). Ponadto 1,3 % respondentów wymieniło inne powody skłaniające ich do korzystania z pomocy społecznej: niepełnosprawność, choroba dziecka, szukanie pomocy w uzyskaniu kwalifikacji zawodowych, załatwianie formalności związanych z rodziną zastępczą, mieszkanie chronione, zmiana formy wypłaty. Tabela 5. Powody skłaniające do korzystania z pomocy społecznej Lp. Powód skłaniający do korzystania z pomocy społecznej Ilość % 1 Uzyskanie pomocy finansowej 191 42,0 2 Uzyskanie niezbędnej informacji 114 25,1 3 Uzyskanie porady 71 15,6 4 Uzyskanie pomocy rzeczowej 39 8,6 5 Bezdomność schronienia 10 2,2 6 Podpisanie umowy przedpłaconą kartę 7 1,5 7 Uzyskanie pomocy w znalezieniu pracy 5 1,1 8 Chęć uaktywnienia, potrzeba kontaktu z ludźmi, seniorami 5 1,1 9 Sprawdzenie przelewów 3 0,7 10 Wniesienie opłaty za pobyt dziecka w placówce opiekuńczowychowawczej /dziecko w DMD/ 2 0,4 11 2 0,4 6 1,3 455 100,0 i poszukiwanie Wniosek o od ustalenia opłaty o odstąpienie 12 Inne powody Ogółem 4. Ocena jakości realizowanych usług według przyjętych kryteriów. 4.1. Czas oczekiwania na usługę. Wśród kryteriów oceny jakości realizowanych usług istotne znaczenie ma czas oczekiwania na usługę. Jak wynika z uzyskanych danych respondenci w zdecydowanej większości pozytywnie oceniali czas oczekiwania na usługę. Wysoko oceniło to kryterium 48,5% ankietowanych, a 23,8% bardzo wysoką. Łącznie pozytywną ocenę przyznało 69,4% ankietowanych, a 20,9% oceniło czas oczekiwania na usługę „średnio”. Niskie oceny temu kryterium przypisało ogółem 3,5% respondentów, bardzo niskie 1,5%, a 1,7% nie udzieliło odpowiedzi. Biorąc pod uwagę całokształt zaprezentowanej przez ankietowanych oceny, należy ją uznać za bardzo korzystną. Negatywne oceny stanowią zdecydowanie marginalny odsetek. Zasadą obowiązującą jest, że dyżurujący pracownik udziela informacji dot. pracownika socjalnego z danego rejonu: podaje imię i nazwisko, godziny dyżurów, nr telefonu, pod którym może zastać pracownika. W przypadku niemożności realizacji oczekiwania/problemu przez osobę/rodzinę petent uzyskuje informacje na temat możliwości uzyskania pomocy w swojej 6 sprawie w innych instytucjach. Pracownik socjalny w miarę możliwości ułatwia osobie/rodzinie pierwszy kontakt z takimi instytucjami czy podmiotami. Tabela 6. Ocena czasu oczekiwania na usługę. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 5 1,5 2 Nisko 12 3,5 3 Średnio 72 20,9 4 Wysoko 167 48,5 5 Bardzo wysoko 82 23,8 6 Brak odpowiedzi 6 1,7 Ogółem 344 100,0 4.2. Czas realizacji usługi. Czas realizacji usługi ma olbrzymie znaczenie dla kształtowania opinii o sprawności firmy. Klienci na ogół oczekują natychmiastowej realizacji usługi nie wnikając w sprawy proceduralne, które mogą wpływać na czas realizacji sprawy. Bardzo wysoko i wysoko oceniło czas realizacji usługi 68,6% klientów Ośrodka. Oceny negatywne stanowiły mało istotny margines: bardzo nisko – 1,2%, nisko – 2,3%. Pozostałe 23,8% stanowiły oceny „średnie”, a 4,1% ankietowanych nie udzieliło odpowiedzi. Pracownicy MOPS obowiązani są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki i z zachowaniem terminów określonych w Kodeksie Postępowania Administracyjnego. Podjęcie działań przez pracownika socjalnego w zakresie pracy socjalnej następuje nie później niż 14 dni od momentu otrzymania zgłoszenia. Tabela 7. Ocena czasu realizacji usługi. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 4 1,2 2 Nisko 8 2,3 3 Średnio 82 23,8 4 Wysoko 157 45,6 5 Bardzo wysoko 79 23,0 6 Brak odpowiedzi 14 4,1 Ogółem 344 100,0 4.3. Dostępność informacji o uprawnieniach klienta. Pracownik zobowiązany jest udzielać klientowi wyczerpujących informacji na temat świadczeń, którymi dysponuje Ośrodek oraz dokładnie informować klienta w kwestii prawa do świadczeń oraz wynikających z niego zobowiązań. Dostępność powyższych informacji świadczy o transparentność (przejrzystość) w relacjach urząd – klient. Dodaje to klientowi poczucie pewności siebie i świadomość, że urząd nic przed nim nie ukrywa. Miejski Ośrodek Pomocy 7 Społecznej spełnia oczekiwania respondentów pod kątem wyżej wymienionego kryterium. Pozytywną ocenę dało łącznie 76,5% uczestników sondażu, w tym: 50,6% oceniło „wysoko”, a 25,9% „bardzo wysoko”. Oceny negatywne miały charakter marginalny i stanowiły 2,6%, odpowiedzi nie udzieliło 4,7 % respondentów. Tabela 8. Ocena dostępności informacji o uprawnieniach klienta. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 3 0,9 2 Nisko 6 1,7 3 Średnio 54 15,7 4 Wysoko 174 50,6 5 Bardzo wysoko 89 25,9 6 Brak odpowiedzi 16 4,7 Ogółem 344 100,0 4.4. Indywidualne traktowanie. Indywidualne traktowanie oznacza nie tylko stosowanie w Ośrodku dobrej komunikacji z klientem, ale przede wszystkim zrozumienie sytuacji klienta przez pracownika i dopasowanie właściwego rozwiązania. Każdy klient Ośrodka traktowany jest indywidualnie, unika się posługiwania stereotypami. Otrzymane wyniki wskazują, że klienci wysoko ocenili ten obszar działalności MOPS. Wysoką ocenę dało 45,1% ankietowanych, a dalsze 39,8% - bardzo wysoką. Łącznie 84,9% respondentów wyraziło pozytywną opinię na ten temat. W przypadku tego kryterium opinie negatywne stanowiły nieistotny statystycznie margines: bardzo nisko oceniło – 0,9%, nisko – 0,6%, a 1,7% nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 9. Ocena indywidualnego traktowania klienta. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 3 0,9 2 Nisko 2 0,6 3 Średnio 41 11,9 4 Wysoko 155 45,1 5 Bardzo wysoko 137 39,8 6 Brak odpowiedzi 6 1,7 Ogółem 344 100,0 4.5. Oznakowanie pomieszczeń. Jasne i czytelne tablice informacyjne umieszczone na zewnątrz budynków oraz w pomieszczeniach wewnętrznych, umożliwiają szybkie odszukanie pokoju i pracownika oraz pozwalają na sprawne przemieszczanie się interesantów po obiekcie. Tabliczki informacyjne umieszczone na drzwiach do pomieszczeń biurowych zawierają logo MOPS, nazwę działu, sekcji oraz nazwisko i imię pracownika. Szczególne znaczenie ma to dla klientów, którzy pierwszy raz 8 znaleźli się w siedzibie Ośrodka. Dobre oznakowanie pomieszczeń zmniejsza ich poczucie zagubienia i dodaje pewności siebie. Jak wskazują wyniki badań 57,8% klientów pozytywnie oceniło sposób oznakowania pomieszczeń Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, 9,3% miało zastrzeżenia, 2,0% nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 10. Ocena oznakowania pomieszczeń Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 8 2,3 2 Nisko 24 7,0 3 Średnio 106 30,8 4 Wysoko 117 34,0 5 Bardzo wysoko 82 23,8 6 Brak odpowiedzi 7 2,0 Ogółem 344 100,0 4.6. Warunki lokalowe. Warunki lokalowe Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej mają charakter mocno zróżnicowany i uzyskały nienajlepszą ocenę. Powszechnym zjawiskiem jest ciasnota pomieszczeń oraz trudna dostępność pomieszczeń szczególnie dla osób starszych. Najwymowniejszym przykładem są warunki lokalowe Rejonowego Zespołu Pomocy Społecznej Nr 1 przy Alei Niepodległości 20/22. Pomieszczenia usytuowane na III i IV piętrze, bez windy, stanowią poważne utrudnienie dla osób starszych. Pobyt w jednym pomieszczeniu kilku pracowników nie stwarza intymności wymaganej w kontaktach z klientami. Ponadto lokale zajmowane przez poszczególne działy MOPS – usytuowanych są w odrębnych budynkach, pod różnymi adresami, wymagają remontów i przystosowania funkcjonalnego do potrzeb klientów. Ocena warunków lokalowych jest zdecydowanie niekorzystna na tle pozostałych czynników, które podlegały ocenie klientów. Respondenci przyznali w kolejności następujące oceny: „średnio” – 25,9%, „wysoko” – 24,1%, „nisko” – 20,3%, „bardzo wysoko” – 14,8%, „bardzo nisko” – 12,8%, brak odpowiedzi – 2,0%. Tabela 11. Ocena warunków lokalowych MOPS. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 44 12,8 2 Nisko 70 20,3 3 Średnio 89 25,9 4 Wysoko 83 24,1 5 Bardzo wysoko 51 14,8 6 Brak odpowiedzi 7 2,0 Ogółem 344 100,0 9 4.7. Wyposażenie pomieszczeń. Wyposażenie pomieszczeń w meble i urządzenia biurowe wpływa na komfort pracy i sprawność obsługi klientów. Do ważnych parametrów charakteryzujących warunki pracy należy zaliczyć wyposażenie pomieszczeń w podstawowe instalacje oraz sprzęty i urządzenia biurowe, które określają standard warunków pracy. Stan wyposażenia pomieszczeń wiąże się zarówno z warunkami oraz komfortem pracy pracowników MOPS oraz ma wpływ na jakość załatwianych sprawy. Jak wskazują uzyskane wyniki, ocena wyposażenia pomieszczeń biurowych przez klientów jest relatywnie niska. Najwięcej klientów, bo 34,0% dało ocenę „średnią”, 24,4% „wysoką”, 19,5% „niską”, 12,2% - „bardzo wysoką”, 8,1% „bardzo niską”, a 1,7% nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 12. Ocena wyposażenia pomieszczeń. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 28 8,1 2 Nisko 67 19,5 3 Średnio 117 34,0 4 Wysoko 84 24,4 5 Bardzo wysoko 42 12,2 6 Brak odpowiedzi 6 1,7 Ogółem 344 100,0 5. Ocena kompetencji pracowników MOPS przez klientów: Kompetencje pracowników stanowią bardzo istotny zasób w działalności firmy. Pracownicy pomocy społecznej mają do czynienia z klientem o specyficznym profilu. To najczęściej osoba z problemami, które trzeba rozwiązać z uwzględnieniem istniejących przepisów i realnych możliwości zarówno finansowych jak i organizacyjnych. 5.1. Rzetelność To ważna cecha każdego urzędnika. Rzetelne i terminowe załatwienie sprawy to takie działanie w wyniku, którego sprawa zostaje doprowadzona do właściwego rozwiązania w najszybszym możliwym terminie z zachowaniem poprawnie przeprowadzonego postępowania (z trzymaniem się przepisów prawa i dokładnym wyjaśnieniem stanu faktycznego). Rzetelność pracowników MOPS przez 90,7% respondentów została oceniona pozytywnie w tym 47,1% - oceniło ją bardzo wysoko a 43,6% - wysoko. Tylko 0,9% ankietowanych miało w tym zakresie zastrzeżenia, a 2,6% nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 13. Ocena rzetelności pracowników MOPS Lp. Rodzaj oceny Ilość 1 Bardzo nisko 3 0,9 2 Nisko - - 3 Średnio 20 5,8 4 Wysoko 150 43,6 5 Bardzo wysoko 162 47,1 10 % 6 Brak odpowiedzi 9 2,6 Ogółem 344 100,0 5.2. Chęć pomagania (udzielania pomocy). Chęć pomagania innym i udzielania pomocy to kluczowe zadanie, wręcz misja pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Wynika to zarówno z obowiązku ustawowego, ale przede wszystkim z przesłania i tradycji niesienia pomocy osobom będącym w potrzebie. Pomaganie potrzebującym wpisane jest w etos pracy pracownika socjalnego oraz szerzej – pracownika pomocy społecznej. Jak wynika z uzyskanych danych, ta cecha pracowników pomocy społecznej oceniona została bardzo pozytywnie przez klientów MOPS, na co wskazują przyznane oceny. I tak: najwięcej, bo 51,7% ankietowanych oceniło tę cechę pracowników MOPS „bardzo wysoko”, 39,0% „wysoko”, 6,1% - „średnio”, 0,6% - „bardzo nisko”, a 2,6% nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 14. Ocena chęci pomagania Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 2 0,6 2 Nisko - - 3 Średnio 21 6,1 4 Wysoko 134 39,0 5 Bardzo wysoko 178 51,7 6 Brak odpowiedzi 9 2,6 Ogółem 344 100,0 5.3. Uczciwość (bezinteresowność) Uczciwość, to cecha niezwykle ważna i pożądana w stosunkach międzyludzkich. Wykonywanie obowiązków w sposób uczciwy, niebudzący podejrzeń o stronniczość i interesowność, dbałość o nieposzlakowaną opinię, postępowanie zgodnie z etyką zawodową – to czynniki, które budują dobrą opinię o całym Ośrodku. Opinie 90,6% klientów na ten temat są jednoznacznie pozytywne. Oceny średnie stanowią 4,4%, negatywne 0,9%, a 4,1% respondentów nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 15. Ocena uczciwości. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 3 0,9 2 Nisko - - 3 Średnio 15 4,4 4 Wysoko 135 39,2 5 Bardzo wysoko 177 51,4 6 Brak odpowiedzi 14 4,1 Ogółem 344 100,0 11 5.4. Fachowość. To przede wszystkim wiedza i umiejętności. Pracownicy doskonalą i stale aktualizują swoją wiedzę na temat obowiązujących przepisów i procedur. To pozwala realizować zadania zawodowe na pożądanym poziomie. Fachowość pracowników MOPS oceniona została również niezwykle pozytywnie. Wskazują na to odpowiednio wysokie oceny przyznane prze klientów. Analiza wyników wskazuje, że 52,6% ankietowanych oceniło fachowość pracowników pomocy społecznej „bardzo wysoko”, 39,0% „wysoko”, 4,7% „średnio”, 0,6% „bardzo nisko”, a 3,2% nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 16. Ocena fachowości. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 2 0,6 2 Nisko - - 3 Średnio 16 4,7 4 Wysoko 134 39,0 5 Bardzo wysoko 181 52,6 6 Brak odpowiedzi 11 3,2 Ogółem 344 100,0 5.5. Przyjazne i uprzejme podejście do klienta Brak uprzejmości to brak zainteresowania i bagatelizowanie problemu klienta. Przyjazne i uprzejme podejście do klienta to elementarny wymóg stawiany pracownikom pomocy społecznej. Jak wskazują dane zawarte w tabeli 17, zdecydowana większość klientów, bo aż 92,8% oceniła pozytywnie (wysoko i bardzo wysoko) podejście pracowników pomocy społecznej do klientów, 4,7% - średnio, 0,6% - nisko, a 2,0% nie udzieliło odpowiedzi na ten temat. Tabela 17. Ocena podejścia do klienta. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 2 0,6 2 Nisko - - 3 Średnio 16 4,7 4 Wysoko 132 38,4 5 Bardzo wysoko 187 54,4 6 Brak odpowiedzi 7 2,0 Ogółem 344 100,0 5.6. Bezstronność (obiektywizm) Bezstronność, to cecha pracownika niezwykle ważna przy ocenie faktów. Obiektywizm jest nieodłącznie związany z doświadczeniem życiowym i zawodowym pracownika oraz empatią. Osoba bezstronna ocenia wszystkie fakty i motywacje niezależnie od ich racjonalności. 12 Obiektywne rozpoznanie sytuacji klienta polega na wykorzystaniu dostępnych źródeł, gwarantuje wiarygodność przedstawionych danych, faktów i informacji. Umiejętność sprawiedliwej oceny faktów i dokumentów przedstawia się następująco: 89,0% % ankietowanych ocenia ten czynnik pozytywnie, ''bardzo wysoko” 48,3%, „wysoko” 40,7%/, „średnio” 5,8%, tylko 0,6% „bardzo nisko”, a 4,7% nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 18. Ocena obiektywizmu pracowników. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 2 0,6 2 Nisko - - 3 Średnio 20 5,8 4 Wysoko 140 40,7 5 Bardzo wysoko 166 48,3 6 Brak odpowiedzi 16 4,7 Ogółem 344 100,0 5.7. Zaufanie. Budowanie zaufania to umiejętność stworzenia bezpiecznego, wspomagającego kontaktu, dzięki któremu rozwija się wzajemny szacunek i zaufanie pomiędzy klientem a pracownikiem. Jak wynika z danych zawartych w tabeli nr 19, aż 91,8% ankietowanych obdarza zaufaniem pracowników Ośrodka i ocenia to zaufanie na poziomie wysokim i bardzo wysokim. Tabela 19. Ocena zaufania do pracowników. Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 2 0,6 2 Nisko - - 3 Średnio 15 4,4 4 Wysoko 137 39,8 5 Bardzo wysoko 179 52,0 6 Brak odpowiedzi 11 3,2 Ogółem 344 100,0 5.8. Empatia. Empatia to innymi słowy współodczuwanie i umiejętność patrzenia na dany problem oczami drugiej osoby. Pozwala znajdować rozwiązanie problemu dobre dla wszystkich. Empatia jest niezwykle przydatna w obsłudze klientów oraz wszędzie tam, gdzie ważne jest budowanie dobrych relacji z innymi ludźmi. Jak wskazują wypowiedzi respondentów 88,7% z nich pozytywnie ocenia poziom empatii pracowników MOPS, w tym 50,6% bardzo wysoko, 38,1% wysoko, 7,2% średnio, tylko 0,6% bardzo nisko, a 3,8% nie udzieliło odpowiedzi. Tabela 20. Ocena empatii pracowników 13 Lp. Rodzaj oceny Ilość % 1 Bardzo nisko 2 0,6 2 Nisko - - 3 Średnio 24 7,0 4 Wysoko 131 38,1 5 Bardzo wysoko 174 50,6 6 Brak odpowiedzi 13 3,8 Ogółem 344 100,0 6. Ocena stopnia zadowolenia klientów z jakości załatwiania spraw w MOPS. Wśród osób, które udzieliły odpowiedzi na pytanie „Czy jest Pan/Pani zadowolony z załatwienia sprawy w naszym Ośrodku?” - 97,5% wyraziło swoje zadowolenie, a 2,5% dezaprobatę. Na ocenę stopnia zadowolenia klientów z jakości załatwiania spraw w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej składają się wszystkie wymienione elementy i czynniki mające wpływ na relację klient – pracownik pomocy społecznej. Wśród powodów zadowolenia, na pierwszym miejscu 24,6% respondentów wymieniło szybką, sprawną, fachową, konkretną, rzetelną i profesjonalną obsługę przez pracowników MOPS, bez przeciągania, bez długotrwałego oczekiwania, bez kolejek. 16,7% respondentów podkreśliło miłą i uprzejmą obsługę oraz przyjazny kontakt z pracownikami socjalnymi – odpowiednie i życzliwe traktowanie, cierpliwe wysłuchiwanie problemów nurtujących klientów. Na trzecim miejscu wśród powodów zadowolenia 15,5% ankietowanych wymieniło udzielanie przez obsługujących pracowników wyczerpujących informacji oraz skutecznych porad dotyczących między innymi świadczeń przysługujących klientowi. Na czwartym miejscu znalazły się wypowiedzi respondentów wyrażających swoje zadowolenia z załatwiania spraw w Ośrodku bez konkretnego uzasadnienia – 9,1%. Kolejne miejsca wśród powodów zadowolenia zajęły: skuteczna pomoc (8,7%), kompetentna obsługa (rzeczowe załatwianie spraw) oraz konkretna i solidna pomoc (7,9%), szybka pomoc - szybki czas realizacji wniosków (5,2%), pozytywne załatwienie wszystkich spraw (3,9%), pomoc kompleksowa (2,4%), pomoc w wypełnianiu dokumentów (2,4%), terminowość w załatwianiu spraw (1,2%), poważne i indywidualne podejście do klienta (1,2%), „ludzkie” traktowanie bezdomnych (1,2%). Tabela 21. Powody zadowolenia klientów z załatwiania spraw w MOPS Lp. Czynniki wpływające na zadowolenie klientów Ilość % 1 Szybka, sprawna, fachowa, konkretna, rzetelna i profesjonalna obsługa, bez przeciągania w czasie, bez długotrwałego oczekiwania, bez kolejek 62 24,6 2 Miła obsługa i uprzejma obsługa, miły i przyjazny kontakt z pracownikami socjalnymi – odpowiednie traktowanie, życzliwe traktowanie, życzliwe wysłuchanie 42 16,7 3 Udzielanie wyczerpujących informacji oraz skutecznych porad/ jakie świadczenia przysługują klientowi/ 39 15,5 4 Tak - bez podania konkretnego powodu 23 9,1 5 Skuteczna pomoc 22 8,7 6 Kompetentna obsługa/rzeczowe załatwianie spraw/, konkretna i solidna pomoc 20 7,9 7 Szybka pomoc/szybki czas realizacji wniosków 13 5,2 14 8 Pozytywne załatwienie wszystkich spraw 10 3,9 9 Pomoc kompleksowa 6 2,4 10 Pomoc w wypełnianiu dokumentów 6 2,4 11 Terminowość w załatwianiu spraw 3 1,2 12 Poważne i indywidualne podejście do klienta 3 1,2 13 Ludzkie /podmiotowe/ traktowanie osób bezdomnych 3 1,2 252 100,0 Ogółem 7. Czynniki utrudniające załatwianie spraw w MOPS Niezależnie od pozytywnej oceny związanej z załatwianiem spraw w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, klienci zwrócili uwagę na czynniki utrudniające najbardziej korzystne i optymalne załatwianie swoich spraw. Na pytanie: co należałoby zmienić w funkcjonowaniu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej”, respondenci wymienili przytoczone niżej uwagi: • poprawę warunków lokalowych, aby były bardziej przyjazne klientom i pracownikom, zwłaszcza w Rejonowym Zespole Pomocy Społecznej Nr 1 przy Alej Niepodległości 20/22. Klienci zwrócili uwagę na fakt, że lokalizacja na III i IV piętrze jest nieodpowiednia dla tego typu placówki. Wskazują na brak windy, co powoduje, że osoby starsze, schorowane, niepełnosprawne, matki z dziećmi, muszą korzystać ze schodów, • niski komfort pracy we wszystkich jednostkach organizacyjnych, ciasnota pomieszczeń, obskurny wygląd, przyjmowanie klientów na korytarzu, bo w pokojach brak miejsca, brak osobnych pomieszczeń na rozmowy o intymnym charakterze, brak wyizolowanego miejsca do opowiadania o sytuacji rodzinnej, brak możliwości rozmowy z pracownikiem na osobności, brak możliwości porozmawiania z pracownikiem bez podsłuchiwania innych klientów, w pokoju jest dużo pracowników i przychodzą do nich klienci, nie ma dyskrecji, nie można porozmawiać o swoich problemach z pracownikiem socjalnym, bo w pokoju jest dużo ludzi /pracowników/, jest duży szum nie ma intymności, brak pomieszczeń, w których można porozmawiać z pracownikiem i napisać pismo, • zmniejszenie biurokracji zwłaszcza ilości dokumentów wymaganych do załatwienia sprawy, Respondenci większość dokumentów uważają za zbędne. Jako przykład takiej uciążliwości wskazywali każdorazowe składanie dokumentów przy orzeczonej na stałe niepełnosprawności, • zwiększenie funduszy na pomoc finansową na zasiłki, na potrzeby osób starszych, niepełnosprawnych, matek samotnie wychowujące dzieci, dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych • pozostałe wnioski i postulaty, na które wskazywali ankietowani to: zbyt długi czas oczekiwania na decyzje, brak jednego budynku, jako siedziby całego Ośrodka, przywrócenie kas, obniżenie kosztów za pobyt w placówce, nie odbierać dzieci, rozwiązać problem z kolejkami we wrześniu. Ponadto były odosobnione głosy postulujące między innymi większe wykorzystanie elektronicznej formy przesyłania danych, zwiększenie oferty lepszych miejsc pracy. Tabela 22. Co należałoby zmienić w funkcjonowaniu MOPS? Co jest najbardziej denerwujące i uciążliwe dla klienta? L p. Co należałoby zmienić w funkcjonowaniu MOPS Ilość % 1 Poprawić warunki lokalowe, aby były bardziej przyjazne klientom i pracownikom – poprawić komfort pracy i załatwiania spraw – zapewnić intymność w załatwianiu spraw 58 31,4 2 Poprawić lokalizację RZPS Nr 1. Jest za wysoko, lokalizacja na III i IV, 30 16,2 15 schody, brak windy, co jest szczególnie uciążliwe dla kobiet z małymi dziećmi, osób niepełnosprawnych oraz starszych 3 Zmniejszenie biurokracji /zmniejszyć ilość składanych dokumentów 23 12,4 4 Zwiększenie funduszy na pomoc finansową/na podstawową działalność/: zasiłki, obsługę osób starszych, niepełnosprawnych, matki samotnie wychowujące dzieci, dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych 19 10,3 5 Skrócić okres oczekiwania na decyzje - zbyt długi 7 3,8 6 Brak jednego budynku 5 2,7 7 Brak kas, przywrócić kasy 3 1,6 8 Obniżenie kosztów za pobyt w placówce. 2 1,1 9 Nie odbierać dzieci 2 1,1 10 Rozwiązać problem z kolejkami we wrześniu 2 1,1 11 Inne: większe wykorzystanie elektronicznej formy przesyłania danych, lepsze oferty pracy 4 2,1 12 Nic nie zmieniać 25 13,5 13 Nie wiem 5 2,7 Ogółem 185 100,0 Podsumowanie i wnioski końcowe. Raport pokazuje, że „satysfakcja” ma wymiar osobisty i indywidualny. Klienci Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej różnią się od siebie upodobaniami, oczekiwaniami, pragnieniami, mają różne potrzeby i odczucia związane z odbiorem świadczonej usługi. Niemniej wyniki badań wskazują na wysoką jakość świadczonych przez Ośrodek usług. Ma to szczególny wydźwięk w sytuacji, gdy na ten temat wypowiadają się świadczeniobiorcy, czyli bezpośrednio zainteresowani klienci pomocy społecznej. Klienci Ośrodka bardzo wysoko ocenili zarówno kompetencje pracowników jak i jakość obsługi interesantów. Należy jednak dążyć do dalszego doskonalenia pracy i funkcjonowania Ośrodka, a głębszej analizie należy poddać niżej wymienione sugestie uczestników badania: • • • • • poprawa warunków obsługi klientów poprawa warunków lokalowych poprawa wyposażenia. zmiana lokalizacji RZPS Nr 1, bądź zainstalowanie windy osobowej. rozważenie możliwości poszerzenia usług drogą elektroniczną. 16