Mgr Lidia Wróbel • • • • • • Dziedzina: nauki biologiczne Dyscyplina: biologia Wszczęcie: 12.04.2013 Temat: Mitochondrial and cellular consequences of defects in the transport of mitochondrial proteins Promotor: prof. dr hab. Agnieszka Chacińska Recenzenci: prof. dr hab. Paweł Golik, prof. dr hab. Hanna Jańska Abstract Mitochondrion is a cellular compartment which has a central role in energy conversion. Mitochondria also play a crucial role in the amino acid and lipid metabolism and in the biosynthesis of haem and iron-sulphur clusters. In addition, they play a unique role in apoptosis regulation as well as they are a storage place for calcium ions. To perform its functions these organelles need over one thousand of various proteins. Mitochondria retained their genetic machinery in the matrix, but despite this they encode only few proteins of the entire mitochondrial proteome. The majority of mitochondrial proteins are synthesized on cytosolic ribosomes and are selectively transported into the organelle. This includes proteins of the outer membrane, the intermembrane space and the matrix as well as the inner membrane proteins. The first part of this study focuses on the characterization of the molecular basis of the biogenesis of the inner membrane (IM) precursor proteins. The mechanism of import and sorting of the highly hydrophobic proteins remains elusive. In this study I identified and characterized an untypical pathway dedicated for the biogenesis of the inner membrane protein. I showed that the core components of the inner membrane translocases, Tim22 and Tim17, are present in the oxidized state in the yeast mitochondria. These essential proteins belong to the highly conserved family of TIM proteins. Tim22 lacking an intramolecular disulfide bond was not properly integrated into the IM and the final assembly into the TIM22 translocase was impaired. The mitochondrial intermembrane space assembly (MIA) machinery is involved in the redox-driven folding of the intermembrane space (IMS) proteins. Present study identified a novel role of the main component of the MIA machinery, Mia40, in the biogenesis and assembly of the Tim22 precursor protein. Interestingly, Mia40 was found to bind the Tim22 precursor through the disulfide-bonded intermediate as well as by the noncovalent interaction. This study proposed a novel model for the biogenesis of the Tim22 protein, in which Mia40 assists Tim22 in its integration into the inner mitochondrial membrane. Furthermore, this study opens new questions on the mechanism that involves redox-driven changes and operate during biogenesis of mitochondrial membrane complexes. The second part of this study aimed to characterize the consequences of the mitochondrial import slowdown at the cellular level. The quantitative analysis was performed to identify changes in the cellular proteome in response to protein import slowdown. A defective mitochondrial intermembrane space import and assembly (MIA) pathway resulted in the increase in abundance of proteins involved in the assembly of the cytosolic degradation machinery - proteasome. This upregulation was accompanied by the enhanced capacity of the proteasome to degrade cellular proteins. The increased proteasome activity was not only specific to the response triggered by the MIA pathway dysfunction, but was also activated by the impaired import via the main mitochondrial import pathway, the TIM23 translocase. Interestingly, mitochondrial precursor proteins mislocalized to the cytosol are sufficient to increase the activity of the proteasome in the cytosol. Moreover, my data indicate that stimulatory effect of mistargeted proteins is associated with proteasome assembly and relays on the activity of proteasomal assembly chaperones Irc25 and Poc4. Present study uncovered the role of the ubiquitin-proteasome system (UPS) in the novel response triggered by nonimported mitochondrial precursor proteins. The existence of a crosstalk between mitochondria and cytosolic degradation machinery is proposed, in which both compartments cooperate in the maintenance of proper protein homeostasis in the cell. Streszczenie Mitochondria to organelle komórkowe odgrywające kluczową rolę w produkcji energii. Ponadto, pełnią ważną rolę w procesach metabolizmu, programowanej śmierci komórki, magazynowania jonów wapnia oraz biosyntezie związków hemu i centrów żelazowosiarczkowych. Mitochondria, aby pełnić swoją funkcje potrzebują ponad tysiąca białek. Organella te posiadają własny genom jednakże, koduje on jedynie kilka spośród mitochondrialnych białek. Większość białek mitochondrialnych kodowana jest przez genom jądrowy oraz syntetyzowana w cytozolu. Mitochondrium zbudowane jest z dwóch błon, które wydzielają dwa obszary: przestrzeń międzybłonową oraz macierz. Szereg przenośników białkowych, zwanych translokazami, bierze udział w transporcie prekursorów białek z cytozolu do odpowiednich przedziałów w mitochondrium, gdzie zachodzi fałdowanie, dojrzewanie białek oraz ich wbudowanie w multimeryczne kompleksy. Celem pierwszej części podjętych badań było scharakteryzowanie molekularnych mechanizmów będących podstawą dojrzewania białek wewnętrznej błony mitochondrialnej. Mechanizmy importu oraz sortowania wysoce hydrofobowych białek wewnętrznej błony są nadal nie do końca poznane. W pracy tej wykazano istnienie niestandardowej ścieżki importu białek kierowanych do wewnętrznej błony. Wykazano, że centralne podjednostki dwóch głównych błonowych podjednostek translokaz wewnętrznej błony, białka Tim17 oraz Tim22, występują w formie utlenionej, posiadającej mostek disiarczkowy, w mitochondriach drożdży. Białka te należą do zachowanej ewolucyjnie rodziny białek TIM. Podjęte badania wykazały, że białko Tim22 pozbawione możliwości utworzenia mostka disiarczkowego w obrębie swojej struktury jest niewłaściwie wbudowane w błonę wewnętrzną. Ponadto, ostateczny etap jego dojrzewania w obrębie translokazy TIM22 jest zaburzony. Ścieżka importu białek MIA jest zaangażowana w import oraz utlenianie prekursorów białek przestrzeni międzybłonowej. Przeprowadzone badania wykazały, że centralne białko szlaku MIA, białko Mia40, jest zaangażowane w import i dojrzewanie białka Tim22. Wykazano, że utlenianie białka Tim22 zachodzi podczas translokacji przez przestrzeń międzybłonową. Podczas tego procesu, białko Mia40 tworzy przejściowy kompleks z białkiem Tim22 poprzez wiązanie disiarczkowe, jak również za pomocą oddziaływań hydrofobowych. Wyniki badań zamieszczonych w tej pracy udowadniają istnienie nowego nietypowego szlaku dojrzewania dla białka Tim22, w którym białko Mia40 wspiera prawidłowy proces wbudowania białka Tim22 w wewnętrzną błonę mitochondrium. Wyniki badań opisanych w tej pracy skłaniają do stawiania kolejnych pytań dotyczących mało poznanego procesu dojrzewania białkowych kompleksów błonowych w mitochondriach powiązanych z procesami redoks. Celem drugiej części podjętych badań było scharakteryzowanie mechanizmów obrony komórki przed skutkami błędów w transporcie białek do mitochondriów. Badania wykazały, że w odpowiedzi na zaburzenia procesu transportu białek do mitochondriów komórka uruchamia cytoplazmatyczny system degradacji białek zwany proteasomem. W badaniach użyto ilościowej techniki spektrometrii masowej do określenia zmian zachodzących w komórce na poziomie białkowym w odpowiedzi na dysfunkcję szlaku trasnportu białek do mitochondriów. Nieprawidłowy import substratów szlaku MIA spowodował podwyższenie poziomu białek zaangażowanych w składanie kompleksu proteasomu wraz z podwyższeniem aktywności samego kompleksu degradującego. Ponadto, badania wykazały, że aktywność proteasomu jest także podwyższona w odpowiedzi na zaburzenia w imporcie białek głównym szlakiem TIM23. Niewłaściwe funkcjonowanie szlaków importu białek do mitochondriów powoduje nagromadzenie prekursorów białek mitochondrialnych w cytozolu. Wykazano, że akumulacja białek mitochondrialnych w cytozolu jest wystarczającym sygnałem do podwyższenia aktywności proteasomu. Wyższa aktywność proteasomu zależy od obecności białek Irc25 oraz Poc4 niezbędnych w procesie jego składania. Badania udowodniły, że białka które nie zostały przetransportowane do mitochondriów i pozostały w cytozolu stymulują powstanie proteasomu, którego zadaniem jest ich degradacja. Wyniki badań zamieszczone w tej pracy pokazują istnienie nowego mechanizmu odpowiedzi (ang. Unfolded protein response activated by mistargeting of mitochondrial proteins) który chroni komórkę przed skutkami nagromadzenia w cytozolu białek mitochondrialnych, które nie zostały właściwie przetransportowane do organelli.