Fizykochemia Miękkiej Materii Robert Hołyst ([email protected] , [email protected]) W mojej grupie są realizowane następujące projekty: Biologistyka, fabrykacja platform do SERS-a, fabrykacja podłoży wirusowych, parowanie w nanoskali oraz nieekstensywna termodynamika w zastosowaniu do układów, które z definicji nie mają stanu równowagi np. żywe komórki. Biologistyka jest obecnie najważniejszym spośród realizowanych projektów w grupie. Biologistyka i biochemia w zatłoczonym środowisku są nowymi interdyscyplinarnymi dziedzinami nauki, wyrastającymi z chemii, fizyki i biologii. W ich ramach analizuje sie ilościowo transport białek w komórkach i wyznacza współczynniki dyfuzji i stałe równowagi niezbędne do ilościowego opisywania ekspresji i regulacji genów. Regulacja genów w bakteriach zależy od czterech podstawowych parametrów fizykochemicznych: współczynników dyfuzji białek w cytozolu bakterii; współczynnika dyfuzji białek poruszających się po DNA, stałej równowagi na niespecyficzne przyłączanie białek do DNA oraz średniego czasu przebywania białka na DNA. Jednym z celów projektu jest wyznaczenie tych wielkości w zatłoczonym środowisku w badaniach in vivo, in vitro, a także in silico.. Rys.1 Obrazek przedstawia schematycznie zależność lepkości od skali przepływu w układach miękkiej materii (roztworów białek, polimerów, surfaktantów lub cytoplazmie komórek). W przypadku dyfuzji obiektu o danym rozmiarze, lepkość zależy od tego rozmiaru. Model lepkości w nanoskali został zastosowany do cytoplazmy komórek rakowych HeLa (rys. 2). W ramach projektu chcemy stworzyć platformę ilościowego opisu zjawisk zachodzących w żywych komórkach w tym oddziaływań białek z DNA oraz ich mobilności w komórce. Oprócz lepszego zrozumienia tych procesów chcemy stworzyć bazę danych współczynników dyfuzji dla wszystkich ~5000 białek występujących w bakterii E.coli (białka z bazy danych http://www.uniprot.org/)oraz ich niespecyficznego przyłączania do podwójnej nici DNA. Dodatkowo chcemy zbudować bazę danych czasów i stałych reakcji na specyficzne przyłączanie białek do operatorów regulujących ekspresję genów dla wszystkich ~200 takich białek (czynników transkrypcyjnych) w E.coli (http://ecocyc.org). Otrzymane wyniki pozwolą zobaczyć, które procesy badane przez biochemie w buforach, a nie w zatłoczonym środowisku maja jakiekolwiek znaczenie dla biologii komórki. Fig. 2 Lepkość w cytoplazmie komórek rakowych HeLa odczuwana przez obiekt o promieniu hydrodynamicznym rp. Linią ciagłą pokazano krzywą teoretyczna daną wzorem [Nano Letters 11, 2157, 2011]: (1) (2) gdzie 0 jest lepkością matrycy (wody), jest długością korelacji, ~1 jest wykładnikiem, a Rh jest efektywnym promieniem hydrodynamicznym obiektów zatłaczających ośrodek wodny. Współczynnik dyfuzji dla poruszających się w tym ośrodku obiektów jest dany zmodyfikowanym wzorem StokesSutherland-Einstein (3) gdzie (rp) jest dane równaniami (1-2). Wyznaczone parametry z dopasowania do danych eksperymentalnych: η0~0.001 Pas, ξ = 5 ±4 nm, Rh ≈ 86 nm, i = 0.49 ±0.22. Rh=86 nm odpowiada filamentom aktyny o długości 660 nm. Dane eksperymentalne wzięliśmy z: Dauty 2005, Zhao 2008, Ruan 2002, Hiu 2010. Projekt jest interdyscyplinarny, na granicy fizyki, chemii i biologii. Do pomiarów używamy następujących technik eksperymentalnych: Spektroskopii Korelacji Fluorescencji, Mikroskopii Fluorescencji przy całkowitym odbiciu, Dynamicznego rozpraszania światła, reometrii, elektroforezy żelowej i kapilarnej, chromatografii w połączeniu z metodą Taylora. Wśród stosowanych metod teoretycznych mamy: fizykę statystyczną, procesy stochastyczne oraz symulacje metodami molekularnej dynamiki. Literature: Comparative Analysis of Viscosity of Complex Liquids and Cytoplasm of Mammalian Cells at the Nanoscale NANO LETTERS 11, 2157-2163 (2011); Scaling form of viscosity at all length-scales in poly(ethylene glycol) solutions studied by fluorescence correlation spectroscopy and capillary electrophoresis PHYSICAL CHEMISTRY CHEMICAL PHYSICS 9025-9032 (2009); Evaluation of Ligand-Selector Interaction from Effective Diffusion Coefficient ANALYTICAL CHEMISTRY 82 5463-5469 (2010) ; Accurate genetic switch in Escherichia coli: Novel mechanism of regulation by co-repressor JOURNAL OF MOLECULAR BIOLOGY 377, 1002-1014 (2008); Diffusion and viscosity in a crowded environment: From nano- to macroscale JOURNAL OF PHYSICAL CHEMISTRY B; 110, 25593-25597 (2006).