WSTĘP W literaturze przedmiotu nie ma zgodności co do początków dziejów ubezpieczeń. Biorąc pod uwagę samą ideę ubezpieczeń, jako wspólnego ponoszenia ryzyka i jego ekonomicznych ujemnych skutków, początki można znaleźć już na gruncie najstarszych cywilizacji. Od najdawniejszych czasów odczuwano negatywne skutki różnych zdarzeń losowych destrukcyjnie odziaływujących na wyniki ludzkiej działalności. Od najdawniejszych czasów starano się także przeciwdziałać zarówno samym zdarzeniom jak i ich konsekwencjom W Polsce pierwsze przejawy realizacji idei ubezpieczeniowej spotykamy dość późno, bo dopiero w XV i XVI w., a więc w okresie drugiego rozwoju ubezpieczeń. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie zakładu ubezpieczeniowego na przykładzie „PZU S.A.” PZU SA jest spadkobiercą pierwszych towarzystw ubezpieczeniowych działających na ziemiach polskich. Tradycje firmy sięgają 1803 roku. Przełomowymi datami są: 1807 - utworzenie Towarzystwa Ogniowego dla Miast w Księstwie Warszawskim - do jego władz weszli przedstawiciele ubezpieczonych, co nadało mu charakter stowarzyszenia społecznego. 1870 - powstaje Warszawskie Towarzystwo Ubezpieczeń Spółka Akcyjna, które nawiązało rozległe stosunki reasekuracyjne z towarzystwami ubezpieczeniowymi m.in. w Anglii, Austrii, Włoszech i Stanach Zjednoczonych, jego domeną były ubezpieczenia rolne i przemysłowe. 1921 - powołanie Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych - pierwszej realnie ogólnopolskiej instytucji samorządowej, o wszechstronnej ofercie: na pierwszym miejscu były ubezpieczenia ogniowe (obowiązkowe), na drugim - komunikacyjne, na trzecim życiowe. 1927 - przekształcenie Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych w Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych - dla milionów Polaków nazwa towarzystwa stała się wkrótce synonimem pewności i zaufania do systemu ubezpieczeniowego. 1952 - przekształcenie po II wojnie światowej PZUW w Państwowy Zakład Ubezpieczeń, który utrzymał państwowy monopol na działalność ubezpieczeniową oraz portfel ubezpieczeń życiowych (prowadzonych wcześniej przez Pocztową Kasę Oszczędności). 1991 - zmiana ustroju gospodarczego powoduje przekształcenie Państwowego Zakładu Ubezpieczeń w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Powszechny Zakład Ubezpieczeń Spółka Akcyjna oraz wyłonienie siostrzanej firmy PZU Życie SA, następuje reorganizacja zakresu działalności: PZU SA utrzymuje pakiet ubezpieczeń majątkowych i osobowych, PZU Życie SA - przejmuje ubezpieczenia życiowe. 1998 - Minister Skarbu Państwa podpisał umowę z ABN Amro Bank (Polska) SA, podmiotem wybranym na doradcę MSP przy prywatyzacji PZU SA 1999 - Minister Skarbu Państwa ogłosił zaproszenie do rokowań w sprawie nabycia pakietu 30 proc. zwykłych imiennych akcji PZU SA. 5 listopada 1999 r. - podpisano umowę o sprzedaży inwestorowi strategicznemu 30 proc. akcji PZU SA. 3 lipca 2000 r. - ruszył proces podpisywania umów nieodpłatnego zbycia akcji PZU SA uprawnionym pracownikom. 4 października 2001 r. - Minister Skarbu Państwa oraz Eureko BV podpisali umowę warunkową sprzedaży przez Skarb Państwa 21 proc. akcji PZU SA na rzecz Eureko BV. PZU SA jest macierzystą firmą wszystkich podmiotów wchodzących w skład grupy kapitałowej PZU, będącej największym podmiotem krajowego sektora ubezpieczeniowego. Do Grupy PZU należy czołowa firma świadcząca usługi w zakresie ubezpieczeń na życie: PZU Życie S.A. Grupa PZU obejmuje także inne podmioty, nie świadczące bezpośrednio usług ubezpieczeniowych. Firmy te działają jako spółki wspomagające główne firmy w zakresie działalności finansowej lub inwestycyjnej. Są to: PTE PZU SA - zarządzanie funduszem emerytalnym, TFI PZU SA - zarządzanie funduszami inwestycyjnymi, PZU-CL Agent Transferowy SA - obsługa rozliczeniowa funduszu emerytalnego, PZU Tower Sp. z o.o. -administrowanie budynkiem Grupy PZU w centrum Warszawy, PZU NFI Management Sp. z o.o. - zarządzanie należącym do Grupy PZU majątkiem Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, Polska Grupa Usług Finansowych SA - pośrednictwo ubezpieczeniowe i finansowe PZU SA działa na obszarze całej Polski. Rozbudowana sieć dystrybucji i obsługi umożliwia wszystkim klientom, niezależnie od ich miejsca zamieszkania, bardzo łatwy dostęp do placówek PZU SA. Struktura jednostek organizacyjnych spółki przedstawia się następująco: 1. Centrala w Warszawie, 2. Terenowe jednostki organizacyjne: a. 14 oddziałów okręgowych b. 377 jednostek operacyjnych - inspektoraty i filie inspektoratów Centrala spółki prowadzi nadzór i kontrolę nad działalnością jednostek terenowych. Jako jednostka stanowiąca centrum zarządzania spółką, opracowuje założenia i kierunki rozwoju działalności i organizacji. Oddział okręgowy jako jednostka terenowa realizuje zadania spółki na wydzielonym obszarze kraju. Terytorialny i przedmiotowy zakres działania oddziału określa zarząd spółki. Inspektorat jest jednostką operacyjną spółki powołaną do wykonywania bezpośredniej obsługi ubezpieczeń i likwidacji szkód z tych ubezpieczeń na wydzielonym terytorialnie obszarze. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Spółka Akcyjna jest najstarszą, najbardziej doświadczoną, a zarazem największą firmą ubezpieczeniową zarówno pod względem wielkości obrotów, liczby klientów, sieci placówek, jak i liczby zatrudnionych oraz współpracujących agentów. Według stanu na dzień 31 grudnia 2002 r. zezwolenie Ministra Finansów na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej w Polsce posiadały 72 krajowe zakłady ubezpieczeń i 2 oddziały główne zagranicznych zakładów ubezpieczeń, w tym: • 36 zakładów ubezpieczeń na życie (w tym jeden oddział główny zagranicznego zakładu ubezpieczeń) • 38 zakładów ubezpieczeń pozostałych osobowych i majątkowych (w tym jeden zakład reasekuracji i jeden oddział główny zagranicznego zakładu ubezpieczeń). W ofercie ubezpieczeniowej znajdują się ubezpieczenia: komunikacyjne, majątkowe, rolne, osobowe, odpowiedzialności cywilnej, turystyczne, finansowe, bancassurance, kompleksowe, ubezpieczenia na życie, ubezpieczenie emerytalne, fundusze inwestycyjne, ike pzu W ofercie ubezpieczeń osobowych znajdują się: Jednostkowe NNW, Rodzinne NNW, Grupowe NNW, Zbiorowe NNW, NNW "Bezpieczny Kursant", NNW młodzieży i personelu w szkołach i innych zakładach, NNW uczestników kolonii i obozów, NNW osób uczestniczących w kulturze fizycznej, NNW członków ochotniczych straży pożarnych i młodzieżowych drużyn pożarniczych, NW kierowcy i pasażerów, NNW "Bezpieczny Turysta", Bezpieczny Rowerzysta, Międzynarodowe ubezpieczenie kosztów leczenia i następstw nieszczęśliwych wypadków, Assistance Tourist, Wojażer, Dzienne świadczeni szpitalne (indywidulane i grupowe), Posiadacze bankowych kart płatniczych, Ubezpieczenie cudzoziemców przebywających na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej "Bezpieczny pobyt" W każdej firmie jednym z najważniejszych czynników warunkujących sukces są ludzie. Dlatego marzeniem każdego prezesa czy dyrektora jest, by kierować zespołem kompetentnych osób, które chcą i potrafią z sobą współpracować, wspólnie osiągają sukcesy i z satysfakcją odnotowują kolejne osiągnięcia całej firmy. Jednak - by tego dokonać kluczowe jest stworzenie odpowiedniego zespołu ludzi, którzy będą specjalistami w swoich dziedzinach i będą osiągać maksymalne wyniki w obszarach, w których działają. Do tego trzeba jednak pozyskać, a następnie zatrzymać w firmie najlepszych pracowników oraz zachęcić i zmotywować ich do działania, które przyczyni się do sukcesu firmy. Ważne są wówczas dodatkowe programy, które wychodziłyby naprzeciw potrzebom pracowników z innych sfer życia niż tylko zawodowe, pozwalające zbudować więź pracownika z firmą i pozyskać jego lojalność. Trzeba jednak zaoferować pracownikowi rozwiązania, które będą stanowiły dla niego realną wartość jako dostosowane do jego indywidualnych potrzeb i z których będzie czerpał wymierne korzyści. Doskonałym przykładem takiego rozwiązania jest ubezpieczenie Grupowe NNW PZU SA, które zaspokajają tak ważną i podstawową potrzebę jak poczucie bezpieczeństwa pracownika i jego bliskich. NNW jest grupowym ubezpieczeniem na życie z funduszem skierowanym do firm, instytucji i innych podmiotów zatrudniających powyżej 35 osób. Gwarantuje ochronę życia i zdrowia pracowników oraz członków ich rodzin. NNW wyróżnia bardzo szeroki zakres ochrony ubezpieczeniowej uwzględniający specyfikę zawodową klienta oraz wysoka elastyczność, pozwalająca na dostosowanie ubezpieczenia do indywidualnych potrzeb pracodawcy i pracownika w wielu różnych zakresach, zarówno w kwestiach dotyczących ochrony ubezpieczeniowej, wysokości świadczeń, sposobu finansowania składki, przeznaczenia i sposobu inwestowania gromadzonych środków, jak i technicznych spraw związanych z korzystaniem z ubezpieczenia i wypłaty świadczeń. Możliwe jest przy tym zróżnicowanie programów dla poszczególnych osób lub grup pracowników. Dzięki temu pracodawca ma możliwość stworzenia unikalnego programu ubezpieczeniowego, który z jednej strony jest zgodny z założeniami dotyczącymi polityki personalnej swojej firmy, z drugiej zaś, pozwala pracownikowi dostosować szczegóły ubezpieczenia do swoich indywidualnych potrzeb. W rezultacie sama firma jest postrzegana jako atrakcyjne miejsce pracy przez obecnych i potencjalnych pracowników, a NNW staje się efektywnym narzędziem motywującym i budującym przywiązanie pracownika do firmy, jako tej, z którą związana jest bezpieczna przyszłość jego i jego bliskich. Program cechuje wyjątkowo szeroki zakres ochrony ubezpieczeniowej, na który pracownik może przystąpić do ubezpieczenia według jednego z 6 proponowanych wariantów różniących się rodzajem przysługujących świadczeń. W zależności od wybranego wariantu umowa może oprócz świadczeń podstawowych, obejmować dodatkowo: świadczenie z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci spowodowanej zawałem serca lub udarem mózgu, koszty leczenia następstw nieszczęśliwego wypadku, zawału serca lub udaru mózgu - do wysokości 20% sumy ubezpieczenia, świadczenie ryczałtowe z tytułu niemożności wykorzystania wczasów, wycieczek, w związku z zaistnieniem wypadku, zawału serca lub udaru mózgu - w wysokości 10% sumy ubezpieczenia, świadczenie ryczałtowe z tytułu przebycia operacji w związku z zaistnieniem wypadku, zawału serca lub udaru mózgu - w wysokości 10% sumy ubezpieczenia, zasiłek dzienny z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej nieszczęśliwym wypadkiem, zawałem serca lub udarem mózgu, płatny przy leczeniu szpitalnym od 1-go dnia lub przy leczeniu ambulatoryjnym od 7-go dnia - w wysokości 0,3% sumy ubezpieczenia, świadczenia podstawowe dla małżonka pracownika w wysokości 50% sumy ubezpieczenia ustalonej dla pracownika. Umowa zawierana jest na okres 1 roku i w przypadku nie wypowiedzenia - ulega automatycznemu przedłużeniu na kolejny rok. Do ubezpieczenia mogą przystąpić wszyscy pracownicy w danym zakładzie pracy w wieku od 15 do 65 lat i niezależnie od wieku oraz stanu zdrowia są ubezpieczeni na tych samych warunkach bez przeprowadzania dodatkowych badań medycznych. Na 2 miesiące przed każdą rocznicą polisy ubezpieczający może wystąpić z wnioskiem o zmianę wysokości sumy ubezpieczenia oraz wysokości lub częstotliwości opłacania składek. W zależności od indywidualnych preferencji zakładu pracy składki za ubezpieczenie NNW mogą być płatne w systemie rocznym, półrocznym, kwartalnym lub miesięcznym. PODSUMOWANIE Przesłanki powstania i rozwój ubezpieczeń społecznych, które pojawiły się dopiero w końcu XIX w., były całkowicie odmienne od tych, jakie o wiele wieków wcześniej zadecydowały o organizowaniu ochrony ubezpieczeniowej, określanej dziś jako ubezpieczenia gospodarcze. Zgodnie z obowiązującymi na rynku usług finansowych trendami, PZU S.A. jako firma najstarszą, najbardziej doświadczona, uniwersalna i opiekuńcza a zarazem największą firmą ubezpieczeniową zarówno pod względem wielkości obrotów, liczby klientów, sieci placówek, jak i liczby zatrudnionych oraz współpracujących agentów. Na rynku ubezpieczeniowym „PZU” wypracowała sobie silną pozycję wśród wszystkich obecnych na nim ubezpieczycieli. Jest firmą stabilną, wiarygodną i bliską Klientowi. W jej działalności ceni się profesjonalizm w ubezpieczeniach i opiekuńczość w stosunku do ludzi, którzy ufają wykupując polisy „PZU”. Firma cały czas doskonali, unowocześnia i poszerza swoją ofertę. Satysfakcja i zadowolenie Klientów oraz pewność, że w każdej sytuacji mogą liczyć na „PZU” - są najważniejsze.