Ilościowe metody badań społecznych

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA WSCHODNIOEUROPEJSKA W PRZEMYŚLU
KARTA MODUŁU KSZTAŁCENIA
NAZWA MODUŁU KSZTAŁCENIA: ILOŚCIOWE METODY BADAŃ SPOŁECZNYCH
KOD: M_16
ROK AKADEMICKI: 2014/2015
KIERUNEK STUDIÓW: SOCJOLOGIA
JEDNOSTKA PROWADZĄCA KIERUNEK: INSTYTUT SOCJOLOGII
I. Moduł kształcenia i jego usytuowanie w systemie studiów
1. PROFIL STUDIÓW
ogólnoakademicki
2. POZIOM KSZTAŁCENIA
studia pierwszego stopnia
3. FORMA PROWADZENIA STUDIÓW
stacjonarne
4. STATUS MODUŁU
obowiązkowy
5. KATEGORIA MODUŁU
kształcenia kierunkowego
6. USYTUOWANIE MODUŁU W PLANIE STUDIÓW
semestr III
7. JĘZYK WYKŁADOWY
polski
8. LICZBA PUNKTÓW ECTS PRZYPISANA MODUŁOWI
11. KOORDYNATOR MODUŁU
5 ECTS
Wykład – 30 godz.
Ćwiczenia – 30 godz.
Egzamin
Zaliczenie
dr Wojciech Broszkiewicz
12. PROWADZĄCY MODUŁ
dr Wojciech Broszkiewicz
9. FORMA I WYMIAR ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
10. FORMA ZAKOŃCZENIA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
II. Modułowe efekty kształcenia z odniesieniem kierunku i obszaru efektów kształcenia
Kod
modułowe
efekty
kształcenia
1
W_01
U_01
U_02
Opis efektów kształcenia dla modułu
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
2
3
4
K_W06
S1A_W06
K_U02
S1A_U02
K_U03
S1A_U03
Zna wady i zalety podstawowych ilościowych metod i
technik badań społecznych; potrafi dobrać adekwatne
metody i techniki badawcze do rozwiązania prostych
problemów badawczych; rozumie na czym polega specyfika
analizy socjologicznej; wie jak zaplanować i zrealizować
proste ilościowe badanie empiryczne
Potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną do
przygotowania
badań
socjologicznych,
tj.
do
skonceptualizowania badań oraz operacjonalizacji pojęć
teoretycznych; wie jak pozyskiwać dane do analizowania
konkretnych procesów i zjawisk społecznych w zakresie
socjologii
Dzięki odpowiedniemu doborowi metod poznania zjawisk
społecznych oraz umiejętności budowy poprawnych
narzędzi badawczych potrafi właściwie analizować
przyczyny i przebieg konkretnych procesów i zjawisk
społecznych przy opisie zmian społecznych zachodzących we
współczesnych społeczeństwach
Potrafi dokonać prostej prognozy procesów i zjawisk
społecznych z wykorzystaniem standardowych metod i
technik badawczych oraz skonstruowanych prostych
narzędzi
badawczych
(wystandaryzowanych
kwestionariuszy
wywiadu
i
ankiety,
klucza
kategoryzacyjnego, schematu obserwacji)
U_03
Potrafi odpowiednio określić priorytety służące
realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
polegającego na przeprowadzeniu badań socjologicznych
K_01
K_U04
S1A_U03
K_K03
S1A_K03
III. Treści kształcenia – oddzielnie dla każdej formy zajęć dydaktycznych
(W – wykład; C - ćwiczenia; K – konwersatorium; L - laboratorium; PR – projekt, PKZ - praktyka zawodowa; WT – Warsztat)
Kod
form zajęć
dydaktyczny
ch
1
W1
W2
W3
W4
W5
W6
W7
W8
W9
W10
W11
W12
W13
W14
W15
W16
W17
W18
W19
W20
W21
W22
C1
C2
Szczegółowy opis treści realizowanych w ramach zajęć
wg form zajęć dydaktycznych
2
wykład
Socjologiczne badania empiryczne na tle innych nauk: przedmiot,
problematyka, cele badań.
Metoda a technika badawcza – zasady prowadzenia badań naukowych w
socjologii
Typy badań naukowych – badania ilościowe vs. jakościowe (triangulacja metod
badawczych).
Wady i zalety poszczególnych źródeł danych w naukach społecznych.
Eksperyment jako wzorzec ilościowych metod badawczych.
Obserwacja jako metoda poznawania świata społecznego.
Socjometria metoda do badań rzeczywistych interakcji społecznych.
Od ilościowej analizy treści do ilościowo-jakościowej analizy zawartości.
Badania na dokumentach i metoda biograficzna w socjologii.
Zasady prowadzenia badań terenowych (badań monograficznych)
Metoda wystandaryzowanego wywiadu socjologicznego.
Etapy procesu badawczego – algorytm procesu badawczego.
Konceptualizacja badań (problematyka badań).
Operacjonalizacja jako dobór wskaźników (typologia wskaźników)
Hipoteza badawcza – pojęcie, rodzaje i sposoby weryfikacji
Pomiar w naukach społecznych (typologia zmiennych i rodzaje skal)
Uzasadnienie prowadzenia badań pilotażowych
Wady i zalety poszczególnych rodzajów doboru próby badawczej
Zasady budowy wystandaryzowanych narzędzi badawczych (kwestionariusz
wywiadu i ankiety, klucz kategoryzacyjny, schemat obserwacji)
Rodzaje pytań kwestionariuszowych
Zasady opracowania materiału empirycznego. Przygotowanie i analiza danych
Zasady prezentacji wyników badań
Egzamin
Razem
ćwiczenia
Ćwiczenia w określaniu przedmiotu, problematyki i celów badań
socjologicznych.
Metoda a technika badawcza – zasady prowadzenia badań naukowych w
socjologii – aspekty praktyczne.
Liczba godzin
3
1
1
1
2
1
1
2
2
2
1
1
2
1
2
1
1
2
1
1
1
1
1
1
30
1
1
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
C14
C15
C16
C17
C18
C19
C20
C21
C22
Razem
Uzasadnienie triangulacji metod badawczych w kontekście specyfiki
problemów społecznych.
Ćwiczenia w doborze adekwatnych źródeł danych w naukach społecznych.
Możliwości i ograniczenia przeprowadzania eksperymentów w naukach
społecznych.
Praktyczne aspekty prowadzenia obserwacji.
Socjometria metoda do badań rzeczywistych interakcji społecznych.
Praktyczne uwarunkowania prowadzenia badań za pomocą analizy treści i
analizy zawartości.
Badania na dokumentach i metoda biograficzna w socjologii.
Badania terenowe (badania monograficzne) jako przykład triangulacji metoda
badawczych.
Praktyczne aspekty realizacji wystandaryzowanego wywiadu socjologicznego.
Test wiedzy
Budowa planu badawczego (etapy procesu badawczego – algorytm procesu
badawczego).
Ćwiczenia w konceptualizowaniu badań (wyborze problematyki badawczej).
Ćwiczenia w doborze wskaźników do badanych zjawisk społecznych
(operacjonalizacja)
Formułowanie hipotez badawczych
Pomiar w naukach społecznych (typologia zmiennych i rodzaje skal)
Zasady prowadzenia badań pilotażowych.
Dobór adekwatnej próby badawczej do wybranej problematyki.
Ćwiczenia w budowie wystandaryzowanych narzędzi badawczych
(kwestionariusz wywiadu i ankiety, klucz kategoryzacyjny, schemat
obserwacji)
Ćwiczenia w formułowaniu poprawnych pytań kwestionariuszowych.
Przykłady opracowań materiału empirycznego. Przygotowanie i analiza
danych.
Przykłady prezentacji wyników badań.
Test wiedzy
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
1
1
2
2
2
1
1
1
30
IV. Literatura obowiązująca do zaliczenia modułu
Literatura obowiązująca
1. Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001.
2. Badania empiryczne w socjologii. Wybór tekstów, M. Malikowski i M. Niezgoda (red.), t. 1 – 2,
Tyczyn 1997.
3. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003.
4. Gruszczyński L., Kwestionariusze w socjologii. Budowa narzędzi do badań surveyowych, Katowice
1991.
Literatura uzupełniająca:
1. Lutyńska K., Wywiad kwestionariuszowy. Przygotowanie i sprawdzenie narzędzia badawczego,
1984. Lutyński J., Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia, Łódź 1994.
2. Daniłowicz P., Sawiński Z., Sztabiński F., Sztabiński P., Wejland A., Podręcznik socjologicznych badań
ankietowych, Warszawa 1992.
3. Sołoma L., Metody i techniki badań socjologicznych. Wybrane zagadnienia, Olsztyn 1999
4. Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 1995.
5. Spojrzenie na metodę. Studia z metodologii badań socjologicznych, H. Domański, K. Lutyńska, A.W.
Rostocki (red.), Warszawa 1999.
6. Wprowadzenie do metod i technik badań społecznych, B. Szatur-Jaworska (red.), Warszawa 1988
7. Statystyczne metody analizy danych, W. Stasiewicz (red.), Wrocław 1998.
8. Metody badań socjologicznych, S. Nowaka (red.), Warszawa 1965.
Steczkowski J., Metoda reprezentacyjna w badaniach zjawisk ekonomiczno-społecznych, WarszawaKraków 1995.