wystąpienie pokontrolne

Poznań, ...................................................
WOJEWODA WIELKOPOLSKI
PS-Ko.431.4.2013.4
Pani
Bożena Mijas
Kierownik Gminnego Ośrodka
Pomocy Społecznej w Chodowie
62 – 652 Chodów
W ramach nadzoru sprawowanego przez Wojewodę Wielkopolskiego nad realizacją zadań
samorządu gminnego, w tym nad jakością działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej
– na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz.
183 ze zm.) – zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Poznaniu, Delegatury w Koninie, przeprowadził w dniach 13 i od 18 do 19 lutego
2014 r., kontrolę doraźną w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Chodowie.
Kontrolę przeprowadzono w celu wyjaśnienia kwestii poruszonych w piśmie (data wpływu:
20.02.2014 r.), skierowanym do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu, dotyczącym
nieprawidłowości w działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie.
W piśmie podnoszono, iż:
1. Osoba zatrudniona na stanowisku kierownika GOPS w Chodowie, zdaniem autorów pisma, nie
powinna sprawować tej funkcji.
2. Kierownik przyznaje zasiłki bez dokumentacji niezbędnej do udzielenia pomocy, działając według
własnego uznania i odmawia udzielenia pomocy osobom niepełnosprawnym, matkom samotnie
wychowującym dzieci.
3. Kierownik nieprawidłowo rozdysponowuje żywność, którą GOPS otrzymuje z Banku Żywności
w Koninie.
4. Organizując imprezy integracyjne dla osób niepełnosprawnych, Kierownik w niewłaściwy sposób
dysponuje zabawkami otrzymanymi od sponsorów i nieprawidłowo rozlicza się
z poniesionych wydatków związanych z organizacją imprezy.
Oceny działalności Ośrodka dokonano za okres od 1stycznia 2013 r. do dnia kontroli.
Zaznaczyć należy, iż kwestie objęte niniejszą kontrolą ujęte powyżej w punktach 1 i 2 były tematem
kontroli kompleksowej przeprowadzonej w ramach nadzoru sprawowanego przez Wojewodę
Wielkopolskiego w kierowanej przez Panią jednostce w 2012 roku. Kontroli poddano wówczas
organizację Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, zgodność zatrudnienia pracowników jednostki
realizujących zadania pomocy społecznej z kwalifikacjami wymaganymi na zajmowanym stanowisku,
zasadność, wysokość i udokumentowanie przyznawanych świadczeń z pomocy społecznej w okresie
od stycznia 2011 r. do dnia kontroli oraz legalność wydanych decyzji administracyjnych. W wyniku
tej kontroli Wojewoda Wielkopolski pismem z dnia 14.08.2012 r. znak: PS-Ko.431.7.2012.4
zobowiązał Panią do niezwłocznej realizacji 20 zaleceń pokontrolnych.
Ustalenia pokontrolne szczegółowo opisano w protokole kontroli, który został przez Panią
podpisany bez zastrzeżeń w dniu 20.03.2014 r.
W związku z tą kontrolą, na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, przekazuję Pani
niniejsze zalecenia pokontrolne.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chodowie został powołany Uchwałą Nr 29/IX/90
Gminnej Rady Narodowej w Chodowie z dnia 28.02.1990 r., a utworzony na mocy Zarządzenia Nr
3/90 Naczelnika Gminy Chodów z dnia 15.03.1990 r.
al. Niepodległości 16/18, 61-713 Poznań, tel. 61-851-55-66, fax 61-854-11-50
www.poznan.uw.gov.pl, e-mail: [email protected]
Jednostka działa w oparciu o Statut nadany Uchwałą Nr XXVIII/113/12 Rady Gminy
w Chodowie z dnia 18.09.2012 r. Natomiast kwestie dotyczące struktury jednostki, osoby kierującej
Ośrodkiem i organizacji pracy określono w Regulaminie Organizacyjnym Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Chodowie wprowadzonym do realizacji Zarządzeniem Nr 1/2012 Kierownika
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie w sprawie Regulaminu Organizacyjnego
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie. W świetle Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Chodowie jednostka wykonuje zadania zlecone ustawami o: pomocy społecznej,
świadczeniach rodzinnych, pomocy osobom uprawnionym do alimentów, przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie, wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, o kombatantach oraz niektórych osobach
będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.
Zapisy i ustalenia zawarte w ww. dokumentach są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Tym
samym wykonała Pani zalecenie pokontrolne dotyczące: „Dostosowania treści Statutu i Regulaminu
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie do:
– zmian, jakie zaszły w jednostce w związku z przejęciem od stycznia 2012 r. zadań
z zakresu świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej,
– aktualnego katalogu zadań nałożonych na gminę dotyczących realizacji świadczeń
z pomocy społecznej z podziałem na zadania własne, zadania własne o charakterze
obowiązkowym i zadania zlecone z zakresu administracji rządowej – wymienionym
w art. 17 i 18 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz.
1362 ze zm.),
– zapisów obowiązującej od 27.10.2002 r. treści art. 11a ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gdzie jako organy gminy
wymieniono radę gminy i wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta)”.
Ponadto, z Pani inicjatywy, Rada Gminy Chodów podjęła w dniu 18.09.2012 r. Uchwałę Nr
XXVIII/114/12 w sprawie ustalenia sposobu sprawienia pogrzebu przez gminę – zgodnie z art. 44
ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 poz. 182 ze zm.). Tym samym
wykonała Pani zalecenie pokontrolne dotyczące: „Wszczęcia działań zmierzających do podjęcia przez
Radę Gminy w Chodowie uchwały określającej sposób sprawienie pogrzebu przez Gminę – zgodnie
z art. 44 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze
zm.)”.
Poza tym gmina Chodów opracowała gminną strategię rozwiązywania problemów społecznych –
zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej. Przygotowana przez Panią Strategia została
wprowadzona do stosowania Uchwałą Nr XXXI/136/12 Rady Gminy w Chodowie z dnia 18.12.2012
r. w sprawie przyjęcia „Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych – przygotowanej
na lata 2013 – 2017”. Tym samym wykonała Pani zalecenie pokontrolne dotyczące: „Przygotowania
gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych uwzględniającej w szczególności programy
pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i inne, których celem jest
integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka – zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12
marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.)”.
Pełniąc funkcję kierownika GOPS spełnia Pani wymogi kwalifikacyjne i staż pracy, jakimi winny
legitymować się osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, o których mowa
w art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze
zm.).
W piśmie skierowanym do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu wskazano m.in., że
nie dochowuje Pani tajemnicy służbowej, a skargi u Wójta Gminy i radnych nie odnoszą skutku.
Odnosząc się do powyższego złożyła Pani zespołowi inspektorów wyjaśnienia zapewniając m.in., że
nigdy bez potrzeby i niezgodnie z przepisami prawa nie rozpowszechnia Pani i nie przekazywała
informacji na temat osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej ani ubiegających się
o pomoc, a jeśli zachodziła konieczność udzielenia informacji dotyczących mieszkańców gminy
(w tym osób korzystających z pomocy), to dotyczyło to przypadków ustalania, na wniosek
instytucji/organu, sytuacji u osób zobowiązanych do alimentacji.
W dokumentacji zasiłkobiorców poddanej kontroli nie znaleziono dowodów świadczących o braku
dochowywania przez Panią tajemnicy służbowej.
2
Powyższych zarzutów nie potwierdza także Wójt Gminy Chodów, który w piśmie z dnia 18.02.2014 r.
skierowanym do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego
w Poznaniu (data wpływu: 20.02.2014 r.) poinformował, iż działalność finansowa Ośrodka podlega
ocenie przy corocznym kontrolowaniu wykonania budżetu gminy przez komisję rewizyjną Rady
Gminy w Chodowie. Komisja rewizyjna nie stwierdziła nieprawidłowości. Natomiast w 2012 roku
Rada Gminy rozpatrywała skargę na działalność Kierownika GOPS złożoną za pośrednictwem
Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koninie. Po rozpatrzeniu skargi przez komisję
rewizyjną i Radę Gminy na sesji, podjęto uchwałę oddalającą skargę jako bezzasadną. Poza tym
funkcjonowanie Ośrodka, w tym sposób załatwiania spraw, jest kontrolowany na bieżąco w przypadku
zgłaszania uwag przez interesantów, a w II półroczu 2014 roku jest planowana kontrola wewnętrzna
funkcjonowania Ośrodka.
Zadania nałożone na Ośrodek, oprócz Pani, realizuje 3 pracowników zatrudnionych w łącznym
wymiarze 2 ½ etatów, w tym: pracownik socjalny, pracownik socjalny ds. świadczeń rodzinnych
i funduszu alimentacyjnego oraz główna księgowa.
W trakcie kontroli ustalono, że Gmina Chodów, zamieszkała przez około 3.430 osób, stanowi
jeden rejon opiekuńczy, w którym pracę w terenie (w tym przeprowadzanie wywiadów
środowiskowych) wykonuje nadal jeden pracownik socjalny. Tym samym, pomimo wystosowania
zalecenia pokontrolnego dotyczącego: „Zatrudnienia w GOPS pracowników socjalnych w normie
określonej w art. 110 ust. 11 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr
175, poz. 1362 ze zm.) – tj. 1 pracownik socjalny na 2 tys. mieszkańców gminy, nie mniej jednak niż
3 pracowników, co zadaniem zespołu inspektorów, poprawi jakość pracy Ośrodka, w tym pozwoli na
wywiązywanie się z obowiązku świadczenia pracy socjalnej w sposób zgodny z zapisami art. 45 ww.
ustawy o pomocy społecznej oraz jej odzwierciedlenie w dokumentacji”, Ośrodek w dalszym ciągu nie
spełnia powyższej normy zatrudnienia pracowników socjalnych.
Przekazując w dniu 03.09.2012 r. odpowiedź na zalecenia pokontrolne informującą o sposobie
wykonania zaleceń pokontrolnych ujęła Pani, że nie wykonała powyższego zalecenia wskazując, iż
kwestia zatrudnienia jest nierozerwalnie związana z wysokością środków budżetowych przyznanych
na ten cel, a zalecenie zostanie wykonane niezwłocznie po uzyskaniu środków finansowych
przeznaczonych na zatrudnienie dwóch pracowników socjalnych. Dodatkowo w trakcie kontroli
przedłożyła Pani pismo z dnia 05.09.2012 r. skierowane do Wójta Gminy Chodów, w którym
w związku z zaleceniami pokontrolnymi, „zwraca się o rozważenie przyznania dodatkowego etatu
pracownika socjalnego” oraz złożyła Pani wyjaśnienia zapewniając m.in., że będzie czynić starania
o zatrudnienie w Ośrodku dodatkowego pracownika w związku z obligatoryjnym obowiązkiem
przydzielania od 01 stycznia 2015 r. asystentów rodziny, co nakłada ustawa z dnia 09 czerwca 2011 r.
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013, poz. 135 ze zm.). W ostateczności,
Pani zdaniem, zatrudniona osoba mogłaby dzielić obowiązki zarówno asystenta rodziny jak
i pracownika socjalnego.
Ze względu na niską obsadę etatową Ośrodka, w zakresie czynności pracownika socjalnego
wykonującego obowiązki wynikające z ustawy o pomocy społecznej zamieściła Pani zmianę wpisując
w zakres „doraźne zastępstwo” kierownika GOPS. Powyższą zmianę naniosła Pani w związku
z zaleceniem pokontrolnym dotyczącym: „Wykreślenia z zakresu czynności pracownika socjalnego
p.xxxxxxxxxxxxxxxxx zapisu dotyczącego zastępowania jej w razie nieobecności w pracy przez
kierownika GOPS, ponieważ pełnienie funkcji kierownika Ośrodka koliduje z jednoczesnym
wykonywaniem przez kierownika obowiązków pracownika socjalnego”.
Odnosząc się do powyższego zapisu złożyła Pani zespołowi inspektorów wyjaśnienia informując, że
używając sformułowania „doraźne zastępstwo” miała Pani na myśli wyłącznie sprawy związane
z obsługą klientów na miejscu w siedzibie Ośrodka, udzielanie im bieżącej informacji, wydania
artykułów żywnościowych i przyjmowanie wniosków o pomoc. Natomiast w sytuacji, gdy
zaistniałaby potrzeba podjęcia decyzji administracyjnej podczas nieobecności kierownika, zapewniła
Pani, iż decyzję podejmie Wójt Gminy Chodów.
Reasumując powyższe należy stwierdzić, iż zatrudnienie jednego pracownika socjalnego
uprawnionego do przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych skutkować może tym, iż
w razie nieplanowanej nieobecności w pracy tego pracownika de facto nie będzie Pani mogła decyzją
administracyjną przyznawać lub odmawiać świadczeń z pomocy społecznej, ponieważ wydanie
3
decyzji wymaga uprzednio przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego, co nakazuje art.
106 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze
zm.). Wobec powyższego istnieje obawa, iż mieszkaniec gminy wymagający pomocy w trybie pilnym
nie będzie mógł jej niezwłocznie otrzymać.
Pani, jako Kierownik GOPS, zgodnie z art. 110 ust. 7 cytowanej wyżej ustawy o pomocy społecznej,
posiada upoważnienie Wójta Gminy Chodów do wydawania decyzji administracyjnych
w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości Gminy.
Upoważnienie to ma charakter obligatoryjny. Posiadając takie upoważnienie, pełni Pani funkcję
administracyjną, a co za tym idzie wydaje Pani decyzje we własnym imieniu. Nie może Pani łączyć
funkcji kierownika Ośrodka z wykonywaniem obowiązków pracownika socjalnego, w tym nawet na
czas zastępstwa. Pragnę także wskazać, że do głównych zadań należących do Pani, jako osoby
kierującej jednostką jest koordynowanie, nadzorowanie pracy podległych pracowników (w tym
określanie ich zadań i obowiązków, zatrudnianie i zwalnianie oraz rozpatrywanie skarg i wniosków
związanych z wykonywaną przez nich pracą), wydawanie decyzji administracyjnych oraz
reprezentowanie Ośrodka na zewnątrz.
Celem sprawdzenia prawidłowości prowadzenia postępowania dotyczącego udzielania bądź
odmowy udzielenia świadczeń z pomocy społecznej kontroli poddano losowo wybraną dokumentację
47 osób/rodzin korzystających ze świadczeń pomocy społecznej w okresie od stycznia 2013 r. do dnia
kontroli pod kątem zasadności, wysokości i udokumentowania przyznawanych w tym okresie
świadczeń oraz legalności wydanych decyzji administracyjnych. Kontrolą objęto także listy wypłat
świadczeń w zakresie zgodności wypłaconych zasiłków z wysokościami wskazanymi w decyzjach
przyznających świadczenia. W związku z powyższym analizie poddano: 6 zasiłków stałych, 11
zasiłków okresowych, 12 zasiłków celowych, dożywianie dla 14 dzieci (7 rodzin) w formie gorącego
posiłku i 6 świadczeń na zakup posiłku lub żywności realizowanych z ustawy z dnia 29 grudnia 2009
r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. z 2005 r.
Nr 267, poz. 2259 ze zm.), 4 rodzin, którym odmówiono udzielenia pomocy w formie zasiłku
celowego.
Wśród losowo wybranej dokumentacji objętej kontrolą znajdowały się także akta osób, które były
przedmiotem kontroli kompleksowej przeprowadzonej w 2012 r. oraz akta osób korzystających
z pomocy w formie artykułów żywnościowych przekazywanych przez Bank Żywności w Koninie.
W ocenie zespołu inspektorów stwierdzono, że nie było świadczeń przyznanych i wypłacanych
niezasadnie.
Świadczenia przyznawano zgodnie z wymogami (kryteriami) określonymi dla poszczególnych
rodzajów świadczeń w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz.
182 ze zm.) oraz na podstawie ustawy z dnia 29 grudnia 2009 r. o ustanowieniu programu
wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2259 ze zm.).
Decyzje w sprawie przyznania bądź odmowy udzielenia pomocy podejmowano po uprzednim
przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego – zgodnie z art. 106 ust. 4 ww. ustawy
o pomocy społecznej. W każdym z poddanych kontroli wywiadów środowiskowych w miejscach do
tego przeznaczonych widniały podpis i pieczęć pracownika socjalnego.
Na podstawie poddanych kontroli list wypłat świadczeń stwierdzono, iż w przypadkach objętych
kontrolą kwoty wypłacanych zasiłków były zgodne z wysokościami wskazanymi w decyzjach
administracyjnych przyznających pomoc.
Natomiast decyzje odmawiające udzielenia pomocy, w objętych kontrolą przypadkach dotyczących
odmowy zasiłków celowych, podejmowała Pani uzasadniając powyższe ograniczonymi środkami
finansowymi, jakimi dysponował Ośrodek lub zaspokojeniem potrzeby w formie rzeczowej zamiast
finansowej, tj. poprzez przekazanie produktów żywnościowych pozyskiwanych z Banku Żywności
w Koninie. Z akt spraw wynikało, że osoby, którym odmówiono udzielenia zasiłku celowego w tym
samym miesiącu korzystały z innych form pomocy – zasiłku okresowego, dożywiania dzieci
w szkole. Ponadto rodziny te były objęte pomocą GOPS od kilku lat, a przez cały 2013 rok
otrzymywały pomoc w postaci zasiłków okresowych, pomocy celowej, dożywiania dzieci w szkole
i pomocy w formie świadczenia na zakup posiłku lub żywności realizowanych na zasadach
określonych w ustawie z dnia 29 grudnia 2009 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc
4
państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2259 ze zm.).
Kontrola wykazała, że w każdym z poddanych kontroli przypadków akta zawierały wszystkie
niezbędne załączniki potrzebne do rozpoznania sprawy i wydania decyzji.
Wobec powyższego kontrola nie potwierdziła zarzutu stawianego Pani w piśmie skierowanym do
Wojewody Wielkopolskiego dotyczącego przyznawania przez Panią zasiłków bez dokumentacji
niezbędnej do udzielenia pomocy, działania według własnego uznania i odmawiania udzielenia
pomocy osobom niepełnosprawnym, matkom samotnie wychowującym dzieci.
W wyniku kontroli stwierdzono następujące uchybienia i nieprawidłowości:
1.
We wszystkich przypadkach zasiłkobiorców stałych świadczenia przyznano i wypłacano bez
przeprowadzenia postępowania w sprawie ustalenia sytuacji rodzinnej i finansowej u wszystkich
osób zobowiązanych do alimentacji pod kątem możliwości udzielenia pomocy na rzecz
zasiłkobiorcy – niezgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), a w jednym przypadku nie przeprowadzono także
postępowania (powództwa o roszczenie alimentacyjne) wobec xxxxxxxxxxxxx, który nie
zobowiązał się do świadczenia pomocy finansowej, pomimo znacznie przekroczonego kryterium
dochodowego, do czego uprawnia art. 110 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej.
W związku z powyższym nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Przeprowadzania (w szczególności w przypadku osób objętych stałą formą
pomocy) postępowania w sprawie ustalenia sytuacji rodzinnej i finansowej u osób zobowiązanych
do alimentacji pod kątem możliwości udzielenia pomocy na rzecz zasiłkobiorcy – zgodnie z art.
103 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (….), a także ewentualnego
wytaczania na rzecz zasiłkobiorców powództwa o roszczenia alimentacyjne, do czego uprawnia
art. 110 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej”.
2.
W przypadku 6 osób, którym w okresie objętym kontrolą przyznano zasiłki okresowe, czasokres
tych zasiłków ustalono w sposób nieprawidłowy (niezgodnie z art. 106 ust. 3 ustawy z dnia 12
marca 2004 r. o pomocy społecznej – Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), ponieważ zasiłki
przyznano i wypłacono za okres miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym
wpłynął wniosek wraz z wymaganą dokumentacją (w tym także potwierdzającą dochód
osoby/rodziny) zamiast za okres miesiąca kalendarzowego począwszy od miesiąca, w którym
został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją.
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Przyznawania i wypłacania świadczeń z pomocy społecznej w sposób wskazany
w art. 106 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (…), tj. za okres miesiąca
kalendarzowego począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą
dokumentacją, a w przypadku gdy uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego miesiąca –
za niepełny miesiąc, przy czym kwotę świadczenia należy wówczas ustalić dzieląc pełną kwotę
przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych świadczeniem”.
3.
W 5 przypadkach (dotyczy zasiłków okresowych, dożywiania dzieci w szkole), ustalając dochód
rodziny przyjęto oświadczenie o stanie majątkowym, zamiast oświadczenia o uzyskanym
dochodzie z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku, które winno zawierać klauzulę
o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, do czego zobowiązuje z art. 107
ust. 5c w związku z art. 57 ust. 3c. ustawy o pomocy społecznej.
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Ustalania sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby lub rodziny
wyłącznie na podstawie dokumentów wskazanych w art. 107 ust. 5b i 5c ww. ustawy z dnia 12
marca 2004 r. o pomocy społecznej (...)”.
4.
W 2 przypadkach zasiłkobiorców stałych brak było zachowania terminu aktualizacji wywiadów, tj.
nie rzadziej niż co 6-miesięcy, mimo zmiany braku danych – niezgodnie z art. 107 ust.
5
4 cytowanej ustawy o pomocy społecznej, który nakazuje: „(…) W przypadku osób korzystających
ze stałych form pomocy aktualizację sporządza się nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku
zmiany danych”.
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Przeprowadzania, w przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy,
aktualizacji wywiadów środowiskowych nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych
osoby korzystającej z pomocy – zgodnie z art. 107 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (…)”.
5.
W 11 przypadkach osób ubiegających się o przyznanie pomocy (dotyczy zasiłków okresowych
i celowych – w tym decyzji odmownej) wywiady środowiskowe przeprowadzono po upływie 14
dni od powzięcia wiadomości o konieczności ich przeprowadzenia – niezgodnie z § 2
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie
rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712). W 3 przypadkach osób,
którym przyznano zasiłki celowe nie można ustalić czy wywiad przeprowadzono
w obowiązującym terminie, ponieważ w dokumentacji brak było wniosku o pomoc czy też
wzmianki, iż pomocy udzielono z urzędu.
Wskazanie daty wpływu na wniosku jest niezbędne w celu dotrzymania terminu załatwiania
spraw, o którym mowa w rozdziale 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.).
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Terminowego sporządzania wywiadów środowiskowych u osób ubiegających się
o przyznanie pomocy, tj. w sprawach niecierpiących zwłoki w terminie 2 dni, a w pozostałych
sprawach przed upływem 14 dni od powzięcia wiadomości o konieczności jego przeprowadzenia –
zgodnie z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 czerwca 2012
r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712)”.
6.
W 9 przypadkach w dokumentacji świadczeniobiorców (dotyczy zasiłków celowych, dożywiania
dzieci w szkole, świadczenia pieniężnego na zakup żywności) brak było wniosku o udzielenie
pomocy i wzmianki w decyzji, iż pomocy udzielono z urzędu. Ponadto w wywiadach
środowiskowych, poprzedzających wydanie decyzji przyznających świadczenia pieniężne na
zakup żywności, pracownik socjalny nie proponował udzielenia tej formy pomocy, a Pani jako
kierownik, nie dokonała wpisów odnośnie akceptacji bądź zmiany planu pomocy proponowanego
przez pracownika socjalnego.
7.
W 1 przypadku postępowanie administracyjne nie zostało przeprowadzone w terminie,
o którym mowa w art. 35 § 3 Kpa. W ww. przypadku decyzję podjęto po upływie więcej niż
miesiąca od dnia złożenia wniosku o pomoc wraz z wymaganą dokumentacją pomimo, że Ośrodek
przeprowadził wcześniej postępowanie wyjaśniające i był już w posiadaniu niezbędnej wiedzy
popartej dokumentacją dot. osoby/rodziny ubiegającej się o pomoc. Poza tym organ wydający
decyzję nie zawiadamiał strony o podaniu przyczyn zwłoki i nie wskazywał nowego terminu
załatwienia sprawy, do czego zobowiązuje art. 36 Kpa.
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Przeprowadzania postępowania administracyjnego w terminie wskazanym w art.
35 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (…), a w przypadku
niezałatwienia sprawy w terminie – zawiadamiania strony o podaniu przyczyn zwłoki
i wskazywania nowego terminu załatwienia sprawy, do czego zobowiązuje art. 36 Kpa”.
8.
W jednym przypadku zasiłek okresowy wypłacono bez podjęcia decyzji administracyjnej
w powyższej sprawie pomimo, że przedłożone do kontroli akta zasiłkobiorcy zawierały wszystkie
dokumenty niezbędne do podjęcia decyzji w sprawie przyznania zasiłku okresowego. Natomiast
w 2 przypadkach pozostawiono bez kompleksowego rozpatrzenia wnioski złożone przez klientów
Ośrodka. W jednym z przypadków nie odniosła się Pani do propozycji pracownika socjalnego
o udzielenie zasiłku celowego na leczenie, a w kolejnym – udzielenia pomocy w formie zasiłku
celowego na zakup opału. Zaznaczyć należy, iż w obydwu przypadkach pracownik socjalny,
6
wnioskując o udzielenie pomocy, przedłożył Pani komplet dokumentów niezbędnych do podjęcia
decyzji. Natomiast nie odniosła się Pani do tych propozycji i nie podjęła decyzji kończących
postępowanie administracyjne w powyższych sprawach. Do dnia kontroli sprawy pozostawiono
bez rozpatrzenia.
Brak wydania decyzji w powyższych sprawach jest sprzeczny z obowiązującymi w tym względzie
przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U.
z 2013 r., poz. 267 ze zm.) oraz ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U.
z 2013 r., poz. 182 ze zm.).
Z chwilą wszczęcia postępowania z urzędu lub na wniosek strony obowiązkiem organu jest jej
załatwienie. Sprawę przed organami administracji w I instancji kończy wydanie decyzji. Zgodnie
z art. 104 Kpa organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że
przepisy kodeksu stanowią inaczej. Decyzje administracyjne rozstrzygają sprawę co do jej istoty
w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji.
Do wydania decyzji administracyjnej w sprawie przyznania świadczeń z pomocy społecznej
zobowiązuje także art. 106 ust. 1 cytowanej ustawy o pomocy społecznej. Nie wymaga wydania
decyzji administracyjnej udzielenie świadczenia w postaci interwencji kryzysowej, pracy
socjalnej, poradnictwa, uczestnictwa w zajęciach klubu samopomocy, a także przyznanie biletu
kredytowanego (art. 106 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej).
Należy podkreślić, że – zgodnie z art. 35 Kpa – miała Pani obowiązek, jako organ administracji
publicznej, załatwić sprawę bez zbędnej zwłoki, przy czym niezwłocznie powinny być załatwiane
sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie
z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo
znane z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na
podstawie danych, którymi rozporządza ten organ.
Natomiast załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie
później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu
dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
Zgodnie z art. 36 Kpa o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji
publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy
termin załatwienia sprawy. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również
w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu.
Wskazuję jednocześnie, iż zgodnie z art. 38 Kpa – „Pracownik organu administracji publicznej,
który z nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie lub nie dopełnił obowiązku
wynikającego z art. 36 albo nie załatwił sprawy w dodatkowym terminie ustalonym w myśl art. 37
§ 2, podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności
przewidzianej w przepisach prawa”.
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Kończenia postępowania administracyjnego w sprawach o przyznanie świadczeń
z pomocy społecznej poprzez wydanie decyzji administracyjnej – zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (…) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r.
Kodeks postępowania administracyjnego (…)”.
9.
Decyzje administracyjne wydane w sprawach świadczeń, we wskazanych poniżej przypadkach
sporządzano nie czyniąc zadość przepisom art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), ponieważ:
a) w podstawach prawnych decyzji:
– błędnie przywołano jednostkę redakcyjną art. 102, obowiązującej w tym czasie ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, wskazując art. 102 ust. 2 zamiast art. 102 ust. 1,
ponieważ pomoc nie została udzielona z urzędu lecz na wniosek osoby zainteresowanej
znajdujący się w dokumentacji świadczeniobiorcy – dotyczy decyzji przyznających zasiłki
stałe,
– przywołano dwa urzędowe publikatory ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej,
w tym jeden nieaktualny – „Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm., natomiast kolejny
zgodny z obowiązującym wówczas stanem prawnym – „Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.” –
7
dotyczy decyzji przyznających i zmieniających zasiłki stałe oraz przyznających zasiłki
okresowe i celowe,
– przywołano nieaktualny urzędowy publikator ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej – „Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2013 r., poz. 182
ze zm. – dotyczy 5 decyzji odmownych podjętych w miesiącach czerwcu i wrześniu 2013 r.,
– przywołano nieaktualny urzędowy publikator ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postępowania administracyjnego – „Dz. U. Nr 98 z 2000 r., poz. 1071 ze zm.” zamiast: t.j.
Dz. U. z 2013 r., poz. 267 – dotyczy 5 decyzji odmownych podjętych w miesiącach czerwcu
i wrześniu 2013 r.,
– zamieszczono nieaktualny akt prawa, tj. rozporządzenie MPiPS z dnia 25.01.2011 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2011 r. Nr 27, poz. 138).
Powyższe rozporządzenie zostało uchylone z dniem 02.07.2012 r. na mocy art. 59 pkt 4 lit. b,
art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla
obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 r. Nr 106, poz. 622), a od 07.07.2012 r. do dnia
kontroli aktem obowiązującym jest rozporządzenie MPiPS z dnia 08.06.2012 r. w sprawie
rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712) – dotyczy decyzji
przyznających i zmieniających zasiłki stałe oraz przyznających zasiłki okresowe, celowe
i decyzji odmownych,
– podano nieaktualny urzędowy publikator ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych – „Dz. U. Nr 210, poz. 2135 ze zm.”
zamiast: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm. – dotyczy decyzji przyznających
i zmieniających zasiłki stałe,
– powołano się na nieaktualny akt prawa, tj. ustawę z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym
ubezpieczeniu w narodowym funduszu zdrowia (Dz. U. z 2003 r. Nr 45, poz. 391 ze zm.), która
została uchylona z dniem 01.10.2004 r. na mocy art. 251 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr
210, poz. 2135), a od 1 października 2004 r. do dnia kontroli aktem obowiązującym jest
wspomniana wyżej ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków
publicznych – dotyczy decyzji przyznających i zmieniających zasiłki stałe,
– nie ujęto art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz.
182 ze zm.) wraz z jednostką redakcyjną. Przepis ten jest istotny, ponieważ wskazuje
okoliczność uzasadniającą, oprócz spełniania kryterium dochodowego, udzielenie pomocy
społecznej, o czym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy. Powód udzielenia pomocy (np.
długotrwała choroba, bezrobocie) wymieniany był w rozstrzygnięciu i uzasadnieniu
faktycznym decyzji – dotyczy decyzji przyznających zasiłki okresowe,
– błędnie powołano § 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r.
w sprawie realizacji programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U.
Nr 25, poz. 186 ze zm.), ponieważ treść przywołanego paragrafu jest nieadekwatna do rodzaju
przyznanej pomocy. Ww. przepisy dotyczyły sposobu realizacji przez gminę posiłków
przyznanych dla dzieci i młodzieży realizujących obowiązek szkolny. Natomiast
w rozstrzygnięciach poddanych kontroli decyzji przyznawano pomoc w formie świadczenia
pieniężnego w postaci zasiłku celowego na zakup żywności,
– błędnie przywoływano art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), gdyż w dokumentacji świadczeniobiorców brak wniosku
o udzielenie powyższej formy pomocy – dotyczy 4 decyzji przyznających świadczenie
pieniężne dla osób i rodzin na zakup żywności,
– zbędnie przywołano w decyzjach odmownych art. 108 Kpa, ponieważ jego treść
w przypadku świadczeń z pomocy społecznej faktycznie odnosi się do decyzji przyznających
pomoc.
b) w rozstrzygnięciu decyzji błędnie przyznano dwukrotnie zasiłek stały, tj.: od 1 grudnia 2012 r.
bezterminowo i od 1 grudnia 2013 r. również na czas nieokreślony w kwotach po 529 zł każdy
(decyzja z dnia 23 stycznia 2013 r. znak: GOPS.8122.ZS.4.1.2013) – dotyczy 1 zasiłkobiorcy
stałego.
Z literalnego brzmienia tej decyzji wynika, iż organ pierwszej instancji od grudnia 2013 roku
przyznał świadczeniobiorcy dwa zasiłki stałe po 529 zł każdy. Natomiast z akt sprawy wynika, że
8
prawo do zasiłku ustalono prawidłowo, tj. od 1 grudnia 2012 r. Z poddanych kontroli list wypłat
świadczeń za miesiące grudzień 2013 r. i styczeń 2014 r. wynika, iż w wymienionym okresie na
konto wskazane przez świadczeniobiorcę w każdym miesiącu został przekazany jeden zasiłek
stały w wys. 529 zł.
c) w treści decyzji:
 nie uzasadniono nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności w związku
z przywołaniem w podstawie prawnej art. 108 Kpa – dotyczy 2 decyzji przyznających zasiłki
stałe i decyzji zmieniającej zasiłek stały oraz decyzji przyznających zasiłki celowe,
dożywianie dzieci w formie posiłków w szkole, przyznających świadczenie pieniężne dla osób
i rodzin na zakup żywności,
 nie wskazano czasu, miejsca i sposobu realizacji postanowień decyzji – dotyczy 1 decyzji
przyznającej zasiłek stały oraz 6 decyzji przyznających zasiłki celowe, przy czym informacji
o powyższym nie zawierała także dokumentacja dotycząca zasiłkobiorcy zgromadzona
w sprawie,
 zamieszczono nieudokumentowaną informację o odstąpieniu od uzasadnienia decyzji na
podstawie art. 107 § 4 Kpa z powodu uwzględnienia w całości żądania strony, ponieważ akta
sprawy, na podstawie których udzielano pomocy, nie zawierają żądań strony w zakresie
przyznania świadczenia i wobec powyższego decyzja winna zawierać uzasadnienie faktyczne
– dotyczy 2 decyzji przyznających dożywianie dzieci w formie posiłków w szkole oraz
4 decyzji przyznających świadczenie pieniężne dla osób i rodzin na zakup żywności,
d) decyzjom nie nadano rygoru natychmiastowej wykonalności w związku z realizacją postanowień
decyzji przed ich uprawomocnieniem – dotyczy zasiłków okresowych.
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Sporządzania decyzji administracyjnych z należytą starannością i w sposób zgodny
z art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (…)”.
10.
Poza 3 przypadkami, w treści poddanych kontroli decyzji administracyjnych zamieszczono
wzmiankę o nie podleganiu opłacie skarbowej z tym, że przywołując art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy
z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, wskazano nieaktualny urzędowy publikator tej
ustawy, tj. „Dz. U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2012 r., poz. 1282 ze zm.
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Zamieszczania w decyzjach administracyjnych zapisu o niepodleganiu opłacie
skarbowej wraz z podaniem podstawy prawnej – zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 16
listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (…) oraz z § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28
września 2007 r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 187, poz. 1330)”.
11.
W aktach 12 świadczeniobiorców na potwierdzeniu doręczenia decyzji brak było daty jej
doręczenia, co narusza art. 46 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.).
Wskazanie daty odbioru decyzji jest istotnym elementem pokwitowania odbioru decyzji,
ponieważ z datą doręczenia wiążą się różnego rodzaju skutki prawne określone m.in. w art. 110
Kpa („Organ administracji publicznej, który wydał decyzję jest nią związany od chwili jej
doręczenia lub ogłoszenia, o ile kodeks nie stanowi inaczej”) oraz w art. 111 § 1 i § 1a Kpa
(„Strona może w terminie czternastu dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji zażądać jej
uzupełnienia co do rozstrzygnięcia bądź co do prawa odwołania, wniesienia w stosunku do decyzji
powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego albo sprostowania
zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach. Organ administracji publicznej, który
wydał decyzję, może ją uzupełnić lub sprostować z urzędu w zakresie, o którym mowa
w § 1, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji”).
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Żądania od strony potwierdzenia odbioru decyzji z jednoczesnym wskazaniem daty
jej doręczenia – zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego (…)”.
9
12.
W większości przypadków zasiłków okresowych świadczenie wypłacono przed
uprawomocnieniem się decyzji przyznających pomoc, a w 4 przypadkach pomoc w formie
posiłków dla dzieci w szkole była realizowana przed wydaniem decyzji przyznającej to
świadczenie, na co wskazuje czasokres przyznanych posiłków ujęty w rozstrzygnięciu decyzji –
niezgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r.,
poz. 182 ze zm.), który brzmi: „Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie
decyzji administracyjnej”.
Wobec powyższego nie wykonała Pani wydanego w 2012 roku zalecenia pokontrolnego
dotyczącego: „Realizacji posiłków dla dzieci szkolnych wyłącznie po uprzednim wydaniu
i uprawomocnieniu się decyzji przyznającej świadczenie – zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (…) oraz art. 130 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r.
Kodeks postępowania administracyjnego (…) w związku z art. 110 i 111 Kpa, za wyjątkami
określonymi w art. 130 § 3 i 4 ww. ustawy”.
W ramach zadań nałożonych na jednostkę, którą Pani kieruje realizuje Pani także pomoc w formie
rzeczowej polegającą na przekazywaniu artykułów żywnościowych otrzymywanych z Banku
Żywności w Koninie mieszkańcom gminy wymagającym tej pomocy. Wobec zarzutów niewłaściwego
dysponowania przez Panią pozyskiwaną żywnością, z własnej inicjatywy, przedłożyła Pani zespołowi
inspektorów dokumentację w sprawie przyjęcia i podziału artykułów żywnościowych przekazywanych
w 2013 r. przez Bank Żywności w Koninie, na którą składały się druki „Wydanie na zewnątrz” (tzw.
WZ) potwierdzające odbiór poszczególnych artykułów żywnościowych z Banku Żywności oraz
„Imienne Karty Dystrybucji Artykułów Spożywczych” potwierdzające przekazanie osobom
potrzebującym artykułów żywnościowych. Na podstawie informacji zawartych w powyższych
dokumentach ustalono, że artykuły były przekazywane w ramach programu unijnego „Europejskiego
Programu Pomocy Żywnościowej” (PEAD 2013) administrowanego przez Agencję Rynku Rolnego,
a „Imienne Karty Dystrybucji Artykułów Spożywczych” niejednokrotnie nie zawierały danych
dotyczących liczby członków rodziny uprawnionych do korzystania z Programu, powodu udzielenia
pomocy w ramach Programu, podpisu wydającego artykuły i daty wydania artykułów.
W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych ustalono, że w 8 z 13 analizowanych przypadków
osoby/rodziny, którym przekazywano żywność, korzystały ze świadczeń pomocy społecznej
wymienionych w ustawie o pomocy społecznej, a ich akta zostały poddane kontroli. W pozostałych
5 przypadkach GOPS nie dysponował żadną dokumentacją dotyczącą tych osób. Tym samym zespół
inspektorów nie był w stanie ustalić przyczyny korzystania ze wsparcia przez pozostałych odbiorców
artykułów żywnościowych.
Wskazać należy, iż zespół inspektorów nie posiadał kompetencji, aby w ramach nadzoru
sprawowanego przez Wojewodę Wielkopolskiego nad realizacją zadań samorządu gminnego, w tym
nad jakością działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, dokonać oceny
wywiązywania się przez kontrolowaną jednostkę z realizacji „Europejskiego Programu Pomocy
Żywnościowej”.
Nadto, realizując cele zawarte w „Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
przygotowanej na lata 2013 – 2017” – w tym zagospodarowanie czasu wolnego dzieci, młodzieży
i dorosłych, zwiększanie aktywności osób starszych, integrację w środowisku lokalnym – corocznie,
jako kierownik GOPS, organizuje Pani Festiwal Piosenki Integracyjnej. Jak wyjaśniła Pani w trakcie
kontroli, w imprezie biorą udział dzieci szkolne oraz osoby niepełnosprawne będące mieszkańcami
powiatu kolskiego, a środki na jego organizację pochodzą wyłącznie od sponsorów, ponieważ
Ośrodek nie partycypuje w kosztach związanych z organizacją i przebiegiem festiwalu.
Z przedłożonej przez Panią w trakcie kontroli dokumentacji dotyczącej organizacji Festiwali Piosenki
Integracyjnej składającej się z pism kierowanych do potencjalnych sponsorów imprezy
(xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx),
dowodów
przyjęcia
artykułów od sponsorów sporządzanych w formie druków „Wydanie na Zewnątrz” (WZ) lub pism od
sponsorów informujących o przekazaniu wsparcia, a także pisemnych podziękowań za organizację
imprezy przesłanych przez fundacje, organizacje, instytucje samorządowe i inne, dyplomów dla
uczestników imprezy, zdjęć z imprez oraz wycinków artykułów prasowych wynikało, iż impreza
cieszy się dużą popularnością. Stwierdzono natomiast, że nie prowadzi Pani ewidencji
10
rozdysponowania nagród rzeczowych wśród uczestników festiwalu.
Poza tym poinformowała Pani, iż Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chodowie bierze także
udział w wielu innych przedsięwzięciach organizowanych na terenie gminy Chodów,
a mianowicie: włącza się w organizację akcji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, jest
organizatorem Wigilii dla dzieci z rodzin najuboższych, Dnia Seniora, Dnia Kombatanta.
Wobec stwierdzonych nieprawidłowości, działając na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 12
marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013., poz. 18 ze zm.),w związku z brakiem
prawidłowego wywiązania się przez Panią z zaleceń pokontrolnych wydanych przez Wojewodę
Wielkopolskiego pismem z dnia 14.08.2012 r. znak: PS-Ko.431.7.2012.4 ponownie zobowiązuję Panią
do niezwłocznego wykonania następujących zaleceń:
1. Zatrudnienia w GOPS pracowników socjalnych w normie określonej w art. 110 ust. 11 ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.) – tj.
1 pracownik socjalny na 2 tys. mieszkańców gminy, nie mniej jednak niż 3 pracowników, co
zdaniem zespołu inspektorów, poprawi jakość pracy Ośrodka.
2. Przeprowadzania (w szczególności w przypadku osób objętych stałą formą pomocy) postępowania
w sprawie ustalenia sytuacji rodzinnej i finansowej u osób zobowiązanych do alimentacji pod
kątem możliwości udzielenia pomocy na rzecz zasiłkobiorcy – zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), a także
ewentualnego wytaczania na rzecz zasiłkobiorców powództwa o roszczenia alimentacyjne, do
czego uprawnia art. 110 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej.
3. Przyznawania i wypłacania świadczeń z pomocy społecznej w sposób wskazany w art. 106 ust. 3
ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), tj. za
okres miesiąca kalendarzowego począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz
z wymaganą dokumentacją, a w przypadku gdy uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego
miesiąca – za niepełny miesiąc, przy czym kwotę świadczenia należy wówczas ustalić dzieląc
pełną kwotę przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych
świadczeniem.
4. Terminowego sporządzania wywiadów środowiskowych u osób ubiegających się o przyznanie
pomocy, tj. w sprawach niecierpiących zwłoki w terminie 2 dni, a w pozostałych sprawach przed
upływem 14 dni od powzięcia wiadomości o konieczności jego przeprowadzenia – zgodnie z § 2
pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 czerwca 2012 r. w sprawie
rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712).
5. Przeprowadzania, w przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy, aktualizacji
wywiadów środowiskowych nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych osoby
korzystającej z pomocy – zgodnie z art. 107 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.).
6. Przyjmowania oświadczeń dotyczących sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej od
osób ubiegających się lub korzystających ze świadczeń pomocy społecznej wyłącznie opatrzonych
klauzulą o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia – zgodnie z art. 107
ust. 5c w związku z art. 57 ust. 3c. ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U.
z 2013, poz. 182 ze zm.).
7. Przeprowadzania postępowania administracyjnego w terminie wskazanym w art. 35 ustawy
z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze
zm.), a w przypadku niezałatwienia sprawy w terminie – zawiadamiania strony
o podaniu przyczyn zwłoki i wskazywania nowego terminu załatwienia sprawy, do czego
zobowiązuje art. 36 Kpa.
8. Wypłaty zasiłków i zakończenia postępowania administracyjnego w sprawach o przyznanie
świadczeń z pomocy społecznej poprzez uprzednie wydanie decyzji administracyjnej – zgodnie
z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182
ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.).
11
9. Zamieszczania w decyzjach administracyjnych zapisu o niepodleganiu opłacie skarbowej wraz
z podaniem aktualnego urzędowego publikatora tej ustawy – zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy
z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 1282 ze zm.) oraz z § 4
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 września 2007 r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej
(Dz. U. z 2007 r. Nr 187, poz. 1330).
10. Sporządzania decyzji administracyjnych z należytą starannością i w sposób zgodny z art. 107
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz.
267 ze zm.) ze wskazaniem czy pomoc została udzielona na wniosek czy z urzędu.
11. Żądania od strony wskazania daty doręczenia decyzji administracyjnej – zgodnie z art. 46 § 1
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz.
267 ze zm.).
12. Realizacji postanowień decyzji administracyjnych wyłącznie po uprzednim wydaniu
i uprawomocnieniu się decyzji przyznającej świadczenie – zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.) oraz art. 130 § 1 ustawy
z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze
zm.) w związku z art. 110 i 111 Kpa, za wyjątkami w sprawie wykonania postanowień decyzji
określonymi w art. 130 § 3 i 4 ww. ustawy.
Pragnę także nadmienić, iż wskazanym byłoby staranniejsze prowadzenie przez Panią
dokumentacji związanej z realizacją programu unijnego „Europejski Program Pomocy Żywnościowej”
(PEAD 2013) oraz z organizacją i przebiegiem Festiwalu Piosenki Integracyjnej tak, aby
dokumentacja odzwierciedlała wszelkie podejmowane przez Panią działania wraz z ewidencją
artykułów otrzymywanych od sponsorów. Dzięki powyższemu Pani działania będą przejrzyste,
a potencjalni darczyńcy będą mogli w każdej chwili mieć wgląd do tego, w jaki sposób
rozdysponowała Pani przekazane przez nich artykuły.
Wojewoda Wielkopolski, na podstawie art. 128 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, oczekuje
przedstawienia przez Panią, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszych zaleceń pokontrolnych,
informacji o ich realizacji.
Zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, w terminie 7 dni od daty otrzymania
niniejszych zaleceń pokontrolnych, przysługuje Pani prawo zgłoszenia do Wojewody
Wielkopolskiego zastrzeżeń. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, zgodnie z art. 128 ust. 5 ustawy
o pomocy społecznej, w terminie 30 dni, jest Pani zobowiązana do powiadomienia Wojewody
Wielkopolskiego o realizacji zaleceń, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych
zastrzeżeń.
Jednocześnie przypominam Pani, że zgodnie z art. 130 ust. 1 cytowanej ustawy, kto nie realizuje
zaleceń pokontrolnych podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 6.000 zł.
Z up. Wojewody Wielkopolskiego
Przemysław Pacia
Wicewojewoda Wielkopolski
Do wiadomości:
1. Rada Gminy Chodów
62 – 652 Chodów
2. Aa.
12