Protokół kontroli - Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu

advertisement
WIELKOPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
DELEGATURA W KONINIE
PS-Ko.431.4.2013.4
Protokół
z kontroli doraźnej przeprowadzonej w dniach 13 i od 18 do 19 lutego 2014 r. w Gminnym
Ośrodku Pomocy Społecznej w Chodowie z siedzibą pod adresem: 62 – 652 Chodów.
Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu Delegatury w Koninie w składzie:
– Lidia Krzymińska – inspektor wojewódzki, jako kierownik zespołu inspektorów,
– Zenona Majer – starszy inspektor
na podstawie upoważnienia nr KN-II.0030.71.2014.1 z dnia 07.02.2014 r. wydanego przez
Wojewodę Wielkopolskiego (zał. Nr 1)
Kontrolujący złożyli oświadczenia (stanowiące zał. Nr 2 do protokołu), że nie istnieją
okoliczności uzasadniające wyłączenie ich od udziału w ww. kontroli.
Kontrolę przeprowadzono w dniach i godzinach pracy jednostki kontrolowanej.
Nadzór nad jednostką w zakresie objętym kontrolą sprawuje Wojewoda Wielkopolski.
W niniejszym protokole Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chodowie określany jest
w skrócie jako Ośrodek lub GOPS.
W trakcie kontroli wyjaśnień udzielała p. Bożena Mijas – kierownik Gminnego Ośrodka
Pomocy Społecznej w Chodowie.
Zakres kontroli obejmował wyjaśnienie kwestii poruszonych w piśmie (data wpływu:
20.02.2014 r.), skierowanym do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu,
dotyczącym nieprawidłowości w działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
Chodowie. Powyższe pismo stanowi załącznik Nr 3 do protokołu.
W piśmie podniesiono, iż:
1. Osoba zatrudniona na stanowisku kierownika GOPS w Chodowie, zdaniem autorów
pisma, nie powinna sprawować tej funkcji.
2. Kierownik przyznaje zasiłki bez dokumentacji niezbędnej do udzielenia pomocy,
działając według własnego uznania i odmawia udzielenia pomocy osobom
niepełnosprawnym, matkom samotnie wychowującym dzieci.
3. Kierownik nieprawidłowo rozdysponowuje żywność, którą GOPS otrzymuje z Banku
Żywności w Koninie.
4. Organizując imprezy integracyjne dla osób niepełnosprawnych, Kierownik w niewłaściwy
sposób dysponuje zabawkami otrzymanymi od sponsorów i nieprawidłowo rozlicza się
z poniesionych wydatków związanych z organizacją imprezy.
1
Ustaleń kontrolnych dokonano na podstawie analizy:
1) Podstaw prawnych regulujących działalność GOPS – w tym w szczególności statutu
i regulaminu organizacyjnego.
2) Losowo wybranej dokumentacji osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej
w okresie od stycznia 2013 r. do dnia kontroli pod kątem zasadności, wysokości
i udokumentowania przyznawanych w tym okresie świadczeń oraz legalności wydanych
decyzji administracyjnych oraz list wypłat świadczeń za ww. okres w zakresie zgodności
wypłaconych zasiłków z wysokościami wskazanymi w decyzjach przyznających
świadczenia.
3) Losowo wybranej dokumentacji osób, którym w okresie od stycznia 2013 r. do dnia
kontroli decyzją administracyjną odmówiono udzielenia świadczeń z pomocy społecznej.
4) Zestawień i dokumentów sporządzonych i przedłożonych przez kierownika GOPS, tj.:
 liczby wydanych w 2013 roku decyzji odmownych wskazanej na podstawie rejestru
prowadzonego przez GOPS,
 pisma z dnia 05.09.2012 r. skierowanego przez kierownika GOPS do Wójta Gminy
Chodów w sprawie rozważenia przyznania dodatkowego etatu pracownika socjalnego,
 2 wybranych losowo dokumentów „Wydanie na zewnątrz” (WZ) potwierdzających
odbiór artykułów żywnościowych z Banku Żywności w Koninie,
 13 wybranych losowo „Imiennych Kart Dystrybucji Artykułów Spożywczych”
potwierdzających przekazanie osobom potrzebującym artykułów żywnościowych
pozyskanych z Banku Żywności w Koninie,
 3 wybranych losowo pism skierowanych przez kierownika GOPS do sponsorów
o pozyskanie nagród rzeczowych dla uczestników Festiwalu Piosenki Integracyjnej,
 5 wybranych losowo dokumentów potwierdzających przekazanie przez sponsorów
nagród rzeczowych dla uczestników Festiwalu Piosenki Integracyjnej,
 5 wybranych losowo pism od fundacji, organizacji, samorządów i innych osób
zaproszonych do współpracy i uczestnictwa w Festiwalu Piosenki Integracyjnej,
 dyplomu wręczanego laureatom Festiwalu Piosenki Integracyjnej,
 2 wybranych losowo zdjęć z Festiwalu Piosenki Integracyjnej,
 2 wybranych losowo artykułów dotyczących Festiwalu Piosenki Integracyjnej, które
ukazały się w lokalnej prasie,
 protokołu z posiedzenia komisji zliczającej ilość zebranych środków finansowych
w ramach Gminnego Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który odbył się
w Sali narad Urzędu Gminy w Chodowie w dniu 12 stycznia 2014 roku wraz
z 4 zdjęciami z przebiegu WOŚP.
5) Ustnych wyjaśnień złożonych przez kierownika GOPS w Chodowie w następujących
sprawach:
– braku zatrudnienia pracowników socjalnych w normie określonej w art. 110 ust. 11
ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U z 2013 r., poz. 182 ze
zm.), tj. zatrudnienia pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności
gminy w stosunku 1 pracownik socjalny na 2 tys. mieszkańców, nie mniej jednak niż
3 pracowników,
– zastępstwa w przypadku nieobecności w pracy kierownika GOPS bądź pracownika
socjalnego,
– w kwestiach ujętych w piśmie skierowanym 20.01.2014 r. do Wojewody
Wielkopolskiego.
Wskazać należy, iż w ramach nadzoru Wojewody Wielkopolskiego nad realizacją
zadań samorządu gminnego, w tym nad jakością działalności jednostek organizacyjnych
2
pomocy społecznej ostatnia kontrola kompleksowa Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Chodowie została przeprowadzona w dniach od 27 do 29 czerwca i od 03 do 05 lipca 2012
roku. W wyniku przeprowadzonej wówczas kontroli kierownika kontrolowanej jednostki
w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 14.08.2012 r. znak: PS-Ko.431.7.2012.4 wystosowanym
przez Wojewodę Wielkopolskiego zobowiązano do niezwłocznej realizacji 20 zaleceń
pokontrolnych.
W dniu 03.09.2013 r. kierownik jednostki przesłał odpowiedź na zalecenia pokontrolne, gdzie
poinformował o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych.
Z odpowiedzi wynikało, iż wykonano wszystkie zalecenia oprócz zalecenia dotyczącego
zatrudnienia pracowników socjalnych w normie określonej w art. 110 ust. 11 ustawy z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, tj. zatrudnienia pracowników socjalnych
proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku 1 pracownik socjalny na 2 tys.
mieszkańców, nie mniej jednak niż 3 pracowników.
Jako uzasadnienie podano, iż kwestia zatrudnienia „(…) jest nierozerwalnie związana
z wysokością środków budżetowych przyznanych na ten cel. Niezwłocznie po uzyskaniu
środków finansowych przeznaczonych na zatrudnienie dwóch pracowników socjalnych
zostanie sporządzona umowa o pracę”.
W związku z pismem (data wpływu: 20.02.2014 r.) skierowanym do Wielkopolskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu dotyczącym nieprawidłowości w działalności Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej Chodowie, zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej
Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu, wystosował w dniu 13.02.2014 r. do
Wójta Gminy Chodów prośbę o udzielenie informacji czy, w ramach posiadanych
kompetencji i uprawnień, Wójt lub Rada Gminy przeprowadzały kontrole w podległym im
GOPS w Chodowie ze wskazaniem zakresu tych kontroli oraz ewentualnych zaleceń
pokontrolnych, a także o sposobie realizacji działań naprawczych i terminie usunięcia
nieprawidłowości. Pismem z dnia 18.02.2014 r. (data wpływu: 20.02.2014 r.) Wójt Gminy
Chodów odpowiedział, iż:
1) „Działalność finansowa Ośrodka podlega ocenie przy corocznym kontrolowaniu
wykonania budżetu gminy przez komisję rewizyjną Rady Gminy w Chodowie. Komisja
rewizyjna nie stwierdziła nieprawidłowości”.
2) „W 2012 roku Rada Gminy rozpatrywała skargę na działalność Kierownika GOPS
złożoną za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koninie. Po
rozpatrzeniu skargi przez komisję rewizyjną i Radę Gminy na sesji, podjęto uchwałę
oddalającą skargę jako bezzasadną”.
3) „Funkcjonowanie Ośrodka w tym sposób załatwiania spraw jest kontrolowany na bieżąco
w przypadku zgłaszania uwag przez interesantów”.
4) „W II półroczu 2014 roku jest planowana kontrola wewnętrzna funkcjonowania Ośrodka”.
Powyższa korespondencja stanowi załącznik Nr 4 do protokołu.
Ustalenia wstępne:
Podstawy prawne regulujące działalność Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Chodowie:
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chodowie został powołany Uchwałą Nr
29/IX/90 Gminnej Rady Narodowej w Chodowie z dnia 28.02.1990 r. w sprawie powołania
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie. Ośrodek został utworzony na
3
podstawie Zarządzenia Nr 3/90 Naczelnika Gminy Chodów z dnia 15.03.1990 r. w sprawie
utworzenia GOPS w Chodowie.
W dniach przeprowadzania kontroli GOPS w Chodowie działał w oparciu o Statut
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie zatwierdzony Uchwałą Nr
XXVIII/113/12 Rady Gminy w Chodowie z dnia 18.09.2012 r. W § 3 powyższej uchwały
wskazano, iż z dniem jej podjęcia straciła moc Uchwała Nr XXI/125/04 Rady Gminy
w Chodowie z dnia 28.06.2004 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Chodowie.
Funkcjonowanie GOPS, jego strukturę i organizację określa „Regulamin Organizacyjny
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie” wprowadzony Zarządzeniem Nr
1/2012 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie w sprawie
Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie.
Tym samym straciło moc Zarządzenie Nr 1/19/96 r. Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Chodowie z dnia 28.08.1996 r. w sprawie Regulaminu Organizacyjnego
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie.
Ponadto Rada Gminy Chodów podjęła w dniu 18.09.2012 r. Uchwałę Nr XXVIII/114/12
w sprawie ustalenia sposobu sprawienia pogrzebu przez gminę – zgodnie z art. 44 ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 poz. 182 ze zm.), gdzie
określono sposób jego sprawienia, zgodnie z wyznaniem zmarłego. Z treści uchwały wynika,
iż wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym
Województwa Wielkopolskiego. Uchwała ta została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym
Województwa Wielkopolskiego z 2012 r., poz. 4144 z dnia 03.10.2012 r.
Poza tym gmina Chodów opracowała gminną strategię rozwiązywania problemów
społecznych – zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 obowiązującej w tym czasie ustawy z dnia 12
marca 2004 r. o pomocy społecznej. Strategia została przyjęta Uchwałą Nr XXXI/136/12
Rady Gminy w Chodowie z dnia 18.12.2012 r. w sprawie przyjęcia „Gminnej Strategii
Rozwiązywania Problemów Społecznych – przygotowaną na lata 2013 – 2017” obowiązującą
z dniem podjęcia niniejszej uchwały.
Kontrola kompleksowa przeprowadzona w 2012 r. na zlecenie Wojewody
Wielkopolskiego wykazała, iż zarówno zapisów Statutu jak i Regulaminu Organizacyjnego
nie dostosowano do zmian, które zaszły w jednostce w związku z przejęciem od stycznia
2012 r. zadań z zakresu świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego. Ponadto Statut
przywoływał częściowo nieaktualny katalog zadań nałożonych na gminę dotyczących
realizacji świadczeń z pomocy społecznej podzielonych na zadania własne, zadania własne
o charakterze obowiązkowym i zadania zlecone z zakresu administracji rządowej wynikające
z art. 17 i 18 obowiązującej wówczas ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Część z zamieszczonych w Statucie zadań
ulegała zmianom na przestrzeni lat, które upłynęły od jego zatwierdzenia, tj. jedne traciły
moc, inne dodawano bądź zmieniano ich charakter.
Brak aktualizacji treści zapisów ujawniono także w Regulaminie Organizacyjnym, gdzie
w § 1 widniał zapis, iż „Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej podlega Zarządowi Gminy”,
podczas gdy „zarząd gminy” był organem wykonawczym gminy do 2002 roku. Powyższy
stan prawny uległ zmianie na mocy art. 43 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r.
o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz.U.2002.113.984) z dniem
27 października 2002 r., tj. w dniu wyborów do organów stanowiących jednostek samorządu
terytorialnego przeprowadzonych w związku z zakończeniem kadencji tych organów
wybranych w dniu 11 października 1998 r.
4
W świetle obowiązujących od 27.10.2002 r. przepisów prawa, tj. art. 11a ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.),
organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta).
Ponadto wśród aktów prawa miejscowego normujących funkcjonowanie Ośrodka
stwierdzono wówczas brak uchwały, w której gmina określałaby, w jaki sposób odbywa się
sprawienie pogrzebu – do czego zobowiązywał art. 44 ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.).
Gmina Chodów nie posiadała też gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych
uwzględniającej w szczególności programy pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania
problemów alkoholowych i inne, których celem jest integracja osób i rodzin z grup
szczególnego ryzyka – niezgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 obowiązującej w tym czasie ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
W wyniku wspomnianej wyżej kontroli kompleksowej Wojewoda Wielkopolski zalecił:
1. Dostosowanie treści Statutu i Regulaminu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Chodowie do:
– zmian, jakie zaszły w jednostce w związku z przejęciem od stycznia 2012 r. zadań
z zakresu świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej,
– aktualnego katalogu zadań nałożonych na gminę dotyczących realizacji świadczeń
z pomocy społecznej z podziałem na zadania własne, zadania własne o charakterze
obowiązkowym i zadania zlecone z zakresu administracji rządowej – wymienionym
w art. 17 i 18 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r.
Nr 175, poz. 1362 ze zm.),
– zapisów obowiązującej od 27.10.2002 r. treści art. 11a ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gdzie jako
organy gminy wymieniono radę gminy i wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta).
2. Wszczęcie działań zmierzających do podjęcia przez Radę Gminy w Chodowie uchwały
określającej sposób sprawienie pogrzebu przez Gminę – zgodnie z art. 44 ustawy z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.).
3. Przygotowanie gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych uwzględniającej
w szczególności programy pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych i inne, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego
ryzyka – zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.).
Analiza treści zapisów zawartych w obowiązujących w dniach kontroli Statucie
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie i „Regulaminie Organizacyjnym
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie” wykazała, że w ww. dokumentach
określono w szczególności zadania i organizację jednostki.
Ze Statutu wynika, iż GOPS wykonuje zadania zlecone ustawami o:
– pomocy społecznej,
– świadczeniach rodzinnych,
– pomocy osobom uprawnionym do alimentów,
– przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie,
– wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
– o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu
powojennego.
Zapisy i ustalenia zawarte w ww. dokumentach są zgodne z obowiązującymi przepisami
prawa.
5
Ponadto Rada Gminy w Chodowie, z inicjatywy kierownika GOPS, podjęła brakujące
uchwały w sprawie zasad sprawienia pogrzebu przez gminę oraz w sprawie przyjęcia gminnej
strategii rozwiązywania problemów społecznych.
Stwierdzono, iż wskazane wyżej zalecenia pokontrolne zostały wykonane.
W trakcie kontroli dokonano następujących ustaleń dotyczących poruszanych w piśmie
nieprawidłowości w funkcjonowaniu GOPS w Chodowie:
Ad. 1
W kwestii zatrudnienia na stanowisku kierownika GOPS w Chodowie osoby, która zdaniem
autorów pisma, nie powinna sprawować tej funkcji ustalono, że:
Kierownikiem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie od 01.04.1990 r.
do dnia kontroli jest Pani Bożena Mijas, która ukończyła Policealne Studium Zawodowe
w Koninie i w 1992 roku uzyskała dyplom pracownika socjalnego. Poza tym kierownik
posiada tytuł organizatora pomocy społecznej uzyskany w 2000 r. oraz 41-letni staż pracy,
w tym 24 lata na stanowisku kierownika ośrodka pomocy społecznej.
Zarządzeniem Nr 39/04 Wójta Gminy Chodów z dnia 21 maja 2004 r. – p. Bożenie
Mijas – kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie zostało udzielone
upoważnienie do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach
z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy.
Powyższe ustalono na podstawie analizy akt osobowych Pani Bożeny Mijas prowadzonych
przez Urząd Gminy w Chodowie.
Pani Bożena Mijas spełnia wymogi kwalifikacyjne i staż pracy wymagany od osób
kierujących jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej wymienione w art. 122 ust.
1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.) –
posiada co najmniej 3-letni staż pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu
organizacji pomocy społecznej.
W piśmie skierowanym do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu (zał. Nr 3)
wskazano m.in., że „(…) na takim stanowisku [czytaj: kierownika] obowiązuje ją jakaś
tajemnica służbowa, a ona opowiada niestworzone rzeczy na podopiecznych. Nie skutkują już
żadne skargi u Wójta Gminy, radnych, po prostu czuje się najwyższą osobą w gminie (…)” .
Kierownik GOPS odnosząc się do powyższego złożył zespołowi inspektorów wyjaśnienia, że:
„(…) Obowiązuje mnie tajemnica służbowa. Nigdy bez potrzeby i niezgodnie z przepisami
prawa nie rozpowszechniam i nie przekazuję na zewnątrz informacji na temat osób
korzystających ze świadczeń pomocy społecznej ani ubiegających się o pomoc. Jeśli zachodzi
konieczność udzielenia informacji dotyczących mieszkańców gminy, w tym osób
korzystających z pomocy, to dotyczy to przypadków ustalania na wniosek instytucji/organu
sytuacji u osób zobowiązanych do alimentacji. Wówczas przekazuję dane niezbędne
zazwyczaj do celów pomocy społecznej czy też do celów związanych z wypłatą świadczeń
z funduszu alimentacyjnego. Nie upubliczniam list wypłat żadnych ze świadczeń
6
realizowanych w ośrodku pomocy. Zarówno działalność jednostki, którą kieruję jak i ja jako
jej kierownik podlegam corocznej kontroli wykonania budżetu gminy prowadzonej przez
komisję rewizyjną Rady Gminy w Chodowie, która nie stwierdziła nieprawidłowości. W 2012
r. do Rady Gminy, za pośrednictwem SKO w Koninie, wpłynęła skarga na moją działalność.
Skarga była rozpatrywana przez komisję rewizyjną oraz podnoszona na sesji Rady Gminy,
gdzie podjęto uchwałę oddalającą skargę jako bezzasadną (…)”.
Protokół z przyjęcia ustnych wyjaśnień od kierownika GOPS w Chodowie stanowi załącznik
Nr 5 do niniejszego protokołu.
Według informacji uzyskanych od Wójta Gminy Chodów zawartych w piśmie (zał. Nr 4)
z dnia 18.02.2014 r. (data wpływu do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego: 20.02.2014
r.), o którym mowa wcześniej w niniejszym protokole, zarówno Wójt Gminy jak i Rada
Gminy Chodów oraz komisja rewizyjna, dotychczas nie miały zastrzeżeń do działalności
podległej jednostki, tj. Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie i do jej
kierownika.
Kontrola kompleksowa przeprowadzona w 2012 r. na zlecenie Wojewody
Wielkopolskiego wykazała, iż Gmina Chodów, zamieszkała przez 3.431 osób (stan na dzień
29.06.2012 r.), stanowiła jeden rejon opiekuńczy, w którym pracę w terenie (w tym
przeprowadzanie wywiadów środowiskowych) wykonywał jeden pracownik socjalny. Tym
samym Ośrodek nie spełniał normy zatrudnienia pracowników socjalnych wynikającej z art.
110 ust. 11 obowiązującej w tym czasie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej,
gdzie ustawodawca nakłada na ośrodki pomocy społecznej obowiązek zatrudnienia
pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku 1 pracownik
socjalny na 2 tys. mieszkańców, nie mniej jednak niż 3 pracowników.
W zakresie czynności pracownika socjalnego z dnia 01.03.2000 r. określono wówczas, iż
kierownik zastępuje tegoż pracownika socjalnego w razie jego nieobecności w pracy.
Dodatkowo, w przedłożonym oświadczeniu dot. sposobu sprawowania powyższego
zastępstwa kierownik wyjaśnił wówczas, iż w praktyce zarówno terminowe jak i pilne sprawy
wykonywane są przed urlopem i de facto w okresie objętym kontrolą nie było przypadku
pełnienia przez kierownika tego zastępstwa, w tym przede wszystkim przeprowadzania
wywiadów środowiskowych.
Kierownik GOPS posiada, zgodnie z art. 110 ust. 7 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), upoważnienie Wójta Gminy Chodów do
wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy
społecznej należących do właściwości Gminy. Upoważnienie to ma charakter obligatoryjny.
Kierownik, posiadając takie upoważnienie, pełni funkcję administracyjną, a co za tym idzie
wydaje decyzje we własnym imieniu. Wobec tego kierownik nie może łączyć swojej funkcji
z wykonywaniem obowiązków pracownika socjalnego, w tym nawet na czas zastępstwa. Do
głównych zadań należących do osoby kierującej jednostką jest koordynowanie, nadzorowanie
pracy podległych pracowników (w tym określanie ich zadań i obowiązków, zatrudnianie
i zwalnianie oraz rozpatrywanie skarg i wniosków związanych z wykonywaną przez nich
pracą), wydawanie decyzji administracyjnych oraz reprezentowanie Ośrodka na zewnątrz.
W wyniku wspomnianej wyżej kontroli kompleksowej Wojewoda Wielkopolski zalecił:
1. Zatrudnienie w GOPS pracowników socjalnych w normie określonej w art. 110 ust. 11
ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej – tj. 1 pracownik socjalny na 2 tys.
mieszkańców gminy, nie mniej jednak niż 3 pracowników, co zadaniem zespołu
inspektorów, poprawi jakość pracy Ośrodka, w tym pozwoli na wywiązywanie się
z obowiązku świadczenia pracy socjalnej w sposób zgodny z zapisami art. 45 ww. ustawy
o pomocy społecznej oraz jej odzwierciedlenie w dokumentacji.
7
2. Wykreślenie z zakresu czynności pracownika socjalnego p. Maryli Zajączkowskiej zapisu
dotyczącego zastępowania jej w razie nieobecności w pracy przez kierownika GOPS,
ponieważ pełnienie funkcji kierownika Ośrodka koliduje z jednoczesnym wykonywaniem
przez kierownika obowiązków pracownika socjalnego.
W odpowiedzi na zalecenia pokontrolne kierownik jednostki w dniu 03.09.2013 r. przesłał
pismo informujące o sposobie wykonania m.in. zaleceń wskazanych powyżej.
Z odpowiedzi wynikało, iż nie wykonano zalecenia dotyczącego zatrudnienia pracowników
socjalnych w normie określonej w art. 110 ust. 11 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej ze względu na brak środków budżetowych przyznanych na ten cel. W związku
z powyższym zalecenie zostanie wykonane niezwłocznie po uzyskaniu środków finansowych
przeznaczonych na zatrudnienie dwóch pracowników socjalnych.
Kierownik poinformował w odpowiedzi na zalecenia, że ze względu na obsadę etatową
Ośrodka, w zakresie czynności pracownika socjalnego wykonującego obowiązki wynikające
z ustawy o pomocy społecznej zamieścił zmianę wpisując w zakres „doraźne zastępstwo”
kierownika GOPS.
Z ustaleń kontroli wynika, iż w dniach przeprowadzania kontroli doraźnej w Ośrodku nadal
zatrudniony był jeden pracownik socjalny. Kierownik przedłożył zespołowi inspektorów
pismo z dnia 05.09.2012 r. skierowane do Wójta Gminy Chodów, w którym w związku
z zaleceniami pokontrolnymi, „zwraca się o rozważenie przyznania dodatkowego etatu
pracownika socjalnego”. Pismo stanowi załącznik Nr 6 do niniejszego protokołu.
Natomiast analiza zakresu czynności pracownika socjalnego potwierdziła zapis o „doraźnym
zastępstwie” kierownika GOPS.
Ponadto kierownik GOPS poinformował, iż będzie czynić starania o zatrudnienie w Ośrodku
dodatkowego pracownika w związku z obligatoryjnym obowiązkiem przydzielania od
01 stycznia 2015 r. asystentów rodziny, co nakłada ustawa z dnia 09 czerwca 2011 r.
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013, poz. 135 ze zm.).
W ostateczności, zdaniem kierownika, zatrudniona osoba mogłaby dzielić w wymiarze po
½ etatu obowiązki zarówno asystenta rodziny jak i pracownika socjalnego.
W związku z powyższymi ustaleniami od kierownika GOPS przyjęto ustne wyjaśnienia m.in.
w powyższych kwestiach, w których kierownik oświadczył:
„(…) W dniu 05.09.2012 r. skierowałam do Wójta Gminy Chodów pismo, w którym w związku
z zaleceniami pokontrolnymi, zwróciłam się o rozważenie przyznania dodatkowego etatu
pracownika socjalnego. W rozmowie z Panem Wójtem otrzymałam odpowiedź odmowną ze
względu na brak środków i zapewnienie, iż jak tylko będzie to możliwe będę mogła zatrudnić
kolejnych pracowników.
Niestety do dzisiejszego dnia sytuacja nie uległa zmianie – nie mogę zatrudnić więcej kadry,
ponieważ zarówno w budżecie na 2013 jak i 2014 rok nadal brak wystarczających środków
finansowych na ten cel.
Gmina Chodów jest zamieszkała przez ok. 3.430 osób, a w rejonie opiekuńczym pracuje tylko
jeden pracownik socjalny. Zdaję sobie sprawę z tego, iż przy tej liczbie mieszkańców teren
gminy powinien być podzielony na 2 rejony opiekuńcze i tym samym niezbędne jest
zatrudnienie kolejnego pracownika socjalnego. Zapewniam, iż jeśli tylko sytuacja finansowa
na to pozwoli kolejny pracownik socjalny będzie niezwłocznie zatrudniony w GOPS.
W bieżącym roku będę też czynić starania o zatrudnienie w Ośrodku dodatkowego
pracownika w związku z obligatoryjnym obowiązkiem przydzielania od 01 stycznia 2015 r.
asystentów rodziny, co nakłada ustawa z dnia 09 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny
i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013, poz. 135 ze zm.). W ostateczności zatrudniona
8
osoba będzie dzielić w wymiarze po ½ etatu obowiązki zarówno asystenta rodziny jak
i pracownika socjalnego.
Po ostatniej kontroli przeprowadzonej w 2012 r. z upoważnienia Wojewody Wielkopolskiego
otrzymałam do wykonania zalecenia pokontrolne. Jedno z tych zaleceń dotyczyło też
wykreślenia z zakresu czynności pracownika socjalnego p. xxxxxxxxxxxxxxxx zapisu
dotyczącego zastępowania jej w razie nieobecności w pracy przez kierownika GOPS,
ponieważ pełnienie funkcji kierownika Ośrodka koliduje z jednoczesnym wykonywaniem przez
kierownika obowiązków pracownika socjalnego. W odpowiedzi na powyższe zalecenie
poinformowałam wówczas, iż ze względu na obsadę etatową Ośrodka, w zakresie czynności
pracownika socjalnego wykonującego obowiązki wynikające z ustawy o pomocy społecznej
zamieściłam zmianę wpisując w zakres <doraźne zastępstwo> kierownika GOPS.
W praktyce wygląda to tak, iż w Ośrodku pracują 4 osoby, tj. kierownik, pracownik socjalny,
główna księgowa i pracownik obsługujący świadczenia rodzinne i fundusz alimentacyjny.
Z tych osób zadania z ustawy o pomocy społecznej wykonuję ja i pracownik socjalny. Żadna
z nas nie może siebie zastąpić we wszystkich obowiązkach zawartych w zakresie czynności. Ja
nie mogę zastąpić pracownika socjalnego w przeprowadzaniu wywiadów, ponieważ
podejmuję decyzje w tych sprawach. Natomiast pracownik socjalny nie może posiadać
upoważnienia do podejmowania decyzji administracyjnych w razie mojej nieobecności,
ponieważ przeprowadza wywiady środowiskowe i przygotowuje plan pomocy dla klientów.
Używając sformułowania <doraźne zastępstwo> mam na myśli tylko sprawy związane
z obsługą klientów na miejscu w siedzibie Ośrodka, udzielanie im bieżącej informacji,
wydania artykułów żywnościowych i przyjmowanie wniosków o pomoc. W pozostałym
zakresie obowiązków nie zastępujemy się nawzajem.
Dotychczas nie zdarzyło się, aby któraś z nas była dłuższy czas nieobecna w pracy.
Zwolnienia lekarskie, jeśli się już zdarzą to są bardzo krótkie (kilka dni). Natomiast planując
urlop każda z nas załatwia wcześniej zarówno terminowe jak i pilne sprawy.
W sytuacji, gdy jednak zaistniałaby potrzeba podjęcia decyzji administracyjnej podczas mojej
nieobecności to decyzję tą podjąłby Wójt Gminy Chodów.
Brak możliwości zastępstwa jest dla nas dyskomfortem, dlatego będę się starać mimo
wszystko pozyskać środki finansowe na zatrudnienie kolejnego pracownika socjalnego (…)”.
Protokół z przyjęcia ustnych wyjaśnień od kierownika GOPS w Chodowie stanowi załącznik
Nr 5 do niniejszego protokołu.
Ad. 2
W kwestii przyznawania zasiłków bez dokumentacji niezbędnej do udzielenia pomocy,
działania kierownika według własnego uznania i odmowy udzielenia pomocy osobom
niepełnosprawnym, matkom samotnie wychowującym dzieci ustalono, że:
W piśmie skierowanym do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu (zał.
Nr 3) podniesiono, iż „(…) Straszy [czytaj: kierownik] mieszkańców, że pozabiera zasiłki
(…), okresowe, zero tolerancji z jej strony (…) daje tylko takim osobom, które jej się
podobają. (…) Są w gminie osoby niepełnosprawne, matki samotnie wychowujące dzieci, też
nic im nie pomaga, tylko bierze na szantaż, że jak jej uprawią pole, zasieją zboże, to wtedy
mogą przyjść po świadczenia, wtedy nie trzeba łatwić żadnych formalności, bo ten zasiłek
załatwi (…)”.
Na podstawie losowo wybranej dokumentacji 47 osób/rodzin korzystających ze
świadczeń pomocy społecznej w okresie od stycznia 2013 r. do dnia kontroli pod kątem
9
zasadności, wysokości i udokumentowania przyznawanych w tym okresie świadczeń oraz
legalności wydanych decyzji administracyjnych i list wypłat świadczeń za ww. okres
w zakresie zgodności wypłaconych zasiłków z wysokościami wskazanymi w decyzjach
przyznających świadczenia analizie poddano:
 6 zasiłków stałych,
 11 zasiłków okresowych,
 12 zasiłków celowych,
 dożywianie dla 14 dzieci (7 rodzin) w formie gorącego posiłku i 6 świadczeń na zakup
posiłku lub żywności realizowanych z ustawy z dnia 29 grudnia 2009 r.
o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz.
U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2259 ze zm.),
 4 rodzin, którym odmówiono udzielenia pomocy w formie zasiłku celowego.
Wśród losowo wybranej dokumentacji objętej kontrolą znajdowały się także akta
osób, które były przedmiotem kontroli kompleksowej przeprowadzonej w 2012 r.
Imienny wykaz osób korzystających ze świadczeń GOPS w Chodowie, których dokumentację
poddano kontroli zawiera zał. Nr 12 do protokołu.
Ustalono, że:
W zakresie zasiłków stałych:
Świadczenia zostały przyznane i realizowane zgodnie z wymogami określonymi w art.
37 ust. 1 ustawy 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz.182 ze zm.).
Zasiłki stałe we wszystkich poddanych kontroli przypadkach przyznano z powodu
niepełnosprawności. Czasokres przyznanych świadczeń określono adekwatnie do czasokresu
wskazanego w orzeczeniach o niezdolności do pracy.
Zaznaczyć należy, iż w 4 skontrolowanych przypadkach (zał. Nr 12 – zasiłki stałe,
poz. 1, 2, 3, 4) kontynuowano realizację świadczeń przyznanych na podstawie decyzji
podjętych przed okresem objętym kontrolą, z tym że w 1 przypadku ( zał. Nr 12 – zasiłki
stałe, poz. 3) zaprzestano wypłaty zasiłku stałego z powodu otrzymania przez zainteresowaną
świadczenia z ZUS. Powyższe ww. zasiłki były przedmiotem kontroli kompleksowej
przeprowadzonej w roku 2012. Natomiast w okresie objętym kontrolą podjęto 2 decyzje
przyznające zasiłki stałe tj. w miesiącu styczniu i lipcu 2013 r.
Wysokość zasiłków we wszystkich przypadkach ustalono zgodnie z art. 37 ust. 2 ww.
ustawy. We wszystkich skontrolowanych przypadkach zasiłkobiorcy posiadali osoby
zobowiązane do alimentacji i w żadnym z nich nie ustalono sytuacji u wszystkich osób
zobowiązanych do alimentacji, o których mowa w art. 103 ust.1 ww. ustawy o pomocy
społecznej; tj.:
 w 3 przypadkach, wskazanych w zał. Nr 12 – zasiłki stałe – poz. 1, 5, 6 bez rozeznania:
aktualnej sytuacji xxxxxxxxxxx, gdzie nie ustalono także miejsca jej pobytu (zał. Nr 12
– zasiłki stałe – poz. 1), w drugim przypadku bez rozeznania sytuacji córki, która
przebywa xxxxxxxxx i xxxxxxxx (zał. Nr 12 – zasiłki stałe – poz. 5),
w trzecim przypadku bez rozeznania sytuacji u byłego męża – w wywiadzie
środowiskowym nie wskazano na tan temat żadnych informacji (zał. Nr 12 – zasiłki stałe
– poz. 6),
 w 1 przypadku, wskazanym w zał. Nr 12 – zasiłki stałe – poz. 2, bez rozeznania sytuacji
u osób zobowiązanych, które zostały wskazane w wywiadzie alimentacyjnym
sporządzonym u xxxxxxxxxx,
10

w 1 przypadku, wskazanym w zał. Nr 12 – zasiłki stałe – poz. 4, bez ustalenia sytuacji
u xxxxx, który złożył oświadczenie, że nie wyraża zgody na przeprowadzenie wywiadu.
W powyższym przypadku nie przeprowadzono także postępowania (powództwa
o roszczenie alimentacyjne) wobec xxxxxxxxxxx, który nie zobowiązał się do
świadczenia pomocy finansowej, pomimo znacznie przekroczonego kryterium
dochodowego.
W okresie objętym kontrolą, zasiłki stałe (2 przypadki) przyznano na wniosek osoby
zainteresowanej – zgodnie z art. 102 ust. 1 ww. ustawy o pomocy społecznej. Zgromadzona
dokumentacja potwierdza zasadność przyznanych świadczeń. Na dokumentach znajdują się
daty wpływu do Ośrodka i podpis osoby przyjmującej dokument, na kserokopiach
dokumentów potwierdzenie zgodności ich treści z oryginałem .
Wywiady środowiskowe będące podstawą przyznania świadczenia zostały
przeprowadzone w sposób prawidłowy i w terminie – zgodnie z art. 107 ust. 4 i 6 ustawy
o pomocy społecznej – podpisane wraz z pieczęcią prac. socjalnego.
Natomiast w 2 przypadkach (zał. Nr 12, zasiłki stałe – poz.1, 2 ) brak zachowania terminu
aktualizacji wywiadów, tj. nie rzadziej niż co 6-miesięcy, mimo zmiany braku danych, co jest
niezgodne z art. 107 ust. 4 cytowanej ustawy o pomocy społecznej, który brzmi:
„W przypadku ubiegania się o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej po raz kolejny,
a także gdy nastąpiła zmiana danych zawartych w wywiadzie, sporządza się aktualizację
wywiadu. W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację sporządza
się nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych”.
Świadczenia przyznano po uprzednim przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu
środowiskowego (zgodnie z art. 106 ust. 4 ww. ustawy).
W jednym z dwóch poddanych kontroli przypadków zasiłkobiorcy, któremu
przyznano pomoc w 2013 r. – wskazanym w zał. Nr 12 (zasiłki stałe) pod poz. 6 –
postępowanie administracyjne nie zostało przeprowadzone w terminie, o którym mowa w art.
35 § 3 Kpa. W ww. przypadku wniosek o pomoc wpłynął w dniu 20.12.2012 r., a decyzję
w powyższej sprawie – pomimo, że Ośrodek przeprowadził postępowanie wyjaśniające i był
w posiadaniu niezbędnej wiedzy popartej dokumentacją dot. osoby/rodziny ubiegającej się
o pomoc – podjęto w dniu 23.01.2013 r., nie zawiadamiając strony o podaniu przyczyn
zwłoki i nie wskazując nowego terminu załatwienia sprawy, do czego zobowiązuje art. 36
Kpa.
W pozostałych przypadkach decyzje wydano w terminie nie przekraczającym 30 dni od
wszczęcia postępowania.
Poddane kontroli 2 decyzje administracyjne przyznające zasiłki stałe podjęte w okresie
objętym kontrolą zawierają następujące nieprawidłowości:
1) w podstawie prawnej we wszystkich poddanych kontroli przypadkach:
– błędnie przywołano jednostkę redakcyjną art. 102, obowiązującej w tym czasie ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, wskazując art. 102 ust. 2 zamiast art.
102 ust. 1, ponieważ pomoc nie została udzielona z urzędu lecz na wniosek osoby
zainteresowanej znajdujący się w dokumentacji świadczeniobiorcy,
– przywołano dwa urzędowe publikatory ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej, w tym jeden nieaktualny – „Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.” ,
natomiast kolejny zgodny z obowiązującym wówczas stanem prawnym – „Dz. U.
z 2013 r., poz. 182 ze zm.”,
– zamieszczono nieaktualny akt prawa, tj. rozporządzenie MPiPS z dnia 25.01.2011 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2011 r. Nr 27, poz. 138).
11
Powyższe rozporządzenie zostało uchylone z dniem 02.07.2012 r. na mocy art. 59 pkt
4 lit. b, art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier
administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 r. Nr 106, poz.
622), a od 07.07.2012 r. do dnia kontroli aktem obowiązującym jest rozporządzenie
MPiPS z dnia 08.06.2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U.
z 2012 r. poz. 712),
– podano nieaktualny urzędowy publikator ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych – „Dz. U.
Nr 210, poz. 2135 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.,
– powołano się na nieaktualny akt prawa, tj. ustawę z dnia 23 stycznia 2003 r.
o powszechnym ubezpieczeniu w narodowym funduszu zdrowia (Dz. U. z 2003 r. Nr
45, poz. 391 ze zm.), która została uchylona z dniem 01.10.2004 r. na mocy art. 251
ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze
środków publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135), a od 1 października 2004 r.
do dnia kontroli aktem obowiązującym jest wspomniana wyżej ustawa
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych,
2) w rozstrzygnięciu decyzji błędnie przyznano dwukrotnie zasiłek stały, tj.: od 1 grudnia
2012 r. bezterminowo i od 1 grudnia 2013 r. również na czas nieokreślony w kwotach po
529 zł każdy (decyzja z dnia 23 stycznia 2013 r. znak: GOPS.8122.ZS.4.1.2013) –
dotyczy zasiłkobiorcy ujętego w zał. Nr 12, zasiłki stałe, poz. 6.
Z literalnego brzmienia tej decyzji wynika, iż organ pierwszej instancji od grudnia 2013
roku przyznał świadczeniobiorcy dwa zasiłki stałe po 529 zł każdy. Natomiast
z akt sprawy wynika, że prawo do zasiłku ustalono prawidłowo, tj. od 1 grudnia 2012 r.
Z poddanych kontroli list wypłat świadczeń za miesiące grudzień 2013 r. i styczeń 2014 r.
wynika, iż w wymienionym okresie na konto wskazane przez świadczeniobiorcę
w każdym miesiącu został przekazany jeden zasiłek stały w wys. 529 zł.
3) w treści decyzji:
– nie uzasadniono nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności w związku
z przywołaniem w podstawie prawnej art. 108 Kpa – dotyczy 2 zasiłkobiorców
ujętych w zał. Nr 12, zasiłki stałe, poz. 5 i 6,
– nie wskazano czasu, miejsca i sposobu realizacji postanowień decyzji – dotyczy
zasiłkobiorcy ujętego w zał. Nr 12, zasiłki stałe, poz. 5, przy czym informacji
o powyższym nie zawierała także dokumentacja dotycząca zasiłkobiorcy
zgromadzona w sprawie.
Ponadto w treści poddanych kontroli decyzji przyznających zasiłki stałe zamieszczono
wzmiankę o nie podleganiu opłacie skarbowej, ale przywołując art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy
z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, wskazano nieaktualny urzędowy publikator
tej ustawy, tj. „Dz. U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2012 r., poz. 1282
ze zm.
W poddanej kontroli decyzji zmieniającej wysokość przyznanego wcześniej zasiłku stałego,
dotyczącej zasiłkobiorcy ujętego w zał. Nr 12, zasiłki stałe, pod poz. 4, stwierdzono, iż:
1) w podstawie prawnej:
– przywołano dwa urzędowe publikatory ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej, w tym jeden nieaktualny – „Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.” ,
natomiast kolejny zgodny z obowiązującym wówczas stanem prawnym – Dz. U.
z 2013 r., poz. 182 ze zm.,
– zamieszczono nieaktualny akt prawa, tj. rozporządzenie MPiPS z dnia 25.01.2011 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2011 r. Nr 27, poz. 138).
Powyższe rozporządzenie zostało uchylone z dniem 02.07.2012 r. na mocy art. 59 pkt
12
4 lit. b, art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier
administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 r. Nr 106, poz.
622), a od 07.07.2012 r. do dnia kontroli aktem obowiązującym jest rozporządzenie
MPiPS z dnia 08.06.2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U.
z 2012 r. poz. 712),
– podano nieaktualny urzędowy publikator ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych – „Dz. U.
Nr 210, poz. 2135 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.,
– powołano się na nieaktualny akt prawa, tj. ustawę z dnia 23 stycznia 2003 r.
o powszechnym ubezpieczeniu w narodowym funduszu zdrowia (Dz. U. z 2003 r. Nr
45, poz. 391 ze zm.), która została uchylona z dniem 01.10.2004 r. na mocy art. 251
ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze
środków publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135), a od 1 października 2004 r.
do dnia kontroli aktem obowiązującym jest wspomniana wyżej ustawa
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych,
2) w treści decyzji:
– nie uzasadniono nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności w związku
z przywołaniem w podstawie prawnej art. 108 Kpa,
– nie zamieszczono wzmianki o nie podleganiu podejmowanych czynności urzędowych
opłacie skarbowej z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia
16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 1282 ze zm.), do
czego zobowiązuje § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 września
2007 r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 187, poz. 1330).
Dowodem doręczenia decyzji stronie były zamieszczone w aktach sprawy zwrotne
potwierdzenia odbioru wraz z datą i podpisem adresata decyzji lub innej osoby uprawnionej
do odbioru.
Analiza poddanych kontroli list wypłat świadczeń wykazała, że realizacja ww. formy
pomocy następowała w trybie art. 108 Kpa – poprzez nadanie decyzji rygoru natychmiastowej
wykonalności z uwagi na ważny interes strony.
W przypadkach poddanych kontroli kwoty wypłaconych zasiłków
z wysokościami wskazanymi w decyzjach przyznających świadczenia.
były zgodne
W zakresie zasiłków okresowych:
W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych analizie poddano losowo wybraną
dokumentację 11 rodzin, którym przyznano pomoc w formie zasiłku okresowego.
W przypadku 4 rodzin, decyzje przyznające świadczenie podejmowano wielokrotnie w ciągu
roku, tj. od trzech do pięciu razy. W 4 skontrolowanych przypadkach, wskazanych w zał. Nr
12, zasiłki okresowe – poz. od 1 do 4, osoby korzystające z pomocy w formie zasiłku
okresowego były przedmiotem kontroli kompleksowej przeprowadzonej w roku 2012.
Ustalono, że świadczenia zostały przyznane i realizowane zgodnie z wymogami
określonymi w art. 38 ust. 1 - 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U.
z 2013 r., poz. 182 ze zm.). Świadczenia we wszystkich skontrolowanych przypadkach
przyznano osobom i rodzinom – głównie ze względu na bezrobocie, a następnie:
niepełnosprawność, chorobę przewlekłą, wielodzietność – na wniosek osoby zainteresowanej
(zgodnie z art. 102 ust. 1 ww. ustawy), co wynika z zapisów w decyzjach przyznających
13
pomoc i wywiadach środowiskowych poprzedzających udzielenie pomocy.
Wysokość zasiłków okresowych ustalono w sposób prawidłowy..
Akta zawierają wszystkie niezbędne załączniki potrzebne do rozpoznania sprawy
i wydania decyzji, z tym że w 3 przypadkach (wskazanych w zał. Nr 12 – zasiłki okresowe –
poz. 3, 5, 9), ustalając dochód rodziny przyjęto oświadczenie o stanie majątkowym, zamiast
oświadczenia o uzyskanym dochodzie z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku, które
winno zawierać klauzulę o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia,
do czego zobowiązuje z art. 107 ust. 5c w związku z art. 57 ust. 3c. ustawy o pomocy
społecznej.
Na dokumentach znajdują się daty wpływu do Ośrodka i podpis osoby przyjmującej
dokument, na kserokopiach dokumentów potwierdzenie zgodności ich treści z oryginałem .
Wywiady środowiskowe będące podstawą przyznania świadczenia zostały
przeprowadzone w sposób prawidłowy – zgodnie z art. 107 ust.1 i 4 o pomocy społecznej, ale
w 2 przypadkach zasiłków realizowanych w kwietniu i sierpniu 2013 r. (zał. Nr 12, zasiłki
okresowe – poz. 3) oraz w 3 przypadkach zasiłków realizowanych w czerwcu (1 przypadek
wskazany w zał. Nr 12, zasiłki okresowe – poz. 2) i w listopadzie (2 przypadki wskazane
w zał. Nr 12, zasiłki okresowe – poz. 8 i 10) – po upływie 14 dni od dnia powzięcia
wiadomości o konieczności jego przeprowadzenia – niezgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu
środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712). W wywiadach środowiskowych, w miejscu do
tego przeznaczonym, znajdowała się pieczęć i podpis pracownika socjalnego.
Zasiłki okresowe w przypadku 6 osób (zał. Nr 12 – zasiłki okresowe, poz. 1, 2, 3, 7, 8
i 10) – realizowano w sposób nieprawidłowy, ponieważ zasiłki przyznano i wypłacono za
okres miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym wpłynął wniosek wraz
z wymaganą dokumentacją, zamiast za okres miesiąca kalendarzowego począwszy od
miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją. Powyższe jest
niezgodne z art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej.
Świadczenia przyznano, poza jednym przypadkiem wskazanym w (zał. Nr 12 – zasiłki
okresowe, poz. 9), w drodze decyzji administracyjnych wydanych w terminie nie
przekraczającym 30 dni od wszczęcia postępowania, po uprzednim przeprowadzeniu
rodzinnego wywiadu środowiskowego (zgodnie z art. 106 ust. 4 ww. ustawy).
W przedłożonej do kontroli dokumentacji wskazanego wyżej zasiłkobiorcy brakowało decyzji
administracyjnej, mimo że akta zawierały wszystkie dokumenty niezbędne do podjęcia
decyzji w sprawie przyznania zasiłku okresowego. Zaznaczyć należy, iż w planie pomocy
zawartym w wywiadzie środowiskowym z dnia 25 października 2013 r. znajdowała się
propozycja pracownika socjalnego dot. udzielenia pomocy w formie zasiłku okresowego
w wys. 331 zł. w miesiącu październiku 2013 r. Plan został zaakceptowany przez kierownika
GOPS w dniu 5 listopada 2013 r. Wypłata powyższego świadczenia nastąpiła 7 listopada 2013
r., co wynika z przedłożonej do kontroli listy wypłat świadczeń nr 1 za listopad 2013 r.
Przyznanie świadczenia w formie zasiłku okresowego bez wydania decyzji administracyjnej
jest niezgodne z zapisem art. 106 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej.
Poddane kontroli decyzje administracyjne przyznające zasiłki okresowe zawierają
następujące nieprawidłowości:
1) w podstawie prawnej we wszystkich poddanych kontroli przypadkach:
– przywołano dwa urzędowe publikatory ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej, w tym jeden nieaktualny – „Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362
ze zm.” , natomiast kolejny zgodny z obowiązującym wówczas stanem prawnym – Dz.
U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.,
14
– zamieszczono nieaktualny akt prawa, tj. rozporządzenie MPiPS z dnia 25.01.2011 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2011 r. Nr 27, poz. 138).
Powyższe rozporządzenie zostało uchylone z dniem 02.07.2012 r. na mocy art. 59 pkt
4 lit. b, art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier
administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 r. Nr 106, poz.
622), a od 07.07.2012 r. do dnia kontroli aktem obowiązującym jest rozporządzenie
MPiPS z dnia 08.06.2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U.
z 2012 r. poz. 712),
– nie ujęto art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r.,
poz. 182 ze zm.) wraz z jednostką redakcyjną. Przepis ten jest istotny, ponieważ
wskazuje okoliczność uzasadniającą, oprócz spełniania kryterium dochodowego,
udzielenie pomocy społecznej, o czym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy. Powód
udzielenia pomocy (np. długotrwała choroba, bezrobocie) wymieniany był
w rozstrzygnięciu i uzasadnieniu faktycznym decyzji,
2) decyzjom nie nadano rygoru natychmiastowej wykonalności w związku
z realizacją postanowień decyzji przed ich uprawomocnieniem – dotyczy wszystkich
przypadków objętych kontrolą.
Ponadto, w przypadku zasiłkobiorcy ujętego w zał. Nr 12, zas. okresowe, poz. 1,
w treści decyzji podjętej 22 listopada 2013 r. nie wskazano, iż decyzja nie podlega opłacie
skarbowej.
W pozostałych poddanych kontroli przypadkach decyzji przyznających zasiłki okresowe
zamieszczono wzmiankę o nie podleganiu opłacie skarbowej, ale przywołując art. 2 ust. 1 pkt
1 c ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, wskazano nieaktualny urzędowy
publikator tej ustawy, tj. „Dz. U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2012
r., poz. 1282 ze zm.
Dowodem doręczenia decyzji stronie były zamieszczone w aktach sprawy zwrotne
potwierdzenia odbioru decyzji administracyjnych z tym, że w 5 z 25 przypadków poddanych
kontroli brak daty odbioru decyzji przez jej adresata lub inną osobę uprawnioną do odbioru,
która złożyła podpis na potwierdzeniu (zał. Nr 12, zas. okresowe, poz. 4, 5, 6, 8, 12).
Analiza poddanej kontroli list wypłat świadczeń wykazała, że realizacja zasiłków
okresowych w większości przypadków następowała przed uprawomocnieniem się decyzji
administracyjnej wydanych w powyższych sprawach.
W przypadkach poddanych kontroli kwoty wypłaconych zasiłków były zgodne
z wysokościami wskazanymi w wydanych decyzjach przyznających świadczenia.
W zakresie zasiłków celowych
W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych analizie poddano losowo wybraną
dokumentację 12 rodzin, którym przyznano pomoc w formie zasiłku celowego.
W przypadku 3 rodzin, decyzje przyznające świadczenie podejmowano dwukrotnie w ciągu
roku. W 5 skontrolowanych przypadkach, wskazanych w zał. Nr 12, zasiłki celowe – poz. 2,
4, 5, 6, 10, osoby korzystające z pomocy w formie zasiłku celowego były przedmiotem
kontroli kompleksowej przeprowadzonej w roku 2012.
Ustalono, że świadczenia zostały przyznane i realizowane zgodnie z wymogami
określonymi w art. 39 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U.
15
z 2013 r., poz. 182 ze zm.). Zasiłki realizowano w formie pieniężnej z przeznaczeniem na
określony cel, którym było zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej.
W skontrolowanych przypadkach pomocy w formie zasiłków celowych udzielano ze względu
na bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwałą chorobę, co wynika z zapisów w wywiadach
środowiskowych poprzedzających udzielenie pomocy oraz w uzasadnieniu decyzji
przyznającej zasiłek celowy.
W większości przypadków pomoc w powyższej formie została udzielona na wniosek osoby
zainteresowanej – zgodnie z art. 102 ust. 1 ww. ustawy o pomocy społecznej. Natomiast
w 3 przypadkach zasiłków celowych przyznanych decyzją, ujętych w zał. Nr 12, zasiłki
celowe – poz. 1, 2, 3, dokumentacji ww. osób brakowało wniosku o udzielenie pomocy
i wzmianki, iż pomocy udzielono z urzędu.
Wsparcia udzielano z przeznaczeniem na częściowe dofinansowanie do potrzeb zgłoszonych
we wniosku o pomoc, tj.: zakupu opału i żywności. Kwota przyznanego zasiłku we
wszystkich bjętych kontrolą przypadkach wynosiła od 30 zł do 100 zł – bez względu na skład
rodziny, jej dochody i cel, na jaki została udzielona.
Akta zawierają wszystkie niezbędne załączniki potrzebne do rozpoznania sprawy
i wydania decyzji. Na dokumentach znajdują się daty wpływu do Ośrodka i podpis osoby
przyjmującej dokument, na kserokopiach dokumentów potwierdzenie zgodności ich treści
z oryginałem .
Wywiady środowiskowe będące podstawą przyznania świadczenia zostały
przeprowadzone w sposób prawidłowy – zgodnie z art. 107 ust.1 i 4 o pomocy społecznej, ale
w 3 przypadkach zasiłków realizowanych w kwietniu 2013 r. (zał. Nr 12, zasiłki celowe –
poz. 2, 4, 6 ) oraz w 2 przypadkach zasiłków realizowanych we wrześniu i październiku (zał.
Nr 12, zasiłki celowe – poz. 9 i 11) – po upływie 4 dni od dnia powzięcia wiadomości
o konieczności jego przeprowadzenia – co jest niezgodne z § 2 rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu
środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712). W wywiadach środowiskowych, w miejscu do
tego przeznaczonym, znajdowała się pieczęć i podpis pracownika socjalnego.
Natomiast w 3 przypadkach ww. zasiłkobiorców w dokumentacji. w której brakowało
wniosku o udzielenie pomocy, nie można ustalić czy wywiad przeprowadzono
w obowiązującym terminie.
We wszystkich poddanych kontroli przypadkach świadczenia przyznano w drodze decyzji
administracyjnych.
Ujawniono, iż w jednym przypadku, osoby ujętej w zał. Nr 12 (zasiłki okresowe) poz.
9, pozostawiono bez kompleksowego rozpatrzenia wniosek klientki złożony do GOPS w dniu
09.10.2013 r., w którym osoba zwraca się o „udzielnie pomocy dla syna” nie precyzując
potrzeb, na jakie przeznaczyłaby uzyskaną pomoc. Oczekiwania klientki zostały przez nią
wskazane podczas przeprowadzania wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania
w dniu 25.10.2013 r., co zostało odnotowane w treści tego wywiadu.
Pracownik socjalny w tym samym wywiadzie proponował udzielenie w miesiącu
październiku pomocy w formie zasiłku okresowego w wys. 331 zł. i zasiłku celowego w wys.
200 zł. na leczenie dziecka. Kierownik GOPS, odnosząc się do planu pomocy przedłożonego
przez pracownika socjalnego, zatwierdził udzielenie zasiłku okresowego w październiku
w wys. 331 zł. i dodatkowo przyznał nie proponowane przez pracownika socjalnego
świadczenie pieniężne na zakup żywności w wys. 138 zł. realizowane z ustawy z dnia 29
grudnia 2009 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie
dożywiania” (Dz. U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2259 ze zm.). Natomiast kierownik nie odniósł się
do propozycji zasiłku celowego na leczenie dziecka. Pomimo, iż kierownikowi przedłożono
komplet dokumentów niezbędnych do podjęcia decyzji, w poddanej kontroli dokumentacji
klientki prowadzonej przez Ośrodek nie znaleziono decyzji administracyjnej kończącej
16
postępowanie administracyjne w sprawie dot. zasiłku celowego na leczenie dziecka.
Brak wydania decyzji w sprawie zasiłku celowego jest sprzeczne z obowiązującymi w tym
względzie przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) oraz ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.)
Z chwilą wszczęcia postępowania z urzędu lub na wniosek strony obowiązkiem organu jest
jej załatwienie. Sprawę przed organami administracji w I instancji kończy wydanie decyzji.
Zgodnie z art. 104 Kpa organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji,
chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej. Decyzje administracyjne rozstrzygają sprawę co
do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji.
Do wydania decyzji administracyjnej w sprawie przyznania świadczeń z pomocy społecznej
zobowiązuje także art. 106 ust. 1 cytowanej ustawy o pomocy społecznej. Nie wymaga
wydania decyzji administracyjnej udzielenie świadczenia w postaci interwencji kryzysowej,
pracy socjalnej, poradnictwa, uczestnictwa w zajęciach klubu samopomocy, a także
przyznanie biletu kredytowanego (art. 106 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej).
Postępowanie administracyjne w powyższych sprawach zostało przeprowadzone
w obowiązującym terminie.
Poddane kontroli decyzje administracyjne przyznające zasiłki celowe podjęte
w okresie objętym kontrolą zawierają następujące nieprawidłowości:
1) w podstawie prawnej:
– powołano nieaktualny urzędowy publikator ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej – „Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.” zamiast: t.j. Dz. U.
z 2013 r., poz. 182 – dotyczy poddanych kontroli decyzji wydanych w miesiącach
kwietniu i czerwcu 2013 r. (zał. Nr 12, zasiłki celowe, poz. 2, 4, 5, 6, 10, 13),
– zamieszczono nieaktualny akt prawa, tj. rozporządzenie MPiPS z dnia 25.01.2011 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2011 r. Nr 27, poz. 138).
Powyższe rozporządzenie zostało uchylone z dniem 02.07.2012 r. na mocy art. 59 pkt
4 lit. b, art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier
administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 r. Nr 106, poz.
622), a od 07.07.2012 r. do dnia kontroli aktem obowiązującym jest rozporządzenie
MPiPS z dnia 08.06.2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U.
z 2012 r. poz. 712) – dotyczy wszystkich przypadków poddanych kontroli,
– przywołano dwa urzędowe publikatory ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej, w tym jeden nieaktualny – „Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.” ,
natomiast kolejny zgodny z obowiązującym wówczas stanem prawnym – Dz. U.
z 2013 r., poz. 182 ze zm. – dotyczy poddanych kontroli decyzji wydanych
w miesiącu listopadzie i grudniu 2013 r. (zał. Nr 12, zasiłki celowe, poz. 1, 2, 3, 4, 8,
9, 10, 11, 12),
2) w treści decyzji:
– nie uzasadniono nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności w związku
z przywołaniem w podstawie prawnej art. 108 Kpa – dotyczy wszystkich przypadków
objętych kontrolą,
– nie wskazano czasu, miejsca i sposobu realizacji postanowień decyzji – dotyczy
zasiłkobiorców ujętych w zał. Nr 12, zasiłki celowe, poz. 1, 4, 5, 6, 10, 13, przy czym
informacji o powyższym nie zawierała także dokumentacja dotycząca zasiłkobiorców
zgromadzona w sprawie.
17
Ponadto, w przypadku zasiłkobiorcy ujętego w zał. Nr 12, zas. celowe, poz. 2,
w treści decyzji podjętej 22 listopada 2013 r. nie wskazano, iż decyzja nie podlega opłacie
skarbowej.
W pozostałych poddanych kontroli przypadkach decyzji przyznających zasiłki okresowe
zamieszczono wzmiankę o nie podleganiu opłacie skarbowej, ale przywołując art. 2 ust. 1 pkt
1 c ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, wskazano nieaktualny urzędowy
publikator tej ustawy, tj. „Dz. U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2012
r., poz. 1282 ze zm.
Dowodem doręczenia decyzji stronie były zamieszczone w aktach sprawy zwrotne
potwierdzenia odbioru decyzji administracyjnych z tym, że w jednym przypadku poddanym
kontroli brak daty odbioru decyzji przez jej adresata lub inną osobę uprawnioną do odbioru,
która złożyła podpis na potwierdzeniu (zał. Nr 12, zas. celowe, poz. 3).
Analiza poddanych kontroli list wypłat świadczeń wykazała, że realizacja ww. formy
pomocy następowała w trybie art. 108 Kpa – poprzez nadanie decyzji rygoru natychmiastowej
wykonalności z uwagi na ważny interes strony.
W przypadkach poddanych kontroli kwoty wypłaconych zasiłków były zgodne
z wysokościami wskazanymi w decyzjach przyznających świadczenia.
W zakresie dożywiania

dożywianie dzieci
Po przeanalizowaniu udostępnionej dokumentacji pod kątem prawidłowości
realizowania zadania stwierdzono, że pomoc w formie dożywiania dzieci przyznano
i realizowano zgodnie z wymogami określonymi w ustawie z dnia 29 grudnia 2009 r.
o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U.
z 2005 r. Nr 267, poz. 2259 ze zm.) i wydanych na jej podstawie aktach wykonawczych oraz
zawartymi w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz.
182 ze zm.).
Dożywianie realizowano w stołówkach placówek oświatowych. Polegało na zakupie dla
dzieci „ciepłego posiłku” w formie obiadu lub II śniadania i zupy z wkładką, co wynikało
z treści decyzji administracyjnych podejmowanych w powyższych sprawach..
W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych analizie poddano losowo wybraną
dokumentację 8 rodzin, którym przyznano pomoc w formie dożywiania dzieci.
W 6 poddanych kontroli przypadkach pomoc przyznano na wniosek osoby zainteresowanej,
zgodnie z art. 102 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Natomiast w 2 przypadkach
przyznanego decyzją świadczenia w postaci dożywiania, ujętego w zał. Nr 12, dożywianie
dzieci, poz. 6, 8 – w dokumentacji ww. osób, brakowało wniosku o udzielenie pomocy
i wzmianki, iż pomocy udzielono z urzędu.
Zgromadzone dokumenty potwierdzają zasadność przyznanych świadczeń i w terminie
przeprowadzone postępowanie administracyjne. Na dokumentach znajdują się daty wpływu
do Ośrodka i podpis osoby przyjmującej dokument, a na kserokopiach dokumentów –
potwierdzenie zgodności ich treści z oryginałem.
Akta zawierają wszystkie niezbędne załączniki potrzebne do rozpoznania sprawy
i wydania decyzji, z tym że w 2 przypadkach (wskazanych w zał. Nr 12, dożywianie dzieci,
poz. 4 i 5), ustalając dochód rodziny przyjęto oświadczenie o stanie majątkowym, zamiast
18
oświadczenia o uzyskanym dochodzie z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku, które
winno zawierać klauzulę o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia,
do czego zobowiązuje z art. 107 ust. 5c w związku z art. 57 ust. 3c. ustawy o pomocy
społecznej.
We wszystkich poddanych kontroli przypadkach wywiady środowiskowe, na
podstawie których przyznano świadczenie przeprowadzono w terminie i w sposób
prawidłowy – zgodnie z art. 107 ustawy o pomocy społecznej oraz rozporządzeniem Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu
środowiskowego ( Dz. U. z 2012 r., poz. 712). W wywiadach środowiskowych, w miejscu do
tego przeznaczonym, znajdowała się pieczęć i podpis pracownika socjalnego.
Świadczenia przyznano po uprzednim przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu
środowiskowego (zgodnie z art. 106 ust. 4 ww. ustawy), a postępowanie administracyjne
zostało przeprowadzone w terminie nie przekraczającym 30 dni od wszczęcia postępowania.
Dochód osób i rodzin objętych pomocą w żadnym z poddanych kontroli przypadków nie
przekraczał 150 % kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej –
zgodnie z zasadami określonymi w art. 5 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy z dnia 29 grudnia
2009 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”.
Poddane kontroli decyzje administracyjne przyznające pomoc w formie dożywiania
dzieci w postaci posiłku w szkole podjęte w okresie objętym kontrolą zawierają następujące
nieprawidłowości:
1) zamieszczono nieudokumentowaną informację o odstąpieniu od uzasadnienia decyzji na
podstawie art. 107 § 4 Kpa z powodu uwzględnienia w całości żądania strony, ponieważ
akta sprawy, na podstawie których udzielano tej formy pomocy, nie zawierają żądań
strony w zakresie przyznania świadczenia pieniężnego dla osób i rodzin na zakup
żywności i wobec powyższego decyzja winna zawierać uzasadnienie faktyczne – dotyczy
zasiłkobiorców ujętych w zał. Nr 12, dożywianie dzieci, pod poz. 5 i 7,
2) nie uzasadniono nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności w związku
z przywołaniem w podstawie prawnej art. 108 Kpa – dotyczy wszystkich przypadków
objętych kontrolą.
W poddanych kontroli przypadkach decyzji przyznających dożywianie zamieszczono
wzmiankę o nie podleganiu opłacie skarbowej, ale przywołując art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy
z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, wskazano nieaktualny urzędowy publikator
tej ustawy, tj. „Dz. U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2012 r., poz.
1282 ze zm.
Dowodem doręczenia decyzji stronie były zamieszczone w aktach sprawy zwrotne
potwierdzenia odbioru decyzji administracyjnych z tym, że w 4 przypadkach poddanych
kontroli brak daty odbioru decyzji przez jej adresata lub inną osobę uprawnioną do odbioru,
która złożyła podpis na potwierdzeniu (zał. Nr 12, dożywianie dzieci, poz. 3, 4, 5, 6).
Analiza poddanych kontroli list wypłat świadczeń wykazała, że realizacja ww. formy
pomocy następowała w trybie art. 108 Kpa – poprzez nadanie wydanym decyzjom rygoru
natychmiastowej wykonalności z uwagi na ważny interes strony.
Ustalono jednakże, iż 4 przypadkach objętych kontrolą (zał. Nr 12, dożywianie dzieci, pod
poz. 1, 2, 3 i 7) pomoc była realizowana przed wydaniem decyzji przyznającej świadczenie,
na co wskazuje czasokres przyznanych posiłków ujęty w rozstrzygnięciu decyzji.
Powyższe jest sprzeczne z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz. U. z 2013, poz. 182 ze zm.), który brzmi: „Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej
następuje w formie decyzji administracyjnej”.
19

świadczenie na zakup posiłku lub żywności (zasiłek celowy)
W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych analizie poddano losowo wybraną
dokumentację 6 rodzin, którym przyznano pomoc w formie świadczenia na zakup żywności.
Ustalono, że pomoc w formie świadczenia na zakup posiłku lub żywności przyznano
i realizowano na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 grudnia 2009 r. o ustanowieniu
programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. z 2005 r. Nr 267,
poz. 2259 ze zm.) i wydanych na jej podstawie aktach wykonawczych oraz w ustawie z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz.182 ze zm.).
Świadczenia w skontrolowanych przypadkach przyznano ze względu na bezrobocie,
niepełnosprawność i długotrwałą chorobę. W 2 przypadkach pomoc w powyższej formie
udzielona została na wniosek osoby zainteresowanej – zgodnie z art. 102 ust. 1 ww. ustawy
o pomocy społecznej. Natomiast w 4 przypadkach świadczeń przyznanych decyzją, ujętych
w zał. Nr 12, świadczenie pieniężne na zakup żywności, poz. 2, 3, 4 i 5 – w dokumentacji ww.
osób brakowało wniosku o udzielenie pomocy i wzmianki, iż pomocy udzielono z urzędu.
W wywiadach środowiskowych, poprzedzających wydanie decyzji w tym zakresie,
pracownik socjalny nie proponował udzielenia tej formy pomocy. Brakowało także akceptacji
planu przez kierownika w tej sprawie.
Nadto jeden wyżej wskazany przypadek, ujęty w zał. Nr 12, świadczenie pieniężne na zakup
żywności, poz. 5, bez kompleksowego rozpatrzenia pozostawiono plan pomocy przedłożony
przez pracownika socjalnego w wywiadzie z dnia 20.11.2013 r., w którym pracownik socjalny
proponował udzielenie pomocy w formie zasiłku okresowego, dożywianie dzieci oraz zasiłku
celowego w wys. 250 zł. na zakupu opału.
Kierownik GOPS, odnosząc się do planu pomocy przedłożonego przez pracownika
socjalnego, zatwierdził udzielenie zasiłku okresowego i dożywianie dzieci. Natomiast
kierownik nie odniósł się do propozycji zasiłku celowego na zakup opału i dodatkowo
przyznał nie proponowane przez pracownika socjalnego świadczenie pieniężne na zakup
żywności w wys. 88 zł realizowane z ustawy z dnia 29 grudnia 2009 r. o ustanowieniu
programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. z 2005 r. Nr 267,
poz. 2259 ze zm.).
Pomimo wskazanych powyżej braków, zgromadzone dokumenty potwierdzają
zasadność przyznanych świadczeń, gdyż każda z tych osób korzystała w tym samym czasie
także z innych form pomocy. Na dokumentach znajdują się daty wpływu do Ośrodka i podpis
osoby przyjmującej dokument, a na kserokopiach dokumentów – potwierdzenie zgodności ich
treści z oryginałem.
Akta zawierają wszystkie niezbędne załączniki potrzebne do rozpoznania sprawy
i wydania decyzji. Postępowanie administracyjne zostało przeprowadzone w terminie nie
przekraczającym 30 dni od wszczęcia postępowania.
Dochód osób i rodzin objętych pomocą w żadnym z poddanych kontroli przypadków nie
przekraczał 150 % kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej –
zgodnie z zasadami określonymi w art. 5 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy z dnia 29 grudnia
2009 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”.
Poddane kontroli decyzje administracyjne przyznające pomoc w formie
jednorazowego świadczenia pieniężnego na zakup żywności podjęte w okresie objętym
kontrolą zawierają następujące nieprawidłowości:
1) w podstawie prawnej:
– błędnie powołano § 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r.
w sprawie realizacji programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”
(Dz. U. Nr 25, poz. 186 ze zm.), ponieważ treść przywołanego paragrafu jest
20
nieadekwatna do rodzaju przyznanej pomocy. Ww. przepisy dotyczyły sposobu
realizacji przez gminę posiłków przyznanych dla dzieci i młodzieży realizujących
obowiązek szkolny. Natomiast w rozstrzygnięciach poddanych kontroli decyzji
przyznawano pomoc w formie świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku celowego
na zakup żywności,
– błędnie przywoływano art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), gdyż w dokumentacji
świadczeniobiorców brak wniosku o udzielenie powyższej formy pomocy – dotyczy
zasiłkobiorców ujętych w zał. Nr 12, świadczenie pieniężne dla osób i rodzin na zakup
żywności, pod poz. 2, 3, 4, 5,
2) zamieszczono nieudokumentowaną informację o odstąpieniu od uzasadnienia decyzji na
podstawie art. 107 § 4 Kpa z powodu uwzględnienia w całości żądania strony, ponieważ
akta sprawy, na podstawie których udzielano tej formy pomocy, nie zawierają żądań
strony w zakresie przyznania świadczenia pieniężnego dla osób i rodzin na zakup
żywności i wobec powyższego decyzja winna zawierać uzasadnienie faktyczne – dotyczy
zasiłkobiorców ujętych w zał. Nr 12, świadczenia pieniężne dla osób i rodzin na zakup
żywności, pod poz. 2, 3, 4, 5.
3) nie uzasadniono nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności w związku
z przywołaniem w podstawie prawnej art. 108 Kpa – dotyczy wszystkich przypadków
objętych kontrolą.
W poddanych kontroli przypadkach decyzji przyznających świadczenia pieniężne dla
osób i rodzin na zakup żywności zamieszczono wzmiankę o nie podleganiu opłacie
skarbowej, ale przywołując art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie
skarbowej, wskazano nieaktualny urzędowy publikator tej ustawy, tj. „Dz. U. z 2006 r. Nr
225, poz. 1635 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2012 r., poz. 1282 ze zm.
Dowodem doręczenia decyzji stronie były zamieszczone w aktach sprawy zwrotne
potwierdzenia odbioru decyzji administracyjnych z tym, że w jednym przypadku poddanym
kontroli brak daty odbioru decyzji przez jej adresata lub inną osobę uprawnioną do odbioru,
która złożyła podpis na potwierdzeniu (zał. Nr 12, świadczenie pieniężne dla osób i rodzin na
zakup żywności, poz. 6).
Analiza poddanych kontroli list wypłat świadczeń wykazała, że realizacja ww. formy
pomocy następowała w trybie art. 108 Kpa – poprzez nadanie wydanym decyzjom rygoru
natychmiastowej wykonalności z uwagi na ważny interes strony.
W przypadkach poddanych kontroli kwoty wypłaconych zasiłków były zgodne
z wysokościami wskazanymi w wydanych decyzjach przyznających świadczenia.
W zakresie odmowy udzielenia świadczeń z pomocy społecznej
Od kierownika GOPS przyjęto ustne wyjaśnienia m.in. w sprawie przyznawania
zasiłków bez dokumentacji niezbędnej do udzielenia pomocy, działania kierownika według
własnego uznania i odmowy udzielenia pomocy osobom niepełnosprawnym, matkom
samotnie wychowującym dzieci, w których kierownik oświadczył:
21
„(…) Podejmuję decyzje odmawiające pomocy jedynie w przypadkach, kiedy osoba/rodzina
ubiegająca się o pomoc lub korzystająca z pomocy nie spełnia wymogów określonych
w ustawie o pomocy społecznej. (…)
Wśród tych osób były m.in. osoby niepełnosprawne czy też matki samotnie wychowujące
dzieci, których dochód przekraczał kryterium dochodowe uprawniające do przyznania
pomocy.
Chcę podnieść w tym miejscu, że nigdy nie zdarzyło się, abym w trakcie pobierania zasiłku
przez osobę/rodzinę przyznanego wcześniej z ustawy o pomocy społecznej podjęła decyzję
o pozbawieniu tej osoby/rodziny prawa do tegoż zasiłku. Natomiast faktem jest, iż w związku
ze zmianami wprowadzonymi ustawą z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy
o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 31 grudnia 2012 r. poz.
1548) świadczenia pielęgnacyjne przyznane na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych
były wypłacana jedynie do czerwca 2013 r., pomimo że świadczenie to było wcześniej
przyznane na okres dłuższy niż do 30 czerwca 2013 r., a nawet na czas nieokreślony.
Większość z osób pobierających to świadczenie złożyło ponownie wnioski o przyznanie ww.
świadczenia od 1 lipca 2013 r., ale nie spełniały warunków niezbędnych do przyznania tej
formy pomocy. Wydawałam wówczas decyzje odmawiające przyznania świadczenia
pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad osobą niepełnosprawną, w których pouczałam o prawie
wniesienia odwołania od decyzji. Wiele osób z tego prawa skorzystało, ale SKO w Koninie
podtrzymywało wydane przeze mnie decyzje.
Jako kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie jestem odpowiedzialna
za wszystkie przyznane zasiłki z pomocy społecznej, to ja podejmuję wszystkie decyzje, do
czego zostałam upoważniona przez Wójta Gminy. Zdaję sobie sprawę z tego jak wielka
odpowiedzialność na mnie ciąży. Nie mogę kierować się własnymi interesami lecz wyłącznie
przepisami prawa. W każdym przypadku dotyczącym przyznania bądź odmowy udzielenia
pomocy zawsze przed wydaniem decyzji administracyjnej prowadzone jest postępowanie
w tych sprawach, przeprowadzany jest wywiad środowiskowy i gromadzony jest komplet
dokumentów potwierdzających sytuację osoby/rodziny.
Kategorycznie zaprzeczam jakobym do prac w gospodarstwie rolnym najmowała osoby
w zamian za udzielenie im pomocy ze środków GOPS z pominięciem przeprowadzenia
postępowania w sprawie. Oświadczam, że nigdy nie najmowałam i będę wynajmować osób
korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, żeby uniknąć posądzeń o czerpanie
jakichkolwiek korzyści z tego powodu. W prowadzeniu gospodarstwa pomaga mi liczna
rodzina i przyjaciele, na których zawsze mogę liczyć (…)”.
Protokół z przyjęcia ustnych wyjaśnień od kierownika GOPS w Chodowie stanowi załącznik
Nr 5 do niniejszego protokołu.
Kierownik GOPS, Pani Bożena Mijas, przedłożyła zespołowi inspektorów zestawienie, gdzie
podała liczbę wydanych w 2013 roku decyzji odmownych wskazanej na podstawie rejestru
prowadzonego przez GOPS. Z zestawienia wynika, że w 2013 roku kierownik wydał:
– 40 decyzji administracyjnych w sprawie odmowy zasiłku celowego,
– 2 decyzje administracyjne w sprawie odmowy specjalnego zasiłku celowego,
– 2 decyzje administracyjne w sprawie odmowy zasiłku okresowego.
Zestawienie stanowi załącznik Nr 7 do protokołu.
W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych analizie poddano losowo wybraną
dokumentację 4 rodzin, którym odmówiono udzielenia pomocy w formie zasiłku celowego.
W przypadku 2 rodzin decyzje odmowne podejmowano dwukrotnie w ciągu roku.
W 4 przypadkach pomocy odmówiono z uwagi na ograniczone środki finansowe
przeznaczone na ten cel. W tym miesiącu jednak, osoby te skorzystały z pomocy w formie
22
zasiłku okresowego i dożywiania dzieci. W 2 przypadkach natomiast, ww. rodziny zwróciły
się o pomoc w formie zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup żywności, a w danym
okresie otrzymały pomoc rzeczową w formie żywności z Banku Żywności. Wskazać należy,
iż rodziny te korzystały z pomocy GOPS od kilku lat ze względu na bezrobocie, a w przez
cały 2013 rok otrzymywały pomoc w postaci zasiłków okresowych, pomocy celowej,
dożywiania dzieci w szkole i pomocy w formie świadczenia na zakup posiłku lub żywności
realizowanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 grudnia 2009 r. o ustanowieniu
programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. z 2005 r. Nr 267,
poz. 2259 ze zm.).
Akta zawierają wszystkie niezbędne załączniki potrzebne do rozpoznania sprawy
i wydania decyzji. Na dokumentach znajdują się daty wpływu do Ośrodka i podpis osoby
przyjmującej dokument a na kserokopiach dokumentów potwierdzenie przez pracownika
socjalnego zgodności ich treści z oryginałem.
We wszystkich poddanych kontroli przypadkach wywiady środowiskowe, na
podstawie których podjęto decyzje odmowne zostały przeprowadzone w sposób prawidłowy
– zgodnie z art. 107 ust. 1 i 6 ustawy o pomocy społecznej, ale w 1 przypadku odmowy
świadczenia w miesiącu czerwcu 2013 r. (zał. Nr 12, decyzje odmowne, poz. 2) – po upływie
14 dni od dnia powzięcia wiadomości o konieczności jego przeprowadzenia, co niezgodnie
jest z § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712). W wywiadach
środowiskowych, w miejscu do tego przeznaczonym, znajdowała się pieczęć i podpis
pracownika socjalnego.
Postępowanie administracyjne w powyższych sprawach zostało przeprowadzone
w obowiązującym terminie nie przekraczającym 30 dni od wszczęcia postępowania, po
uprzednim przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego (zgodnie z art. 106 ust. 4
ww. ustawy).
W podstawie prawnej decyzji administracyjnych odmawiających udzielenia zasiłków
celowych wydanych w 2013 r.:
– przywołano nieaktualny urzędowy publikator ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej – „Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2013 r., poz.
182 ze zm. – dotyczy 5 decyzji podjętych w miesiącach czerwcu i wrześniu,
– przywołano nieaktualny urzędowy publikator ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postępowania administracyjnego – „Dz. U. Nr 98 z 2000 r., poz. 1071 ze zm.” zamiast:
t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267 – dotyczy 5 decyzji podjętych w miesiącach czerwcu
i wrześniu,
– zamieszczono nieaktualny akt prawa, tj. rozporządzenie MPiPS z dnia 25.01.2011 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego, nie podając ponadto urzędowego
publikatora ww. rozporządzenia. Powyższe rozporządzenie zostało uchylone z dniem
02.07.2012 r. na mocy art. 59 pkt 4 lit. b, art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 25 marca 2011 r.
o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 r.
Nr 106, poz. 622), a od 07.07.2012 r. do dnia kontroli aktem obowiązującym jest
rozporządzenie MPiPS z dnia 08.06.2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu
środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712) – dotyczy wszystkich decyzji podjętych
w 2013 r.,
– zbędnie przywołano art. 108 Kpa, ponieważ jego treść w przypadku świadczeń z pomocy
społecznej faktycznie odnosi się do decyzji przyznających pomoc.
Ponadto w treści decyzji zamieszczono wzmiankę o nie podleganiu opłacie skarbowej, ale
przywołując art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej,
wskazano nieaktualny urzędowy publikator tej ustawy, tj. „Dz. U. z 2069 r. Nr 225, poz. 1635
23
ze zm.” zamiast: Dz. U. z 2012 r., poz. 1282 ze zm.
W pozostałym zakresie decyzje sporządzono w sposób prawidłowy.
Dowodem doręczenia decyzji stronie było zamieszczone w aktach sprawy zwrotne
potwierdzenie odbioru wraz z datą i podpisem adresata decyzji, z tym że w 1 przypadku (zał.
Nr 12, decyzje odmowne, poz. 3) brak daty odbioru decyzji.
Wskazać należy, iż kontrola kompleksowa przeprowadzona w 2012 r. na zlecenie
Wojewody Wielkopolskiego w zakresie realizacji świadczeń pomocy społecznej wykazała
uchybienia i nieprawidłowości. W związku z powyższym zobowiązano kierownika GOPS do
niezwłocznego wykonania wydanych w tym zakresie następujących zaleceń:
1. Przeprowadzania (w szczególności w przypadku osób objętych stałą formą pomocy)
postępowania w sprawie ustalenia sytuacji rodzinnej i finansowej u osób zobowiązanych
do alimentacji pod kątem możliwości udzielenia pomocy na rzecz zasiłkobiorcy – zgodnie
z art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej ( Dz. U. z 2009 r. Nr
175, poz. 1362 ze zm.), a także ewentualnego wytaczania na rzecz zasiłkobiorców
powództwa o roszczenia alimentacyjne, do czego uprawnia art. 110 ust. 5 ustawy
o pomocy społecznej.
2. Przyznawania i wypłacania świadczeń z pomocy społecznej w sposób wskazany w art.
106 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175,
poz. 1362 ze zm.), tj. za okres miesiąca kalendarzowego począwszy od miesiąca,
w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją, a w przypadku gdy
uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego miesiąca – za niepełny miesiąc, przy
czym kwotę świadczenia należy wówczas ustalić dzieląc pełną kwotę przez liczbę dni
kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych świadczeniem.
3. Wszczęcia postępowania w sprawie zmiany decyzji wydanych 4 świadczeniobiorcom
wskazanym w załączniku Nr 10 do protokołu z kontroli wymienionym pod hasłem
„zasiłki okresowe” na poz. 10, 11, 15, 16, przyznających zasiłki okresowe w części
dotyczącej wysokości przyznanych świadczeń i wskazanie prawidłowych kwot zasiłków
naliczonych w sposób zgodny z art. 38 ust. 2 pkt. 2 i ust. 3 pkt. 2 ustawy z dnia 12 marca
2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) oraz wypłaty
tym zasiłkobiorcom sum należnych z tytułu niedopłaty świadczeń.
4. Terminowego sporządzania wywiadów środowiskowych u osób ubiegających się
o przyznanie pomocy, tj. w sprawach niecierpiących zwłoki w terminie 2 dni,
a w pozostałych sprawach przed upływem 14 dni od powzięcia wiadomości
o konieczności jego przeprowadzenia – zgodnie z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu
środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712).
5. Przeprowadzania, w przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy, aktualizacji
wywiadów środowiskowych nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych
osoby korzystającej z pomocy – zgodnie z art. 107 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.).
6. Umieszczania w wywiadach środowiskowych, oprócz parafy podpisu, także pieczęci
pracownika socjalnego przeprowadzającego wywiad.
7. Zamieszczania na wnioskach o udzielenie pomocy oraz dokumentach potwierdzających
sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby lub rodziny daty ich wpływu
do GOPS, co zapewni dbałość o dotrzymanie przez Ośrodek terminów załatwiania spraw,
o których mowa w rozdziale 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) oraz pozwoli na prawidłowe
24
określenie czasokresu przyznawanych świadczeń wynikającego z zapisu zamieszczonego
w art. 106 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr
175, poz. 1362 ze zm.).
8. Umieszczania na kserokopiach dokumentów potwierdzających sytuację osobistą,
rodzinną, dochodową i majątkową osoby lub rodziny ubiegającej się o świadczenie
potwierdzenia ich zgodności z oryginałem – zgodnie z § 10 pkt 1 rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu
środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712).
9. Ustalania sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby lub rodziny
wyłącznie na podstawie dokumentów wskazanych w art. 107 ust. 5b i 5c ww. ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.).
10. Przeprowadzania postępowania administracyjnego w terminie wskazanym w art. 35
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000
r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), a w przypadku niezałatwienia sprawy w terminie –
zawiadamiania strony o podaniu przyczyn zwłoki i wskazywania nowego terminu
załatwienia sprawy, do czego zobowiązuje art. 36 Kpa.
11. Kończenia postępowania administracyjnego w sprawach o przyznanie świadczeń
z pomocy społecznej poprzez wydanie decyzji administracyjnej – zgodnie z art. 106 ust. 1
ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362
ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.).
12. Zamieszczania w decyzjach administracyjnych zapisu o niepodleganiu opłacie skarbowej
wraz z podaniem podstawy prawnej – zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 16
listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 255, poz. 1635 ze zm.) oraz z § 4
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 września 2007 r. w sprawie zapłaty opłaty
skarbowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 187, poz. 1330).
13. Sporządzania decyzji administracyjnych z należytą starannością i w sposób zgodny z art.
107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U.
z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.).
14. Żądania od strony potwierdzenia odbioru decyzji z jednoczesnym wskazaniem daty jej
doręczenia – zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.).
15. Realizacji posiłków dla dzieci szkolnych wyłącznie po uprzednim wydaniu
i uprawomocnieniu się decyzji przyznającej świadczenie – zgodnie z art. 106 ust. 1
ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362
ze zm.) oraz art. 130 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) w związku z art. 110 i 111
Kpa, za wyjątkami określonymi w art. 130 § 3 i 4 ww. ustawy.
W świetle ustaleń zawartych w niniejszym protokole opisanych w sposób
szczegółowy w punkcie Ad.2 stwierdzono, iż wykonano zalecenia ujęte powyżej w punktach
3, 6, 7 i 8. W pozostałym zakresie zalecenia nie zostały wykonane.
Ad. 3
W kwestii nieprawidłowego rozdysponowywania artykułów żywnościowych, które GOPS
otrzymuje z Banku Żywności w Koninie ustalono, że:
25
W piśmie skierowanym do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu (zał.
Nr 3) podniesiono, iż „(…) Dary żywnościowe jak dostaje [czytaj: kierownik] z Banku
Żywności, to daje w pierwszej kolejności (…) tym, którzy tego nie potrzebują i te osoby
rozdają biedniejszym, bo oni nie mają z tego korzyści, a jak zostaną jakieś dary i minie termin
ważności, to po kryjomu wywozi to i zakopuje. Większość darów przywozi do domu i rozwozi
komu uważa, albo zabiera xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx (tj. mówi wtedy, że co jej kto może
zrobić (…)”.
Od kierownika GOPS przyjęto ustne wyjaśnienia, w tym m.in. dotyczące ww. kwestii złożone
dodatkowo, z własnej inicjatywy, w których kierownik oświadczył:
„(…) Odbiorcą artykułów żywnościowych otrzymywanych z Banku Żywności (BŻ) w Koninie
jest Ochotnicza Straż Pożarna (OSP) w Chodowie. Natomiast GOPS w Chodowie
przechowuje i rozdysponowuje artykuły otrzymywane od OSP. Takie ustalenia zostały
uzgodnione pomiędzy Wójtem Gminy a OSP i GOPS.
W praktyce odbywa się to w następujący sposób:
OSP odbiera artykuły żywnościowe bezpośrednio z BŻ, co potwierdzone zostaje na druku WZ
(wydanie na zewnątrz) wystawionym każdorazowo przez BŻ. Następnie artykuły są
magazynowane i przechowywane w przeznaczonym do tego celu pomieszczeniu znajdującym
się przy Urzędzie Gminy w Chodowie, którego Gmina jest właścicielem. Od tego momentu
pełną odpowiedzialność za powierzony towar przejmuję ja – jako kierownik GOPS. Ośrodek
wydaje artykuły osobom wymagającym pomocy w tym zakresie – zazwyczaj podopiecznym
GOPS (korzystającym z innych form pomocy) spełniającym kryteria uprawniające do
korzystania ze świadczeń pomocy wskazane w ustawie o pomocy społecznej. Niekiedy jednak
– w wyjątkowych sytuacjach – żywność otrzymują także osoby o przekroczonym kryterium
dochodowym np. w sytuacji kiedy zaistniała sytuacja kryzysowa w rodzinie spowodowana dla
przykładu nieuleczalną chorobą powodującą obciążenie finansowe rodziny, klęską (ulewne
deszcze, gradobicie, itp.) czy też innymi nagłymi wypadkami powodującymi obciążenie
domowego budżetu. Przekazywanie żywności osobom nie spełniającym kryteriów
dochodowych uprawniających do udzielenia pomocy ujętych w ustawie o pomocy społecznej
odbywa się ponadto w przypadku, gdy dany artykuł posiada bardzo krótki okres przydatności
do spożycia. W ten sposób wywiązuję się ze zobowiązania do zużytkowania otrzymanej
żywności przed upływem terminu przydatności do spożycia. Pracownicy GOPS prowadzą
wspólną ewidencję przekazywanej żywności w postaci „Imiennych Kart Dystrybucji
Artykułów Spożywczych” prowadzonych odrębnie dla każdej osoby/rodziny pobierającej
artykuły żywnościowe.
Chcę podkreślić, że w pierwszej kolejności ze wsparcia w postaci artykułów żywnościowych
pozyskanych z BŻ korzystają zawsze podopieczni GOPS, a dopiero w następnej kolejności
inne osoby – zawsze mieszkańcy Gminy Chodów, u których występuje okoliczność
uprawniająca do korzystania ze świadczeń pomocy społecznej.
Oświadczam, że nigdy nie zabierałam żywności do domu i nie przekazywałam nikomu
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Nigdy też nie niszczyłam żywności przeterminowanej, bo
takiej u nas nie ma. Cała żywność jest zawsze rozdysponowywana potrzebującym. To
pomówienia”.
Protokół z przyjęcia ustnych wyjaśnień od kierownika GOPS w Chodowie stanowi załącznik
Nr 5 do niniejszego protokołu.
Kierownik GOPS, z własnej inicjatywy, przedłożył zespołowi inspektorów
dokumentację w sprawie przyjęcia i podziału artykułów żywnościowych przekazywanych
przez Bank Żywności w Koninie.
26
Dokumentacja składa się z druków „Wydanie na zewnątrz” (tzw. WZ) potwierdzających
odbiór poszczególnych artykułów żywnościowych z Banku Żywności oraz „Imiennych Kart
Dystrybucji Artykułów Spożywczych” potwierdzających przekazanie osobom potrzebującym
artykułów żywnościowych pozyskanych z Banku Żywności.
Na podstawie 2 przedłożonych przez kierownika GOPS dokumentów „Wydanie na zewnątrz”
(WZ) potwierdzających odbiór artykułów żywnościowych z Banku Żywności w Koninie
ustalono, że:
1) Druki „Wydanie na zewnątrz” (WZ) zawierają następujące informacje:
 datę wydania,
 imię i nazwisko osoby wystawiającej dokument,
 pełną nazwę wystawcy, jego adres i NIP,
 nazwę odbiorcy i jego adres,
 kod klienta,
 tabelę z rubrykami: liczba porządkowa, termin przydatności do spożycia, indeks,
nazwa towaru, ilość (kg lub litry), cena (zł), wartość (zł), tonaż (kg),
 wartość podaną słownie (zł),
 uwagę o treści: „Całość darowizny nie przedstawia wartości handlowej i nie może być
przedmiotem odsprzedaży. Odbiorca zobowiązuje się do zużytkowania przekazanej
żywności przed upływem terminu przydatności do spożycia. Odbiorca podpisując
dokument potwierdza dane w nim zawarte i przyjmuje pełną odpowiedzialność za
powierzony towar”.
 podpis osoby upoważnionej do wystawienia dokumentu WZ,
 podpis magazyniera,
 podpis osoby upoważnionej do odbioru dokumentu WZ,
 komentarz.
Przedłożone przez kierownika GOPS druki WZ były wystawione 13.06.2013 r. i 05.12.2013 r.
W każdym wskazano:
 imię i nazwisko osoby, która przygotowała dokument,
 wystawcę: Bank Żywności w Koninie ul. Przemysłowa 124 D, 62-510 Konin, NIP:
6652190030,
 odbiorcę: 04 Ochotnicza Straż Pożarna w Chodowie, 62-652 Chodów,
 kod klienta: xxxxxxx,
 tabelę, w której umieszczono:
 na dokumencie z dnia 13.06.2013 r. – 13 pozycji, a na dokumencie z dnia
05.12.2013 r. – 10 pozycji,
 terminy przydatności do spożycia każdego z artykułów, z których w dokumencie
z dnia 13.06.2013 r. najkrótszy termin to 13.08.2013 r., a najdłuższy: 07.05.2015 r.,
w dokumencie z dnia 05.12.2013 r. – najkrótszy: 07.05.2014 r., a najdłuższy:
31.12.2015 r.,
 numery indeksu każdego z towarów,
 nazwy przekazanych artykułów żywnościowych wraz z zapisem PEAD 2013,
gdzie w dokumencie z dnia 13.06.2013 r. wykazano: mleko, ser podpuszczkowy,
ser topiony, mąka pszenna, makaron świderki, herbatniki, groszek z marchewką,
koncentrat pomidorowy, dżem truskawkowy, cukier biały, mielonka wieprzowa,
klopsiki w sosie pomidorowym, olej rzepakowy, a w dokumencie z dnia
05.12.2013 r. wykazano: mleko, makaron świderki, ryż biały, kasza gryczana,
płatki kukurydziane, herbatniki, groszek z marchewką, dżem truskawkowy, cukier
biały, klopsiki w sosie pomidorowym,
 ilość każdego z przekazanych artykułów żywnościowych (od kilkudziesięciu do
27
kilkuset kilogramów i kilkuset litrów),
 cenę jednostkową każdego z przekazanych artykułów żywnościowych (od 1,85 zł
do 13,70 zł),
 wartość poszczególnych artykułów żywnościowych (od 33,60 zł do 1.334,80 zł),
 tonaż poszczególnych artykułów żywnościowych zgodny ze wskazaną wcześniej
z ilością każdego z przekazanych artykułów żywnościowych,
 łączną wartość przekazanych artykułów, tj. w dokumencie z dnia 13.06.2013 r. –
7.170,52 zł, a z dnia 05.12.2013 r. – 6.441,76 zł,
 łączny tonaż przekazanych artykułów, tj. w dokumencie z dnia 13.06.2013 r. –
1.701,48 kg, a z dnia 05.12.2013 r. – 2.569,92 zł,
 wartość przekazanego towaru podaną słownie,
 podpis osoby wystawiającej dokument, tj. pieczęć o treści: „Bank Żywności w Koninie
xxxxxxxxxxxxx tel. 63 211 27 93, kom. 795 433 216” oraz parafa podpisu,
 podpis osoby odbierającej dokument, przy czym na dokumencie wydanym 13.06.2013
r. widnieje czytelny podpis kierownika GOPS w Chodowie, natomiast na dokumencie
wystawionym 05.12.2013 r. – pieczęć o treści: „Ochotnicza Straż Pożarna Chodów
62-652 Chodów xxxxxxxxxxxxxxx” oraz parafa podpisu.
Druki „Wydania na Zewnątrz” stanowią załącznik Nr 8 do niniejszego protokołu.
2) „Imienne Karty Dystrybucji Artykułów Spożywczych” zawierają następujące informacje:
 numer karty,
 nazwę magazynu/organizacji charytatywnej (pieczęć),
 imię i nazwisko,
 adres zamieszkania,
 pesel,
 liczba członków rodziny uprawnionych do korzystania z Programu,
 powód udzielenia pomocy w ramach Programu,
 ilości gotowych artykułów spożywczych wydanych w trakcie trwania programu
PEAD 2013 ujęte w formie tabeli zawierającej rubryki: l.p., podpis wydającego, datę
wydania, wydaną ilość (w szt.) z podziałem na poszczególne produkty żywnościowe,
podpis odbiorcy, razem sztuk, razem kg przy czym dwie ostatnie pozycje są
zsumowane po zakończeniu programu, którego dotyczy Karta. Na końcu wyznaczono
miejsce na pieczęć osoby reprezentującej organizację charytatywną.
Na podstawie zapisów w 13 przedłożonych przez kierownika GOPS „Imiennych Kartach
Dystrybucji Artykułów Spożywczych” sporządzonych w 2013 roku stwierdzono, że:
 w żadnej z Kart nie wypełniono rubryk dotyczących: nazwy magazynu/organizacji
charytatywnej (pieczęć), numeru Karty, liczby członków rodziny uprawnionych do
korzystania z Programu, powodu udzielenia pomocy w ramach Programu, podpisu
wydającego, pieczęci osoby reprezentującej organizację charytatywną,
 w 10 przypadkach w Kartach brak wskazania daty wydania artykułów,
 wszystkie Karty zawierają czytelne podpisy odbiorcy, a w 4 przypadkach nieczytelne
parafy podpisów.
W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych zespół inspektorów zwrócił się do
kierownika GOPS o przedłożenie dokumentacji osób wskazanych w Kartach, które korzystają
ze świadczeń pomocy społecznej wymienionych w ustawie o pomocy społecznej. W efekcie
zespołowi inspektorów przedłożono dokumentację 8 osób objętych różnorodnymi rodzajami
zasiłków, która zawierała m.in. wskazanie przyczyn udzielenia pomocy określonych w art.
7 ustawy o pomocy społecznej. Powód nie został podany w treści „Imiennych Kart
Dystrybucji Artykułów Spożywczych”, a GOPS nie dysponował żadną dokumentacją
dotyczącą tych osób.
28
Szczegółowej analizy dokumentacji osób wskazanych w poddanych kontroli „Imiennych
Kartach Dystrybucji Artykułów Spożywczych”, których dokumentacja znajdowała się
w GOPS dokonano w punkcie Ad.2 niniejszego protokołu. Osoby, których dokumentację
objęto kontrolą zostały wymienione w zał. Nr 12 do protokołu pod pozycjami: zasiłki stałe
poz. 2, zasiłki okresowe poz. od 8 do 12, zasiłki celowe poz. 2, 7, 8, 9, 11, 12, dożywianie
dzieci poz. 8, świadczenie pieniężne na zakup żywności poz. 1, 4, 5, 6.
Poddane kontroli „Imienne Karty Dystrybucji Artykułów Spożywczych” stanowią załącznik
Nr 9 do niniejszego protokołu.
Ad. 4
W kwestii niewłaściwego sposobu dysponowania przez kierownika GOPS w Chodowie
zabawkami otrzymanymi od sponsorów i nieprawidłowego rozliczania się z poniesionych
wydatków związanych z organizacją imprezy integracyjnej dla osób niepełnosprawnych
ustalono, że:
W piśmie skierowanym do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu (zał.
Nr 3) podniesiono, iż „(…) Jak robi [czytaj: kierownik] imprezy integracyjne dla
niepełnosprawnych to połowę zabawek, które dają sponsorzy zabiera do domu, np. orkiestrę
zamawia, ale jej płaci połowę, a połowa jest dla niej (…)”.
Od kierownika GOPS przyjęto ustne wyjaśnienia, w tym m.in. dotyczące ww. kwestii złożone
dodatkowo, z własnej inicjatywy, w których kierownik oświadczył:
„(…) Jako kierownik GOPS nie chcę, aby instytucja którą kieruję była postrzegana jako
miejsce, gdzie rozdaje się tylko pieniądze – jak większość sądzi. Jestem osobą, która chce
robić coś pożytecznego dla mieszkańców naszej gminy. Chcę oderwać dzieci i młodzież od
ciągłego przesiadywania przy komputerach, a osoby starsze – od siedzenia w samotności.
Dążę do integracji wszystkich mieszkańców, a droga jaką obrałam, aby osiągnąć ten cel to
piosenka, czyli rozrywka i miłe, wspólne spędzanie czasu. Nasza gmina jest gminą wiejską,
cichą i spokojną. W <Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
przygotowanej na lata 2013 – 2017> zapisano, że priorytetem jest „Poprawa życia
mieszkańców gminy, a w szczególności zapobieganie marginalizacji osób i rodzin”. Jako cele
strategiczne ujęto m.in.:
– <Ulepszenie istniejących i wprowadzenie nowych form pomocy celem zwalczania
negatywnych skutków istniejących problemów i mobilizowania ludzi do działania
i zapobiegania marginalizacji osób i rodzin poprzez wyrównywanie statusu oraz
włączanie zagrożonych środowisk w życie społeczne>;
– <Zwiększanie skuteczności działań instytucji zajmujących się rozwiązywaniem problemów
społecznych poprzez stworzenie zintegrowanego systemu pomocy skierowanej całej
rodzinie>.
Jako sposób realizacji celów wskazano m.in.:
– <Zagospodarowanie czasu wolnego dzieci, młodzieży, dorosłych>;
– <Zwiększanie aktywności osób starszych>;
– <Integrację w środowisku lokalnym>.
Wśród realizatorów celów ujęto Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chodowie. Natomiast
w źródłach finansowania celów wskazano m.in. sponsorów.
29
Ponadto w myśl § 5 pkt 4 i 5 Regulaminu Organizacyjnego GOPS w Chodowie zadaniem
Ośrodka jest m.in.:
– <Pobudzać społeczną aktywność zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób
i rodzin>;
– <Pomagać osobom i rodzinom we wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności do
funkcjonowania w społeczeństwie oraz na tworzeniu warunków sprzyjających temu
celowi>.
Sądzę, że Ośrodek wpisuje się swoją działalnością w strategię gminy i działa zgodnie ze
swoim regulaminem organizacyjnym w szczególności poprzez zadania wynikające z realizacji
ustawy o pomocy społecznej oraz inne podejmowane działania na rzecz mieszkańców, w tym
poprzez coroczną organizację <Festiwalu Piosenki Integracyjnej>. Ze względu na swoją
popularność festiwal obejmuje zasięgiem cały Powiat Kolski. Jako Ośrodek jesteśmy
inicjatorami tej imprezy i głównymi jej organizatorami. Zapraszamy do udziału szkoły,
świetlice socjoterapeutyczne, stowarzyszenia, fundacje, domy pomocy społecznej. Pisała o nas
lokalna prasa. Dostajemy listy z uznaniem m.in. od fundacji AKOGO, <Mimo Wszystko>.
Nasz festiwal ma charakter integracyjny – biorą w nim udział zarówno osoby sprawne jak
i niepełnosprawne, nie niesie z sobą żadnych ograniczeń, może w nim wziąć udział każdy kto
tego chce.
Festiwal finansowany jest wyłącznie ze środków pozyskanych od sponsorów. Ośrodek nie
partycypuje w kosztach związanych z jego organizacją i przebiegiem. Festiwal jest
organizowany zwykle w plenerze, w różnych miejscowościach, ale zawsze na terenie gminy
Chodów. Aby zorganizować wspomnianą imprezę poszukujemy sponsorów, którzy zechcieliby
nas wesprzeć w jakimkolwiek zakresie. Wcześniej rozsyłam pisma do osób/firm, które
potencjalnie mogłyby nas wspomóc. Wspiera nas dla przykładu: xxxxxxxxxxxxxxx w Kole,
sklep xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx w Kole,
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
i wiele samorządów gminnych z terenu powiatu oraz przedsiębiorców. Otrzymujemy bardzo
różnorodną pomoc np. artykuły na nagrody dla uczestników (lampki solne, plecaki, radia,
aparaty fotograficzne, książki), ciasto, kawę, herbatę na poczęstunek dla uczestników
i gości, itp. Zdarza się, że aktywność sponsorów jest tak ogromna, że nagród jest zbyt wiele –
tak jak to miało miejsce w 2010 roku. Wówczas nagrody otrzymują wszyscy uczestnicy po
kilka razy, a pozostałe „nadwyżki” poszybowały ze sceny w kierunku publiczności. Taką
sytuację uwieczniono na zdjęciach i opisano w prasie. Podkład muzyczny zapewniają
nieodpłatnie zespoły muzyczne. Ostatnio był to zespół xxxxxxxxxxxxxxxxxx. Zespół nie pobiera
opłat traktując swój udział, jako rodzaj reklamy swojej działalności. Nigdy nie zawierałam
z zespołami umów na udział w imprezie traktując ich asystę jako coś dobrowolnego
i niezobowiązującego.
Oświadczam, że nigdy nie zabierałam do domu żadnych nagród ani niczego innego, co byłoby
związane z organizacją festiwalu ani nie przekazywałam takich rzeczy nikomu z moich
bliskich.
A posądzenie o <dzielenie się> zapłatą z zespołem muzycznym jest podłym oszczerstwem
kogoś zawistnego.
Staram się nie mieć wrogów i myślałam, że ich nie mam, ale w tej sytuacji podejmę kroki
celem sformalizowania organizacji festiwalu. Będę prowadzić ewidencję artykułów
otrzymywanych od sponsorów, brać potwierdzenie od zespołu muzycznego o tym, iż nie
otrzymują zapłaty za swój udział. (…)”.
Protokół z przyjęcia ustnych wyjaśnień od kierownika GOPS w Chodowie stanowi załącznik
Nr 5 do niniejszego protokołu.
30
Analiza zapisów „Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
przygotowanej na lata 2013 – 2017” oraz „Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka
Pomocy Społecznej w Chodowie” dokonana przez zespół inspektorów wykazała, iż w treści
powyższych dokumentów znajdują się zapisy przywołane przez kierownika GOPS
w przytoczonym powyższej fragmencie protokołu z przyjęcia ustnych wyjaśnień.
Kierownik GOPS, z własnej inicjatywy, przedłożył do wglądu zespołowi inspektorów
dokumentację w sprawie organizacji Festiwali Piosenki Integracyjnej.
Dokumentacja składa się z pism kierowanych do potencjalnych sponsorów imprezy (banków,
cukierni, sklepów, kopalni soli w Kłodawie, itp. z terenu powiatu kolskiego) dowodów
przyjęcia artykułów od sponsorów sporządzanych w formie druków „Wydanie na Zewnątrz”
(WZ) lub pism od sponsorów informujących o przekazaniu wsparcia, a także pisemnych
podziękowań za organizację imprezy przesłanych przez fundacje, organizacje, instytucje
samorządowe i inne, dyplomy dla uczestników imprezy, zdjęcia z imprez oraz wycinki
artykułów prasowych.
Dokumentacja nie zawierała ewidencji rozdysponowania nagród rzeczowych wśród
uczestników festiwalu.
Na podstawie treści:
1) 3 pism kierowanych do potencjalnych sponsorów imprezy:
Stwierdzono, że pisma kierowane były do sponsorów z terenu gminy Chodów i Kłodawa
(xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx) i xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.
W treści pism GOPS w Chodowie zwracał się z prośbą o zasponsorowanie nagrody
rzeczowej dla dzieci niepełnosprawnych i sprawnych, które wezmą udział w festiwalu,
podano datę i godzinę rozpoczęcia imprezy wraz miejscem jej organizacji oraz telefon
kontaktowy do Ośrodka i podziękowania wraz z zaproszeniem na imprezę. Pod pismami
widniała pieczęć kierownika GOPS w Chodowie z parafą podpisu. W nagłówku pisma
zamieszczano pieczęć GOPS w Chodowie.
2) 2 druków „Wydanie na Zewnątrz” (WZ):
Stwierdzono, że:
 wystawcą druku jest xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx,
 wydane przedmioty to „drobne upominki dla uczestników Festiwalu Piosenki
Integracyjnej w Chodowie” w postaci: xxxxxx (szt. 3), xxxxxxxxxx (2 opakowania
zbiorcze po 5 kg), xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx (opakowanie
zbiorcze 6 kg), xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxx (1 szt.), xxxxxxxxxxxxxx (szt. 2),
 druki opatrzono pieczęciami i podpisami osób odpowiedzialnych za ich wydanie
z magazynu i dostarczenie do miejsca przeznaczenia.
3) 3 pism od sponsorów informujących o przekazaniu wsparcia:
Stwierdzono, że pisma były kierowane w ciągu 3 kolejnych lat do GOPS w Chodowie
przez xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, który informował, iż decyzją
xxxxxxx zakupiono dla GOPS w związku z organizowanym festiwalem nagrodę rzeczową
w postaci: xxxxxxxxxxxxx (1 szt.), xxxxxx (1 szt.), xxxxx (1 szt.), xxxxx (1 szt.). Pod
pismami widniała: pieczęć xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx z parafą podpisu oraz czytelne
i nieczytelne podpisy osób potwierdzających odbiór nagród.
4) 5 pisemnych podziękowań za organizację imprezy:
Stwierdzono, że autorami pism byli:
 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx,
 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx,
 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx,
 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx,
31
 xxxxxxxxxxxxxxxx w xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx.
5) Dyplomu dla uczestnika imprezy:
Stwierdzono, ze dyplom wydano za udział w festiwalu. Pod dyplomem widniała pieczęć
nagłówkowa GOPS w Chodowie oraz pieczęć imienna kierownika GOPS wraz z parafą
podpisu.
6) 4 zdjęć z imprezy (w tym 2 grupowe na scenie), na których widnieją uczestnicy imprezy
oraz organizator (kierownik GOPS) i goście (xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx)
7) 2 wycinki artykułów prasowych zatytułowane „Giżowska na finał” i „Wspaniała zabawa
i … latające nagrody”, będące pozytywną relacją przebiegu festiwalu gazety lokalnej
„Głos Kolski”.
Opisana powyżej dokumentacja w sprawie organizacji Festiwali Piosenki Integracyjnej, którą
przedłożył kierownik GOPS stanowi załącznik Nr 10.
Poza tym kierownik GOPS poinformował, iż Ośrodek bierze także udział w wielu innych
przedsięwzięciach organizowanych na terenie gminy Chodów, które wymienił w treści
protokołu z przyjęcia ustnych wyjaśnień stanowiącym zał. Nr 5 do niniejszego protokołu:
„(…) Chcę też zaznaczyć, że GOPS włącza się ponadto w organizację akcji Wielkiej Orkiestry
Świątecznej Pomocy, gdzie wspólnie z dyrektorem xxxxxxxxxxx w Chodowie zebraliśmy kwotę
3397,54 zł. Dyrektor odpowiedzialny był za zorganizowanie wolontariuszy do zbiórki a GOPS
– za pozyskanie od sponsorów artykułów na aukcję (licytację) i wystrój pomieszczeń,
w których odbywały się występy artystyczne towarzyszące tej imprezie. Z aukcji zebrano
kwotę 1262 zł. Zebrane pieniądze zostały przekazane do Sztabu Głównego WOŚP w Kłodawie
mieszczącego się w Domu Kultury.
Poza tym GOPS jest organizatorem Wigilii dla dzieci z rodzin najuboższych, Dnia Seniora,
Dnia Kombatanta. (…).
Chcę dodać, że jako mieszkanka gminy udzielam się w Stowarzyszeniu na Rzecz Rozwoju
Ziemi Chodowskiej, gdzie pełnię funkcję sekretarza. Śpiewam też w zespole <Chodowskie
Nutki> i tego się nie wstydzę.
Uważam wszystkie zarzuty wobec mnie za podłe oszczerstwa”.
Kierownik, z własnej inicjatywy, przedłożył zespołowi inspektorów protokół z posiedzenia
komisji zliczającej ilość zebranych środków finansowych w ramach Gminnego Finału
Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który odbył się w Sali narad Urzędu Gminy
w Chodowie w dniu 12 stycznia 2014 roku wraz z 4 zdjęciami z przebiegu WOŚP.
W protokole ujęto imienny skład komisji wraz z kwotami, które Pani Mijas wymieniła
w treści protokołu z przyjęcia ustnych wyjaśnień od kierownika GOPS w Chodowie.
Protokół z posiedzenia komisji zliczającej ilość zebranych środków finansowych w ramach
Gminnego Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który odbył się w Sali narad
Urzędu Gminy w Chodowie w dniu 12 stycznia 2014 roku wraz z 4 zdjęciami z przebiegu
WOŚP stanowią zał. Nr 11 do niniejszego protokołu.
Na tym protokół zakończono.
32
Treść protokołu podlega udostępnieniu zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie
do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), prócz informacji
stanowiących dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie
danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.).
Przeprowadzenie kontroli odnotowano pod pozycją 4 w „Książce kontroli GOPS Chodów”.
Protokół zawiera 34 kolejno ponumerowane strony oraz 12 załączników.
Poniższy wykaz załączników stanowi nierozłączną część protokołu, przy czym załącznik nr 5
i 12 przekazano wraz z protokołem jednostce kontrolowanej. Natomiast pozostałe załączniki
są kserokopią dokumentów będących w posiadaniu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Chodowie lub zostały przygotowane przez jednostkę skontrolowaną:
1. Upoważnienie nr KN-II.0030.71.2014.1 z dnia 07.02.2014 r. wydane przez Wojewodę
Wielkopolskiego.
2. Oświadczenia kontrolujących, że nie istnieją okoliczności uzasadniające wyłączenie ich
od udziału w ww. kontroli (szt. 2).
3. Pismo (data wpływu: 20.02.2014 r.), skierowane do Wielkopolskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Poznaniu, dotyczące nieprawidłowości w działalności Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej Chodowie.
4. Pismo zastępcy Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Poznaniu wystosowane w dniu 13.02.2014 r. do Wójta Gminy Chodów
oraz odpowiedź na ww. pismo przesłana dnia 18.02.2014 r. (data wpływu do
Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu: 20.02.2014 r.).
5. Protokół z przyjęcia ustnych wyjaśnień od kierownika GOPS w Chodowie.
6. Pismo kierownika GOPS z dnia 05.09.2012 r. skierowane do Wójta Gminy Chodów
o rozważenie przyznania dodatkowego etatu pracownika socjalnego.
7. Zestawienie przygotowane przez kierownika GOPS, gdzie podano liczbę wydanych
w 2013 roku decyzji odmownych wskazanej na podstawie rejestru prowadzonego przez
GOPS.
8. Druki „Wydanie na Zewnątrz” (szt. 2) przedłożone przez kierownika GOPS.
9. „Imienne Karty Dystrybucji Artykułów Spożywczych” (szt. 13) przedłożone przez
kierownika GOPS.
10. Dokumentacja w sprawie organizacji Festiwali Piosenki Integracyjnej przedłożona przez
kierownika GOPS.
11. Protokół z posiedzenia komisji zliczającej ilość zebranych środków finansowych
w ramach Gminnego Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który odbył się
w Sali narad Urzędu Gminy w Chodowie w dniu 12 stycznia 2014 roku wraz
z 4 zdjęciami z przebiegu WOŚP.
12. Imienny wykaz osób korzystających ze świadczeń GOPS w Chodowie, których
dokumentację poddano analizie w trakcie kontroli doraźnej.
Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden przekazano
Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chodowie, jeden zaś pozostawiono
w dokumentacji Wojewody Wielkopolskiego.
33
Zgodnie z § 15 ust. 2 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca
2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 ze zm.)
Kierownik ŚDS w Głębockiem został poinformowany o przysługującym mu z mocy § 16 ust.
1, 3 cyt. rozporządzenia prawie do:
– odmowy podpisania protokołu kontroli i złożenia w ciągu 7 dni od dnia jego otrzymania,
wyjaśnień przyczyn tej odmowy,
– zgłoszenia na piśmie przed podpisaniem protokołu do dyrektora Wydziału Polityki
Społecznej WUW w Poznaniu w ciągu 7 dni od dnia otrzymania protokołu, przed
podpisaniem, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole.
Protokół został podpisany bez zastrzeżeń.
Inspektorzy:
Konin, dnia 05.03.2014 r.
INSPEKTOR WOJEWÓDZKI
Lidia Krzymińska
Konin, dnia 05.03.2014 r.
STARSZY INSPEKTOR
Zenona Majer
Kierownik Gminnego Ośrodka
Pomocy Społecznej w Chodowie
Chodów, dnia 20.03.2014 r.
Kierownik
GMINNEGO OŚRODKA
POMOCY SPOŁECZNEJ
Bożena Mijas
34
Download