Wykład nr 1 Klasyfikacja kosztów w przedsiębiorstwie Czym jest klasyfikacja Klasyfikacja – podział zbioru według określonego kryterium Czym jest koszt w przedsiębiorstwie Według słownika PWN: Koszt – suma pieniędzy wydatkowana na zakup lub opłacenie czegoś. Koszt w przedsiębiorstwie – poniesiony wydatek, którego celem jest uzyskanie przychodu (sprzedaży) Wydatki – nie będące kosztami (przykłady) • Wydatki na inwestycje (zakup maszyn, hali produkcyjnej, cementu na podjazd itp.) • Tzw. „wydatki nie stanowiące kosztów uzyskania przychodu” • W krótkim okresie czasu zakupy zapasów: materiałów do magazynu, towaru do sklepu itp. (kosztami stają się dopiero w momencie zużycia lub sprzedaży) Rodzaje kryteriów podziału kosztów 1. Skutek dla stanu pieniężnego (gotówkowego) przedsiębiorstwa: • Koszty niepieniężne – amortyzacja, • Koszty pieniężne – wszystkie pozostałe. Rodzaje kryteriów podziału kosztów 2. Ze względu na zależność od źródeł finansowania przedsiębiorstwa: • Koszty finansowe – odsetki od kredytów • Koszty niefinansowe – wszystkie pozostałe Rodzaje kryteriów podziału kosztów 3. Ze względu na zależność od poziomu produkcji (działalności) • Koszty stałe – niezależne od wielkości działalności • Koszty zmienne – zależne od wielkości działalności Wykres progu rentowności Rodzaje kryteriów podziału kosztów 4. Ze względu na możliwość przyporządkowania kosztu do obiektu kalkulacji: • Koszty jednostkowe: np. ilość tkaniny na koszulę, wynagrodzenie szwaczki szyjącej koszulę • Koszty ogólne: np. zużycie prądu na hali produkcyjnej, gdzie wytwarzane są różne produkty, wynagrodzenie Prezesa. Rodzaje kryteriów podziału kosztów 5. Ze względu na częstotliwość występowania: • Koszty jednorazowe (incydentalne) • Koszty bieżące (stale występujące) Rodzaje kryteriów podziału kosztów 6. Ze względu na stopień odwzorowania rzeczywistości ekonomicznej przedsiębiorstwa: • Koszty normatywne • Koszty rzeczywiste • Koszty postulowane Rodzaje kryteriów podziału kosztów 7. Ze względu na złożoność: • Koszty proste : np. robocizna, materiały, energia • Koszty złożone: np. koszty zakupu (w ich skład mogą wchodzić różne rodzaje kosztów: trochę robocizny, trochę energii, trochę wynagrodzeń itd.) Rodzaje kryteriów podziału kosztów 8. Ze względu na bezpośrednie źródło powstawania: • endogeniczne • egzogeniczne Rodzaje kryteriów podziału kosztów 9. Ze względu na rodzaj kosztu (źródło powstania) układ rodzajowy kosztów: • amortyzacja, • materiały, • robocizna, • energia, • usługi obce, • podatki i ubezpieczenia, • koszty finansowe. Rodzaje kryteriów podziału kosztów 10. Ze względu na miejsce powstawania kosztu w cyklu wytwórczym – układ funkcjonalny kosztów : • Koszty zakupu • Koszty produkcji (bezpośrednio-produkcyjne) • Koszty wydziałowe • Koszty zarządu • Koszty sprzedaży • Koszty finansowe Przyczyny klasyfikacji kosztów • • • • Potrzeby informacyjne Potrzeby kontrolne Potrzeby analityczne Potrzeby handlowe Miejsca wykorzystania analizy kosztów • • • • Zarządzanie kosztami (wykład nr 2) Kalkulacje kosztowe (wykład nr 3) Prognozy ekonomiczne (wykład nr 4) Wyceny przedsiębiorstw - całości i ich składników (wykład nr 4) Tytuł kolejnego wykładu Cel i zadania analizy kosztów w przedsiębiorstwie