Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Systemy informatyczne jako produkt System informacyjny System informatyczny Oprogramowanie jako produkt Zagadnienia Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Pojęcie systemu System informacyjny, a system informatyczny Klasyfikacja systemów informatycznych Oprogramowanie jako produkt Cechy dobrego oprogramowania Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Systemy informacyjne Pojęcie systemu Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu System to spójny zbiór niezależnych składowych, które istnieją w jakimś celu, mają pewną stabilność i mogą być przydatne przy ich łatwym rozpatrywaniu. System to zbiór elementów wyodrębnionych z otoczenia w określonym celu, powiązanych ze sobą w sposób funkcjonalny. WEJŚCIE Dane WYJŚCIE Transformacja SYSTEM Informacje System informacyjny, a system informatyczny Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu System informacyjny to wielopoziomowa struktura, która pozwala użytkownikowi na transformowanie określonych sygnałów wejścia na pożądane sygnały wyjścia za pomocą odpowiednich procedur i modeli. System informatyczny jest wyodrębnioną częścią systemu informacyjnego, w której transformacja sygnałów odbywa się za pomocą narzędzi informatycznych. System informacyjny, a system informatyczny Przedsiębiorstwo Nieformalny system informacyjny Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Otoczenie biznesowe Sformalizowany system informacyjny Procesy System informatyczny Technologia INTERNE T Elementy systemu informacyjnego Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Użytkownicy Wejście Procesy: • programy • procedury Zbiory danych Wyjście System informacyjny w CL Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Centrum Logistyczne Usługi biurowe Usługi magazynowe Usługi uzupełniające Terminal przeładunkowy - przepływy materiałowe - przepływy informacyjne Odbiorcy Nadawcy System informacyjny System informacyjny w CL Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Centrum Logistyczne LAN Magistrala Podsystem Biuro Podsystem Magazyn Podsystem Inne usługi Podsystem Terminal przeładunkowy INTERNET Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Klasyfikacja systemów informacyjnych Kryteria podziału systemów informatycznych Kryterium podziału Wg zadań Systemy Wg liczby użytkowników Wg metod dostępu Biurowe, Inżynierskie, Zarządzania. Jednostanowiskowe, Dla grup roboczych, Departamentalne, Dla dużych organizacji. Osobiste, Lokalne, Organizacyjne, Ogólnodostępne. Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Kryteria podziału systemów informatycznych Kryterium podziału Wg architektury dostępu Systemy Osobiste, Sieciowe: Wg według środowiska pracy Wg struktury wewnętrznej Terminalowe, Peer-to-peer, Klient-Server, Rozproszone. Zależne, Niezależne. Zamknięte, Otwarte. Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Grupy SI wspomagających produkcję Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Information Systems Systemy Informacyjne Operations Support Systems Systemy Wsparcia Operacyjnego Transaction Processing Systems Systemy Transakcyjne Process Contorl Systems Systemy Sterowania Procesami Management Support Systems Systemy Wspomagania Zarzadzania Enterprise Collaboration Systems Systemy Kooperacyjne Management Information Systems Systemy Informacyjne Zarzadzania Decision Support Systems Systemy Wspomagania Decyzji Executive Information systems Systemy Informacyjne Kierownictwa Ewolucja SIZ Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu SET – Systemy ewidencyjno-transakcyjne SID – Systemy informacyjno-decyzyjne SWD – Systemy wspomagania decyzji SE – Systemy eksperckie SIK – Systemy informowania kierownictwa SSI – Systemy sztucznej inteligencji ZSI – Zintegrowane systemy informatyczne Systemy ewidencyjnotransakcyjne Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Systemy zorientowane na bieżącą ewidencję działalności gospodarczej obiektu oraz na obsługę transakcji. Mała przydatność dla potrzeb zarządzania (opóźnienia w dostarczaniu informacji). Przykładowe zastosowania: ewidencji sprzedaży, systemy rachunkowości i analizy kosztów, gospodarka środkami trwałymi, gospodarka materiałowa, ewidencji środków finansowych, ewidencji zatrudnienia, ewidencji płac itp. Systemy informacyjnodecyzyjne Systemy zapewniające firmie efektywne gromadzenie danych, organizację ich przepływu i sprawny dostęp do nich z wykorzystaniem dużych systemów komputerowych. Działają w oparciu o bazy danych, które przetwarzają dane, a wyniki prezentują w postaci raportów. Przykładowe zastosowania: systemy finansowo-księgowe, systemy wspomagające kadry-płace, gospodarka magazynowa. Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Systemy wspomagania decyzji Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Systemy, których zadaniem jest wspomaganie procesów podejmowania decyzji strategicznych i taktycznych. W systemach tych stosuje się bazy metod i modele matematyczne, które ukierunkowane są na podejmowanie decyzji z częściowo lub słabo ustrukturalizowanymi problemami. Przykładowe zastosowania: planowanie działalności gospodarczej, inwestycje, zaopatrzenie, sprzedaż wyrobów i usług, gospodarka finansowa. Systemy ekspertowe Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Komputerowe systemy rozwiązujące problemy z wykorzystaniem opisu (reprezentacji) wiedzy i symulowania procesów rozumowania. Systemy te generują decyzje w oparciu o bazy wiedzy i mechanizmy sztucznej inteligencji. Mogą tworzyć różnorodne modele sytuacji decyzyjnej, uwidaczniać otrzymane rozwiązania i objaśniać je. Do rozstrzygania problemu posługują się programami zawierającymi tzw. reguły heurystyczne, które odzwierciedlają wiedzę ekspertów dziedzinowych. Systemy sztucznej inteligencji Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Systemy uczące się na podstawie własnego doświadczenia. Podstawowymi narzędziami SSI są obecnie tzw. sieci neuronowe, które składają się ze sztucznych neuronów przetwarzających sygnały wejściowe w pojedynczy sygnał wyjścia. Zbiory połączonych neuronów tworzą sieć, której struktura i organizacja jest rezultatem uczenia się oraz gromadzenia doświadczeń. Mogą wspomagać podejmowanie decyzji w wielu dziedzinach, np.: usługi finansowe, marketing, analizę procesu produkcji. Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Systemy zintegrowane Poziomy integracji Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Integracja systemu informacyjnego – czyli integracja funkcji, wyników przedsiębiorstwa, struktury organizacyjnej, Integracja zastosowań - w tym integracja oprogramowania użytkowego, środków komunikacji z użytkownikami, Integracja danych – rozumiana jako integracja z bazą danych, słowników danych, Integracja systemów – chodzi o systemy sieci, oprogramowanie komunikacyjne, oprogramowanie systemowe. Zintegrowane systemy informatyczne Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Systemy, w których funkcje są zintegrowane na różnych poziomach integracji. Optymalizują zarówno procesy wewnętrzne, jak i zachodzące w najbliższym otoczeniu firmy. Pozwalają zautomatyzować wymianę danych pomiędzy działami przedsiębiorstwa oraz pomiędzy przedsiębiorstwem a innymi podmiotami biznesowymi z jego otoczenia (np. kooperantami, dostawcami, odbiorcami, bankami, urzędami skarbowymi). Główne cechy ZSI Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu kompleksowość funkcjonalna, integracja danych i procedur, elastyczność funkcjonalna i strukturalna, zaawansowanie merytoryczne i technologiczne otwartość. Główne klasy ZSIZ Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu MRP – Systemy Planowania Zapotrzebowania Materiałowego (ang. Material requirements planning), MRP II – Systemy Planowania Zasobów Produkcyjnych (ang. Manufacturing Resource Planning), ERP – Systemy Planowania Zasobów Przedsiębiorstwa (ang. Enterprise Resource Planning), ERP II – Systemy ERP wspomagane technologiami internetowymi. ERP II – zarządzanie wspomagane technolog. internetowymi ERP – zarządzanie przedsiębiorstwem MRP II – planowanie zasobów produkcyjnych MRP – planowanie potrzeb materiałowych Inne przykłady ZSIZ stosowane w logistyce Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu CRM – Systemy Zarządzania Relacjami z Klientami (ang. Customer Relationship Management), SCM – Systemy Zarządzania Łańcuchem Dostaw (ang. Supply Chain Management). Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Oprogramowanie jako produkt Czym jest software? Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Software to program komputerowy wraz z odpowiadającą mu dokumentacją (wymaganiami użytkowymi, modelami, instrukcjami użytkownika itp.) Oprogramowanie SOFTWARE Dokumentacja Oprogramowanie jest to zbiór programów komputerowych, procedur, zasad działania i danych [IEEE 87] Oprogramowanie jako produkt Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Oprogramowanie tworzy się dla konkretnego odbiorcy lub na ogólny rynek Rodzaje oprogramowania: powszechne, przeznaczone dla szerokiego kręgu odbiorców (np.. Excel, Word itp.); dedykowane, realizowane na zamówienie dla jednego, określonego odbiorcy, zgodnie z jego indywidualnymi wymaganiami. Cechy dobrego oprogramowania Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu niezawodność - program w sposób zadawalający spełnia niezbędne funkcje; zgodność - program odpowiada projektowi technicznemu (zgodność zewnętrzna) oraz zawiera jednolitą notację, terminologię i symbolikę (zgodność wewnętrzna - spójność); efektywność, sprawność - program spełnia wymagane funkcje bez zbędnego wykorzystywania zasobów komputera; ergonomia i stylistyka, przyjazność - oznacza posługiwanie się programem bez zbędnego nakładu sił i czasu użytkownika oraz możliwość intuicyjnej obsługi; racjonalność - program zawiera tylko te operacje, które są rzeczywiście niezbędne od realizacji jego funkcji; łatwość konserwacji – możliwość szybkiego usuwania awarii, np. przez sieć teleinformatyczną; współdziałanie - zdolność oprogramowania do niezawodnej współpracy z innym niezależnie skonstruowanym oprogramowaniem Cechy dobrego oprogramowania Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu dokładność - wyniki generowane przez program mają precyzję wystarczającą z punktu widzenia przeznaczenia; strukturyzacja - wszystkie części oprogramowania są w określony sposób zorganizowane w jedną całość (stosowanie standardów); kompletność - program zawiera wszystkie niezbędne elementy; informatywność - program zwiera informacje niezbędne i wystarczające do zrozumienia jego przeznaczenia, ograniczeń, rodzajów przetwarzanych danych, stanu bieżącego itp.; modyfikowalność - program ma strukturę pozwalającą na łatwe dokonanie wymaganych zmian; niezależność sprzętowa - programy mogą być wykonywane na komputerach o różnych konfiguracjach; skalowalność - zachowanie się oprogramowania przy rozroście liczby użytkowników, objętości przetwarzanych danych, dołączaniu nowych składników, itp. Czynniki wpływające na jakość oprogramowania Stosowane technologie Wymagania klienta zewnętrznego Wprowadzane zmiany Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Polityka jakości i cele jakościowe Organizacja SOFTWARE Potrzeby klienta wewnętrznego Wyposażenie Wymagania otoczenia Straty wynikające z awaryjności programu Charakter Firmy Brokerska Energetyczna Karty Kredytowe Telekomunikacyjna Wytwórcza Finansowa Sprzedaż detaliczna Farmaceutyczna Chemiczna Ochrona Zdrowia Rezerwacja Biletów Lotniczych Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Koszt jednogodzinnej awarii w tys. dolarów 6480 2800 2580 2000 1600 1500 1100 1000 704 636 90 Główne przyczyny awarii Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Inne 7% Oprogramowanie 27% Ludzkie błędy 18% Klęski żywiołowe i czynniki zewnętrzne 8% Sieć 17% Sprzęt 23% Czynnik ludzki jest najbardziej wadliwym elementem systemu człowiek-komputer! Do przemyślenia w domu Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Realizacja przedsięwzięć informatycznych w Polsce i na świecie; Przyczyny niepowodzeń; Złożoność oprogramowania. Wydział InżynieryjnoEkonomiczny Transportu Dziękuję za uwagę Zapraszam za tydzień