I. HORMONY (ENTEROHORMONY) Działanie Miejsce uwalniania Hormon Stymulacja: Proksymalny odci-nek sekrecji wodorowę-glanów jelita cienkiego trzustki i żółci, (dwunastnica, jelito - wydzielanie pepsyny, czcze) Hamowanie: - wydzielania kwasu żoładkowego, - troficznego efektu gastryny Stymuluje: 2. Gastryna - wydzielanie soku żołądkowego, Odźwiernik żołądka - skurczów żołądka (komórki G) Stymuluje: - skurcz pęcherzyka żółciowego, Proksymalny odci-nek 3. CCK - wydzielanie bogatego w enzymy jelita cienkiego soku trzustkowego, (dwunastnica, jelito Hamuje: czcze) - opróżnianie żołądka 4. GIP - stymuluje uwalnienie insuliny, Dwunastnica, peptyd - hamuje wydzielnie soku jelito czcze hamujący żołądkowego czynność żołądka 1. Sekretyna - Dwunastnica, 5. Motylina Wzrost kurczliwości mięśni gładkich żołądka i jelita jelito czcze II. Substancje PARAKRYNNE Działanie Substancja 1. Somatostatyna - 2. Histamina 1. VIP (wazoaktywny peptyd jelitowy) - Niska kwasowość treści dwunastniczej - rozciąganie żołądka, - peptydy (GRP), - stymulacja n. X - produkty trawienia tłuszczów i białek, - glukoza, aminokwasy, kwasy tłuszczowe - - Ach, - tłuszcz, (też w stanie głodu) Czynnik pobudzający błona śluzowa p.p. wyspy trzustki - - stymuluje uwalnianie soku - komórki tuczne żoładkowego III. Substancje NEUROKRYNNE (występują w neuronach) - 2. GRP (bombezyna) Hamuje: uwalnianie gastryny i innych hormonów peptydowych, - wydzielanie soku żołądkowego Miejsce działania Czynnik uwalniający - kwas, Ach – hamuje uwalnianie gastryna - rozszerzenie naczyń, - błona śluzowa i mięśnie gładkie p.p. - rozszerzenie zwieraczy, rozszerzenie mięśni okrężnych żołądka, stymuluje wydzielanie jelitowe i trzustki (insuliny i soku trzustkowego) peptyd uwalniający gastrynę błona śluzowa żołądka nerwowe nerwowe