SCENARIUSZ ZAJĘĆ „TKANKI ROŚLIN” BIOLOGIA, III ETAP EDUKACYJNY Temat: Tkanki roślin. Treści kształcenia Podstawa programowa: Punkt (5.3) [uczeń] wskazuje cechy adaptacyjne w budowie tkanek roślinnych do pełnienia określonych funkcji (tkanka twórcza, okrywająca, miękiszowa, wzmacniająca, przewodząca). Cele zoperacjonalizowane Definiuje pojęcia: tkanka UCZEŃ: Dokonuje podziału tkanek na twórcze i stałe Odróżnia i nazywa poznane rodzaje tkanek roślinnych (tkanka twórcza, okrywająca, miękiszowa, wzmacniająca, przewodząca) Wyjaśnia związek budowy tkanki z jej funkcją Wymienia funkcje tkanek roślinnych Wymienia tkanki roślin (tkanka twórcza, okrywająca, miękiszowa, wzmacniająca, przewodząca) Nabywane umiejętności UCZEŃ: Potrafi przeprowadzić doświadczenie obrazujące transport substancji w roślinie Wie, na czym polega różnica między tkankami twórczymi i stałymi Wie, na czym polega transport substancji w roślinie Wskazuje rozmieszczenie różnych rodzajów tkanek w roślinie 1 Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Kompetencje kluczowe Kompetencje informatyczne Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne Porozumiewanie się w języku ojczystym Umiejętność uczenia się Etapy lekcji 1) Wstęp: Zapoznanie uczniów z tematem. Przypomnienie pojęcia tkanki. 2) Przebieg zajęć: Nauczyciel prezentuje planszę z podziałem tkanek roślinnych (tkanka twórcza, tkanka stała: okrywająca, przewodząca, miękiszowa, wzmacniająca. Uczniowie przy wykorzystaniu różnych materiałów (encyklopedia, podręcznik oraz Internet) ustalają funkcje poszczególnych tkanek roślinnych. W trakcie burzy mózgów uczniowie wraz z nauczycielem opracowują propozycję tabeli, w której zestawione zostaną najważniejsze cechy wymienionych tkanek roślin oraz ich przystosowania do pełnienia różnych funkcji. Uczniowie dokonują obserwacji. Instrukcja przeprowadzenia obserwacji 1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska: Woda jest czynnikiem niezbędnym do życia rośliny. Wraz z solami mineralnymi pobierana jest z gleby i transportowana poprzez łodygę do liści, kwiatów i owoców. Sieć wodociągową, która umożliwia sprawny transport wody w roślinie stanowi drewno (ksylem) tkanki przewodzącej. Roślina pobierając zabarwioną wodę, rozprowadza barwnik, który następnie gromadzi się w łodydze i kwiatach. 2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem doświadczenia jest obserwacja przemieszczania substancji w roślinie oraz rozmieszczenia tkanek przewodzących. 3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.): Obserwacje są prowadzone podczas zajęć w klasie i kontynuowane następnego dnia (ze względu na wymagany czas ok. 24 h). Uczniowie mają do dyspozycji: 2 probówki, statyw, białe cięte kwiaty np. goździki, wodę, atramenty o różnych kolorach (np. czerwony, niebieski, czarny) lub barwniki spożywcze. 4. Sposób przeprowadzenia obserwacji: Uczniowie pracują w parach. W statywie umieszczają dwie probówki. Pierwsza probówka stanowi próbę kontrolną i zawiera czystą, nie zabarwioną wodę. Druga probówka zawiera wodę zabarwioną atramentem. Uczniowie mogą wybrać kolor atramentu. W obu probówkach umieszczają białe kwiaty z łodygami. Po upływie określonego czasu uczniowie dokonują obserwacji. 2 Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5. Inne informacje, np. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków, karta pracy, drzewka decyzyjne, formularze itd.: Uczniowie obserwują zmianę koloru goździka umieszczonego w zabarwionej wodzie i porównują z goździkiem umieszczonym w czystej wodzie. Uczniowie zapisują wynik przeprowadzonej obserwacji, wyciągają wnioski na temat transportu wody i substancji w roślinie, podają nazwę tkanki dzięki której zaszło zaobserwowane zjawisko. 3) Podsumowanie: Nauczyciel prezentuje zestaw zdjęć „Rośliny pod mikroskopem”. Uczniowie samodzielnie nazywają przedstawione na zdjęciach tkanki, wymieniają charakterystyczne cechy tkanek zaobserwowane na zdjęciach (obecność włosków, chloroplasty, przestwory międzykomórkowe itp.). Środki dydaktyczne 2 probówki Statyw Białe kwiaty cięte Woda Atramenty w różnych kolorach/barwniki spożywcze Materiały multimedialne: zestaw zdjęć „rośliny pod mikroskopem” Materiały multimedialne: ilustracja interaktywna „tkanki przewodzące” Encyklopedia, podręcznik Komputery połączone z internetem Notatnik, długopis Metody nauczania Ćwiczenie laboratoryjne Dyskusja dydaktyczna - burza mózgów Obserwacja Formy pracy Indywidualna Praca w parach Zbiorowa Praca domowa Porównaj budowę skórki korzenia i liścia. 3 Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Dodatkowe propozcyje wykorzystania Multimedialne zasoby edukacyjne wykorzystywane w tym scenariuszu nadają się również do wykorzystania na II etapie edukacyjnym w zakresie nauczania przyrody. Lista załączników multimedialnych ASD079002 - Zestaw zdjęć „Rośliny pod mikroskopem” ASD079003 - Ilustracja interaktywna „Tkanki przewodzące” 4 Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.