Przygotowanie do egzaminu gimnazjalnego – klasa III - G4 Żory ............................................................................................................................. ............................................................................................................ BUDOWA ORGANIZMU ROŚLINNEGO 1. Na podstawie opisu rozpoznaj, a potem wskaż właściwą nazwę tkanki roślinnej: Tkankę tę tworzą martwe komórki, których ściany poprzeczne zupełnie zaniknęły. Komórki tworzą w ten sposób długie przewody, służące do transportu wody i soli mineralnych. A.tkanka miękiszowa – spichrzowa B.tkanka przewodząca – drewno C.tkanka wzmacniająca – zwarcica D.tkanka przewodząca – łyko 2. Na podstawie opisu rozpoznaj, a potem wskaż właściwą nazwę tkanki roślinnej: Tkankę tę tworzy jedna warstwa cienkościennych komórek, silnie do siebie przylegających. Niektóre komórki tworzą tu aparaty szparkowe. A.tkanka miękiszowa – spichrzowa B.tkanka okrywająca – skórka C.tkanka okrywająca – korek D.tkanka wzmacniająca – zwarcica 3. Komórki tej tkanki mają zgrubiałe ściany, a ich odpowiednie rozmieszczenie w roślinie zapewnia wytrzymałość na czynniki dynamiczne (tj. wiatr) i statyczne (np. masa owoców). Jest to tkanka: A.twórcza B.okrywająca C.przewodząca D.wzmacniająca 4. Zwarcica jest żywą tkanką wzmacniającą. Jej obecność chroni łodygę przed złamaniem. Taką funkcję zwarcica może pełnić dzięki odpowiedniej budowie: A.cytoplazmy B.chloroplastów C.błony komórkowej D.ściany komórkowej 5. Na lekcji biologii obserwowano preparaty mikroskopowe tkanki okrywającej. Jeden wykonany został z korzenia kiełkującego nasiona fasoli, drugi - ze skórki liścia grubosza, trzeci – z gałązki brzozy. Oceń poprawność stwierdzeń: 5.1. Włośniki zaobserwowano na skorce grubosza. 5.2. Aparaty szparkowe były obecne na zdrewniałej gałązce brzozy. 5.3. Korek widoczny był na korzeniu kiełkującej fasoli. P P P F F F 6. Uczniowie przeprowadzili doświadczenie dowodzące transportu barwników rozpuszczonych w wodzie. Do dwóch probówek nalali dwa różne barwniki spożywcze: czerwony i niebieski. Łodygę białego goździka przycięli na długość 15 cm, a jej końcówkę rozcięli na pół. Każdą połówkę ostrożnie włożyli do innej próbówki. Już po godzinie zaobserwowali, że część białego kwiatu miała czerwone kreski na płatkach, a druga część – niebieskie. Uzupełnij zdanie, wybierając odpowiedzi spośród A-D. Zmiana zabarwienia jest wynikiem obecności tkanki A / B, w której występują C / D transportujące wodę i rozpuszczone w niej sole mineralne (w tym przypadku: barwniki). A – miękiszowej B – przewodzącej C - naczynia D - rurki sitowe 7. Sok z brzozy był pity już przez naszych słowiańskich przodków. Ta słodka ciecz, której dziś przypisuje się właściwości lecznicze, pozwalała na wzmocnienie organizmu po zimie. Sok zbierano wczesną wiosną przez płytkie nacięcie pnia drzewa. Ze zranienia wypływała ciecz zawierająca związki organiczne wytworzone w liściu przed zimą, a potem gromadzone w komórkach tej tkanki, która przewodzi w roślinie asymilaty z liści do korzeni. Uzupełnij informację, wybierając poprawne odpowiedzi A-B oraz 1-2. Po nacięciu pnia brzozy wczesną wiosną ze zranienia wypływa A woda z solami mineralnymi B ciecz z produktami fotosyntezy 1 naczynia która jest w drewnie. transportowana 2 rurki sitowe w roślinie przez w łyku. 8. Miękisz asymilacyjny obecny jest w: A.korzeniu marchwi B.cierniach kaktusa C.liściu topoli D.kłączu paproci 9. Miękisz spichrzowy obecny jest w : A.liściach cebuli B.korzeniu marchwi C.bulwie ziemniaka D.wszystkich wymienionych organach 10. Masz wykonać preparat mikroskopowy miękiszu wodnego. Wykorzystasz do tego celu: A.korzeń buraka B.liść aloesu C.liść kaktusa D.wszystkie wymienione organy 11. Zasadnicza funkcja liścia to: A.ochrona kwiatu B.magazynowanie wody C.odżywianie rośliny D.transport wody i składników odżywczych 12. Rolą łodygi jest: A.podtrzymywanie liści, kwiatów i owoców B.transport wody i soli mineralnych C.transport substancji odżywczych (asymilatów) D.wszystkie odpowiedzi są prawidłowe 13. Istotnym przystosowaniem liści do przeprowadzania procesu fotosyntezy jest: A.cienka, przezroczysta skórka przepuszczająca światło B.obecność gęstej sieci wiązek przewodzących, transportujących m.in. wodę i sole mineralne C.obecność miękiszu asymilacyjnego z dużą ilością chloroplastów D.wszystkie odpowiedzi są poprawne 14. System korzeniowy taki jak na rysunku A występuje u: A.sosny B.marchwi C.słonecznika D.kukurydzy B A 15. Liść taki jak na rysunku B możemy zaobserwować u: A.paproci B.jesionu C.robinii akacjowej D.wszystkich wymienionych A B 16. Wybierz spośród podanych odpowiedzi A-D ten zestaw, w którym poprawnie przyporządkowano modyfikację łodygi do odpowiedniego rysunku. A. łodyga spichrzowa kłącze B. ciernie łodyga spichrzowa C. łodyga wodonośna rozłogi D. łodyga asymilacyjna łodyga bulwa rozłogi bulwa kłącze rozłogi ssawki kłącze bulwa 17. Wybierz ten wiersz tabeli (A-D), w którym rodzajom zmodyfikowanych liści przyporządkowano odpowiednie przykłady roślin. A B C B liście spichrzowe cebula groszek kapusta cebula liście pułapkowe poinsecja poinsecja dzbanecznik muchołówka liście wabiące dzbanecznik poinsecja poinsecja groszek liście czepne bluszcz cebula groszek poinsecja 18. Mama poprosiła cię o zrobienie zakupów. Na liście znalazły się cztery warzywa: ziemniaki, kalafior, ogórek i marchew. Warzywo to słowo bardzo często używane w mowie potocznej, oznaczające roślinę lub jej część, która może być pokarmem dla człowieka. Warzywem mogą być więc korzenie, kwiaty, owoce, liście lub całe pędy. Wskaż, które warzywo z twojej listy zakupów jest w rzeczywistości owocem: A.bulwa ziemniaka B.ogórek C.głowka kalafiora D.marchew 19. Bluszcz to pnącze, które wspina się po ścianie lub pniu drzewa, przyczepiając się do tego podłoża za pomocą: A.łodygi wijącej B.korzeni czepnych C.wąsów czepnych D.ssawek 20. Muchołówka wabi owady, które staną się jej ofiarą za pomocą: A.kwiatów B.liści pułapkowych C.ssawek D.owoców 21.Rośliny bagienne są w stanie utrzymać się w grząskim podłożu dzięki: A.korzeniom podporowym B.korzeniom czepnym C.rozłogom D.kłączom 22. Rysunek przedstawia truskawkę. Organ wskazany na rysunku strzałką służy do: A.rozmnażania bezpłciowego B.rozmnażania płciowego C.magazynowania substancji odżywczych D.pobierania wody i soli mineralnych 23. Rysunek przedstawia ziemniaka. Poniżej podano funkcje wybranych organów rośliny: 1.rozmnażanie płciowe 2.rozmnażanie bezpłciowe 3.gromadzenie substancji zapasowych 4.pobieranie wody i soli mineralnych 5.przeprowadzanie wymiany gazowej Organ wskazany na rysunku strzałką pełni funkcje: A.1 i 2 B.2 i 3 C.3 i 4 D.4 i 5 24. Rysunek przedstawia kaktusa. Poniżej podano funkcje wybranych organów rośliny: 1.rozmnażanie płciowe 2.rozmnażanie bezpłciowe 3.gromadzenie wody 4.pobieranie wody i soli mineralnych 5.przeprowadzanie fotosyntezy 6.ochrona przed zwierzętami Łodyga tej rośliny służy do: A.1 i 3 B.2 i 5 C.3 i 4 D.3 i 5 25. Uzupełnij zdania, wybierając odpowiedzi spośród A-H. Stężenie roztworu w glebie jest korzenia. Pobieranie wody przez dostaje się w głąb korzenia do łodygi. Podczas G / H woda aparaty szparkowe. A – niższe C – stożku wzrostu E – miękiszowej G – transpiracji A / B, niż stężenie roztworu w komórkach korzeń odbywa się w C / D . Stąd woda tkanki E / F , która transportuje ją w górę w postaci pary wodnej wydostaje się z liści przez B - wyższe D – strefie włośnikowej F – przewodzącej H – osmozy 26. Które cechy kwiatu są przystosowaniem do wiatropylności? 1.wytwarzanie dużych, barwnych płatków korony 2.wytwarzanie bardzo dużej ilości lekkiego pyłku 3.wytwarzanie długich nitek pręcików 4.wydzielanie intensywnego zapachu 5.wytwarzanie ciężkiego, lepkiego pyłku A. 1 i 4 B. 2 i 4 C. 2 i 3 D. 4 i 5 27. Która część ziarniaka pełni podobną funkcję jak żółtko jaja? A.łupina B.owocnia C.bielmo D.zarodek 28. Zarodek kukurydzy znajdujący się w ziarniaku: A.odżywia się autotroficznie, oddycha beztlenowo B.odżywia się kosztem bielma, oddycha tlenowo C.odżywia się kosztem łupiny owocowo-nasiennej, oddycha tlenowo D.odżywia się kosztem bielma, oddycha beztlenowo 29. Na proces kiełkowania nasion mają wpływ: A.temperatura i woda B.światło i temperatura C.dwutlenek węgla i woda D.dwutlenek węgla i światło