Książnica Beskidzka w Bielsku-Białej Dział Informacyjno-Bibliograficzny i Zbiorów Regionalnych 500-lecie Reformacji Bielsko-Biała 2017 Zestawienie bibliograficzne 500-lecie Reformacji opracowane przez Dział Informacyjno-Bibliograficzny i Zbiorów Regionalnych Książnicy Beskidzkiej w Bielsku-Białej, poświęcone zostało przypadającemu w 2017 roku jubileuszowi 500-lecia Reformacji. Przygotowane materiały mogą służyć bibliotekarzom, nauczycielom, studentom i uczniom do pogłębienia wiedzy na temat reformacji oraz życia i działalności Marcina Lutra. Opracowanie ma formę przedmiotową, w której umieszczono publikacje (książki, dokumenty elektroniczne, filmy i starodruki) oraz artykuły z czasopism, odnoszące się do reformacji i ewangelicyzmu augsburskiego oraz biografii i działań Marcina Lutra. W zestawieniu ujęto również wykaz czasopism kościoła ewangelicko-augsburskiego i numery rocznika „Kalendarz Ewangelicki” dostępnych w Książnicy Beskidzkiej. Opracowanie powstało w oparciu o zbiory własne Książnicy Beskidzkiej. KSIĄŻKI BADURA Jadwiga Anna: Ewangelicy na Ziemi Pszczyńskiej. Bielsko-Biała, Augustana cop. 2000 BAINTON Roland Herbert: Tak oto stoję – Marcin Luter : klasyczna biografia Marcina Lutra. Katowice, Aeropag 1995 BARYCZ Henryk: Z epoki renesansu, reformacji i baroku : prądy, idee, ludzie, książki. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy 1971 BELOW Jerzy: Leśne kościoły : miejsca tajnych nabożeństw ewangelickich w Beskidzie Śląskim. Bielsko-Biała, Augustana ; Ustroń, Parafia Ewangelicko-Augsburska cop. 2009 BERGER Józef: Ewangelicki zbór cieszyński po podziale Śląska w r. 1920 : na podstawie aktów senioralnych i zborowych w dziesiątą rocznicę podziału Śląska. Czeski Cieszyn, nakł. własnym 1930 BIBLIA to iest Wszystko Pismo Swięte Starego i Nowego Przymierza : podług edycyi berlińskiey z roku 1810 i gdańskiey z roku 1632 : dla pożytku Zborów Polskich Ewangielickich. Przedm. Franciszka Alberta Szultza. Wyd. 4. Halle, Bibliyna Instytucya Kansteińska 1888 BOHM David: Die Schule der evangelischen Gemeinde A. B. in Bielitz : 1782–1902. Bielitz, Im Selbstvelage der evangelischen Gemeinde A. B. [1903] BRODA Jan: Dzieje parafii Diecezji Cieszyńskiej. Warszawa, Zwiastun 1978 CHOJNACKI Władysław: Bibliografia polskich druków ewangelickich ziem zachodnich i północnych 1530–1939. Warszawa, Zwiastun 1966 COTTRET Bernard: Kalwin. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy 2000 DAWSON Christopher: Podział chrześcijanastwa na Zachodzie. Warszawa, Pax 1967 DELUMEAU Jean: Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII wieku. T. 1, Narodziny i rozwój reformy protestanckiej. Warszawa, Pax 1986 DELUMEAU Jean: Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII wieku. T. 2, Katolicyzm między Lutrem a Wolterem. Warszawa, Pax 1986 DIE BIBEL oder die ganze Heilige Schrift des Alten und Neuen Testaments / nach der deutschen Ubers. Martin Luthers ; durchges. nach dem von der Deutschen evangelischen Kirchenkonferenz genehmigten Text. Berlin, Preussische Haupt-Bibelgesellschaft 1911 DIE HEILIGE Schrift Alten und Neuen Testaments. B. 2. Verdeutsch von Martin Luther ; mit zweihundert und dressig Bildern von Gustav Dore. Stuttgart, Eduard Hallberger [1867?] EWANGELICY warszawscy w walce o niepodległość Polski w latach drugiej wojny światowej : wspomnienia i relacje. Warszawa, Parafia EwangelickoAugsburska Świętej Trójcy 1997 FRIEDENTHAL Richard: Marcin Luter : jego czasy i życie. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy 1992 GREEN Vivian Hubert Howard: Reformacja. Warszawa, Wiesza Powszechna 2000 GRZYBOWSKI Stanisław: Henryk VIII i reformacja w Anglii. Warszawa, Książka i Wiedza 1969 GRZYBOWSKI Stanisław: Marcin Luter. Warszawa, Książka i Wiedza 1966 HACKETT Francis: Henryk VIII. Warszawa, Wydawnictwo J. Przeworskiego 1939 HOLWARTZ Hans Joseph: Dzieje nowożytne. Cz. 1, Czasy rewolucyi religijnej. Warszawa, Przegląd Katolicki 1884 HOLWARTZ Hans Joseph: Dzieje nowożytne. Cz. 2, Czasy rewolucyi religijnej. Warszawa, Przegląd Katolicki 1886 JANIK Ryszard: Diecezja Cieszyńska w 80-lecie złączenia z Luterańskim Kościołem w Polsce : dzieje i przewodnicy duchowi. Cieszyn, Diecezja Cieszyńska Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP 1998 JANIK Ryszard: Z kart przeszłości luterańskiego zboru w Jaworzu : od reformacji XVI w. po współczesność. Jaworze, Polskie Towarzystwo Ewangelickie. Oddział 2016 JANOSZEK Ewa: Kościół ewangelicki w Białej. Bielsko-Biała, Urząd Miejski 2004 JOBERT Ambroise: Od Lutra do Mohyły : Polska wobec kryzysu chrześcijaństwa 1517-1648. Warszawa, Pax : Volumen 1994 KENIG Piotr: Zarys dziejów luteranizmu w Bielsku-Białej. Bielsko-Biała, Muzeum Okręgowe w Bielsku-Białej 2000 KOROLKO Mirosław: Klejnot swobodnego sumienia : polemika wokół konfederacji warszawskiej w latach 1573-1658. Warszawa, Pax, 1974 KOSMAN Marceli: Protestanci i kontrreformacja : z dziejów tolerancji w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1978. KUBALA Ludwik: Stanisław Orzechowski i wpływ jego na rozwój i upadek Reformacyi w Polsce. Warszawa, E. Wende i Spółka [1906] KUBICA Grażyna: Śląskość i protestantyzm : antropologiczne studia o Śląsku Cieszyńskim : proza, fotografia. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego cop. 2011 LAU Franz: Marcin Luter. Warszawa, Zwiastun 1966 LECLER Joseph: Historia tolerancji w wieku reformacji. T. 1–2. Warszawa, Pax 1964 LISTY ciemnych mężów. Przeł., wstępem i komentarzem opatrzył Tadeusz Brzostowski. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 1977 LONDZIN Józef: Jaki wpływ wywarła reformacja na ukształtowanie się stosunków polskich na Śląsku Cieszyńskim? Cieszyn, Dziedzictwo bł. Jana Sarkandra 1934 LUBIENIECKI Stanisław: Historia reformationis Polonicae. Varsoviae, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1971 LUTER Marcin: Krótkie wyznanie o świętym sakramencie przeciw marzycielom (koniec września 1544). Warszawa, Turkus – Poligrafia 2007 LUTER Marcin: Mniejszy katechizm Marcina Lutra. Cieszyn, Edward Feitzinger 1878 LUTER Marcin: Postylla domowa. Bielsko-Biała, Augustana [1998?] MASCALL Eric Lionel: Chrześcijańska koncepcja człowieka i wszechświata. WArszawa, Pax 1986 [dot. anglikanizmu] MASSON Herve: Słownik herezji w Kościele katolickim. Katowice, Książnica 1993 MERLE D'AUBIGNE Jean Henri: Historia reformacji szesnastego wieku. T.1–3. Warszawa, Znaki Czasu 1991 MICHEJDA Karol: Dzieje Kościoła Ewangelickiego w Księstwie Cieszyńskim. Cieszyn, nakł. Towarzystwa Ewangelickiego 1909 MODRZEWSKI Andrzej Frycz: Sylwy. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy 1959 NOWICKA Ewa: Obcy u siebie : luteranie warszawscy. Warszawa, Oficyna Naukowa 1993 OBERMAN Heiko A.: Marcin Luter – człowiek między Bogiem a diabłem. Gdańsk, Marabut 1996 OBLICZA sztuki protestanckiej na Górnym Śląsku. [aut. tekstów Ewa Chojecka, Jan Harasimowicz] ; oprac. red. katalogu Weronika Nagengast]. Katowice, Muzeum Śląskie cop. 1993 OTTO Leopold Marcin: Marcin Luter : doktór świętej teologii. Warszawa, Gebethner i Wolff [1865] PIECHOWSKI Jerzy: Prorok czy dyktator?. [Katowice], Śląsk 1988 POLLARD Albert Frederick: Henryk VIII. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy 1979, 1988 PORÓWNANIE wyznań : rzymsko-katolickiego, prawosławnego, ewangelickoaugsburskiego, ewangelicko-reformowanego. [aut. Andrzej Zuberbier i in.]. Warszawa, Konsystorz Kościoła Ewangelicko-Reformowanego 1988 REFORMACJA, wojny religijne : Luter i Kalwin, nietolerancja. Warszawa, BGW cop. 1992 ROGGE Bernhard: Illustrierte Geschichte der Reformation in Deutschland. Leipzig, Vertriebsanstalt christlicher Kunstwerke (M. Zulauf) 1905. RONDTHALER Adolf: Doktor Marcin Luter. Warszawa, Strażnica Ewangeliczna 1960 SEKLUCJAN Jan: Wybór pism. Wyboru pism dokonał, oprac. i wstępem poprzedził Stanisław Rospond. Olsztyn, Pojezierze 1979 dr. ukończ. 1980 SOSNA Władysław: Barwy luteranizmu na Śląsku Cieszyńskim : wybór prac. Katowice, Polskie Towarzystwo Ewangelickie 2015 SOSNA Władysław: Kartki z dziejów Kościoła Jezusowego i polskich ewangelików w Cieszynie. Cieszyn, Polskie Towarzystwo Ewangelickie 1999 SZCZUCKI Lech: Myśl filozoficzno-religijna reformacji XVI wieku. Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1972 SZCZUCKI Lech: W kręgu myślicieli heretyckich. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1972 SZTURC Jan: Ewangelicy w Polsce : słownik biograficzny XVI–XX wieku. Bielsko-Biała, Augustana 1998 TAUSEND Bilder Bibel Die heilige Schrift Alten und neuen Testaments. Verdeutscht von Martin Luther. Hannover, Deutscher Bibel Verlag Emil Hermann [1900?] TAZBIR Janusz: Dzieje polskiej tolerancji. Warszawa, Interpress 1973 TAZBIR Janusz: Historia kościoła katolickiego w Polsce (1460–1795). Warszawa: Wiedza Powszechna 1966 TAZBIR Janusz: Państwo bez stosów i inne szkice. Kraków, Universitas, cop. 2000 TAZBIR Janusz: Państwo bez stosów i inne szkice. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy 1967 TAZBIR Janusz: Reformacja, kontrreformacja, tolerancja. Wrocław, Wydawnictwo Dolnośląskie 1996 TAZBIR Janusz: Szlachta i teologowie : studia z dziejów polskiej kontrreformacji. Warszawa, Wiedza Powszechna 1987 TAZBIR Janusz: Święci, grzesznicy i kacerze : z dziejów polskiej kontrreformacji. Warszawa, Wiedza Powszechna 1959 TAZBIR Janusz: Świt i zmierzch polskiej reformacji. Warszawa, Wiedza Powszechna 1956 TAZBIR Janusz: Tradycje tolerancji religijnej w Polsce. Warszawa, Książka i Wiedza 1980 TODD John Murray: Marcin Luter. Warszawa, Pax 1974, 1983, TODD John Murray: Marcin Luter : studium biograficzne. Warszawa, Pax 1970 TODD John Murray: Reformacja. Warszawa, Pax 1974 TOKARCZYK Andrzej: Ewangelicy polscy. Warszawa, Interpress 1988 TOKARCZYK Andrzej: Jan Kalwin. Warszawa, Krajowa Agencja Wydawnicza 1989 UGLORZ Manfred: Marcin Luter ojciec Reformacji. Bielsko-Biała, Augustana 1995. URBAN Wacław: Epizod reformacyjny. Kraków, Krajowa Agencja Wydawnicza 1988 VOISE Waldemar: Sebastian Castellion 1515-1563 : problem wolności sumienia i tolerancji w epoce humanizmu i reformacji. Warszawa : Książka i Wiedza, 1963 WAGNER Richard Ernst: Jahres-Bericht 1915 der Evangelischen Pfarrgemeinde A. B. in Bielitz. Bielitz, Selbitverlage der Pfarrgemeinde 1916 WANTUŁA Andrzej: Zwięzłe wiadomości z historii Kościoła. Warszawa, Zwiastun 1964 WEGERT Adam Piotr: Dzieje parafii ewangelickiej w Bielsku. Warszawa, Zwiastun 1974 WIEK XVII – kontrreformacja – barok : prace z historii kultury. Pod red. Janusza Pelca. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1970 W NURCIE myśli Jana Kalwina. Red. Józef Budniak, Piotr Jaskóła, Rajmund Porada. Opole, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2009 W SŁUŻBIE wcielonego Słowa : księga pamiątkowa. [red. Zofia Siewak-Sojka, Danuta Anna Plinta, Manfred Uglorz. Bielsko-Biała, Augustana 1996 [dot. Jana Szarka] WOJAK Tadeusz: Szkice z dziejów reformacji w Polsce XVI i XVII w. Warszawa, Zwiastun 1977 WÓJCIK Zbigniew: Historia powszechna XVI–XVII wieku. Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1968, 1973, 1979, 1991 WÓJCIK Zbigniew: Historia powszechna XVI–XVII wieku. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1995, 1996, 1998, 1999 WYZNANIE augsburskie (Konfesja Augsburska) z 1530 roku. 95 tez ks. Marcina Lutra z 1517 roku. Bielsko-Biała, Augustana 1999 ZABAWSKI Władysław: Droga do ziemi obiecanej : ruch narodowy na Śląsku Cieszyńskim i udział w nim ewangelików (1848-1920). Cieszyn, Księgarnia „Nowe Kresy” 1934 Z PROBLEMÓW reformacji : praca zbiorowa. 3–4. Red. Manfred Uglorz. Warszawa, Zwiastun 1981–1982 DOKUMENT ELEKTRONICZNY BIBLIA, das ist: die ganze Heil. Schrift Alten und Neuen Testamentes [...] [tł.] M. Luter [1dysk optyczny CD-ROM]. [Poznań], [Digital Center] : BielskoBiała, Książnica Beskidzka [2009?] LONDZIN Józef: Jaki wpływ wywarła reformacja na ukształtowanie się stosunków polskich na Śląsku Cieszyńskim? [1 dysk optyczny CD-ROM]. Poznań, Digital Center [2005?] WAGNER Richard Ernst: Jahres-Bericht 1915 der Evangelischen Pfarrgemeinde A. B. in Bielitz [1 dysk optyczny CD-ROM]. Poznań, Digital Center [2005?] FILMY DZIEŁO łaski: film dokumentalny prezentujący ewangelickie kościoły neogotyckie na Górnym Śląsku [Film]. [1 dysk optyczny DVD]. Katowice, Telewizja Polska 2012 STARE DRUKI BIBLIA, das ist: die ganze Heil. Schrift Alten und Neuen Testamentes [...]. von herrn D. Martin Luther verteutscht ; Nebst der Borrede des feel herrn Gustav Philipp Morls. Nurnberg, in der Johann Andrea Endterischen Handlung 1797 MLYNAROVYCH Elias: Duchownj ziwota studnice plna Bozskeho obscerstwenj wyprysstena, w ragi Pjsma Swateho, otewrena od Ducha Swateho [...] ; Pjsnicnj knizecka [...]. Wydana skrze Eliasse Mlinarowych. Laubne, w Mikulasse Ssilla 1731 ARTYKUŁY Z CZASOPISM: BARTLOVÁ Milena: Czechów symbol okrojony. „Tygodnik Powszechny” 2015, nr 29, s. 34–35 [dot. Jana Husa] CHOJECKA Ewa: Jesteśmy pielgrzymami w drodze. Rozm. przepr. Józef Krzyk. „Gazeta Wyborcza” 2017, nr 88, dod. „Magazyn Katowice”, s. 6–7 DROBIK Andrzej: Do Cieszyna przyjechał właśnie bus reformacji. „Dziennik Zachodni” 2017, nr 32, s. 8 GUZ Tadeusz: Papież jako antychryst według Marcina Lutra. „Nasz Dziennik” 2015, nr 7, dod. „Magazyn”, nr 122, s. M8–M9 HINTZ Marcin: Ni heretyk, ni święty : święto reformacji. Rozm. przepr. Katarzyna Wiśniewska. „Gazeta Wyborcza” 2009, nr 256, s. 27 JAK: Specjalne zawieszki na 500-lecie Reformacji przygotowała parafia w Szczyrku Salmopolu. „Dziennik Zachodni” 2016, nr 249, s. 10 KACHEL Jacek: Jubileusz reformacji. „W Bielsku-Białej” 2016, nr IV, s. 12 [dot. wydania specjalnego] KLM: Pastor wysłał budkę prezydentowi. „Dziennik Zachodni” 2017, nr 84, s. 9 [dot. akcji ks. Jana Byrta, proboszcza parafii ewangelickiej w Szczyrku Salmopolu, „500 budek dla ptaków na 500 lat Reformacji”] KONOPELSKA Wiesława: Twardy luter spod Cieszyna. „Śląsk” 2014, nr 1, s. 25 [dot. ks. Franciszka Michejdy] KRYSIK Jarosław: Ulotki Lutra. „Polityka” 2011, nr 52/53, s. 80–82 KUPISZ Dariusz: O wolność wyznania. „Mówią Wieki” 2008, nr 3, s. 36–40 [dot. Zjazdu radomskiego w 1591 r.] MARK: Rezolucja na rok reformacji. „Głos Ziemi Cieszyńskiej” 2017, nr 3, s. 3 MARITAIN Jacques: Trzej reformatorzy : Luter, Kartezjusz, Rousseau. Wyd. 2 popr., Warszawa 2005. Rec.: MIKOŁEJKO Anna: Zagubieni reformatorzy?. „Nowe Książki” 2005, nr 11. s. 54–55 MELLER Katarzyna: „Noc przeszła, a dzień się przybliżył” : studia o polskim piśmiennictwie reformacyjnym XVI wieku. Poznań 2004. Rec.: SZCZUKOWSKI Ireneusz: Noc przeszła, a dzień się przybliżył. „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 4, s. 182–186 OSZ: Wystawa w Bibliotece Śląskiej. „Dziennik Zachodni” 2017, nr 82, dod. „Będzie się działo”, s. 2 [dot. wystawy „500 lat protestantyzmu na Śląsku. Wierni w drodze, leśni kaznodzieje, dzieci w modlitwie”] PESCH Otto Herman: Zrozumieć Lutra. Poznań 2008. Rec.: UGLORZ Marek Jerzy: Zrozumieć aby powiedzieć. „Przegląd Powszechny” 2008, nr 9, s. 150– 152 PIĄTEK Tomasz: Hus, ważnych spraw stos. „Gazeta Wyborcza” 2015, nr 160, s. 30–31 PTASZYŃSKI Maciej: Luter a media. „Mówią Wieki” 2017, nr 1, s. 8–12 TARGAŃSKI Tomasz: Wszystkie Łaski Jana. „Tygodnik Powszechny” 2017, nr 4, s. 49–51 TAZBIR Janusz: Heretyk w dom. „Polityka” 2002, nr 51/52, s. 114–117 TAZBIR Janusz: Państwo bez stosów. „Mówią Wieki” 2015, nr 9, dod. „Dziedzictwo Dawnej Rzeczypospolitej” nr 1, s. V–VII TAZBIR Janusz: Reformacja, kontrreformacja, tolerancja. Wrocław 1996. Rec.: KRACIK Jan: Reformacja, kontrreformacja, tolerancja. „Znak” 1998, nr 1, s. 132–137 ; TOKARCZYK Andrzej: Reformacja, kontrreformacja, tolerancja. „Nowe Książki” 1997, nr 2, s. 58–59 ; ŻULIŃSKI Leszek: Reformacja, kontrreformacja, tolerancja. „Wiadomości Kulturalne” 1996, nr 42, s. 21 TAZBIR Janusz: Reformacyjna karta naszych dziejów : w pięćsetną rocznicę urodzin Jana Łaskiego. „Tygodnik Powszechny” 1999, nr 48, s. 9 [dostęp na płycie CD] TAZBIR Janusz: Ustawa, która gwarantowała tolerancję. „Mówią Wieki” 2017, nr 1, s. 17–21 [dot. konfederacji warszawskiej] UPAMIĘTNIENIE 500-lecia reformacji. „W Bielsku-Białej” 2017, nr 6, s. 5 [dot. rezolucji w sprawie upamiętnienia 500-lecia Reformacji podjętej przez Radę Miasta Bielsko-Biała w dniu 28 lutego 2017] WAŚKIEWICZ Andrzej: Purytańskie początki kapitalizmu. „Mówią Wieki” 2017, nr 1, s. 13–16 [dot. książki Maxa Webera Etyka protestancka a duch kapitalizmu] WITOS Amelia: Zaczyna się Rok Reformacji. „Tramwaj Cieszyński” 2016/2017, nr 0/1, s. 10 Czasopisma Czytelnia Regionalna: „Bielski Syjon” 2005–2012 „Kalendarz Ewangelicki” 1946–1947, 1950, 1952–1959, 1961, 1965–2006 „Zwiastun Ewangelicki” 2009–2013, 2016