Czy branża ochrony osób i mienia w nowych i kandydujących krajach Unii Europejskiej ma problemy ? Na te i inne podobne pytania starali się odpowiadać pracodawcy sektora ochrony osób i mienia z nowych i kandydujących do Unii Europejskiej państw Europy Środkowej i Wschodniej zgromadzeni w dn. 26 - 27. 02. 2009 r . na konferencji współorganizowanej przez Polski Związek Pracodawców „OCHRONA” oraz Międzyzakładową Organizację Związkową NSZZ „Solidarność” Pracowników Firm Ochrony, Cateringu i Sprzątania. Tematem przewodnim spotkania był dialog społeczny w branży ochrony, który w założeniu organizatorów konferencji ma służyć nawiązywaniu i rozwijaniu systemu wzajemnego wsparcia w nowych i kandydujących krajach Unii Europejskiej. Comiesięczne spotkania na temat dialogu społecznego w branży ochrony, odbywające się w ciągu ostatniego roku na terenie różnych państw, są formą realizacji projektu koordynowanego przez Komisję Europejską. Autorem projektu jest Pan Ingo Pas – przewodniczący organizacji pracodawców w Słowenii . PZP „ OCHRONA” jest partnerem projektu. Za miesiąc w Brukseli ma się odbyć, ma podsumowujące cały cykl, spotkanie partnerów projektu. Efektem realizacji projektu wg jego autorów winno być wypracowanie w ramach Unii Europejskiej dyrektyw określających najwyższe standardy świadczonych usług w branży ochrony. Założenia projektu scharakteryzowałam wcześniej, w zapowiedzi konferencji dostępnej na naszej stronie internetowej. Konferencję prowadził Pan Ingo Pas, obok którego zasiadali Prezes Polskiego Związku Pracodawców „ OCHRONA ” Pani Dorota Godlewska oraz Przewodniczący Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ „ Solidarność” Pracowników firm Ochrony, Cateringu i Sprzątania Pan Krzysztof Zgoda. Po serdecznym powitaniu uczestników konferencji Pan Ingo Pas powiedział, że realizujemy projekt europejski, w który wkładamy dużo pracy ale który odnosi duży sukces. Do realizacji tego projektu zaprosiliśmy Polskę. Witając zebranych Prezes PZP „ OCHRONA ” Dorota Godlewska stwierdziła, że dzisiejsza konferencja poświęcona branży ochrony ma jedynie przybliżyć problemy, które jawią się w branży, a których nie jesteśmy w stanie jednorazowo rozwiązać. Wyraziła przy tym nadzieję, że spotkanie wykaże rangę oraz wypracuje nowe formy dialogu społecznego. Wszystko to ma służyć w konsekwencji podniesieniu standardów świadczonych usług. Jest to istotne, bo zdajemy sobie że branża ochrony jest ważnym ogniwem systemu bezpieczeństwa Państwa. Chronimy ważne obiekty, osiedla, imprezy masowe, na ulicach widoczne są patrole interwencyjne. Powinniśmy położyć nacisk na jakość tych działań, ponieważ w opinii społecznej jesteśmy ciągle postrzegani jako mało szanowana branża. Chcąc poprawić swój wizerunek powinniśmy bardziej niż dotychczas pokazywać naszą rzeczywistą pracę i jej efekty na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa . Honorowymi gośćmi konferencji byli Pan Eduardo Cobas z europejskiej organizacji pracodawców – CoESS- przy Unii Europejskiej oraz Clemens Roode z Fundacji Fridicha Eberta. W konferencji uczestniczyli przedstawiciele pracodawców Bułgarii, Chorwacji, Niemiec, Węgier, Macedonii , Słowenii i Polski. Ze strony polskiej zaproszenie na konferencję otrzymali członkowie Zarządu PZP „OCHRONA”, Przewodniczący Komisji Rewizyjnej, przewodniczący Komisji Etyki. Udział w konferencji wzięli przedstawiciele organizacji związku zawodowego NSZZ „Solidarność”. Gośćmi Konferencji a zarazem prelegentami ze strony polskiej byli : Dyrektor Departamentu Zezwoleń i Koncesji w MSWiA Cezary Gawlas, Zastępca Dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Publicznego w MSWiA Andrzej Przemyski, Naczelnik Wydziału Nadzoru Policji nad SUFO w KG Policji Katarzyna Olejnik oraz radca generalny w Urzędzie Zamówień Publicznych Izabela Rzepkowska. Zarząd PZP „OCHRONA” reprezentował w swoim wystąpieniu Wiesław Bednarz. Konferencję rozpoczęły wystąpienia przedstawicieli Kierownictwa MSWiA oraz KG Policji. Podkreślali oni, że tego rodzaju spotkania są płaszczyzną, dla przedstawicieli administracji państwowej , do wymiany informacji i poglądów, które powstają na styku współpracy z komercyjnymi firmami ochrony. Przedstawiciel ministerstwa stwierdził, że od 20-tu lat jesteśmy świadkami prywatyzacji bezpieczeństwa w Polsce. W tej branży pracuje już 200 tys. pracowników ochrony. Na sektor ochrony można w Polsce spojrzeć z dwu stron; raz jako ważny element systemu bezpieczeństwa a z drugiej jako ważny składnik życia gospodarczego w Państwie. Współpraca resortu spraw wewnętrznych z komercyjną branżą ochrony występuje na obydwu tych poziomach i została oceniona jako satysfakcjonująca. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami przedstawiciele Kierownictwa MSWiA oraz KG Policji scharakteryzowali miejsce i rolę sektora ochrony osób i mienia w Polsce, rozwiązania prawne w zakresie jego funkcjonowania oraz samo funkcjonowanie. Usłyszeliśmy między innymi , że na dzień 01. 01. 2009 r. stan wydanych koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia w Polsce wynosi 4607, z czego ok. 20 % koncesjonowanych przedsiębiorców ma status SUFO. Usłyszeliśmy, że na dzień 01. 01.2009 r. w Polsce 4083 obszarów, obiektów i urządzeń podlega obowiązkowej ochronie. W 2008 roku Policja przeprowadziła 702 kontrole SUFO. Skontrolowano w tym czasie 1566 obiektów z listy wojewody. W tej liczbie 217 obiektów chronionych było przez wewnętrzne służby ochrony, pozostała ilość przez koncesjonowanych przedsiębiorców. W 2008 r. kontrolą SUFO zajmowało się w kraju 81 policjantów. Odnośnie usług detektywistycznych, to aktualna liczba podmiotów wpisanych do rejestru działalności detektywistycznej w Polsce wynosi 294. W rejestrze detektywów, prowadzonym przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zarejestrowane jest aktualnie w Polsce 442 osoby. W zakresie uregulowań prawnych przedstawiciele kierownictwa MSWiA oraz KG Policji poinformowali zebranych, że aktualnie trwają prace nad nowelizacją ustawy o usługach detektywistycznych oraz nad dwoma rozporządzeniami Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji tj. rozporządzeniem w sprawie dokumentacji wymaganej przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia…. oraz rozporządzeniem w sprawie szczegółowych zasad i wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych ….. Dyrektor Departamentu Zezwoleń i Koncesji MSWiA zwrócił uwagę na wagę merytorycznej współpracy naszego środowiska branżowego przy przygotowaniu tych projektów prawnych. W ramach wystąpień przedstawicieli kierownictwa resortu spraw wewnętrznych nie padały przypadki ujawnionych nieprawidłowości w funkcjonowaniu naszej branży. Z przyjemnością zauważyliśmy, że obecny na konferencji Dyrektor Cezary Gawlas uczestniczył w konferencji do końca obrad. Reprezentujący PZP „ CHRONA” członek Zarządu Wiesław Bednarz poruszył kilka problemów z praktycznej działalności sektora usług ochrony osób i mienia w Polsce. Zauważył on, że rok 2008 był rokiem relatywnie dobrym dla branży ochrony w Polsce. Po podniesieniu z dniem 1.01.2008 r. płacy minimalnej w Polsce udało się zwaloryzować, w umowach ze zleceniodawcami, stawki godzinowe za nasze usługi, gdyż faktycznie przez 4 ostatnie lata były one zamrożone. Szacuje się, że na rynku w Polsce działa 200 tysięcy pracowników ochrony, w dużej mierze ludzi z niskimi kwalifikacjami. Istnieje potrzeba, tam gdzie to możliwe, zastępowanie ich technicznymi środkami ochrony. Niemniej trzeba rozwiązanie ochrony optymalizować , poprzez zarówno podnoszenie kwalifikacji pracowników ochrony fizycznej , jak i stosowanie najlepszych, najnowocześniejszych środków ochrony technicznej. Przewodniczący strony związkowej Pan Krzysztof Zgoda zwracał uwagę na ciągle niskie płace w ochronie. W dalszym ciągu oscylują one w granicach 5-6 zł za godzinę a pracownik przy stosowaniu różnych form zatrudnienia musi pracować po ok. 360 godzin w miesiącu. Zamówienia publiczne , które obejmują znaczny procent rynku ochrony nie uwzględniają płacy minimalnej w Polsce. Nagminne stały się zapisy w specyfikacji istotnych warunków zamówienia mówiące o 100-tu procentowym kryterium najniższej ceny przy wyborze wykonawcy usługi. Zgodnie z przewidywaniami kontrowersje powstały przy podjęciu tematu zamówień publicznych. Przedstawicielka Urzędu Zamówień Publicznych skupiła się w swojej wypowiedzi wokół rozwiązań prawnych związanych z omawianym tematem , w tym z orzecznictwem prawnym dotyczącym branży ochrony. Wystąpienie Pani Prelegent szybko przerodziło się w ogólną dyskusję, głównie z przedstawicielami naszego Związku. Zabierający głos opierali się na konkretnych przypadkach przetargów, w których brali udział. Podawano przykłady przeznaczania na ochronę przez instytucje państwowe zaniżonych w stosunku do realnych kosztów, kwot, co jest na tyle niebezpieczne, że usiłuje to w konsekwencji zepchnąć przedsiębiorcę do szarej strefy. Podawano konkretne przypadki, gdzie w ramach przetargu wybrano oferty zawierające rażąco niskie ceny. Podkreślano, że państwo nasze daje przyzwolenie rozumienia pojęcia najkorzystniejszej oferty jako oferty zawierającej najniższą cenę. Mówiono o potrzebie wprowadzenia ceny minimalnej za usługę. O niskiej cenie za usługę ochrony mówili w czasie dyskusji również przedstawiciele innych państw. Przedstawiciel Bułgarii potwierdził, że w jego kraju problemy ceny za usługę są podobne do polskich. Szczególnie istotne wydało się wystąpienie przedstawiciela pracodawców niemieckich. Nie precyzując niemieckich rozwiązań prawnych powiedział on, że w Niemczech w poszczególnych landach udało się ustalić minimalną stawkę godzinową, przy czym w poszczególnych landach jest ona różna. Ze względu na ważkość zagadnienia a jednocześnie zbyt mało precyzyjnych danych, które padły w wystąpieniu, zamierzamy jako Związek nawiązać w tej sprawie kontakty z pracodawcami niemieckimi. Trudnej dyskusji próbowała sprostać Przedstawicielka Urzędu zamówień Publicznych. Podkreślała ona, że szczególnie w dobie kryzysu, cena usługi zawsze budzi kontrowersje między zamawiającym a wykonawcą. Zamawiający zawsze chce uzyskać usługę po najniższej cenie i odwrotnie. Jest jednak granica jaką jest pojęcie „ rażąco niska cena”. Zwróciła ona uwagę, że opinia prawna nt rażąco niskiej ceny jest zamieszczona na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych. Zauważyła jednocześnie, że prawo zamówień publicznych jest pisane dla wszystkich rodzajów działalności gospodarczej w Państwie i stąd nie może uwzględniać specyfiki usług ochrony. Przedstawiciele naszego Związku, w myśl idei, żeby ”nie prać swoich polskich brudów” wobec przedstawicieli innych państw tonowali swoje wystąpienia. Ten fragment konferencji pokazał jednak wagę problemu dla naszych przedsiębiorców. Zgodziliśmy się wszyscy obecni na konieczność prowadzenia dalszych rozmów w tej sprawie z Urzędem Zamówień Publicznych. Pani Prelegent zadeklarowała przekazanie poruszanych w dyskusji problemów swoim przełożonym w Urzędzie oraz pomoc przy zorganizowaniu z nimi spotkania. Drugi dzień konferencji był tzw. dniem związkowym. Zapowiadany był przyjazd przedstawiciela Trójstronnej Komisji ds. Społeczno – Gospodarczych Krzysztofa Męciny, znanego członkom naszego Związku z wystąpienia na ostatnim naszym Walnym Zgromadzeniu w Spale w październiku 2008r. Mówić miał na temat dialogu społecznego w Polsce. Nie mógł przyjechać. Stąd ciężar zagadnienia dialogu społecznego ze strony związkowej dźwigali związkowcy z Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ „ Solidarność” Pracowników firm Ochrony , Cateringu i Sprzątania. Problemy, które pokazali związkowcy w dużej mierze dotyczyły spraw płacowych oraz warunków ich pracy. Związkowcy mówili też o swojej mozolnej pracy związanej z pozyskiwaniem nowych członków. Nie padały przykłady łamania wolności zrzeszania się w związki zawodowe pracowników ochrony. W tej części konferencji aktywnie uczestniczyła Prezes naszego Związku Dorota Godlewska, która podkreślała potrzebę i wagę dialogu społecznego pracodawców z pracownikami ochrony. Pokazywała formy codziennej współpracy pomiędzy obydwiema stronami. Mówiła o roboczych kontaktach pomiędzy reprezentowanymi na konferencji związkami a swoją organizacją. Podkreślała, że współpraca na tym szczeblu układa się dobrze a obydwie strony dokładają należytych starań do realizacji zawartego w styczniu 2008 r. porozumienia. Życzyła dobrej woli przeniesienia tych doświadczeń na grunt poszczególnych organizacji związkowych w zakładach pracy. Miłe było, że podobną ocenę dialogu usłyszeliśmy od kierownictwa związkowego. W końcowej części konferencji wystąpili goście zagraniczni. Wystąpili Pan Eduardo Cobas oraz Clemens Roode . Mówili oni o roli i potrzebie współpracy organizacji pracodawców na szczeblu Unii Europejskiej. Mówili o potrzebie i formach dialogu społecznego ze związkowcami wypracowanymi dotychczas w Europie. Przekonywali stronę polską do formalnego przystąpienia do europejskiej organizacji pracodawców / CoESS /. Jak zwykle w takich sytuacjach problemem okazuje się kwota miesięcznej opłaty za przynależność do organizacji. Konferencję podsumował Pan Ingo Pas dziękując za udział jej uczestnikom. Kolejna konferencja – jak stwierdził potwierdziła rangę tych samych problemów. Istnieje potrzeba stworzenia godziwych warunków pracy i płacy dla pracowników tego sektora usług. Muszą być one co najmniej porównywalne do innych płac na rynku. Kryteria zamówień publicznych powinny uwzględniać specyfikę usług ochrony. Ranga zawodu pracownika ochrony powinna być odpowiednia w stosunku do wagi realizowania zadań na potrzeby bezpieczeństwa w Państwie. Pani Dorota Godlewska oraz Krzysztof Zgoda życzyli wszystkim uczestnikom szczęśliwych powrotów do swoich domów. UWAGA : Uprzejmie dodaję, że na naszej stronie internetowej zamieszczamy również fragment strony internetowej CENTRUM PRASOWEGO zawierający 8-mio minutowe nagranie dźwiękowe z konferencji. Informację z przebiegu konferencji przygotowała : Anna Korus