AMP

Nukleotydy
Rola nukleotydów
►
►
►
►
►
prekursory DNA i RNA
związki pośrednie w biosyntezach np. UDP, CDP
ATP- magazyn energii, GTP – aktywacja przenoszenia
sygnałów przez błonę
składniki koenzymów np. NAD, FAD, CoA
regulatory przemiany materii np. cAMP
Rozpad hydrolityczny DNA
►
►
deoksyrybonukleazy I  oligodeoksyrybonukleotydy
deoksyrybonukleazy II  oligonukleotydy i 3`
nukleotydy
Rozpad hydrolityczny RNA
►
rybonukleazy  oligorybonukleotydy, 2` i
3` nukleotydy cykliczne
Nukleotydazy rozkładają hydrolitycznie nukleotydy
do nukleozydów
Fosforylazy nukleozylowe katalizują fosforolityczne
rozszczepienie nukleozydów na wolne zasady i rybozo1- fosforan (lub deoksyrybozo-1-fosforan)
Fosforybomutaza izomeryzuje rybozo-1-fosforan do
rybozo-5-fosforanu – substratu w syntezie PRPP
Fosfodiesterazy – ze śledziony  3` nukleotydy
- z jadu węży  5` nukleotydy
Rozpad nukleotydów purynowych
►
►
►
►
deaminacja AMP do IMP
hydrolityczne rozszczepienie wiązania glikozydowego i
usunięcie fosforanu
utlenienie hipoksantyny do ksantyny
utlenienie ksantyny do kwasu moczowego
Rozpad nukleotydów pirymidynowych
►
►
►
►
►
deaminacja – cytozyna  uracyl
uwodorowanie
rozszczepienie pierścienia
dekarboksylacja
deaminacja   alanina
metylocytozyna  tymina  dihydrotymina
► rozerwanie pierścienia
► deaminacja
► dekarboksylacja
► kwas bursztynowy  do cyklu Krebsa
►
Synteza nukleotydu purynowego
Część cukrowa pochodzi z PRPP i do tego związku
dobudowywane są kolejne elementy pierścienia  IMP
► Aminacja przy C6  AMP
Utlenienie i aminacja przy C2  GMP
W reakcji „rezerwowej” PRPP zostaje przeniesiony na
odpowiednią wolna purynę
Deoksyrybonukleotydy są syntetyzowane przez redukcję
rybonukleotydów
KONTROLA - inhibicja poprzez sprzężenie zwrotne
(nadmiar AMP i GMP)
- kontrola syntezy PRPP
►
Synteza pierścienia pirymidynowego
►
karbamoilofosforan + asparaginian  pierścień orotanu
Karbamoilofosforan powstaje w cytozolu (do syntezy
mocznika w mitochondriach), przy udziale różnych
syntetaz karbamoilofosforanowych.
Reakcje różnią się donorem azotu – w syntezie
cytozolowej to glutamina a w mitochondrialnej NH4+
Synteza nukleotydu pirymidynowego
Orotan przyłącza PRPP  OMP
OMP jest dekarboksylowany do UMP
Monofosforany  difosforany – kinazy nukleozydomonofosforanowe i ATP
Di- i trifosforany wymagają kinazy nukleozydodifosforanowej
CTP tworzy się poprzez aminację UTP
dTMP powstaje poprzez metylację dUMP