Ola Bętkowska

…oraz wyjaśnienie od
czego pochodzą ich
nazwy
Początki pierwiastków…
• Początków pierwiastków chemicznych
można się doszukać już w starożytności(!).
Grecki mędrzec, Empedokles jako
pierwszy sformuował hipotezę o istnieniu
czterech pierwiastków nazwanych
żywiołami- ziemia, woda, ogień i powietrze.
Jednak Arystoteles- grecki filozof, syn
Platona ogłosił tezę, która przetrwała do
dziś.
Charakteryzacja
pierwiastków
 Arystoteles głosił, że pierwiastki mają
charakterystyczne dla siebie cechy: ogień jest
suchy i ciepły, powietrze- ciepłe i wilgotne,
woda- wilgotna i zimna, a ziemia- zimna i
sucha. Jak zaobserwowaliśmy, pierwsze cechy
poszczególnych żywiołów powtarzają się przy
dalszych. Miało to świadczyć o przechodzeniu
jednych pierwiastków w drugie o podobnych
właściwościach.
Dalszy ciąg koncepcji
• Dopiero w 1661r. angielski uczony- Robert
Boyle przedstawił prawdziwą koncepcję
głosząca, iż : pierwiastek chemiczny to
substancja prosta, której nie można
rozłożyć na prostsze. Ta definicja widnieje
w każdym podręczniku z chemii dla
podstawowego nauczania i każdy młody
chemik kształci się wg tego założenia.
Robert Boyle (1627-1691)
• Chciałabym jeszcze dorzucić, że jako
pierwszy uznał, iż eksperymenty dają
większy skutek niż teoria. Dotychczas
znano 110 pierwiastków.
Kilka słów o układzie okresowym

Ostatecznie w 1869 roku rosyjski chemik
Dymitr Mendelejew a kilka miesięcy później
Juliusz Meyer sformułowali prawo
okresowości zgodnie z którym pierwiastki
chemiczne ułożone w tabeli zgodnie ze
wzrastająca masą atomową wykazują
powtarzające się właściwości z okresem
równym 2, 8 lub 18. Od Dymitrija
Mendelejewa pochodzi inna, równie dobrze
popularna nazwa układu okresowego
znana jako Układ Mendelejewa.
Symbole pierwiastków
Symbole pierwiastków chemicznych
pochodzą od nazw łacińskich( np. AlAluminium). Nazwy pierwiastków
chemicznych najczęściej pochodzą od
znanych uczonych (np. Einstenium, Es- od
Alberta Einsteina) od nazw minerałów i
związków chemicznych (np. Calcium, Ca),
miast np. Berkelium, Bk- od Berkeley),
mitologicznych postaci, np. Promethium,
Pm- od Promoteusza, nazw ciał
niebieskich, helios (Słońce)….
Ciekawostki o pierwiastkach

Srebro ma najlepszą przewodność
elektryczną i cieplną ze wszystkich
pierwiastków.
Gal
• Pierwiastek o nazwie gal (l. atomowa 31)
ma temperaturę topnienia tylko 29,8C. A
więc kawałek tego metalu położony na
rękę stopiłby się. Co ciekawe, temperatura
wrzenia galu wynosi 2300C. Ten szeroki
zakres istnienia fazy ciekłej wykorzystano
do produkcji termometrów mierzących
wysokie temperatury.
Ciekawostki, ciekawostki
► Bizmut
– pierwiastek o liczbie atomowej 83
ma pewną osobliwą, rzadką właściwość.
Podobnie jak woda, zwiększa on swoją
objętość podczas krzepnięcia.
– pierwiastek o liczbie atomowej 50 jest
rekordzistą jeśli chodzi o liczbę trwałych
izotopów. Ma ich aż 10.
Serdecznie dziękuję za obejrzenie!
► Aleksandra
Bętkowska
IA
► Kółko chemiczne