Plan wynikowy geografia klasa I

Nr
lekcji
1
2
Jednostka
tematyczna
Liczba
godzin
Plan wynikowy geografia klasa I
2 godziny tygodniowo
program nauczania DKOS-4015-80/02
Semestr: pierwszy i drugi
Liczba godzin: 2 w tygodniu
Opracował: Adam Brdyś
Zapoznanie z
przedmiotem,
podanie
kryteriów ocen
Geografia jako
nauka
1
Metody badań
geograficznych
1
Wymagania programowa
podstawowe
ponadpodstawowe
Uwagi
Opis wymagań egzaminacyjnych
W: Podział nauk geograficznych
zna podział geografii na dziedziny i
przedmiot ich badań,
W: wie, że najważniejszym źródłem
wiedzy jest obserwacja
Wie, do czego można wykorzystać
zgromadzone przez siebie
obserwacje
Wie, że procesy zachodzące
współcześnie zachodziły w
przeszłości
U: - zaplanować i przeprowadzić
proste obserwacje geograficzne
- opracować i zaprezentować
wyniki obserwacji
- interpretować wyniki obserwacji
przedstawić bezpośrednie i
pośrednie metody zbierania
informacji,
U: oblicza skalę mapy, znając
wymiary na mapie i w
rzeczywistości, konstruuje
podziałkę o określonej skali,
Oblicza wymiary powierzchni na
Zadania na mapach konturowych 17
wykorzystać własna wiedzę
geograficzna oraz źródła
informacji geograficznej do
wykonywania obliczeń:
zna pośrednie i bezpośrednie źródła
informacji geograficznych
3
Mapa głównym
źródłem wiedzy.
1
U: wykonuje pomiar odległości na
mapie, posługuje się podziałką
mapy, przelicza skalę liczbową na
mianowaną,
Oblicza wymiary liniowe na mapie i
w rzeczywistości
4
Metody
prezentacji
wyników badań
1
5
Porównywanie
danych
liczbowych.
1
6
Wykorzystanie
różnych źródeł
wiedzy
geograficznej.
1
7
Źródła wiedzy
geograficznej
1
W: opisuje cechy mapy
Wymienia elementy mapy,
Zna klasyfikację map,
Opisuje zasady generalizacji map
U: odczytuje sygnatury stosowane
na mapach,
Odczytuje informacje geograficzne
zaprezentowane za pomocą różnych
metod
U: wyszukać zestawienia
statystyczne
mapie
Posługuje się podziałką
transwersalną
W: wymienia przykłady zastosowań
map o różnej treści,
U: przedstawia informacje
geograficzne za pomocą różnych
metod
a) matematyczno-geograficznych,
b) astronomiczno-geograficznych,
Znmk 19
wykazać się znajomością metod
prezentacji informacji geograficznej,
np. kartograficznych,
zna metody stosowane do prezentacji cech
ilościowych i jakościowych zjawisk
geograficznych,
potrafi interpretować mapy.
U: wyszukiwać i dobierać dane
liczbowe
-prezentować dane liczbowe
wybranymi metodami graficznymi
- interpretować zestawienia
statystyczne
U: - korzystać z różnych źródeł
informacji geograficznej np.:
fotografii, rysunków, filmów,
czasopism, internetu, GIS-u,
encyklopedii, literatury
popularnonaukowej.
prezentować wyniki analiz
geograficznych różnymi metodami,
np. słownymi, graficznymi,
statystycznymi, matematycznymi,
Powtórzyć tematy 1-6
Znmk 5
wskazać źródła i sposoby
pozyskiwania informacji
bezpośrednich ("z pierwszej ręki")
oraz pośrednich (przetworzonych)
na dany temat,
przedstawić plan działań, służących
pozyskiwaniu informacji
bezpośrednich ("z pierwszej ręki")
oraz pośrednich przetworzonych
Praca klasowa tematy 1-6
1
U: przedstawić w zarysie powstanie U: porównać budowę Ziemi i
i budowę Wszechświata, zna teorie na innych planet grupy ziemskiej i
temat powstania Ziemi (Wielki Wybuch),
planet olbrzymich
Przedstawić
założenia
teorii
heliocentrycznej, porównać teorie
kosmologiczne
Ptolemeusza
i
Kopernika
zna właściwości magnetosfery,
przedstawić w zarysie powstanie i
budowę Wszechświata,
przedstawić i wyjaśnić budowę
Układu Słonecznego,
przedstawić najistotniejsze założenia
teorii heliocentrycznej,
porównać teorie kosmologiczne
Ptolemeusza i Kopernika,
porównać budowę Ziemi i innych
planet grupy ziemskiej oraz planet
olbrzymich.
8
System przyrodniczy Ziemi
Ziemia we
Wszechświecie
9
Ruch obrotowy
Ziemi.
1
W: skutki ruchu obrotowego Ziemi
Dowody ruchu obrotowego Ziemi
Rodzaje czasów
U: określanie długości geograficznej
10
Ruch
obiegowy
Ziemi.
1
W: skutki ruchu obiegowego,
Dowody na ruch obiegowy Ziemi
11
Zróżnicowanie 1
oświetlenia
Ziemi.
U: porównać wysokość Słońca w
momencie górowania w dniach
równonocy i przesileń
W: związek pomiędzy czasem na
Ziemi a kierunkiem ruchu
obrotowego;
potrzebę wprowadzenia stref
czasowych i granicy zmiany daty;
U: obliczanie długości
geograficznej na podstawie różnic
czasu słonecznego
Znmk 20)
scharakteryzować powstanie,
kształt, rozmiary i ruchy Ziemi oraz
ich następstwa bezpośrednie i
pośrednie,
Znmk 21
wykazać się znajomością
astronomicznych podstaw orientacji
na Ziemi i rachuby czasu,
W: strefy oświetlenia Ziemi
U: pozorne drogi Słońca w różnych
strefach oświetlenia
Obliczyć szerokość geograficzną na
podstawie wielkości kąta padania
promieni słonecznych
Znmk 20
przedstawić i wyjaśnić
zróżnicowanie oświetlenia Ziemi
wraz ze zmiana szerokości
geograficznej oraz pory dnia i roku,
wykazać się znajomością
12
13
14
15
16
17
Geosfery
1
zależność między
sferami Ziemi
Minerały i ich
1
właściwości
W: cechy minerałów
Sposób powstawania minerałów
Warunki
1
powstawania skał
magmowych.
Warunki
1
powstawania skał
osadowych i
metamorficznych
Analiza
1
przekroju
geologicznego.
W: klasyfikacja skał
Podział skał magmowych
1
Skały
występujące w
Polsce
U: zna klasyfikację złóż
Formy występowania złóż
W: klasyfikacja skał
Podział skał osadowych i
metamorficznych
W: zasada aktualizmu
geologicznego
U: przedstawić współzależność
między elementami systemu
przyrodniczego Ziemi
U:potrafi dokonać klasyfikacji
minerałów
Potrafi rozpoznać podstawowe
minerały
przyrodniczych i
pozaprzyrodniczych następstw
zróżnicowania oświetlenia Ziemi,
określić współzależności w systemie
przyrodniczym Ziemi,
przedstawić Ziemię jako
przyrodniczy system otwarty,
wykazać się znajomością genezy i
cech pospolitych minerałów i skał
oraz możliwości ich zastosowania,
ze szczególnym uwzględnieniem
skał i minerałów złożowych w
Polsce,
W: warunki powstawania skał
U: rozpoznawanie skał
magmowych
W: warunki powstawania skał
osadowych i metamorficznych:
rozpoznawanie skał
U: odtworzyć wydarzenia
geologiczne na podstawie przekroju
geologicznego;
-odczytać informacje umieszczone
na przekroju geologicznym
W: znaczeni gospodarcze złóż
Rozmieszczenie wychodni skał w
Polsce
Znmk 22, 61
przedstawić i wyjaśnić powstanie
podstawowych struktur
tektonicznych (intruzji, deformacji
ciągłych i nieciągłych),
wykazać się znajomością
ważniejszych wydarzeń
geologicznych w dziejach Ziemi (ich
chronologia, zasięgiem
przestrzennym), ze szczególnym
uwzględnieniem obszaru Polski,
18
Budowa Ziemi.
1
W: wymienia metody badań wnętrza U: oblicza temperaturę w głębi
Ziemi
skorupy ziemskiej
Opisuje budowę wnętrza Ziemi
Zna nazwy płyt litosferycznych
przedstawić i wyjaśnić budowę
wnętrza Ziemi ze szczególnym
uwzględnieniem litosfery,
,
scharakteryzować i wyjaśnić
przebieg oraz skutki zjawisk
i procesów geologicznych
wewnętrznych, wyjaśnić ich
występowanie,
19
Tektonika płyt
litosfery
1
W: wymienić nazwy płyt litosfery
Wskazać na mapie rozmieszczenie
płyt litosfery
Znmk 23
wykazać się znajomością
rozmieszczenia głównych płyt
litosfery oraz cech ich ruchów,
wyjaśnić przyczyny i przedstawić
konsekwencje ruchu płyt litosfery
20
Zjawiska
sejsmiczne
1
W: podaje definicję trzęsienia ziemi U: wskazać rozmieszczenie stref
Typy trzęsień ziemi
sejsmicznych, pansejsmicznych i
asejsmicznych
Określa skutki trzęsień ziemi
Zna sposoby zapobiegania skutkom
trzęsień ziemi
U: wyjaśnić przyczyny ruchu płyt
litosfery
Przedstawić konsekwencje ruchu
płyt litosfery
21
Zjawiska
wulkaniczne i
plutoniczne
1
W: określa różnicę między lawą i
magmą,
Opisuje budowę wulkanu,
Wymienia produkty wybuchu
wulkanu,
Wymienia płyty kontynentalne i
oceaniczne
22
1
W: potrafi wyjaśnić mechanizm
procesów izostatycznych
23
Procesy
lądotwórcze i
izostazja
Podział dziejów
Ziemi.
Ewolucja życia
na Ziemi
1
W: odróżnia wiek względny od
bezwzględnego,
Wymienia w kolejności ery
geologiczne
Objaśnia termin stratygrafia
24
Rozwój świata
organicznego.
1
U: odczytuje z tablicy
stratygraficznej informacje o
rozwoju świata organicznego
25
Budowa
geologicznotektoniczna
świata
1
W: podział kontynentów na
platformy i pasma fałdowe
U: wyjaśnić rozmieszczenie
wulkanów i trzęsień ziemi w
oparciu o teorię płyt litosfery
-wyjaśnić ruchy górotwórcze jako
konsekwencje ruchu płyt;
wskazać na mapie czynne wulkany
i strefy sejsmiczne
wymienia dowody wędrówki
kontynentów
Znmk 23
W: opisuje główne wydarzenia w
rozwoju geologicznym Polski
Europy
Rozpoznaje okres geologiczny na
podstawie jego opisu
Opisuje wybrany profil geologiczny
W: wymienia przykłady
organizmów wskaźnikowych,
żyjących w poszczególnych erach i
okresach geologicznych
Rozpoznaje okres geologiczny na
podstawie skamieniałości
przewodnich
U: umie wskazać tarcze i platformy
prekambryjskie i górotwory
Baseny, grzbiety i rowy oceaniczne
wykazać się znajomością zasad
podziału dziejów Ziemi na ery
i okresy, zasad ustalania wieku
bezwzględnego i względnego skał
oraz wydarzeń geologicznych,
wykazać się znajomością ogólnej
budowy geologicznej kontynentów i
oceanów (głównych jednostek
morfostrukturalnych - platform i
obszarów fałdowań na lądach oraz
basenów, grzbietów i rowów
oceanicznych),
26
27
Jednostki
tektoniczne
Europy.
Budowa
geologiczna
Polski.
1
W: budowa tektoniczna Europy
U: analiza mapy tektonicznej
Europy
Znmk 22
1
W: -główne wydarzenia z
przeszłości geologicznej Polski;
-etapy fałdowania się Karpat;
jednostki tektoniczne Polski
U: odczytać wydarzenia z
przekrojów geologicznych;
-ukazać związek między budową
geologiczną a występowaniem
surowców mineralnych Polski;
analiza mapy tektonicznej Polski
U: wskazuje na mapie zasięgi
zlodowaceń plejstoceńskich w
Polsce i formy polodowcowe,
Wymienia pozostałości
zlodowacenia Tatr i Karkonoszy
Opisuje etapy rozwoju Morza
Bałtyckiego
Znmk 22
przedstawić i wyjaśnić
ukształtowanie powierzchni Polski
oraz jej budowę geologiczna,
28
Plejstoceńskie 1
zlodowacenia
w Polsce.
29
Budowa Ziemi i
procesy
endogeniczne
30,31
2
Pasowe
zróżnicowanie
krajobrazów w
Polsce.
W: zna nazwy zlodowaceń
plejstoceńskich,
Wymienia przykłady niszczącej i
budującej działalności wód
lodowcowych
Wyjaśnia za pomocą rysunku
powstawania kotłów, rynien
podlodowcowych, oczek
wytopiskowych, sandrów i pradolin
Praca klasowa
t.13-29
W: główne typy krajobrazu
naturalnego w Polsce
Główne pasy rzeźby
U: rozpoznawanie typów
krajobrazu w Polsce na podstawie
fotografii
Wskazać na mapie główne
jednostki regionalne Polski
Znmk 63,64
przedstawić i wyjaśnić
zróżnicowanie przebiegu procesów
geologicznych zewnętrznych i ich
efektów rzeźbotwórczych,
z uwzględnieniem przykładów z
Polski,
scharakteryzować środowisko
przyrodnicze Polski i jego
regionalne zróżnicowanie, wskazać
kryteria wydzielania krain
fizycznogeograficznych w Polsce,
32
Rodzaje i skutki
orogenez.
1
W: wymienia wewnętrzne czynniki i
procesy geologiczne,
Odróżnia ruchy lądotwórcze od
górotwórczych,
Odróżnia fałdy od uskoków
Wyjaśnia powstawanie fałdów i
zrębów
W: Wymienia nazwy orogenez
W: wymienia części składowe fałdu
i uskoku,
Opisuje etapy powstawania gór
fałdowych i zrębowych
W: Określa wiek orogenez,
Wskazuje na mapie rozmieszczenie
gór różnych orogenez
33
Wietrzenie i
ruchy
grawitacyjne.
1
W: podział wietrzenia,
Czynniki i procesy rzeźbotwórcze,
U: opisuje proces wietrzenia
fizycznego pod wpływem zamrozu,
nasłonecznienia, opisuje przykłady
wietrzenia chemicznego
34,35
Rzeźbotwórcza 2
działalność rzek.
W: rodzaje ruchów masowych w
obrębie stoków młodych i
dojrzałych
U: wskazuje zależność
intensywności poszczególnych
rodzajów wietrzenia od klimatu
Wymienia przykłady katastrof
spowodowanych ruchami
masowymi
U: wyjaśnia przyczyny
zróżnicowania procesów
rzeźbotwórczych na
poszczególnych odcinkach rzeki
Odróżnia rzeki roztokowe od
meandrujących, opisuje fazy
rozwoju zakola rzecznego,
wyjaśnia za pomocą rysunku
powstawania starorzecza
rozpoznać dolinę na mapie;analizować dolinę rzeczną w
górnym i środkowym odcinku jej
W: wymienia i opisuje sposoby
działania wody płynącej,
Wskazuje na mapie i podaje nazwy
najbardziej znanych wodospadów na
Ziemi,
U: posługuje się terminem baza
erozyjna,
1
W: wymienia skały rozpuszczalne
przez wodę, posługuje się terminem
kras,
Odróżnia formy krasu
powierzchniowego i podziemnego
U: wymienia i rozpoznaje składniki
szaty naciekowej w jaskiniach
36
Zjawiska
krasowe.
37
Rzeźbotwórcz 1 W: wymienia przykłady niszczącej i
budującej działalności lodowców,
a działalność
Posługuje się terminami: żłób,
lodowców i
morena, wysoczyzna, cyrk
lądolodów
lodowcowy,
U: rozpoznaje na ilustracji dolinę
polodowcową,
Odróżnia skutki działalności
lodowców i lądolodów
W: zna rodzaje wybrzeży morskich
zna rodzaje procesów brzegowych
38
Rzeźbotwórcz 1
a działalność
morza.
39
Rzeźbotwórcz 1 W: zna warunki sprzyjające
działalności rzeźbotwórczej wiatru,
a działalność
Wymienia przykłady niszczącej i
wiatru.
biegu na podstawie fotografii,
przekroju i mapy topograficznej;
wyjaśnić warunki powstania delty i
estuarium;
W: wymienia etapy rozwoju krasu
powierzchniowego, wymienia
formy jaskiń pionowych i
poziomych,
Wyjaśnia powstawanie szaty
naciekowej w jaskiniach
U: wskazuje na mapie najbardziej
znane obszary krasowe na świecie i
w Polsce
W: odróżnia rzeźbę staroglacjalną
od młodoglacjalnej
Wymienia pozostałości
zlodowacenia Tatr i Karkonoszy
U: rozpoznaje na mapie formy
polodowcowe
U: rozpoznaje na mapie i fotografii
rodzaj wybrzeża
Wyjaśnia związek między
rodzajem wybrzeża a procesami
morfologicznymi
Wskazuje na mapie różne rodzaje
wybrzeży morskich
U: wskazuje zależność kształtu
wydmy od klimatu
Wymienia zagrożenia dla
budującej działalności wiatru
U: wyjaśnia za pomocą rysunku
rozwój wydmy, wymienia rodzaje
wydm
40
działalności człowieka
spowodowane deflacją,
Wyjaśnia powstawanie lessu,
wskazuje na mapie Polski obszary
występowania wydm i lessu
Opisuje skutki procesu korazji
Procesy
egzogeniczne
Rzeźba
powierzchni
Ziemi
1
Powtórzenie tematy 35-40
1
Praca klasowa
42
Skład i
budowa
atmosfery
1
W: Podział atmosfery
Charakterystyka poszczególnych
stref
43
Obieg ciepła
w atmosferze
1
W: rodzaje promieniowania
docierającego do Ziemi
44,45
Obieg wilgoci 2
w atmosferze.
41
przedstawić i wyjaśnić skład i
budowę atmosfery ziemskiej,
przedstawić ważniejsze etapy
kształtowania się atmosfery,
hydrosfery i biosfery w dziejach
Ziemi,
W: zna sposoby wymiany ciepła w
atmosferze
U: wyjaśnić mechanizm procesów
adiabatycznych
W: obszary o największych i
W: wyjaśnić warunki powstawania Znmk 28
najmniejszych opadach atmosferycznych opadów atmosferycznych
na świecie;
U: określić związek między
rodzaje chmur;
rodzajem chmur a opadami
pojęcie wilgotności względnej i
bezwzględnej
46
Globalna
cyrkulacja
atmosfery.
1
47,48
Przyczyny
2
W: wie, czym uwarunkowana jest
cyrkulacja atmosfery
Potrafi narysować model ogólnej
cyrkulacji atmosfery
W: pojęcie wiatru
Rodzaje wiatrów
W: schemat krążenia powietrza w
troposferze
Rodzaje mas powietrza i frontów
atmosferycznych
U: wyjaśnić wpływ oświetlenia
Ziemi na rozmieszczenie stałych
Znmk 24
Znmk 26
49
warunki powstawania i ruch mas
powstawania i
powietrza w cyklonach tropikalnych
rodzaje
wiatrów
Wiatry
lokalne
1 W: pojęcie klimatu
Czynniki
określić czynniki i procesy
kształtujące
kształtujące klimat
klimat.
Strefy
klimatyczne
świata
51
1 W: charakterystyczne cechy klimatu
Wpływ
Polski;
czynników
kształtujących
klimat w
Polsce.
1 U: interpretować zjawiska
Sposoby
atmosferyczne pod kątem
przewidywani
przewidywania pogody
a pogody.
1 W: zna zmiany w skali lokalnej,
Zmiany w
regionalnej, globalnej
atmosferze
Klimat miasta
wywołane
52
53
1
W: potrafi dokonać podziału na
strefy klimatyczne i klimaty
50
ośrodków ciśnienia;
-przedstawić na rysunku krążenie
powietrza w troposferze;
-określić kierunek przepływu mas
powietrza;
U: dobrać przykłady
potwierdzające wpływ czynników
kształtujących klimat na jego
cechy;
czytać i interpretować mapy
klimatyczne poszczególnych
kontynentów;
U: rozpoznać typ klimatu na
podstawie klimatogramu;
wykazać się znajomością procesów
klimatotwórczych i zależności ich
przebiegu od czynników
geograficznych,
U: analizować mapy synoptyczne i
przewidywać na ich podstawie
pogodę;
Znmk 30
U: umie wyjaśnić przyczyny
powstania efektu cieplarnianego i
dziury ozonowej
przedstawić wzajemne relacje
między elementami środowiska
przyrodniczego a życiem i
działalnością człowieka.
Znmk 32
przedstawić i wyjaśnić
zróżnicowanie klimatyczne Ziemi
oraz wykazać przyrodnicze
konsekwencje zróżnicowania
klimatycznego,
U: wyjaśnić wpływ poszczególnych Znmk 65, 66, 67
mas powietrza na cechy pogody w przedstawić i wyjaśnić cechy
Polsce;
klimatu Polski oraz jego
-wyjaśnić przyczyny
zróżnicowanie regionalne,
przejściowości klimatu Polski;
54
działalnością
człowieka
Geneza i
zasoby
hydrosfery
1
55
Obieg wody w 1
przyrodzie
56
Właściwości
wody
morskiej
1
57
Krążenie
wody w
oceanie
światowym.
1
W: zna podział zasobów wodnych
U: wyjaśnić sposób powstania
hydrosfery
przedstawić i wyjaśnić
rozmieszczenie zasobów wodnych
na Ziemi,
przedstawić ważniejsze etapy
kształtowania się atmosfery,
hydrosfery
W: wymienia czynniki wpływające
U: przedstawić i wyjaśnić
przedstawić i wyjaśnić
na obieg wody w przyrodzie
prawidłowości regionalnego
prawidłowości regionalnego
zróżnicowania bilansu wodnego na zróżnicowania bilansu wodnego na
lądach
ladach,
wyjaśnić zróżnicowanie sieci wodnej
lądów,
wykazać wpływ wód na lądach na
funkcjonowanie innych elementów
środowiska przyrodniczego,
W: potrafi scharakteryzować
U: wyjaśnić zróżnicowanie
wykazać się znajomością
właściwości wody morskiej
chemizmu wód morskich na
właściwości chemicznych i
różnych akwenach
fizycznych wód oceanicznych oraz
ich przestrzennego zróżnicowania,
wyjaśnić przestrzenne
zróżnicowanie zasolenia i
temperatury wód morskich i
oceanicznych,
W: przyczyny powstawania i
W: wyjaśnić rozmieszczenie stref
Znmk 28
mechanizm cyrkulacji
występowania upwelingu;
przedstawić i wyjaśnić ruchy wód
powierzchniowych prądów morskich; U: wskazać na mapie
mórz i oceanów,
-skutki działania El-Ninio;
powierzchniowe prądy morski
wykazać wpływ oceanów na
Narysować schemat krążenia
funkcjonowanie pozostałych
prądów morskich
elementów środowiska
przyrodniczego,
58
59
60
Charakterysty 1 W: dokonuje klasyfikacji wód
podziemnych
ka wód
podziemnych i
źródeł
Zróżnicowani 1 W: wyjaśnia zróżnicowanie sieci
wodnej lądów
e sieci wodnej
Potrafi wskazać na mapie główne
na
rzeki kontynentów
kontynentach
Typy ustrojów 1 W: -pojęcia; ustrój rzeki, przepływ,
rodzaje źródeł zasilania;
rzecznych.
-czynniki kształtujące wielkość
przepływów
W: potrafi scharakteryzować różne
typy genetyczne jezior na
kontynentach i w Polsce
W: cechy sieci rzecznej w Polsce
W: dokonuje charakterystyki
składu chemicznego wód
podziemnych
Znmk33
U: wykazać wpływ wód na lądach
na funkcjonowanie innych
elementów środowiska
przyrodniczego
wykazać się znajomością genezy,
rozmieszczenia, cech wód na ladach:
wód podziemnych, rzek, jezior,
bagien, lodowców,
U: -rozpoznać ustrój rzeki na
podstawie wykresu przepływu;
-sklasyfikować rzeki o okresowych
przepływach do odpowiednich
głównych strojów rzek;
U: wskazać na mapie największe
jeziora na kontynentach i w Polsce
Znmk 33
przedstawić związki między
elementami hydrosfery a warunkami
życia i działalnością człowieka,
U: wskazać na mapie główne rzeki
Polski
Znmk 68 70
scharakteryzować wody podziemne
i powierzchniowe w Polsce
Typy jezior
1
62
Sieć rzeczna
w Polsce
1
63
Charakterysty 1 W: warunki powstawania lodowców
Klasyfikacja lodowców
ka lodowców i
lądolodów
1 W: główne etapy procesu
Proces
glebotwórczego;
glebotwórczy.
W: mechanizm ruchu lodowców
Rodzaje lodu morskiego
U: wykazać związki pomiędzy
czynnikami i rodzajem procesu
glebotwórczego a żyznością gleby;
Rozmieszczenie gleb
przedstawić procesy glebotwórcze i
ich przebieg
w zależności od wpływu czynników
geograficznych,
Zróżnicowani 1 W: zróżnicowanie i gleb na świecie
e
rozmieszczeni
U: dokonać charakterystyki gleb w
różnych strefach klimatycznych
Znmk 38
scharakteryzować genetyczne typy
gleb, wyjaśnić ich powstanie,
61
64
Rodzaje gleb strefowych i
astrefowych
65
Znmk 35, 69
a gleb na
świecie
66
Zróżnicowani 1 W: typy gleb w Polsce
Zasady ochrony gleb
a
rozmieszczeni
a gleb w
Polsce
67
Formacje
roślinne i
królestwa
zwierzęce na
Ziemi
1
W: czynniki wpływające na
rozmieszczenie szaty roślinnej na
Ziemi
Rozmieszczenie krain i królestw
zoogeograficznych
argumenty za i przeciw
zagospodarowaniu Amazonii;
sposoby gospodarowania człowieka
w lesie równikowym;
rolę lasów równikowych w systemie
przyrodniczym Ziemi;
U: wskazać rozmieszczenie
różnych typów gleb w Polsce
Dokonać charakterystyki klas
bonitacyjnych
U: charakterystyka roślinności w
różnych strefach klimatycznych
argumentować za i przeciw
zagospodarowaniu Amazonii;
charakterystyka świata zwierzęcego
scharakteryzować rozmieszczenie
głównych typów genetycznych gleb
na Ziemi,
określić walory użytkowe głównych
typów genetycznych gleb, wskazać
obszary występowania gleb
o największych walorach
użytkowych
Znmk 79
scharakteryzować gleby
występujące w Polsce
pod względem genetycznym i
walorów użytkowych, przedstawić
ich rozmieszczenie,
wykazać się znajomością strefowego
i astrefowego zróżnicowania szaty
roślinnej (cech głównych
zbiorowisk roślinnych),
wyjaśnić strefowe, astrefowe
(piętrowe) zróżnicowanie szaty
roślinnej,
wykazać się znajomością
prawidłowości zróżnicowania świata
zwierzęcego w zależności od
warunków geograficznych,
Rozmieszczen 1 W: zbiorowiska roślinne w Polsce
ie głównych
zbiorowisk
leśnych w
Polsce
U: wskazać główne kompleksy
leśne e Polsce
Charakterysty 1 W: -główne elementy środowiska
przyrodniczego własnego regionu
ka własnego
oraz zróżnicowanie przestrzenne
regionu.
U: wykazać powiązania pomiędzy na podstawie szczegółowych
wybranymi elementami środowiska informacji zapisanych w różnej
przyrodniczego regionu i
postaci:
najbliższej okolicy szkoły
a) sformułować zależność,
b) sformułować prawidłowość,
c) ustalić hierarchię,
U: wykazanie związków między
na podstawie własnej wiedzy i
elementami środowiska na
doświadczenia sformułować
przykładzie Tatr i doliny rzecznej
wnioski dotyczące powiązań
i wzajemnych zależności między
elementami środowiska
przyrodniczego a warunkami
życia oraz formami działalności
człowieka w różnych skalach
przestrzennych i czasowych,
: -wykazać współzależność
przedstawić za pomocy modelu
przyczynowo-skutkową pomiędzy przyczynowo skutkowego
warunkami środowiska a produkcją współzależności w systemie
roślinną i zwierzęcą na określonym człowiek-środowisko przyrodniczeterenie;
gospodarka,
-wyjaśnić lokalizację zakładów
wyjaśnić przyczyny zróżnicowania
przemysłu rolno-spożywczego w
środowiska przyrodniczego Polski.
Polsce;
Funkcjonowan
ie środowiska
przyrodniczeg
o
69
68
wybranych elementów środowiska
regionu;
70
2 W: zróżnicowanie litologiczne Tatr
Związki
Zróżnicowanie warunków
między
meteorologicznych i klimatycznych
elementami
w Tatrach
środowiska na
Zróżnicowanie elementów
przykładzie
środowiska doliny rzecznej
Tatr i doliny
rzecznej
71
1 U: porównać rozmieszczenie upraw
Związki
buraka cukrowego z
między
rozmieszczeniem genetycznych
elementami
typów gleb
środowiska na
przykładzie
Wyż.
Lubelskiej.
Znmk 72
wykazać się znajomością
zróżnicowania szaty roślinnej w
Polsce,
wykazać się znajomością
rozmieszczenia głównych
zbiorowisk leśnych w Polsce,
Rodzaje klęsk 1 W: przyczyny klęsk żywiołowych
żywiołowych
1 W: poglądy na wpływ środowiska na
Wpływ
człowieka i gospodarkę
środowiska na
człowieka i
gospodarkę
U; wskazać strefy występowania
klęsk żywiołowych
Znmk 37
U: wykazać rolę środowiska w
dziejach ludzkości
Znmk 36
ocenić środowisko przyrodnicze pod
katem warunków życia człowieka i
możliwości zagospodarowania,
74
Antropogenic 1 W: wpływ człowieka na środowisko
w różnych okresach historycznych
zne zmiany
środowiska
ocenić kierunek, rozmiary i tempo
zmian środowiska przyrodniczego,
ludności, gospodarki (jej
poszczególnych działów) na
różnych etapach rozwoju
społeczno-gospodarczego
stosując podane lub inne logiczne
kryteria podać argumenty
wskazujące na pozytywne lub
negatywne strony zmian,
przewidzieć tendencje zmian w
środowisku geograficznym,
75,76
Lekcje do
dyspozycji
nauczyciela
Analiza prac długoterminowych
określić wpływ czynników
zewnętrznych i wewnętrznych na
przebieg procesów w obrębie
poszczególnych sfer Ziemi i na
relacje między tymi sferami
72
73
2