Wiedza nt

Wiedza nt. współczesnych konfliktów na świecie (test)
Zaliczenie składa się z testu i eseju (zob. nast. dokument) – termin 28 maja
o 13.20. (do 15.30) dla wszystkich grup. Wyniki będą powieszone do 31
maja. Osoby, które nie zaliczą będą „dopytywane” 12 czerwca o 11.00 na
Majdanku (s. 106). Osoby, które zaliczą przyjdą po wpis 12 czerwca o 13.00
(s. 106).
5.03: Bośnia i Hercegowina (BiH) 1991-2010:
- historyczna i kulturowa granica między katolicyzmem a prawosławiem oraz między Węgrami
(potem Austro-Węgrami) a imperium osmańskim na Bałkanach
- rozpad Jugosławii na siedem państw - Słowenia, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Macedonia,
Serbia, Czarnogóra, Kosowo
- ogłoszenie niepodległości BiH (referendum)
- wojna 1992-1995 – strony (ich liczebność, rozmieszczenie i relacje między nimi)
- sytuacja międzynarodowa – stosunek USA, UE, ONZ, Rosji, państw islamskich do konfliktu
- znaczenie obrony Sarajewa i zbrodni w Srebrenicy
- pokój w Dayton – postanowienia (1995)
- misja pokojowa IFOR/SFOR
- problem osądzenia zbrodniarzy wojennych przez Trybunał w Hadze
- funkcjonowanie BiH pod kontrolą międzynarodową (1995-2010)
12.03: Naddniestrze 1991-2010
- historyczne losy wschodniej części księstwa mołdawskiego (1812-1918 – przynależność do Rosji,
1918-1940 – do Rumunii, 1944-1991 – do ZSRR)
- proklamowanie niepodległości Mołdowy w 1991
- historyczne, etniczno-językowe, gospodarcze i mentalno-kulturowe źródła buntu Naddniestrza
przeciw Mołdawii
- wojna o Naddniestrze w 1992 – powstanie para-państwa
- problemy z tożsamością narodową współczesnych Mołdawian – kontekst rumuński
- Mołdawia a UE po przystąpieniu Rumunii do Unii w 2007
- ostatnie wybory parlamentarne i prezydenckie w Mołdawii (2009)
19.03: Górny Karabach, Abchazja, Osetia Południowa (Kaukaz Południowy) 1988-2010
- powstanie w 1991 r. trzech niepodległych państw na Kaukazie Południowym (Armenia,
Azerbejdżan, Gruzja)
- rosyjskie ambicje dominacji w regionie – kwestia dróg transportu kaspijskiej ropy do Europy na
obszarach poza kontrolą polityczną Rosji
- historyczne stosunki ormiańsko-tureckie
- stosunki etniczne w Górnym Karabachu i sąsiednich terenach pd.-zach. Azerbejdżanu
- konflikt o Górny Karabach 1988-1994 – rola państwa ormiańskiego
- stosunki etniczne w Abchazji i Osetii Południowej
- konflikt tych dwu republik autonomicznych z Gruzją w 1991-1992 r.
- rządy Szewardnadzego i Saakaszwiliego w Gruzji a mniejszości narodowe
- proeuropejska i proamerykańska polityka Saakaszwiliego
- wojna rosyjsko-gruzińska w VIII 2008 r. i proklamowanie niepodległości przez obie republiki
26.03: Sri Lanka 1983-2010
- stosunki etniczne i wyznaniowe na Cejlonie
- panowanie kolonialne Wielkiej Brytanii i jego wpływ na stosunki między Syngalezami a Tamilami
- wojna Tamilskich Tygrysów z rządem lankijskim 1983-2009
- próby mediacji międzynarodowych
- rola Indii w konflikcie
9.04: Timor Wsch., Aceh, Irian Zach. (Indonezja) 1976-2010
- stosunki etniczne i wyznaniowe na Archipelagu Malajskim
- panowanie kolonialne Holandii (Hol. Indie Wsch.)
- powstanie niepodległej Indonezji (1945/1949) – nacjonalizm jawajski
- autorytarne rządy Suharto i ich znaczenie dla problematyki narodowościowej
- demokratyzacja Indonezji (1998-2000)
- konflikt na Timorze Wsch. (1976-2002) – panowanie Portugalczyków i czynniki kształtujące
narodowość timorską
- konflikt w Acehu (1976-2005) – tło historyczne i gospodarcze
- tło początków separatyzmu Irianu Zachodniego
16.04: Kurdystan 1984-2010
- etniczna, wyznaniowa i geograficzna charakterystyka narodu kurdyjskiego
- diaspora Kurdów w Europie Zach.
- powstanie Kurdów tureckich 1984-1999 (PKK)
- stosunek rządu tureckiego do Kurdów – jego zmiany w ostatniej dekadzie (w kontekście
zamiarów europejskich Turcji)
- represje wobec Kurdów irackich pod rządami Saddama Husajna
- Kurdowie iraccy jako sojusznik USA w regionie w dwu wojnach z Irakiem (1991, 2003)
- współczesna (po 2003) autonomia Kurdów w Iraku i ich rola w konsocjacyjnej demokracji
irackiej
- sytuacja Kurdów irańskich
23.04: Zachodni Brzeg Jordanu, Jerozolima, Gaza (Palestyna) 1987-2010
- podział terytorium mandatu Palestyna wg decyzji ONZ z XI 1947 r. i wojna izraelsko-arabska
1948-49 – wydzielenie w/w terytoriów
- zmiana w położeniu tych trzech terytoriów w wyniku wojny sześciodniowej (Terytoria
Okupowane)
- 1987-1991 – I Intifada OWP na Terytoriach Okupowanych
- 1993-1995 – układy z Oslo – ukształtowanie Autonomii Palestyńskiej
- 2000-2003 – II Intifada OWP i Hamasu
- brak postępów procesu pokojowego 2003-2010 – znaczenie interwencji USA w Iraku dla sytuacji
w konflikcie izraelsko-palestyńskim
- polityka dwu kolejnych liderów Autonomii: Jasera Arafata (do 2004) i Mahmuda Abbasa
- rozpad Autonomii na część rządzoną przez OWP i Hamas (2007)
- scena polityczna Izraela w ostatniej dekadzie: Likud, Kadima i Partia Pracy
- rząd Beniamina Netjanahu (od 2009) i nieudane amerykańskie inicjatywy wznowienia procesu
pokojowego
30.04: Sudan, Czad – pocz. l. 80.- 2010
- stosunki etniczne – Arabowie a autochtoniczne ludy Czarnej Afryki w pasie południowej Sahary
- stosunki wyznaniowe – styk islamu oraz chrześcijaństwa oraz kultów animistycznych
- kontekst historyczny – powstanie mahdystów w Sudanie (1885-1898)
- rządy fundamentalistycznego reżimu wojskowego w Sudanie od 1989
- powstanie w południowym Sudanie (1983-2005) – porozumienie pokojowe i jego warunki
(referendum niepodległościowe do 2011)
- ruchy autonomistów w Darfurze w 2003 i wojna miejscowej ludności z oddziałami arabskimi –
kontekst gospodarczo-społeczny konfliktu
- interwencja UA i ONZ w Darfurze
- oskarżenie Omara El Bashira przed MTK w Hadze
- konflikt w Czadzie 2007-2008 jako efekt wojny w Darfurze
- interwencja UE i ONZ w Czadzie (2008-2009)
14.05: Region Wielkich Jezior Afrykańskich 1993-2010
- kraje, na obszarze których toczy się konflikt: Ruanda, Burundi, DRK, Uganda, Tanzania
- stosunki etniczne w regionie (ludy nilotyckie – ludy Bantu)
- panowanie kolonialne – belgijskie, francuskie, brytyjskie w krajach regionu (do 1960/62)
- wybuch konfliktu – rzeź Tutsich w Ruandzie w 1994 r.
- interwencja ONZ/Francji i przejęcie władzy przez Tutsich w Ruandzie
- osądzenie zbrodni ludobójstwa w Ruandzie przez władze miejscowe oraz przez Trybunał ONZ w
Arushy
- dwie wojny na obszarze wschodnich prowincji DRK (wtedy Zair): 1996-1997 i 1998-2003 dwukrotna zmiana na stanowisku prezydenta tego kraju
- kraje „zewnętrzne” zaangażowane pośrednio w drugi z konfliktów w DRK (Zimbabwe, Namibia,
Angola, RPA)
- wybory prezydenckie 2007 r. i schyłek konfliktu wewnątrz DRK w 2009 r.
21.05: Kolumbia 1961-2010
- pochodzenie etniczne ludności kraju: Kreole, Metysi, Indianie
- stosunki społeczne i ustrój polityczny (gł. partie)
- początki partyzantki w 1961 r.
- trzy strony konfliktu: partyzanci (FARC, ELN), siły samoobrony (AUC) i rząd
- przestępczy aspekt konfliktu od lat 90. – narkobiznes
- wpływ USA na przebieg konfliktu w Kolumbii
- wpływ antyamerykańskich sąsiadów Kolumbii na przebieg konfliktu (Wenezuela, Ekwador,
Kuba) w ostatniej dekadzie
- sposoby rozwiązania konfliktu przez prezydentów: A. Pastranę i A. Uribe – wyniki tych prób
- kontakty partyzantów z innymi organizacjami terrorystycznymi świata (IRA).
Temat: „Somalia , Etiopia, Erytrea („Róg Afryki”) – 1991-2010” nie wchodzi w zakres zaliczenia.
Zostanie zaprezentowany przez osoby, które się tego dobrowolnie podjęły na otwartym spotkaniu
dla chętnych w dn. 11 czerwca o godz. 14.00 (s. 106).