Liczby pierwsze i złożone. Konspekt do lekcji matematyki w klasie IV. Imię i nazwisko nauczyciela: Przedmiot: Data: Czas trwania lekcji: Anna Sędłak Matematyka 45 min. 1. Dział programu: Podzielność liczb naturalnych. 2. Temat: Liczby pierwsze i złożone. 3. Zakres umiejętności: pojęcie liczby pierwszej, pojęcie liczby złożonej, liczba 0 i 1, zbiór liczb pierwszych w zakresie 100, sprawne wyznaczanie dzielników liczby, wybieranie z danego zbioru liczb, liczb pierwszych bądź złożonych 4. Cele zajęć: a) wiadomości i ich rozumienie: uczeń zna i rozumie pojęcie dzielnika uczeń zna pojęcie liczby pierwszej uczeń zna pojęcie liczby złożonej uczeń wie, że liczby: 0 i 1 nie należą ani do liczb pierwszych, ani do liczb złożonych b) umiejętności: uczeń potrafi wymienić dzielniki liczby uczeń umie wybrać ze zbioru liczb, liczby pierwsze uczeń umie wybrać ze zbioru liczb, liczby złożone uczeń potrafi określić czy dana liczba jest liczbą pierwszą, czy złożoną uczeń potrafi wyjaśnić dlaczego 0 i 1 nie należą do liczb pierwszych uczeń potrafi wyjaśnić dlaczego 0 i 1 nie należą do liczb złożonych c) postawy: uczeń wie jak zachować się podczas lekcji uczeń potrafi w celu rozwiązania problemu prowadzić dyskusję uczeń potrafi pracować w grupie 5. Strategia nauczania: problemowa 6. Zasady nauczania: wiązania teorii z praktyką. 7. Metody nauczania: problemowa. 1 8. Formy pracy: praca zbiorowa i praca indywidualna. 9. Środki dydaktyczne: - podręcznik ćwiczenia loteria liczbowa krzyżówka 10. Lektura dla nauczyciela: - "Matematyka wokół nas" - zeszyt ćwiczeń dla klasy IV H. Lewicka, E.Rosłon - - "Matematyka wokół nas" - książka dla nauczyciela H. Lewicka, E. Rosłon "Przewodnik po matematyce i zbiór zadań" R. Kalina, T. Szymański 11.Tok zajęć: 1) Powitanie, przedstawienie tematu, przebiegu i celów lekcji. 2) Realizacja pierwszej części lekcji. W pierwszej części lekcji ( około 20 minut) uczniowie przypominają pojęcie dzielnika. Następnie rozwiązują zadanie 1 i odpowiadają na pytania nauczyciela dotyczące zadania. Wnioski wynikające z odpowiedzi pozwalają na wprowadzenia pojęć: liczby pierwszej, liczby złożonej oraz określenie liczb: 0 i 1. -Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie pojęcia dzielnika liczby. -Nauczyciel zapisuje na tablicy Zadanie 1. Wypisz wszystkie dzielniki następujących liczb: { 7, 9, 15, 17, 24, 27, 29, 30, 31 }. Uczniowie wykonują polecenie jednocześnie w zeszycie i na tablicy: D7= { 1, 7 } D9 = {1, 3, 9 } D15= { 1, 3, 5, 15 } D17= { 1, 17 } D24= { 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 24 } D27= { 1, 3, 9, 27 } D29= { 1, 29 } D30= { 1, 2, 3, 5, 6, 10, 15, 30 } D31= { 1, 31 } Nauczyciel zadaje pytania, a uczniowie na nie odpowiadają. Pytanie 1: Czy wszystkie liczby mają taka samą ilość dzielników ? Odp.: Nie. Pytanie 2: Ile dzielników mają liczby: 7, 17, 29, 31 ? 2 Odp.: Dokładnie dwa. Pytanie 3: Co można powiedzieć o dzielnikach tych liczb ? Odp.: Jeden dzielnik to 1, a drugi to dana liczba. -Wprowadzenie pojęcia liczby pierwszej. Pytanie 4 : Czy można w oparciu o nasze przykłady stwierdzić, że każda liczba nieparzysta jest liczbą pierwszą ? Odp.: Nie, np. 9,27 - są nieparzyste, a nie są liczbami pierwszymi. Pytanie 5: Ile dzielników ma liczba 1 ? Odp.: Liczba 1 ma dokładnie jeden dzielnik. Pytanie 6: Czy liczba 1 jest liczbą pierwszą ? Odp.: Nie, bo ma tylko jeden dzielnik. Pytanie 7: Co można powiedzieć o dzielnikach liczby 0 ? Odp.: Liczba 0 ma nieskończenie wiele dzielników, bo dzieli się przez każdą liczbę. Pytanie 8: Czy liczba 0 jest liczbą pierwszą ? Odp.: Nie, bo ma więcej niż dwa dzielniki. Pytanie 9: Co możemy powiedzieć o ilości dzielników pozostałych liczb z naszego zadania ? Odp.: Każda liczba ma więcej niż dwa dzielniki. Pytanie 10: Czy można wypisać wszystkie dzielniki danej liczby ? Odp.: Tak, z wyjątkiem liczby 0. - Wprowadzenie pojęcia liczby złożonej. Pytanie 11: Czy liczby 0 i 1 są liczbami złożonymi ? Odp.: Liczba 1 i 0 nie są liczbami złożonymi, bo 0 ma nieskończoną liczbę dzielników, a 1 tylko jeden dzielnik. 3) Realizacja drugiej części lekcji. W drugiej części lekcji ( około 20 minut ) uczniowie poprzez zabawę w "Loterię liczbową " wyznaczają liczby pierwsze z przedziału od 1 do 100. Następnie samodzielnie rozwiązują zadania z ćwiczeń i podręcznika. Loteria liczbowa. W woreczku znajdują się kartoniki z liczbami od 1 do 100. Każdy uczeń losuje liczby, aż do momentu wylosowania liczby pierwszej. Kartonik z liczbą złożoną oddaje nauczycielowi, a wylosowaną liczbę pierwszą zapisuje na tablicy ( a wszyscy w zeszycie ). Po wylosowaniu liczby pierwszej, woreczek z kartonikami przekazuje sąsiadowi. W ten sposób wybierzemy liczby pierwsze z przedziału od 1 do 100. { 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31,37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89, 91, 97 } 3 Ćwiczenia 2,3/6 - zeszyt ćwiczeń; uczniowie wykonują samodzielnie, a nauczyciel w tym czasie ocenia aktywność uczniów. - Sprawdzenie wykonanych ćwiczeń. - Wspólne rozwiązanie krzyżówki z ćwiczenia 5/6 - zeszyt ćwiczeń. 4) Realizacja trzeciej części lekcji. Podsumowanie lekcji ( 5 minut ). Powtórzenie poznanych pojęć. Podanie pracy domowej. 12.Procedura diagnozująca umiejętności uczniów. Osiągnięte umiejętności - uczeń potrafi wypisać dzielniki liczby -uczeń rozumie pojęcie liczby pierwszej Umiejętności operacyjne - rozwiązanie zad.1 -odpowiedź napytania:2, 3i4 -uczeń potrafi wyjaśnić -odpowiedź na pytania: dlaczego liczba 1 nie jest 5 i 6 liczbą pierwszą -uczeń potrafi wyjaśnić -odpowiedź na pytania: dlaczego liczba 0 nie jest 7 i 8 liczbą pierwszą -uczeń rozumie pojęcie liczby złożonej Pytania kontrolne - ilu uczniów poprawnie wyznaczyło dzielniki liczb -ilu uczniów znało poprawną odpowiedź na te pytania -ilu uczniów znało prawidłową odpowiedź -ilu uczniów znało prawidłowe odpowiedzi -odpowiedź na pytania: 9 i 10 -ilu uczniów znało prawidłową odpowiedź na te pytania -odpowiedź na pytanie 11 -ilu uczniów odpowiedziało prawidłowo -rozwiązanie loterii -ilu uczniów wykonało liczbowej polecenie bezbłędnie -uczeń potrafi wyjaśnić dlaczego liczby 0 i 1 nie są liczbami złożonymi -uczeń potrafi wybrać ze zbioru liczb, liczby pierwsze i złożone -uczeń potrafi zastosować -rozwiązanie zadań z zdobytą wiedzę w zeszytu ćwiczeń rozwiązywaniu zadań praktycznych 4 -ilu uczniów wykonało poprawnie poszczególne zadania