Sylabus – wzór

Przedmiot: Historia starożytna
Kod ECTS: 08.3-xxxx-140
Punkty ECTS: 6
Rodzaj studiów: studia niestacjonarne II stopnia, rok I
Liczba godzin: 10.
Prowadzący: dr hab. prof. UP Marek Wilczyński
Rodzaj zajęć: wykład
Forma zaliczenia: egzamin ustny
Wykaz tematów:
1. Rodzina i płeć w starożytności.
2. Techniczne, gospodarcze i cywilizacyjne osiągnięcia starożytności.
3. Ustroje państw starożytnych, postawy obywatelskie w Grecji i Rzymie.
4. Wojny świata starożytnego.
5. Swoi i obcy – barbarzyńcy a grecko – rzymska ekumene.
Z 2I 05w
1
Lp.
Temat : Rodzina i płeć w starożytności
1
Tematyka zajęć: Pierwotny podział ról w rodzinie. Rodzina i ród w społeczeństwie
prehistorycznym. Rodzina mezopotamska w świetle kodeksów prawnych i literatury.
Rodzina egipska w świetle literatury i sztuki. Rodzina Izraelu w Biblii i tradycji. Rodzina
w starożytnej Grecji i Rzymie – zawieranie małżeństwa, wychowanie dzieci. Starość i
śmierć w kulturze greckiej i rzymskiej
Literatura podstawowa:
Geschichte der Familie. Altertum. (praca zbiorowa), Magnus Verlag., Essen 2005.
Historia życia prywatnego. T1 . Od Cesarstwa Rzymskiego do roku tysięcznego. Red.
Paul Veyne, Ossolineum 2005.
Krzak Z., Od matriarchatu do patriarchatu., Wydawnictwo Trio, Warszawa 2007.
Winniczuk Lidia, Ludzie zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu., Warszawa
2006.
Literatura pomocnicza:
Krzemińska A., Miłość w starożytnym Egipcie, Warszawa 2004
Szarzyńska K. i inni, Miłość i seks w kulturach Wschodu starożytnego, Warszawa 1996
Alföldi A., Historia społeczna starożytnego Rzymu., Poznań 1998
Brown P, Świat późnego antyku. Od Marka Aureliusza do Mahometa, Warszawa 1991
Brown P., Ciało i społeczeństwo. Mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we
wczesnym chrześcijaństwie, Wydawnictwo Homini, Kraków 2006.
Der Mensch der griechischen Antike., red. Jean-Pierre Vernant., Frankfurt/M 1993
Flaceliere R., Życie codzienne w Grecji za czasów Peryklesa, Warszawa 1985
Kulesza R. Sparta w V – IV wieku p.n.e., Warszawa 2003.
Marrou H. I, Historia wychowania w starożytności, Warszawa 1969
Marrou H. I., Zmierzch Rzymu czy późna starożytność? II – IV wiek., Warszawa 1997
Z 2I 05w
2
Lp.
Temat : Techniczne, gospodarcze i cywilizacyjne osiągnięcia starożytności.
2
Tematyka zajęć: Zdobycze cywilizacyjne krajów starożytnego Bliskiego Wschodu.
Osiągnięcia techniki greckiej od okresu kultury egejskiej do czasów hellenistycznych.
Najważniejsze budowle i technika budowlana. Technika wojenna i rozwój żeglarstwa
oraz sztuki szkutniczej. Rzemiosło, ceramika, wyrób odzieży. Rzymskie budowle i
technika budowania łuku. System wodociągowy. Poczta cesarska. Rozbudowa floty i
portów. Agrotechnika. Technika wojenna i produkcja broni. Rozbudowa limesu.
Literatura podstawowa:
Bravo B. Wipszycka E., Historia starożytnych Greków., T 1, 2, 3. Warszawa 1988, 1992,
2009
Grant M., Krótka historia cywilizacji klasycznej, przekł. M. Michowski, A. Mikicka,
Warszawa 1998
Literatura pomocnicza:
Bielicki M., Zapomniany świat Sumerów., PIW, Warszawa 1973
Kuckenburg A., Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma, Warszawa 2006
Lipińska J., Koziński W., Cywilizacja miedzi i kamienia., PWN, Warszawa 1977
Mierzejewski A., Tajemnice glinianych tabliczek, Warszawa 1981
Mierzejewski A., Zapisane na glinie, Warszawa 1979
Parry D., Niezwykła technika starożytności., Wydawnictwo Amber, Warszawa 2006
Saggs H.W.E., Wielkość i upadek Babilonii., PIW, Warszawa 1973
Siliotti A., Egipt, świątynie, ludzie, bogowie, Warszawa 1994
Carcopino J., Życie codzienne w Rzymie w okresie rozkwitu Cesarstwa, Warszawa 1960
Ciechanowicz J., Rzym – ludzie i budowle, warszawa 1987
Etienne R., Życie codzienne w Pompejach, Warszawa 1971
Dąbrowa E, Armia rzymska, Kraków 1991
Duval P. M., Życie codzienne w Galii w okresie pokoju rzymskiego., Warszawa 1967
Grant M., Miasta Wezuwiusza, Warszawa 1986
Jundziłł J., Rzymianie a morze, Bydgoszcz 1991
Kultura materialna starożytnej Grecji., red. Majewski K. T. 1-3, Ossolineum 1975, 1977,
1978
Lévêque P., Świat grecki, przeł. J. Olkiewicz. Warszawa 1973
Ostrowski J. A., Starożytny rzym. Polityka i sztuka, Warszawa – Kraków 1999
Parry D., Niezwykła technika starożytności., Wydawnictwo Amber, Warszawa 2006
Tarn W., Cywilizacja hellenistyczna, Warszawa 1957
Z 2I 05w
3
Lp.
Temat zajęć: Ustroje państw starożytnych, postawy obywatelskie w Grecji i
3.
Rzymie.
Zakres tematyczny:
Administracja królestw Mezopotamii w świetle źródeł pisanych. Najstarsze kodeksy
prawne. Społeczeństwo w świetle skodyfikowanych praw. Organizacja państwa
egipskiego. Rola i kompetencje wezyra i niższych urzędników. System sądowniczy.
Tytulatura wezyrów i życiorys pana Weni jako podstawa obrazu idealnego urzędnika.
Ustrój greckich poleis od okresu archaicznego poprzez rozwój społeczeństwa obywatelskiego do monarchii hellenistycznej. Rozwój ustroju państwa rzymskiego do czasów
królewskich do dominatu. Polis i polites. Uczestnictwo w życiu państwowym
obowiązkiem obywateli greckich poleis. Obywatel republiki rzymskiej. Obywatel
rzymskiej ekumene. Poszerzenie praw obywatelskich po Constitutio Antoniniana. Cesarz
i poddani – filantropia i pistis.
Literatura podstawowa:
Baszkiewicz J. Powszechna historia ustrojów państwowych., (wyd. II), Wydawnictwo
Arche, Gdańsk 2001.
Kamińska K., Historia powszechna ustrojów państwowych., Wydawnictwo TNOIK,
Toruń 2002
Maciejewski T., Historia powszechna ustroju i prawa., H.C. Beck, 2003
Literatura pomocnicza:
Alföldi A., Historia społeczna starożytnego Rzymu., Poznań 1998
Arnaud D., Starożytny Bliski Wschód. Od wprowadzenia pisma do Aleksandra
Wielkiego., Warszawa 1982
Klima J., Prawa Hammurabiego., Warszawa 1957
Kunderewicz C, Najstarsze prawa świata, Łódź 1992
Roux G. Mezopotamia., Warszawa 1973
Saggs H. W, Wielkość i upadek Babilonii, Warszawa 1973
Stępień M, Kodeks Hammurabiego, Warszawa 1996
Davies J. K., Demokracja w Grecji klasycznej., Warszawa 2003
Grecja klasyczna, red. Osborne R., Warszawa 2002
Flacelière R, Życie codzienne w Grecji w okresie Peryklesa, Warszawa 1985
Hammond N. G. L., Dzieje Grecji, Warszawa 1996
Hansen M. H., Demokracja ateńska w czasach Demostenesa., Warszawa 1999
Kulesza R, Ateny Peryklesa, Warszawa 1991
Kulesza R., Sparta w V – IV wieku p.n.e., Warszawa 2003
Lengauer W., Starożytna Grecja okresu archaicznego o klasycznego., Warszawa 1999
Lévêgue P. Świat grecki., Warszawa 1973
Łoposzko T., Zarys społecznych dziejów Cesarstwa Rzymskiego, Lublin 1989
Martin Th. R. Starożytna Grecja, Warszawa 1998
Ostrowski J. A., Starożytny rzym. Polityka i sztuka, Warszawa – Kraków 1999
Z 2I 05w
4
Lp.
Temat zajęć: Wojny świata starożytnego.
4.
Zakres tematyczny: Sztuka wojenna i taktyka ludów starożytnego Wschodu od czasów
sumeryjskich do Imperium Achemenidów. Wojny czasów Homeryckich. Wojskowość
Grecji archaicznej. Rola aristoi i kawalerii w wojskowości okresu archaicznego.
„Rewolucja hoplitów” w aspekcie militarnym. Wojny Grecji klasycznej na lądzie i morzu.
Zmiany w prowadzeniu wojen wprowadzone przez królów macedońskich. Wojskowość
hellenistyczna. Rozwój sztuki oblężniczej – machiny. Rozbudowa floty.
Organizacja armii rzymskiej i zmiany zachodzące w niej wraz z rozwojem imperium.
Podstawowe uzbrojenie, zaopatrzenie, życie obozowe. Droga kariery – struktura
Hierarchii stopni wojskowych. Park machin oblężniczych i miotających. Flota rzymska.
Legiony i auxilia. Stopniowa barbaryzacja armii Rzymskiej. Organizacja i działanie
armii późnego cesarstwa.
Literatura podstawowa:
Dąbrowa E., Armia rzymska, Kraków 1991
Hammond N.G.L. Dzieje Grecji., PIW, Warszawa 1994
Hammond N.G.L., Starożytna Macedonia, PIW, Warszawa 1999
Literatura pomocnicza:
Kulesza R., Maraton, Warszawa 1995
Łoposzko T., Starożytne bitwy morskie, Gdańsk 1992
Mayor A., Grecki ogień, zatrute strzały, bomby skorpionów. Broń chemiczna i
biologiczna w świecie starożytnym., Wydawnictwo Amber, Warszawa 2006.
Nawotka K. , Aleksander Wielki, Wrocław 2004
Pod znakami Aresa i Marsa, red. E. Dąbrowa, Kraków 1995
Tarn W., Cywilizacja hellenistyczna, Warszawa 1957
Żygulski Z. jun., Broń starożytna, KAW, Warszawa 1998
Łoposzko T., Starożytne bitwy morskie, Gdańsk 1992
Pod znakami Aresa i Marsa, red. E. Dąbrowa, Kraków 1995
Szubelak B., Legionista Cezara. Studium uzbrojenia., Częstochowa 1999
Żygulski Z. jun., Broń starożytna, KAW, Warszawa 1998
Z 2I 05w
5
Lp.
Temat zajęć: Swoi i obcy – barbarzyńcy a grecko – rzymska ekumene.
5.
Zakres tematyczny: Pojęcie „barbarzyńca” w okresie Homera i Herodota. Grecy a
barbarzyńcy. Zdobycze cywilizacyjne „barbarzyńskiej” Europy – Celtowie, Germanie.
Grecko – rzymska ekumene i jej kontakty z barbarzyńcami. Obraz barbarzyńcy w
literaturze. Początek Wielkiej Wędrówki Ludów – pojawienie się Hunów nad Morzem
Czarnym. Adrianopol 378 r. Polityka gocka Teodozjusza Wielkiego. Foedera z ludami
germańskimi. Reakcja antygermańska na Wschodzie. Działania Alaryka na Bałkanach i w
Italii. Ataulf i zmiana polityki wobec Rzymu. Państwa barbarzyńskie na terenie
zachodniego cesarstwa. Wizygoci w Galii, Swebowie w Hiszpanii, Wandalowie w
Hiszpanii i w Afryce, Ostrogoci w Italii, Burgundowie i Frankowie w Galii. Germańskie
królestwa na terytorium dawnego imperium zachodniego. Przejmowanie
Dziedzictwa Rzymu. Wzajemne stosunki z Bizancjum.
Literatura podstawowa:
Heather P., Upadek cesarstwa rzymskiego., Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2006
Modzelewski K., Barbarzyńska Europa., Iskry, Warszawa 2004.
Strzelczyk J., Odkrywanie Europy., Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2000
Strzelczyk J., Zapomniane narody Europy., Ossolineum 2006.
Literatura pomocnicza:
Browning R., Cesarstwo bizantyńskie., Warszawa 1997
Browning R., Justynian i Teodora., Warszawa 1987
Brown P, Świat późnego antyku. Od Marka Aureliusza do Mahometa, Warszawa 1991
Kotula T., Barbarzyńcy i dworzanie. Rzym a barbarzyńcy w dworskiej literaturze
późnorzymskiej., Kraków 2004
Mączyńska M., Wędrówki Ludów. Historia niespokojnej epoki IV i V wieku., Warszawa
– Kraków 1996
Strzelczyk J, Goci. rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984
Strzelczyk J., Odkrywanie Europy., Poznań 2000
Strzelczyk J., Wandalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa 1992
Tyszkiewicz L. A., Hunowie w Europie. Ich wpływ na Cesarstwo Wschodnie i Zachodnie
oraz na ludy barbarzyńskie., Wrocław 2004
Wędrówka i etnogeneza w starożytności i w średniowieczu., red. Salamon M., Strzelczyk
J. Historia Iagellonica, Kraków 2010.
Wilczyński M., Germanie w służbie zachodniorzymskiej w V w. n.e. Studium historyczno
–prosopograficzne., Kraków 2001
Wilczyński M., Zagraniczna i wewnętrzna polityka afrykańskiego państwa Wandalów.,
Kraków 1994
Z 2I 05w
6
Lektury do przedmiotu Historia starożytna
Literatura podstawowa:
1. Baszkiewicz J. Powszechna historia ustrojów państwowych., (wyd. II),
Wydawnictwo
2. Arche, Gdańsk 2001.
3. Heather P., Upadek cesarstwa rzymskiego., Dom Wydawniczy Rebis, Poznań
2006
4. Historia życia prywatnego. T1 . Od Cesarstwa Rzymskiego do roku tysięcznego.
Red.
5. Paul Veyne, Ossolineum 2005.
6. Modzelewski K., Barbarzyńska Europa., Iskry, Warszawa 2004.
7. Strzelczyk J., Odkrywanie Europy., Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2000
8. Strzelczyk J., Zapomniane narody Europy., Ossolineum 2006.
9. Winniczuk Lidia, Ludzie zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu.,
Warszawa
10. 2006.
Literatura pomocnicza:
Źródła
1. Ammianus Marcellinus, Dzieje rzymskie
2. Appian z Aleksandrii, Historia rzymska
3. Arrian Flawiusz, Wyprawa Aleksandra Wielkiego
4. Arystoteles, Dzieła
5. Augustyn z Hippony, Wyznania
6. Augustyn, O państwie Bożym
7. Cezar Juliusz, Wojna Afrykańska
8. Cezar Juliusz, Wojna aleksandryjska
9. Cezar Juliusz, O wojnie domowej
10. Cezar Juliusz, Wojna galijska
11. Cyceron, Wybrane listy
12. Cyceron, O republice
13. Euzebiusz z Cezarei, Historia kościelna
14. Flawiusz Józef, Starożytności żydowskie
15. Flawiusz Józef, Wojna żydowska
16. Herodian, Historia Cesarstwa Rzymskiego
17. Hezjod, Narodziny bogów
18. Hezjod, Prace i dnie
19. Hieronim, Listy
20. Jordanes, O pochodzeniu i czynach Gotów
21. Katullus, Poezje
22. Kasjusz Dio, Historia rzymska
23. Ksenofont, Historia grecka
24. Laktancjusz, Pisma wybrane
25. Liwiusz Tytus, Dzieje od założenia miasta Rzymu
26. Lukrecjusz, O naturze wszechrzeczy
27. Marcjalis, Epigramy
28. Nepos Korneliusz, Żywoty wybitnych mężów
29. Oktawian August, Res Gestae Divi Augusti
Z 2I 05w
7
30. Orygenes, Przeciw Celsusowi
31. Owidiusz, Metamorfozy
32. Petroniusz, Satyryki
33. Platon, Dzieła
34. Pliniusz Starszy, Historia naturalna
35. Pliniusz Młodszy, Listy
36. Plutarch z Cheronei, Żywoty równoległe
37. Polibiusz, Dzieje
38. Prokopiusz z Cezarei, Historia sekretna
39. Salustiusz, Sprzysiężenie Katyliny, Wojna z Jugurtą
40. Seneka, Dialogi
41. Sozomenos Hermiasz, Historia Kościoła
42. Swetoniusz, Żywoty Cezarów
43. Tacyt, Dzieła
44. Tertulian, Apologetyk
45. Tukidydes, Wojna peloponeska
46. Wegecjusz, Zarys wojskowości
47. Wellejusz Paterkulus, Historia rzymska
48. Wiktor z Wity, Dzieje prześladowań Kościoła w Afryce przez Wandalów
49. Zosimos, Nowa historia
Starożytny Wschód
1. Andrzejewski T Opowiadania egipskie, Warszawa 1958
2. Andrzejewski T, Dusze boga Re, Warszawa 1967
3. Arnaud D., Starożytny Bliski Wschód. Od wprowadzenia pisma do Aleksandra
Wielkiego., Warszawa 1982
4. Baines J., Málek J., Wielkie kultury Świata: Egipt., Warszawa 1996
5. Bielicki M, Zapomniany świat Sumerów, Warszawa 1973
6. Bieliński P., Starożytny Bliski Wschód. Od początków gospodarki rolniczej do
wprowadzenia pisma., Warszawa 1985
7. Braun J., Sumerian and Tybeto – Burman., Warszawa 2001
8. Brier B., Morderstwo Tutanchamona, Warszawa 2001
9. Bright J., Historia Izraela., Warszawa 1994
10. Boyce M, Zaratusztrianie, Łódź 1988
11. Buber M., Mojżesz, Warszawa 1998
12. Cerny J., Religia starożytnych Egipcjan., Warszawa 1974
13. Contenau G, Życie codzienne w babilonii i Asyrii, Warszawa 1963
14. Crossan J.D., Kto zabił Jezusa. Korzenie antysemityzmu w ewangelicznych relacjach
o śmierci Jezusa, Warszawa 1998
15. Crossan J.D., Historyczny Jezus. Kim był i czego nauczał, Warszawa 1997
16. Daumas F, Od Narmera do Kleopatry, Warszawa 1973
17. Davies W. V., Egipskie hieroglify.,Warszawa 1998
18. Desroches- Noblecourt Ch., Tutanchamon. Życie, śmierć, odrodzenie.. Warszawa
1980
19. Diringer D., Alfabet, czyli klucz do dziejów ludzkości, Warszawa 1972
20. Drioton E., Egipt faraonów., Warszawa 1970
21. Fletcher J., Egipski Król – Słońce. Amenhotep III. Kronika publicznego i prywatnego
życia najświetniejszego władcy Egiptu., Warszawa 2001
22. Friedrich j., Zapomniane pisma i języki., Warszawa 1991
23. Garelli P., Asyriologia, Warszawa 1998
Z 2I 05w
8
24. Grant M., Dzieje dawnego Izraela, Warszawa 1991
25. Grimal N., Dzieje starożytnego Egiptu., Warszawa 2004
26. Gurney O. R., Hetyci, Warszawa 1970
27. Kitchen K. A. Ramzes Wielki i jego czasy., Warszawa 2002
28. Klengel H, Hetyci i ich sąsiedzi, Warszawa 1972
29. Klima J., Prawa Hammurabiego., Warszawa 1957
30. Kramer S. N, Historia zaczyna się w Sumerze, Warszawa 1963
31. Krzemińska A., Miłość w starożytnym Egipcie, Warszawa 2004
32. Kunderewicz C, Najstarsze prawa świata, Łódź 1992
33. Laessoe J., Ludy Asyrii., Warszawa 1972
34. Lipińska J., Koziński W., Cywilizacja miedzi i kamienia., Warszawa 1977
35. Lipińska J. Marciniak M, Mitologia starożytnego Egiptu, Warszawa 1980
36. Łukaszewicz A., Świat papirusów, Warszawa 2001
37. Łyczkowska K, Szarzyńska K, Mitologia Mezopotamii, Warszawa 1981
38. Meuszyński J., Odkrywanie Mezopotamii, Warszawa 1977
39. Michałowski K, Nie tylko piramidy, Warszawa 1974
40. Mierzejewski A., Zapisane na glinie., Warszawa 1979
41. Montet P., Życie codzienne w Egipcie w epoce Ramessydów, Warszawa 1972
42. Moscati S., Kultura starożytnych ludów semickich, Warszawa 1963
43. Moscati S. , Świat Fenicjan, Warszawa 1968
44. Myśliwiec K, Święte znaki Egiptu, Warszawa 1992
45. Myśliwiec K., Pan Obydwu Krajów. Egipt w I tysiącleciu p.n.e., Warszawa 1993
46. Olmstead A. T., Dzieje imperium perskiego, Warszawa 1973
47. Parrot A., Biblia i świat starożytny., Warszawa 1968
48. Pellegrino Ch., Powrót do Sodomy i Gomory. Biblia w świetle archeologii, Warszawa
1998
49. Piwiński R., Mitologia Arabów., Warszawa 1989
50. Popko M, Wierzenia ludów starożytnej Azji Mniejszej, Warszawa 1989
51. Popko M., Mitologia hetyckiej Anatolii, Warszawa 1976
52. Popko M., Magia i wróżbiarstwo u Hetytów., Warszawa 1982
53. Popko M., Huryci., Warszawa 1992
54. Popko M., Ludy i języki starożytnej Anatolii, Warszawa 1999
55. Rachet G. Słownik cywilizacji egipskiej., Katowice 1994 / 1998
56. Roaf M., Wielkie Kultury Świata: Mezopotamia, Warszawa 1998
57. Rogerson J., Wielkie Kultury Świata: Świat Biblii, Warszawa 1996
58. Roux G. Mezopotamia., Warszawa 1973
59. Saggs H. W, Wielkość i upadek Babilonii, Warszawa 1973
60. Schneider T., Leksykon faraonów., Warszawa 2001
61. Siliotti A, Egipt : świątynie, ludzie, bogowie, Warszawa 1994
62. Składanek B, Historia Persji. T 1. Od czasów najdawniejszych do najazdu Arabów,
Warszawa 1999
63. Składankowa M., Mitologia Iranu. Warszawa 1989
64. Stępień M, Kodeks Hammurabiego, Warszawa 1996
65. Sumer : miasta Edenu, red. J. M. Lynch, warszawa 1997
66. Świat Biblii, oprac. C. Masom, P. Alexander, Warszawa 1991
67. Święcicka-Wystrychowska P., Proces Jezusa w świetle prawa rzymskiego, Kraków
2005.
68. Śliwa J., Skarabeusze egipskie., Wrocław 2003
69. Szarzyńska K. i inni, Miłość i seks w kulturach Wschodu starożytnego, Warszawa
1996
Z 2I 05w
9
70. Tyloch W, Dzieje ksiąg Starego Testamentu, Warszawa 1981
71. Tyloch W, Judaizm, Warszawa 1987
72. Vandenberg Ph., Nefretete., Warszawa 1982
73. Walker C. B. F., Pismo klinowe., Warszawa 1998
74. Warzecha J. Dawny Izrael., Warszawa 1995
75. Wielki atlas biblijny, red, J. B. Pritchard, Warszawa 1994
76. Wildung D, Egipt. Od czasów prehistorycznych do rzymskich
Grecja i świat hellenistyczny
1. Barnes J. Arystotels., Warszawa 1996
2. Bernhard M. L., Sztuka grecka archaiczna., Warszawa 1989
3. Bernhard M. L., Sztuka grecka V w. p.n.e.., Warszawa 1991
4. Bernhard M. L., Sztuka grecka IV w. p.n.e., Warszawa 1992
5. Bernhard M. L., Sztuka grecka hellenistyczna., Warszawa 1993
6. Broadman J. Sztuka grecka., Toruń 1999
7. Bravo B. Wipszycka E., Historia starożytnych Greków., T 1, 2 i 3., Warszawa 1988,
1993, 2009.
8. Bieżuńska Małowist I., Małowist M., Niewolnictwo., Warszawa 1988
9. Bieżuńska Małowist I., Kobiety antyku., Warszawa 1993
10. Chodkowski R. R., Teatr grecki., Lublin 2003
11. Ciechanowicz J. Cień Minotaura., Warszawa 1996
12. Człowiek Grecji., red. Vernant., Warszawa 2000
13. Davies J. K., Demokracja w Grecji klasycznej., Warszawa 2003
14. Dąbrowa E., Gaugamela, 331 r. p.n.e., Warszawa 1988
15. Głombiowski K., Na czarnomorskim szlaku starożytnych Greków., Gdańsk 2003
16. Głombiowski K., Ksenofont. Żołnierz i pisarz., Wrocław 1994
17. Gottlieb A., Sokrates., Warszawa
18. Grecja klasyczna, red. Osborne R., Warszawa 2002
19. Flacelière R, Życie codzienne w Grecji w okresie Peryklesa, Warszawa 1985
20. Grant M., Krótka historia cywilizacji klasycznej, Poznań 1998
21. Graves R, Mity greckie, Warszawa 1992
22. Grimal P, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 1987
23. Grimal P., Mitologia grecka, Warszawa 1998
24. Grimal P., Miłość w starożytnym Rzymie, Warszawa 2005
25. Green P. Aleksander Wielki, Warszawa 1978
26. Hammond N. G. L., Dzieje Grecji, Warszawa 1996
27. Hammond N. G. L., Starożytna Macedonia, Warszawa 1999
28. Hammond G. L., Filip Macedońsaki., Poznań 2002
29. Hammond G. L., Geniusz Aleksandra Macedońskiego., Poznań 2000
30. Hansen M. H., Demokracja ateńska w czasach Demostenesa., Warszawa 1999
31. Gajda J. Pitagorejczycy., Warszawa 1996
32. Graves R., Mity greckie., Warszawa 1992
33. Grimal P. Słownik mitologii greckiej i rzymskiej., Ossolineum 1990
34. Guthrie W. K. C. , Filozofowie greccy od Talesa do Arystotelesa, Kraków 1996
35. Kerenyi K., Mitologia Greków., Warszawa 2002
36. Kocur M. Teatr antycznej Grecji., Wrocław 2001
37. Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej., Warszawa 1995
38. Krońska I., Sokrates., Warszawa 1989
39. Kubiak Z,, Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1997
40. Kubiak Z, Literatura Greków i Rzymian, warszawa 1999
Z 2I 05w
10
41. Kulesza R, Ateny Peryklesa, Warszawa 1991
42. Kulesza R, Maraton, Warszawa 1995
43. Kulesza R., Sparta w V – IV wieku p.n.e., Warszawa 2003
44. Kulesza R, Ateny i Sparta 431-404 p.n.e., Warszawa 1997
45. Legowicz J., Historia filozofii starożytnej Grecji i Rzymu., Warszawa 1986
46. Lengauer W., Starożytna Grecja okresu archaicznego o klasycznego., Warszawa 1999
47. Luce J. V., Homer i epoka heroiczna, Warszawa 1987
48. Łanowski J. Święte igrzyska olimpijskie
49. Martin Th. R. Starożytna Grecja, Warszawa 1998
50. Malinowski G., Zwierzęta świata antycznego. Studia nad Geografią Strabona,
Wrocław 2003
51. Olbrycht M.J., Aleksander Wielki i świat irański, Rzeszów 2004
52. Nawotka K., Aleksander Wielki, Wrocław 2004
53. Oświecimski S., Zeus daje tylko znak, Apollo wieszczy osobiście. Starożytne
wróżbiarstwo greckie., Ossolineum, 1989
54. Papuci Władyka E. Sztuka starożytnej Grecji., Warszawa – Kraków 2001
55. Parnicki – Pudełko S., Architektura starożytnej Grecji., Warszawa 1975
56. Pietrzykowski M. Mitologia starożytnej Grecji., Warszawa 1985
57. Press L., Życie codzienne na Krecie w państwie króla Minosa., Warszawa 1972
58. Press L., Kultura wysp cykladzkich w epoce brązu., Warszawa 1986
59. Rachet G., Słownik cywilizacji greckiej., Katowice 1988
60. Reale G. Historia filozofii starożytnej., Lublin 1993 - 2002
61. Reinsberg C., Obyczaje seksualne starożytnych Greków., Gdynia 1998
62. Sinko T., Zarys historii literatury greckiej., Warszawa 1995
63. Stabryła S., Historia literatury starożytnej Grecji i Rzymu., Wrocław 2002
64. Świderkówna A, Hellada królów, Warszawa 1969
65. Świderkówna A, Hellenika. Wizerunek epoki od Aleksandra do Augusta, Warszawa
1996
66. Świderkówna A, Bogowie zeszli z Olimpu. Bóstwo i mit w greckiej literaturze świata
hellenistycznego., Warszawa 1991
67. Toynbee A. J., Antyczna grecka myśl historyczna., Toruń 2000
68. Toynbee A. J., Hellenizm., Toruń 2002
69. Vernant J. P., Źródła myśli greckiej, Gdańsk 1996
70. Weithmann M., Ksantypa i Sokrates. Eros, małżeństwo, seks i płeć w antycznych
Atenach, Warszawa 2005
71. Wipszycka – Bravo E., O starożytności polemicznie., 1994
72. Wolski J., Dzieje i upadek imperium Seleucydów., Kraków 1999
73. Zwolski E., Choreia. Muza i bóstwo w religii greckiej. Warszawa 1978
Rzym
1. Alföldi A., Historia społeczna starożytnego Rzymu., Poznań 1998
2. Biernacka – Lubańska M. Śladami Rzymian po Hiszpanii., Wrocław 1983
3. Birley A.R., Hadrian, Warszawa 2002
4. Brown P, Augustyn z Hippony, Warszawa 1993
5. Brown P, Świat późnego antyku. Od Marka Aureliusza do Mahometa, Warszawa 1991
6. Browning R, Justynian i Teodora, Warszawa 1996
7. Burckardt J., Czasy Konstantyna Wielkiego., Warszawa 1992
8. Cary M, Scullard H.H., Dzieje Rzymu. Od czasów najdawniejszych do Konstantyna,
Warszawa 1992
9. Carry M. Warmington E. H., Starożytni odkrywcy., Warszawa 1963
Z 2I 05w
11
10. Casson L., Podróże w starożytnym Świecie., Ossolineum 1981
11. Charles – Picard G. i C., Życie codzienne w Kartaginie w czasach Hannibala.,
Warszawa 1962
12. Ciechanowicz J., Rzym – ludzie i budowle, warszawa 1987
13. Ciecieląg J, Polityczne dziedzictwo Heroda Wielkiego. Palestyna w epoce rzymsko –
herodiańskiej., Kraków 2002
14. Ciecieląg J. Palestyna w czasach Jezusa. Dzieje polityczne., Kraków 2000
15. Ciecieląg J. Poncjusz Piłat prefekt Judei., Kraków 2003
16. Cornell T. Matthews J. Rzym., Warszawa 1995
17. Człowiek Rzymu, red. A. Giardin, Warszawa 1997
18. Danielou J. Marou H. I., Historia Kościoła. T1., Od początku do roku 600., Warszawa
1984
19. Danow Ch. Trakowie., Warszawa 1987
20. Dąbrowa E, Armia rzymska, Kraków 1991
21. Dobrowolski W., Malarstwo etruskie., Warszawa 1979
22. Dobrowolski W., Mity morskie antyku., Warszawa 1987
23. Duval P. M., Życie codzienne w Galii w okresie pokoju rzymskiego., Warszawa 1967
24. Eliade M. Historia wierzeń i idei religijnych. T 2., Od Gautamy Buddy do
chrześcijaństwa., Warszawa 1994
25. Goldsworthy A., W imię Rzymu. Wodzowie, których zwycięstwa stworzyły rzymskie
imperium, Warszawa 2004
26. Grant M, Gladiatorzy, Warszawa 1987
27. Grant M, Mity rzymskie, Warszawa 1993
28. Grant M, Neron, Warszawa 1980
29. Grimal P, Miłość w Rzymie, Warszawa 1990
30. Hamman A. G., Życie codzienne chrześcijan (95-197), Warszawa 1990
31. Hamman A. G., Zycie codzienne w Afryce Północnej w czasach św. Augustyna.,
Warszawa 1989
32. Heurgon J., Rzym i świat śródziemnomorski do wojen punickich., Warszawa 1973
33. Jaczynowska M, Dzieje Imperium Romanum, Warszawa 1996
34. Jaczynowska M, Religie świata rzymskiego, Warszawa 1990
35. Kamienik R, Studia nad powstaniem Spartakusa, Lublin 1994
36. Keaveney A., Lukullus, Warszawa 1998
37. Kotula T., Barbarzyńcy i dworzanie. Rzym a barbarzyńcy w dworskiej literaturze
późnorzymskiej., Kraków 2004
38. Kotula T., Afryka Północna w starożytności., Wrocław 1972
39. Krawczuk A, Poczet cesarz bizantyjskich, Warszawa 1996
40. Krawczuk A, Poczet cesarzy rzymskich (t 1 i 2), Warszawa 1996
41. Krawczuk A., Kronika starożytnego Rzymu, Warszawa 1994
42. Kumaniecki K., Cyceron i jego współcześni., Warszawa 1959
43. Kumaniecki K., Literatura rzymska. Okres cyceroński., Warszawa 1977
44. Lancel S., Hannibal, Warszawa 2001
45. Łoposzko T, Starożytne bitwy morskie, Gdańsk 1992
46. Maier J., Między Starym a Nowym Testamentem., Kraków 2002
47. Markale J, Wercyngetoryks, Warszawa 1981
48. Marrou H. I., Zmierzch Rzymu czy późna starożytność? II – IV wiek., Warszawa
1997
49. Mączyńska M., Wędrówki Ludów. Historia niespokojnej epoki IV i V wieku.,
Warszawa – Kraków1996
50. Modrzewska-Pianetti I., Zarys archeologii Hiszpanii rzymskiej., Warszawa 2002
Z 2I 05w
12
51. Musiał D., Antyczne korzenie chrześcijaństwa, Warszawa 2001
52. Ostrowski J. A., Starożytny rzym. Polityka i sztuka, Warszawa – Kraków 1999
53. Ostrowski J. A., Słownik artystów starożytności., Katowice 1994
54. Sadurska A., Archeologia starożytnego Rzymu. T 1 i 2., 1975 i 1980
55. Sajkowski R., Divus Augustus Pater. Kult boskiego Augusta za rządów dynastii
julijsko-klaudyjskiej, Olsztyn 2001
56. Sikorski J. Kanny 216 r. p.n.e., Warszawa 1984
57. Simon M, Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa I- IV w,, Warszawa 1996
58. Southern P., Oktawian August, Warszawa 2003
59. Stachura M., Heretycy, schizmatycy i manichejczycy wobec cesarstwa rzymskiego
(lata 324 – 428, wschodnia część Imperium)., Kraków 2000
60. Strzelczyk J, Goci. rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984
61. Strzelczyk J., Odkrywanie Europy., Poznań 2000
62. Strzelczyk J., Wandalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa 1992
63. Szubelak B., Legionista Cezara. Studiu, uzbrojenia., Częstochowa 1999
64. Tyszkiewicz L. A., Hunowie w Europie. Ich wpływ na Cesarstwo Wschodnie i
Zachodnie oraz na ludy barbarzyńskie., Wrocław 2004
65. Vogt J, Upadek Rzymu, Warszawa 1993
66. Walter G, Cezar, Warszawa 1983
67. Warry J, Armie świata starożytnego, Warszawa 1995
68. Wilczyński M., Germanie w służbie zachodniorzymskiej w V w. n.e. Studium
historyczno –prosopograficzne., Kraków 2001
69. Wilczyński M., Zagraniczna i wewnętrzna polityka afrykańskiego państwa
Wandalów., Kraków 1994
70. Winniczuk L. Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu., Warszawa
1983
71. Wipszycka E, Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1993
72. Żygulski Z. jun., Broń starożytna., Warszawa 1998
Z 2I 05w
13