Biogazownie rolnicze – ważny element zrównoważonej produkcji rolniczej Jarosław Wiśniewski Naczelnik Wydziału Energii Odnawialnych i Biopaliw Departament Rynków Rolnych Poznań, 30.01.2014 r. Czym jest zrównoważony rozwój? Troska o środowisko – ochrona naturalnych nieodnawialnych zasobów, zminimalizowanie negatywnego oddziaływania na otoczenie. Równowaga społeczna – tworzenie nowych miejsc pracy i aktywne działania w celu podnoszenia jakości życia. Efektywność ekonomiczna – zysk dla zbiorowości uwzględniający koszty społeczne i środowiskowe. 2 Priorytety rolnicze - Wspólna Polityka Rolna 1. Zwiększenie wydajności rolnictwa przez wspieranie postępu technicznego, racjonalny rozwój produkcji rolnej, jak również optymalne wykorzystanie czynników produkcji, zwłaszcza siły roboczej; 2. Zapewnienie odpowiedniego poziomu życia ludności wiejskiej, zwłaszcza przez podniesienie indywidualnego dochodu osób pracujących w rolnictwie; 3. Stabilizacja rynków; 4. Zagwarantowanie bezpieczeństwa dostaw; 5. Zapewnienie rozsądnych cen w dostawach dla konsumentów. W ZGODZIE Z ZASADAMI OCHRONY ŚRODOWISKA 3 Uwarunkowania produkcji rolniczej Dostępność podstawowych czynników produkcji rolniczej: – powierzchnia użytków rolnych oraz jakość gleb (żyzność) - w 2012 r. ogółem 15,1 mln. ha w około 1,5 mln. gospodarstwach rolnych, – zasoby siły roboczej, – Kapitał. Wymogi wynikające z różnych polityk, w tym UE: – jakość produktów rolnych (handlowa i zdrowotna), – ochrona środowiska (ochrona fauny, flory, gleb, redukcja emisji). Czynniki niezależne od rolnictwa: – warunki pogodowe (temperatura, opady, zjawiska atmosferyczne). 4 Biogazownie rolnicze - zrównoważona produkcja rolnicza W wymiarze ochrona środowiska: – pozyskanie energii ze źródeł odnawialnych, zarówno i cieplnej a także paliwa gazowego o szerokim zastosowaniu, elektrycznej, jak – beztlenowy proces zgazowania biomasy zatrzymuje naturalne procesy jej rozkładu, umożliwia tym samym ograniczyć naturalne emisje gazów cieplarnianych, występujących podczas składowania np. produktów ubocznych z rolnictwa, – nawozowe zastosowanie produktów pofermentacyjnych, pozwala na częściowy powrót materii organicznej do gleby, poprawiając w ten sposób gospodarkę wodną, a także umożliwia zmniejszenie stosowania nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin, – stosowanie do nawożenia przefermentowanych odchodów zwierzęcych zmniejsza ryzyko zanieczyszczenia wód związkami azotu i fosforu. 5 Biogazownie rolnicze - zrównoważona produkcja rolnicza W wymiarze społecznym: – nowe miejsca pracy zarówno na etapie inwestycji, jak i późniejszej eksploatacji, – stabilne dostawy energii, które pobudzają inwestycje również w innych obszarach działalności gospodarczej, – rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich o stosunkowo dużych zasobach siły roboczej, – likwidację zapachów prowadzonej działalności rolniczej. W wymiarze ekonomicznym: – ograniczanie kosztów działalności poprzez wykorzystywanie na cele energetyczne produktów ubocznych, – niższe koszty stosowania nawozów sztucznych i środków ochrony roślin, – możliwość uzyskania przychodów ze sprzedaży nadwyżek energii, – mniejsze straty w przesyle energii. 6 Co decyduje, że biogazownia rolnicza staje się ważnym elementem zrównoważonej produkcji rolniczej Dostosowanie wielkości instalacji do posiadanych zasobów surowca oraz możliwości zagospodarowania produktu pofermentacyjnego. Struktura gospodarstw w Polsce wskazuje, że najwięcej gospodarstw spełnia warunki dla rozwoju mikro i małych instalacji: – do 40kW – 9,5 tys. gospodarstw, – 40 kW – 200 kW – 4 tys. gospodarstw, – pow. 200 kW – 0,7 tys. gospodarstw. Odpowiedni dobór technologii do rodzaju posiadanych substratów. Przestrzeganie dobrych praktyk w zakresie eksploatacji instalacji, w tym dotyczących zagospodarowania produktu pofermentacyjnego. Kwestie finansowe, umożliwiające zrealizowanie takiej inwestycji. 7 Dziękuję za uwagę 8