KARTA PRZEDMIOTU CECHA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE Instytut Nauk o Zdrowiu Jednostka realizująca Pielęgniarstwo Kierunek Praktyczny Profil kształcenia Studia pierwszego stopnia Poziom realizacji przedmiotu Studia stacjonarne Forma kształcenia Licencjat pielęgniarstwa Tytuł zawodowy uzyskiwany przez studenta Nazwa przedmiotu FARMAKOLOGIA NP - F Kod przedmiotu 3 Punkty ECTS Rodzaj przedmiotu Przyporządkowanie do grupy przedmiotów Język wykładowy Okres (rok akademicki /semestr/semestry) Typ zajęć/liczba godzin Terminy i miejsce odbywania zajęć Koordynator Prowadzący Określenie czy przedmiot może być wielokrotnie zaliczany Obowiązkowy Nauki podstawowe Polski OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 60 godz. ROK I SEMESTR I – 60 godz. Forma zajęć Rok/ Liczba semestr godzin 30 Wykłady 15 Ćwiczenia RI/SI 15 Zajęcia bez udziału nauczyciela Forma zajęć Miejsce realizacji Wykłady Wojewódzki Szpital Zespolony w Płocku s. 19 Ćwiczenia Zajęcia bez Według indywidualnej udziału decyzji studenta nauczyciela mgr Agnieszka Bartosińska Forma Nazwisko i imię prowadzącego Wykłady mgr Agnieszka Bartosińska Ćwiczenia Limit miejsc w grupach Dla całego roku 50 indywidualnie Termin realizacji Według planu studiów Indywidualnie Telefon e-mail agnieszkabartosin [email protected] Indywidualnie Zajęcia bez udziału nauczyciela Student ma prawo do dwukrotnego zdawania egzaminu. CELE PRZEDMIOTU Skrócony opis kursu/ Student: Cel ogólny przedmiotu poznanie poszczególnych rodzajów środków leczniczych oraz głównych mechanizmów działania, ich przemiany w ustroju i działania uboczne. Pełny opis kursu/ Cele Student: C1. oceni wpływ leczenia farmakologicznego na fizjologiczne dydaktyczne wynikające z realizacji przedmiotu Wymagania wstępne prac pisemnych i biochemiczne procesy zachodzące w poszczególnych narządach, C2. zróżnicuje poszczególne grupy leków i ich zastosowanie lecznicze. WYMAGANIA WSTĘPNE Podstawy anatomii i fizjologii człowieka. Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się - WIEDZA Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się - UMIEJĘTNOŚCI Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się – KOMPETENCJE SPOŁECZNE Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się - WIEDZA Wykaz uzyskanych EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZEDMIOT Student: W1. charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych, główne mechanizmy działania, przemiany w ustroju i działania uboczne, W2. omawia podstawowe zasady farmakoterapii, W3. charakteryzuje poszczególne grupy leków i ich zastosowanie lecznicze oraz zasady leczenia krwią i środkami krwiozastępczymi. Student: U1. ocenia wpływ leczenia farmakologicznego na fizjologiczne i biochemiczne procesy zachodzące w poszczególnych narządach, U2. różnicuje poszczególne grupy leków i ich zastosowanie lecznicze, U3. zna problematykę leczenia krwią i środkami krwiozastępczymi U4. szacuje niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych grupach oraz w różnych stanach klinicznych. Student: K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu farmakologii dążąc do profesjonalizmu zawodowego, K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje obowiązki zawodowe. EFEKTY KSZTAŁCENIA WYKŁADY Student: W1. definiuje pojęcia z zakresu farmakodynamiki i farmakokinetyki leków, W2. charakteryzuje zasady i sposoby przygotowania leków, krwi i środków krwiozastępczych, W3. wyjaśnia działania leków na poszczególne układy organizmu człowieka, W4. różnicuje chemioterapeutyki pod względem mechanizmu, działania i budowy chemicznej, W5. opisuje mechanizm działania leków przeciwnowotworowych, W6. wyjaśnia mechanizmy działania leków z różnych grup leków wg teorii receptorowej i chemicznego mechanizmu działania leków, W7. różnicuje substancje o działaniu dezynfekcyjnym i antyseptycznym. Student: U1. klasyfikuje leki do poszczególnych grup leków, U2. przestrzega standardów postępowania w zakresie podawania krwi i środków krwiozastępczych, U3. bezpiecznie przechowuje leki, U4. wyłania objawy niepożądanego działania leku, U5. reaguje w sytuacjach niepożądanego działania leków, U6. analizuje działanie leków stosowanych w schorzeniach ze strony poszczególnych układów w organizmie człowieka, U7. dobiera chemiczne środki dezynfekcyjne do celu zastosowania. Wykaz uzyskanych Student: K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności/ efekty uczenia umiejętności dążąc do profesjonalizmu, się – KOMPETENCJE K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje obowiązki zawodowe, SPOLECZNE K3. wykazuje odpowiedzialność indywidualną i zespołową w farmakoterapii. TREŚCI PROGRAMOWE FORMA TEMAT LICZBA SUMA ZAJĘĆ GODZIN GODZI N 1. Podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii 3 WYKŁADY 30 i farmakodynamiki. 2. Losy leku w ustroju- procesy LADME (dostępność 3 biologiczna i farmaceutyczna). 3. Grupy leków i mechanizmy działania leków (teoria 4 receptorowa, mechanizmy działania leków). 4. Pojęcie interakcji w fazie farmaceutycznej oraz 3 interakcji farmakologicznej (synergizm addycyjny, hiperaddycyjny antagonizm). 5. Chemioterapeutyki: podział antybiotyków pod 4 względem mechanizmu działania, budowy chemicznej, leki przeciwwirusowe, leki przeciwgruźlicze, przeciwpierwotniakowe, przeciwgrzybiczne, przeciwrobacze. 6. Pojęcie uzależnienia lekowego. 3 7. Substancje o działaniu dezynfekcyjnym 4 i antyseptycznym. 8. Opioidowe i nieopioidowe leki przeciwbólowe, 3 leki znieczulenia miejscowego i ogólnego 9. Stosowanie leków w okresie ciąży i laktacji. 3 EFEKTY KSZTAŁCENIA ĆWICZENIA Student: Wykaz uzyskanych W1 charakteryzuje podstawowe zagadnienia z zakresu umiejętności/ efekty farmakodynamiki i farmakokinetyki leków; uczenia się – WIEDZA W2 charakteryzuje sposoby przygotowania leków, krwi i środków krwiozastępczych; W3 określa metody wprowadzania leków do organizmu i ich dawkowanie; W4 wyjaśnia reakcje organizmu na działanie leków; W5 określa działanie leków na poszczególne układy w organizmie człowieka; umiejętności/ efekty uczenia się - UMIEJĘTNOŚCI W6 Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się UMIEJĘTNOŚCI Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się – KOMPETENCJE SPOLECZNE FORMA ZAJĘĆ ĆWICZENIA charakteryzuje podział chemioterapeutyków pod względem mechanizmu działania i budowy chemicznej; W7 omawia mechanizmy działania leków – teoria receptorowa, chemiczne mechanizmy działania leków. Student: U1 realizuje umiejętność posługiwania się widzą o krwi i środkach krwiozastępczych w zakresie ich bezpiecznego przechowywania i stosowania w medycynie; U2 wykorzystuje wiedzę teoretyczną do rozpoznawania i reagowanie w sytuacjach niepożądanego działania leków; U3 realizuje umiejętność zastosowania leków w schorzeniach ze strony poszczególnych układów; U4 stosuje chemiczne środki dezynfekcyjne. Student: K1 systematycznie uczęszcza na zajęcia; K2 wykazuje odpowiedzialność moralna za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych. TEMAT LICZBA GODZIN 3 SUMA GODZIN 15 1. Leki przeciwnowotworowe- podział i mechanizm działania. 2. Leki działające na ośrodkowy i obwodowy układ 3 nerwowy z uwzględnieniem mechanizmu receptorowego. 3. Leki działające na układ pokarmowy: leki 3 stosowane w chorobie wrzodowej, preparaty antiacida, leki wpływające na perystaltykę jelit, leki przeciwwymiotne, przeciwzapalne. 4. Leki działające na układ oddechowy- leki 3 wykrztuśne i przeciwkaszlowe, leki stosowane w terapii astmy 5. Leki stosowane w chorobach układu krążenia i leki 3 moczopędne. EFEKTY KSZTAŁCENIA ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA Student: Wykaz uzyskanych W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu - wykorzystując umiejętności/ efekty najnowsze publikacje. uczenia się – WIEDZA Student: Wykaz uzyskanych U1.poszerza wiedzę tematyczną w formie samodzielnej pracy. umiejętności/ efekty uczenia się UMIEJĘTNOŚCI Student: Wykaz uzyskanych K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą, umiejętności/ efekty K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym uczenia się poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności, KOMPETENCJE K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami. SPOŁECZNE FORMA TEMAT LICZBA SUMA ZAJĘĆ GODZIN GODZIN 1. Wymogi czystości mikrobiologicznej stawiane 2 Zajęcia bez 15 personelowi medycznemu w odniesieniu do leków udziału i pomieszczeń. nauczyciela 2. Wyjaławianie – cel, wymogi procesu. Kontrola 2 procesu wyjaławiania. 3 3. Chemiczne środki dezynfekcyjne i antyseptyczne, podział i mechanizm działania. 4. Zasady stosowania środków antyseptycznych 3 i dezynfekcyjnych (pH, rozcieńczenie, temperatura i czas procesu). 5. Witaminy i pierwiastki śladowe 2 6. Doustne środki antykoncepcyjne. 3 Hormonalna terapia zastępcza. NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE Rodzaj narzędzi Wykłady: - wykład informacyjny, dydaktycznych/metoda - wykład problemowy, - dyskusja dydaktyczna, - metoda programowana z użyciem komputera. Ćwiczenia: - metoda programowana z użyciem komputera, - film, - dyskusja dydaktyczna. Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury, - prezentacja multimedialna, - dyskusja dydaktyczna. - komputer, Rodzaj narzędzi - prezentacja multimedialna, dydaktycznych/środki - sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD), dydaktyczne - tablica papierowa fliphart, - mazaki, - grafoskop, - foliogramy, - ryciny, - plansze. SPOSOBY OCENY P- podsumowująca F- formułująca P1 - egzamin po I semestrze Wykłady F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas Ćwiczenia realizacji ćwiczeń. F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach. P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *. *za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności. F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela . Zajęcia bez udziału P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy nauczyciela przez studenta OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 30 • Wykłady 15 • Ćwiczenia 15 • Zajęcia bez udziału nauczyciela 15 • Przygotowanie do zajęć 75 Razem Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3* LITERATURA 1. Kostowski W., Chałubiński M., Farmakologia. PZWL Literatura 2. Kostowski W., Podstawy farmakologii. PZWL podstawowa 3. Gomułka W.S. Cefalosporyny. Farmakodynamika leków stosowanych w zakażeniach i chorobach inwazyjnych. Farmakodynamika, PZWL 2005 4. Janicki S., Fiebig A., Sznitowska M.(red.), Farmacja Stosowana, wyd. IV – poprawione i uzupełnione, PZWL, Warszawa (1996, 2002, 2003), 2006 5. Orzechowska-Juzwenko K. red. , Farmakologia kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006 6. Rajtar-Cynke G. (red.), Farmakologia. Wyd Czelej 1. Chodera A., Węc J.J., Rydel J.1 Farmakologia kliniczna, PZWL Literatura uzupełniająca 2. Janiec W., Kompendium farmakologii, PZWL 3. Kostowski W., Herman Z.S. (red.), Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. PZWL, Warszawa 2006 4. Kostka-Trąbka E., Woroń J., Interakcje leków w praktyce klinicznej, PZWL, Warszawa 2006 5. Zejc A., Gorczyca M., Chemia leków , PZWL, Warszawa Godziny pracy studenta w uczelni przewidziane planem zajęć dla przedmiotu