Sylabus wykładu Aspekty prawne stanów nadzwyczajnych

Wydział Prawa i Administracji
Jednostka organizacyjna US:
Katedra Prawa Konstytucyjnego i Integracji Europejskiej
Kierunek : Administracja
Rodzaj studiów: studia II stopnia
KOD Przedmiotu: B322
Nazwa przedmiotu: Aspekty prawne stanów nadzwyczajnych
Liczba
Punkty
Typ
Język
Rok
Semestr
Rodzaj zajęć:
Tryb studiów
godzin
ECTS:
przedmiotu wykładowy
stacjonarne
3
B
polski
obowiązkowy
niestacjonarne
II
III
wykład
20
Prowadzący przedmiot: dr Przemysław Mijal
Wymagania wstępne: podstawowa wiedza z zakresu zasad ustroju państwa
Cele przedmiotu:
1. Student powinien zdobyć usystematyzowaną wiedzę o przesłankach i trybach wprowadzania oraz znoszenia
poszczególnych stanów nadzwyczajnych.
2. Student powinien zostać zaznajomiony z regulacjami dotyczącymi zakresu ograniczeń wolności i praw
człowieka i obywatela w czasie stanów nadzwyczajnych oraz środków ich ochrony.
3. Student powinien potrafić wskazać adekwatny środek zmierzający do wyrównania start majątkowych,
powstałych w następstwie ograniczenia wolności i praw w czasie stanów nadzwyczajnych.
Metody dydaktyczne: wykład w miarę możliwości z aktywnym udziałem słuchaczy
Treści merytoryczne przedmiotu:
1. Pojęcie i definicja stanu nadzwyczajnego.
2. Zasady ogólne stanów nadzwyczajnych: zasada wyjątkowości, zasada legalności, zasada proporcjonalności,
zasada celowości, zasada ochrony podstaw systemu prawnego, zasada ochrony organów przedstawicielskich.
3. Stan wojny a stan wojenny.
4. Przesłanki decyzji o stanie wojny i o zawarciu pokoju.
5. Tryb podjęcia decyzji o stanie wojny.
6. Przesłanki wprowadzenia stanu wojennego.
7. Tryb wprowadzenia stanu wojennego.
8. Zasięg terytorialny i czas trwania stanu wojennego.
9. Zasady działania organów władzy publicznej podczas stanu wojennego.
10. Kompetencje Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych.
11. Tryb zniesienia stanu wojennego.
12. Rodzaje i zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela podczas stanu wojennego.
13. Rozporządzenia z mocą ustawy jako źródło prawa powszechnie obowiązującego.
14. Formalne przesłanki wydawania rozporządzeń z mocą ustawy.
15. Obowiązywanie rozporządzenia z mocą ustawy i konsekwencje utraty mocy obowiązującej.
16. Kontrola rozporządzeń z mocą ustawy.
17. Przesłanki wprowadzenia stanu wyjątkowego
18. Tryb wprowadzenia stanu wyjątkowego.
19. Zasięg terytorialny i czas trwania stanu wyjątkowego.
20. Zasady działania organów władzy publicznej podczas stanu wyjątkowego.
21. Tryb zniesienia stanu wyjątkowego.
22. Rodzaje i zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela podczas stanu wyjątkowego.
23. Przesłanki wprowadzenia stanu klęski żywiołowej.
24. Tryb wprowadzenia stanu klęski żywiołowej.
25. Zasięg terytorialny i czas trwania stanu klęski żywiołowej.
26. Tryb zniesienia stanu klęski żywiołowej.
27. Rodzaje i zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela podczas stanu klęski żywiołowej.
28. Zasady wyrównywania strat majątkowych, powstałych w następstwie ograniczenia wolności i praw człowieka i
obywatela w czasie stanów nadzwyczajnych.
29. Tryb dochodzenia i realizacji roszczeń odszkodowawczych.
Forma i warunki zaliczenia: egzamin pisemny lub ustny
Literatura podstawowa:
1. M. Brzeziński, Stany nadzwyczajne w polskich konstytucjach, Wyd. Sejmowe, Warszawa 2007;
2. K. Prokop, Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Wyd. Temida2, Białystok 2005;
3. L. Garlicki, Prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Liber Warszawa 2008.
Literatura uzupełniająca:
1. R. Socha, Stany szczególnego zagrożenia państwa w polskim prawodawstwie, Bielsko-Biała 2004;
2. W.J. Wołpiuk, Państwo wobec szczególnych zagrożeń. Komentarz wybranych przepisów Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2002.