Wykład 7. Nowe podejścia podejścia do organizacji

Wykład 7.
Nowe podejścia do organizacji
1
1. Współczesny kontekst działalności
organizacji i zarządzania:
Współcześnie mamy do czynienia ze złożonością
warunków działania organizacji, wynikającą z:
● funkcjonowania różnego typu organizacji, od małych
i rodzinnych, do wielkich korporacji w skali globalnej,
globalnej,
● powstawaniu nowego rodzaju organizacji, a zwłaszzwłaszcza opartych na współpracy z innymi organizacjami,
● rewolucji informatycznej, telekomunikacyjnej i
transportowej,
● rynkowego ujednolicenia wzorców konsumpcji i
technologii,
● ujednolicenia i liberalizacji rynków kapitałowych,
● wpływu organizacji międzynarodowych na liberaliberalizację handlu zagranicznego,
● rozwoju produkcji masowej, w tym poprzez organiorganizacje małe i wzrostu konkurencyjności na rynku.
2
Nowe uwarunkowania wymagają dobrego przygoto
przygoto-wania się do zarządzania organizacją i budowy modelu
jej funkcjonowania, integrującego różne uwarunkouwarunkowania jej działalności (tzw. architekturę organizacji).
Od współczesnego menedżera oczekuje się systesystemowego,, metodycznego podejścia do organizacji i
mowego
zarządzania nią.
Metody zarządzania są narzędziami praktycznej
realizacji funkcji kierowania.
Żadna metoda i technika zarządzania nie oferuje
wszystkiego, zaś ich rozmaitość wynika z wielkiej
różnorodności problemów kierowniczych.
Do natury problemu należy dobrać odpowiednie
narzędzie lub narzędzia w przypadku problemów
wielowymiarowych.
Przyjęte metody i techniki zarządzania mają być
pomocne w zarządzaniu, środkiem, a nie celem.
3
W związku z tym metody te powinny:
● w miarę możliwości upraszczać zadania
kierownicze,
● wykorzystywać wszelkie informacje i zasady, które
umożliwiają realizację postawionych celów,
● umożliwiać pomiar wyników produkcyjnych i ekonoekonomicznych,, społecznych i środowiskowych,
micznych
● umożliwić działanie (bez konsultowania każdej
decyzji z przełożonymi),
● wykorzystywać zasadę samoregulacji.
Takie kierowanie organizacją zapewnia stosowanie:
podejścia systemowego,
partycypacji w zarządzaniu,
tzw. metod „odchudzania organizacji”,
nowych form organizacyjnych, np. „organizacji
wirtualnej”.
4
2. Podejścia do organizacji i zarządzania nimi:
Podejścia do organizacji i zarządzania nimi obejmują:
■ restrukturyzację organizacji,
■ nowe formy organizacji.
Restrukturyzacja organizacji obejmuje doskonalenie
modelu jej funkcjonowania poprzez:
■ zarządzanie procesami i ustalenie, które procesy i
jednostki organizacyjne najlepiej realizują cele
organizacji i zadowolenie interesariuszy
interesariuszy,,
■ racjonalizację i zmniejszenia kosztów działalności
poprzez odchudzanie organizacji ze zbyt kosztowkosztownych procesów oraz skupienie się na kluczowych
umiejętnościach i czynnikach sukcesu.
Podstawowe metody współczesnej restrukturyzacji:
lean management,
outsourcing,,
outsourcing
reengineering..
reengineering
5
Podstawowe nowe formy organizacji:
1. Organizacja sieciowa definiuje się jako zbiór kilku
samodzielnych jednostek (firm) zajmujących się
określoną dziedziną działalności gospodarczej i
powiązanych ze sobą więziami kooperacyjnymi.
Podstawowe formy organizacji sieciowych:
● sieci sfederowane – integracja pozioma organiorganizacji zajmujących się podobną działalnością,
● sieci kontraktowe – integracja pionowa organiorganizacji,, opierająca się na umowach koncesyjnych
zacji
i franchisingowych;
2. Organizacja wirtualna – forma organizacji sieciowej,
zbiór niezależnych podmiotów, które realizują
wspólnie konkretne zadania (projekty, zlecenia itp.).
itp.).
3. Organizacja fraktalna jest samodzielnie działającą
jednostką w organizacji, strukturą współpracy
wydzielonych jednostek organizacyjnych.
4. Organizacja oparta na wiedzy – wspomagająca
uczenie się wszystkich jej członków (indywidualne
6
i zespołowe) i sama się ciągle przekształcająca.
3. Organizacja w przyszłości:
przyszłości:
Obecne trendy złożoności uwarunkowań funkcjonofunkcjonowania organizacji w przyszłości prawdopodobnie
utrzymają się, co będzie się łączyło z:
►efektem połączonego oddziaływania zwiększonej
złożoności i zmienności,
►zwiększeniem siły oddziaływania otoczenia
społecznego i zmian demograficznych,
► erą wiedzy i przedsiębiorczości intelektualnej,
►zwiększeniem znaczenia zespołów jako podstawy
działania „organizacji opartej na wiedzy”,
►zmianą systemów wartości i stylów życia.
Następstwem tych czynników będzie dalsze zagęszzagęszczenie sieci kontaktów, relacji i przepływów, ale
także wzmocnienie siły wzajemnego oddziaływania
organizacji.
7
W związku z tym w organizacjach przyszłości:
kluczowymi czynnikami sukcesu staną się nowanowatorstwo,, elastyczność i szybkość działania oraz
torstwo
gotowość do nieustannego uczenia się,
się,
nasili się konkurowanie o przyszłość, tj. o udział w
otwierających się możliwościach, a nie – w rynku,
wzrośnie zaangażowanie emocjonalne i intelektualintelektualne w działania firm,
nastąpi zmiana tradycyjnych organizacji kapitałokapitałochłonnych w organizacje „informacjochłonne”.
Podstawą organizacji przyszłości może być:
kapitał intelektualny jako najważniejszy składnik
majątku organizacji,
organizacje sieciowe, a zwłaszcza wirtualne,
priorytet umiejętności komunikowania nad kompekompetencjami formalnymi,
budowanie przewagi konkurencyjnej w oparciu o
nowatorstwo i odmienność.
8
Rozwój organizacji (i to niezależnie od wielkości)
będzie możliwy, gdy będą zorganizowane na
zasadach innowacyjności.
Menedżerowie muszą przyswajać sobie nowe wartowartości,, umiejętności i reguły postępowania, zrezygnować
ści
z funkcji dyrektora urzędującego, a przyjąć postawę
dyrektora działającego strategicznie, który świadomie
dokonuje kierunków rozwoju organizacji i steruje
nimi.
W związku z tym organizacje w przyszłości i
zarządzanie nimi wymaga:
► decentralizacji podejmowania decyzji,
► kształtowania kultury organizacyjnej sprzyjającej
zmianom i innowacjom.
9
W funkcjonowaniu przyszłych organizacji należy
szczególnie uwzględnić:
♦ prowadzenie badań organizacji i otoczenia,
♦ współpracy między organizacjami,
♦ integrację i koordynację funkcji badań i rozwoju
funkcją marketingu,
♦ uczenia się organizacji i ludzi, zwłaszcza kadry
zarządzającej.
Uczenie się organizacji zmierza w dwóch kierunkach:
rozwijanie ducha badawczego,
otwieranie się na zmiany, a nawet ich kreowanie w
celu wyprzedzenia zmian w otoczeniu.
10
Studia nad przyszłością organizacji powinny opierać
się na 10 zasadach, a ich uzupełnieniem są badania
rynku oraz oceny ogólnego otoczenia organizacji:
1. Należy patrzeć na bieżącą działalność z perspekperspektywy niepewnej i zróżnicowanej przyszłości;
2. Studia nad przyszłością należy traktować jako
globalną refleksję;
3. Szczególne znaczenie ma rozpoznawanie czynniczynników jakościowych oraz nie kwantyfikowanych;
4. Nie należy przeceniać sprawczej roli zmian
strukturalnych;
5. Zwrócić uwagę na zasoby informacji pochodzących
z kanałów decyzyjnych organizacji i jej otoczenia;
6. Traktować dominujące idee i poglądy z dużą
ostrożnością;
11
studia nad przyszłością organizacji cd.
cd.
7. Sytuacje kryzysowe organizacji są wynikiem niezniezdolności do modyfikacji struktur, zachowań oraz
reguł gry w funkcji zmian w otoczeniu politycznym,
naukowym, technologicznym i gospodarczym;
8. Niezbędna jest ewolucja struktur i zachowań, które
powinny się zmieniać wraz ze zmianą otoczenia;
9. Uruchomienie całości potencjału intelektualnego
powinno mieć formę zespolonej pracy twórczej,
realizowanej przy zastosowaniu organizacji
inteligentnej;
10. Metoda scenariuszy jest narzędziem służącym
badaniu i rozwojowi organizacji.
12
4. Obszary zmian w organizacjach przyszłości:
Różny charakter zmian w organizacjach przyszłości,
przy czym do najistotniejszych należą:
1. Obszar organizacyjny – obejmujący:
odchodzenie od tradycyjnej struktury organizacyjorganizacyjnej do struktury sieciowej, opartej na procesach,
zmienne formy organizacyjne, czasowe,
nowe formy pracy, np. praca na własny rachunek,
telepraca, uwzględniające czas i miejsce pracy,
nowe formy i przekształcenia własnościowe oraz
współpraca organizacji o różnej własności;
13
obszary zmian cd
cd.:
.:
2. Obszar relacji wewnętrznych – będący następstwem
struktury organizacyjnej – obejmujący:
relacje na podstawie czasowych form pracy, z
zatrudnianiem na dłuższy jedynie kadry menemenedżerskiej,,
dżerskiej
adhokrację,, tj. organizacji charakteryzującej się
adhokrację
tymczasowością i zredukowaną do minimum
strukturą formalną, na którą składają się zespoły
powoływane w celu realizacji konkretnego zada
zada-nia lub rozwiązania konkretnego problemu,
heterarchię,, tj. sieć elementów o tej samej pozycji
heterarchię
w strukturze horyzontalnej, sile i władzy, posiaposiadających wspólny cel,
współpracę wewnętrzną i poziomą komunikacja,
w tym o charakterze nieformalnym;
14
obszary zmian cd
cd.:
.:
3. Obszar związków z otoczeniem, idący w kierunku:
współpracy, zaufania w ramach koalicji itp.,
regionalnych sieci stosunków bezpośrednich,
bezpośrednich,
nowe ukształtowanie interesariuszy organizacji;
4. Obszar kulturowy, idący w kierunku:
tworzenia nowej kultury organizacyjnej, opartej
na wiedzy i umiejętnościach,
rozwijania możliwości pracowników,
wysokiej tolerancji niepewności;
5. Obszar strategii organizacji, zawierający:
zawierający:
strategię proaktywną,
proaktywną,
strategię współpracy,
strategię opartą na kapitale intelektualnym,
strategię opartą na informacjach i traktowania
zmienności jako naturalnych warunków
funkcjonowania organizacji.
15
Dziękuję za uwagę...
16