Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU ROLNIK 613003 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ TYP SZKOŁY: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY Warszawa 2012 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Autorzy: mgr inż. Krystyna Jabłonka, mgr inż. Andrzej Kulka, mgr inż. Elżbieta Pankiewicz Recenzenci: mgr inż. Tadeusz Budzisz, mgr inż. Marek Rudziński Lider grupy branżowej: mgr inż. Ewa Marciniak-Kulka Lider zadania „Opracowanie przykładowych zmodernizowanych programów nauczania dla zawodów”: mgr inż. Joanna Ksieniewicz Koordynator merytoryczny projektu: mgr inż. Maria Suliga Menadżer projektów systemowych realizowanych przez KOWEZiU: mgr Agnieszka Pfeiffer Redakcja i skład: zespół Addvalue Dorota Burzec Publikacja powstała w ramach projektu systemowego „Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego” w ramach Działania 3.3. Poprawa jakości kształcenia, Poddziałanie 3.3.3. Modernizacja treści i metod kształcenia, Priorytet III, Program Operacyjny KAPITAŁ LUDZKI. Projekt realizowany przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Publikacja jest dystrybuowana bezpłatnie. © Copyright by Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej Warszawa 2012 Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej 02-637 Warszawa ul. Spartańska 1B www.koweziu.edu.pl Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 2 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` SPIS TREŚCI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. TYP PROGRAMU ............................................................................................................................... Error! Bookmark not defined. RODZAJ PROGRAMU ........................................................................................................................ Error! Bookmark not defined. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: ................................................... Error! Bookmark not defined. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ................................................................................................................... 4 CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO .................................................................................... Error! Bookmark not defined. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU ROLNIK Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO ............... 7 INFORMACJA O ZAWODZIE ROLNIK .................................................................................................. Error! Bookmark not defined. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ROLNIK......................................................... Error! Bookmark not defined. POWIĄZANIA ZAWODU ROLNIK Z INNYMI ZAWODAMI ..................................................................... Error! Bookmark not defined. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ROLNIK .................................................................. Error! Bookmark not defined. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU ROLNIK .................................................................................................................................... 8 PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW .............................................................................................. 11 613003.M1. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy ................................................................................................................... 11 613003.M2. Obsługiwanie środków technicznych stosowanych w rolnictwie .......................................................................................................... 16 613003.M3. Prowadzenie produkcji roślinnej ........................................................................................................................................................... 23 613003.M4. Prowadzenie produkcji zwierzęcej ........................................................................................................................................................ 46 613003.M5. Prowadzenie działalności gospodarczej................................................................................................................................................. 68 613003.M6. Posługiwanie się językiem obcym w rolnictwie ..................................................................................................................................... 80 Nauka jazdy pojazdami w zakresie kategorii T ........................................................................................................................................................... 86 ZAŁĄCZNIKI ................................................................................................................................................................................ 87 Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH ................................................................................................................................................................................................................ 87 Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK ............................................................................................................. 91 Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK ..................................................................................................... 101 Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 3 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 1. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Program nauczania dla zawodu rolnik opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: ustawa z dnia 8 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) ze szczególnym uwzględnieniem ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r, Nr 205, poz. 1206), rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 7), rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z 2012 r., poz. 184), rozporządzenie z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 204), rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2012 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626), rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. 2012 r., poz. 752), rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.), rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487), rozporządzenie MEN z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.), ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami z późn. zm., rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez kierujących pojazdami, instruktorów i egzaminatorów z dnia 27 października 2005 r. 2. OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczospołecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 4 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie powyższych celów ogólnych kształcenia zawodowego. 3. INFORMACJA O ZAWODZIE ROLNIK Zawód rolnik ulokowany jest w branży rolniczo-leśnej z ochroną środowiska. Wyodrębniono w nim jedną kwalifikację, w której opisano efekty kształcenia w trzech jednostkach. Kształcenie w zawodzie rolnik przygotowuje osobę uczącą się do wykonywania prac w produkcji roślinnej, zwierzęcej i obsługiwania środków technicznych stosowanych w rolnictwie. Złożoność wykonywania zadań w tym zawodzie wynika z jego interdyscyplinarności i różnorodności stosowanych technologii produkcji. Wykonywanie prac związanych z produkcją roślinną uzależnione jest od cyklu przyrodniczego i może być realizowane tylko w okresie wegetacyjnym roślin uprawnych. Wykonywanie prac w produkcji zwierzęcej wymaga systematyczności i ciągłości – również w czasie dni wolnych od pracy, takich jak soboty i niedziele oraz święta. Jakość wykonywanych prac ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo, zdrowie i życie człowieka oraz stan środowiska naturalnego, stąd oprócz umiejętności technologicznych istotne znaczenie ma postawa osób wykonujących prace w tym zawodzie. Wykonywanie zadań zawodowych sprzyja obserwacji środowiska naturalnego, kształtowaniu umiejętności badawczych i życiu w harmonii z przyrodą. Nowe technologie produkcji motywują do stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych i środków technicznych zapewniających wysokie wskaźniki wydajności pracy i niski poziom szkodliwości dla środowiska naturalnego. 4. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ROLNIK Zgodnie z danymi GUS, w Polsce na koniec 2011 roku było niespełna 2,3 mln gospodarstw rolnych, co roku ta liczba zmniejsza się, natomiast zwiększa się średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego i na koniec 2011 roku wynosiła 10,36 ha. Osoby posiadające wykształcenie w zawodzie rolnik z zasady pracują we własnych lub rodzinnych gospodarstwach rolnych. Mogą jednak wykonywać pracę najemną w gospodarstwach i przedsiębiorstwach rolnych. Największe zapotrzebowanie na pracowników w tych gospodarstwach występuje sezonowo wiosną latem i jesienią. Przez Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 5 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` cały rok na zatrudnienie mogą liczyć pracownicy w produkcji zwierzęcej. Odsetek gospodarstw korzystających z pracy najemnej się zwiększa i stąd w niewielkim stopniu, ale wzrasta, zapotrzebowanie na pracowników wykształconych w zawodzie rolnik. Odpowiednio wykształceni rolnicy będą więc zastępować pracowników niewykwalifikowanych, co jest bardzo ważne ze społecznego punktu widzenia. Praca odbywa się w środowisku naturalnym i ważne jest jak człowiek ją wykonujący rozumie jej znaczenie i własny wpływ na jakość życia drugiego człowieka oraz stan tego środowiska. 5. POWIĄZANIA ZAWODU ROLNIK Z INNYMI ZAWODAMI Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiając uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Poniższa tabela wskazuje powiązania zawodu rolnik z zawodami z obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska. Kwalifikacja R.3 jest wspólną dla zawodów rolnik, technik rolnik i technik agrobiznesu. W zawodach rolnik i technik rolnik wspólne są PKZ(R.c) i PKZ(R.d). PKZ(R.d) występuje również w zawodzie technik agrobiznesu. Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne PKZ(R.c) PKZ(R.d) PKZ(R.d) OMZ PKZ(R.c) PKZ(R.d) PKZ(R.f) OMZ PKZ(R.d) PKZ(R.f) R.3. Prowadzenie produkcji rolniczej 613003 314207 331402 Rolnik Technik rolnik Technik agrobiznesu R.16. Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej 314207 Technik rolnik R.6. Organizacja i prowadzenie przedsiębiorstwa w agrobiznesie 331402 Technik agrobiznesu Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie rolnik po potwierdzeniu kwalifikacji R.3. Prowadzenie produkcji rolniczej może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik rolnik po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji R.16. Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej lub w zawodzie technik agrobiznesu po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji R.6. Organizacja i prowadzenie przedsiębiorstwa w agrobiznesie. 6. SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ROLNIK Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie rolnik powinien być przygotowany do wykonywania przynajmniej następujących zadań zawodowych: Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 6 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 1) 2) 3) 4) wykonywania prac związanych z prowadzeniem produkcji roślinnej i zwierzęcej; prowadzenia i obsługi pojazdów, maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślinnej i zwierzęcej; prowadzenia sprzedaży produktów rolnych i zwierząt gospodarskich; obliczania opłacalności produkcji rolniczej. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie rolnik: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, PDG, JOZ, KPS); efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie PKZ(R.c) i PKZ(R.d); efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie: Prowadzenie produkcji rolniczej (R.3.). Kształcenie zgodnie z opracowanym programem nauczania pozwoli na osiągnięcie wyżej wymienionych celów kształcenia. 7. ORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU ROLNIK Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO Program nauczania dla zawodu rolnik uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności ponadprzedmiotowych zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: a) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; b) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; c) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; d) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; e) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; f) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; g) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; h) umiejętność pracy zespołowej Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 7 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` W programie nauczania dla zawodu rolnik uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: biologia, geografia, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. 8. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU ROLNIK Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie rolnik minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - 650 godzin na realizację kwalifikacji R.3., - 230 godzin na realizację efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia. Tabela. Plan nauczania dla zawodu rolnik o strukturze modułowej Klasa II 4 5 3 6 18 9 18 I II 18 23 Nauka jazdy ciągnikiem rolniczym odbywa się indywidualnie dla każdego ucznia zgodnie z odrębnymi przepisami. Eksploatacja agregatów maszynowych - 6 godzin na każdego ucznia. * do celów obliczeniowych przyjęto 32 tygodnie w ciągu jednego roku szkolnego. EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY PIERWSZĄ KWALIFIKACJĘ R.3.ODBYWA SIĘ POD KONIEC KLASY TRZECIEJ. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 8 tygodniowo łącznie 5 14 4 23 2 4 21 14 7 2 50 64 128 672 448 224 64 1600 18 23 9 Liczba godzin w okresie nauczania* III II Modułowe kształcenie zawodowe ** 1 613003.M1. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 2 613003.M2. Obsługiwanie środków technicznych stosowanych w rolnictwie 3 613003.M3. Prowadzenie produkcji roślinnej 4 613003.M4. Prowadzenie produkcji zwierzęcej 5 613003.M5. Prowadzenie działalności gospodarczej 6 613003.M6. Posługiwanie się językiem obcym w rolnictwie Łączna liczba godzin I I II Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I Lp. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Tabela. Wykaz modułów i jednostek modułowych dla zawodu rolnikNazwa obowiązkowych zajęć edukacyjnych 613003.M1. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (64 godziny) 613003.M2. Obsługiwanie środków technicznych stosowanych w rolnictwie (128 godzin) 613003.M3. Prowadzenie produkcji roślinnej (672 godziny) 613003.M4. Prowadzenie produkcji zwierzęcej (448 godzin) 613003.M5. Prowadzenie działalności gospodarczej (224 godziny) 613003.M6. Posługiwanie się językiem obcym w rolnictwie (64 godziny) Nazwa jednostki modułowej Liczba godzin przeznaczona na jednostkę 613003.M1.J1. Zapewnianie bezpieczeństwa pracy w gospodarstwie rolnym 613003.M1.J2. Identyfikowanie zagrożeń i planowanie ograniczania ich skutków 613003.M2.J1. Dobieranie i konserwacja maszyn i pojazdów 32 32 94 613003.M2.J2. Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie 34 613003.M3.J1. Przygotowanie gleby do uprawy 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych 613003.M3.J3. Prowadzenie uprawy roślin zbożowych 613003.M3.J4. Prowadzenie uprawy roślin okopowych 613003.M3.J5. Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych 613003.M3.J6. Prowadzenie uprawy roślin specjalnych 613003.M3.J7. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji roślinnej 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej 613003.M4.J5. Prowadzenie chowu koni 613003.M4.J6. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej 613003.M5.J1. Dobieranie roślin dla gospodarstwa 613003.M5.J2. Dobieranie zwierząt dla gospodarstwa 613003.M5.J3. Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego 613003.M5.J4. Sprzedaż produktów rolnych 613003.M6.J1. Poszukiwanie i ustalanie warunków pracy 613003.M6.J2. Posługiwanie się dokumentacją techniczną i technologiczną 613003.M6.J3. Komunikowanie się podczas wykonywania zadań 50 80 98 92 80 80 192 Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 9 80 98 80 60 50 80 40 40 84 60 12 20 32 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Dydaktyczna mapa programu 613003 rolnik 613003.M4 (314207, 331402) 613003.M1(314207, 331402) 613003.M1.J1(314207, 331402) 613003.M4.J1 (314207, 331402) 613003.M1.J2(314207, 331402) 613003 M4.J2 (314207, 331402) 613003.M2(314207) 613003.M4.J3 (314207, 331402) 613003.M2.J1(314207, 331402) 613003.M3.J4 (314207, 331402) 613003.M2.J2(314207) 613003.M4.J5 (314207, 331402) 613003.M4.J6 (314207, 331402) 613003.M3(314207, 331402) 613003.M3.J1(314207, 331402) 613003.M3.J7(314207, 331402) 613003.M5 (314207, 331402) 613003.M6 (314207, 331402) 613003.M3.J2(314207, 331402) 613003.M5.J1 (314207, 331402) 613003.M6.J1 (314207, 331402) 613003.M3.J3(314207, 331402) 613003.M5.J2 (314207, 331402) 613003.M6.J2 (314207, 331402) 613003.M3.J34(314207, 331402) 613003.M5.J3 (314207, 331402) 613003.M6.J3 (314207, 331402) 613003.M3.J5(314207, 331402) 613003.M5.J4 (314207, 331402) 613003.M3.J6(314207, 331402) Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 10 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 9. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu rolnik zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko. 613003.M1. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 613003.M1.J1. Zapewnianie bezpieczeństwa w gospodarstwie rolnym 613003.M1.J2. Identyfikowanie zagrożeń i planowanie ograniczania ich skutków 613003.M1.J1. Zapewnianie bezpieczeństwa w gospodarstwie rolnym Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P A P B P B P C P C P C PP C PP C PP C PP C BHP(1)1 zdefiniować pojęcia z zakresu wypadków i chorób zawodowych, zasad higieny i ochrony zdrowia, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i ergonomii; BHP(1)2 rozróżnić pojęcia z zakresu wypadków i chorób zawodowych, zasad higieny i ochrony zdrowia, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i ergonomii; BHP(2)1 wymienić i rozróżnić instytucje działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce KRUS, PIP, CIOP, IMW; GIJAR-S, GIORiN; GIW; BHP(2)2 przedstawić zadania i uprawnienia instytucji działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce, BHP(3)1 określić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2 określić prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy przy sprzęcie rolniczym; BHP(7)2 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy w transporcie; BHP(7)3 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy ze środkami chemicznymi; BHP(7)4 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy w produkcji zwierzęcej; Materiał nauczania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 11 Wypadki i choroby zawodowe. Instytucje ochrony pracy i ochrony środowiska. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M1.J1. Zapewnianie bezpieczeństwa w gospodarstwie rolnym BHP(7)5 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy przy pracach około rolniczych – obróbka drewna, prace warsztatowe, prace ziemne i na wysokości; BHP(9)1 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze ciągników, maszyn, narzędzi i urządzeń technicznych stosowanych w rolnictwie, oraz przepisy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy; PP C P B KPS(1)1 przestrzegać zasad kultury w czasie realizacji zadań zawodowych; P C KPS(1)2 przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C KPS(2)1 wykazać się kreatywnością przy planowaniu i realizowaniu zadań; P C KPS(2)2 wykonać zadania zgodnie z przyjętymi zasadami. P C Planowane zadania Zadanie 1 Analiza zadań instytucji działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce Na podstawie otrzymanej karty pracy zakwalifikuj wymienione pojęcia do odpowiedniej grupy związanej z wypadkami i chorobami zawodowymi, zasadami higieny i ochrony zdrowia, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i ergonomii. Na podstawie wykazu instytucji działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce, podziel je na grupy zajmujące się podobnym obszarem działania. Przedstaw ich zadania i uprawnienia. Zadanie 2 Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku pracy. Na podstawie wykazu stanowisk pracy występujących w gospodarstwie rolnym grupy uczniów proponują zorganizowanie stanowiska pracy, np.: przy sprzęcie rolniczym, w produkcji zwierzęcej lub przy pracach około rolniczych. Zaproponowane stanowiska pracy porównują z obowiązującymi przepisami, opisują warunki, wskazują czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe oraz proponują sposoby ich ograniczenia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: Kodeks pracy, opisy instytucji z zakresu ochrony pracy i ochrony środowiska, komputer z dostępem do Internetu, urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce ochrony pracy i ochrony środowiska. Zalecane metody dydaktyczne Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 12 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M1.J1. Zapewnianie bezpieczeństwa w gospodarstwie rolnym Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych rolnika. W jednostce modułowej powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu ochrony pracy i ochrony środowiska. Jednostka modułowa „Zapewnianie bezpieczeństwa w gospodarstwie rolnym” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, dyskusji dydaktycznej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Praca odbywa się w grupach maks. 15-osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenianie prac wykonanych przez uczniów w wyniku realizowanych ćwiczeń. Kryteria oceniania będą dotyczyły poprawności merytorycznej, odpowiedniej struktury pracy (ocena ryzyka zawodowego) oraz jakości decyzji podejmowanych na podstawie zgromadzonych danych. Ocenianie nie będzie się koncentrowało tylko na zastosowaniu skali stopni szkolnych, a będzie uwzględniało zastosowanie metody obserwacji i kierowania do uczniów komunikatów zwrotnych sprzyjających motywowaniu i doskonaleniu metod dochodzenia do osiągnięcia efektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M1.J2. Identyfikowanie zagrożeń i planowanie ograniczania ich skutków Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C BHP(4)1 wskazać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka podczas wykonywania zadań zawodowych w rolnictwie; BHP(4)2 scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia podczas wykonywania prac w rolnictwie; BHP(4)3 przewidzieć zagrożenia środowiska naturalnego związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego; BHP(5)1 wskazać zagrożenia związane z występowaniem czynników szkodliwych w pracy w gospodarstwie rolnym; BHP(5)2 scharakteryzować najczęściej występujące zagrożenia związane z realizacją zadań zawodowych w rolnictwie; P C PP C P B P B BHP(5)3 określić sposoby zapobiegania zagrożeniom związanym z występowaniem P B Materiał nauczania Czynniki szkodliwe występujące na stanowiskach pracy w rolnictwie. Dobre praktyki bezpieczeństwa pracy na stanowiskach pracy. Ochrona indywidualna i zbiorowa stanowisk pracy. Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 13 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M1.J2. Identyfikowanie zagrożeń i planowanie ograniczania ich skutków czynników szkodliwych w pracy w rolnictwie; BHP(6)1 zdefiniować czynniki szkodliwe występujące w gospodarstwie i mające wpływ na organizm człowieka; BHP(6)2 określić działanie czynników szkodliwych występujące w gospodarstwie na organizm człowieka; BHP(8)1 rozróżnić środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań zawodowych; BHP(10)1 udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; BHP(10)2 zgłosić wypadek lub chorobę zawodową do odpowiednich instytucji; KPS(3)1 przewidzieć skutki udzielonej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KPS(3)2 zapanować nad emocjami w czasie udzielania pomocy poszkodowanym przy pracy oraz w stanach zagrożenia życia; KPS(5)1 wykorzystać stres jako mobilizację do działania w trakcie udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach; KPS(5)2 ograniczyć negatywny wpływ stresu na skuteczność działania w przypadku udzielania pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy. P B P C P B P C PP C P B PP C P C P C P C Planowane zadania Zadanie 1 Wskazać czynniki szkodliwe i zagrożenia występujące na określonym stanowisku pracy, określić sposoby zapobiegania im. Udzielić pomocy poszkodowanym. Na podstawie opisu stanowiska pracy uczeń wskazuje czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące zagrożenia dla życia i zdrowia człowieka. Przedstawia sposoby ograniczania i sposoby zapobiegania zagrożeniom. Udziela pomocy poszkodowanym w przypadku wystąpienia czynników szkodliwych lub zagrożenia dla zdrowia i życia na stanowisku pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: Kodeks pracy, komputer z dostępem do Internetu, urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce ochrony pracy i ochrony środowiska. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 14 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M1.J2. Identyfikowanie zagrożeń i planowanie ograniczania ich skutków Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa „Identyfikowanie zagrożeń i planowanie ograniczania ich skutków” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, symulacji, metody przypadków, dyskusji dydaktycznej. Metody te pozwolą kształtować oczekiwane umiejętności jak również odpowiedzialne postawy zawodowe. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo, grupy nie większe niż 15-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie obserwacji wykonywanych ćwiczeń w sytuacjach rzeczywistych i symulowanych. Kryteria będą stanowiły poprawność merytoryczna, zachowanie procedur postępowania wynikających z dobrych praktyk i przepisów prawa, a szczególnie właściwej kolejności i czasu wykonania (udzielanie pierwszej pomocy). Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 15 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M2. Obsługiwanie środków technicznych stosowanych w rolnictwie 613003.M2.J1. Dobieranie i konserwacja pojazdów i maszyn 613003.M2.J2. Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie 613003.M2.J1. Dobieranie i konserwacja maszyn i pojazdów Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P A P A P B P B P A P B P B PP C PP D PP D P B P B PKZ(R.d)(1)1 dokonać podziału sprzętu technicznego stosowanego w zależności od sposobu pracy; PKZ(R.d)(1)2 dokonać podziału pojazdów stosowanych w rolnictwie w zależności od wykonywanych prac; PKZ(R.d)(1)3 dokonać podziału narzędzi i maszyn rolniczych w zależności od: przeznaczenia, sposobu połączenia ze źródłem napędu, konstrukcji i wydajności; PKZ(R.d)(1)4 dokonać podziału mobilnych i stacjonarnych środków transportowych stosowanych w rolnictwie; R.3.3(1)1 wykreślić rysunek wskazanej części w rzutach prostokątnych na arkuszu rysunkowym A4; R.3.3(1)3 wykreślić schemat technologiczny przedstawionej maszyny z zastosowaniem uproszczeń rysunkowych; R.3.3(1)2 wykonać odręczny szkic przedstawionego mechanizmu lub zespołu maszyn w rzucie aksonometrycznym; R.3.3(1)4 odczytać rysunek części z przedstawionego katalogu części zamiennych; R.3.3(1)5 odczytać rysunek złożeniowy maszyny z przedstawionego katalogu części maszyn; R.3.3(1)6 odczytać rysunek instrukcyjny (ofertowy) ze wskazanej instrukcji obsługi danej maszyny; R.3.3(2)1 sklasyfikować materiały konstrukcyjne, paliwa, oleje i smary wg ich własności i zastosowania; R.3.3(2)2 scharakteryzować metale żelazne i nieżelazne, drewno, naturalne materiały konstrukcyjne, tworzywa sztuczne pod względem własności mechanicznych i technologicznych; Materiał nauczania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 16 Rysunek techniczny. Materiały konstrukcyjne. Części maszyn. Maszynoznawstwo. Paliwa i materiały eksploatacyjne. Podstawy eksploatacji maszyn. Dokumentacja techniczna pojazdów i maszyn rolniczych. Instrukcje obsługi, gwarancje, katalogi części. Przeglądy techniczne: codzienne i okresowe. Konserwacja i przechowywanie sprzętu rolniczego/ Instalacje i urządzenia elektryczne. Instalacje i urządzenia wodociągowe. Niekonwencjonalne źródła energii. Urządzenia wodno-melioracyjne. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M2.J1. Dobieranie i konserwacja maszyn i pojazdów PKZ(R.d)(2)1 sklasyfikować na podstawie charakterystyki połączenia pod względem sposobu łączenia części ze sobą; PP C PKZ(R.d)(2)2 przedstawić sposoby zabezpieczenia połączeń śrubowych; P C PKZ(R.d)(2)3 rozpoznać połączenia rozłączne i nierozłączne stosowane w technice rolniczej; PP C PKZ(R.d)(2)4 rozróżnić osie i wały ze względu na sposób przenoszenia obciążenia; P B P C P B P C P C P B PP C PKZ(R.d)(3)1 scharakteryzować występujące rodzaje korozji metali; P A PKZ(R.d)(3)2 określić sposoby zabezpieczenia metali przed korazją; P B PKZ(R.d)(3)3 rozpoznać rodzaje korozji na przedstawionych modelach. PP C PP C PP C PP C P C PKZ(R.d)(2)5 scharakteryzować 2 rodzaje łożysk pod względem sposobu przenoszenia obciążenia; PKZ(R.d)(2)6 scharakteryzować 3 rodzaje sprzęgieł ze względu na sposób przenoszenia napędu; PKZ(R.d)(2)7 scharakteryzować 3 rodzaje przekładni ze względu na sposób przeniesienia napędu; PKZ(R.d)(2)8 dobrać średnicę koła napędzanego (lub obroty) określonej maszyny do silnika o znanych obrotach i średnicy koła napędzającego; PKZ(R.d)(2)9 scharakteryzować 2 rodzaje napędowych układów hydraulicznych zastosowanych w ciągnikach i maszynach rolniczych; PKZ(R.d)(2)10 scharakteryzować wentylatory, dmuchawy i sprężarki ze względu na ich przeznaczenie; PKZ(R.d)(1)5 rozróżnić narzędzia, maszyny i urządzenie stosowane w produkcji rolniczej w zależności od sposobu wykonywania pracy uwzględniając przeznaczenie, konstrukcję i źródło napędu z przedstawionych schematów, rysunków; R.3.3(9)1 wykonać czynności obsługi codziennej (P1), posezonowej, przedsezonowej wskazanego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(9)2 wykonać pełną konserwację posezonową (przygotowanie do przechowywania) ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(3)1 dobrać sposoby dostarczania energii dla gospodarstwa rolniczego wskazując Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 17 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M2.J1. Dobieranie i konserwacja maszyn i pojazdów źródło i urządzenia; R.3.3(3)2 określić zasady obsługi urządzeń energetycznych uwzględniając bieżące i okresowe przeglądy; BHP(8)1 rozróżniać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań zawodowych. P B P B PP C Planowane zadania Wykonanie schematu technologicznego (schematu napędu) przedstawionej maszyny z uwzględnieniem połączeń i części maszyn. Dobór materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych. Narysuj schemat przeniesienia napędu przedstawionej maszyny rolniczej. Na schemacie zaznacz występujące przekładnie i połączenia. Dobierz materiały konstrukcyjne oraz materiały eksploatacyjne. Porównaj wykonany schemat ze schematem z podręcznika. Dokonaj analizy różnic i uzupełnij swoją pracę. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa „Dobieranie i konserwacja maszyn i pojazdów” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych rolnika. Powinny być kształtowane umiejętności ułatwiające odczytywanie rysunków technicznych, rozpoznawanie części i mechanizmów maszyn, sposoby ich pracy, a także umiejętności związane z rozpoznawaniem i zastosowaniem paliw i materiałów eksploatacyjnych. Należy także kształtować postawę odpowiedzialności rolnika za sposób wykorzystania zasobów energii w produkcji rolniczej. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie zadań typu próba pracy. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: katalogi i instrukcje obsługi sprzętu rolniczego, próbki paliw, materiałów eksploatacyjnych, modele mechanizmów, filmy i prezentacje multimedialne. Komputer z dostępem do Internetu. Urządzenia multimedialne. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie lub w zespole. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupa nie powinna być większa niż 15 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Kryteria oceniania będą dotyczyły poprawności merytorycznej i kolejności wykonania czynności. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 18 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M2.J1. Dobieranie i konserwacja maszyn i pojazdów dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M2.J2. Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PKZ(R.c)(1)1 ustalić zakres czynności kontrolno-obsługowych pojazdu; P C PKZ(R.c)(1)2 zinterpretować wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych; P C P B P C P B P B P B P B PKZ(R.c)(2)6 zinterpretować znaczenie znaków drogowych; P C PKZ(R.c)(3)1 określić zasady kierowania pojazdami w ruchu drogowym; P B PKZ(R.c)(3)2 zinterpretować nadawanych sygnałów drogowych; P C PKZ(R.c)(3)3 wyjaśnić konsekwencje zachowań innych uczestników ruchu drogowego; P C PKZ(R.c)(4)1 wyjaśnić zasady wykonywania czynności obsługi codziennej pojazdu; P B Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi PKZ(R.c)(1)3 wyjaśnić wpływ stanu technicznego pojazdu na bezpieczeństwo w ruchu drogowym; PKZ(R.c)(2)1 wyjaśnić przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas jazdy po drogach; PKZ(R.c)(2)2 zinterpretować przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas przejazdu przez skrzyżowania; PKZ(R.c)(2)3 zinterpretować przepisy prawa dotyczące pierwszeństwa przejazdu; PKZ(R.c)(2)4 określić przepisy prawa o ruchu drogowym dotyczące włączania się do ruchu; PKZ(R.c)(2)5 określić dopuszczalne prędkości pojazdów na poszczególnych rodzajach dróg; Materiał nauczania Podstawowe pojęcia dotyczące ruchu drogowego. Wpływ alkoholu lub innych środków na działania kierującego. Przyczyny wypadków drogowych. Wpływ stanu technicznego na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Sprawdzenie stanu technicznego pojazdu. Oświetlenie pojazdu. Wyposażenie obowiązkowe pojazdu. Procedury postępowania podczas wypadku. Procedury postępowania podczas kolizji drogowej. Udzielanie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym. Elementy kontrolno-pomiarowe pojazdu. Zakres czynności kontrolno-obsługowych. Ogólne zasady ruchu drogowego. Szczególna ostrożność. Zasada ograniczonego zaufania. Rodzaje dróg. Dopuszczalne prędkości. Włączanie się do ruchu. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 19 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M2.J2. Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie PKZ(R.c)(4)2 wyjaśnić przepisy prawne dotyczące obowiązku rejestracji pojazdu i obowiązkowych badań technicznych; PKZ(R.c)(4)3 wyjaśnić zasady organizacji miejsca pracy kierowcy zgodnie z zasadami ergonomii; P B P B PKZ(R.c)(4)4 wyjaśnić zasady prowadzenia pojazdów w różnych warunkach drogowych; P C PKZ(R.c)(4)5 wyjaśnić zasady przeprowadzania egzaminu wewnętrznego; P B P C P B P B PP C P C P C P C P C P C P C PKZ(R.c)(4)6 wyjaśnić zasady przeprowadzania egzaminu państwowego w różnych warunkach drogowych; PKZ(R.c)(4)7 wyjaśnić procedury wydawania i cofania uprawnień do kierowania pojazdami; BHP(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy operatora pojazdów i maszyn rolniczych podczas ich pracy, obsługi technicznej i konserwacji; BHP(8)2 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy pracownika obsługi pojazdów i maszyn rolniczych; KPS(3)3 przewidzieć skutki udzielonej pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych; KPS(3)4 zapanować nad emocjami w czasie udzielania pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych; KPS(5)3 wykorzystać stres jako mobilizację do działania w trakcie prowadzenia pojazdu; KPS(5)4 ograniczyć negatywny wpływ stresu na skuteczność działania jako uczestnik ruchu drogowego; KPS(8)1 przyjąć odpowiedzialność za zachowanie podczas kierowania pojazdami w różnych warunkach drogowych; KPS(8)2 przyjąć odpowiedzialność za innych uczestników ruchu drogowego. Przecinanie się kierunku ruch pojazdów. Przejazd przez skrzyżowania. Pierwszeństwo przejazdu. Skrzyżowania o ruch okrężnym. Pionowe i poziome znaki drogowe. Sygnały świetlne i nadawane przez osoby kierujące ruchem. Przejazdy przez torowiska. Pojazdy uprzywilejowane. Zasady doboru i uzupełniania materiałów eksploatacyjnych. Obsługa codzienna pojazdu. Przygotowanie miejsca pracy kierowcy. Przewóz osób i ładunków. Jazda w warunkach ograniczonej widoczności. Używanie sygnałów dźwiękowych i świetlnych. Ewidencja pojazdów. Przeglądy techniczne. Kategorie praw jazdy i zakres uprawnień. Wydawanie praw jazdy. Cofanie uprawnień do kierowania. Kontrola drogowa. Procedury na egzaminie wewnętrznym i państwowym. Planowane zadania Zadanie 1 Ustalenie zakresu czynności obsługowych pojazdu przed rozpoczęciem jazdy. Na podstawie otrzymanej instrukcji obsługi pojazdu określ czynności do wykonania przed zajęciem miejsca kierowcy, a także opracuj co i w jakiej kolejności należy wykonać po zajęciu miejsca Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 20 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M2.J2. Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie kierowcy, ale przed uruchomieniem silnika pojazdu. Zadanie 2 Ustalenie zasad poruszania się pojazdami w trudnym terenie. Każda z grup może opracować zasady poruszania się w innych warunkach drogowych, terenowych. Uczniowie w zespołach kilkuosobowych dokonują analizy uwarunkowań poruszania się w określonych warunkach drogowych, terenowych i zaplanowania czynności kierowcy ułatwiających wykonanie tego zadania. Na podstawie otrzymanej instrukcji należy opracować działania kierowcy korzystając z zasobów w Internecie, literaturze. Zadanie 3 Ustalenie zasad pierwszeństwa przejazdu podczas pokonywania różnego rodzaju skrzyżowań, z uwzględnieniem różnorodnych uczestników ruchu drogowego (pojazdy szynowe, uprzywilejowane, wolnobieżne, piesi, rowerzyści). Zadaniem każdego ucznia (w zespołach dwuosobowych) jest ustalanie kolejności przejazdu na skrzyżowaniach w różnych sytuacjach drogowych. Zadanie 4 Ustalanie procedur postępowania podczas różnych wypadków drogowych. Uczniowie w zespołach kilkuosobowych dokonują analizy planowanych działań podczas udzielania pomocy osobom poszkodowanym w wypadku drogowym. Na podstawie otrzymanego opisu wypadku należy opracować procedurę wzywania i udzielania pomocy, charakterystykę planowanych działań, korzystając z zasobów w Internecie, literaturze. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 21 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M2.J2. Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa „Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaproponowane do osiągnięcia uszczegółowione efekty kształcenia przygotowują ucznia do poruszania się pojazdami w różnych warunkach drogowych. W zakresie materiału znalazły się zagadnienia dotyczące dokumentacji kierowcy, pojazdu, warunków technicznych pojazdu, okresowej oceny stany technicznego w stacjach kontroli pojazdów. Podczas zajęć powinny być kształtowane umiejętności poszukiwania, analizowania i selekcjonowania informacji z zakresu obrotu pojazdami, zasad ich ewidencji, obowiązków właścicieli i kierowców (ubezpieczenie OC, dokumenty dotyczące pojazdu). Należy także kształtować umiejętność współpracy w grupie, gdyż umiejętność pozyskiwania najnowszych informacji jest kluczową w zakresie poznawania najnowszych uregulowań prawnych. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych. Środki dydaktyczne W pracowni pojazdów rolniczych powinny się znajdować: tablice poglądowe, katalogi i oferty handlowe producentów pojazdów samochodowych i ciągników rolniczych. Ważne jest umożliwienie korzystania ze stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). W pracowni powinny znajdować się urządzenia multimedialne, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące budowy pojazdów rolniczych. Należy przygotować zestawy ćwiczeń, a także pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metody kształcenia powinien przede wszystkim odpowiedzieć na następujące pytania: jakie ma zaplanowane do osiągnięcia cele podczas zajęć? jakie metody będą najbardziej odpowiednie do możliwości percepcyjnych uczących się? jakie problemy (o jakim stopniu trudności i złożoności) powinny być przez uczniów rozwiązane? jak zmotywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie w proces dydaktyczny? Rzetelna odpowiedź na te pytania ułatwi trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. W tym dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu budowy pojazdów. Ten dział programowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej w różnych odmianach. Niektóre elementy zajęć muszą być wspomagane wykładem konwersatoryjnym. Podczas zajęć należy wykonywać ćwiczenia, do których należy przygotować opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie będą pracować samodzielnie lub w zespołach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach liczących do 15 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu zgodnie ze standardami ośrodka egzaminacyjnego oraz testu praktycznego, podczas którego zweryfikowana zostanie umiejętność podejmowania decyzji dotyczących jazdy w różnych warunkach drogowych i terenowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 22 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3. Prowadzenie produkcji roślinnej 613003.M3.J1. Przygotowanie gleby do uprawy 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych 613003.M3.J3. Prowadzenie uprawy roślin zbożowych 613003.M3.J4. Prowadzenie uprawy roślin okopowych 613003.M3.J5. Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych 613003.M3.J6. Prowadzenie uprawy roślin specjalnych 613003.M3.J7. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji roślinnej 613003.M3.J1. Przygotowanie gleby do uprawy Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PKZ(R.d)(4)1 podać przykłady zabiegów uprawowych; P B PKZ(R.d)(4)2 określić cel i zadania stosowania podstawowych zabiegów uprawowych; P B PKZ(R.d)(5)1 rozpoznać główne typy gleb Polski na podstawie profilu glebowego i określić ich wartość rolniczą; PP C PKZ(R.d)(5)2 wyjaśnić wpływ poszczególnych frakcji na właściwości gleb; P B PKZ(R.d)(5)3 scharakteryzować wartość rolniczą gleb na podstawie klasyfikacji; PP C PP C P C PP C P B PP C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi PKZ(R.d)(5)4 wyjaśnić sposoby przeciwdziałania chemicznym, biologicznym i fizycznym procesom powodującym degradacje gleb; PKZ(R.d)(5)5 określić budowę profilu gleb występujących w otoczeniu szkoły na wykonanych odkrywkach glebowych; PKZ(R.d)(5)6 określić warunki glebowe występujące w rejonie szkoły oraz danego gospodarstwa na podstawie materiałów kartograficznych – map bonitacyjnych i map przydatności rolniczej; PKZ(R.d)(6)1 scharakteryzować rolę nawożenia organicznego i mineralnego w produkcji rolniczej; PKZ(R.d)(6)2 rozpoznać objawy niedoboru poszczególnych składników mineralnych powodujących zaburzenia we wzroście i rozwoju roślin; Materiał nauczania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 23 Cele i zadani uprawy roli. Rodzaje zabiegów uprawowych i ich charakterystyka. Zespoły zabiegów uprawowych. Typy gleb. Właściwości gleb. Klasyfikacja użytkowa gleb w Polsce. Rodzaje składników pokarmowych i ich wpływ na wzrost i plonowani roślin. Podział i charakterystyka nawozów. Wpływ nawożenia na środowisko. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy stosowaniu i przechowywaniu nawozów organicznych i mineralnych. Zadania i rodzaje melioracji. Konserwacja urządzeń melioracyjnych. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J1. Przygotowanie gleby do uprawy PKZ(R.d)(6)3 dokonać podziału i charakterystyki nawozów na podstawie ustawy o nawozach i nawożeniu; PKZ(R.d)(6)4 ocenić wpływ nawożenia mineralnego i organicznego na glebę, rośliny i środowisko; R.3.1(4)1 dokonać podziału melioracji wodnych według różnych kryteriów; R.3.1(4)2 określić zakres i sposób wykonywania konserwacji urządzeń wodnomelioracyjnych; R.3.1(4)3 ocenić stan urządzeń wodno-melioracyjnych na użytkach zielonych oraz gruntach ornych w okresie wiosennym i przed zimą; R.3.1(4)4 gromadzić odpowiednie materiały i narzędzia do konserwacji urządzeń melioracyjnych; R.3.1(4)5 zaplanować i przeprowadzić prace konserwacyjne urządzeń modnomelioracyjnych w okresie wiosennym i przed zimą. P C PP C P B P C P C P C PP C Planowane zadania Planowanie zabiegów uprawowych oraz nawożenie w gospodarstwie rolnym Grupa zostaje podzielona na 5-6-osobowe zespoły. Zespoły uczniów otrzymują opis gospodarstwa zawierający rodzaj roślin, powierzchnię ich uprawy, zasobność gleb w składniki pokarmowe. Ich zadaniem jest zaplanowanie zabiegów agrotechnicznych, tj. zabiegów uprawowych i nawożenia w gospodarstwie rolnym. Rozpoznawanie gleby na podstawie odkrywki glebowej Uczniowie wykonują odkrywkę glebową i na jej podstawie rozpoznają glebę i określają profile glebowe. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Umiejętności zdobyte przez uczniów w tej jednostce modułowej wykorzystają do planowania zadań w następnych jednostkach modułowych. Praca w zespole umożliwi wymianę doświadczeń, rozwiązywanie pojawiających się problemów. Uczniowie będą łączyli wiadomości zdobyte na lekcjach z wykonaniem konkretnych prac związanych z rozpoznawaniem gleb w terenie lub konserwacją urządzeń melioracyjnych. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia, powinny znajdować się stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym, filmy, prezentacje, mapy zasobności gleb, profile glebowe, zestawy próbek nawozów. Zalecane metody dydaktyczne W celu osiągnięcia zamierzonych efektów należy wykorzystać metody pokaz z objaśnieniem, metody problemowe, ćwiczenia praktyczne. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem formy grupowej i indywidualnej. Liczba uczniów w grupie nie może przekraczać 15 osób. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 24 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J1. Przygotowanie gleby do uprawy Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, analizę wykonanego zadania oraz prezentację wyników prac zespołowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P C PP C PP C R.3.1(6)3 dokonać oceny organoleptycznej materiału siewnego roślin paszowych; P C R.3.1(6)4 określić czystość, zdolność i siłę kiełkowania próbek materiału siewnego; P C PP C P C R.3.1(7)3 wybrać materiał siewny spośród przedstawionych próbek i uzasadnić wybór; PP C R.3.1(7)4 obliczyć ilość materiału siewnego do obsiewu zaplanowanej powierzchni roślinami paszowymi; P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi R.3.1(5)1 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny paszowe uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)2 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod rośliny paszowe; R.3.1(6)1 określić parametry, jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny roślin paszowych; R.3.1(6)2 ocenić przydatność określonych próbek nasion jako materiału siewnego na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(7)1 obliczyć ilość wysiewu nasion roślin paszowych uwzględniając warunki agrotechniczne i parametry materiału siewnego; R.3.1(7)2 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego roślin paszowych z uwzględnieniem warunków gospodarstwa; Materiał nauczania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 25 Znaczenie gospodarcze roślin paszowych Wymagania klimatyczno-glebowe roślin pastewnych. Nawożenie mineralne i organiczne roślin paszowych. Stanowisko w zmianowaniu roślin paszowych. Uprawa i nawożenie roślin paszowych. Przygotowanie materiału siewnego i siew roślin. Pielęgnowanie i ochrona roślin pastewnych. Zbiór i przechowywanie roślin paszowych Zakładanie użytków zielonych. Nawożenie i pielęgnacja użytków zielonych. Użytkowanie łąk i pastwisk. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych R.3.1(8)1 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny w uprawie polowej i na trwałych użytkach zielonych; R.3.1(8)2 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawę, nawożenie i ochronę roślin z uwzględnieniem wymagań roślin paszowych oraz warunków glebowych; R.3.1(8)3 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawę, pielęgnacyjne, nawożenie i ochronę roślin na trwałych użytkach zielonych z uwzględnieniem warunków glebowych oraz sposobu użytkowania; R.3.1(9)1 dobrać maszyny i urządzenia do wykonywania zabiegów agrotechnicznych w celu zapewnienia najkorzystniejszych warunków do siewu, wzrostu i plonowania roślin paszowych; R.3.1(9)2 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin paszowych korzystając z zasobów danego gospodarstwa lub katalogów; R.3.1(9)3 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin paszowych; R.3.1(9)4 obliczyć ilość środka ochrony roślin przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej R.3.1(9)5 dobrać rodzaj nawozów, wysokość dawek oraz terminy stosowania w zależności od warunków glebowych i sposobu użytkowania roślin paszowych; R.3.1(9)6 wykonać zabiegi związane z uprawą, nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem i konserwacją roślin paszowych; R.3.1(9)7 wykonać zabiegi pielęgnacyjne, zbiór i konserwację pasz na trwałych użytkach zielonych; R.3.1(10)1 wymienić choroby, szkodniki i chwasty najczęściej spotykane w uprawie roślin paszowych; R.3.1(10)2 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawów występujących na roślinach paszowych w uprawie polowej; R.3.1(10)3 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawów żerowania występujących na roślinach paszowych; PP C P C P C P C P C P C PP C PP C P C P C P B PP C PP C R.3.1(10)4 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w uprawach roślin paszowych; PP C R.3.1(10)5 ocenić zachwaszczenie plantacji roślin paszowych w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania; P C Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 26 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych R.3.1(10)6 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin paszowych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(11)1 sklasyfikować i scharakteryzować poszczególne metody stosowane w ochronie roślin paszowych; R.3.1(11)2 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw roślin paszowych; R.3.1(11)3 dokonać podziału pestycydów stosowanych w ochronie roślin paszowych zgodnie z przyjętymi kryteriami; R.3.1(11)4 zaplanować ochronę roślin paszowych zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)1 dobrać narzędzia, urządzenia i maszyny do wykonania prac w polowej uprawie roślin paszowych; R.3.1(12)2 dobrać narzędzia uprawowe i maszyny do wykonywania prac na trwałych użytkach zielonych; R.3.1(13)1 dobrać sposób obsługi do maszyn i urządzeń stosowanych w uprawie roślin paszowych; R.3.1(13)2 określić warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie na podstawie instrukcji; R.3.1(13)3 dobrać i obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, zbioru i konserwacji roślin paszowych w uprawie polowej; R.3.1(13)4 dobrać i obsłużyć maszyny do pielęgnacji, zbioru i konserwacji pasz z użytków zielonych; BHP(8)5 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin paszowych; BHP(8)6 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin paszowych; BHP(9)5 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin paszowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)6 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin paszowych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. PP D P B PP C P B PP C P C P C P C PP C P C P C P C PP C P C P C Planowane zadania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 27 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych Planowanie całokształtu uprawy wybranej rośliny pastewnej z uwzględnieniem wszystkich elementów technologicznych i warunków występujących w gospodarstwie Uczniowie do realizacji tego zadania powinni wykorzystać wcześniej nabyte umiejętności. W zespołach lub indywidualnie (do wyboru przez nauczyciela) uczniowie do określonych założeń planują całokształt zadań związanych z uprawą wybranej rośliny pastewnej. Wykonują kartę technologiczną. Następnie prezentują wyniki i oceniają opracowane technologie upraw uwzględniając stopień zachowania zasad Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej, Zasad Wzajemnej Zgodności oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony środowiska. Planowanie nawożenia, pielęgnacji, zbioru i konserwacji pasz z użytków zielonych w zależności od przeznaczenia i warunków występujących w gospodarstwie. Uczniowie do realizacji tego zadania powinni wykorzystać wcześniej nabyte umiejętności. W zespołach lub indywidualnie (do wyboru przez nauczyciela) uczniowie do określonych założeń planują całokształt zadań związanych z nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem i konserwacją pasz z użytków zielonych w zależności od sposobu użytkowania. Wykonują kartę technologiczną. Następnie prezentują wyniki i oceniają opracowane technologie upraw uwzględniając stopień zachowania zasad Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej, Zasad Wzajemnej Zgodności oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony środowiska. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej wyposażonej w stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, projektor multimedialny. w gospodarstwie szkolnym oraz w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Uczniowie wykorzystując wcześniejsze umiejętności planują uprawy poszczególnych roślin pastewnych. Powinni wykazać się w swoich pracach dbałością o prawidłowy dobór poszczególnych elementów technologicznych, ale również dbałością o środowisko naturalne i prowadzenie prac zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. W planowaniu muszą się wykazać kreatywnością i otwartością na stosowanie nowych technologii, jak również konsekwencją w działaniu. Ze względu na szybki postęp naukowy i technologiczny w zakresie rolnictwa uczniowie muszą doskonalić swoje umiejętności poprzez samokształcenie, samodzielne wyszukiwania informacji w czasopismach branżowych oraz w Internecie i wykorzystywanie ich do wykonywania zadań zawodowych. Środki dydaktyczne W pracowni produkcji roślinnej powinny znajdować się stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym, próbki nasion roślin uprawnych, okazy naturalne roślin i chwastów, atlasy roślin uprawnych, chwastów i szkodników, zielniki roślin uprawnych i chwastów, modele narzędzi i maszyn do uprawy gleby, nawożenia, ochrony i zbioru roślin uprawnych, podstawowe, karty pracy, katalogi, czasopisma branżowe, filmy i prezentacje. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych. W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji oraz planowania zadań. Jednostka modułowa „Planowanie uprawy roślin paszowych” wymaga stosowania aktywizujących metod nauczania ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej, a także praktycznego wykonania zadań zawodowych. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupa nie większa niż 15-osobowa. Uczniowie w tej grupie dla wykonania zadań dzieleni są na mniejsze zespoły. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz próby pracy. Podstawowym kryterium będzie poprawność merytoryczna. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 28 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M3.J3. Prowadzenie uprawy roślin zbożowych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P c P C PP C PP C P C P C PP C P C PP C P C PP C R.3.1(5)3 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny zbożowe uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)4 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod rośliny zbożowe; R.3.1(6)5 określić parametry jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny roślin zbożowych; R.3.1(6)6 ocenić przydatność określonych próbek nasion jako materiału siewnego roślin zbożowych na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(6)7 dokonać oceny organoleptycznej materiału siewnego roślin zbożowych; R.3.1(6)8 określić czystość, zdolność i siłę kiełkowania próbek materiału siewnego roślin zbożowych; R.3.1(7)5 obliczyć ilość wysiewu nasion roślin zbożowych uwzględniając warunki agrotechniczne i parametry materiału siewnego; R.3.1(7)6 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego roślin zbożowych z uwzględnieniem warunków gospodarstwa rolnego; R.3.1(7)7 wybrać materiał siewny roślin zbożowych spośród przedstawionych próbek i uzasadnić swój wybór; R.3.1(8)4 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny zbożowe; R.3.1(8)5 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawę, nawożenie i ochronę roślin z uwzględnieniem wymagań roślin zbożowych oraz warunków glebowych; Materiał nauczania Znaczenie gospodarcze roślin zbożowych. Wymagania klimatyczno-glebowe roślin zbożowych. Nawożenie mineralne i organiczne roślin zbożowych. Stanowisko w zmianowaniu roślin zbożowych. Uprawa i nawożenie roślin zbożowych. Przygotowanie materiału siewnego i siew roślin zbożowych. Pielęgnowanie i ochrona roślin zbożowych. Zbiór i przechowywanie ziarna. Planowanie technologii uprawy roślin zbożowych. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 29 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J3. Prowadzenie uprawy roślin zbożowych R.3.1(9)8 dobrać maszyny i urządzenia do wykonania zabiegów agrotechnicznych w cwelu zapewnienia najkorzystniejszych warunków w środowisku glebowym do siewu, wzrostu i plonowania roślin zbożowych; R.3.1(9)9 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin zbożowych korzystając z zasobów danego gospodarstwa lub katalogów; R.3.1(9)10 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin zbożowych; R.3.1(9)11 obliczyć ilość środka ochrony roślin stosowanych w zbożach przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej; R3. 1(9)12 zaplanować i wykonać siew roślin zbożowych z zachowaniem ścieżek technologicznych; R.3.1(9)13 dobierać rodzaj nawozów, wysokość dawek oraz terminy stosowania w zależności od warunków glebowych i sposobu użytkowania zbóż; R.3.1(9)14 wykonać zabiegi związane z uprawą, nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem i przechowywaniem roślin zbożowych; R.3.1(10)7 wymienić choroby, szkodniki i chwasty najczęściej spotykane w uprawie roślin zbożowych; R.3.1(10)8 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawów występujących na roślinach zbożowych; R.3.1(10)9 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawów żerowania występujących na zbożach; R.3.1(10)10 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w uprawach zbóż; R.3.1(10)11 ocenić zachwaszczenie plantacji roślin zbożowych w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania; R.3.1(10)12 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin zbożowych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(11)5 sklasyfikować i scharakteryzować poszczególne metody stosowane w ochronie roślin zbożowych; R.3.1(11)6 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw zbożowych; P C P C P C P C PP C PP C PP C P B P C P C PP C PP C PP C P B P B Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 30 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J3. Prowadzenie uprawy roślin zbożowych R.3.1(11)7 dokonać podziału pestycydów stosowanych w uprawie roślin zbożowych zgodnie z przyjętymi kryteriami; R.3.1(118 zaplanować ochronę roślin zbożowych zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)3 dobrać narzędzia i urządzenia do wykonania prac w polowej uprawie roślin zbożowych; P B PP C P C R.3.1(12)4 dobrać maszyny do wykonania prac w polowej uprawie roślin zbożowych; P C PP C PP C P C P C P C PP C P C P C R.3.1(13)5 dobrać sposób obsługi do maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin zbożowych; R.3.1(13)6 określić warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie na podstawie instrukcji; R.3.1(13)7 dokonać obsługi maszyn i urządzeń stosowanych do różnych prac polowych w produkcji roślin zbożowych; R.3.1(13)8 dobrać i obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, zbioru i konserwacji roślin zbożowych; BHP(8)7 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin zbożowych; BHP(8)8 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin zbożowych; BHP(9)7 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin zbożowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)8 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin zbożowych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Planowane zadania Planowanie całokształtu uprawy wybranej rośliny zbożowej z uwzględnieniem wszystkich elementów technologicznych i warunków występujących w gospodarstwie. Uczniowie do realizacji tego zadania powinni wykorzystać wcześniej nabyte umiejętności. W zespołach lub indywidualnie (do wyboru przez nauczyciela) uczniowie do określonych założeń planują całokształt zadań związanych z uprawą wybranej rośliny zbożowej. Wykonują kartę technologiczną. Następnie prezentują wyniki i oceniają opracowane technologie upraw uwzględniając stopień zachowania zasad Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej, Zasad Wzajemnej Zgodności oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony środowiska. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej wyposażonej w stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, projektor multimedialny w gospodarstwie szkolnym oraz Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 31 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J3. Prowadzenie uprawy roślin zbożowych w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Uczniowie wykorzystując wcześniejsze umiejętności planują uprawy poszczególnych roślin zbożowych. Powinni wykazać się w swoich pracach dbałością o prawidłowy dobór poszczególnych elementów technologicznych, ale również dbałością o środowisko naturalne i prowadzenie prac zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. W planowaniu muszą się wykazać kreatywnością i otwartością na stosowanie nowych technologii, jak również konsekwencją w działaniu. Ze względu na szybki postęp naukowy i technologiczny w zakresie rolnictwa uczniowie muszą doskonalić swoje umiejętności poprzez samokształcenie, samodzielne wyszukiwania informacji w czasopismach branżowych oraz w Internecie i wykorzystywanie ich do wykonywania zadań zawodowych. Środki dydaktyczne W pracowni produkcji roślinnej powinny znajdować się stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym, próbki nasion roślin uprawnych, okazy naturalne roślin i chwastów, atlasy roślin uprawnych, chwastów i szkodników, zielniki roślin uprawnych i chwastów, modele narzędzi i maszyn do uprawy gleby, nawożenia, ochrony i zbioru roślin uprawnych, podstawowe, karty pracy, katalogi, czasopisma branżowe, filmy i prezentacje. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych. W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji oraz planowania zadań. Jednostka modułowa „Prowadzenie uprawy roślin zbożowych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej, a także praktycznego wykonania zadań zawodowych. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego, metody praktyczne oraz metoda projektu. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupa nie powinna liczyć więcej niż 15 osób Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz próby pracy. Ocenione będą efekty zawarte w karcie technologicznej. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 32 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J4. Prowadzenie uprawy roślin okopowych Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P C PP C PP C P C PP C P C R.3.1(7)10 wybrać materiał siewny spośród przedstawionych próbek i uzasadnić wybór; PP C R.3.1(7)11 przygotować sadzeniaki oraz odpowiednie warunki do kiełkowania; P C P B PP C P C P C P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi R.3.1(5)5 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny okopowe uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)6 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod rośliny okopowe; R.3.1(6)9 określić parametry jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny i sadzeniaki; R.3.1(6)10 ocenić przydatność określonych próbek nasion jako materiału siewnego oraz sadzeniaków na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(6)11 dokonać oceny organoleptycznej jakości materiału siewnego i sadzeniaków; R.3.1(7)8 obliczyć ilość wysiewu nasion i sadzeniaków uwzględniając ich jakość i warunki agrotechniczne; R.3.1(7)9 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego i sadzeniaków z uwzględnieniem warunków gospodarstwa; R.3.1(8)7 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny okopowe; R.3.1(8)8 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawę, nawożenie i ochronę roślin z uwzględnieniem wymagań roślin okopowych oraz warunków glebowych; R.3.1(9)15 dobrać maszyny i urządzenia do zabiegów agrotechnicznych w celu zapewnienia najkorzystniejszych warunków do siewu, sadzenia, wzrostu i plonowania roślin okopowych; R.3.1(9)16 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin okopowych korzystając z zasobów danego gospodarstwa lub katalogów; R.3.1(9)17 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin okopowych; Materiał nauczania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 33 Znaczenie gospodarcze roślin okopowych. Wymagania klimatyczno-glebowe roślin okopowych. Nawożenie mineralne i organiczne roślin okopowych. Stanowisko w zmianowaniu roślin okopowych. Uprawa i nawożenie roślin okopowych. Przygotowanie materiału siewnego i siew buraków. Przygotowanie sadzeniaków i sadzenie ziemniaków. Pielęgnowanie i ochrona roślin okopowych. Zbiór i przechowywanie roślin okopowych. Planowanie technologii uprawy roślin okopowych. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J4. Prowadzenie uprawy roślin okopowych R.3.1(9)18 obliczyć ilość środka ochrony roślin dla roślin okopowych przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej; R.3.1(9)19 dobierać rodzaj nawozów, wysokość dawek oraz terminy stosowania w zależności od warunków glebowych i sposobu użytkowania roślin okopowych; R.3.1(9)20 wykonać zabiegi związane z uprawą, nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem roślin okopowych; R.3.1(10)13 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawów występujących na roślinach okopowych; R.3.1(10)14 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawów żerowania występujących na roślinach okopowych; PP C PP C PP C PP C P B PP C P C PP C PP C PP C P B P C PP C P C R.3.1(12)6 dobrać maszyny do wykonania prac w uprawie roślin okopowych; P C R.3.1(13)9 dobrać sposób obsługi do maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślinnej; P C R.3.1(10)15 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w uprawach roślin okopowych; R.3.1(10)16 ocenić zachwaszczenie plantacji roślin okopowych w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania; R.3.1(10)17 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin okopowych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(10)18 rozpoznać choroby i szkodniki na plantacjach roślin okopowych na podstawie objawów występowania i żerowania; R.3.1(11)9 sklasyfikować i scharakteryzować poszczególne metody stosowane w ochronie roślin okopowych; R.3.1(11)10 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw roślin okopowych; R.3.1(11)11 dokonać podziału pestycydów stosowanych w ochronie roślin okopowych zgodnie z przyjętymi kryteriami; R.3.1(11)12 zaplanować ochronę roślin okopowych zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)5 dobrać narzędzia i urządzenia do wykonania prac w uprawie roślin okopowych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 34 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J4. Prowadzenie uprawy roślin okopowych R.3.1(13)10 określić warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie na podstawie instrukcji; R.3.1(13)11 dokonać obsługi maszyn i urządzeń stosowanych do różnych prac w produkcji roślin okopowych; R.3.1(13)12 dobierać i obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, i zbioru roślin okopowych; BHP(8)9 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin okopowych; BHP(8)10 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin okopowych; BHP(9)10 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin okopowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)11 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin okopowych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. PP C P C P C P C PP C P C P C Planowane zadania Planowanie uprawy wybranej rośliny okopowej z uwzględnieniem przeznaczenia oraz wszystkich elementów technologicznych i warunków występujących w gospodarstwie Uczniowie do realizacji tego zadania powinni wykorzystać wcześniej nabyte umiejętności. W zespołach lub indywidualnie (do wyboru przez nauczyciela) uczniowie do określonych założeń planują całokształt zadań związanych z uprawą wybranej rośliny okopowej w zależności od przeznaczenia. Wykonują kartę technologiczną. Następnie prezentują wyniki i oceniają opracowane technologie upraw uwzględniając stopień zachowania zasad Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej, Zasad Wzajemnej Zgodności oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony środowiska. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej wyposażonej w stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, projektor multimedialny w gospodarstwie szkolnym oraz w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Uczniowie wykorzystując wcześniejsze umiejętności planują uprawy poszczególnych roślin okopowych. Powinni wykazać się w swoich pracach dbałością o prawidłowy dobór poszczególnych elementów technologicznych, ale również dbałością o środowisko naturalne i prowadzenie prac zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. W planowaniu muszą się wykazać kreatywnością i otwartością na stosowanie nowych technologii, jak również konsekwencją w działaniu. Ze względu na szybki postęp naukowy i technologiczny w zakresie rolnictwa uczniowie muszą doskonalić swoje umiejętności poprzez samokształcenie, samodzielne wyszukiwania informacji w czasopismach branżowych oraz w Internecie i wykorzystywanie ich do wykonywania zadań zawodowych. Środki dydaktyczne W pracowni produkcji roślinnej powinny znajdować się stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym, profile glebowe, próbki nasion roślin uprawnych, okazy naturalne roślin i chwastów, atlasy roślin uprawnych, chwastów i szkodników, zielniki roślin uprawnych i chwastów, modele narzędzi i maszyn do uprawy gleby, nawożenia, ochrony i zbioru roślin uprawnych, karty pracy, katalogi, czasopisma branżowe, filmy i prezentacje. Zalecane metody dydaktyczne Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 35 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J4. Prowadzenie uprawy roślin okopowych Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych. W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji oraz planowania zadań. Jednostka modułowa „Prowadzenie uprawy roślin okopowych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej, a także praktycznego wykonania zadań zawodowych i metoda projektu. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupy liczą maks. 15 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz próby pracy. Do oceny osiągnięć wykorzystana zostanie również opracowana karta technologiczna. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M3.J5. Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P c P C PP C PP C R.3.1(6)14 dokonać oceny organoleptycznej materiału siewnego roślin przemysłowych; P C R.3.1(7)12 obliczyć ilość wysiewu nasion roślin przemysłowych uwzględniając warunki agrotechniczne i parametry materiału siewnego; PP C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi R.3.1(5)7 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny przemysłowe uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)8 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod wybrane rośliny przemysłowe; R.3.1(6)12 określić parametry jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny roślin przemysłowych; R.3.1(6)13 ocenić przydatność określonych próbek nasion roślin przemysłowych jako materiału siewnego na podstawie ustalonych parametrów; Materiał nauczania Znaczenie gospodarcze roślin przemysłowych. Wymagania klimatyczno-glebowe roślin przemysłowych. Nawożenie mineralne i organiczne roślin przemysłowych. Stanowisko w zmianowaniu roślin przemysłowych. Uprawa i nawożenie roślin przemysłowych. Przygotowanie materiału siewnego i siew roślin przemysłowych. Pielęgnowanie i ochrona roślin przemysłowych. Zbiór i przechowywanie roślin przemysłowych. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 36 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J5. Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych R.3.1(7)13 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego roślin przemysłowych z uwzględnieniem warunków gospodarstwa; R.3.1(7)14 wybrać materiał siewny roślin przemysłowych spośród przedstawionych próbek i uzasadnić wybór; R.3.1(8)9 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny przemysłowe; R.3.1(8)10 zaplanować zabiegi agrotechniczne,uprawę, nawożenie i ochronę roślin z uwzględnieniem wymagań roślin przemysłowych oraz warunków glebowych; R.3.1(9)21 dobrać maszyny i urządzenia do wykonywania zabiegów agrotechnicznych w celu stworzenia najkorzystniejszych warunków do siewu, wzrostu i plonowania roślin przemysłowych; R.3.1(9)22 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin przemysłowych korzystając z zasobów danego gospodarstwa lub katalogów; R.3.1(9)23 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin przemysłowych; R.3.1(9)24 obliczyć ilość środka ochrony roślin w uprawie roślin przemysłowych przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej; R.3.1(10)19 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawach występujących na roślinach przemysłowych; R.3.1(10)20 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawach żerowania występujących na roślinach przemysłowych; R.3.1(10)21 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w różnych uprawach roślin przemysłowych; R.3.1(10)22 ocenić zachwaszczenie plantacji roślin przemysłowych w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania; R.3.1(10)23 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin przemysłowych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(10)24 rozpoznać choroby i szkodniki na plantacjach roślin na podstawie objawów występowania i żerowania; R.3.1(11)13 sklasyfikować i scharakteryzować poszczególne metody stosowane w ochronie roślin przemysłowych; PP C PP C PP C P C PP C P C P C PP C P C PP C PP C PP C PP C PP C P B Planowanie technologii uprawy roślin przemysłowych. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 37 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J5. Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych R.3.1(11)214 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw roślin przemysłowych; R.3.1(11)15 dokonać podziału pestycydów stosowanych w uprawie roślin przemysłowych zgodnie z przyjętymi kryteriami; R.3.1(11)16 zaplanować ochronę grup roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)7 dobrać narzędzia i urządzenia do wykonania prac w uprawie roślin przemysłowych; R.3.1(12)8 dobrać maszyny do wykonania prac w uprawie roślin przemysłowych; R.3.1(13)13 dobrać sposób obsługi do maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin przemysłowych; R.3.1(13)14 określić warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie na podstawie instrukcji; R.3.1(13)15 dobierać i obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, zbioru i konserwacji roślin przemysłowych; BHP(8)11 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin przemysłowych; BHP(8)12 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin przemysłowych; BHP(9)12 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin przemysłowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)13 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin przemysłowych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. PP C PP C PP C P C P C P C PP C P C P C PP C P C P C Planowane zadania Planowanie uprawy wybranej rośliny przemysłowej z uwzględnieniem wszystkich elementów technologicznych i warunków występujących w gospodarstwie Uczniowie do realizacji tego zadania powinni wykorzystać wcześniej nabyte umiejętności. W zespołach lub indywidualnie (do wyboru przez nauczyciela) uczniowie do określonych założeń planują całokształt zadań związanych z uprawą wybranej rośliny przemysłowej. Wykonują kartę technologiczną. Następnie prezentują wyniki i oceniają opracowane technologie upraw uwzględniając stopień zachowania zasad Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej, Zasad Wzajemnej Zgodności oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony środowiska. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej wyposażonej w stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, projektor multimedialny w gospodarstwie szkolnym oraz Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 38 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J5. Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Uczniowie wykorzystując wcześniejsze umiejętności planują uprawy poszczególnych roślin przemysłowych. Powinni wykazać się w swoich pracach dbałością o prawidłowy dobór poszczególnych elementów technologicznych, ale również dbałością o środowisko naturalne i prowadzenie prac zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. W planowaniu muszą się wykazać kreatywnością i otwartością na stosowanie nowych technologii, jak również konsekwencją w działaniu. Ze względu na szybki postęp naukowy i technologiczny w zakresie rolnictwa uczniowie muszą doskonalić swoje umiejętności samokształcenia, samodzielnego wyszukiwania informacji i wykorzystywania ich do wykonywania zadań zawodowych. Środki dydaktyczne W pracowni produkcji roślinnej powinny znajdować się stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym, profile glebowe, próbki nasion roślin uprawnych, okazy naturalne roślin i chwastów, atlasy roślin uprawnych, chwastów i szkodników, zielniki roślin uprawnych i chwastów, modele narzędzi i maszyn do uprawy gleby, nawożenia, ochrony i zbioru roślin uprawnych, karty pracy, katalogi, czasopisma branżowe, filmy i prezentacje. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych. W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji oraz planowania zadań. Jednostka modułowa „Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej, a także praktycznego wykonania zadań zawodowych. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego, metody praktyczne. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupa maks. 15-osobowa dla wykonania zadań zawodowych dzielona na 3-osobowe zespoły. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz próby pracy. Ocenione będą również rozwiązania zaproponowane w karcie technologicznej. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 39 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J6. Prowadzenie uprawy roślin specjalnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PP C P C PP C PP C P C PP C PP C P B P C PP C P C P C PP C R.3.1(5)9 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny specjalne uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)10 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod wybrane rośliny specjalne; R.3.1(6)15 określić parametry jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny roślin specjalnych; R.3.1(6)16 ocenić przydatność określonych próbek nasion jako materiału siewnego na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(7)15 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego roślin specjalnych z uwzględnieniem warunków gospodarstwa; R.3.1(7)16 wybrać materiał siewny i rozsady spośród przedstawionych próbek i uzasadnić wybór; R.3.1(7)17 przygotować odpowiednie warunki produkcji rozsady roślin specjalnych; R.3.1(8)11 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny specjalne; R.3.1(8)12 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawowe, nawożenie i ochronę roślin z uwzględnieniem wymagań roślin specjalnych oraz warunków glebowych; R.3.1(9)25 dobrać maszyny i urządzenia do wykonania zabiegów agrotechnicznych w celu zapewnienia najkorzystniejszych warunków do wzrostu i plonowania roślin specjalnych; R.3.1(9)26 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin specjalnych korzystając z zasobów gospodarstwa lub odpowiednich katalogów; R.3.1(9)27 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin specjalnych; R.3.1(9)28 obliczyć ilość środka ochrony roślin przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej; Materiał nauczania Znaczenie gospodarcze roślin specjalnych. Wymagania klimatyczno-glebowe roślin specjalnych. Nawożenie mineralne i organiczne roślin specjalnych. Stanowisko w zmianowaniu roślin specjalnych. Uprawa i nawożenie roślin specjalnych. Przygotowanie materiału siewnego, siew i sadzenie roślin specjalnych. Pielęgnowanie i ochrona roślin specjalnych. Zbiór roślin specjalnych. Planowanie technologii uprawy roślin specjalnych. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 40 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J6. Prowadzenie uprawy roślin specjalnych R.3.1(9)29 dobierać rodzaj nawozów, wysokość dawek oraz terminy stosowania w zależności od warunków glebowych i sposobu użytkowania roślin specjalnych; R.3.1(9)30 wykonać zabiegi związane z uprawą, nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem roślin specjalnych; R.3.1(10)25 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawów występujących na roślinach specjalnych; R.3.1(10)26 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawów żerowania występujących na roślinach specjalnych; R.3.1(10)27 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w uprawach roślin specjalnych; R.3.1(10)28 ocenić zachwaszczenie plantacji w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania w roślinach specjalnych; R.3.1(10)29 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin specjalnych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(10)30 rozpoznać choroby i szkodniki na plantacjach roślin specjalnych na podstawie objawów występowania i żerowania; R.3.1(11)17 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw; R.3.1(11)18 zaplanować ochronę roślin specjalnych zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)9 dobrać narzędzia i urządzenia do wykonania prac w polowej uprawie roślin specjalnych; R.3.1(12)10 dobrać maszyny do wykonania prac w polowej uprawie roślin specjalnych; R.3.1(13)16 określić warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie na podstawie instrukcji; R.3.1(13)17 dokonać obsługi maszyn i urządzeń stosowanych do różnych prac w produkcji roślin specjalnych; R.3.1(13)18 obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, zbioru i roślin specjalnych; BHP(8)13 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin specjalnych; P C PP C PP C PP C P C PP C PP D PP C PP C PP C P C P C P C PP C P C P C Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 41 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J6. Prowadzenie uprawy roślin specjalnych BHP(8)14 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin specjalnych; BHP(9)14 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin specjalnych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)15 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin specjalnych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. PP C P C P C Planowane zadania Planowanie uprawy wybranej rośliny specjalnej z uwzględnieniem wszystkich elementów technologicznych i warunków występujących w przykładowym gospodarstwie Uczniowie do realizacji tego zadania powinni wykorzystać wcześniej nabyte umiejętności. W zespołach lub indywidualnie (do wyboru przez nauczyciela) uczniowie do określonych założeń planują całokształt zadań związanych z uprawą wybranej rośliny specjalnej. Wykonują kartę technologiczną. Następnie prezentują wyniki i oceniają opracowane technologie upraw uwzględniając stopień zachowania zasad Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej, Zasad Wzajemnej Zgodności oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony środowiska. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej wyposażonej w stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, projektor multimedialny w gospodarstwie szkolnym oraz w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Uczniowie wykorzystując wcześniejsze umiejętności planują uprawy poszczególnych roślin pastewnych. Powinni wykazać się w swoich pracach dbałością o prawidłowy dobór poszczególnych elementów technologicznych, ale również dbałością o środowisko naturalne i prowadzenie prac zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. W planowaniu muszą się wykazać kreatywnością i otwartością na stosowanie nowinek technologicznych, jak również konsekwencją w działaniu. Ze względu na szybki postęp naukowy i technologiczny w zakresie rolnictwa uczniowie muszą doskonalić swoje umiejętności samokształcenia, samodzielnego wyszukiwania informacji i wykorzystywania ich do wykonywania zadań zawodowych. Środki dydaktyczne W pracowni produkcji roślinnej powinny znajdować się stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym, profile glebowe, próbki nasion roślin uprawnych, okazy naturalne roślin i chwastów, atlasy roślin uprawnych, chwastów i szkodników, zielniki roślin uprawnych i chwastów, modele narzędzi i maszyn do uprawy gleby, nawożenia, ochrony i zbioru roślin uprawnych, karty pracy, katalogi, czasopisma branżowe, filmy i prezentacje. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych. W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji oraz planowania zadań. Jednostka modułowa „Prowadzenie uprawy roślin specjalnych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej, a także praktycznego wykonania zadań zawodowych. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego, metody praktyczne. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 42 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J6. Prowadzenie uprawy roślin specjalnych Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupa 15-osobowa dzielona na zespoły 3-osobowe wykonujące zadania zawodowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz próby pracy. Kryterium oceniania będzie poprawność merytoryczna. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M3.J7. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji roślinnej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P B PP C PP C P B P B P B PP C P B P B R.3.3(1)1 zapoznać się z dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi, normami i katalogami części zamiennych wybranego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(1)2 zinterpretować zapisy dotyczące pierwszego uruchomienia wybranego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(1)3 dobrać wybraną część zamienną do wskazanego modelu ciągnika lub maszyny z wykorzystaniem katalogu części. R.3.3(5)1 scharakteryzować wszystkie urządzenia wodno-melioracyjne występujące w przykładowym gospodarstwie rolnym; R.3.3(5)2 określić zasady obsługi urządzeń wodno-melioracyjnych uwzględniając bieżące i okresowe przeglądy; R.3.3(7)1 dobrać do pracy polowe agregaty maszynowe uwzględniając rodzaj wykonywanej pracy; R.3.3(7)2 utworzyć agregaty maszynowe proste lub złożone do wykonania pracy w produkcji roślinnej na polu stosując wstępne regulacje; R.3.3(7)3 przygotować do pracy urządzenia stacjonarne – np. czyszczalnie do czyszczenia zbóż w magazynach.; R.3.3(8)1 przygotować wskazany opryskiwacz do obowiązkowego badania technicznego Materiał nauczania Agregaty maszynowe stosowane w produkcji roślinnej: - narzędzia maszyny do uprawy i doprawiania roli, - maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego, - maszyny do siewu i sadzenia, - maszyny do pielęgnacji i ochrony roślin, - maszyny do zbioru i konserwacji zielonek, - maszyny o zbioru zbóż, - maszyny i urządzenia do czyszczenia, sortowania, dosuszania i przechowywania ziarna, - maszyny do zbioru roślin okopowych, - maszyny specjalistyczne do prac w rolnictwie ekologicznym. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 43 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J7. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji roślinnej na stacji badań; R.3.3(8)2 przeprowadzić kalibrację wskazanego opryskiwacza ciągnikowego do określonego zabiegu ochrony roślin z zastosowaniem wszystkich warunków bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska; BHP(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy operatora pojazdów i maszyn rolniczych podczas ich pracy, obsługi technicznej i konserwacji; BHP(8)2 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy pracownika obsługi pojazdów i maszyn rolniczych; KPS(2)5 ponosić odpowiedzialność zaplanowane i wykonywane zadania podczas obsługi maszyn stosowanych w produkcji roślinnej; PP C P B PP C P C KPS(2)6 realizować zadania w sposób twórczy; PP D KPS(6)2 zaktualizować wiedzę potrzebną do obsługi maszyn stosowanych w produkcji roślinnej; P C KPS(6)3 wyszukać potrzebne informacje w celu wzbogacenia dotychczasowej wiedzy; P B KPS(8)3 przyjmować odpowiedzialność za wykonywana pracę podczas obsługi maszyn stosowanych w produkcji roślinnej. P D Planowane zadania Zadanie 1. Organizacja stanowiska pracy operatora Zorganizowanie stanowiska pracy operatora ciągnika rolniczego zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy. Zadanie 2. Obsługa codzienna ciągnika rolniczego Wykonanie obsługi codziennej ciągnika rolniczego (P1) i przygotować ciągnik do pracy zgodnie z zalecaniem instrukcji obsługi. Zadanie 3. (zadanie dla każdego działu produkcji roślinnej) Dobór maszyn do produkcji roślinnej Dobierz maszyny i narzędzia do produkcji roślinnej, przygotuj do pracy złożony agregat maszynowy, wykonaj niezbędne czynności przygotowawcze (np. „próba kręcona siewnika”) zgodnie z zaleceniami instrukcji obsługi. Wykonaj wstępne regulacje agregatu, wykonaj próbę pracy przygotowanym agregatem. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa „Obsługiwanie maszyn w produkcji roślinnej” powinna być poświęcona wykonaniu ćwiczeń praktycznych z udziałem narzędzi, maszyn, ciągników rolniczych, urządzeń i Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 44 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J7. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji roślinnej instalacji wykorzystywanych w produkcji rolniczej w warunkach gospodarstwa rolniczego lub opracowaniu kompletnych dokumentów lub ich projektów. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, Instrukcje obsługi sprzętu rolniczego, ciągników i kombajnów rolniczych. Gospodarstwo szkoleniowe posiadające warsztat niezbędny do obsługi sprzętu rolniczego lub gospodarstwo współpracujące ze szkołą albo instytucja otoczenia rolnictwa i ich wyposażenie. Zalecane metody dydaktyczne Podczas zajęć praktycznych dominującą metodą będzie ćwiczenie praktyczne. Stosowana powinna być również wycieczka dydaktyczna. Dzięki temu możliwe będzie opanowanie niezbędnych umiejętność, dla których trzeba specjalnych warunków. Przydatna będzie także metoda projektów. Zastosowanie tej metody pozwoli na opanowanie szeregu łączących się ze sobą czynności i ukształtowanie zestawów umiejętności. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15-osobowe. Należy jednak zapewnić warunki indywidualnego ćwiczenia najważniejszych umiejętności. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu typu próba pracy oraz testu praktycznego. Stosowana będzie obserwacja pracy uczniów i komunikowanie zwrotne informujące o poprawności wykonywanych czynności i prezentowaniu pożądanych postaw zawodowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 45 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4. Prowadzenie produkcji zwierzęcej 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej 613003.M4.J5. Prowadzenie chowu koni 613003.M4.J6. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna R.3.2(1)1 nazwać wszystkie układy wchodzące w skład organizmu zwierzęcego; P A R.3.2(1)2 wskazać wszystkie układy na schemacie sylwetki zwierzęcia; P C P C P C P B P B P C P C P C PP D P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi R.3.2(1)3 nazwać narządy wchodzące w skład poszczególnych układów w organizmie zwierzęcym; R.3.2(1)4 określić położenie poszczególnych narządów w układach zwierząt gospodarskich; R.3.2(2)1 określić funkcje poszczególnych narządów w układach w organizmie zwierząt gospodarskich; R.3.2(2)2 wskazać procesy życiowe zachodzące w poszczególnych układach organizmu zwierzęcego; R.3.2(2)3 scharakteryzować procesy życiowe zachodzące w organizmie zwierząt gospodarskich; R.3.2(5)1 rozpoznać na podstawie fotografii lub próbek słomy, siana, kiszonkę, zielonki, ziemniaki, buraki pastewne, ziarna zbóż, kukurydzy, roślin strączkowych i ich śruty; R.3.2(5)2 rozróżnić pasze pod względem pochodzenia, zawartości składników chemicznych, koncentracji energii w jednostce masy; R.3.2(5)3 zinterpretować pojęcie wartość pokarmowa paszy wskazując przynajmniej 4 cechy; R.3.2(5)4 określić wartość i przydatność żywieniową pasz objętościowych soczystych, Materiał nauczania Budowa i funkcjonowanie organizmu zwierząt gospodarskich. Układ kostny. Układ mięśniowy. Układ powłokowy. Układ krwionośny. Układ oddechowy. Układ pokarmowy. Układ rozrodczy. Układ dokrewny. Układ wydalniczy. Układ nerwowy. Narządy zmysłów. Elementy budowy wewnętrznej i fizjologii drobiu. Skład chemiczny paszy i rola żywieniowa poszczególnych składników, racjonalne żywienie. Rozpoznawanie pasz gospodarskich. Kryteria podziału pasz. Wartość pokarmowa i przydatność żywieniowa paszy. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 46 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich suchych i treściwych; R.3.2(5)5 określić przeznaczenie pełnoporcjowych i uzupełniających mieszanek paszowych oraz koncentratów paszowych na wybranych przykładach; R.3.2(5)6 określić przykłady dodatków paszowych dla określonych grup produkcyjnych i gatunków zwierząt gospodarskich; R.3.2(5)7 scharakteryzować przykłady produktów ubocznych przetwórstwa rolnospożywczego nadające się do wykorzystania w żywieniu określonej grupy zwierząt gospodarskich; P C P C PP C PP C R.3.2(6)2 scharakteryzować sposoby suszenia zielonki na siano; P B R.3.2(6)3 dobrać warunki i miejsca przechowywania siana; P C R.3.2(6)4 określić zasady i technikę podsuszania zielonki na kiszonkę i sianokiszonkę; P C R.3.2(6)5 uzasadnić kolejność czynności podczas zakiszania pasz; P B R.3.2(6)6 określić zasady i formy przechowywania kiszonek; P B P C P B P A P B PP C R.3.2(7)4 wskazać przynajmniej 3 czynniki racjonalnego żywienia zwierząt; P C R.3.2(7)5 określić zależność pomiędzy ilością i jakością zadawanych pasz, a wynikiem P B R.3.2(5)8 wyjaśnić techniki oceny runi pastwiskowej poszczególnymi metodami; R.3.2(6)1 określić zasady oceny przydatności zielonki do produkcji siana lub kiszonki; R.3.2(6)7 dobrać sposób przygotowania do skarmienia pasz objętościowych suchych, soczystych i treściwych; R.3.2(6)8 ocenić organoleptycznie jakość próbki kiszonki, zielonki, siana i paszy treściwej; R.3.2(7)1 nazwać grupy składników występujących w paszach ze względu na rolę w żywieniu i rodzaj dominującego związku chemicznego; R.3.2(7)2 określić rolę białek, węglowodanów, tłuszczów, witamin i związków mineralnych w żywieniu zwierząt; R.3.2(7)3 wskazać cele żywienia różnych grup produkcyjnych zwierząt na przykładzie zwierząt opasanych i użytkowanych rozpłodowo; Elementy oceny jakości pasz. Przygotowywanie, konserwowanie i przechowywanie pasz. Zagrożenia związane z przygotowaniem i przechowywaniem pasz. Etyczne zasady w żywieniu zwierząt. Normowanie i dawkowanie pasz. Jakość żywienia, a wynik produkcyjny. Wpływ klimatu i stanu środowiska naturalnego na zdrowie i produkcyjność zwierząt. Ruch na świeżym powietrzu, wybiegowanie i ogólnikowanie zwierząt gospodarskich. Jakość higieniczna pastwiska. Lokalizacja i funkcje budynków inwentarskich. Lokalny plan zagospodarowania przestrzennego. Budowle rolnicze. Dobrostan zwierząt – pojęcie i zasady zachowania. Wymagania mikroklimatyczne dla zwierząt gospodarskich. Kontrola mikroklimatu w pomieszczeniach inwentarskich. Ogrzewanie, wentylacja a obsada zwierząt w budynkach inwentarskich. Przydatność materiałów budowlanych. Sterowanie mikroklimatem. Etyka a tworzenie warunków bytowania zwierzętom gospodarskim. Zasady wzajemnej zgodności w chowie zwierząt (cross compliance). Wymagania dla warunków chowu zapewniające zachowanie zdefiniowanych wolności zwierząt. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 47 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich produkcyjnym i ekonomicznym; R.3.2(12)1 wyjaśnić wpływ promieniowania słonecznego, temperatury, wilgotności, ruchu powietrza, opadów atmosferycznych i zanieczyszczeń powietrza na zdrowie i produkcyjność zwierząt gospodarskich; R.3.2(12)2 wskazać znaczenie ruchu na świeżym powietrzu dla zdrowia i produkcyjności zwierzęcia; R.3.2(12)3 wskazać cechy oceny jakości higienicznej pastwiska; R.3.2(12)4 określić warunki lokalizacji budynków inwentarskich w stosunku do ukształtowania terenu, kierunku wiatrów, ujęć wodnych, dróg, stron świata; R.3.2(12)5 określić funkcje budynków inwentarskich na wskazanym przykładzie (fotografia lub opis wyposażenia); R.3.2(12)6 uzasadnić konieczność uwzględnienia planu zagospodarowania przestrzennego w podejmowaniu decyzji o usytuowaniu budynku inwentarskiego; R.3.2(12)7 zaplanować usytuowanie budowli rolniczych służących produkcji zwierzęcej: R.3.2(12)8 wyjaśnić znaczenie zachowania dobrostanu zwierząt na wybranym przykładzie; R.3.2(12)9 określić optymalne warunki temperatury, wilgotności, szybkości przepływu powietrza, stężenia gazów szkodliwych dla poszczególnych gatunków, grup wiekowych i produkcyjnych zwierząt gospodarskich; R.3.2(12)10 dobrać sposoby zapewnienia optymalnych warunków mikroklimatycznych w budynku inwentarskim; R.3.2(16)1 scharakteryzować znaczenie produkcji zwierzęcej w podnoszeniu żyzności gleby i w zwiększeniu bioróżnorodności gospodarstwa; R.3.2(16)2 określić minimalne okresy przestawiania na metody ekologiczne poszczególnych gatunków i typów użytkowych zwierząt; R.3.2(16)3 wybrać gatunki i rasy zwierząt dla gospodarstwa ekologicznego; R.3.2(16)4 określić maksymalną dopuszczalną obsadę zwierząt dla gospodarstwa ekologicznego; R.3.2(16)5 obliczyć minimalną powierzchnię w budynkach inwentarskich i na wybiegach w gospodarstwie ekologicznym; P B P B P C PP C P B PP C P C PP C P A PP D P B P C PP C P C P B Składowanie obornika, gnojówki i gnojowicy. Zagrożenia dla środowiska naturalnego ze strony chowu zwierząt. Zwierzęta w agroekosystemie. Przestawianie zwierząt na metody ekologiczne. Obsada zwierząt w gospodarstwie ekologicznym. Dopuszczalne środki higieny w gospodarstwie ekologicznym. Pochodzenie pasz. Dopuszczalne okaleczenia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 48 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich R.3.2(16)6 ustalić środki dezynfekujące i czyszczące dopuszczone do stosowania w gospodarstwie ekologicznym; R.3.2(16)7 dobrać pasze i dodatki możliwe do stosowania w gospodarstwie ekologicznym; PP C P B R.3.2(16)8 ustalić możliwości zakupu pasz; PP C R.3.2(16)9 określić sposoby zapobiegania chorobom zwierząt; P C R.3.2(16)10 scharakteryzować zabiegi okaleczeń dopuszczone ze względów bezpieczeństwa i sanitarnych (dekornizacja, przycinanie zębów, ogona, kastracja); P B KPS(4)1 zastosować nowoczesne rozwiązania w produkcji zwierzęcej; P C KPS(6)5 wyszukać źródła wiedzy do zdobycia nowych informacji; P C KPS(6)6 weryfikować opanowane umiejętności. PP D Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 49 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich Planowane zadania Zadanie 1 Na sylwetce żywego zwierzęcia wskazać położenie narządów i układów zgodnie z listą kontrolną Uczniowie w pracy indywidualnej wykorzystując wiedzę z zakresu pokroju, anatomii i fizjologii zwierząt gospodarskich określają zgodnie z listą kontrolną położenie wskazanych narządów i układów wpisując odpowiednio informacje na formularzu listy kontrolnej i wykreślając na sylwetce zwierzęcia. Zadanie 2. Opracowanie planu produkcji kiszonki dla stada Grupa uczniów (3-4 osoby) zaplanuje produkcję kiszonki dla wskazanego przez nauczyciela stada zwierząt. W związku z tym: wybierze gatunki roślin z przeznaczeniem na kiszonkę, określi areał uprawy, terminy koszenia, warunki podsuszania, wybierze technologię produkcji kiszonki i zaplanuje w czasie wykonanie czynności wynikających z tej technologii. W miarę możliwości wykona poszczególne czynności. Pracę grupa przedstawi w postaci prezentacji multimedialnej. Zadanie 3. Opracowanie projektu użytkowania pastwiska Grupa uczniów (3-4 osoby) w oparciu o opis pastwiska lub, jeżeli to możliwe, faktyczne pastwisko oblicza obsadę i obciążenie pastwiska, dobiera rodzaj wypasu, określa organizację pastwiska, ustala harmonogram wypasu z uwzględnieniem czasu odrostu runi pastwiskowej w różnych miesiącach sezonu pastwiskowego. Jeżeli zadanie wykonywane jest w oparciu o rzeczywiste pastwisko, wykona prace związane z organizacją pastwiska i oceni jakość runi pastwiskowej. Pracę grupa przedstawi w postaci elektronicznej – dokument wykonany w edytorze tekstu z elementami grafiki. Praca może zawierać linki do arkusza kalkulacyjnego z obliczeniami. Zadanie 4. Opracowanie preliminarza paszowego dla wskazanego stada zwierząt Dla wskazanego (rzeczywistego– zgodnie z opisem) stada zwierząt uczniowie w zespołach (2-4 osoby) dobierają pasze dla określonych grup produkcyjnych zwierząt na cały rok i opracowują preliminarz paszowy uwzględniając rezerwę. Zadanie 5. Dobór i ocena warunków zoohigienicznych Uczniowie w zespołach dobierają warunki zoohigieniczne dla poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich i technologii produkcji zwierzęcej. Określają warunki ich monitorowania, wykonują przykładowe pomiary w pomieszczeniach inwentarskich. Porównują z normami i wskazują kierunki zapewnienia w sytuacjach odstępstw. Uczniowie pracują w zespołach do 4 osób. Efektem wykonanej pracy powinien być raport. Zadanie 6 Plan przestawiania gospodarstwa na metody ekologiczne Opracować plan przestawienia gospodarstwa na metody ekologiczne. Uczniowie w zespołach (maks. 4 osoby) analizują warunki gospodarstwa i wykorzystując kryteria rolnictwa ekologicznego opracowują plan przestawienia produkcji zwierzęcej. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich wymaga stosowania aktywizujących metod Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 50 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych w produkcji zwierzęcej. W tej jednostce kształtowane są umiejętności rozumienia funkcjonowania zwierzęcia w agroekosystemie. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: szkielety zwierząt gospodarskich lub ich fragmenty, atlasy anatomiczne i topograficzne, fotografie i atlasy zwierząt gospodarskich, katalogi zwierząt gospodarskich, próbki pasz, fotografie pasz oferty producentów pasz, etykiety, program do układania dawek żywieniowych, katalogi silosów, katalogi z elementami organizacji pastwiska, czasopisma specjalistyczne, filmy dydaktyczne, prezentacje multimedialne o tematyce zoohigienicznej oraz możliwość korzystania z przepisów prawnych, zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Wskazane jest wykonywanie ćwiczeń w gospodarstwie szkoleniowym. Uczniowie powinni mieć również możliwość korzystania z komputerów z dostępem do sieci Internet – 1 komputer dla 2 uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na następujące pytania: jakie chce osiągnąć efekty? jakie metody będą najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, możliwości percepcyjnych uczących się? jakie problemy (o jakim stopniu trudności i złożoności) powinny być przez uczniów rozwiązane? jak motywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie. Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego, metoda projektów, mapa mentalna. Metody te pozwalają na kształtowanie umiejętności analizowania, współpracy w zespole, charakteryzowania, rozpoznawania cech, porównywania, podejmowania decyzji. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupa powinna liczyć maks. 15 osób, a dla wykonywania zadań należy ją podzielić na zespoły 5-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Będą oceniane również realizowane projekty edukacyjne – prezentacja, sprawozdanie. Oceniane będą także postawy uczniowskie – uczeń otrzyma komunikaty zwrotne dotyczące prezentowanych podczas pracy lub podejmowanych decyzji, zachowań i postaw. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 51 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna R.3.2(8)1 dobrać maszyny do mycia i czyszczenia korytarzy i miejsc do karmienia i pojenia bydła, owiec i kóz; P C R.3.2(8)2 dobrać maszyny do przygotowania i zadawania pasz bydłu, owcom i kozom; P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi R.3.2(8)3 dobrać maszyny i narzędzia do usuwania obornika w oborze, owczarni i koziarni; R.3.2(8)4 dobrać technologię pozyskiwania mleka do określonych warunków gospodarstwa i gatunku zwierząt; R.3.2(8)5 dobrać sprzęt do wykonania strzyży u owiec oraz skorygowania okrywy szerstnej u krów; P C PP D PP C R.3.2(8)6 dobrać środki transportu bydła, owiec i kóz; P C R.3.2(9)1 wyjaśnić zasady posługiwania się maszynami do mycia, czyszczenia i usuwania używanymi w oborach, owczarniach i koziarniach; P C R.3.2(9)2 określić zasady obsługiwania urządzeń do wykonania doju krów, owiec i kóz; P C R.3.2(10)1 ustalić dzienny harmonogram karmienia dla grupy produkcyjnej bydła, owiec lub kóz z uwzględnieniem sezonu; R.3.2(10)2 określić zasady przygotowania pasz na poszczególne odpasy dla wybranej grupy produkcyjnej bydła, owiec lub kóz; R.3.2(10)3 wyjaśnić zasady zachowania bezpieczeństwa podczas zadawania pasz bydłu, owcom i kozom; P C PP C P C R.3.2(10)4 określić objawy rui u krowy, owcy i kozy; P B R.3.2(10)5 wskazać optymalny termin i metody krycia krów, owiec i kóz; P B R.3.2(10)6 scharakteryzować przebieg ciąży u krowy, owcy i kozy z uwzględnieniem czasu trwania, zewnętrznych objawów, żywienia i pielęgnacji; PP C R.3.2(10)7 określić objawy zbliżającego się porodu u krowy, owcy i kozy; P C Materiał nauczania Wykonywanie prac związanych z użytkowaniem bydła, owiec i kóz. Wykonywanie prac związanych z żywieniem bydła, owiec i kóz. Wykonywanie prac związanych z obsługą codzienną i okresową w stadzie bydła, owiec i kóz. Prowadzenie rozrodu bydła, owiec i kóz. Pielęgnacja bydła, owiec i kóz. Transport bydła, owiec i kóz. Ocena stanu zdrowia zwierzęcia. Obserwacja parametrów fizjologicznych. Wykonywanie prac związanych z identyfikacja i rejestracja bydła, owiec i kóz. Postępowanie ze zwierzęciem podejrzanym o chorobę. Zapewnienie bezpieczeństwa przy obsłudze bydła, owiec i kóz. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 52 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz R.3.2(10)8 określić zasady przygotowania stanowiska lub pomieszczenia do przeprowadzenia porodu u krowy, owcy i kozy; P B R.3.2(10)9 wyjaśnić zasady udzielania pomocy przy porodzie u krowy, owcy i kozy; P B R.3.2(10)10 ustalić zasady postępowania z matką i noworodkiem po porodzie; P C PP C P B PP C P C P B P C PP C P C P C P B PP C P C R.3.2(14)4 określić sposób postępowania ze zwierzęciem z podejrzeniem choroby; P C R.3.2(15)1 określić zasady identyfikacji zwierząt gospodarskich – bydło, kozy, owce, trzoda chlewna, konie, drób zgodnie z wymaganiami prawnymi; P C R.3.2(10)11 opracować harmonogram wykonywania okresowych i codziennych zabiegów pielęgnacyjnych u bydła, owiec i kóz; R.3.2(10)12 dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania zabiegów pielęgnacyjnych u bydła, owiec i kóz; R.3.2(10)13 określić terminy i technikę wykonywania korekcji racic u bydła, owiec i kóz; R.3.2(10)14 określić zagrożenia podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych u bydła, owiec i kóz; R.3.2(10)15 wskazać wykorzystując z zasoby sieci Internet metody i środki zapobiegania występowaniu pasożytów skórnych; R.3.2(11)1 ustalić listę codziennych czynności porządkowych wykonywanych w pomieszczeniach dla bydła, owiec i kóz; R.3.2(11)2 określić okresowe czynności związane z utrzymaniem porządku w pomieszczeniach inwentarskich; R.3.2(11)3 zaplanować wykonywanie prac związanych z usuwaniem obornika; R.3.2(11)4 zaplanować wykonywanie prac związanych z utrzymaniem porządku w pomieszczeniach towarzyszących (paszarnia, dojarnia, szatnia itp.); R.3.2(14)1wyjaśnić zasady wykonania przeglądu stada pod kątem stanu zdrowia zwierząt; R.3.2(14)2 scharakteryzować zasady pomiaru temperatury, tętna, liczby oddechów u zwierząt gospodarskich; R.3.2(14)3 wyjaśnić zasady obserwacji wydalin i wydzielin zwierzęcych na użytek wnioskowania o stanie zdrowia; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 53 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz R.3.2(15)2 dobrać kolczyki i inne znaki identyfikacyjne do określonego gatunku zwierząt gospodarskich; R.3.2(15)3 wypełnić dokumenty dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt gospodarskich; BHP(8)2 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań zawodowych; BHP(9)7 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przy obsłudze bydła, kóz i owiec; KPS(3)5 określić skutki nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu bydła, owiec i kóz; KPS(3)6 ponieść konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu bydła, owiec i kóz; P C PP C P C P B PP C PP D KPS(10)1 określić zasady współpracy w grupie; P C KPS(10)2 przestrzegać zasad współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych. P C Planowane zadania Zadanie 1. Opracować projekt technologii produkcji mleka na użytkach zielonych Dla określonych warunków gospodarstwa uczniowie w zespołach 5-osobowych opracowują projekt z zastosowaniem konkretnej technologii produkcji i zaprezentują swoje rozwiązania i decyzje z uzasadnieniem dotyczącym technologii i uwarunkowań ekonomicznych. Szczególnie cenne będzie rozwiązanie, które zostanie zaproponowane dla rzeczywistego stada i rzeczywistych warunków. Zadanie 2. Opracować projekt wykonania strzyży w określonym stadzie określając: przygotowanie stada do wykonania strzyży, przygotowanie stanowiska, sposób postępowania z wełną po zestrzyżeniu. Wskazane jest, aby elementem projektu było ćwiczenie wykonania strzyży. Projekt powinien być wykonany w zespołach 5-osobowych. Zadanie 3. Całodzienna obsługa bydła Wykonać czynności wynikające z całodziennej obsługi bydła. Zadanie powinno być wykonane podczas dwóch 5 godzinnych zajęć, z których jedno odbędzie się przed południem, drugie po Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 54 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz południu. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań związanych z użytkowaniem zwierząt poligastrycznych. Powinny być kształtowane umiejętności obserwacji stada i wykonywania prac. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie zadań typu próba pracy. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: komputer z dostępem do Internetu - 1 komputer dla 2 uczniów. Urządzenia multimedialne. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Najlepsze efekty da jednak organizowanie zajęć w gospodarstwie szkoleniowym. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń praktycznych, metoda tekstu przewodniego, metoda projektów. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Metody te pozwalają również na śledzenie jakości wykonywanej pracy – kształtowanych umiejętności. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupy nie większe niż 15-osobowe, a praca związana z realizowaniem zadań w zespołach nie większych niż w 5-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. W projekcie i tekście przewodnim będą oceniane również efekty planowania i wykonania. Normy dla tych form oceniania podane zostaną w kontrakcie. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 55 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna R.3.2(8)7 dobrać maszyny do mycia i czyszczenia korytarzy i miejsc do karmienia i pojenia trzody chlewnej; P C R.3.2(8)8 dobrać maszyny do przygotowania i zadawania pasz trzodzie chlewnej: P C R.3.2(8)9 dobrać maszyny i narzędzia do usuwania obornika z chlewni; PP C R.3.2(8)10 dobrać środki transportu trzody chlewnej; P C R.3.2(9)3 wskazać zasady posługiwania się maszynami do mycia i czyszczenia używanymi w chlewni i pomieszczeniach towarzyszących; P C R.3.2(9)4 wskazać zasady obsługiwania urządzeń do usuwania obornika; P C P C P B PP C R.3.2(10)19 określić objawy rui u lochy; P C R.3.2(10)20 wskazać optymalny termin i metody krycia loch; P C R.3.2(10)21 określić zasady synchronizacji rui w grupie loch; PP C R.3.2(10)22 scharakteryzować przebieg ciąży u lochy z uwzględnieniem czasu trwania, zewnętrznych objawów, żywienia i pielęgnacji; PP C R.3.2(10)23 określić objawy zbliżającego się porodu u lochy; P C R.3.2(10)24 określić zasady przygotowania stanowiska lub pomieszczenia do porodu u lochy; P C R.3.2(10)25 wskazać zasady udzielania pomocy przy porodzie u lochy; P B Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi R.3.2(10)16 określić zasady przygotowania pasz na poszczególne odpasy dla wybranej grupy produkcyjnej trzody chlewnej w chowie ekstensywnym; R.3.2(10)17 wskazać zasady zachowania bezpieczeństwa podczas zadawania pasz trzodzie chlewnej; R.3.2(10)18 przeanalizować zasady funkcjonowania automatycznych systemów żywienia trzody chlewnej; Materiał nauczania Wykonywanie prac związanych z użytkowaniem trzody chlewnej. Wykonywanie prac związanych z żywieniem różnych grup produkcyjnych świń. Wykonywanie prac związanych z obsługą codzienną i okresową trzody chlewnej. Prowadzenie rozrodu świń. Pielęgnacja i profilaktyka u świń. Transport świń. Ocena stanu zdrowia trzody chlewnej. Obserwacja parametrów fizjologicznych. Postępowanie ze zwierzęciem podejrzanym o chorobę. Wykonywanie prac związanych z identyfikacją i rejestracją. Zapewnienie bezpieczeństwa przy obsłudze świń. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 56 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej R.3.2(10)26 ustalić zasady postępowania z matką i noworodkiem po porodzie; P C PP C P B P C PP C P C PP C PP C PP C P B PP C P C R.3.2(14)8 określić sposób postępowania z trzodą chlewną z podejrzeniem choroby; P C R.3.2(14)9 wskazać podstawy prawne ochrony zdrowia trzody chlewnej; P B P C P C PP C R.3.2(10)28 opracować harmonogram wykonywania okresowych i codziennych zabiegów pielęgnacyjnych u różnych grup trzody chlewnej; R.3.2(10)29 wskazać sprzęt i narzędzia do wykonania zabiegów pielęgnacyjnych u trzody chlewnej; R.3.2(10)30 określić zagrożenia podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych u trzody chlewnej; R.3.2(10)31 wskazać z wykorzystaniem zasobów sieci Internet metody i środki zapobiegania występowaniu pasożytów skórnych u świń; R.3.2(11)5 ustalić listę codziennych czynności porządkowych wykonywanych w pomieszczeniach dla trzody chlewnej; R.3.2(11)6 określić okresowe czynności związane z utrzymaniem porządku i higieny w chlewniach; R.3.2(11)7 zaplanować wykonywanie prac związanych z usuwaniem obornika; R.3.2(11)8 zaplanować wykonywanie prac związanych z utrzymaniem porządku w pomieszczeniach towarzyszących (paszarnia, szatnia itp.); R.3.2(14)5 opisać zasady wykonania przeglądu stada pod kątem stanu zdrowia trzody chlewnej; R.3.2(14)6 przedstawić zasady pomiaru temperatury, tętna, liczby oddechów u trzody chlewnej; R.3.2(14)7 wskazać zasady obserwacji wydalin i wydzielin zwierzęcych na użytek wnioskowania o stanie zdrowia trzody chlewnej; R.3.2(15)4 określić zasady identyfikacji zwierząt gospodarskich – trzoda chlewna, zgodnie z wymaganiami prawnymi; R.3.2(15)5 dobrać kolczyki i inne znaki identyfikacyjne do określonego gatunku zwierząt gospodarskich - świnie; R.3.2(15)6 poprawnie wypełnić dokumenty dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 57 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej gospodarskich; BHP(8)8 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań przy obsłudze trzody chlewnej; BHP(9)8 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przy obsłudze trzody chlewnej; KPS(3)17 określić skutki nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu trzody chlewnej; KPS(3)8 ponieść konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu trzody chlewnej; P C P B PP C PP D KPS(10)3 określić zasady współpracy w grupie; P C KPS(10)4 przestrzegać zasad współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych w produkcji zwierzęcej. P C Planowane zadania Zadanie 1. Zaplanować produkcję trzody chlewnej w wybranej technologii w ciągu roku. W pracy należy uwzględnić wykorzystanie i wyposażenie budynku, zatrudnienie i harmonogram pracy, użytkowanie rozpłodowe i potrzebną ilość pasz. Wskazana jest współpraca z nauczycielem ekonomistą w celu opracowania kalkulacji kosztów produkcji. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań związanych z prowadzeniem chowu trzody chlewnej. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: normy żywienia trzody chlewnej, komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące chowu trzody chlewnej. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Dla wykonania czynności w praktyce niezbędne będzie korzystanie z zasobów gospodarstwa szkoleniowego. Zalecane metody dydaktyczne Ćwiczenia praktyczne i ćwiczenia obliczeniowe – do planowania produkcji i obliczania jej kosztów. Projekt edukacyjny – wykorzystanie konkretnej technologii produkcji. Metoda tekstu przewodniego – planowanie obsługi stada w określonych warunkach. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 58 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej Gra dydaktyczna – dobór narzędzi, sprzętu do wykonania określonych prac produkcyjnych. Mapa mentalna – planowanie użytkowania rozpłodowego. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupa nie większa niż 15 osób. Dla skutecznego wykonania zadań należy grupę dzielić na zespoły 5-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, testu zawierającego zadania z luką i krótkiej odpowiedzi oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna R.3.2(8)11 dobrać maszyny do mycia i czyszczenia korytarzy i miejsc do karmienia i pojenia drobiu; P C R.3.2(8)12 wybrać systemy zadawania pasz dla drobiu; PP C R.3.2(8)13 dobrać maszyny i narzędzia do usuwania pomiotu; P C R.3.2(8)14 dobrać środki transportu dla określonego gatunku drobiu; P C R.3.2(9)5 wyjaśnić zasady posługiwania się maszynami do mycia i czyszczenia używanymi w kurnikach, gęśnikach, kacznikach, indycznikach; P C R.3.2(9)6 określić zasady obsługiwania urządzeń do usuwania pomiotu; P B P C P B P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi R.3.2(9)73 określić zasady obsługiwania systemu żywienia drobiu na wskazanym przykładzie; R.3.2(10)32 ustalić dzienny harmonogram karmienia określonej grupy produkcyjnej drobiu; R.3.2(10)33 określić zasady przygotowania pasz dla wybranej grupy produkcyjnej drobiu Materiał nauczania Wykonywanie prac związanych z użytkowaniem drobiu. Wykonywanie prac związanych z żywieniem różnych grup produkcyjnych drobiu. Wykonywanie prac związanych z obsługą codzienną i okresową drobiu. Prowadzenie inkubacji jaj i lęgów. Odchów piskląt. Pielęgnacja i profilaktyka u drobiu. Transport drobiu. Ocena stanu zdrowia w stadzie drobiu. Postępowanie z drobiem podejrzanym o chorobę. Wykonywanie prac związanych z identyfikacją i rejestracją drobiu. Zapewnienie bezpieczeństwa przy obsłudze drobiu. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 59 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej w chowie ekstensywnym; R.3.2(10)34 wyjaśnić zasady zachowania bezpieczeństwa podczas zadawania pasz gęsiom; R.3.2(10)35 przeanalizować zasady funkcjonowania automatycznych systemów żywienia drobiu na wskazanych przykładach; P B PP C R.3.2(10)36 określić czas trwania i warunki inkubacji jaj różnych gatunków drobiu; PP B R.3.2(10)37 określić zasady selekcji piskląt po wykluciu; PP C R.3.2(10)38 ustalić zasady odchowu piskląt; P C PP C P C P C R.3.2(11)11 zaplanować wykonywanie prac związanych z usuwaniem pomiotu; P C R.3.2(14)10 opisać zasady wykonania przeglądu stada pod kątem stanu zdrowia drobiu; P B R.3.2(14)11 przedstawić zasady pomiaru temperatury, tętna, liczby oddechów u drobiu; PP C R.3.2(14)12 wyjaśnić zasady obserwacji wydalin i wydzielin zwierzęcych na użytek wnioskowania o stanie zdrowia drobiu; P C R.3.2(14)13 określić sposób postępowania z drobiem z podejrzeniem choroby; P C R.3.2(14)14 określić podstawy prawne ochrony zdrowia drobiu; P B P C P C PP C R.3.2(10)39 wskazać z wykorzystaniem zasobów sieci Internet metody i środki zapobiegania występowaniu pasożytów zewnętrznych u drobiu; R.3.2(11)9 ustalić listę codziennych czynności porządkowych wykonywanych w pomieszczeniach dla różnych gatunków drobiu; R.3.2(11)10 określić okresowe czynności związane z utrzymaniem porządku i higieny w pomieszczeniach dla drobiu; R.3.2(15)7 określić zasady identyfikacji zwierząt gospodarskich – drób, zgodnie z wymaganiami prawnymi; R.3.2(15)8 dobrać znaki identyfikacyjne do określonego gatunku zwierząt gospodarskich; R.3.2(15)9 wypełnić dokumenty dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt gospodarskich; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 60 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej BHP(8)9 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań obsługi drobiu; BHP(9)9 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przy obsłudze drobiu; KPS(3)7 określić skutki nieprzestrzegania warunków w produkcji drobiarskiej; KPS(3)8 ponieść konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania warunków w produkcji drobiarskiej; KPS(10)5 określić zasady współpracy w grupie podczas realizacji zadań zawodowych związanych z produkcja drobiarską; KPS(10)6 przestrzegać zasad współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych związanych z produkcją drobiarską. P C P B PP C PP D P C P C Planowane zadania Zadanie 1. Ocena efektywności użytkowania nieśnego kur Wykonać analizę użytkowania nieśnego kur. W 4-osobowych zespołach w oparciu o opis przypadku przeprowadzić analizę użytkowania nieśnego kur. Ocenić zastosowany program świetlny. Zaprezentować wykreśloną krzywą nieśności i ocenić efektywność takiego stada. Zadanie 2. Planowanie pracy w kurniku Opracować harmonogram codziennych i okresowych prac wykonywanych w określonym kurniku, w którym utrzymywana jest wskazana liczba niosek lub brojlerów. Prace powinny uwzględniać okres od zasiedlenia do wyprowadzenia stada z kurnika oraz kolejność wykonywania czynności w ciągu dnia. Uczniowie powinni wykonywać zadanie w zespołach nie większych niż 4-osobowe. Efekty każda grupa powinna przedstawić w formie prezentacji multimedialnej zawierającej materiał ilustracyjny (schematy, tabele, fotografie). Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W jednostce modułowej 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej pozwala na ukształtowanie umiejętności, które są niezbędne w planowaniu pracy w produkcji drobiarskiej, w obsługiwaniu stada drobiu i ocenie osiąganych wyników produkcyjnych. Środki dydaktyczne Zajęcia mogą być prowadzone w pracowni, w której powinny się znajdować: komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Niezbędne będą urządzenia multimedialne. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zajęcia mogą być również prowadzone w kurniku lub innym gospodarstwie zajmującym się produkcją drobiarską. Zalecane metody dydaktyczne Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 61 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej Podczas pracy w jednostce modułowej należy zastosować metody: Ćwiczeń praktycznych – wykonywanie czynności związanych z obsługą stada (żywienie, pielęgnacja, higiena, transport). Tekstu przewodniego – planowanie i wykonywanie prac w produkcji drobiarskiej. Wycieczka dydaktyczna – poznanie zasad chowu innych ni ż kury gatunków drobiu. Obserwacja – dokonywanie przeglądu stada. Dyskusja dydaktyczna – analiza i ocena zastosowanych (proponowanych) rozwiązań technologicznych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupa nie może liczyć więcej niż 15 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Oceniane będą również zadania – ocenie podlegać będzie przedstawiona przez grupy uczniowskie dokumentacja. Kryteria oceniania będą się koncentrować na poprawności merytorycznej, zaproponowanej strukturze opracowań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 62 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J5. Prowadzenie chowu koni Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna R.3.2(8)15 dobrać maszyny i narzędzia do mycia i czyszczenia korytarzy żłobów i poideł; P C R.3.2(8)16 dobrać maszyny i narzędzia do usuwania obornika ze wskazanej stajni; P C R.3.2(8)17 dobrać na podstawie katalogu środki transportu dla koni; P C P B P B R.3.2(10)40 dobrać pasze dla konia zgodnie ze wskazaną dawka żywieniową; P C R.3.2(10)41 ustalić dzienny harmonogram karmienia koni; P C R.3.2(10)42 określić zasady przygotowania pasz z różnych grup do skarmienia końmi; P C P B P C R.3.2(10)45 scharakteryzować zewnętrzne objawy, czas trwania i przebieg rui u klaczy; P B R.3.2(10)46 określić zasady przygotowania klaczy do stanowienia; P C P B PP C R.3.2(10)49 scharakteryzować codzienne i okresowe zabiegi pielęgnacyjne u koni; P C R.3.2(11)12 ustalić listę codziennych czynności porządkowych wykonywanych w stajniach; P C R.3.2(9)11 wyjaśnić zasady posługiwania się maszynami do mycia i czyszczenia używanymi w stajniach z wykorzystaniem instrukcji obsługi; R.3.2(9)12 wyjaśnić zasady obsługiwania maszyn do przygotowania i zadawania pasz uwzględniając jakość czynności i bezpieczeństwo obsługi; R.3.2(10)43 wyjaśnić zasady zachowania bezpieczeństwa podczas zadawania pasz koniom; R.3.2(10)44 określić zasady pojenia koni z uwzględnieniem pory dnia, skarmianych pasz i źródła wody; R.3.2(10)47 wskazać zasady postępowania z klaczą źrebną z uwzględnieniem pielęgnacji, żywienia, reakcji na zmiany w zachowaniu klaczy, intensywności użytkowania; R.3.2(10)48 opisać sposób przygotowania klaczy do porodu wskazując poszczególne czynności we właściwej kolejności; Materiał nauczania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 63 Żywienie koni. Użytkowanie rozpłodowe koni. Postępowanie z klaczą i źrebięciem po porodzie. Pielęgnacja koni. Higiena stajni – prace porządkowe, usuwanie obornika. Transport koni. Monitorowanie stanu zdrowia koni. Prowadzenie prac związanych z identyfikacją i rejestracją koni. Zapewnianie warunków bezpiecznej pracy z końmi. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej R.3.2(11)13 zaplanować wykonywanie prac związanych z usuwaniem obornika w stajniach; P C R.3.2(14)15 opisać zasady wykonania przeglądu stada pod kątem stanu zdrowia koni; P B R.3.2(14)16 przedstawić zasady pomiaru temperatury, tętna, liczby oddechów u koni; PP C R.3.2(14)17 wskazać zasady obserwacji wydalin i wydzielin zwierzęcych na użytek wnioskowania o stanie zdrowia koni; P C R.3.2(14)18 określić sposób postępowania z koniem z podejrzeniem choroby; P C R.3.2(14)19 wskazać podstawy prawne ochrony zdrowia koni; P B R.3.2(15)10 określić zasady identyfikacji zwierząt gospodarskich – konie, zgodnie z wymaganiami prawnymi; P C R.3.2(15)11 dobrać znaki identyfikacyjne dla koni; P C R.3.2(15)12 wypełnić dokumenty dotyczące identyfikacji i rejestracji koni; PP C P C P B PP C PP D P C P C BHP(8)20 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań zawodowych związanych z chowem koni; BHP(9)20 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przy obsłudze koni; KPS(3)9 określić skutki nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu koni; KPS(3)10 ponieść konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu koni; KPS(10)7 określić zasady współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych związanych z prowadzeniem chowu koni; KPS(10)8 przestrzegać zasad współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych związanych z chowem koni. Planowane zadania Zadanie 1. Opracowanie preliminarza paszowego dla wskazanego stada koni na rok Pracę należy wykonać z uwzględnieniem zmian zachodzących w stadzie koni w ciągu roku zgodnie ze wskazanymi w opisie zasadami. Opracowanie powinno być wykonane z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego. Przedmiotem będzie dobór pasz dla określonych grup produkcyjnych, określenie dni żywienia z wykorzystaniem tych pasz i obliczenie zapotrzebowania rocznego. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 64 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej Zadanie 2. Opracowanie harmonogramu pracy w stajni Przedmiotem zadania będzie określenie codziennych i okresowych prac wykonywanych w chowie koni oraz opracowanie rocznego harmonogramu dla czynności okresowych i dziennego dla czynności codziennych. Na tej podstawie określenie zapotrzebowania na pracowników w chowie koni. Praca powinna być zaprezentowana w formie prezentacji multimedialnej z wykorzystaniem programu prezentacyjnego. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa 613003.M4.J5. Prowadzenie chowu koni wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych rolnika. Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej, gospodarstwie szkoleniowym lub innym gospodarstwie zajmującym się chowem koni. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: normy żywienia koni lub dawki żywieniowe, komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne, zestawy fotografii. Zestawy ćwiczeń, nauczycielskie pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne W jednostce zastosować należy takie metody jak: Metoda projektów – planowanie, organizacja i ocena jakości wykonywanych prac. Metoda tekstu przewodniego – planowanie pracy w stajni. Mapa mentalna – określenie założeń chowu koni. Ćwiczenie praktyczne – wykonywanie czynności w chowie koni. Prezentacje – demonstrowanie czynności np. pielęgnacyjnych oraz prezentacja efektów wykonanych prac. Dyskusja dydaktyczna – ocena wykonanej pracy, analiza uwarunkowań produkcji, ocena podejmowanych decyzji. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupy uczniowskie nie większe niż 15-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Ocenione będą również preliminarz paszowy i harmonogram pracy będące przedmiotem wykonywanych w jednostce zadań. Najistotniejszym kryterium będzie poprawność merytoryczna i zachowanie zasad BHP. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 65 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J6. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P A P B P B P C PP C R.3.3(6)2 dobrać środki wykorzystywane do transportu wewnętrznego i zewnętrznego. PP C R.3.3(7)4 zestawić i przygotować agregaty maszynowe do przygotowania pasz na polu; P B PP C P B P B PP C P C KPS(2)8 realizować zadania w sposób twórczy; PP D KPS(6)7 zaktualizować wiedzę potrzebną do obsługi maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej; P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi R.3.3(1)4 posłużyć się dokumentacją techniczną, instrukcją obsługi, normami i katalogami części zamiennych wybranego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(1)5 zinterpretować zapisy dotyczące pierwszego uruchomienia wybranego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(1)6 dobrać wybraną część zamienną do wskazanego modelu ciągnika lub maszyny z wykorzystaniem katalogu części; R.3.3(4)1 przygotować do pracy, przeprowadzić konserwację urządzeń do pojenia zwierząt i utrzymania czystości w budynkach inwentarskich; R.3.3(6)1 dobrać pojazdy do rodzaju wykonywanej pracy - transportu, do prac polowych; R.3.3(7)5 dobrać zestawy maszyn i urządzeń oraz zestawić linię technologiczną do wykonania wskazanych prac w budynkach produkcji zwierzęcej; R.3.3(7)6 przygotować do pracy wskazane maszyny i urządzenia do wykonania zadania w produkcji zwierzęcej; BHP(8)21 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy operatora pojazdów i maszyn rolniczych podczas ich pracy, obsługi technicznej i konserwacji; BHP(8)22 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy pracownika obsługi pojazdów i maszyn rolniczych; KPS(2)17 ponosić odpowiedzialność zaplanowane i wykonywane zadania podczas obsługi maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej; Materiał nauczania Agregaty maszynowe stosowane w produkcji zwierzęcej: maszyny do zbioru i konserwacji zielonek, maszyny, narzędzia i urządzenia do produkcji zwierzęcej, maszyny i urządzenia do przygotowania i zadawania pasz, urządzenia do doju i przechowywania mleka, urządzenia do usuwania odchodów zwierzęcych. Charakterystyka techniczna, zasady obsługi, konserwowania i przechowywania maszyn, narzędzi i urządzeń rolniczych. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 66 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J6. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej KPS(6)8 wyszukać potrzebne informacje w celu wzbogacenia dotychczasowej wiedzy; P C KPS(8)5 przyjmować odpowiedzialność za wykonywana pracę podczas obsługi maszyn stosowanych w produkcji roślinnej. P C Planowane zadania Zadanie 1 Dobór maszyn do prac w produkcji zwierzęcej Dobierz urządzenia i narzędzia do produkcji zwierzęcej, przygotuj do pracy, wykonaj niezbędne czynności przygotowawcze zgodnie z zaleceniami instrukcji obsługi. Wykonaj wstępne regulacje urządzeń, wykonaj próbę pracy przygotowanymi narzędziami i urządzeniami. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa „Obsługiwanie maszyn w produkcji zwierzęcej” powinna być poświęcona wykonaniu ćwiczeń praktycznych z udziałem narzędzi, maszyn, ciągników rolniczych, urządzeń i instalacji wykorzystywanych w produkcji rolniczej w warunkach gospodarstwa rolniczego lub opracowaniu kompletnych dokumentów lub ich projektów. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, Instrukcje obsługi sprzętu rolniczego, ciągników i kombajnów rolniczych. Gospodarstwo szkoleniowe posiadające warsztat niezbędny do obsługi sprzętu rolniczego lub gospodarstwo współpracujące ze szkołą albo instytucja otoczenia rolnictwa i ich wyposażenie. Zalecane metody dydaktyczne Podczas zajęć praktycznych dominującą metodą będzie ćwiczenie praktyczne. Stosowana powinna być również wycieczka dydaktyczna. Dzięki temu możliwe będzie opanowanie niezbędnych umiejętność, dla których trzeba specjalnych warunków. Przydatna będzie także metoda projektów. Zastosowanie tej metody pozwoli na opanowanie szeregu łączących się ze sobą czynności i ukształtowanie zestawów umiejętności. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15-osobowe. Należy jednak zapewnić warunki indywidualnego ćwiczenia najważniejszych umiejętności. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu typu próba pracy oraz testu praktycznego. Stosowana będzie obserwacja pracy uczniów i komunikowanie zwrotne informujące o poprawności wykonywanych czynności i prezentowaniu pożądanych postaw zawodowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 67 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5. Prowadzenie działalności gospodarczej 613003.M5.J1. Dobieranie roślin dla gospodarstwa 613003.M5.J2. Dobieranie zwierząt dla gospodarstwa 613003.M5.J3. Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego 613003.M5.J4. Sprzedaż produktów rolnych 613003.M5.J1. Dobieranie roślin dla gospodarstwa Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P B P B PP C P C PP D PKZ(R.d)(8)3 rozpoznać rośliny motylkowe występujące w runi łąk i pastwisk; P C PKZ(R.d)(8)4 rozpoznać nasiona podstawowych roślin uprawnych stosując odpowiedni klucz do oznaczania roślin; PP C PKZ(R.d)(8)5 wykonać zielnik zawierający rośliny pól uprawnych i użytków zielonych; PP D P B P C P B Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi PKZ(R.d)(7)1 rozpoznać gatunki roślin uprawnych i zaklasyfikować je do odpowiedniej grupy; PKZ(R.d)(7)2 określić cechy charakterystyczne budowy biologicznej poszczególnych gatunków roślin w różnych stadiach rozwojowych; PKZ(R.d)(7)3 rozpoznać gatunki roślin uprawnych w uprawach polowych i na użytkach zielonych; PKZ(R.d)(7)4 rozpoznać nasiona określonych gatunków roślin uprawnych na podstawie charakterystycznych cech budowy; PKZ(R.d)(8)1 rozpoznać rośliny uprawne na podstawie okazów naturalnych lub ilustracji oraz określić ich znaczenie gospodarcze; PKZ(R.d)(8)2 rozpoznać rośliny uprawne i chwasty w naturalnych warunkach w różnych stadiach rozwojowych i przyporządkować do określonej grupy roślin uprawnych; R.3.1(1)1 scharakteryzować czynniki klimatyczne i glebowe określając ich wpływ na wzrost i rozwój roślin; R.3.1(1)2 wyjaśnić wpływ czynników klimatyczno-glebowych na wzrost i plonowanie roślin; R.3.1(2)1 określić wymagania przyrodnicze i glebowe podstawowych roślin uprawnych; Materiał nauczania Charakterystyka gatunków oraz roślin uprawnych. Klasyfikacja chwastów pól uprawnych i użytków zielonych. Charakterystyka czynników klimatycznych i glebowych. Wpływ czynników siedliska na wzrost i rozwój roślin. Podstawowe pojęcia dotyczące zmianowania. Przyrodnicze i agrotechniczne czynniki zmianowania. Zasady układania zmianowań. Typy płodozmianów. Ekologiczne metody produkcji. Wykorzystanie programów komputerowych. wspomagających realizacje zadań. Przydatność Internetu jako źródła informacji. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 68 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J1. Dobieranie roślin dla gospodarstwa R.3.1(2)2 pogrupować rośliny ze względu na ich wymagania klimatyczno-glebowe; P B PP C PP C P B P C PP C P B R.3.1(15)3 zaplanować uprawę roślin z zastosowaniem ekologicznych metod uprawy; PP C PKZ(R.d)(10)1 wykorzystać programy komputerowe do realizacji zadań zawodowych; P C P B PP C P C P C KPS(6)9 zaktualizować wiedzę dotyczącą planowania produkcji roślinnej; P C KPS(6)10 podwyższyć umiejętności zawodowe w celu stworzenia korzystnych warunków do wzrostu i rozwoju roślin. P C R.3.1(2)3 dobrać rośliny do uprawy w określonych warunkach klimatycznych i glebowych występujących w regionie; R.3.1(2)4 ocenić dobór roślin do warunków klimatyczno-glebowych i ekonomicznych występujących w danym gospodarstwie; R.3.1(3)1 scharakteryzować przyrodnicze i agrotechniczne czynniki zmianowania decydujące o doborze roślin do uprawy; R.3.1(3)2 ułożyć zmianowanie z uwzględnieniem warunków przyrodniczych i agrotechnicznych dla danego gospodarstwa; R.3.1(15)1 wyjaśnić zagrożenia dla ludzi i środowiska wynikające z prowadzenia intensywnej produkcji rolniczej; R.3.1(15)2 uzasadnić potrzebę i znaczenie stosowania ekologicznych metod uprawy roślin; PKZ(R.d)(10)2 określić obszary w rolnictwie, w których komputer oraz programy komputerowe mogą ułatwić wykonywanie zadań zawodowych; PKZ(R.d)(10)3 utworzyć listę adresów stron www, zawierających informacje, przydatne dla rolnika; KPS(2)9 rozwiązywać problemy w sposób twórczy przy realizacji zadań zawodowych w produkcji roślinnej; KPS(2)10 wykazać konsekwencje w działaniu w czasie realizacji zadań zawodowych związanych z planowaniem produkcji roślinnej; Planowane zadania Rozpoznawanie roślin uprawnych i ich nasion oraz zaklasyfikowanie ich do poszczególnych grup Uczeń otrzymuje zestaw 10 roślin uprawnych (okazy naturalne lub ilustracje) i 10 próbek nasion tych samych roślin. Jego zadaniem jest rozpoznać roślinę oraz nasiona, następnie Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 69 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J1. Dobieranie roślin dla gospodarstwa zaklasyfikować je do odpowiedniej grupy. Wyniki zapisuje w karcie pracy Wykonanie zielnika z roślin uprawnych oraz roślin użytków zielonych Zadaniem uczenia jest zebranie, oznaczenie i zasuszenie i pogrupowanie minimum 30 roślin uprawnych. Do oznaczania roślin uczeń może posłużyć się książką - atlasem roślin lub atlasem roślin w Internecie. Określenie wpływu czynników klimatycznych na wzrost i plonowanie roślin Grupa zostaje podzielona na 4 zespoły. Każdy z zespołów otrzymuje zestaw materiałów dotyczących jednego czynnika klimatycznego i dokonuje jego charakterystyki w tabeli: I zespół charakteryzuje wpływ światła na wzrost i rozwój roślin. II zespół charakteryzuje wpływ temperatury powietrza na wzrost i rozwój roślin. III zespół charakteryzuje wpływ wiatru na wzrost i rozwój roślin. IV zespół charakteryzuje wpływ opadów na wzrost i rozwój roślin. Po określonym przez nauczyciela czasie tworzone są nowe grupy. W każdej nowej grupie musi być przynajmniej po jednej osobie z każdego zespołu. W nowych zespołach uczniowie przedstawiają swoim kolegom to, co opracowali wcześniej. Na podsumowanie wybrane osoby prezentują wypracowany materiał. Układanie zmianowań Ułóż dwa zmianowania jedno pięciopolowe na gleby dobre, z uprawą poplonu ścierniskowego, drugie czteropolowe na gleby słabe z uprawą poplonu ozimego. Podziel oba zmianowania na człony i nazwij je. Następnie nazwij ułożone zmianowania i zalicz je do właściwego rodzaju. Dokonaj analizy zmianowania pod kątem przestrzegania zasad dotyczących następstwa roślin. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Umiejętności nabyte w jednostce modułowej „Dobieranie roślin do gospodarstwa” są podstawowymi umiejętnościami w nauczanym przedmiocie, uczniowie będą je wykorzystywać na każdym etapie dalszej nauki. Dlatego należy poświęcić wystarczająco dużo czasu, aby każdy z uczniów bezbłędnie rozpoznawał rośliny uprawne. Jeżeli w terminie realizacji zajęć nie występują rośliny w stanie naturalnym, należy posłużyć się ilustracjami, atlasami lub rysunkami roślin. Uczniowie na podstawie obserwacji powinni w przyszłości przewidywać niekorzystne zjawiska powodujące niszczenie efektów ich pracy i dlatego potrzebna jest świadomość stwarzania najbardziej korzystnych warunków dla wzrostu i plonowania roślin. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny znajdować się stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym, profile glebowe, próbki nasion roślin uprawnych, okazy naturalne roślin i chwastów, atlasy roślin uprawnych, chwastów i szkodników, zielniki roślin uprawnych i chwastów, przyrządy pomiarowe klimatycznych i glebowych czynników siedliska, karty pracy, opisy zadań, filmy, prezentacje. Zalecane metody dydaktyczne Do osiągnięcia zamierzonych efektów nauczyciel powinien przede wszystkim wykorzystać naturalne skłonności uczniów do obserwacji i analizy obserwowanego materiału. Dlatego konieczne jest zastosowanie metody obserwacji roślin, ich charakterystycznych cech wyglądu, początkowo w formie grupowej, a następnie samodzielnych ćwiczeń polegających na przyporządkowywaniu nazw do roślin i nasion oraz ich zapamiętywaniu. Nauczyciel planując metody powinien zwrócić uwagę przede wszystkim uwagę na możliwość samodzielnego zdobywania wiedzy. Rolą nauczyciela będzie pobudzanie ciekawości u uczniów oraz motywowanie ich do pracy poprzez stawianie nowych zadań do realizacji i kierowanie samokształceniem. Jedną z zalecanych metod dydaktycznych jest metoda puzzli, która zachęca do słuchania, zobowiązuje ucznia do pełnego uczestniczenia w zadaniu oraz rozwija naukową aktywność. Członkowie grupy muszą pracować wspólnie, jako drużyna, aby osiągnąć wspólny cel. Każda osoba jest zależna od pozostałych. Nikt nie osiągnie sukcesu, jeżeli wszyscy nie będą wspólnie Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 70 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J1. Dobieranie roślin dla gospodarstwa pracowali nad problemem. Taka forma współpracy ułatwia zrozumienie zależności pomiędzy członkami grupy, odkrywa wartość współpracy jako wkładu w osiągnięcie wspólnego celu. Inne metody, które należy zastosować to: praca z tekstem, pogadanka oraz ćwiczenia terenowe. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem formy grupowej i indywidualnej. Grupa nie większa niż 15-osobowa. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, próba pracy. Oceniony zostanie również zielnik i opracowany dla wskazanych warunków płodozmian. Kryteria uwzględnią poprawność merytoryczną, skuteczność we współpracy zespołowej, Istotne znaczenie będzie miał komunikat zwrotny jako element oceniania kształtującego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M5.J2. Dobieranie zwierząt dla gospodarstwa Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P C P B P C P B P C PP C PKZ(R.d)(9)1 zidentyfikować na podstawie dokumentacji utrzymywane w gospodarstwie rasy zwierząt gospodarskich; PKZ(R.d)(9)2 określić na podstawie wyglądu zewnętrznego żywego zwierzęcia gospodarskiego reprezentowany typ użytkowy; PKZ(R.d)(9)3 wskazać na żywym zwierzęciu cechy pokrojowe świadczące o reprezentowanym typie użytkowym; PKZ(R.d)(10)4 wyszukać informacje w Internecie z zakresu produkcji zwierzęcej wspomagające wykonywanie zadań zawodowych; PKZ(R.d)(10)5 scharakteryzować programy komputerowe wykorzystywane w rolnictwie, szczególnie z zakresu prowadzenia produkcji zwierzęcej; PKZ(R.d)(10)6 wykorzystać dostępne na rynku programy komputerowe do realizacji zadań zawodowych; R.3.2(3)1 wskazać podczas wystawy, aukcji lub pokazu zwierzęta określonej rasy najlepiej wpisujące się w opisany wzorzec rasowy; Materiał nauczania Pokrój zwierząt gospodarskich. Typy użytkowe zwierząt gospodarskich. Rasy zwierząt gospodarskich. Oferty materiału hodowlanego. Dokumentacja hodowlana. Kierunki użytkowania zwierząt gospodarskich. Analiza warunków użytkowania zwierząt gospodarskich. Charakterystyka tuczu i opasu zwierząt gospodarskich. Charakterystyka innych typów użytkowania zwierząt gospodarskich. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 71 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J2. Dobieranie zwierząt dla gospodarstwa R.3.2(3)2 stwierdzić na podstawie określonego zwierzęcia i jego dokumentacji hodowlanej jaką rasę reprezentuje; R.3.2(3)3 naszkicować sylwetkę zwierzęcia lub wykonać fotografie zgodnie z zasadami sylwetkowania; R.3.2(3)4 wykonać fotografie do opracowania oferty handlowej dla materiału hodowlanego; R.3.2(3)5 opracować z wykorzystaniem komputera ofertę sprzedaży rasowego materiału hodowlanego wybranego gatunku zwierząt gospodarskich; R.3.2(4)1 scharakteryzować rodzaje opasu w chowie bydła wskazując nazwę, czas trwania i żywienie; R.3.2(4)2 scharakteryzować rodzaje tuczu trzody chlewnej z uwzględnieniem czasu, żywienia i materiału hodowlanego; R.3.2(4)3 scharakteryzować rodzaje tuczu różnych gatunków drobiu z uwzględnieniem czasu, żywienia i materiału hodowlanego; PP C PP C P A PP C P C P C PP C R.3.2(4)5 scharakteryzować kierunki użytkowania koni; P C KPS(2)11 rozwiązywać zadania związane z planowaniem produkcji zwierzęcej w sposób twórczy; PP D KPS(2)12 wykonać zadania mimo pojawiających się trudności; P C KPS(6)11 aktualizować wiedzę dotyczącą planowania produkcji zwierzęcej; P C KPS(6)12 doskonalić umiejętności zawodowe w celu stworzenia korzystnych warunków zwierząt. P C Planowane zadania Dobrać zwierzęta gospodarskie do wskazanych warunków gospodarstwa rolniczego Uczniowie w zespołach, wykorzystując metodę projektów, na podstawie określonych przez nauczyciela warunków gospodarstwa dokonują analizy materiału hodowlanego i dobierają zwierzęta najodpowiedniejsze dla tego gospodarstwa. Swoją pracę przedstawiają w formie prezentacji multimedialnej zawierającej opis, uzasadnienie i materiał ilustracyjny. Grupy nie większe niż 4-osobowe. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka poświęcona jest na kształtowanie umiejętności identyfikowania, rozpoznawania i dobierania zwierząt do warunków gospodarstwa, a tym samym wskazywania jego kierunku produkcji. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 72 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J2. Dobieranie zwierząt dla gospodarstwa Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: atlasy ras zwierząt gospodarskich, katalogi i oferty handlowe zwierząt i nasienia, plansze obrazujące pokrój, typy użytkowe, filmy, kolekcje fotografii, czasopisma branżowe, prezentacje multimedialne, zestawy ćwiczeń dla uczniów. Wskazane jest, aby część zajęć odbyła się podczas wystawy lub pokazu zwierząt gospodarskich, a także w gospodarstwach utrzymujących różne gatunki i grupy produkcyjne zwierząt lub w stacji hodowli i unasienniania. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych związanych z wyborem zwierząt dla gospodarstwa. Jednostka modułowa „Dobieranie zwierząt dla gospodarstwa” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem: metody gier dydaktycznych – rozpoznawanie i charakteryzowanie materiału hodowlanego, metody projektów – analizowanie, charakteryzowanie materiału hodowlanego i warunków gospodarstwa, podejmowanie decyzji, praca w zespole. dyskusji dydaktycznej – kształtowanie umiejętności konkretyzowania argumentów, umiejętności negocjacyjnych, umiejętności zadawania pytań. wycieczki dydaktycznej – rozpoznawanie materiały hodowlanego wystawianego lub hodowanego w gospodarstwie. obserwacji – kształtowanie umiejętności identyfikowania i analizowania cech na żywym zwierzęciu, wywiadu – zbieranie informacji podczas spotkań z producentami i dystrybutorami materiału hodowlanego. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupy podczas zajęć nie większe niż 15-osobowe, a zespoły projektowe nie większe niż 5 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru. W wyniku zrealizowania projektu oceniane będą prezentacja i sprawozdanie (raport) z wykonanego projektu. Kryteria dotyczą poprawności merytorycznej i w przypadku projektu dodatkowo jakości prezentacji i struktury sprawozdania. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 73 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J3. Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PDG(1)1 określić działanie mechanizmu rynkowego; P B PDG(1)2 określić struktury rynkowe; P B PDG(1)3 rozróżnić rodzaje konkurencji na rynku; PP C PDG(1)4 określić rodzaje przedsiębiorstw występujących na rynku; P B PDG(1)5 sklasyfikować rodzaje przedsiębiorstw zależnie od formy organizacyjnoprawnej; P B PDG(1)6 określić działania giełdy towarowej, rynków hurtowych, targowisk; PP C PDG(2)1 rozróżnić prawa i obowiązki pracownika; P B PDG(2)2 rozróżnić prawa i obowiązki pracodawcy; P B PDG(2)3 wyjaśnić rolę podatków; P B PDG(2)4 określić podatki dochodowe; P B PDG(2)5 określić podatki wydatkowe; P B PDG(3)1 określić obowiązki przedsiębiorcy wobec ZUS; P B PDG(3)2 określić obowiązki przedsiębiorcy wobec Urzędu Skarbowego; P B PDG(4)1 określić rolę banków w kredytowaniu działalności gospodarczej; PP C PDG(4)2 obliczyć wartość raty i odsetek; PP C P B PP C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi PDG(4)3 wyjaśnić rolę Agencji Modernizacji i Restrukturyzacji Rolnictwa, Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych; PDG(4)4 określić rodzaje kontraktów pomiędzy gospodarstwem rolnym i przemysłem spożywczym; Materiał nauczania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 74 Równowaga rynkowa. Cena równowagi rynkowej. Kodeks Pracy. Podatek od dochodów osobistych, od przedsiębiorstw. Podatek rolny. Podatek od działów specjalnych produkcji rolnej. Podatek VAT i akcyzowy. Prawa autorskie. Zgłoszenie do ZUS, odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne. Klasyfikacja przedsiębiorstw. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Kontraktacja. Integracja pionowa i pozioma. Rodzaje kredytów. Leasing operacyjny i finansowy. Kooperacja. Rejestracja przedsiębiorstwa. Podatkowa księga przychodów i rozchodów. Zamówienie i oferta. Urządzenia biurowe. Edytory tekstów. Arkusz kalkulacyjny. Marketing miX. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J3. Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego PDG(4)5 sklasyfikować przedsiębiorstwa pracujące w agrobiznesie na usługowe, produkcyjne i handlowe; P B PDG(4)6 wyjaśnić różnice pomiędzy leasingiem finansowym i operacyjnym; PP D PDG(5)1 określić działania uczciwej i nieuczciwej konkurencji; PP C PP D P B PDG(7)2 opracować algorytm postępowania w przypadku rejestracji spółki kapitałowej; P B PDG(8)1 przygotować ofertę na dostarczenie towarów lub wykonanie usługi; P B PDG(8)2 przygotować i wysłać zamówienie; P B PDG(8)3 przygotować ofertę, która jest odpowiedzią na zamówienie publiczne; PP C PDG(9)1 samodzielnie obsługiwać podstawowe urządzenia biurowe; P B PDG(9)2 wykorzystać w prowadzeniu działalności edytory tekstowe; P B PDG(9)3 wykorzystać w prowadzeniu działalności arkusz kalkulacyjny; P B PDG(9)4 wykorzystać programy do prezentacji multimedialnych; PP C PDG(10)1 rozróżnić elementy marketingu miX; P B PDG(10)2 przeprowadzić badania marketingowego; PP C PDG(10)3 określić bliższe i dalsze otoczenie wybranego przedsiębiorstwa i wpływ otoczenia na działania przedsiębiorstwa; P B PDG(10)4 przygotować analizę SWOT dla wybranego typu działalności; PP C PDG(10)5 opisać szczególne warunki marketingu produktów rolno- spożywczych; P B PDG(11)1 obliczyć przychody dla wybranej działalności w agrobiznesie; P B PDG(11)2 obliczyć koszty prowadzonej działalności; P B PDG(6)1 scharakteryzować zalety kooperacji pomiędzy przedsiębiorstwami działającymi w branży; PDG(7)1 przygotować dokumentację do uruchomienia działalności gospodarczej dla małego przedsiębiorstwa zgodnie z obowiązującym prawem; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 75 Badania marketingowe. Analiza SWOT. Przychody i koszty. Kalkulacje kosztów. Próg rentowności. Zysk. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J3. Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego PDG(11)3 sporządzić kalkulację wybranej działalności; PP C PDG(11)4 określić wpływ ponoszonych kosztów na wysokość osiąganych zysków; PP C R.3.1(13)1 obliczyć próg rentowności dla wybranych produktów roślinnych; PP C R.3.1(13)2 zastosować reguły Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej oraz Zasady Wzajemnej Zgodności w produkcji roślinnej; PP D R.3.2(14)1 obliczyć próg rentowności dla wybranych produktów zwierzęcych; PP C R.3.1(14)2 zastosować reguły Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej oraz Zasady Wzajemnej Zgodności w produkcji zwierzęcej. PP D Planowane zadania Opracowanie działań marketingowych wybranego przedsiębiorstwa Gra symulacyjna z podziałem na grupy. Należy podzielić grupę na zespoły, każdy zespół wybiera lidera, który kieruje pracą. Każdy zespół otrzymuje opis przedsiębiorstwa działającego w branży. Dla tego przedsiębiorstwa przygotowuje plan promocji, opracowuje logo, plakat reklamowy. Określa sposób dystrybucji, rodzaj stosowanej strategii cen itd. Obliczanie progu rentowności dla wybranej działalności Uczniowie otrzymują założenia do obliczenia progu rentowności ilościowego i wartościowego. Samodzielnie dokonują obliczeń i analizują otrzymane wartości. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni szkolnej, gospodarstwie szkoleniowym lub w instytucji wspierającej rolnictwo. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: druki rozliczeń z ZUS, druki PIT, Kodeksy Pracy, oferty kredytowe, komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące rynku, ARiMR, giełdy towarowej. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa „Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowujące ucznia do wykonywania zadań zawodowych rolnika. Powinny być kształtowane umiejętności analizowania i selekcjonowania informacji z zakresu gospodarki rynkowej i sytuacji przedsiębiorstwa. Należy także kształtować postawę odpowiedzialności wobec zatrudnionych pracowników i konsumentów żywności. Jednostka modułowa „Prowadzenie i modernizacja gospodarstwa rolnego” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy „myśli”, dyskusji dydaktycznej. Formy organizacyjne Uczniowie pracują w grupie nie większej niż 15-osobowa. Ćwiczenia będą wykonywane w zespołach nie większych niż 5-osobowe. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 76 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J3. Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu ustnego. Ocenione zostaną również efekty wykonanych ćwiczeń pod względem poprawności merytorycznej. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M5.J4. Sprzedaż produktów rolnych Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PDG(10)6 scharakteryzować elementy marketingu miX; P B PDG(10)7 przeprowadzić badania marketingowe w gospodarstwie rolnym; P B PDG(10)8 określić bliższe i dalsze otoczenie wybranego przedsiębiorstwa i wpływ otoczenia na działania przedsiębiorstwa; P B PDG(10)9 przygotować analizę SWOT dla gospodarstwa rolniczego; P B P B P B P B P B P B P B Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi PDG(10)10 scharakteryzować szczególne warunki marketingu produktów rolnospożywczych; R.3.1(16)1 scharakteryzować warunki przechowywania poszczególnych produktów pochodzenia roślinnego; R.3.1(16)2 zapewnić właściwe warunki przechowywania produktów pochodzenia roślinnego; R.3.1(17)1 określić warunki przechowywania dla wybranych produktów roślinnych; R.3.1(17)2 scharakteryzować czynności związane z przygotowaniem do sprzedaży wybranych produktów roślinnych; R.3.1(17)3 przygotować magazyny i pomieszczenia do przechowywania produktów pochodzenia roślinnego zgodnie z określonymi wymaganiami i normami; Materiał nauczania Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 77 Marketing miX. Badania marketingowe. Analiza SWOT. Marketing produktów rolnych. Przechowywanie i magazynowanie produktów rolnych. Przygotowanie do sprzedaży. Kontrola magazynów przed i podczas przechowywania. Giełdy towarowe i rynki hurtowe. Sprzedaż bezpośrednia. Aukcje i pokazy. Książka Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J4. Sprzedaż produktów rolnych R.3.1(17)4 przeprowadzić kontrolę warunków przechowywania w magazynach i innych pomieszczeniach w ciągu roku; R.3.1(17)5 określić zasady, przechowywania roślin pastewnych w zależności od kierunku użytkowania; R.3.1(17)6 przeprowadzić prace związane z przygotowaniem produktów wytworzonych we własnym gospodarstwie do sprzedaży; R.3.1(17)7 przygotować zgodnie z obowiązującymi wymogami i normami produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; R.3.1(17)8 przygotować zgodnie z obowiązującymi wymogami i normami produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; P B P B P B P B P B R.3.1(18)1 scharakteryzować sprzedaż na giełdach towarowych; P B R3.1(18)2 wyjaśnić warunki sprzedaży na rynkach hurtowych i aukcjach; P B P B P B R.3.2(17)1 wyjaśnić zasady przygotowania zwierząt do aukcji; P B R.3.2(17)2 scharakteryzować sposób przygotowania zwierząt do pokazów i wystaw; P B R.3.2(18)1 wyjaśnić zasady przygotowania produktów pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; P B R.3.2(18)2 scharakteryzować przygotowanie zwierząt do sprzedaży; P B R.3.2(19)1 oznakować zwierzę przeznaczone do sprzedaży; P B P B P C P C R.3.1(18)3 zidentyfikować najbliższych odbiorców na produkty pochodzenia roślinnego wytworzone we własnym gospodarstwie; R.3.1(18)4 dokonać sprzedaży produktów wytworzonych we własnym gospodarstwie na lokalnym rynku; R.3.2(19)2 opisywać warunki sprzedaży bezpośredniej dla zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego; KPS(1)3 zastosować zasady współżycia społecznego w kontaktach z klientami i współpracownikami; KPS(1)4 prowadzić działania związane ze sprzedażą produktów rolnych zgodnie z zasadami etyki zawodowej; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 78 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M5.J4. Sprzedaż produktów rolnych KPS(1)5 przestrzegać zasad bezpieczeństwa żywności; P C KPS(9)1 wynegocjować wzajemnie korzystne warunki sprzedaży zwierząt oraz produktów rolnych; PP D KPS(9)2 prowadzić negocjacje biznesowe. PP D Planowane zadania Analiza SWOT Uczniowie otrzymują karty pracy, w których opisane są warunki, w jakich działa gospodarstwo. Na podstawie opisu mają opracować analizę SWOT i określić pozycję strategiczną gospodarstwa. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni szkolnej, gospodarstwie szkoleniowym lub w instytucji wspierającej rolnictwo. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne. Kserokopiarka, telefon z automatyczną sekretarką, faks. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące rynku, ARiMR, giełdy towarowej. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa „ Sprzedaż produktów rolnych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy „myśli”, dyskusji dydaktycznej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Liczba uczniów w grupie nie może przekraczać 15 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu ustnego. Kryteria będą stanowiły poprawność merytoryczna. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 79 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M6. Posługiwanie się językiem obcym w rolnictwie 613003.M6.J1. Poszukiwanie i ustalanie warunków pracy 613003.M6.J2. Posługiwanie się z dokumentacją techniczną i technologiczną 613003.M6.J3. Komunikowanie się podczas wykonywania zadań 613003.M6.J1. Poszukiwanie i ustalanie warunków pracy Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna JOZ(1)1 posłużyć się słownictwem związanym z rolnictwem i rynkiem pracy; P B JOZ(1)2 odczytać tekst otrzymany drogą elektroniczną dotyczący rynku pracy; P B JOZ(1)3 udzielić informacji dotyczących oferty pracy w języku obcym; P B PP C P C P B JOZ(2)3 udzielić odpowiedzi na zadawane pytania dotyczące pracy zawodowej; P C JOZ(4)1 sporządzić w języku obcym dokumenty związane z poszukiwaniem pracy – list motywacyjny i CV; P C JOZ(4)2 ustalić warunki pracy i płacy na określonym stanowisku; PP D JOZ(4)3 przeprowadzić rozmowę kwalifikacyjną w języku obcym dotyczącą określonego stanowiska pracy; PP D JOZ(5)1 odszukać na obcojęzycznych stronach na internetowych oferty pracy; P C JOZ(5)2 zgromadzić i przetłumaczyć p oferty pracy z branży rolniczej szkoleniowe dla branży rolniczej; PP C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi JOZ(1)4 przeprowadzić rozmowę telefoniczną w języku obcym dotyczącą tematyki zawodowej; JOZ(2)1 przekazać krótkie informacje dotyczące wykonania zadań zawodowych z zastosowaniem poprawnych form gramatycznych; JOZ(2)2 zinterpretować polecenia otrzymane w języku obcym związane z poszukiwaniem pracy; Materiał nauczania Specjalistyczne słownictwo zawodowe z zakresu rolnictwa i rynku pracy. Europejski rynek pracy. Poszukiwanie pracy. Wiedza o stanowiskach pracy w rolnictwie w języku obcym. Dokumenty związane z rynkiem pracy. Rozmowa kwalifikacyjna. Oferty handlowe w języku obcym. Ustalanie warunków płacy i pracy w języku obcym. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 80 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M6.J1. Poszukiwanie i ustalanie warunków pracy KPS(9)3 prowadzić rozmowy dotyczące warunków dotyczących pracy; P C KPS(9)4 wykazać inicjatywę w doskonaleniu umiejętności dotyczących negocjowania warunków pracy w języku obcym. P C Planowane zadania Zadanie 1 Wykonywanie zadań sprawdzających rozumienie tekstu zawodowego ze słuchu Uczniowie wysłuchują fragmentu tekstu zawodowego, a następnie wykonują ćwiczenia polegające na uzupełnieniu brakujących wyrazów w tekście. Po wykonaniu ćwiczeń dokonują samooceny. Zadanie 2 Tłumaczenie oraz przygotowanie odpowiedzi na ofertę pracy Odnaleźć w Internecie oferty pracy sporządzone w języku obcym, przetłumaczyć je i sporządzić dokumenty – CV i list motywacyjny w języku obcym. Zadanie 3 Przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej na określone stanowisko pracy Uczniowie zostają podzieleni na grupy, wybierają spośród siebie lidera. Otrzymują ofertę pracy i przygotowują się do rozmowy kwalifikacyjnej, przewidują i formułują pytania, które mogą otrzymać na rozmowie z przyszłym pracodawcą, oraz przygotowują odpowiedzi. Następnie lider grupy losuje role – pracodawca i kandydat do pracy. Uczniowie w parach przeprowadzają rozmowę kwalifikacyjną na forum grupy, która dokonuje oceny. Po wykonaniu zadania następni uczniowie odgrywają scenkę z rozmową kwalifikacyjną. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej lub językowej. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów), urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. filmy i prezentacje multimedialne. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa „ Poszukiwanie i ustalanie warunków pracy” wymaga stosowania aktywizujących metod nauczania ze szczególnym uwzględnieniem dyskusji dydaktycznej, inscenizacji, gry symulacyjne oraz metod praktycznych - ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie powinni aktywnie włączać się w wykonywane ćwiczenia, odgrywać różne role. Powinni w sposób kreatywny podchodzić do odgrywanych ról. Na zajęciach uczniowie powinni mieć możliwość nie tylko słuchania tekstów w języku obcym, ale przede wszystkim samodzielnie ćwiczyć dialogi odgrywając różne role. Dominują metodą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualna lub zbiorowa praca zróżnicowana. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 81 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M6.J1. Poszukiwanie i ustalanie warunków pracy Zajęcia należy prowadzić w grupach do 15 uczniów. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu ustnego oraz testów typu „próba pracy”. Istotna będzie poprawność merytoryczna. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M6.J2. Posługiwanie się z dokumentacją techniczną i technologiczną Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C PP B P C P B p C P C PP D PP D P C JOZ(1)5 posłużyć się specjalistycznym słownictwem związanym z dokumentacją techniczną i technologiczną; JOZ(1)6 przeanalizować krótkie teksty zawodowe dotyczące technologii stosowanych w produkcji roślinnej i zwierzęcej; JOZ(1)7 zinterpretować ofertę handlową dotyczącą produktów rolnych oraz środków do produkcji rolnej; JOZ(2)4 zinterpretować polecenia otrzymane w języku obcym dotyczące wykonywanych zadań zawodowych; JOZ(3)1 przetłumaczyć na język obcy dokumentację techniczną oraz instrukcje dotyczące zasad obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie; JOZ(3)2 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim dotyczące produkcji rolniczej; JOZ(3)3 zanalizować przykładowe zadania zawodowe; JOZ(3)4 odczytać i dokonać analizy informacji w języku obcym zamieszczonych na towarach, opakowaniach towarów, metkach; JOZ(4)4 napisać krótką notatkę na podstawie dokumentacji na temat wykonywanych zadań zawodowych; Materiał nauczania Specjalistyczne słownictwo zawodowe z zakresu rolnictwa. Wiedza o rolnictwie w języku obcym. Wiedza o produktach wytwarzanych w gospodarstwie rolnym. Planowanie zadań zawodowych w języku obcym. Oferty handlowe w języku obcym. Dokumentacja techniczna i technologiczna. Prowadzenie rozmów handlowych w języku obcym. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 82 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M6.J2. Posługiwanie się z dokumentacją techniczną i technologiczną JOZ(4)5 przekazać informacje dotyczące wykonywanych prac zawodowych; JOZ(5)3 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową; JOZ(5)4 skorzystać z katalogów, ulotek informacyjnych i folderów, czasopism branżowych wydawanych w obcych językach; KPS(6)13 zaktualizować wiedzę dotyczącą zadań zawodowych i posługiwanie się dokumentacją w języku obcym; KPS(6)14 poszukać możliwości doskonalenia umiejętności zawodowych związanych z posługiwaniem się dokumentacją techniczną w języku obcym. P C P C P C P C P C Planowane zadania Tłumaczenie oraz przygotowanie odpowiedzi na ofertę handlową dotyczącą zakupu środków do produkcji rolnej Odnaleźć w Internecie oferty handlowe sporządzone w języku obcym, przetłumaczyć je i sporządzić krótką odpowiedź. Po wykonaniu zadania nastąpi prezentacja oferty i samoocena. Przetłumaczenie instrukcji maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie Uczniowie otrzymują instrukcje maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie w języku obcym i ich zadaniem jest przetłumaczyć je na język polski posługując się specjalistycznym słownictwem zawodowym. Po wykonaniu ćwiczenia dokonują porównania z oryginalnymi tłumaczeniami i dokonują samooceny. Uczniowie wykonują ćwiczenia polegająca na tłumaczeniu tekstów zawodowych oraz instrukcji na język obcy. Po wykonaniu zadania dokonują samooceny. Sprzedaż produktów rolniczych w języku obcym Uczniowie dzielą się na pary, losują role sprzedawcy i kupującego. Po krótkim przygotowaniu wykonują ćwiczenie polegające na symulacji sprzedaży określonych produktów z wykorzystaniem zwrotów obcojęzycznych oraz zwrotów grzecznościowych. Zadaniem sprzedających będzie negocjowanie ceny i warunków sprzedaży oraz przedstawienie rzetelnej informacji o produkcie. Po przeprowadzeniu ćwiczenia uczniowie dokonuje oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej lub językowej. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinny się znajdować: komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów), urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce dotyczącej pracy sprzedawcy. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa „Posługiwanie się dokumentacją techniczną i technologiczną” wymaga stosowania aktywizujących metod nauczania oraz metod praktycznych, np. ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie powinni aktywnie włączać się w wykonywane ćwiczenia, odgrywać różne role. Powinni w sposób kreatywny podchodzić do odgrywanych ról. Uczniowie powinni zapoznawać się ze słownictwem fachowym poprzez kontakt z tekstami zawodowymi, jakimi są instrukcje, dokumentacja techniczna. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 83 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M6.J2. Posługiwanie się z dokumentacją techniczną i technologiczną Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: zbiorowa praca zróżnicowana. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 15-osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testów typu „próba pracy”. Ocenione będą prace wykonane przez uczniów. Kryteria oceniania to poprawność merytoryczna w mowie i piśmie. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 613003.M6.J3. Komunikowanie się podczas wykonywania zadań Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PP C P B PP C P C P C PP C PP D P B JOZ(1)8 przeczytać i przetłumaczyć prawidłowo tekst otrzymany drogą elektroniczną dotyczący wykonywania zadań zarodowych; JOZ(1)9 zastosować w prawidłowy sposób zwroty grzecznościowe w kontaktach z klientami i współpracownikami; JOZ(2)5 przeprowadzić rozmowy handlowe w języku obcym podczas sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego; JOZ(2)6 przetłumaczyć prawidłowo polecenia wydane w języku obcym dotyczące wykonywania zadań zawodowych; JOZ(2)7 porozumieć się ze współpracownikami w języku obcym wykorzystując poprawne słownictwo zawodowe; JOZ(3)5 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotyczącą wykonywania zadań zawodowych; JOZ(3)6 dokonać analizy zadań zawodowych i wyjaśnić współpracownikom sposób ich wykonania; JOZ(3)7 określać poszczególne czynności w języku obcym w ramach zadań zawodowych; Materiał nauczania Wiedza o rolnictwie i rodzajach zadań zawodowych. Typowe zadania zawodowe w rolnictwie w języku obcym. Polecenia związane z wykonywaniem zadań zawodowych w języku obcym. Informacje na towarach, opakowaniach i metkach. Wiedza o ofertach środków do produkcji rolnej w zasobach internetowych wyrażona w języku obcym. Zasoby Internetowe z obszaru rolnictwa, firmy i Instytucje obsługujące rolnictwo. Oferty szkoleniowe dotyczące obszaru rolnictwa. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 84 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M6.J3. Komunikowanie się podczas wykonywania zadań JOZ(4)1 zredagować notatkę w języku obcym z przeprowadzonej rozmowy, tekstu zawodowego słuchanego i czytanego; JOZ(4)2 przeprowadzić rozmowę handlową w języku obcym podczas zakupu środków do produkcji rolnej; PP C PP D JOZ(5)5zgromadzić i przetłumaczyć poprawnie oferty szkoleniowe dla branży rolniczej; P C JOZ(5)6 gromadzić, dokonać selekcji i aktualizacji informacji zawodowych zamieszczanych na obcojęzycznych stronach Internetu; PP C KPS(4)2 wykorzystywać nowości do realizacji zadań zawodowych; P C KPS(4)3 zastosować działania innowacyjne do realizacji zadań zawodowych; P C KPS(10)10 zastosować zasady pracy zespołowej; P C KPS(10)11 porozumieć się z innymi uczestnikami podczas wykonywania zadań zawodowych. P C Planowane zadania Wyjaśnienie sposobu wykonania określonego zadania zawodowego Uczniowie otrzymują opis zadnia zawodowego w języku polskim, które należy przetłumaczyć na język obcy, a następnie wyjaśnić koledze sposób wykonania. Po wykonaniu zadania uczniowie dokonują porównania z przekazanym tekstem. Przetłumaczenie instrukcji obsługi maszyn na język polski i obcy Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy. Jedna grupa otrzymuje instrukcje obsługi maszyn w języku polskim, druga w języku obcym. Zadaniem uczniów jest przetłumaczenie instrukcji, a następnie porównanie z oryginalnymi tłumaczeniami. Wykonanie zadań zawodowych związanych z rolnictwem Uczniowie zostają podzieleni na grupy. Każda z grup otrzymuje inne zadanie zawodowe z produkcji roślinnej lub zwierzęcej i opracowuje szczegółową instrukcję wykonania tego zadania w języku obcym. Następnie uczniowie przemieszczają się do innych grup i przekazują informacje innej grupie. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni produkcji rolniczej lub językowej. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne, powinien znajdować się komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów), urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce zawodowej. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 85 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M6.J3. Komunikowanie się podczas wykonywania zadań Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych w rolnictwie. W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu wykonywania zadań zawodowych w rolnictwie oraz przekazywanie tych informacji współpracownikom. Jest to szczególnie ważna umiejętność ze względu na rynek pracy w krajach Unii Europejskiej. Dominującą metodą jest metoda ćwiczeń, dyskusji oraz puzzle. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 15 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu ustnego, ocenę wykonanych zadań. Kryteria będą obejmowały otwartość na dialog w języku obcym i poprawność wypowiedzi. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Nauka jazdy pojazdami w zakresie kategorii T Nauka jazdy pojazdami w zakresie kategorii T zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie szkolenie, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez kierujących pojazdami, instruktorów i egzaminatorów. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 86 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` ZAŁĄCZNIKI Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH Efekty kształcenia Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG) PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 87 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ) JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Kompetencje personalne i społeczne (KPS) KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole. Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(R.c) PKZ(R.c)(1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych; PKZ(R.c)(2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego; PKZ(R.c)(3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym; PKZ(R.c)(4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T. PKZ(R.d) PKZ(R.d)(1) rozróżnia pojazdy, maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w produkcji rolniczej; PKZ(R.d)(2) rozpoznaje części i podzespoły pojazdów, maszyn i urządzeń; PKZ(R.d)(3) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony metali przed korozją; PKZ(R.d)(4) rozróżnia czynniki siedliska i zabiegi uprawowe; PKZ(R.d)(5) rozpoznaje gleby i ocenia ich wartość rolniczą; PKZ(R.d)(6) klasyfikuje nawozy i ocenia ich wpływ na glebę i rośliny; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 88 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia PKZ(R.d)(7) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt; PKZ(R.d)(8) rozpoznaje rośliny uprawne i chwasty; PKZ(R.d)(9) rozpoznaje rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich; PKZ(R.d)(10) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie R.3. R.3.1(1) określa wpływ czynników klimatyczno-glebowych na wzrost i rozwój oraz plonowanie roślin; R.3.1(2) dobiera rośliny do warunków klimatyczno-glebowych i ekonomicznych danego rejonu; R.3.1(3) dobiera zmianowanie roślin uprawnych do określonych warunków gospodarstwa rolniczego; R.3.1(4) wykonuje prace związane z konserwacją urządzeń wodno-melioracyjnych; R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; R.3.1(10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; R.3.1(11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; R.3.1(14) prowadzi uprawę roślin zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności oraz rachunkiem ekonomicznym; R.3.1(15) stosuje ekologiczne metody uprawy roślin; R.3.1(16) przestrzega warunków przechowywania produktów pochodzenia roślinnego; R.3.1(17) przechowuje oraz przygotowuje produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; R.3.1(18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia roślinnego. R.3.2(1) określa położenie narządów i układów w organizmach zwierząt gospodarskich; R.3.2(2) określa procesy życiowe zachodzące w organizmach zwierząt gospodarskich; R.3.2(3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i rasy zwierząt gospodarskich; R.3.2(4) określa kierunki chowu zwierząt gospodarskich; R.3.2(5) rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu zwierząt gospodarskich; R.3.2(6) przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze; R.3.2(7) analizuje wpływ racjonalnego żywienia zwierząt gospodarskich na wyniki produkcyjne i ekonomiczne; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 89 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; R.3.2(12) określa warunki zoohigieniczne w pomieszczeniach dla zwierząt gospodarskich; R.3.2(13) prowadzi produkcję zwierzęcą zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności; R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotu zwierzętami gospodarskimi; R.3.2(16) stosuje metody ekologiczne w produkcji zwierzęcej; R.3.2(17) przygotowuje zwierzęta do aukcji, pokazów i wystaw; R.3.2(18) przygotowuje zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; R.3.2(19) prowadzi sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego. R.3.3(1) posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń rolniczych oraz normami i katalogami; R.3.3(2) rozpoznaje materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w maszynach i urządzeniach rolniczych; R.3.3(3) obsługuje urządzenia i systemy energetyki odnawialnej; R.3.3(4) obsługuje urządzenia wodociągowe stosowane w budynkach inwentarskich; R.3.3(5) obsługuje i konserwuje urządzenia wodno-melioracyjne; R.3.3(6) dobiera pojazdy i środki transportu do rodzaju prac wykonywanych w rolnictwie; R.3.3(7) przygotowuje do pracy pojazdy, maszyny, narzędzia i urządzenia; R.3.3(8) przeprowadza kalibrację opryskiwaczy stosowanych w ochronie roślin; R.3.3(9) wykonuje czynności związane z przeglądami technicznymi oraz konserwacją pojazdów, maszyn i urządzeń rolniczych. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 90 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK Klasa Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/ I I II II I III II I II Uczeń: Kształcenie modułowe 613003.M1. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 613003.M1.J1. Zapewnianie bezpieczeństwa w gospodarstwie rolnym BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; X BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; X BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; X BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony X przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M1.J1. 613003.M1.J2. Identyfikowanie zagrożeń i planowanie ograniczania ich skutków BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; X BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem. X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M1.J2. łączna liczba godzin przeznaczona na moduł 613003.M1. 613003.M2. Obsługiwanie środków technicznych stosowanych w rolnictwie 613003.M2.J1. Dobieranie i konserwacja maszyn i pojazdów Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 91 liczba godzin przeznaczona na realizację efektów kształcenia 32 32 32 32 64 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` PKZ(R.d)(1) rozróżnia pojazdy, maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w produkcji rolniczej; X PKZ(R.d)(2) rozpoznaje części i podzespoły pojazdów, maszyn i urządzeń; X PKZ(R.d)(3) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony metali przed korozją; X R.3.3(2) rozpoznaje materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w maszynach i urządzeniach rolniczych; X R.3.3(9) wykonuje czynności związane z przeglądami technicznymi oraz konserwacją pojazdów, maszyn i urządzeń rolniczych; X R.3.3(3) obsługuje urządzenia i systemy energetyki odnawialnej; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X (BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M2.J1. 613003.M2.J2. Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie PKZ(R.c)(1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych; X PKZ(R.c)(2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego; X PKZ(R.c)(3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym; X PKZ(R.c)(4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M2.J2. łączna liczba godzin przeznaczona na moduł 613003.M2. 613003.M3. Prowadzenie produkcji roślinnej 613003.M3.J1. Przygotowanie gleby do uprawy PKZ(R.d)(4) rozróżnia czynniki siedliska i zabiegi uprawowe; X PKZ(R.d)(5) rozpoznaje gleby i ocenia ich wartość rolniczą; X PKZ(R.d)(6) klasyfikuje nawozy i ocenia ich wpływ na glebę i rośliny; X R.3.1(4) wykonuje prace związane z konserwacją urządzeń wodno-melioracyjnych; X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M3.J1. 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 92 36 50 8 94 30 4 34 128 40 10 50 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; X R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; X R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; X R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; X R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; X R.3.1(12) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; X R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; X R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M3.J2. 613003.M3.J3. Prowadzenie uprawy roślin zbożowych R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; X R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; X R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; X R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; X R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; X R.3.1(12) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; X R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; X R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M3.J3. 613003.M3.J4. Prowadzenie uprawy roślin okopowych R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; X R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; X R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; X R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; X R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; X R.3.1(12) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; X Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 93 78 2 80 96 2 98 90 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; X R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M3.J4. 613003.M3.J5. Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; X R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; X R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; X R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; X R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; X R.3.1(12) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; X R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; X R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M3.J5. 613003.M3.J6. Prowadzenie uprawy roślin specjalnych R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; X R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; X R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; X R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; X R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; X R.3.1(12) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; X R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; X R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M3.J6. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 94 2 92 78 2 80 78 2 80 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M3.J7. Obsługiwanie maszyn stosownych w produkcji roślinnej R.3.3(1) posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń rolniczych oraz normami i katalogami; X R.3.3(5) obsługuje i konserwuje urządzenia wodno-melioracyjne; X R.3.3(6) dobiera pojazdy i środki transportu do rodzaju prac wykonywanych w rolnictwie; X R.3.3(7) przygotowuje do pracy pojazdy, maszyny, narzędzia i urządzenia; X R.3.3(8) przeprowadza kalibrację opryskiwaczy stosowanych w ochronie roślin; X KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności; X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M3.J7. łączna liczba godzin przeznaczona na moduł 613003.M3. 613003.M4. Prowadzenie produkcji zwierzęcej 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich R.3.2(1) określa położenie narządów i układów w organizmach zwierząt gospodarskich; X R.3.2(2) określa procesy życiowe zachodzące w organizmach zwierząt gospodarskich; X R.3.2(5) rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu zwierząt gospodarskich; X R.3.2(6) przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze; X R.3.2(7) analizuje wpływ racjonalnego żywienia zwierząt gospodarskich na wyniki produkcyjne i ekonomiczne; X R.3.2(12) określa warunki zoohigieniczne w pomieszczeniach dla zwierząt gospodarskich; X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności; X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M4.J1. 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; X R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; X R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; X R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; X R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; X R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotem zwierzętami gospodarskimi; X Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 95 184 8 192 672 80 80 94 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X KPS(10) współpracuje w zespole; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M4.J2. 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; X R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; X R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; X R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; X R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; X R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotem zwierzętami gospodarskimi; X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X KPS(10) współpracuje w zespole; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M4.J3. 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; X R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; X R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; X R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; X R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; X R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotem zwierzętami gospodarskimi; X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X KPS(10) współpracuje w zespole; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M4.J4. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 96 4 98 76 4 80 56 4 60 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 613003.M4.J5. Prowadzenie chowu koni R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; X R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; X R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; X R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; X R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; X R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotem zwierzętami gospodarskimi; X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X KPS(10) współpracuje w zespole.; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M4.J5. 613003.M4.J6. Obsługiwanie maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej R.3.3(1) posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń rolniczych oraz normami i katalogami; X R.3.3(4) obsługuje urządzenia wodociągowe stosowane w budynkach inwentarskich; X R.3.3(6) dobiera pojazdy i środki transportu do rodzaju prac wykonywanych w rolnictwie; X R.3.3(7) przygotowuje do pracy pojazdy, maszyny, narzędzia i urządzenia; X KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności; X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony X środowiska; łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M4.J6. łączna liczba godzin przeznaczona na moduł 613003.M4. 613003.M5. Prowadzenie działalności gospodarczej 613003.M5.J1. Dobieranie roślin dla gospodarstwa PKZ(R.d)(7) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt; X PKZ(R.d)(8) rozpoznaje rośliny uprawne i chwasty; X R.3.1(1) określa wpływ czynników klimatyczno-glebowych na wzrost i rozwój oraz plonowanie roślin; X R.3.1(2) dobiera rośliny do warunków klimatyczno-glebowych i ekonomicznych danego rejonu; X Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 97 46 4 50 76 4 80 448 20 20 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` R.3.1(3) dobiera zmianowanie roślin uprawnych do określonych warunków gospodarstwa rolniczego; X KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe. X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M5.J1. 613003.M5.J2. Dobieranie zwierząt dla gospodarstwa PKZ(R.d)(9) rozpoznaje rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich; X PKZ(R.d)(10) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; X R.3.2(3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i rasy zwierząt gospodarskich; X R.3.2(4) określa kierunki chowu zwierząt gospodarskich; X KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M5.J2. 613003.M5.J3. Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; X PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa X autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; X PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; X PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; X PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; X PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; X PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; X PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; X PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; X PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; R.3.1(14) prowadzi uprawę roślin zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności oraz rachunkiem X ekonomicznym; R.3.2(13) prowadzi produkcję zwierzęcą zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności; X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M2.J3. 613003.M5.J4. Sprzedaż produktów rolnych PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; X R.3.1(16) przestrzega warunków przechowywania produktów pochodzenia roślinnego; X Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 98 40 20 20 40 74 10 84 20 40 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` R.3.1(17) przechowuje oraz przygotowuje produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; R.3.1(18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia roślinnego; R.3.2(17) przygotowuje zwierzęta do aukcji, pokazów i wystaw; R.3.2(18) przygotowuje zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; R.3.2(19) prowadzi sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień. X X X X X X X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M5.J4. łączna liczba godzin przeznaczona na moduł 613003.M5. 613003.M6. Posługiwanie się językiem obcym w rolnictwie 613003.M6.J1. Poszukiwanie i ustalanie warunków pracy JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających X X realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej X X odmianie języka; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; X X JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. X X KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień.. X X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M6.J1. 613003.M6.J2. Posługiwanie się dokumentacją techniczną i technologiczną JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających X X realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej X X odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; X X JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; X X JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M6.J2. 613003.M6.J3. Komunikowanie się podczas wykonywania zadań JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających X X realizację zadań zawodowych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 99 60 224 12 12 20 20 32 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej X X odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; X X JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; X X JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. X X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X KPS(10) współpracuje w zespole. X X łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową 613003.M6.J3. łączna liczba godzin przeznaczona na moduł 613003.M6. Łączna liczba godzin przeznaczona na realizację kształcenia modułowego Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 100 32 64 1600 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ROLNIK Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 613003.M1. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 613003.M1.J1. Zapewnianie bezpieczeństwa pracy w gospodarstwie rolnym BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(1)1 zdefiniować pojęcia z zakresu wypadków i chorób zawodowych, zasad higieny i ochrony zdrowia, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i ergonomii; BHP(1)2 rozróżnić pojęcia z zakresu wypadków i chorób zawodowych, zasad higieny i ochrony zdrowia, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i ergonomii; BHP(2)1 wymienić i rozróżnić instytucje działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce KRUS, PIP, CIOP, IMW; GIJAR-S, GIORiN; GIW; BHP(2)2 przedstawić zadania i uprawnienia instytucji działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3)1 określić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2 określić prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy przy sprzęcie rolniczym; BHP(7)2 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy w transporcie; BHP(7)3 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy ze środkami chemicznymi; BHP(7)4 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy w produkcji zwierzęcej; BHP(7)5 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z dobrymi praktykami bezpieczeństwa pracy przy pracach około rolniczych – obróbka drewna, prace warsztatowe, prace ziemne i na wysokości; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 101 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(9)1 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze ciągników, maszyn, narzędzi i urządzeń technicznych stosowanych w rolnictwie, oraz przepisy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy; KPS(1)1 przestrzegać zasad kultury w czasie realizacji zadań zawodowych; KPS(1)2 przestrzegać zasad etyki zawodowej; KPS(2)1 wykazać się kreatywnością przy planowaniu i realizowaniu zadań; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)2 wykonać zadania zgodnie z przyjętymi zasadami; 613003.M1.J2. Identyfikowanie zagrożeń i planowanie ograniczania ich skutków BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(4)1 wskazać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka podczas wykonywania zadań zawodowych w rolnictwie; BHP(4)2 scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia podczas wykonywania prac w rolnictwie; BHP(4)3 przewidzieć zagrożenia środowiska naturalnego związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego; BHP(5)1 wskazać zagrożenia związane z występowaniem czynników szkodliwych w pracy w gospodarstwie rolnym; BHP(5)2 scharakteryzować najczęściej występujące zagrożenia związane z realizacją zadań zawodowych w rolnictwie; BHP(5)3 określić sposoby zapobiegania zagrożeniom związanym z występowaniem czynników szkodliwych w pracy w rolnictwie; BHP(6)1 zdefiniować wszystkie czynniki szkodliwe występujące w gospodarstwie i mające wpływ na organizm człowieka; BHP(6)2 określić działanie wszystkich czynników szkodliwych występujące w gospodarstwie na organizm człowieka; BHP(8)1 rozróżnić środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 102 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: wykonywanych zadań zawodowych; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; BHP(10)1 udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; BHP(10)2 zgłosić wypadek lub chorobę zawodową do odpowiednich instytucji; KPS(3)1 przewidzieć skutki udzielonej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KPS(3)2 zapanować nad emocjami w czasie udzielania pomocy poszkodowanym przy pracy oraz w stanach zagrożenia życia; KPS(5)1 wykorzystać stres jako mobilizację do działania w trakcie udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach; KPS(5)2 ograniczyć negatywny wpływ stresu na skuteczność działania w przypadku udzielania pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy; 613003.M2. Obsługiwanie środków technicznych stosowanych w rolnictwie 613003.M2.J1. Dobieranie i konserwacja maszyn i pojazdów PKZ(R.d)(1) rozróżnia pojazdy, maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w produkcji rolniczej; PKZ(R.d)(1)1 dokonać podziału sprzętu technicznego stosowanego w zależności od sposobu pracy; PKZ(R.d)(1)2 dokonać podziału pojazdów stosowanych w rolnictwie w zależności od wykonywanych prac; PKZ(R.d)(1)3 dokonać podziału narzędzi i maszyn rolniczych w zależności od: - przeznaczenia, - sposobu połączenia ze źródłem napędu, - konstrukcji i wydajności; PKZ(R.d)(1)3 rozróżnić narzędzia, maszyny i urządzenie stosowane w produkcji rolniczej w zależności od sposobu wykonywania pracy uwzględniając przeznaczenie, konstrukcję i źródło napędu z przedstawionych schematów, rysunków; PKZ(R.d)(1)4 dokonać podziału mobilnych i stacjonarnych środków transportowych stosowanych w rolnictwie; PKZ(R.d)(1)5 rozróżnić narzędzia, maszyny i urządzenie stosowane w produkcji rolniczej w zależności od sposobu wykonywania pracy uwzględniając przeznaczenie, konstrukcję i Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 103 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: źródło napędu z przedstawionych schematów, rysunków; R.3.3(1) posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń rolniczych oraz normami i katalogami; R.3.3(2) rozpoznaje materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w maszynach i urządzeniach rolniczych; R.3.3(1)1 wykreślić rysunek wskazanej części w rzutach prostokątnych na arkuszu rysunkowym A4; R.3.3(1)3 wykreślić schemat technologiczny przedstawionej maszyny z zastosowaniem uproszczeń rysunkowych; R.3.3(1)2 wykonać odręczny szkic przedstawionego mechanizmu lub zespołu maszyn w rzucie aksonometrycznym; R.3.3(1)4 odczytać rysunek części z przedstawionego katalogu części zamiennych; R.3.3(1)5 odczytać rysunek złożeniowy maszyny z przedstawionego katalogu części maszyn; R.3.3(1)6 odczytać rysunek instrukcyjny (ofertowy) ze wskazanej instrukcji obsługi danej maszyny; R.3.3(2)1 sklasyfikować materiały konstrukcyjne, paliwa, oleje i smary wg ich własności i zastosowania; R.3.3(2)2 scharakteryzować metale żelazne i nieżelazne, drewno, naturalne materiały konstrukcyjne, tworzywa sztuczne pod względem własności mechanicznych i technologicznych; PKZ(R.d)(2)1 sklasyfikować na podstawie charakterystyki połączenia pod względem sposobu łączenia części ze sobą; PKZ(R.d)(2)2 przedstawić sposoby zabezpieczenia połączeń śrubowych; PKZ(R.d)(2)3 rozpoznać połączenia rozłączne i nierozłączne stosowane w technice rolniczej; PKZ(R.d)(2) rozpoznaje części i podzespoły pojazdów, maszyn i urządzeń; PKZ(R.d)(2)4 rozróżnić osie i wały ze względu na sposób przenoszenia obciążenia; PKZ(R.d)(2)5 scharakteryzować 2 rodzaje łożysk pod względem sposobu przenoszenia obciążenia; PKZ(R.d)(2)6 scharakteryzować 3 rodzaje sprzęgieł ze względu na sposób przenoszenia napędu; PKZ(R.d)(2)7 scharakteryzować 3 rodzaje przekładni ze względu na sposób przeniesienia napędu; PKZ(R.d)(2)8 dobrać średnicę koła napędzanego (lub obroty) określonej maszyny do silnika o Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 104 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: znanych obrotach i średnicy koła napędzającego; PKZ(R.d)(2)9 scharakteryzować 2 rodzaje napędowych układów hydraulicznych zastosowanych w ciągnikach i maszynach rolniczych; PKZ(R.d)(2)10 scharakteryzować wentylatory, dmuchawy i sprężarki ze względu na ich przeznaczenie; PKZ(R.d)(3)1 scharakteryzować występujące rodzaje korozji metali; PKZ(R.d)(3) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony metali przed korozją; PKZ(R.d)(3)2 określić sposoby zabezpieczenia metali przed korazją; PKZ(R.d)(3)3 rozpoznać rodzaje korozji na przedstawionych modelach. R.3.3(2)1 rozpoznać wskazane materiały konstrukcyjne zastosowane w konkretnym modelu ciągnika lub maszyny rolniczej i opisać ich właściwości; R.3.3(2) rozpoznaje materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w maszynach i urządzeniach rolniczych; R.3.3(2)2 rozpoznać materiały eksploatacyjne zapisane w instrukcji obsługi wskazanego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(9)1 wykonać czynności obsługi codziennej (P1), posezonowej, przedsezonowej R.3.3(9) wykonuje czynności związane z przeglądami technicznymi oraz konserwacją pojazdów, wskazanego ciągnika lub maszyny rolniczej; maszyn i urządzeń rolniczych; R.3.3(9)2 wykonać pełną konserwację posezonową (przygotowanie do przechowywania) ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(3)1 dobrać sposoby dostarczania energii dla gospodarstwa rolniczego wskazując źródło i urządzenia; R.3.3(3) obsługuje urządzenia i systemy energetyki odnawialnej; R.3.3(3)2 określić zasady obsługi urządzeń energetycznych uwzględniając bieżące i okresowe przeglądy; BHP(8)1 rozróżniać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań zawodowych; 613003.M2.J2. Prowadzenie pojazdów stosowanych w rolnictwie PKZ(R.c)(1) Wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych; PKZ(R.c)(1)1 ustalić zakres czynności kontrolno-obsługowych pojazdu; PKZ(R.c)(1)2 zinterpretować wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 105 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(R.c)(1)3 wyjaśnić wpływ stanu technicznego pojazdu na bezpieczeństwo w ruchu drogowym; PKZ(R.c)(2)1 wyjaśnić przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas jazdy po drogach; PKZ(R.c)(2)2 zinterpretować przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas przejazdu przez skrzyżowania; PKZ(R.c)(2)3 zinterpretować przepisy prawa dotyczące pierwszeństwa przejazdu; PKZ(R.c)(2) Stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego. PKZ(R.c)(2)4 określić przepisy prawa o ruchu drogowym dotyczące włączania się do ruchu; PKZ(R.c)(2)5 określić dopuszczalne prędkości pojazdów na poszczególnych rodzajach dróg; PKZ(R.c)(2)6 zinterpretować znaczenie znaków drogowych; PKZ(R.c)(3)1 określić zasady kierowania pojazdami w ruchu drogowym; PKZ(R.c)(3) Przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym PKZ(R.c)(3)2 zinterpretować nadawanych sygnałów drogowych; PKZ(R.c)(3)3 wyjaśnić konsekwencje zachowań innych uczestników ruchu drogowego; PKZ(R.c)(4)1 wyjaśnić zasady wykonywania czynności obsługi codziennej pojazdu; PKZ(R.c)(4)2 wyjaśnić przepisy prawne dotyczące obowiązku rejestracji pojazdu i obowiązkowych badań technicznych; PKZ(R.c)(4)3 wyjaśnić zasady organizacji miejsca pracy kierowcy zgodnie z zasadami ergonomii; PKZ(R.c)(4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T PKZ(R.c)(4)4 wyjaśnić zasady prowadzenia pojazdów w różnych warunkach drogowych; PKZ(R.c)(4)5 wyjaśnić zasady przeprowadzania egzaminu wewnętrznego; PKZ(R.c)(4)6 wyjaśnić zasady przeprowadzania egzaminu państwowego w różnych warunkach drogowych; PKZ(R.c)(4)7 wyjaśnić procedury wydawania i cofania uprawnień do kierowania pojazdami; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)3 przewidzieć skutki udzielonej pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych; KPS(3)4 zapanować nad emocjami w czasie udzielania pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 106 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KPS(5)3 wykorzystać stres jako mobilizację do działania w trakcie prowadzenia pojazdu; KPS(5)4 ograniczyć negatywny wpływ stresu na skuteczność działania jako uczestnik ruchu drogowego; KPS(8)1 przyjąć odpowiedzialność za zachowanie podczas kierowania pojazdami w różnych warunkach drogowych; KPS(8)2 przyjąć odpowiedzialność za innych uczestników ruchu drogowego; BHP(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy operatora pojazdów i maszyn rolniczych podczas ich pracy, obsługi technicznej i konserwacji; BHP(8)2 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy pracownika obsługi pojazdów i maszyn rolniczych; 613003.M3. Prowadzenie produkcji roślinnej 613003.M3.J1. Przygotowanie gleby do uprawy PKZ(R.d)(4) rozróżnia czynniki siedliska i zabiegi uprawowe; PKZ(R.d)(5) rozpoznaje gleby i ocenia ich wartość rolniczą; PKZ(R.d)(4)1 wymienić i podać przykłady podstawowych zabiegów uprawowych podstawowe zabiegi uprawowe; PKZ(R.d)(4)2 określić cel i zadania stosowania podstawowych zabiegów; PKZ(R.d)(5)1 rozpoznać główne typy gleb Polski na podstawie profilu glebowego i określić ich wartość rolniczą; PKZ(R.d)(5)2 wyjaśnić wpływ poszczególnych frakcji na właściwości gleb; PKZ(R.d)(5)3 scharakteryzować wartość rolniczą gleb na podstawie klasyfikacji; PKZ(R.d)(5)4 wyjaśnić sposoby przeciwdziałania chemicznym, biologicznym i fizycznym procesom powodującym degradacje gleb; PKZ(R.d)(5)5 określić budowę profilu gleb występujących w otoczeniu szkoły na wykonanych odkrywkach glebowych; PKZ(R.d)(5)6 określić warunki glebowe występujące w rejonie szkoły oraz danego gospodarstwa na podstawie materiałów kartograficznych – map bonitacyjnych i map przydatności rolniczej; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 107 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: PKZ(R.d)(6) klasyfikuje nawozy i ocenia ich wpływ na glebę i rośliny; R.3.1(4) wykonuje prace związane z konserwacją urządzeń wodno-melioracyjnych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(R.d)(6)1 scharakteryzować rolę nawożenia organicznego i mineralnego w produkcji rolniczej; PKZ(R.d)(6)2 rozpoznać objawy niedoboru poszczególnych składników mineralnych powodujących zaburzenia we wzroście i rozwoju roślin; PKZ(R.d)(6)3 dokonać podziału i charakterystyki nawozów na podstawie ustawy o nawozach i nawożeniu; PKZ(R.d)(6)4 ocenić wpływ nawożenia mineralnego i organicznego na glebę, rośliny i środowisko; R.3.1(4)1 dokonać podziału melioracji wodnych według różnych kryteriów; R.3.1(4)2 określić zakres i sposób wykonywania konserwacji urządzeń wodno-melioracyjnych; R.3.1(4)3 ocenić stan urządzeń wodno-melioracyjnych na użytkach zielonych oraz gruntach ornych w okresie wiosennym i przed zimą; R.3.1(4)4 zgromadzić odpowiednie materiały i narzędzia do konserwacji urządzeń melioracyjnych; R.3.1(4)5 zaplanować i przeprowadzić prace konserwacyjne urządzeń modno-melioracyjnych w okresie wiosennym i przed zimą; 613003.M3.J2. Prowadzenie uprawy roślin paszowych R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; R.3.1(5)1 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny paszowe uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)2 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod rośliny paszowe; R.3.1(6)1 określić parametry, jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny roślin paszowych; R.3.1(6)2 ocenić przydatność określonych próbek nasion jako materiału siewnego na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(6)3 dokonać oceny organoleptycznej materiału siewnego roślin paszowych; R.3.1(6)4 określić czystość, zdolność i siłę kiełkowania próbek materiału siewnego; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 108 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; R.3.1(10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.1(7)1 obliczyć ilość wysiewu nasion roślin paszowych uwzględniając warunki agrotechniczne i parametry materiału siewnego; R.3.1(7)2 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego roślin paszowych z uwzględnieniem warunków gospodarstwa; R.3.1(7)3 wybrać materiał siewny spośród przedstawionych próbek i uzasadnić wybór; R.3.1(7)4 obliczyć ilość materiału siewnego do obsiewu zaplanowanej powierzchni roślinami paszowymi; R.3.1(8)1 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny w uprawie polowej i na trwałych użytkach zielonych; R.3.1(8)2 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawę, zabiegi nawożenie i ochronę roślin z uwzględnieniem wymagań roślin paszowych oraz warunków glebowych; R.3.1(8)3 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawę, nawożenie i ochronę roślin na trwałych użytkach zielonych z uwzględnieniem warunków glebowych oraz sposobu użytkowania; R.3.1(9)1 dobrać maszyny i urządzenia do wykonywania zabiegów agrotechnicznych w celu zapewnienia najkorzystniejszych warunków do siewu, wzrostu i plonowania roślin paszowych; R.3.1(9)2 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin paszowych korzystając z zasobów danego gospodarstwa lub katalogów; R.3.1(9)3 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin paszowych; R.3.1(9)4 obliczyć ilość środka ochrony roślin przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej; R.3.1(9)5 dobrać rodzaj nawozów, wysokość dawek oraz terminy stosowania w zależności od warunków glebowych i sposobu użytkowania roślin paszowych; R.3.1(9)6 zaplanować i wykonać zabiegi związane z uprawą, nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem i konserwacją roślin paszowych w uprawie polowej; R.3.1(9)7 wykonać zabiegi pielęgnacyjne, zbiór i konserwację pasz na trwałych użytkach zielonych; R.3.1(10)1 wymienić choroby, szkodniki i chwasty najczęściej spotykane w uprawie roślin paszowych; R.3.1(10)2 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawów występujących na roślinach Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 109 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: paszowych w uprawie polowej; R.3.1(11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; R.3.1(10)3 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawów żerowania występujących na roślinach paszowych; R.3.1(10)4 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w uprawach roślin paszowych; R.3.1(10)5 ocenić zachwaszczenie plantacji roślin paszowych w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania; R.3.1(10)6 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin paszowych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(11)1 sklasyfikować i scharakteryzować poszczególne metody stosowane w ochronie roślin paszowych; R.3.1(11)2 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw roślin paszowych; R.3.1(11)3 dokonać podziału pestycydów stosowanych w ochronie roślin paszowych zgodnie z przyjętymi kryteriami; R.3.1(11)4 zaplanować ochronę roślin paszowych zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)1 dobrać narzędzia, urządzenia i maszyny do wykonania prac w polowej uprawie roślin paszowych; R.3.1(12)2 dobrać narzędzia uprawowe i maszyny do wykonywania prac na trwałych użytkach zielonych; R.3.1(13)1 dobrać sposób obsługi do maszyn i urządzeń stosowanych w uprawie roślin paszowych; R.3.1(13)2określic warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin paszowych na podstawie instrukcji; R.3.1(13)3 dobrać i obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, zbioru i konserwacji roślin paszowych w uprawie polowej; R.3.1(13)4 dobrać i obsłużyć maszyny do pielęgnacji, zbioru i konserwacji pasz z użytków zielonych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 110 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(8)5 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin paszowych; BHP(8)6 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin paszowych; BHP(9)5 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin paszowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)6 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin paszowych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 613003.M3.J3. Prowadzenie uprawy roślin zbożowych R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; R.3.1(5)3 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny zbożowe uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)4 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod rośliny zbożowe; R.3.1(6)5 określić parametry jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny roślin zbożowych; R.3.1(6)6 ocenić przydatność określonych próbek nasion jako materiału siewnego roślin zbożowych na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(6)7 dokonać oceny organoleptycznej materiału siewnego roślin zbożowych; R.3.1(6)8 określić czystość, zdolność i siłę kiełkowania próbek materiału siewnego roślin zbożowych; R.3.1(7)5 obliczyć ilość wysiewu nasion roślin zbożowych uwzględniając warunki agrotechniczne i parametry materiału siewnego; R.3.1(7)6 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego roślin zbożowych z uwzględnieniem warunków gospodarstwa rolnego; R.3.1(7)7 wybrać materiał siewny roślin zbożowych spośród przedstawionych próbek i uzasadnić wybór; R.3.1(8)4 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny zbożowe; R.3.1(8)5 zaplanować zabiegi agrotechniczne,uprawę, nawożenie i ochronę roślin z Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 111 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: uwzględnieniem wymagań roślin zbożowych oraz warunków glebowych; R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; R.3.1(10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; R.3.1(9)8 dobrać maszyny i urządzenia do wykonania zabiegów agrotechnicznych w cwelu zapewnienia najkorzystniejszych warunków w środowisku glebowym do siewu, wzrostu i plonowania roślin zbożowych; R.3.1(9)9 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin zbożowych korzystając z zasobów danego gospodarstwa lub odpowiednich katalogów; R.3.1(9)10 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin zbożowych; R.3.1(9)11 obliczyć ilość środka ochrony roślin stosowanych w zbożach przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej; R.3.1(9)12 zaplanować i wykonać siew roślin zbożowych z zachowaniem ścieżek technologicznych; R.3.1(9)13 dobierać rodzaj nawozów, wysokość dawek oraz terminy stosowania w zależności od warunków glebowych i sposobu użytkowania zbóż; R.3.1(9)14 wykonać zabiegi związane z uprawą, nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem i przechowywaniem roślin zbożowych; R.3.1(10)7. wymienić choroby, szkodniki i chwasty najczęściej spotykane w uprawie roślin zbożowych; R.3.1(10)8 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawów występujących na roślinach zbożowych; R.3.1(10)9 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawów żerowania występujących na zbożach; R.3.1(10)10. rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w uprawach zbóż; R.3.1(10)11 ocenić zachwaszczenie plantacji roślin zbożowych w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania; R.3.1(10)12 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin zbożowych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 112 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.1(11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.1(11)5 sklasyfikować i scharakteryzować poszczególne metody stosowane w ochronie roślin zbożowych; R.3.1(11)6 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw zbożowych; R.3.1(11)7 dokonać podziału pestycydów stosowanych w uprawie roślin zbożowych zgodnie z przyjętymi kryteriami; R.3.1(11)8 zaplanować ochronę roślin zbożowych zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)3 dobrać narzędzia, urządzenia i maszyny do wykonania prac w polowej uprawie roślin zbożowych; R.3.1(12)4 dobrać maszyny do wykonania prac w polowej uprawie roślin zbożowych; R.3.1(13)5 dobrać sposób obsługi do maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin zbożowych; R.3.1(13)6określić warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin zbożowych na podstawie instrukcji; R.3.1(13)7 dokonać obsługi maszyn i urządzeń stosowanych do różnych prac polowych w produkcji roślin zbożowych; R.3.1(13)8 dobierać i obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, zbioru i konserwacji roślin zbożowych; BHP(8)7 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin zbożowych; BHP(8)8 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin zbożowych; BHP(9)7 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin zbożowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)8 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin zbożowych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 113 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 613003.M3.J4. Prowadzenie Uprawy roślin okopowych R.3.1(5)5 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny okopowe uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)6 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod rośliny okopowe; R.3.1(6)9 określić parametry jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny i sadzeniaki; R.3.1(6)10 ocenić przydatność określonych próbek nasion jako materiału siewnego oraz sadzeniaków na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(6)11 dokonać oceny organoleptycznej jakości materiału siewnego i sadzeniaków; R.3.1(7)8 obliczyć ilość wysiewu nasion i sadzeniaków uwzględniając ich jakość i warunki agrotechniczne; R.3.1(7)9 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego i sadzeniaków z uwzględnieniem warunków gospodarstwa; R.3.1(7)10 wybrać materiał siewny spośród przedstawionych próbek i uzasadnić wybór; R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; R.3.1(7)11 przygotować sadzeniaki oraz odpowiednie warunki do kiełkowania; R.3.1(8)7 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny okopowe; R.3.1(8)8 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawę, nawożenie i ochronę roślin z uwzględnieniem wymagań roślin okopowych oraz warunków glebowych; R.3.1(9)15 dobrać maszyny i urządzenia do zabiegów agrotechnicznych w celu zapewnienia najkorzystniejszych warunków do siewu, sadzenia, wzrostu i plonowania roślin okopowych; R.3.1(9)16 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin okopowych korzystając z zasobów danego gospodarstwa lub odpowiednich katalogów; R.3.1(9)17 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin okopowych; R.3.1(9)18 obliczyć stężenie środka ochrony roślin dla roślin okopowych przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy; R.3.1(9)19 dobierać rodzaj nawozów, wysokość dawek oraz terminy stosowania w zależności od warunków glebowych i sposobu użytkowania roślin okopowych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 114 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.1(10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; R.3.1(11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.1(9)20 wykonać zabiegi związane z uprawą, nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem roślin okopowych; R.3.1(10)13 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawów występujących na roślinach okopowych; R.3.1(10)14 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawów żerowania występujących na roślinach okopowych; R.3.1(10)15 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w uprawach roślin okopowych; R.3.1(10)16 ocenić zachwaszczenie plantacji roślin okopowych w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania; R.3.1(10)17 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin okopowych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(10)18 rozpoznać choroby i szkodniki na plantacjach roślin okopowych na podstawie objawów występowania i żerowania; R.3.1(11)9 sklasyfikować i scharakteryzować poszczególne metody stosowane w ochronie roślin okopowych; R.3.1(11)10 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw roślin okopowych; R.3.1(11)11 dokonać podziału pestycydów stosowanych w ochronie roślin okopowych zgodnie z przyjętymi kryteriami; R.3.1(11)12 zaplanować ochronę roślin okopowych zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)5 dobrać narzędzia, urządzenia do wykonania prac w uprawie roślin okopowych; R.3.1(12)6 dobrać maszyny do wykonania prac w uprawie roślin okopowych; R.3.1(13)9 dobrać sposób obsługi do maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślinnej; R.3.1(13)10 określić warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin okopowych na podstawie instrukcji; R.3.1(13)11 dokonać obsługi maszyn i urządzeń stosowanych do różnych prac w produkcji roślin okopowych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 115 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.1(13)12 dobierać i obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, i zbioru roślin okopowych; BHP(8)9 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin okopowych; BHP(8)10 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin okopowych; BHP(9)10 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin okopowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)11 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin okopowych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 613003.M3.J5. Prowadzenie uprawy roślin przemysłowych R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; R.3.1(5)7 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny przemysłowe biorąc uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)8 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod wybrane rośliny przemysłowe; R.3.1(6)12 określić parametry jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny roślin przemysłowych; R.3.1(6)13 ocenić przydatność określonych próbek nasion roślin przemysłowych jako materiału siewnego na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(6)14 dokonać oceny organoleptycznej materiału siewnego roślin przemysłowych; R.3.1(7)12 obliczyć ilość wysiewu nasion roślin przemysłowych uwzględniając warunki agrotechniczne i parametry materiału siewnego; R.3.1(7)13 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego roślin przemysłowych z uwzględnieniem warunków gospodarstwa; R.3.1(7)14 wybrać materiał siewny roślin przemysłowych spośród przedstawionych próbek i uzasadnić wybór; R.3.1(8)9 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny przemysłowe; R.3.1(8)10 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawę, nawożenie i ochronę roślin z Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 116 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: uwzględnieniem wymagań roślin przemysłowych oraz warunków glebowych; R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; R.3.1(10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; R.3.1(11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(9)21 dobrać maszyny i urządzenia do wykonywania zabiegów agrotechnicznych w celu stworzenia najkorzystniejszych warunków do siewu, wzrostu i plonowania roślin przemysłowych; R.3.1(9)22 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin przemysłowych korzystając z zasobów danego gospodarstwa lub katalogów; R.3.1(9)23 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin przemysłowych; R.3.1(9)24 obliczyć ilość środka ochrony roślin w uprawie roślin przemysłowych przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej; R.3.1(10)19 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawach występujących na roślinach przemysłowych; R.3.1(10)20 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawach żerowania występujących na roślinach przemysłowych; R.3.1(10)21 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w różnych uprawach roślin przemysłowych; R.3.1(10)22 ocenić zachwaszczenie plantacji roślin przemysłowych w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania; R.3.1(10)23 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin przemysłowych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(10)24 rozpoznać choroby i szkodniki na plantacjach roślin na podstawie objawów występowania i żerowania; R.3.1(11)13 sklasyfikować i scharakteryzować poszczególne metody stosowane w ochronie roślin przemysłowych; R.3.1(11)14 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw roślin przemysłowych; R.3.1(11)15 dokonać podziału pestycydów stosowanych w uprawie roślin przemysłowych zgodnie z przyjętymi kryteriami; R.3.1(11)16 zaplanować ochronę grup roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 117 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.1(12)8 dobrać narzędzia i urządzenia do wykonania prac w uprawie roślin przemysłowych; R.3.1(12)9 dobrać maszyny do wykonania prac w uprawie roślin przemysłowych; R.3.1(13)1 dobrać sposób obsługi do maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin przemysłowych; R.3.1(13)14 określić warunki eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin przemysłowych na podstawie instrukcji; R.3.1(13)15 dobrać i obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, zbioru i konserwacji roślin przemysłowych; BHP(8)11 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin przemysłowych; BHP(8)12 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin przemysłowych; BHP(9)12 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin przemysłowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)13 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin przemysłowych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 613003.M3.J6. Prowadzenie uprawy roślin specjalnych R.3.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; R.3.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; R.3.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; R.3.1(5)9 zaplanować nawożenie organiczne pod rośliny specjalne uwzględniając przedplon i zasobność gleby; R.3.1(5)10 ustalić dawkę nawozów organicznych i mineralnych oraz terminy ich stosowania pod wybrane rośliny specjalne; R.3.1(6)15 określić parametry jakimi powinien charakteryzować się materiał siewny roślin specjalnych; R.3.1(6)16 ocenić przydatność określonych próbek nasion jako materiału siewnego na podstawie ustalonych parametrów; R.3.1(7)15 zaplanować czynności związane z przygotowaniem materiału siewnego roślin specjalnych z uwzględnieniem warunków gospodarstwa; R.3.1(7)16 wybrać materiał siewny i rozsady spośród przedstawionych próbek i uzasadnić swój wybór; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 118 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; R.3.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; R.3.1(10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.1(7)17 przygotować odpowiednie warunki produkcji rozsady roślin specjalnych; R.3.1(8)11 określić cel i zadania zabiegów agrotechnicznych wykonywanych pod rośliny specjalne; R.3.1(8)12 zaplanować zabiegi agrotechniczne, uprawowe, nawożenie i ochronę roślin z uwzględnieniem wymagań roślin specjalnych oraz warunków glebowych; R.3.1(9)25 dobrać maszyny i urządzenia do wykonania zabiegów agrotechnicznych w celu zapewnienia najkorzystniejszych warunków do wzrostu i plonowania roślin specjalnych; R.3.1(9)26 dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego roślin specjalnych korzystając z zasobów gospodarstwa lub katalogów; R.3.1(9)27 dobrać maszyny do zaplanowanych metod i zabiegów ochrony roślin specjalnych; R.3.1(9)28 obliczyć ilość środka ochrony roślin specjalnych przy określonej dawce na ha i zalecanym wydatku cieczy roboczej; R.3.1(9)29 dobrać rodzaj nawozów, wysokość dawek oraz terminy stosowania w zależności od warunków glebowych i sposobu użytkowania roślin specjalnych; R.3.1(9)30 wykonać zabiegi związane z uprawą, nawożeniem, pielęgnacją, zbiorem roślin specjalnych; R.3.1(10)25 rozpoznać choroby na podstawie typowych objawów występujących na roślinach specjalnych; R.3.1(10)26 rozpoznać szkodniki na podstawie typowych objawów żerowania występujących na roślinach specjalnych; R.3.1(10)27 rozpoznać chwasty i określić ich szkodliwość w uprawach roślin specjalnych; R.3.1(10)28 ocenić zachwaszczenie plantacji w okresie wegetacji, rozpoznać chwasty i dobrać herbicydy do ich zwalczania w roślinach specjalnych; R.3.1(10)29 ocenić stan zdrowotny plantacji roślin specjalnych i ustalić sposób postępowania w zakresie ochrony przed chorobami i szkodnikami; R.3.1(10)30 rozpoznać choroby i szkodniki na plantacjach roślin specjalnych na podstawie objawów występowania i żerowania; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 119 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.1(11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; R.3.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.1(11)17 określić przydatność różnych metod oraz środków stosowanych w ochronie roślin do zabezpieczenia upraw; R.3.1(11)18 zaplanować ochronę roślin specjalnych zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.3.1(12)10 dobrać narzędzia i urządzenia do wykonania prac w polowej uprawie roślin specjalnych; R.3.1(12)11 dobrać maszyny do wykonania prac w polowej uprawie roślin specjalnych; R.3.1(13)16 skorzystać z instrukcji obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślin specjalnych; R.3.1(13)17 dokonać obsługi maszyn i urządzeń stosowanych do różnych prac w produkcji roślin specjalnych; R.3.1(13)18 obsłużyć maszyny do uprawy, nawożenia, pielęgnacji, zbioru i roślin specjalnych; BHP(8)13 dobrać środki indywidualnej ochrony podczas wykonywanych zadań zawodowych w uprawie roślin specjalnych; BHP(8)14 dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych w uprawie roślin specjalnych; BHP(9)14 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin specjalnych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(9)15 wykonać zadania zawodowe w uprawie roślin specjalnych zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 613003.M3.J7. Obsługiwanie maszyn w produkcji roślinnej R.3.3(1) posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń rolniczych oraz normami i katalogami; R.3.3(1)1 zapoznać się z dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi, normami i katalogami części zamiennych wybranego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(1)2 zinterpretować zapisy dotyczące pierwszego uruchomienia wybranego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(1)3 dobrać wybraną część zamienną do wskazanego modelu ciągnika lub maszyny z wykorzystaniem katalogu części; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 120 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.3(5) obsługuje i konserwuje urządzenia wodno-melioracyjne; R.3.3(7) przygotowuje do pracy pojazdy, maszyny, narzędzia i urządzenia; R.3.3(8) przeprowadza kalibrację opryskiwaczy stosowanych w ochronie roślin; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.3(5)1 scharakteryzować wszystkie urządzenia wodno-melioracyjne występujące w przykładowym gospodarstwie rolnym; R.3.3(5)2 określić zasady obsługi urządzeń wodno-melioracyjnych uwzględniając bieżące i okresowe przeglądy; R.3.3(7)1 dobrać do pracy polowe agregaty maszynowe uwzględniając rodzaj wykonywanej pracy; R.3.3(7)2 utworzyć agregaty maszynowe proste lub złożone do wykonania pracy w produkcji roślinnej na polu stosując wstępne regulacje; R.3.3(7)3 przygotować do pracy urządzenia stacjonarne – np. czyszczalnie do czyszczenia zbóż w magazynach; R.3.3(8)1 przygotować wskazany opryskiwacz do obowiązkowego badania technicznego na stacji badań; R.3.3(8)2 przeprowadzić kalibrację wskazanego opryskiwacza ciągnikowego do określonego zabiegu ochrony roślin z zastosowaniem wszystkich warunków bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska; KPS(2)1 ponosić odpowiedzialność zaplanowane i wykonywane zadania podczas obsługi maszyn stosowanych w produkcji roślinnej; KPS(2)2 realizować zadania w sposób twórczy; KPS(6)1 zaktualizować wiedzę potrzebną do obsługi maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej; KPS(6)2 wyszukać potrzebne informacje w celu wzbogacenia dotychczasowej wiedzy; KPS(8)1 przyjmować odpowiedzialność za wykonywana pracę podczas obsługi maszyn stosowanych w produkcji roślinnej; BHP(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy operatora pojazdów i maszyn rolniczych podczas ich pracy, obsługi technicznej i konserwacji; BHP(8)2 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy pracownika obsługi pojazdów i maszyn rolniczych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 121 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 613003.M4. Prowadzenie produkcji zwierzęcej 613003.M4.J1. Rozpoznawanie biologicznych i technologicznych uwarunkowań użytkowania zwierząt gospodarskich. R.3.2(1)1 nazwać wszystkie układy wchodzące w skład organizmu zwierzęcego; R.3.2(1) określa położenie narządów i układów w organizmach zwierząt gospodarskich; R.3.2(2) określa procesy życiowe zachodzące w organizmach zwierząt gospodarskich; R.3.2(5) rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu zwierząt gospodarskich; R.3.2(1)2 wskazać wszystkie układy na schemacie sylwetki zwierzęcia; R.3.2(1)3 nazwać narządy wchodzące w skład poszczególnych układów w organizmie zwierzęcym; R.3.2(1)4 określić położenie poszczególnych narządów w układach zwierząt gospodarskich; R.3.2(2)1 określić funkcje poszczególnych narządów w układach w organizmie zwierząt gospodarskich; R.3.2(2)2 wskazać procesy życiowe zachodzące w poszczególnych układach organizmu zwierzęcego; R.3.2(2)3 scharakteryzować procesy życiowe zachodzące w organizmie zwierząt gospodarskich; R.3.2(5)1 rozpoznać na podstawie fotografii lub próbek słomy, siana, kiszonkę, zielonki, ziemniaki, buraki pastewne, ziarna zbóż, kukurydzy, roślin strączkowych i ich śruty; R.3.2(5)2rozróżnić pasze pod względem pochodzenia, zawartości składników chemicznych, koncentracji energii w jednostce masy; R.3.2(5)3 zinterpretować pojęcie wartość pokarmowa paszy wskazując przynajmniej 4 cechy; R.3.2(5)4 określić wartość i przydatność żywieniową pasz objętościowych soczystych, suchych i treściwych; R.3.2(5)5 określić przeznaczenie pełnoporcjowych i uzupełniających mieszanek paszowych oraz koncentratów paszowych na wybranych przykładach; R.3.2(5)6 określić przykłady dodatków paszowych dla określonych grup produkcyjnych i gatunków zwierząt gospodarskich; R.3.2(5)7 scharakteryzować przykłady produktów ubocznych przetwórstwa rolno-spożywczego nadające się do wykorzystania w żywieniu określonej grupy zwierząt gospodarskich; R.3.2(5)8 wyjaśnić techniki oceny runi pastwiskowej poszczególnymi metodami; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 122 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.2(6)1 określić zasady oceny przydatności zielonki do produkcji siana lub kiszonki; R.3.2(6)2 scharakteryzować sposoby suszenia zielonki na siano; R.3.2(6)3 dobrać warunki i miejsca przechowywania siana; R.3.2(6)4 określić zasady i technikę podsuszania zielonki na kiszonkę i sianokiszonkę; R.3.2(6) przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze; R.3.2(6)5 uzasadnić kolejność czynności podczas zakiszania pasz; R.3.2(7) analizuje wpływ racjonalnego żywienia zwierząt gospodarskich na wyniki produkcyjne i ekonomiczne; R.3.2(12) określa warunki zoohigieniczne w pomieszczeniach dla zwierząt gospodarskich; R.3.2(6)6 określić zasady i formy przechowywania kiszonek; R.3.2(6)7 dobrać sposób przygotowania do skarmienia pasz objętościowych suchych, soczystych i treściwych; R.3.2(6)8 ocenić organoleptycznie jakość próbki kiszonki, zielonki, siana i paszy treściwej; R.3.2(7)1 nazwać grupy składników występujących w paszach ze względu na rolę w żywieniu i rodzaj dominującego związku chemicznego; R.3.2(7)2 określić rolę białek, węglowodanów, tłuszczów, witamin i związków mineralnych w żywieniu zwierząt; R.3.2(7)3 wskazać cele żywienia różnych grup produkcyjnych zwierząt na przykładzie zwierząt opasanych i użytkowanych rozpłodowo; R.3.2(7)4 wskazać przynajmniej 3 czynniki racjonalnego żywienia zwierząt; R.3.2(7)5 określić zależność pomiędzy ilością i jakością zadawanych pasz, a wynikiem produkcyjnym i ekonomicznym; R.3.2(12)1 wyjaśnić wpływ promieniowania słonecznego, temperatury, wilgotności, ruchu powietrza, opadów atmosferycznych i zanieczyszczeń powietrza na zdrowie i produkcyjność zwierząt gospodarskich; R.3.2(12)2 wskazać znaczenie ruchu na świeżym powietrzu dla zdrowia i produkcyjności zwierzęcia; R.3.2(12)3 wskazać cechy oceny jakości higienicznej pastwiska; R.3.2(12)4 określić warunki lokalizacji budynków inwentarskich w stosunku do ukształtowania terenu, kierunku wiatrów, ujęć wodnych, dróg, stron świata; R.3.2(12)5 określić funkcje budynków inwentarskich na wskazanym przykładzie (fotografia lub Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 123 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: opis wyposażenia); R.3.2(12)6 uzasadnić konieczność uwzględnienia planu zagospodarowania przestrzennego w podejmowaniu decyzji o usytuowaniu budynku inwentarskiego; R.3.2(12)7 zaplanować usytuowanie budowli rolniczych służących produkcji zwierzęcej: R.3.2(16) stosuje metody ekologiczne w produkcji zwierzęcej; R.3.2(12)8 wyjaśnić znaczenie zachowania dobrostanu zwierząt na wybranym przykładzie; R.3.2(12)9 określić optymalne warunki temperatury, wilgotności, szybkości przepływu powietrza, stężenia gazów szkodliwych dla poszczególnych gatunków, grup wiekowych i produkcyjnych zwierząt gospodarskich; R.3.2(12)11 dobrać sposoby zapewnienia optymalnych warunków mikroklimatycznych w budynku inwentarskim; R.3.2(16)1 scharakteryzować znaczenie produkcji zwierzęcej w podnoszeniu żyzności gleby i w zwiększeniu bioróżnorodności gospodarstwa; R.3.2(16)2 określić minimalne okresy przestawiania na metody ekologiczne poszczególnych gatunków i typów użytkowych zwierząt; R.3.2(16)3 wybrać gatunki i rasy zwierząt dla gospodarstwa ekologicznego; R.3.2(16)4 określić maksymalną dopuszczalną obsadę zwierząt dla gospodarstwa ekologicznego; R.3.2(16)5 obliczyć minimalną powierzchnię w budynkach inwentarskich i na wybiegach w gospodarstwie ekologicznym; R.3.2(16)6 ustalić środki dezynfekujące i czyszczące dopuszczone do stosowania w gospodarstwie ekologicznym; R.3.2(16)7 dobrać pasze i dodatki możliwe do stosowania w gospodarstwie ekologicznym; R.3.2(16)8 ustalić możliwości zakupu pasz; R.3.2(16)9 określić sposoby zapobiegania chorobom zwierząt; R.3.2(16)10 scharakteryzować zabiegi okaleczeń dopuszczone ze względów bezpieczeństwa i sanitarnych (dekornizacja, przycinanie zębów, ogona, kastracja); Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 124 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: KPS(4) jest otwarty na zmiany; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KPS(4)1zastosować nowoczesne rozwiązania w produkcji zwierzęcej; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)5 wyszukać źródła wiedzy do zdobycia nowych informacji; KPS(6)6 weryfikować opanowane umiejętności; 613003.M4.J2. Prowadzenie chowu bydła, owiec i kóz R.3.2(8)1 dobrać maszyny do mycia i czyszczenia korytarzy i miejsc do karmienia i pojenia bydła, owiec i kóz; R.3.2(8)2 dobrać maszyny do przygotowania i zadawania pasz bydłu, owcom i kozom; R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; R.3.2(8)3 dobrać maszyny i narzędzia do usuwania obornika w oborze, owczarni i koziarni; R.3.2(8)4 dobrać technologię pozyskiwania mleka do określonych warunków gospodarstwa i gatunku zwierząt; R.3.2(8)5 dobrać sprzęt do wykonania strzyży u owiec oraz skorygowania okrywy szerstnej u krów; R.3.2(8)6 dobrać środki transportu bydła, owiec i kóz; R.3.2(9)1 wyjaśnić zasady posługiwania się maszynami do mycia i czyszczenia używanymi w oborach, owczarniach i koziarniach; R.3.2(9)2 określić zasady obsługiwania urządzeń do wykonania doju krów, owiec i kóz; R.3.2(10)1 ustalić dzienny harmonogram karmienia dla grupy produkcyjnej bydła, owiec lub kóz z uwzględnieniem sezonu; R.3.2(10)2 określić zasady przygotowania pasz na poszczególne odpasy dla wybranej grupy produkcyjnej bydła, owiec lub kóz; R.3.2(10)3 wyjaśnić zasady zachowania bezpieczeństwa podczas zadawania pasz bydłu, owcom i kozom; R.3.2(10)4 określić objawy rui u krowy, owcy i kozy; R.3.2(10)5 wskazać optymalny termin i metody krycia krów, owiec i kóz; R.3.2(10)6 scharakteryzować przebieg ciąży u krowy, owcy i kozy z uwzględnieniem czasu trwania, zewnętrznych objawów, żywienia i pielęgnacji; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 125 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.2(10)7 określić objawy zbliżającego się porodu u krowy, owcy i kozy; R.3.2(10)8 określić zasady przygotowania stanowiska lub pomieszczenia do przeprowadzenia porodu u krowy, owcy i kozy; R.3.2(10)9 wyjaśnić zasady udzielania pomocy przy porodzie u krowy, owcy i kozy; R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; R.3.2(10)10 ustalić zasady postępowania z matką i noworodkiem po porodzie; R.3.2(10)11 opracować harmonogram wykonywania okresowych i codziennych zabiegów pielęgnacyjnych u bydła, owiec i kóz; R.3.2(10)12 dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania zabiegów pielęgnacyjnych u bydła, owiec i kóz; R.3.2(10)13 określić terminy i technikę wykonywania korekcji racic u bydła, owiec i kóz; R.3.2(10)14 określić zagrożenia podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych u bydła, owiec i kóz; R.3.2(10)15 wskazać korzystając z zasobów sieci Internet metody i środki zapobiegania występowaniu pasożytów skórnych; R.3.2(11)1 ustalić listę codziennych czynności porządkowych wykonywanych w pomieszczeniach dla bydła, owiec i kóz; R.3.2(11)2 określić okresowe czynności związane z utrzymaniem porządku w pomieszczeniach inwentarskich; R.3.2(11)3 zaplanować wykonywanie prac związanych z usuwaniem obornika; R.3.2(11)4 zaplanować wykonywanie prac związanych z utrzymaniem porządku w pomieszczeniach towarzyszących (paszarnia, dojarnia, szatnia itp.); R.3.2(14)1owyjaśnić zasady wykonania przeglądu stada pod kątem stanu zdrowia zwierząt; R.3.2(14)2 scharakteryzować zasady pomiaru temperatury, tętna, liczby oddechów u zwierząt gospodarskich; R.3.2(14)3 wyjaśnić zasady obserwacji wydalin i wydzielin zwierzęcych na użytek wnioskowania o stanie zdrowia; R.3.2(14)4 określić sposób postępowania ze zwierzęciem z podejrzeniem choroby; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 126 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotu zwierzętami gospodarskimi; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.2(15)1 określić zasady identyfikacji zwierząt gospodarskich – konie, zgodnie z wymaganiami prawnymi; R.3.2(15)2 dobrać znaki identyfikacyjne do określonego gatunku zwierząt gospodarskich; R.3.2(15)3 wypełnić dokumenty dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt gospodarskich; KPS(3)5 określić skutki nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu bydła, owiec i kóz; KPS(3)6 ponieść konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu bydła, owiec i kóz; KPS(10)1 określić zasady współpracy w grupie; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(10) współpracuje w zespole. BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 613003.M4.J3. Prowadzenie chowu trzody chlewnej R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; KPS(10)2 przestrzegać zasad współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych; BHP(8)17 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań zawodowych; BHP(9)17 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przy obsłudze bydła, kóz i owiec R.3.2(8)7 dobrać maszyny do mycia i czyszczenia korytarzy i miejsc do karmienia i pojenia trzody chlewnej; R.3.2(8)8 dobrać maszyny do przygotowania i zadawania pasz trzodzie chlewnej; R.3.2(8)9 dobrać maszyny i narzędzia do usuwania obornika z chlewni; R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.3.2(8)10 dobrać środki transportu trzody chlewnej; R.3.2(9)5 wskazać zasady posługiwania się maszynami do mycia i czyszczenia używanymi w chlewni i pomieszczeniach towarzyszących; R.3.2(9)6 wskazać zasady obsługiwania urządzeń do usuwania obornika; R.3.2(9)7 określić zasady obsługiwania maszyn i urządzeń do przygotowania i zadawania pasz trzodzie chlewnej; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 127 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.2(10)17 ustalić dzienny harmonogram karmienia dla wskazanej grupy produkcyjnej trzody chlewnej; R.3.2(10)18 określić zasady przygotowania pasz na poszczególne odpasy dla wybranej grupy produkcyjnej trzody chlewnej w chowie ekstensywnym; R.3.2(10)19 wskazać zasady zachowania bezpieczeństwa podczas zadawania pasz trzodzie chlewnej; R.3.2(10)20 przeanalizować zasady funkcjonowania automatycznych systemów żywienia trzody chlewnej na wskazanych przykładach; R.3.2(10)21 określić objawy rui u lochy; R.3.2(10)22 wskazać optymalny termin i metody krycia loch; R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; R.3.2(10)23 określić zasady synchronizacji rui w grupie loch; R.3.2(10)24 scharakteryzować przebieg ciąży u lochy z uwzględnieniem czasu trwania, zewnętrznych objawów, żywienia i pielęgnacji; R.3.2(10)25 określić objawy zbliżającego się porodu u lochy; R.3.2(10)26 określić zasady przygotowania stanowiska lub pomieszczenia do porodu u lochy; R.3.2(10)27 wskazać zasady udzielania pomocy przy porodzie u lochy; R.3.2(10)28 ustalić zasady postępowania z matką i noworodkiem po porodzie; R.3.2(10)29.opracować harmonogram wykonywania okresowych i codziennych zabiegów pielęgnacyjnych u różnych grup trzody chlewnej; R.3.2(10)30 wskazać sprzęt i narzędzia do wykonania zabiegów pielęgnacyjnych u trzody chlewnej; R.3.2(10)31 określić zagrożenia podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych u trzody chlewnej; R.3.2(10)32 wskazać z wykorzystaniem zasobów sieci Internet metody i środki zapobiegania występowaniu pasożytów skórnych u świń; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 128 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotu zwierzętami gospodarskimi; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(10) współpracuje w zespole; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.2(11)5 ustalić listę codziennych czynności porządkowych wykonywanych w pomieszczeniach dla trzody chlewnej; R.3.2(11)6 określić okresowe czynności związane z utrzymaniem porządku i higieny w chlewniach; R.3.2(11)7 zaplanować wykonywanie prac związanych z usuwaniem obornika; R.3.2(11)8 zaplanować wykonywanie prac związanych z utrzymaniem porządku w pomieszczeniach towarzyszących (paszarnia, szatnia itp.); R.3.2(14)5opisać zasady wykonania przeglądu stada pod kątem stanu zdrowia trzody chlewnej; R.3.2(14)6 przedstawić zasady pomiaru temperatury, tętna, liczby oddechów u trzody chlewnej; R.3.2(14)7 wskazać zasady obserwacji wydalin i wydzielin zwierzęcych na użytek wnioskowania o stanie zdrowia trzody chlewnej; R.3.2(14)8 określić sposób postępowania z trzodą chlewną z podejrzeniem choroby; R.3.2(14)9 wskazać podstawy prawne ochrony zdrowia trzody chlewnej; R.3.2(15)4 określić zasady identyfikacji zwierząt gospodarskich – trzoda chlewna, zgodnie z wymaganiami prawnymi; R.3.2(15)5 dobrać kolczyki i inne znaki identyfikacyjne do określonego gatunku zwierząt gospodarskich; R.3.2(15)6 wypełnić dokumenty dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt gospodarskich; KPS(3)7 określić skutki nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu trzody chlewnej KPS(3)8 ponieść konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu trzody chlewnej; KPS(10)3 określić zasady współpracy w grupie; KPS(10)4 przestrzegać zasad współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych w produkcji trzody chlewnej; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 129 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 613003.M4.J4. Prowadzenie produkcji drobiarskiej R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(8)18 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań przy obsłudze trzody chlewnej; BHP(9)19 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przy obsłudze trzody chlewnej; R.3.2(8)11 dobrać maszyny do mycia i czyszczenia korytarzy i miejsc do karmienia i pojenia drobiu; R.3.2(8)12 wybrać systemy zadawania pasz dla drobiu; R.3.2(8)13 dobrać maszyny i narzędzia do usuwania pomiotu; R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.3.2(8)14 dobrać środki transportu dla określonego gatunku drobiu; R.3.2(9)8 wyjaśnić zasady posługiwania się maszynami do mycia i czyszczenia używanymi w kurnikach, gęśnikach, kacznikach, indycznikach; R.3.2(9)9 określić zasady obsługiwania urządzeń do usuwania pomiotu; R.3.2(9)10 określić zasady obsługiwania systemu żywienia drobiu na wskazanym przykładzie; R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; R.3.2(10)32 ustalić dzienny harmonogram karmienia określonej grupy produkcyjnej drobiu; R.3.2(10)33 określić zasady przygotowania pasz dla wybranej grupy produkcyjnej drobiu w chowie ekstensywnym; R.3.2(10)34 wyjaśnić zasady zachowania bezpieczeństwa podczas zadawania pasz gęsiom; R.3.2(10)35 przeanalizować zasady funkcjonowania automatycznych systemów żywienia drobiu na wskazanych przykładach; R.3.2(10)36 określić czas trwania i warunki inkubacji jaj różnych gatunków drobiu; R.3.2(10)37 określić zasady selekcji piskląt po wykluciu; R.3.2(10)38 ustalić zasady odchowu piskląt; R.3.2(10)39 wskazać z wykorzystaniem zasobów sieci Internet metody i środki zapobiegania występowaniu pasożytów zewnętrznych u drobiu; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 130 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.2(11)9 ustalić listę codziennych czynności porządkowych wykonywanych w pomieszczeniach dla różnych gatunków drobiu; R.3.2(11)10 określić okresowe czynności związane z utrzymaniem porządku i higieny w pomieszczeniach dla drobiu; R.3.2(11)11 zaplanować wykonywanie prac związanych z usuwaniem pomiotu; R.3.2(14)10 opisać zasady wykonania przeglądu stada pod kątem stanu zdrowia drobiu; R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotu zwierzętami gospodarskimi; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(10) współpracuje w zespole; R.3.2(14)11 przedstawić zasady pomiaru temperatury, tętna, liczby oddechów u drobiu; R.3.2(14)12 wyjaśnić zasady obserwacji wydalin i wydzielin zwierzęcych na użytek wnioskowania o stanie zdrowia drobiu; R.3.2(14)13 określić sposób postępowania drobiem z podejrzeniem choroby; R.3.2(14)14 określić podstawy prawne ochrony zdrowia drobiu; R.3.2(15)7 określić zasady identyfikacji zwierząt gospodarskich – drób, zgodnie z wymaganiami prawnymi; R.3.2(15)8 dobrać znaki identyfikacyjne do określonego gatunku drobiu; R.3.2(15)9 wypełnić dokumenty dotyczące identyfikacji i rejestracji drobiu; KPS(3)9 określić zasady współpracy w grupie podczas realizacji zadań zawodowych związanych z produkcja drobiarską; KPS(3)10 ponieść konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania warunków w produkcji drobiarskiej; KPS(10)5 określić zasady współpracy w grupie podczas realizacji zadań zawodowych związanych z produkcja drobiarską; KPS(10)6 przestrzegać zasad współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych związanych z produkcją drobiarską; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 131 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 613003.M4.J5. Prowadzenie chowu koni Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(8)19 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań obsługi drobiu; BHP(9)19 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przy obsłudze drobiu; R.3.2(8)15 dobrać maszyny i narzędzia do mycia i czyszczenia korytarzy żłobów i poideł; R.3.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.3.2(8)16 dobrać maszyny i narzędzia do usuwania obornika ze wskazanej stajni; R.3.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.3.2(8)17 dobrać na podstawie katalogu środki transportu dla koni; R.3.2(9)11 wyjaśnić zasady posługiwania się maszynami do mycia i czyszczenia używanymi w stajniach z wykorzystaniem instrukcji obsługi; R.3.2(9)12 wyjaśnić zasady obsługiwania maszyn do przygotowania i zadawania pasz uwzględniając jakość czynności i bezpieczeństwo obsługi; R.3.2(10)40 dobrać pasze dla konia zgodnie ze wskazaną dawka żywieniową; R.3.2(10)41 ustalić dzienny harmonogram karmienia koni; R.3.2(10)42 określić zasady przygotowania pasz z różnych grup do skarmienia końmi; R.3.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; R.3.2(10)43 wyjaśnić zasady zachowania bezpieczeństwa podczas zadawania pasz koniom; R.3.2(10)44 określić zasady pojenia koni z uwzględnieniem pory dnia, skarmianych pasz i źródła wody; R.3.2(10)45 scharakteryzować zewnętrzne objawy, czas trwania i przebieg rui u klaczy; R.3.2(10)46 określić zasady przygotowania klaczy do stanowienia; R.3.2(10)47 wskazać zasady postępowania z klaczą źrebną z uwzględnieniem pielęgnacji, żywienia, reakcji na zmiany w zachowaniu klaczy, intensywności użytkowania; R.3.2(10)48 opisać sposób przygotowania klaczy do porodu wskazując poszczególne czynności we właściwej kolejności; R.3.2(10)49 scharakteryzować codzienne i okresowe zabiegi pielęgnacyjne u koni; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 132 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: R.3.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.2(11)12ustalić listę codziennych czynności porządkowych wykonywanych w stajniach; R.3.2(11)13 zaplanować wykonywanie prac związanych z usuwaniem obornika w stajniach; R.3.2(14)15opisać zasady wykonania przeglądu stada pod kątem stanu zdrowia koni; R.3.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; R.3.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotu zwierzętami gospodarskimi; R.3.2(14)16 przedstawić zasady pomiaru temperatury, tętna, liczby oddechów u koni; R.3.2(14)17 wskazać zasady obserwacji wydalin i wydzielin zwierzęcych na użytek wnioskowania o stanie zdrowia koni; R.3.2(14)18 określić sposób postępowania z koniem z podejrzeniem choroby; R.3.2(14)19wskazać podstawy prawne ochrony zdrowia koni; R.3.2(15)10 określić zasady identyfikacji zwierząt gospodarskich – konie, zgodnie z wymaganiami prawnymi; R.3.2(15)11 dobrać znaki identyfikacyjne dla koni; R.3.2(15)12 wypełnić dokumenty dotyczące identyfikacji i rejestracji koni; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(10) współpracuje w zespole; KPS(3)9 określić skutki nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu koni; KPS(3)10 ponieść konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania warunków prowadzenia chowu koni; KPS(10)7 określić zasady współpracy w grupie podczas realizacji zadań zawodowych związanych prowadzenia chowu koni; KPS(10)8 przestrzegać zasad współpracy w grupie przy realizacji zadań zawodowych związanych prowadzenia chowu koni; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 133 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 613003.M4.J6. Obsługiwanie maszyn w produkcji zwierzęcej R.3.3(1) posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń rolniczych oraz normami i katalogami; R.3.3(4) obsługuje urządzenia wodociągowe stosowane w budynkach inwentarskich; R.3.3(6) dobiera pojazdy i środki transportu do rodzaju prac wykonywanych w rolnictwie; R.3.3(7) przygotowuje do pracy pojazdy, maszyny, narzędzia i urządzenia; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(8)20 wybrać i zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosownie do wykonywanych zadań zawodowych związanych z chowem koni; BHP(9)20 przedstawić ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przy obsłudze koni; R.3.3(1)4 posłużyć się dokumentacją techniczną, instrukcją obsługi, normami i katalogami części zamiennych wybranego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(1)5 zinterpretować zapisy dotyczące pierwszego uruchomienia wybranego ciągnika lub maszyny rolniczej; R.3.3(1)6 dobrać wybraną część zamienną do wskazanego modelu ciągnika lub maszyny z wykorzystaniem katalogu części; R.3.3(4)1 przygotować do pracy, przeprowadzić konserwację urządzeń do pojenia zwierząt i utrzymania czystości w budynkach inwentarskich; R.3.3(6)1 dobrać pojazdy do rodzaju wykonywanej pracy - transportu, do prac polowych; R.3.3(6)2 dobrać środki wykorzystywane do transportu wewnętrznego i zewnętrznego; R.3.3(7)4 opisać sposób przygotowania pojazdów do rodzaju wykonywanej pracy i po okresie przechowywania; R.3.3(7)5 dobrać zestawy maszyn i urządzeń oraz zestawić linię technologiczną do wykonania wskazanych prac w budynkach produkcji zwierzęcej; R.3.3(7)6 przygotować do pracy wskazane maszyny i urządzenia do wykonania zadania w produkcji zwierzęcej; KPS(2)7 ponosić odpowiedzialność zaplanowane i wykonywane zadania podczas obsługi maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej; KPS(2)8 realizować zadania w sposób twórczy; KPS(6)7 zaktualizować wiedzę potrzebną do obsługi maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej; KPS(6)8 wyszukać potrzebne informacje w celu wzbogacenia dotychczasowej wiedzy; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 134 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KPS(8)5 przyjmować odpowiedzialność za wykonywana pracę podczas obsługi maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej; BHP(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy operatora pojazdów i maszyn rolniczych podczas ich pracy, obsługi technicznej i konserwacji; BHP(8)2 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy pracownika obsługi pojazdów i maszyn rolniczych; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; 613003.M5. Prowadzenie działalności gospodarczej 613003.M5.J1. Dobieranie roślin do gospodarstwa PKZ(R.d)(7) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt; PKZ(R.d)(8) rozpoznaje rośliny uprawne i chwasty; R.3.1(1) określa wpływ czynników klimatyczno-glebowych na wzrost i rozwój oraz plonowanie roślin; PKZ(R.d)(7)1 rozpoznać gatunki roślin uprawnych i zaklasyfikować je do odpowiedniej grupy roślin; PKZ(R.d)(7)2 określić cechy charakterystyczne budowy biologicznej poszczególnych gatunków roślin w różnych stadiach rozwojowych; PKZ(R.d)(7)3 rozpoznać gatunki roślin uprawnych w uprawach polowych i na użytkach zielonych; PKZ(R.d)(7)4 rozpoznać nasiona określonych gatunków roślin uprawnych na podstawie charakterystycznych cech budowy; PKZ(R.d)(8)1 rozpoznać rośliny uprawne na podstawie okazów naturalnych lub ilustracji oraz określić ich znaczenie gospodarcze; PKZ(R.d)(8)2 rozpoznać rośliny uprawne i chwasty w naturalnych warunkach w różnych stadiach rozwojowych i przyporządkować do określonej grupy roślin uprawnych; PKZ(R.d)(8)3 rozpoznać rośliny motylkowe występujące w runi łąk i pastwisk; PKZ(R.d)(8)4 rozpoznać nasiona podstawowych roślin uprawnych stosując odpowiedni klucz do oznaczania roślin; PKZ(R.d)(8)5 wykonać zielnik zawierający rośliny pól uprawnych i użytków zielonych; R.3.1(1)1 scharakteryzować czynniki klimatyczne i glebowe określając ich wpływ na wzrost i rozwój roślin; R.3.1(1)2 wyjaśnić wpływ czynników klimatyczno-glebowych na wzrost i plonowanie roślin; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 135 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.3.1(2)1 określić wymagania przyrodnicze i glebowe podstawowych roślin uprawnych; R.3.1(2) dobiera rośliny do warunków klimatyczno-glebowych i ekonomicznych danego rejonu; R.3.1(15) stosuje ekologiczne metody uprawy roślin; R.3.1(3) dobiera zmianowanie roślin uprawnych do określonych warunków gospodarstwa rolniczego; PKZ(R.d)(10) stosuje programy komputerowe; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; R.3.1(2)2 pogrupować rośliny ze względu na ich wymagania klimatyczno-glebowe; R.3.1(2)3 dobrać rośliny do uprawy w określonych warunkach klimatycznych i glebowych występujących w regionie; R.3.1(2)4 ocenić dobór roślin do warunków klimatyczno-glebowych i ekonomicznych występujących w danym gospodarstwie; R.3.1(15)1 wyjaśnić zagrożenia dla ludzi i środowiska wynikające z prowadzenia intensywnej produkcją rolniczej; R.3.1(15)2 uzasadnić potrzebę i znaczenie stosowania ekologicznych metod uprawy roślin; R.3.1(15)3 zaplanować uprawę roślin z zastosowaniem ekologicznych metod uprawy; R.3.1(3)1 scharakteryzować przyrodnicze i agrotechniczne czynniki zmianowania decydujące o doborze roślin do uprawy; R.3.1(3)2 ułożyć zmianowanie z uwzględnieniem warunków przyrodniczych i agrotechnicznych dla danego gospodarstwa; PKZ(R.d)(10)1 wykorzystać programy komputerowe do realizacji zadań zawodowych; PKZ(R.d)(10)2 określić obszary w rolnictwie, w których komputer oraz programy komputerowe mogą ułatwić wykonywanie zadań zawodowych; PKZ(R.d)(10)3 utworzyć listę adresów stron www, zawierających informacje przydatne dla rolnika; KPS(2)9 rozwiązywać problemy w sposób twórczy przy realizacji zadań zawodowych w produkcji roślinnej; KPS(2)10 wykazać konsekwencje w działaniu w czasie realizacji zadań zawodowych związanych z planowaniem produkcji roślinnej; KPS(6)9 zaktualizować wiedzę dotyczącą planowania produkcji roślinnej; KPS(6)10 podwyższyć umiejętności zawodowe w celu stworzenia korzystnych warunków do wzrostu i rozwoju roślin; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 136 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 613003.M5.J2. Dobieranie zwierząt dla gospodarstwa PKZ(R.d)(9) rozpoznaje rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich; PKZ(R.d)(10) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; R.3.2(3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i rasy zwierząt gospodarskich; R.3.2(4) określa kierunki chowu zwierząt gospodarskich; PKZ(R.d)(9)1 zidentyfikować na podstawie dokumentacji utrzymywane w gospodarstwie rasy zwierząt gospodarskich; PKZ(R.d)(9)2 określić na podstawie wyglądu zewnętrznego żywego zwierzęcia gospodarskiego reprezentowany typ użytkowy; PKZ(R.d)(9)3 wskazać na żywym zwierzęciu cechy pokrojowe świadczące o reprezentowanym typie użytkowym; PKZ(R.d)(10)4 wyszukać informacje w Internecie z zakresu produkcji zwierzęcej wspomagające wykonywanie zadań zawodowych; PKZ(R.d)(10)5 scharakteryzować programy komputerowe wykorzystywane w rolnictwie, szczególnie z zakresu prowadzenia produkcji zwierzęcej; PKZ(R.d)(10)6 wykorzystać dostępne na rynku programy komputerowe do realizacji zadań zawodowych; R.3.2(3)1 wskazać podczas wystawy, aukcji lub pokazu zwierzęta określonej rasy najlepiej wpisujące się w opisany wzorzec rasowy; R.3.2(3)2 stwierdzić na podstawie określonego zwierzęcia i jego dokumentacji hodowlanej jaką rasę reprezentuje; R.3.2(3)3 naszkicować sylwetkę zwierzęcia lub wykonać fotografie zgodnie z zasadami sylwetkowania; R.3.2(3)4 wykonać fotografie do opracowania oferty handlowej dla materiału hodowlanego: R.3.2(3)5 opracować z wykorzystaniem komputera ofertę sprzedaży rasowego materiału hodowlanego wybranego gatunku zwierząt gospodarskich; R.3.2(4)1 scharakteryzować rodzaje opasu w chowie bydła wskazując nazwę, czas trwania i żywienie R.3.2(4)2 scharakteryzować rodzaje tuczu trzody chlewnej z uwzględnieniem czasu, żywienia i materiału hodowlanego; R.3.2(4)3 scharakteryzować rodzaje tuczu różnych gatunków drobiu z uwzględnieniem czasu, żywienia i materiału hodowlanego; R.3.2(4)5 scharakteryzować kierunki użytkowania koni; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 137 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)11 rozwiązywać zadania związane z planowaniem produkcji zwierzęcej w sposób twórczy; KPS(2)12 wykonać zadania mimo pojawiających się trudności; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)11 aktualizować wiedzę dotyczącą planowania produkcji zwierzęcej; KPS(6)12 doskonalić umiejętności zawodowe w celu stworzenia korzystnych warunków dla zwierząt; 613003.M5.J3. Prowadzenie i modernizowanie gospodarstwa rolnego PDG(1)1określić działanie mechanizmu rynkowego; PDG(1)2 określić struktury rynkowe; PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(1)3 rozróżnić rodzaje konkurencji na rynku; PDG(1)4 określić rodzaje przedsiębiorstw występujących na rynku; PDG(1)5 sklasyfikować rodzaje przedsiębiorstw zależnie od formy organizacyjno-prawnej; PDG(1)6 określać działania giełdy towarowej, rynków hurtowych, targowisk; PDG(2)1 rozróżnić prawa i obowiązki pracownika; PDG(2)2 rozróżnić prawa i obowiązki pracodawcy; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)3 wyjaśnić rolę podatków; PDG(2)4określić podatki dochodowe; PDG(2)5 określić podatki wydatkowe; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)1 określić obowiązki przedsiębiorcy wobec ZUS; PDG(3)2 określić obowiązki przedsiębiorcy wobec Urzędu Skarbowego; PDG(4)1 określić rolę banków w kredytowaniu działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(4)2 obliczyć wartość raty i odsetek; PDG(4)3 wyjaśnić rolę Agencji Modernizacji i Restrukturyzacji Rolnictwa, Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 138 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PDG(4)4 określić rodzaje kontraktów pomiędzy gospodarstwem rolnym i przemysłem spożywczym; PDG(4)5 sklasyfikować przedsiębiorstwa pracujące w agrobiznesie na usługowe, produkcyjne i handlowe; PDG(4)6 wyjaśnić różnice pomiędzy leasingiem finansowym i operacyjnym; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(5)1 określić działania uczciwej i nieuczciwej konkurencji; PDG(6) scharakteryzować zalety kooperacji pomiędzy przedsiębiorstwami działającymi w branży; PDG(7)1 przygotować dokumentację do uruchomienia działalności gospodarczej dla małego przedsiębiorstwa zgodnie z obowiązującym prawem; PDG(7)2 opracować algorytm postępowania w przypadku rejestracji spółki kapitałowej; PDG(8)1przygotować ofertę na dostarczenie towarów lub wykonanie usługi; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(8)2 przygotować i wysłać zamówienie; PDG(8)3 przygotować ofertę, która jest odpowiedzią na zamówienie publiczne; PDG(9)1 samodzielnie obsługiwać podstawowe urządzenia biurowe; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(9)2 wykorzystać w prowadzeniu działalności edytory tekstowe; PDG(9)3 wykorzystać w prowadzeniu działalności arkusz kalkulacyjny; PDG(9)4 wykorzystać programy do prezentacji multimedialnych; PDG(10)1 rozróżnić elementy marketingu mix; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(10)2 przeprowadzić badania marketingowego; PDG(10)3 określić bliższe i dalsze otoczenie wybranego przedsiębiorstwa i wpływ otoczenia na działania przedsiębiorstwa; PDG(10)4 przygotować analizę SWOT dla wybranego typu działalności; PDG(10)5 opisać szczególne warunki marketingu produktów rolno- spożywczych; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 139 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PDG(11)1 obliczyć przychody dla wybranej działalności w agrobiznesie; PDG(11)2 obliczyć koszty prowadzonej działalności; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej PDG(11)3 sporządzić kalkulację wybranej działalności; PDG(11)4 określić wpływ ponoszonych kosztów na wysokość osiąganych zysków; R.3.1(13)1 obliczyć próg rentowności dla wybranych produktów roślinnych; R.3.(13) prowadzi produkcję zwierzęcą zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami R.3.1(13)2 zastosować reguły Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej oraz Zasady Wzajemnej Wzajemnej Zgodności oraz rachunkiem ekonomicznym; Zgodności w produkcji zwierzęcej; R.3.1(14)1 obliczyć próg rentowności dla wybranych produktów roślinnych; R.3.1(14) prowadzi uprawę roślin zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami R.3.1(14)2 zastosować reguły Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej oraz Zasady Wzajemnej Wzajemnej Zgodności oraz rachunkiem ekonomicznym; Zgodności w produkcji roślinnej; 613003.M5.J4. Sprzedaż produktów rolnych PDG(10)6 scharakteryzować elementy marketingu mix; PDG(10)7 przeprowadzić badania marketingowe w gospodarstwie rolnym; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(10)8 określić wpływ otoczenia na działania przedsiębiorstwa; PDG(10)9 przygotować analizę SWOT dla gospodarstwa rolniczego; R.3.1(16) przestrzega warunków przechowywania produktów pochodzenia roślinnego; R.3.1(17) przechowuje oraz przygotowuje produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; PDG(10)10 scharakteryzować szczególne warunki marketingu produktów rolno-spożywczych; R.3.1(16)1 scharakteryzować warunki przechowywania poszczególnych produktów pochodzenia roślinnego; R.3.1(16)2 zapewnić właściwe warunki przechowywania produktów pochodzenia roślinnego; R.3.1(17)1 określić warunki przechowywania dla wybranych produktów roślinnych; R.3.1(17)2 scharakteryzować czynności związane z przygotowaniem do sprzedaży wybranych produktów roślinnych; R.3.1(17)3 przygotować magazyny i pomieszczenia do przechowywania produktów pochodzenia roślinnego zgodnie z określonymi wymaganiami i normami; R.3.1(17)4 przeprowadzić kontrolę warunków przechowywania w magazynach i innych Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 140 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: pomieszczeniach w ciągu roku; R.3.1(17)5 określić zasady, przechowywania roślin pastewnych w zależności od kierunku użytkowania; R.3.1(17)6 przeprowadzić prace związane z przygotowaniem produktów wytworzonych we własnym gospodarstwie do sprzedaży; R.3.1(17)7 przygotować zgodnie z obowiązującymi wymogami i normami produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; R.3.1(18)1 scharakteryzować sprzedaż na giełdach towarowych; R.3.1(18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia roślinnego; R.3.2(17) przygotowuje zwierzęta do aukcji, pokazów i wystaw; R.3.2(18) przygotowuje zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; R.3.2(19) prowadzi sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego. KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; R3.1(18)2 wyjaśnić warunki sprzedaży na rynkach hurtowych i aukcjach; R.3.1(18)3 zidentyfikować najbliższych odbiorców na produkty pochodzenia roślinnego wytworzone we własnym gospodarstwie; R.3.1(18)4 dokonać sprzedaży produktów wytworzonych we własnym gospodarstwie na lokalnym rynku; R.3.2(17)1 wyjaśnić zasady przygotowania zwierząt do aukcji; R.3.2(17)2 scharakteryzować sposób przygotowania zwierząt do pokazów i wystaw; R.3.2(18)1 wyjaśnić zasady przygotowania produktów pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; R.3.2(18)2 scharakteryzować przygotowanie zwierząt do sprzedaży; R.3.2(19)1 oznakować zwierzę przeznaczone do sprzedaży; R.3.2(19)2 opisywać warunki sprzedaży bezpośredniej dla zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego; KPS(1)3 zastosować zasady współżycia społecznego w kontaktach z klientami i współpracownikami; KPS(1)4 prowadzić działania związane ze sprzedażą produktów rolnych zgodnie z zasadami etyki zawodowej; KPS(1)5 przestrzegać zasad bezpieczeństwa żywności; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 141 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KPS(9)1 prowadzić negocjacje biznesowe; 613003.M6. Posługiwanie się językiem obcym w rolnictwie 613003.M6.J1. Poszukiwanie i ustalanie warunków pracy JOZ(1)1 posłużyć się słownictwem związanym z rynkiem pracy; JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; JOZ(1)2 odczytać tekst otrzymany drogą elektroniczną dotyczący rynku pracy; JOZ(1)3 udzielić informacji dotyczących oferty pracy w języku obcym; JOZ(1)4 przeprowadzić rozmowę telefoniczną w języku obcym dotyczącą tematyki zawodowej; JOZ(2)1 przekazać krótkie informacje dotyczące wykonania zadań zawodowych z zastosowaniem poprawnych form gramatycznych; JOZ(2)2 zinterpretować polecenia otrzymane w języku obcym związane z poszukiwaniem pracy; JOZ(2)3 udzielić odpowiedzi na zadawane pytania dotyczące pracy zawodowej; JOZ(4)1 sporządzić w języku obcym dokumenty związane z poszukiwaniem pracy – list motywacyjny i CV; JOZ(4)2 ustalić warunki pracy i płacy na określonym stanowisku; JOZ(4)3 przeprowadzić rozmowę kwalifikacyjną w języku obcym dotyczącą określonego stanowiska pracy; JOZ(5)1 odszukać na obcojęzycznych stronach na internetowych oferty pracy; JOZ(5)2 zgromadzić i przetłumaczyć oferty pracy z branży rolniczej szkoleniowe dla branży rolniczej; KPS(9)3 prowadzić rozmowy dotyczące warunków dotyczących pracy; KPS(9)4 wykazać inicjatywę w doskonaleniu umiejętności dotyczących z negocjowania warunków pracy w języku obcym; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 142 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 613003.M6.J2. Posługiwanie się dokumentacją techniczną i technologiczną JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; JOZ(1)5 posłużyć się specjalistycznym słownictwem związanym z dokumentacją techniczną i technologiczną; JOZ(1)6 przeanalizować krótkie teksty zawodowe dotyczące technologii stosowanych w produkcji roślinnej i zwierzęcej; JOZ(1)7 zinterpretować ofertę handlową dotyczącą produktów rolnych oraz środków do produkcji rolnej; JOZ(2)4 zinterpretować polecenia otrzymane w języku obcym dotyczące wykonywanych zadań zawodowych; JOZ(2)5 przeprowadzić rozmowy handlowe w języku obcym podczas sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego; JOZ(3)1 przetłumaczyć na język obcy dokumentację techniczną oraz instrukcje dotyczące zasad obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie; JOZ(3)2 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim dotyczące produkcji rolniczej; JOZ(3)3 zanalizować przykładowe zadania zawodowe; JOZ(3)4 odczytać i dokonać analizy informacji w języku obcym zamieszczonych na towarach, opakowaniach towarów, metkach; JOZ(4)4 napisać krótką notatkę na podstawie dokumentacji na temat wykonywanych zadań zawodowych; JOZ(4)5 przekazać informacje dotyczące wykonywanych prac zawodowych; JOZ(5)3 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową; JOZ(5)4 skorzystać z katalogów, ulotek informacyjnych i folderów, czasopism branżowych wydawanych w obcych językach; KPS(6)13 zaktualizować wiedzę dotyczącą zadań zawodowych i posługiwania się dokumentacją w języku obcym; KPS(6)14 poszukać możliwości doskonalenia umiejętności zawodowych związanych z posługiwaniem się dokumentacją techniczną w języku obcym; Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 143 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 613003.M6.J3. Komunikowanie się podczas wykonywanych zadań JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(10) współpracuje w zespole. JOZ(1)8 przeczytać i przetłumaczyć tekst otrzymany drogą elektroniczną dotyczący wykonywania zadań zarodowych; JOZ(1)9 zastosować zwroty grzecznościowe w kontaktach z klientami i współpracownikami; JOZ(2)6 przetłumaczyć polecenia wydane w języku obcym dotyczące wykonywania zadań zawodowych; JOZ(2)7 porozumieć się ze współpracownikami w języku obcym wykorzystując słownictwo zawodowe; JOZ(3)15 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotyczącą wykonywania zadań zawodowych; JOZ(3)6 dokonać analizy zadań zawodowych i wyjaśnić współpracownikom sposób ich wykonania; JOZ(3)3 określać poszczególne czynności w języku obcym w ramach zadań zawodowych; JOZ(4)1 zredagować notatkę w języku obcym z przeprowadzonej rozmowy, tekstu zawodowego słuchanego i czytanego; JOZ(4)2 przeprowadzić rozmowę handlową w języku obcym podczas zakupu środków do produkcji rolnej; JOZ(5)5 zgromadzić i przetłumaczyć oferty szkoleniowe dla branży rolniczej; JOZ(5)6 zgromadzić, dokonać selekcji i aktualizacji informacji zawodowych zamieszczanych na obcojęzycznych stronach Internetu; KPS(4)2 wykorzystać nowości do realizacji zadań zawodowych; KPS(4)3 zastosować działania innowacyjne do realizacji zadań zawodowych; KPS(10)10 zastosować zasady pracy zespołowej; KPS(10)11 porozumieć się z innymi uczestnikami podczas wykonywania zadań zawodowych. Program nauczania dla zawodu rolnik 613003 o strukturze modułowej 144